Temat interpretacji
Czynności wykonywane przez Miasto nie stanowią działalności gospodarczej oraz nie podlegają opodatkowaniu, wpłaty otrzymane przez Miasto nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
·uznania czynności wykonywanych przez Miasto na rzecz Mieszkańców za wykonywane poza działalnością gospodarczą i niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1),
·braku opodatkowania podatkiem VAT wpłat otrzymanych przez Miasto od Mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku nr 2),
·braku opodatkowania podatkiem VAT uzyskanego przez Miasto Dofinansowania (pytanie oznaczone we wniosku nr 3),
·braku prawa do odliczenia podatku VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 września 2023 r. (wpływ 2 października 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Miasto (…) (dalej: „Miasto” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Inwestycja
W ramach swojej działalności Wnioskodawca realizuje inwestycję w zakresie odnawialnych źródeł energii pn. „(…)” (dalej: „Inwestycja” lub „Projekt”). Projekt jest realizowany wraz z (…) (dalej: „Lider Projektu”). Inwestycja polega na zakupie i montażu instalacji przeznaczonych do produkcji energii z tzw. odnawialnych źródeł energii, tj. pomp ciepła, instalacji fotowoltaicznych oraz kotłów na biomasę (dalej: „Instalacje”) w/na/przy budynkach mieszkaniowych stanowiących własność mieszkańców Miasta (dalej: „Mieszkańcy” lub „Właściciele nieruchomości”).
Instalacje są instalowane głównie w obrysie budynku mieszkalnego (wewnątrz, na dachach, ścianach itp.), niemniej jednak dopuszcza się także techniczną możliwość zainstalowania Instalacji na budynku gospodarczym lub przy budynku na gruncie.
Zamontowane Instalacje wykorzystywane są tylko do celów związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego.
Instalacje nie są instalowane na budynkach użyteczności publicznej lub jakichkolwiek innych budynkach należących do Miasta (lub jej jednostek organizacyjnych objętych centralizacją rozliczeń VAT).
Dofinansowanie
W związku z realizacją Inwestycji Lider Projektu zawarł umowę o dofinansowanie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020 (dalej: „umowa o dofinansowanie”).
Dofinansowanie zostało udzielone na pokrycie stosownej części kosztów kwalifikowalnych Inwestycji (w tym w szczególności kosztów związanych z zakupem i montażem Instalacji czy promocją Projektu).
VAT w przedmiotowej Inwestycji jest kosztem niekwalifikowalnym.
Zgodnie z przepisami regulującymi zasady przyznawania dofinansowania, umowa o dofinansowanie określa szczegółowe zasady, tryb i warunki, realizacji i rozliczania wydatków w ramach Projektu.
Co wymaga podkreślenia, umowa o dofinansowanie przewiduje jedynie otrzymanie dofinansowania na realizację określonego Projektu inwestycyjnego, którego celem (zgodnie z Szczegółowym Opisem Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020) jest osiągnięcie określonego efektu ekologicznego — tj. zwiększenie poziomu produkcji energii z odnawialnych źródeł energii w generacji rozproszonej, mierzonego za pomocą wskaźników dot. produkcji energii elektrycznej/cieplnej z nowo wybudowanych Instalacji OZE oraz szacowanego rocznego spadku emisji gazów cieplarnianych. Pod tym względem — tj. otrzymania dofinansowania w celu osiągnięcia efektów ekologicznych — Projekt jest analogiczny względem innych projektów jednostek samorządu terytorialnego finansowanych z funduszy zewnętrznych (jak np. budowa kanalizacji sanitarnej). Umowa o dofinansowanie nie przewiduje żadnego związku pomiędzy dofinansowaniem, które Miasto otrzyma, a świadczeniem Miasta na rzecz Mieszkańca. Powyższe wynika z faktu, że Miasto ma obowiązek osiągnięcia określonego efektu ekologicznego, a umowa o dofinansowanie przewiduje jedynie dofinansowanie określonej części kosztów kwalifikowanych.
Podobnie jak w przypadku większości dofinansowań do innych projektów inwestycyjnych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, wysokość dofinansowania w przedmiotowej Inwestycji jest pochodną wysokości kosztów kwalifikowanych. Warunkiem otrzymania dotacji (i utrzymania prawa do niej) jest natomiast spełnienie określonych wskaźników realizacji Projektu, polegających na osiągnięciu określonego poziomu produkcji energii elektrycznej/cieplnej ze źródeł odnawialnych (czyli Miasto wraz z Liderem Projektu jest zobowiązane do osiągnięcia określonego efektu ekologicznego).
