Czy czynności wykonywane w ramach Umowy CPR oraz Umowy Uczestników pomiędzy T., działającą jako Agent, a pozostałymi Uczestnikami, mogą być zakwalifikowane jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., a w konsekwencji czy jakikolwiek Uczestnik będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.?

Interpretacja indywidualna stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług, w kwestii objętej pytaniem nr 1 z części I VAT, prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 lipca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w kwestii ustalenia czy czynności wykonywane w ramach Umowy CPR oraz Umowy Uczestników pomiędzy T., działającą jako Agent, a pozostałymi Uczestnikami, mogą być zakwalifikowane jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., a w konsekwencji czy jakikolwiek Uczestnik będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 września 2023 r. (data wpływu – 29 września 2023 r.).

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

  T. Spółka Akcyjna

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

  D. Spółka z o.o.

3)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

  P. Spółka z o.o.

4)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

  P. Spółka z o.o.

5)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

  Z.  Spółka z o.o.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (...) 2023 r. pomiędzy „BANKIEM”) a spółkami:

-T. S.A. (zwana dalej „T.”, „Agent”),

-P. Sp. z o.o. (zwana dalej „P. ”),

-P. Sp. z o.o. (zwana dalej „P.”),

-Z. Sp. z o.o. (zwana dalej „Z. ) oraz

-D. Sp. z o.o. (zwana dalej „D.”),

które łącznie zwane dalej będą również jako: „Uczestnicy”, Strony” lub każdy z osobna „Uczestnik”, została zawarta umowa o świadczenie usługi Cash Pooling Rzeczywisty (zwana dalej „Umową CPR”), której celem jest zapewnienie efektywnego zarządzania środkami pieniężnymi i poprawa płynności finansowej Uczestników. Najważniejsze postanowienia Umowy zostały przedstawione w pkt I niniejszego wniosku.

Dodatkowo Strony zawarły dodatkową umowę Uczestników Cash Poolingu Rzeczywistego (zwana dalej: „Umową Uczestników”), opisaną w pkt II niniejszego wniosku, określająca wzajemne prawa i obowiązki związane z Umową CPR, służącą lepszemu wykonaniu Umowy CPR.

I. Umowa CPR.

Umowa CPR została zawarta celem zapewnienia efektywnego zarządzania środkami pieniężnymi i poprawy płynności finansowej Uczestników.

Na jej podstawie:

1.T. pełni rolę agenta (Agent) i podmiotu posiadającego rachunek Agenta;

2.BANK wykona złożoną przez Uczestnika dyspozycję w ciężar dostępnego salda rachunku. Realizacja dyspozycji przez BANK może spowodować powstanie salda ujemnego na rachunku.

3.Strony ustaliły, że upoważnienie BANKU do realizacji dyspozycji będzie realizowane w ramach limitów dziennych przyznanych w rachunkach oraz globalnego limitu płynności, przy czym:

1)  operacje obciążeniowe na poszczególnych rachunkach będą realizowane do momentu, w którym nie zostanie przekroczony limit dzienny,

2)  operacje obciążeniowe na poszczególnych rachunkach będą realizowane do momentu, w którym nie zostanie przekroczony globalny limit płynności - przy czym będą one realizowane zgodnie z kolejnością składania przez Uczestników odpowiednich dyspozycji;

3)  Uczestnicy zobowiązali się spłacić saldo ujemne występujące na rachunkach w terminie do końca dnia roboczego, w którym takie saldo wystąpiło;

Każdego dnia roboczego BANK przeprowadzi kolejno po sobie następujące czynności:

a)ustali saldo Uczestnika dla każdego z Uczestników z osobna;

b)w przypadku gdy saldo Uczestnika niebędącego Agentem ma wartość:

-    ujemną: dokona transferu środków pieniężnych z rachunku Agenta na rachunek Uczestnika niebędącego Agentem,

-    dodatnią: dokona transferu środków pieniężnych z rachunku Uczestnika niebędącego Agentem na rachunek Agenta tak, aby po dokonaniu tych przelewów salda uczestników niebędących Agentem na rachunkach były równe zeru.

4.Limit dzienny może być wykorzystywany w każdym dniu roboczym, do czasu ustalenia sald na rachunkach uczestników, a wykorzystanie limitu po tym czasie nie będzie możliwe.

5.Uczestnicy postanowili, że jeżeli BANK w danym dniu roboczym po ustaleniu salda Uczestników, a przed dokonaniem transferu środków pieniężnych ustali, że:

1)  co najmniej jeden Uczestnik niebędący Agentem jest Uczestnikiem dodatnim i co najmniej jeden Uczestnik niebędący Agentem jest Uczestnikiem ujemnym, to wówczas Agent, z wykorzystaniem środków pieniężnych dostępnych w jego rachunku Agenta, spłaci zobowiązania Uczestników ujemnych względem BANKU i nabędzie w ten sposób wierzytelności BANKU względem Uczestników ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. BANKU, w trybie artykułu 518 § 1 Kodeksu cywilnego. Uczestnicy dodatni niebędący Agentem, z wykorzystaniem środków pieniężnych zgromadzonych na ich rachunkach, spłacą zobowiązania Agenta, istniejące w rachunku Agenta, względem BANKU i nabędą w ten sposób wierzytelności BANKU względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. BANKU w trybie artykułu 518 § 1 Kodeksu cywilnego,

2)  każdy z Uczestników innych niż Agent jest Uczestnikiem dodatnim lub saldo Uczestnika jest równe zeru, to wówczas Uczestnicy dodatni, z wykorzystaniem środków pieniężnych zgromadzonych na ich rachunkach, spłacą zobowiązania Agenta, istniejące w rachunku Agenta, względem BANKU i nabędą w ten sposób wierzytelności BANKU względem Agenta do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. BANKU, w trybie artykułu 518 § 1 Kodeksu cywilnego,

3)  każdy z Uczestników innych niż Agent jest Uczestnikiem ujemnym lub saldo Uczestnika jest równe zeru, to wówczas Agent, z wykorzystaniem środków pieniężnych dostępnych w Rachunku Agenta spłaci zobowiązania Uczestników Ujemnych względem BANKU i nabędzie w ten sposób wierzytelności BANKU względem Uczestników Ujemnych do wysokości dokonanej spłaty, wstępując tym samym w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. BANKU, w trybie artykułu 518 § 1 Kodeksu cywilnego,

4)  każdy z Uczestników jest Uczestnikiem dodatnim lub saldo Uczestnika jest równe zeru, to wówczas Agent przejmie długi BANKU względem Uczestników Dodatnich, w trybie art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego. Celem przejęcia długów, BANK przeleje na rachunek Agenta kwotę w wysokości wartości nominalnej długów.

