Opodatkowanie czynności przeniesienia autorskich praw majątkowych do wyników badań oraz określenie podstawy opodatkowania. - Interpretacja - 0114-KDIP4-1.4012.427.2023.2.PS

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 6 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.427.2023.2.PS

Temat interpretacji

Opodatkowanie czynności przeniesienia autorskich praw majątkowych do wyników badań oraz określenie podstawy opodatkowania.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania czynności przeniesienia autorskich praw majątkowych do wyników badań oraz określenia podstawy opodatkowania. Uzupełnili go Państwo pismem z 4 października 2023 r. (data wpływu 4 października 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca, A. (zwany dalej odpowiednio Wnioskodawca; lub A) jest jednostką notyfikowaną (nr 1) Komisji Europejskiej i krajów członkowskich UE do realizacji zadań określonych w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 1 (tzw. (…), ustanawiającym (…).

Ponadto, A jest jednostką akredytowaną przez (…) - w zakresie certyfikacji wyrobów (…) (nr akredytacji 2) i w zakresie certyfikacji (…) (nr akredytacji 3).

Ponadto, ważne miejsce w działaniach A zajmuje popularyzacja wiedzy (...). A upowszechnia wyniki prac (...)

(...)

Dnia 24 maja br. Wnioskodawca, A. potwierdził uczestnictwo w projekcie o nazwie „(…)” (zwany dalej projektem (…)). W tym celu podpisano stosowną umowę: Umowa dotycząca realizacji prac badawczych w projekcie „(…)” w ramach (…) konkursu (…) zawarta w dniu 24 maja 2023 r. pomiędzy: B z siedzibą w (…), a Wnioskodawcą, A.

Projekt jest współfinansowany z dotacji Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (dalej: NCBiR). Beneficjentem Projektu jest (jak wyżej) B (zwane dalej odpowiednio: Beneficjent Projektu lub B.), a wykonawcy badań to (dwa podmioty), tj. Wnioskodawca, A. oraz C.; za granicą w projekcie udział biorą: D. z Turcji;  oraz E. również z Turcji.

Całkowity koszt realizacji Projektu w Polsce wynosi (...), a całkowity okres realizacji projektu to 24 miesiące.

Celem projektu (…) jest stworzenie interaktywnej platformy internetowej, która będzie wspierać sektor (…). Platforma ta, realizowana w formie eksperymentalnych prac rozwojowych, umożliwi dokonywanie oceny wpływu materiałów i wyrobów (...) na środowisko w kontekście warunków regionalnych i istniejącego rynku materiałów (...).

Projekt wypełni lukę związaną z brakiem narzędzi i wiedzy na temat wpływu materiałów (...) na środowisko, umożliwiając projektantom i inwestorom podejmowanie odpowiedzialnych decyzji inwestycyjnych w (…).

Rezultatem projektu będzie opracowanie interaktywnej platformy internetowej, która umożliwi użytkownikom porównanie i ocenę wpływu na środowisko wybranych materiałów wymaganych w ramach pakietu „(…)”. Zarówno w Polsce, jak i w Turcji brakuje powszechnie dostępnego dla firm z sektora MŚP narzędzia umożliwiającego takie porównania. Ponadto wiedza na temat wpływu materiałów na środowisko jest bardzo niska, co wykazały badania ankietowe przeprowadzone przez Wnioskodawcę wśród przedstawicieli MŚP. W celu opracowania platformy konieczne jest zebranie informacji o materiałach (...) dostępnych na rynkach lokalnych, w postaci danych opisujących ich wybrane oddziaływania na środowisko, takie jak emisja gazów cieplarnianych (GWP), zużycie energii pierwotnej wyrażone w MJ z podziałem na odnawialne (TRPE) i nieodnawialne (TNRPE) oraz zubożenie wody (WD).

Podstawową funkcjonalnością serwisu będzie umożliwienie obliczania wskaźnika (…), którego podawanie w świadectwie charakterystyki energetycznej zostało zapowiedziane w Propozycji Dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków 15 grudnia 2021 r., gdzie powinien on być obliczany dla elementów budynku i wyposażenia technicznego zgodnie z „(…)”.

Serwis będzie oferował również inne funkcjonalności, takie jak porównywanie materiałów i wyrobów pod względem ich specyficznych właściwości, takich jak: izolacyjność cieplna, izolacyjność akustyczna, paroprzepuszczalność, nośność i wytrzymałość na ściskanie. Najbardziej złożoną formą analizy będzie analiza jednostkowa lub porównawcza całego budynku w celu osiągnięcia wybranego celu lub wykazania potencjału działań optymalizacyjnych.