Umowy z Mieszkańcami
W związku z realizacją ww. Inwestycji Miasto zawarło z Mieszkańcami umowy, których celem jest ustalenie wzajemnych zobowiązań organizacyjnych i finansowych stron związanych z montażem i eksploatacją Instalacji (dalej odpowiednio: „Umowa” lub „Umowy”). Zawarcie takich Umów jest konieczne ze względu na montaż Instalacji na terenie nieruchomości Mieszkańców, które to Instalacje pozostaną własnością Miasta.
Przedmiotem Umów jest świadczenie usług elektromodernizacji lub termomodernizacji, polegających na montażu, a następnie udostępnieniu Mieszkańcowi Instalacji OZE zamontowanych na jego nieruchomości. Podstawowym celem jest zwiększenie sprawności energetycznej lub termoenergetycznej danej nieruchomości.
Umowy przewidują, że po zakończeniu prac montażowych Instalacje pozostaną własnością Miasta do końca okresu trwałości Projektu, tj. przez 5 lat. Ponadto, na podstawie Umów Mieszkańcy zobowiązali się do zapłaty wynagrodzenia za wykonaną przez Miasto usługę modernizacji elektroenergetycznej lub termoenergetycznej polegającej na udostępnieniu Mieszkańcowi Instalacji.
Ponadto, Umowy zobowiązują Mieszkańca do takich czynności jak np. umożliwienie wykonawcy Instalacji montażu i uruchomienia Instalacji, właściwa eksploatacja Instalacji i ponoszenie kosztów w tym zakresie, umożliwienie upoważnionym przez Miasto pracownikom kontroli eksploatacji i inwentaryzacji oraz umożliwienie kontroli innym upoważnionym instytucjom; umożliwienie upoważnionym przez Miasto pracownikom dokonywania odczytów wyprodukowanego ciepła lub energii elektrycznej.
Miasto zobowiązało się natomiast do takich czynności, jak np. wyłonienie wykonawcy Instalacji, ustalenie dla niego harmonogramu montażu Instalacji, sprawowanie bieżącego nadzoru nad przebiegiem prac, prowadzenie odbiorów końcowych oraz rozliczenie finansowe i promocję przedmiotowego Projektu.
Miasto wskazuje, że warunkiem koniecznym do realizacji Umowy przez Miasto jest zapłata wynagrodzenia w wysokości określonej w Umowie, tj. co najmniej 15% wartości kosztów kwalifikowanych danej Instalacji (koszt netto Instalacji i usługi nadzoru inwestorskiego) oraz 100% kosztów niekwalifikowalnych, w tym całość podatku VAT.
Poza zapłatą ww. wynagrodzenia, obejmującego opłatę związaną z ubezpieczeniem Instalacji przez Miasto, Umowy nie przewidują pobierania jakichkolwiek innych opłat od Mieszkańców z tytułu realizacji przez Miasto usługi (tj. usługi montażu Instalacji).
Montaż poszczególnych Instalacji zostanie zrealizowany na podstawie kontraktu na roboty budowlane z wyłonionym przez Miasto wykonawcą (dalej: „Wykonawca”), u którego zakupione zostaną usługi dostarczenia i zainstalowania Instalacji. Faktury z tytułu realizacji Inwestycji wystawiane będą na Miasto, z podaniem numeru NIP Miasta.
Po zakończeniu okresu trwałości Projektu nastąpi przekazanie Instalacji na własność Mieszkańca bez pobierania dodatkowych opłat.
W ramach Inwestycji zostaną poniesione dodatkowo wydatki m.in. na nadzór inwestorski czy promocję Projektu.
Doprecyzowanie opisu sprawy
1.Na moment sporządzenia niniejszej odpowiedzi Miasto wskazuje, że dofinansowanie uzyskane ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020 pokryje ok. (…)% kosztów netto realizacji Projektu (gdyby pokrycie liczyć jako udział kwoty dofinansowania w kwocie brutto kosztów realizacji Projektu, wówczas dofinansowanie powinno pokryć nie mniej niż ok. (…)%).