6.   Jakakolwiek spłata przez Uczestników zobowiązań innych Uczestników względem BANKU następować będzie wyłącznie ze środków zgromadzonych na ich Rachunkach, a Umowa CPR nie powoduje w szczególności powstania jakichkolwiek zobowiązań solidarnych Uczestników względem BANKU.

7.   Uczestnicy, dla osiągnięcia celów Umowy, powierzają BANKOWI zarządzanie Rachunkami na warunkach określonych w Umowie CPR i udzielają niniejszym BANKOWI na czas trwania Umowy CPR pełnomocnictwa do działania w ich imieniu wobec Strony celu dokonywania wszelkich czynności prawnych lub faktycznych związanych z realizacją operacji przewidzianych niniejszą Umową do realizacji operacji, o których mowa m.in. w ust. 5 pkt 1-4 powyżej.

8.   Z tytułu świadczenia usług przewidzianych niniejszą Umową, BANK pobierze następujące opłaty:

1)           prowizję przygotowawczą z tytułu zawarcia niniejszej umowy (...);

2)           opłatę miesięczną (...);

3)           opłatę za sporządzenie aneksu do umowy (...).

9.   BANK dokonuje naliczenia odsetek należnych między Uczestnikami z tytułu wzajemnych zobowiązań powstałych wskutek zastosowania mechanizmu, o którym mowa w ust. 5 pkt 1-4 powyżej.

10.  Wysokość należnych odsetek naliczana będzie od sald wzajemnych zobowiązań przy zastosowaniu stawki WIBOR 1M.

11.  BANK będzie dokonywał operacji dziennego naliczenia odsetek i rozliczenia odsetekraz w miesiącu.

12.  BANK będzie dokonywał raz w miesiącu obliczenia łącznej kwoty wzajemnych zobowiązań i wierzytelności między Agentem i każdym Uczestnikiem (bez odsetek). Na podstawie oddzielnej dyspozycji Agenta, Bank dokona rozliczenia kwot wzajemnych zobowiązań, poprzez dokonanie odpowiedniego przelewu kwoty równej wierzytelności Uczestnika wobec Agenta albo Agenta wobec Uczestnika, po dokonaniu potrącenia łącznej kwoty wierzytelności Agenta wobec Uczestnika z wierzytelnościami tego Uczestnika wobec Agenta.

13.  Umowa została zawarta na czas oznaczony tj. do 30 czerwca 2024 r., z możliwością jej przedłużenia na kolejne 12 miesięcy za zgodną wolą Stron.

14.  W załączniku nr 1 do Umowy CPR określono m.in. limity dzienne Agenta oraz Uczestników innych niż Agent. Limit dzienny Agenta wynosi 100.000.000,00 PLN. Limity dzienne Uczestników wynoszą 0 PLN.

II. Umowa Uczestników.                                                                                                            

Umowa została zawarta pomiędzy:

-Zainteresowanym będącym stroną postępowania, tj. T. oraz

-zainteresowanymi niebędącymi stronami postępowania,

tj.: P., P., Z., D., a także PL. S.A. (zwaną dalej: „PL.").

Na jej podstawie:

1.   Strony uzgodniły, że T. przyjmie rolę Agenta, a P., P., Z. oraz D. przyjmą rolę pozostałych Uczestników.

2.   Agent zwróci pozostałym Uczestnikom poniesione przez nich koszty naliczone przez BANK, które będą uzasadnione i bezpośrednio związane z Umowa CPR.

3.   W przypadku obciążenia Uczestników lub PL. jakimkolwiek podatkiem związanym z zawarciem i wykonaniem Umowy innym niż podatek dochodowy od osób prawnych, z tytułu przychodów z zysków kapitałowych, Agent zobowiązuje się zwrócić takie poniesione koszty przez Uczestnika lub PL., w terminie 14 dni roboczych od doręczenia pisemnego pod rygorem nieważności wezwania do zapłaty ze wskazaniem podstawy obciążenia, dowodem uregulowania podatku oraz dowodem podjęcia przez Uczestnika lub PL. wszelkich uzasadnionych i przewidzianych prawem czynności zmierzających do zakwestionowania zasadności takiego obciążenia.

4.   Uczestnicy zobowiązują się zasilić i nie podejmować ze swoich rachunków w ramach Umowy CPR następujących kwot:

a.P. - ... mln zł,

b.D. ... ..mln zł,

c.Z. - .... mln zł,

d.P. -      mln zł.

5.   Zasilenia, o których mowa powyżej, nastąpią w terminie 3 dni roboczych od łącznego spełnienia się następujących warunków: zawarcia Umowy, zawarcia Umowy CPR; otrzymania przez każdego z Uczestników od PL.  zabezpieczenia w postaci weksla własnego in blanco wraz z deklaracją wekslową jako zabezpieczenie spłaty przez Agenta wierzytelności wynikających z Umowy CPR przysługujących Uczestnikowi od Agenta, w tym Wierzytelności (zgodnie z definicją w pkt 6 poniżej) oraz wierzytelności z tytułu odsetek za wykorzystywany przez Agenta kapitał wraz z odsetkami za opóźnienie w zapłacie którejkolwiek z ww. należności.

6.   W przypadku gdy Uczestnikowi będzie przysługiwała wierzytelność pieniężna wobec Agenta w wyniku czynności dokonanych zgodnie z warunkami Umowy CPR określonymi w części 1 pkt 4, 5 i 6 powyżej („Wierzytelność”), termin płatności każdej Wierzytelności każdego Uczestnika określony zostaje na dzień 30 czerwca 2024 roku. Każdy z uczestników bezwarunkowo i nieodwołalnie zobowiązuje się nie podejmować żadnych działań zmierzających do dochodzenia Wierzytelności, przed terminem, o którym mowa w zdaniu poprzednim.