2.Według założeń Miasta aktualnych na moment sporządzenia niniejszego uzupełnienia, dofinansowanie oraz wpłaty Mieszkańców pokrywały/pokrywają całość kosztów związanych z realizacją Projektu.
3.Według założeń Miasta aktualnych na moment sporządzenia niniejszego uzupełnienia, Miasto nie pokrywa/nie będzie pokrywać kosztów Projektu ze środków własnych.
4.Miasto wskazuje, że udział Mieszkańców w Projekcie ma charakter dobrowolny. Miasto udostępniło informację o naborze chętnych Mieszkańców (Beneficjentów) do udziału w Projekcie za pomocą strony internetowej Miasta oraz tablicy ogłoszeń. Mieszkańcy zainteresowani przystąpieniem do Projektu zgłaszali chęć udziału poprzez złożenie odpowiednich dokumentów do Urzędu Miasta. Miasto na podstawie otrzymanych wniosków wyłoniło listę Mieszkańców, z którymi następnie podpisano Umowy.
5.Miasto wskazuje, że realizacja Projektu nie ma na celu osiągania przez Miasto stałego dochodu, zysku z tego tytułu.
Pytania
1.Czy czynności wykonywane przez Miasto na rzecz Mieszkańców w ramach Projektu stanowią działalność gospodarczą oraz podlegają opodatkowaniu VAT?
2.Czy Miasto jest zobowiązane do opodatkowania VAT wpłat otrzymanych od Mieszkańców?
3.Czy Miasto będzie zobowiązane do opodatkowania VAT uzyskanego na realizację Projektu Dofinasowania?
4.Czy Miastu będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych związanych z zakupem i montażem Instalacji na nieruchomościach Mieszkańców?
Państwa stanowisko w sprawie
1.Czynności wykonywane przez Miasto na rzecz Mieszkańców w ramach Projektu nie stanowią działalności gospodarczej oraz nie podlegają opodatkowaniu VAT.
2.Miasto nie jest zobowiązane do opodatkowania VAT wpłat otrzymanych od Mieszkańców.
3.Miasto nie będzie zobowiązane do opodatkowania VAT uzyskanego na realizację Projektu Dofinasowania.
4.Miastu nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych związanych z zakupem i montażem Instalacji na nieruchomościach Mieszkańców.
Ad 1, 2 i 3
Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatników organów władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Jeżeli zatem dana czynność ma miejsce w ramach wykonywania zadań nałożonych na gminę (miasto) odrębnymi przepisami prawa i nie ma formy umowy cywilnoprawnej — nie podlega VAT z uwagi na brak statusu podatnika VAT po stronie gminy (miasta).
Jednocześnie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT stanowi lex specialis w odniesieniu do art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.
Oznacza to, że w przypadku czynności wykonywanych przez gminę (miasto) na podstawie umów cywilnoprawnych gmina (miasto) może być uznana za podatnika, o ile spełnia kryteria określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, a więc jeśli bez względu na cel czy rezultat wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą rozumianą jako wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, obejmującą w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W tym miejscu Miasto pragnie zwrócić szczególną uwagę na orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: Trybunał lub TSUE) z 30 marca 2023 r. wydane w sprawie C-612/21 (gmina O. przeciwko Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej, dalej: Wyrok TSUE), w którym Trybunał analizując charakter działań podejmowanych przez gminę, w związku organizacją rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii na swoim terytorium na rzecz swoich mieszkańców (przypadek analogiczny do sprawy Miasta) uznał, że gmina nie wykonuje w tym zakresie działalności gospodarczej, a tym samym, że podejmowane przez nią czynności nie stanowią świadczeń podlegających opodatkowaniu VAT.
Jako podstawę swojego rozstrzygnięcia TSUE, wskazuje na następujące okoliczności:
„(...) po pierwsze należy zauważyć, że podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z 20 stycznia 2021 r., AJFP Sibiu i DGRFP Bradov, C-655/19, EU:C:2021:40, pkt 27-29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina O. wskazała we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, jak wynika z postanowienia odsyłającego, że nie zamierza świadczyć regularnie usług instalacji systemów OZE i nie zatrudnia ani nie zamierza zatrudniać pracowników w tym celu, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały.
Po drugie, z informacji przedstawionych przez sąd odsyłający wynika, że gmina O. wydaje się ograniczać do zaproponowania swoim mieszkańcom będącym właścicielami nieruchomości, którzy mogą być zainteresowani systemami OZE, w ramach programu regionalnego mającego na celu umożliwienie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, dostarczenia i zainstalowania u nich tych systemów OZE za pośrednictwem przedsiębiorstwa wybranego w wyniku przetargu, w zamian za ich udział nieprzekraczający 25% kosztów podlegających dofinansowaniu związanych z tą dostawą i z tą instalacją, podczas gdy owa gmina płaci danemu przedsiębiorstwu wynagrodzenie za tę samą dostawę i instalację po cenie rynkowej.
(…)
W konsekwencji nawet biorąc pod uwagę płatności przyznane gminie O. przez dane województwo, które wynoszą 75% kosztów podlegających dofinansowaniu, suma kwot otrzymanych od zainteresowanych właścicieli z jednej strony i od owego województwa z drugiej strony pozostaje strukturalnie niższa od łącznych kosztów faktycznie poniesionych przez tę gminę, jak wskazano w pkt 31 niniejszego wyroku, co nie odpowiada podejściu, jakie przyjąłby w danym wypadku instalator systemów OZE, który przy ustalaniu swoich cen starałby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć marżę zysku. Natomiast wspomniana gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku.
Po trzecie, nie wydaje się ekonomicznie opłacalne, aby taki instalator systemów OZE obciążał odbiorców swoich dostaw towarów i świadczenia usług jedynie najwyżej jedną czwartą poniesionych przez siebie kosztów, oczekując jednocześnie rekompensaty w postaci dofinansowania za zasadniczą część pozostałych trzech czwartych tych, kosztów. Taki mechanizm nie tylko stawiałby jego przepływy pieniężne w sytuacji strukturalnie deficytowej, ale ponadto stwarzałby nietypowy stopień niepewności dla podatnika, ponieważ kwestia, czy i w jakim zakresie osoba trzecia zwróci tak istotną część poniesionych kosztów, pozostaje faktycznie otwarta do czasu podjęcia przez tę osobę trzecią decyzji, co następuje po tym, jak sporne transakcje zostaną dokonane”.
W świetle powyższych rozważań na pytanie pierwsze należy odpowiedzieć, że art. 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że dostawy towarów i świadczenia usługi podlegających opodatkowaniu VAT nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów OZE na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych”.
W przedmiotowej sprawie podstawą współpracy pomiędzy Miastem a Mieszkańcami są umowy o charakterze cywilnoprawnym. Jak wynika ze wskazanej na wstępie relacji art. 15 ust. 6 do art. 15 ust. 1 i 2, w przypadku, w którym na mocy art. 15 ust. 6 ustawy o VAT Miasta nie można wyłączyć z grona podatników VAT, należy powrócić do zasad ogólnych i zweryfikować, czy działania podejmowane przez Miasto w określonej sytuacji stanowią przejaw wykonywania działalności gospodarczej czy też władztwa publicznego.
Tym samym, w ocenie Miasta niezbędnym dla uznania Miasta za podatnika VAT jest rozstrzygnięcie, czy podejmowane przez Miasto działania w ramach Projektu będą stanowiły przejaw wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
W ocenie Miasta, działania, które Miasto realizuje w ramach Projektu — w kontekście Wyroku TSUE – nie należy uznać za wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Z jednej strony rozwój wykorzystywania odnawialnych źródeł energii na terenie Miasta stanowi przejaw realizacji zadań własnych Miasta, którego wykonywanie odbywa się w szczególności na podstawie zawartych z Mieszkańcami umów cywilnoprawnych, jednakże z drugiej strony – Miasto realizując Projekt dąży wyłącznie do osiągnięcia ściśle określonego celu w postaci poprawy jakości życia Mieszkańców na terenie Miasta w obszarze środowiska naturalnego poprzez montaż OZE, z wykonaniem czego nie będzie wiązało się osiągnięcie przez Miasto stałych dochodów oraz zysku z tego tytułu.
W konsekwencji, w świetle Wyroku TSUE, realizowany przez Miasto Projekt należy porównać do innych czynności realizowanych przez nie w ramach wykonywania zadań własnych – jak np. prace porządkowe, remonty dróg itp.