7.   PL. z tytułu udzielenia zabezpieczenia przysługuje comiesięczne wynagrodzenie od Agenta.

8.   Agent zobowiązał się do zapewnienia, raz na kwartał, środków finansowych na rachunku prowadzonym przez Bank, w wysokości zgodnej z raportem Banku przedstawionym Stronom, na poczet zapłaty Uczestnikom kwoty stanowiącej równowartość odsetek za wykorzystywany przez Agenta kapitał.

9.   Umowa zostaje zawarta na czas obowiązywania Umowy CPR, przy czym zapis dotyczący Wierzytelności (pkt 6 powyżej) obowiązuje również po zakończeniu Umowy CPR.

10. Strony są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Uczestnicy są - poprzez spółkę PL. - podmiotami powiązanymi w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o podatku od towarów i usług. Charakteryzując poszczególne podmioty należy wskazać:

1.    P.:

1)główny/przeważający przedmiot wykonywanej działalności: Roboty związane z....;

2)udzielanie pożyczek/działalność kredytowa/finansowa nie jest ujawniona w KRS;

3)środki lokowane na rachunku cash poolingu pochodzić będą z działalności operacyjnej;

4)nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek:

a)nie dysponuje aktywami rzeczowymi wykorzystywanymi wyłącznie do działalności pożyczkowej,

b)nie posiada dedykowanego zespołu zajmującego się przygotowywaniem, podpisywaniem oraz obsługą umów pożyczkowych,

c)nie informuje publicznie o prowadzonej działalności w zakresie usług finansowych/udzielania pożyczek.

2.  D.:

1)główny/przeważający przedmiot wykonywanej działalności: Roboty związane z.....;

2)udzielanie pożyczek/działalność kredytowa/finansowa nie jest ujawniona w KRS;

3)środki lokowane na rachunku cash poolingu pochodzić będą z działalności operacyjnej;

4)nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek:

a)nie dysponuje aktywami rzeczowymi wykorzystywanymi wyłącznie do działalności pożyczkowej,

b)nie posiada dedykowanego zespołu zajmującego się przygotowywaniem, podpisywaniem oraz obsługą umów pożyczkowych,

c)nie informuje publicznie o prowadzonej działalności w zakresie usług finansowych/udzielania pożyczek.

3.  .Z.:

1)główny/przeważający przedmiot wykonywanej działalności: roboty związane z ...;

2)udzielanie pożyczek/działalność kredytowa/finansowa nie jest ujawniona w KRS;

3)środki lokowane na rachunku cash poolingu pochodzić będą z działalności podstawowej;

4)nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek:

a)nie dysponuje aktywami rzeczowymi wykorzystywanymi wyłącznie do działalności pożyczkowej,

b)nie posiada dedykowanego zespołu zajmującego się przygotowywaniem, podpisywaniem oraz obsługą umów pożyczkowych,

5)nie informuje publicznie o prowadzonej działalności w zakresie usług finansowych/udzielania pożyczek.

4.  P.:

1)główny/przeważający przedmiot wykonywanej działalności: Roboty związane z.....;

2)udzielanie pożyczek/działalność kredytowa/finansowa nie jest ujawniona w KRS;

3)środki lokowane na rachunku cash poolingu pochodzić będą z działalności głównej;

4)nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek:

a)nie dysponuje aktywami rzeczowymi wykorzystywanymi wyłącznie do działalności pożyczkowej,

b)nie posiada dedykowanego zespołu zajmującego się przygotowywaniem, podpisywaniem oraz obsługą umów pożyczkowych,

c)nie informuje publicznie o prowadzonej działalności w zakresie usług finansowych/udzielania pożyczek.

W 2017 r. P., D., Z. oraz P. zawarły z bankiem ING umowę o świadczenie usługi optymalizacji zarządzania płynnością w formie limitów dziennych (Cash Pooling). Wówczas to P. pełnił rolę Agenta Limit każdego uczestnika - .... PLN. Umowa była wykonywana aktywnie w latach 2017-2019. Od dnia 1 lipca 2023 r. umowa pozostaje w zawieszeniu.

Pismem z 25 września 2023 r. uzupełnili Państwo opis sprawy w następujacy spsób:

Czy T. S.A. pełniąca rolę Agenta, na podstawie umowy o świadczenie usługi Cash Pooiingu Rzeczywistego lub dodatkowej Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego, otrzymuje od Banku lub pozostałych Uczestników jakiekolwiek wynagrodzenie za wykonywane czynności na podstawie tych Umów (np. prowizji lub inną opłatę - oprócz odsetek)?

Czy Uczestnicy w ramach opisanych Umów Cash Poolingu Rzeczywistego, otrzymują od pozostałych Uczestników jakiekolwiek wynagrodzenie (np. prowizję lub inną opłatę oprócz odsetek)?

T. SA na podstawie umowy o świadczenie usługi Cash Poolingu Rzeczywistego lub dodatkowej Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego nie jest należne wynagrodzenie ani od Banku ani pozostałych Uczestników. W Umowie Uczestników jak wskazano we Wniosku przewidziano mechanizmy rozliczeń poszczególnych stron, jednak żadne z nich nie pełni funkcji wynagrodzenia dla Agenta od Banku lub Uczestników. Umowa Uczestników wskazuje jedynie, na co wskazano we wniosku, iż:

1)        „2.2. Agent zwróci pozostałym Uczestnikom poniesione przez nich koszty naliczone przez Bank, które będą uzasadnione i bezpośrednio związane z Umową CP.” (pkt 2 opisu Umowy Uczestników zawartej we Wniosku)

2)        „2.5. W przypadku obciążenia Uczestników lub PL. jakimkolwiek podatkiem związanym z zawarciem i wykonaniem Umowy innym niż podatek dochodowy od osób prawnych, z tytułu przychodów z zysków kapitałowych, Agent zobowiązuje się zwrócić takie poniesione koszty przez Uczestnika lub PL., w terminie 14 dni roboczych od doręczenia pisemnego pod rygorem nieważności wezwania do zapłaty ze wskazaniem podstawy obciążenia, dowodem uregulowania podatku oraz dowodem podjęcia przez Uczestnika lub PL. wszelkich uzasadnionych i przewidzianych prawem czynności zmierzających do zakwestionowania zasadności takiego obciążenia” (pkt 3 opisu Umowy Uczestników zawartej we Wniosku).