Co prawda działania te realizowane są na rzecz lokalnej społeczności nieodpłatnie, ale jednocześnie można w wielu przypadkach zidentyfikować konkretnych beneficjentów zrealizowanych czynności (np. mieszkańców ulicy, która była przedmiotem remontu).
Wobec powyższego, czynności wykonywane przez Miasto na rzecz Mieszkańców w ramach Projektu nie stanowią działalności gospodarczej oraz nie podlegają opodatkowaniu VAT. W konsekwencji, Miasto nie jest zobowiązane do opodatkowania VAT otrzymanych od Mieszkańców wpłat przewidzianych w Umowach, jak również nie będzie zobowiązane do opodatkowania VAT Dofinansowania na realizację Projektu.
Ad 4
Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17i 19 oraz art. 124.
Z treści tej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku VAT, w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Mając na uwadze wspomniany powyżej Wyrok TSUE, należy uznać, że Miasto realizując Projekt w zakresie odnawialnych źródeł energii nie wykonuje działalności gospodarczej mającej na celu osiąganie stałego dochodu (patrz uzasadnienie do pytania nr 1).
Wobec powyższego, nabywane przez Miasto w ramach Projektu towary i usługi nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a w konsekwencji – Miastu nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych związanych z zakupem i montażem Instalacji na nieruchomościach Mieszkańców.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:
a)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
b)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
c)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Jak stanowi art. 8 ust. 2a ustawy:
W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Ponadto stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.
Z opisu sprawy wynika, że Miasto jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towaru i usług. W ramach swojej działalności Miasto realizuje inwestycję pn. „(…)”. Inwestycja polega na zakupie i montażu instalacji przeznaczonych do produkcji energii z tzw. odnawialnych źródeł energii, tj. pomp ciepła, instalacji fotowoltaicznych oraz kotłów na biomasę w/na/przy budynkach mieszkaniowych stanowiących własność mieszkańców Miasta. Zamontowane Instalacje wykorzystywane są tylko do celów związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego. Instalacje nie są instalowane na budynkach użyteczności publicznej lub jakichkolwiek innych budynkach należących do Miasta. W związku z realizacją Inwestycji Lider Projektu zawarł umowę o dofinansowanie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020. Dofinansowanie zostało udzielone na pokrycie stosownej części kosztów kwalifikowalnych Inwestycji, tj. kosztów związanych z zakupem i montażem Instalacji oraz promocją Projektu, dofinansowanie pokryje ok. (…)% kosztów netto realizacji Projektu. Umowa o dofinansowanie nie przewiduje żadnego związku pomiędzy dofinansowaniem, które Miasto otrzyma, a świadczeniem Miasta na rzecz Mieszkańców. Udział Mieszkańców w Projekcie ma charakter dobrowolny, Miasto na podstawie wniosków wyłoniło listę Mieszkańców, z którymi następnie podpisano Umowy. Zawarcie Umów jest konieczne ze względu na montaż Instalacji na terenie nieruchomości Mieszkańców, które pozostaną własnością Miasta. Przedmiotem Umów jest świadczenie usług elektromodernizacji i termomodernizacji, polegających na montażu, a następnie udostępnianiu Mieszkańcowi Instalacji OZE zamontowanych na jego nieruchomości. Umowy przewidują, że po zakończeniu prac montażowych Instalacje pozostaną własnością Miasta do końca okresu trwałości Projektu, tj. przez 5 lat. Na podstawie Umów Mieszkańcy zobowiązali się do zapłaty wynagrodzenia za wykonaną przez Miasto usługę polegającą na udostępnianiu Mieszkańcowi Instalacji w wysokości określonej w Umowie, tj. co najmniej (…)% wartości kosztów kwalifikowanych danej Instalacji oraz (…)% kosztów niekwalifikowalnych Projektu. Poza zapłatą ww. wynagrodzenia Miasto nie przewiduje pobierania jakichkolwiek innych opłat od Mieszkańców z tytułu realizacji Projektu. Po zakończeniu okresu trwałości Projektu nastąpi przekazanie Instalacji na własność Mieszkańca bez pobierania dodatkowych opłat. Dofinansowanie oraz wpłaty Mieszkańców pokrywały/pokrywają całość kosztów związanych z realizacją Projektu. Miasto nie pokrywa/nie będzie pokrywać kosztów Projektu ze środków własnych. Montaż poszczególnych Instalacji zostanie zrealizowany na podstawie kontraktu na roboty budowlane z wyłonionym przez Miasto Wykonawcą, u którego zakupione zostaną usługi dostarczenia i zainstalowania Instalacji. Realizacja Projektu nie ma na celu osiągania przez Miasto stałego dochodu, zysku z tego tytułu. W ramach Inwestycji zostaną poniesione dodatkowo wydatki m.in. na nadzór inwestorski czy promocję Projektu. Faktury z tytułu realizacji Inwestycji wystawiane będą na Miasto.