3)        „2.12 PL. z tytułu udzielenia zabezpieczenia, o którym mowa w § 2.11, przysługuje comiesięczne wynagrodzenie od Agenta, obliczane w następujący sposób i płatne na następujących zasadach:

(a)       iloczyn wysokości łącznego salda zabezpieczanych przez PL. zobowiązań Agenta wobec wszystkich Uczestników na koniec każdego miesiąca kalendarzowego oraz stawki w wysokości 0,1%.

(b)       zapłata wynagrodzenia następować będzie w oparciu o właściwy dokument księgowy wystawiony przez PL . na rzecz Agenta na koniec każdego kwartału. Płatność przez Agenta nastąpi w terminie 30 dni od dnia otrzymania dokumentu księgowego od PL.

PL. i Agent wyrażają zgodę na przesyłanie dokumentów księgowych drogą elektroniczną na następujące adresy e-mailowe: (...) (pkt 7 opisu Umowy Uczestników zawartej we Wniosku).

Prowizja na podstawie umowy o świadczenie usługi Cash Poolingu Rzeczywistego przysługuje wyłącznie Bankowi (pkt 8 opisu Umowy CPR zawartej we Wniosku). Uczestnicy zobowiązani są zapewniać na swoim Rachunku środki na pokrycie tych opłat (prowizji) - § 7 ust. 4 Urnowy CPR.

Ad 2. Wyjaśnili Państwo czy pytanie oznaczone nr 2 w zakresie podatku od towarów i usług oraz przedstawione do niego stanowisko jest pytaniem warunkowym w stosunku do pytania nr 1?

Niniejszym wyjaśniają Państwo, że pytanie nr 2 ma charakter warunkowy względem pytania nr 1, tj. W przypadku uznania przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej stanowiska przedstawionego do pyt. nr 1 za prawidłowe, tj. uznania, że nie zostały spełnione warunki do kwalifikacji poszczególnych Uczestników jako podatników podatku od towarów i usług z tytułu wykonania zawartych Umów, a zatem ich udział w systemie cash poolingu w przedmiotowej sprawie nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to ocena stanowiska zawartego w odniesieniu do pyt. nr 2 będzie bezprzedmiotowa.

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczone jak we wniosku):

I VAT

1.   Czy czynności wykonywane w ramach Umowy CPR oraz Umowy Uczestników pomiędzy T., działającą jako Agent, a pozostałymi Uczestnikami, mogą być zakwalifikowane jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., a w konsekwencji czy jakikolwiek Uczestnik będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.?

2.   Czy usługi wykonywane w ramach Umowy CPR oraz Umowy Uczestników, pomiędzy T., jako Agentem a pozostałymi Uczestnikami mogą być kwalifikowane jako świadczenie usług w zakresie udzielania pożyczek lub usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych podlegające zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 lub 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.?

Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług

I VAT

1. Status prawnopodatkowy Uczestników z tytułu zawartej Umowy CPR.

W pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć, czy Uczestnicy z tytułu zawartych: Umowy CPR i Umowy Uczestników, działają w charakterze podatników podatku od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawców z tytułu uczestnictwa w strukturze cash poolingu (wynikającej z zawartych Umów CPR oraz Umowy Uczestników) poszczególni Uczestnicy nie będą podatnikami podatku od towarów i usług bowiem, nie będą wykonywać jakichkolwiek czynności, kwalifikowanych jako świadczenie usług na rzecz innych Uczestników czy też samego BANKU. Zawarte Umowy CPR oraz Umowa Uczestników nie przewidują jakiegokolwiek wynagrodzenia, dla któregokolwiek z Uczestników.

Tym samym uczestnictwo w strukturze cash poolingu nie będzie stanowiło wykonywania odpłatnie, czynności podlegających opodatkowaniu w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., w związku z czym Uczestnicy nie będą dla tych czynności występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Zatem z tytułu wykonywania ww. czynności, poszczególni Uczestnicy nie będą działali w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika. Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Tym samym aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem działa jako podatnik podatku od towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Definicja świadczenia usług na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej. Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy.

Aby działanie podatnika mogło zostać uznane za świadczenie usług muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1)istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

2)wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

3)istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

4)odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

5)istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W przedstawionej sprawie występują dwa stosunki prawne:

1)pierwszy, łączący Bank z Uczestnikami (Umowa CPR), z którego wynika uczestnictwo poszczególnych podmiotów (Uczestnicy) w systemie cash poolingu.

2)drugi, łączący wyłącznie Uczestników („Umowa Uczestników”), która ma charakter uboczny względem Umowy CPR i służy lepszemu jej wykonaniu.

Polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Umowa cash poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na rachunku bankowym i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez niektóre z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy, poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. Zarządzający systemem (bank) w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach Uczestników to na rachunek agenta trafiają środki finansowe stanowiące nadwyżkę. W ramach tej usługi bank prowadzi dla uczestników rachunki bieżące uczestniczące w koncentracji. Niejednokrotnie bank jest również odpowiedzialny za wyliczenie wysokości odsetek należnych z tytułu pokrytych niedoborów.

Część funkcji banku może być pełniona przez wyspecjalizowany podmiot z grupy, określany mianem agenta (pool leadera), którą to rolę w opisanym stanie faktycznym pełni T., podczas gdy zadania banku będą się ograniczać do wykonywania dyspozycji tego podmiotu.

Cash pooling rzeczywisty to „konstrukcja", w ramach której dochodzi do fizycznego transferu środków pomiędzy rachunkami uczestników. W konsekwencji nadwyżki (salda dodatnie) jednych uczestników są wykorzystywane do pokrycia niedoborów (sald ujemnych) pozostałych uczestników, przy czym transfer środków w celu wykonania powyższej operacji jest dokonywany za pośrednictwem rachunku głównego. Transfery środków dokonywane w ramach cash poolingu mają charakter zwrotny.