W pierwszej kolejności wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii uznania czy wykonywane przez Miasto czynności na rzecz Mieszkańców w ramach Projektu stanowią czynności wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).
Odnosząc się do okoliczności sprawy zasadnym jest odwołanie się do wyroku TSUE z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko Gminie O.).
W wyroku tym TSUE wskazał, iż aby czynności dokonywane przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii były objęte zakresem stosowania dyrektywy 2006/112, powinny one, po pierwsze, stanowić dostawę lub świadczenie usług, które gmina ta wykonuje odpłatnie na rzecz swoich mieszkańców w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) i c) tej dyrektywy, a po drugie, być dokonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 rzeczonej dyrektywy, tak aby owa gmina działała również w charakterze podatnika (pkt 24).
W pkt 42 wyroku Trybunał wskazał, że art. 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów OZE na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych.
TSUE wskazał, że w konsekwencji o ile w świetle powyższych rozważań należy uznać, że gmina O., nie wykonuje działalności wchodzącej w zakres stosowania dyrektywy 2006/112, nie jest konieczne ustalenie, czy działalność ta byłaby również wyłączona z tego zakresu stosowania na podstawie art. 13 ust. 1 tej dyrektywy.
Trybunał w przedmiocie dokonania świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej zauważył, że po pierwsze, podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., AJFP Sibiu i DGRFP Braãov, C‑655/19, EU:C:2021:40, pkt 27–29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina O. wskazała we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, (…) że nie zamierza świadczyć regularnie usług instalacji systemów OZE i nie zatrudnia ani nie zamierza zatrudniać pracowników w tym celu, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały (pkt 36).
Po drugie, (…) gmina O. wydaje się ograniczać do zaproponowania swoim mieszkańcom będącym właścicielami nieruchomości, którzy mogą być zainteresowani systemami OZE, w ramach programu regionalnego mającego na celu umożliwienie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, dostarczenia i zainstalowania u nich tych systemów OZE za pośrednictwem przedsiębiorstwa wybranego w wyniku przetargu, w zamian za ich udział nieprzekraczający 25% kosztów podlegających dofinansowaniu związanych z tą dostawą i z tą instalacją, podczas gdy owa gmina płaci danemu przedsiębiorstwu wynagrodzenie za te same dostawę i instalację po cenie rynkowej (pkt 37).
Tymczasem (…) jeżeli gmina odzyskuje – w drodze otrzymywanych przez nią wkładów – jedynie niewielką część poniesionych przez siebie kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych, taka różnica między tymi kosztami a kwotami otrzymanymi w zamian za oferowane usługi może sugerować, że wkłady te należy raczej uznać za opłatę aniżeli wynagrodzenie (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financiën, C‑520/14, EU:C:2016:334, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo). W konsekwencji nawet biorąc pod uwagę płatności przyznane gminie O. przez dane województwo, które wynoszą 75% kosztów podlegających dofinansowaniu, suma kwot otrzymanych od zainteresowanych właścicieli z jednej strony i od owego województwa z drugiej strony pozostaje strukturalnie niższa od łącznych kosztów faktycznie poniesionych przez tę gminę, co nie odpowiada podejściu, jakie przyjąłby w danym wypadku instalator systemów OZE, który przy ustalaniu swoich cen starałby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć marżę zysku. Natomiast wspomniana gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku.