Koncentracja rachunków uczestniczących jest zazwyczaj dokonywana na bazie dziennej, tj. na koniec dnia roboczego następuje konsolidacja sald, przy czym na początku następnego dnia roboczego może dojść do ich transferu zwrotnego, tj. salda rachunków zostają przywrócone do stanu sprzed konsolidacji. Jednocześnie rozliczenie odsetek pomiędzy uczestnikami, tj. pomiędzy uczestnikiem, który ponosi koszt wynagrodzenia odsetkowego za skorzystanie z kapitału na rzecz uczestnika, który taki kapitał dostarczył, jest dokonywane w dłuższych okresach rozliczeniowych. W świetle powyższego, cash pooling może potencjalnie być kwalifikowany jako seria subrogacji wierzytelności lub seria pożyczek udzielanych pomiędzy uczestnikami.

Zauważyć należy przede wszystkim, że umowa cash poolingu nie wyczerpuje cech pożyczki, o których mowa w art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, nawet jeżeli do pewnego stopnia przypomina tę umowę. Uzasadnieniem dla takiej wykładni jest przede wszystkim brak zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na wskazany w umowie podmiot. Źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest bowiem rachunek główny, na którym są gromadzone wolne środki wszystkich uczestników. Nie są więc skonkretyzowane strony transakcji ani jej przedmiot (kwota).

Nie można również uznać, że stronami takiej ewentualnej pożyczki jest uczestnik oraz agent (pool leader). Agent nie jest uprawniony do swobodnego dysponowania tak otrzymanymi środkami. Jest bowiem obowiązany do skompensowania przy ich wykorzystaniu niedoborów innych uczestników.

Umowa pożyczki przewiduje natomiast swobodne dysponowanie przedmiotem pożyczki. Tym samym należy wykluczyć możliwość kwalifikacji rozliczeń dokonywanych w ramach cash poolingu jako umów pożyczki. Powyższych wniosków nie zmienia fakt, że w ramach cash poolingu są wypłacane odsetki. Odsetki jako formę wynagrodzenia za przekazanie kapitału charakteryzują nie tylko umowy pożyczki, ale również inne formy finansowania dłużnego. Odsetki uiszczane w ramach umowy cash-poolingu, stanowiącej umowę nienazwaną na gruncie prawa cywilnego, wypada uznać za płatności sui generis, charakterystyczne dla tego typu umów.

W przedstawionym stanie faktycznym można wytypować również istotne cechy cash poolingu:

1)zarządzanie płynnością finansową w grupie powiązanych podmiotów;

2)alokacja środków finansowych grupy w celu minimalizacji poziomu finansowania zewnętrznego, tj. poza grupą, a w konsekwencji kosztów jego obsługi;

3)dochodzi do fizycznego transferu środków pomiędzy rachunkami uczestników.

W analizowanym przypadku więzi prawne łączą BANK i Uczestników i to w ramach Umowy CPR koncentrują się ich działania. Z kolei Umowa Uczestników ma charakter poboczny i służy lepszemu wykonaniu Umowy CPR. Z uwagi na cechy charakterystyczne systemu cash poolingu należy zauważyć, że w niniejszej sprawie, w roli usługodawcy występuje wyłącznie BANK. Uczestnicy pozostają zatem wyłącznie uczestnikami cash poolingu natomiast rolę zarządzającego systemem pełni jeden z uczestników systemu cash poolingu, należący także do tej samej grupy kapitałowej, tj. T. jako Agent.

To BANK wykonuje na rzecz Uczestników szereg czynności składających się łącznie na jedną usługę w postaci systemu zarządzania płynnością finansową, tzw. usługi cash poolingu rzeczywistego. To BANK dokona m.in. przesunięcia środków pieniężnych pomiędzy rachunkami, dokona naliczenia odsetek w związku z uczestnictwem w systemie cash poolingu. Uczestnicy natomiast, jako uczestnik systemu, będą jedynie angażować swoje środki pieniężne zgromadzone na rachunku, poprzez ich przekazywanie do Agenta. Umowa CPR nie przewiduje wynagrodzenia dla Agenta za pełnienie swojej roli.

Z uwagi na powyższe, dokonując oceny działań podejmowanych przez Uczestników w ramach wykonania Umowy CPR oraz Umowy Uczestników na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004 r., Uczestnicy nie będą wykonywać jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wszelkie czynności w związku z realizacją Umowy będzie wykonywał BANK, występujący w roli usługodawcy, który będzie obsługiwał Umowę CPR, zaś Uczestnicy występują jako jego usługobiorcy, zaś samo uczestnictwo w strukturze cash poolingu nie jest żadnym świadczeniem.

W konsekwencji powyższego, z tytułu uczestnictwa w systemie cash poolingu (na podstawie zawartej Umowy CPR oraz Umowy Uczestników), Uczestnicy nie wykonują jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

Stanowisko takie potwierdzone w licznych interpretacjach indywidualnych m.in. w  interpretacji indywidualnej z 14 czerwca 2022 r. sygn. 0111-KDIB3-1.4012.167.2022.8.ICZ; z dnia 28 marca 2022 r. (sygn.: 0114-KDIP4-3.4012.46.2022.1.DM), z dnia 31 marca 2022 r. (sygn.: 0114-KDIP4-3.4012.58.2022.1.JJ).

Brak możliwości zakwalifikowania jako podatnika podatku od towarów i usług w przedstawionym stanie faktycznym odnosi się zarówno do T., tj. podmiotu pełniącego pełniącego funkcję Agenta, jak również pozostałych Uczestników.

Z tytułu pełnienia funkcji agenta, T. nie świadczy jakichkolwiek usług na rzecz pozostałych Uczestników. Rola Agenta sprowadzać się będzie do reprezentacji Uczestników we wszystkich sprawach związanych z Umową CPR oraz Umowy Uczestników oraz posiadania rachunku pomocniczego, uczestniczącego w transferach pieniężnych. Czynności podejmowane przez Agenta w ramach Umowy CPR będą miały charakter techniczny (administracyjny) i wykonywane będą dla sprawnego realizowania Umowy CPR w interesie wszystkich stron Umowy, w tym samego Agenta i nie będzie pobierać z tego tytułu wynagrodzenia. Działania podejmowane w ramach wykonania Umowy Uczestników będą zawierały elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego świadczenia przez inny podmiot - BANK - usługi cash-poolingu. Inni niż Agent Uczestnicy, również nie wykonują jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu w ramach Umowy CPR oraz Umowy uczestników na rzecz Agenta, a zatem również nie wykonują w jej ramach działalności gospodarczej i nie mogą zostać uznani za podatników podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. z tytułu wykonania Umowy CPR.

Mając na względzie przedstawione okoliczności stanu faktycznego, zdaniem Wnioskodawców nie zostały spełnione warunki do kwalifikacji poszczególnych Uczestników jako podatników podatku od towarów i usług z tytułu wykonania zawartych Umów. Przede wszystkim należy wskazać, iż Uczestnicy nie wykonują w żaden sposób działalności w zakresie usług finansowych ani faktycznie, ani nie stanowi ona przedmiotu ich działalności (głównej czy pobocznej). Nie wykonują oni również działalności gospodarczej w zakresie usług finansowych również poprzez uczestnictwo (w ramach zawartej Umowy CPR) w systemie zarządzania płynnością finansową (cash pooling).

Tym samym jej udział w systemie cash poolingu w przedmiotowej sprawie nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bowiem uczestnictwo i wykonywanie czynności technicznych, w tym w charakterze Agenta, w Umowie CPR nie jest żadnym świadczeniem.

W przypadku uznania przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, iż w jakimkolwiek zakresie czynności, któregokolwiek Uczestnika na rzecz innego Uczestnika będą kwalifikowane jako świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wykonywane w charakterze podatnika podatku usługi wykonywane w ramach Umowy CPR oraz Umowy Uczestników, pomiędzy T., jako Agentem a pozostałymi Uczestnikami mogą być kwalifikowane jako świadczenie usług w zakresie udzielania pożyczek lub usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych podlegające zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 lub 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., zgodnie z uzasadnieniem przedstawionym w pkt 2.

2. Czynności podlegające zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W przypadku uznania, iż którykolwiek z Uczestników prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług finansowych w ramach zawartej Umowy CPR albo Umowy Uczestników, wykonując czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wskazać należy co następuje. Jak wskazano bowiem w części I pkt 1 niniejszego wniosku, świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W pkt 1 niniejszego wniosku opisano, iż występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana - umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki (interpretacja indywidualna z dnia 27 lutego 2023 r. 0114-KDIP4-3.4012.658.2022.2.IG) bądź też depozytu nieprawidłowego (np. interpretacja indywidualna z dnia 8 czerwca 2020 r. 0114-KDIP4-3.4012.163.2020.2.IG lub z dnia 15 września 2020 r. 0111-KDIB3-1.4012.485.2020.4.ABU). Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion.

W przypadku zidentyfikowania przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, znamion działalności usługowej w zakresie finansów, w szczególności uznania, iż jakikolwiek Uczestnik świadczy na rzecz innego Uczestnika usługi w zakresie udzielania pożyczek lub depozytów środków pieniężnych, wówczas należy uznać, iż taka działalność podlegała będzie zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Ustawodawca zwolnienia od podatku od towarów i usług uregulował w treści art. 43 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. W szczególności ustawodawca wymienia, jako zwolnione od podatku od towarów i usług:

1)usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę - art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.,

2)usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę - art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.,

3)usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług - art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.,

4)usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie - art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Przy przyjęciu, iż działania realizowane przez Uczestników na podstawie Umowy CPR, względnie Umowy Uczestników powinny być zakwalifikowane jako czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej, podlegające opodatkowaniu odpłatne świadczenie usług wówczas, działania te należałoby kwalifikować w ramach świadczenia zwolnionych, jako usługi związane z udzielaniem pożyczek lub depozytów pieniężnych, zwolnione z opodatkowania.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z ww. przepisem - przez umowę pożyczki, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet, gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

Natomiast zgodnie z art. 845 Kodeksu cywilnego jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu. W efekcie przyjęcie depozytu stanowi świadczenie polegające na przyjęciu rzeczy bądź środków pieniężnych w zamian za określone w umowie wynagrodzenie na rzecz kontrahenta w formie odsetek wyliczonych według stawki wskazanej w umowie od zdeponowanej kwoty.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie zaś z art. 146aa ust. 1 pkt 1 tej ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy - zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy - zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, należy wskazać, że uznanie czynności wykonywanych przez Uczestników w ramach Umowy CPR lub Umowy Uczestników, jako wykonywane w charakterze podatnika działalności gospodarczej, odpłatne świadczenie usług zakwalifikowane powinno zostać jako czynności udzielania pożyczek albo przyjmowania depozytów przez danego Uczestnika. Odpłatny charakter wykonywanych czynności wynikać będzie z wynagrodzenia stanowiącego należne odsetki.

Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. jako wymienione wprost w tym przepisie - udzielania pożyczek oraz przyjmowania depozytów, polegających na udzieleniu oprocentowanej pożyczki na rzecz Agenta lub przyjmowaniu środków pieniężnych w ramach depozytu przez Agenta korzystać będą ze zwolnienia z podatku od towarów i usług odpowiednio na podstawie tych przepisu.

W przypadkach, w których Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej dokonał przekwalifikowania umowy cash poolingu, jako umowy pożyczki, stwierdzał jednocześnie, iż czynności wykonywane w ramach tego rodzaju umów - udzielanie pożyczek lub świadczenie usług w zakresie depozytów pieniężnych - są usługami zwolnionymi od podatku od towarów i usług (m.in. interpretacja indywidualna z dnia 15 września 2020 r., 0111-KDIB3-1.4012.485.2020.4.ABU czy interpretacja indywidualna z dnia 8 czerwca 2020 r., 0114-KDIP4-3.4012.163.2020.2.IG).