Po trzecie, nie wydaje się ekonomicznie opłacalne, aby taki instalator systemów OZE obciążał odbiorców swoich dostaw towarów i świadczenia usług jedynie najwyżej jedną czwartą poniesionych przez siebie kosztów, oczekując jednocześnie rekompensaty w postaci dofinansowania za zasadniczą część pozostałych trzech czwartych tych kosztów. Taki mechanizm nie tylko stawiałby jego przepływy pieniężne w sytuacji strukturalnie deficytowej, ale ponadto stwarzałby nietypowy stopień niepewności dla podatnika, ponieważ kwestia, czy i w jakim zakresie osoba trzecia zwróci tak istotną część poniesionych kosztów, pozostaje faktycznie otwarta do czasu podjęcia przez tę osobę trzecią decyzji, co następuje po tym, jak sporne transakcje zostaną dokonane.
W rozpatrywanej sprawie analizując wskazane przez Miasto okoliczności stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w kontekście przywołanych powyżej przepisów oraz orzeczenia TSUE z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 stwierdzić należy, że skoro:
•celem Projektu jest zwiększenie poziomu produkcji energii z odnawialnych źródeł energii oraz spadku emisji gazów cieplarnianych;
•realizacja Projektu nie ma na celu osiągania przez Miasto stałego dochodu, zysku z tego tytułu;
•udział Mieszkańców w Projekcie jest dobrowolny i Miasto na podstawie otrzymanych wniosków wyłoniło listę Mieszkańców, z którymi podpisano Umowy;
•Mieszkańcy z tytułu uczestnictwa w Projekcie zobowiązani są/będą do zapłaty wynagrodzenia w wysokości co najmniej (…)% wartości kosztów kwalifikowanych danej Instalacji (koszt netto) oraz (…)% kosztów niekwalifikowanych Projektu;
•dofinansowanie uzyskane przez Miasto pokryje ok. (…)% kosztów netto realizacji Projektu;
•montaż poszczególnych Instalacji zostanie zrealizowany na podstawie kontraktu na roboty budowlane z wyłonionym przez Miasto wykonawcą,
to działania Miasta w związku z realizacją Projektu pn. „(…)” nie stanowią dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT i tym samym Miasto nie wykonuje w niniejszym przypadku działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.
Podsumowując, czynności wykonywane przez Miasto na rzecz Mieszkańców w ramach Projektu nie stanowią działalności gospodarczej oraz nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należy uznać za prawidłowe.
W dalszej kolejności wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii opodatkowania podatkiem VAT wpłat otrzymanych od Mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) oraz opodatkowania podatkiem VAT uzyskanego na realizację Projektu Dofinansowania (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).
Jak wskazuje art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W myśl art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.
Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.
Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.
Zauważyć należy, że dotacja/dofinansowanie nie funkcjonuje samodzielnie, nie podlega opodatkowaniu jako odrębna kwota, lecz wyłącznie w odniesieniu do czynności, do której jest wypłacana. Jeżeli czynność, do której dopłata jest przyznawana nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, to i dopłata do tej czynności nie stanowi elementu ceny oraz nie może być włączona do podstawy opodatkowania.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku nie będzie występował związek pomiędzy otrzymanymi przez Miasto wpłatami od Mieszkańców oraz otrzymanym Dofinansowaniem na realizację Projektu a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT. Jak bowiem wyżej wskazano, w zakresie realizacji Projektu Miasto nie wykonuje działalności gospodarczej, podlegającej opodatkowaniu. Tym samym, otrzymane przez Miasto wpłaty od Mieszkańców oraz Dofinansowanie, przeznaczone na realizację Projektu nie podlegają/nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Podsumowując, wpłaty otrzymane przez Miasto od Mieszkańców w związku z uczestnictwem w Projekcie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Uzyskane przez Miasto na realizację Projektu Dofinansowanie nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 2 i nr 3 należy uznać za prawidłowe.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również kwestii prawa do odliczenia podatku VAT z faktur zakupowych związanych z zakupem i montażem Instalacji na nieruchomościach Mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.
Z okoliczności sprawy wynika, że nabycie towarów i usług w związku z realizacją Projektu nie będzie miało związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach realizacji Inwestycji nie podlegają/nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT. Zatem nie będą spełnione przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy.
Podsumowując, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach zakupowych związanych z zakupem i montażem Instalacji na nieruchomościach Mieszkańców.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4 należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia;
·zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie zadanych pytań. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – nie zostały objęte pytaniami nie mogą być rozpatrzone. W myśl art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym ich przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).