Zastosowanie zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust 1 pkt 38 lub 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w przedmiotowej sprawie będzie niezależne od faktycznie wykonywanej działalności przez poszczególnych Uczestników, gdzie jak wskazano w stanie faktycznym, główny przedmiot ich działalności nie obejmuje w żaden sposób zawodowo wykonywanej działalności w zakresie usług finansowych.

Pozostałe okoliczności jak brak jakiejkolwiek strukturalnej formy wydzielenia działalności w zakresie usług finansowych w ramach działalności wykonywanej przez poszczególnych Uczestników, brak zewnętrznego zamanifestowania prowadzenia tego rodzaju działalności, brak charakterystycznych przy tego rodzaju działalności gospodarczej przejawów aktywności udzielającego pożyczkę np. posiadanie wzorców umów, regulaminów określających przyjęte i/lub akceptowane formy zabezpieczenia udzielonych pożyczek, sposób windykacji itp., czy tez okoliczność, iż finansowanie udzielane jest pomiędzy podmiotami powiązanymi nie wpływa na ocenę, iż finansowanie dokonywane jest w ramach wykonywanej działalności gospodarczej przez podmiot finansujący, i zwolniony z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 lub 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Idąc dalej, przyjmując nawet, iż pożyczka jest udzielana jednorazowo (w ramach zawartej Umowy CPR) ale nie jeden raz (poprzez możliwość korzystania ze środków pieniężnych w trakcie trwania umowy, a zatem świadczona usługa ma charakter okazjonalny (incydentalny) i niezwiązany z deklarowaną ani faktycznie wykonywaną przez Uczestnika działalnością gospodarczą nie niweczy skutku zakwalifikowania wykonywanych czynności w ramach Umowy CPR jako zwolnionej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 lub 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdza słuszność takiego podejścia, iż nawet okazjonalne udzielenie pożyczki jest kwalifikowane jako podlegające podatkowi od towarów i usług (zwolnione) świadczenie usług. Tak pogląd wyrażono np. w interpretacji z dnia 29 stycznia 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.986.2020.2.KO „Z uwagi na przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że udzielenie przez Wnioskodawcę pożyczki opisanej we wniosku spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu czy statusu nabywcy.

Udzielanie pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzące obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu.

W konsekwencji, na podstawie powołanych powyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, czynność udzielenia przez Wnioskodawcę oprocentowanej pożyczki, stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że czynności mogą być opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub korzystać ze zwolnienia z tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy - zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zatem skoro z powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, to należy stwierdzić, że wskazana we wniosku usługa udzielenia pożyczki przez Wnioskodawcę stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, przy czym czynność ta korzysta ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o ww. przepis”.

W interpretacji z dnia 22 marca 2022 r. sygn. 0111-KDIB3-1.4012.1088.2021.3.IB: stwierdzono: „Z opisu sprawy wynika, że jesteście Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT. Jesteście Państwo Pożyczkobiorcą. Zawarliście z Pożyczkodawcą - (...) odpłatną umowę pożyczki. Określa ona między innymi terminy spłaty jak i kwotę odsetek tj. wynagrodzenia należnego dla Pożyczkodawcy za udzielenie pożyczki. Przedmiotem Państwa dotychczasowej działalności gospodarczej jest produkcja tworzyw sztucznych.

Pożyczkodawca nie prowadzi, działalności polegającej na świadczeniu usług finansowych w tym udzielaniu pożyczek. Państwo oraz Pożyczkodawca jesteście względem siebie podmiotami powiązanymi w rozumieniu ustawy o VAT. Przy tak przedstawionym opisie sprawy, wątpliwości Państwa dotyczą kwestii czy czynność udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę, podlega zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. (...) W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, należy wskazać, że czynność udzielenia odpłatnej pożyczki przez Pożyczkodawcę, stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie - usługa udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy i korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu”.

Podobnie zagadnienie to oceniono w interpretacji z dnia 9 lutego 2023 r. sygn. 0112-KDIL1-3.4012.537.2022.1.AKS DKIS ocenił następujący stan faktyczny: „Z opisu sprawy wynika, że Spółka prowadzi działalność badawczo-rozwojową ukierunkowaną na (...). Spółka jest polskim rezydentem podatkowym, jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny w Polsce oraz na potrzeby VAT UE. Spółka jest jedynym udziałowcem spółki z siedzibą w Wielkiej Brytanii (Spółka zależna). Spółka zależna ubiega się o rejestrację jako podatnik VAT w Wielkiej Brytanii. Spółka zamierza udzielić Spółce zależnej finansowania na rozwój działalności w formie pożyczki. Umowa pożyczki zostanie zawarta na piśmie. Umowa pożyczki będzie wskazywać m.in. wysokość kwoty udzielonej pożyczki, zasady i terminy jej spłaty, a także należne Spółce wynagrodzenie z tytułu udzielenia finansowania w formie odsetek. W chwili zawarcia umowy pożyczki, środki pieniężne przeznaczone na pożyczkę dla Spółki zależnej, będą znajdowały się na rachunku bankowym Spółki prowadzonym przez bank z siedzibą w Polsce. Przedmiotem działalności Spółki wskazanym w umowie spółki nie jest udzielanie pożyczek poza systemem bankowym sklasyfikowanym w grupowaniu PKD 64.92.Z „Pozostałe formy udzielania kredytów”. Pożyczka, którą udzieli Spółka Spółce zależnej będzie pierwszą pożyczką udzieloną przez Spółkę.

Natomiast, Spółka nie wyklucza, że będzie w przyszłości udzielać finansowania innym podmiotom powiązanym, w tym spółkom mającym siedzibę na terytorium Polski, na terenie innego kraju UE, na terenie kraju trzeciego oraz Spółce zależnej. (...).

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że w okolicznościach niniejszej sprawy, udzielenie przez Spółkę pożyczki jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy w zw. z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, będzie stanowiło czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, iż powyższe usługi mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy - to będą one korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie ww. przepisu”.

Niezależnie od uznania, czy to T. działająca w charakterze Agenta, świadczy usługi w ramach zawartych Umów na rzecz innych Uczestników, czy też dokonywać będzie nabycia usług od pozostałych Uczestników, w każdym ujęciu należało będzie uznać:

1) czynności w ramach Umowy CPR oraz Umowy Uczestników będą wykonywane w charakterze podatnika podatku w zakresie działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług z zakresu usług finansowych;

2) czynności w ramach Umowy CPR oraz Umowy Uczestników będą miały charakter odpłatny - odsetki należne z tytułu udzielenia finansowania stanowić będą wynagrodzenie za usługę; 3) Uczestnicy, będący beneficjentami odsetek, świadczą usługę zwolnioną od opodatkowania podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 lub pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług, tj. w kwestii objętej pytaniem nr 1 z części I VAT, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”,

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które – stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT,

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.

Należy zauważyć, iż świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy. Świadczenie usług dokonywane odpłatnie w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy,

Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

-     w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),

-    w przypadku świadczenia usług - świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT,

Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu,

Należy zauważyć, że polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana – umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Umowa „cash poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Usługa cash poolingu jest zatem usługą zazwyczaj wykonywaną przez bank. Natomiast uczestnictwo w strukturze cash poolingu nie jest żadnym świadczeniem. Należy pamiętać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów/świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi bowiem być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem działa jako podatnik podatku VAT.

Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług, w kwestii objętej pytaniem nr 1 w części I VAT, dotyczą ustalenia czy czynności wykonywane w ramach Umowy CPR oraz Umowy Uczestników pomiędzy T., działającą jako Agent, a pozostałymi Uczestnikami, mogą być zakwalifikowane jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., a w konsekwencji czy jakikolwiek Uczestnik będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Z uwagi na cechy charakterystyczne systemu Cash poolingu należy zauważyć, że w niniejszej sprawie, w roli usługodawcy będzie występować Bank, który będzie obsługiwał umowę Cash poolingu. Strony ustaliły, że upoważnienie Banku do realizacji dyspozycji będzie realizowane w ramach limitów dziennych przyznanych w rachunkach oraz globalnego limitu płynności.

Uczestnicy, dla osiągnięcia celów Umowy, powierzają Bankowi zarządzanie Rachunkami na warunkach określonych w Umowie CPR i udzielają niniejszym Bankowi na czas trwania Umowy CPR pełnomocnictwa do działania w ich imieniu wobec Strony celu dokonywania wszelkich czynności prawnych lub faktycznych związanych z realizacją operacji przewidzianych niniejszą Umową do realizacji operacji, o których mowa m.in. w ust. 5 pkt 1-4 powyżej. Z tytułu świadczenia usług przewidzianych niniejszą Umową, Bank pobierze następujące opłaty: prowizję przygotowawczą z tytułu zawarcia niniejszej umowy, opłatę miesięczną, opłatę za sporządzenie aneksu do umowy.

Natomiast Agentowi na podstawie umowy o świadczenie usługi Cash Poolingu Rzeczywistego lub dodatkowej Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego nie jest należne wynagrodzenie ani od Banku ani pozostałych Uczestników. W Umowie Uczestników, co wskazano we Wniosku, przewidziano mechanizmy rozliczeń poszczególnych stron, jednak żadne z nich nie pełni funkcji wynagrodzenia dla Agenta od Banku lub Uczestników.

Zatem Bank wykonuje na rzecz Agenta oraz Uczestników, szereg czynności składających się łącznie na usługę zarządzania płynnością finansową wykonywana na podstawie Umowy czyli Cash Poolingu. W praktyce więc to Bank, jako usługodawca, będzie wykonywać czynności opodatkowane na podstawie Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego.

Agent ani Uczestnicy nie będą uzyskiwali wynagrodzenia bądź jakichkolwiek środków pieniężnych poza ewentualnymi odsetkami wynikającymi z Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego.

Zatem nie zostanie spełniona jedna z przesłanek (brak wynagrodzenia) wynikająca z art. 8 ust. 1 ustawy) powodująca opodatkowanie usługi na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym Państwo (Agent) oraz pozostali Uczestnicy Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego (będący w niniejszej sprawie Zainteresowanymi niebędącymi stroną postępowania) nie będą świadczyć usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Ponadto podejmowane przez Państwa czynności w ramach opisanej umowy nie będą stanowiły nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z opłatnym świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, gdyż treść wniosku nie wskazuje, by miały one służyć do celów innych niż Państwa działalność gospodarcza.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że w świetle art. 5 ust. 1 ustawy, z perspektywy Agenta oraz Uczestników Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego, czynności wykonywane w ramach tej umowy, pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, działalność Zainteresowanych w ramach Umowy cash pooling Rzeczywistego, w związku z przystąpieniem do Systemu cash poolingu, nie będzie stanowiła świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, zatem Zainteresowani nie będą podatnikami podatku od towarów i usług z tego tytułu, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Wobec powyższego, Państwa stanowisko w zakresie pytania 1 jest prawidłowe.

Biorąc pod uwagę ww. rozstrzygnięcie w zakresie pytania nr 1, tj. uznanie, że Agent oraz Uczestnicy w ramach Umowy cash pooling Rzeczywistego, w związku z przystąpieniem do Systemu cash poolingu, nie będą świadczyli usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a w konsekwencji nie będą podatnikami podatku od towarów i usług z tego tytułu, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, zatem prawidłowość Państwa stanowiska w zakresie warunkowo postawionego pytania nr 2 nie podlega ocenie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ocena Państwa stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych jest przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja indywidualna w zakresie podatku od towarów i usług, objęta pytaniem nr 1 w części I VAT, wywołuje skutki prawne tylko dla Zainteresowanego będącego stroną postępowania oraz Zainteresowanych nie będących stroną postępowania. Natomiast kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego a dotyczące czynności wykonywanych na podstawie Umowy Cash Poolingu Rzeczywistego przez PL. S.A. (PL.) na rzecz pozostałych Uczestników Umowy nie podlegają ocenie, bowiem PL. nie występuje w tej sprawie jako podmiot Zainteresowany. Zatem niniejsza interpretacja nie rozstrzyga w kwestii opodatkowania czynności wykonywanych przez PL. jako podmiot uczestniczący w strukturze Cash Poolingu Rzeczywistego.

Zaznaczenia wymaga, że tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. W tym miejscu organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w  sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w  dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej - ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.