W ramach realizacji Projektu zajdzie konieczność przeprowadzenia badań naukowych i podjęcie współpracy przy stworzeniu i wdrożeniu przedmiotu Projektu. W tym celu Beneficjent Projektu, B., pozyskał do współpracy podmioty trzecie, takie jak:

  • Wnioskodawca, A: (…) (do głównych zadań A w Projekcie należeć będzie: opracowanie uproszczonej charakterystyki środowiskowej materiałów i wyrobów budowlanych ( …);
  • Uczelnia wyższa: B. (do głównych zadań w Projekcie należeć będzie: rozwój, testowanie i walidacja funkcjonalności i metodologii prezentacji wyników obliczeń).

- zwane łącznie Jednostkami.

Beneficjent, B. dnia 4 lipca br. podpisał umowę dwustronną z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, która określa zasady udzielenia przez NCBiR dofinansowania realizacji Projektu oraz prawa i obowiązki Stron, związane z realizacją Projektu. Wnioskodawca, A. nie jest stroną tej umowy. Wnioskodawca, A. zawarł umowę z Beneficjentem, B. Analogiczną umowę zawało B z drugim wykonawcą badań – C.

Podstawami prawnymi realizacji umowy z dnia 4 lipca pomiędzy B. a NCBiR są następujące akty prawne:

5.1) ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju;

5.2) art. 365 pkt 11 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;

5.3) ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 roku o instytutach badawczych;

5.4) ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych;

5.5) rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu,

5.6) ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych.

Wykonawcy badań Projektu w ramach swoich prac badawczych i innych czynności związanych z realizacją Projektu, na podstawie umów zawartych z Beneficjentem wytworzą prawa własności intelektualnej, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z umową zawartą z Beneficjentem, B., prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu przysługują Beneficjentowi, B.

Cytując par. 4 zawartej umowy pomiędzy Beneficjentem Projektu, B. a NCBiR:

„(…) §4. Prawa własności intelektualnej i wdrażanie wyników Projektu:

1.  Beneficjent zobowiązuje się do realizacji pełnego zakresu rzeczowego Projektu zgodnie z opisem Projektu stanowiącym załącznik nr 2 do Umowy.

2.  Prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu przysługują Beneficjentowi, zgodnie z art. 32 ust. 1 Ustawy. Umowy zawierane w związku z realizacją Projektu (w tym z Jednostką) nie mogą naruszać reguły określonej w zdaniu poprzedzającym oraz nie mogą naruszać przepisów o pomocy publicznej.

3.  Do własności majątkowych praw autorskich powstałych w wyniku realizacji projektu stosuje się przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

4.  W przypadku wdrożenia wyników Projektu Beneficjent zobowiązany jest do wdrożenia wyników Projektu w sposób określony w Umowie. Możliwe są następujące formy wdrożenia wyników prac realizowanych w ramach Projektu:

1)  udzielenie licencji na korzystanie z przysługujących Beneficjentowi praw do wyników Projektu w działalności gospodarczej prowadzonej przez innego przedsiębiorcę lub

2)  sprzedaż praw do wyników Projektu w celu wprowadzenia ich do działalności gospodarczej innego przedsiębiorcy.

5.  Beneficjent może rozpocząć wdrożenie wyników projektu przed zakończeniem realizacji Projektu.

6.  Za wdrożenie wyników Projektu nie uznaje się zbycia praw do wyników Projektu w celu ich dalszej odsprzedaży.

7.  Sprzedaż praw do wyników Projektu lub udzielenie licencji na korzystanie z przysługujących Beneficjentowi praw do wyników Projektu w działalności gospodarczej prowadzonej przez innego przedsiębiorcę, o których mowa w ust. 4 pkt 1 i 2, powinno zostać dokonane po cenie rynkowej.

8.  Umowa sprzedaży praw do wyników Projektu lub udzielenia licencji na korzystanie z tychże praw do wyników Projektu, zawiera w szczególności następujące elementy:

1)  gwarantuje cenę zbycia praw do wyników Projektu lub udzielenia licencji na korzystanie z przysługujących Beneficjentowi praw do tych wyników na poziomie rynkowym;

2)  zobowiązuje nabywcę/licencjobiorcę do wdrożenia wyników Projektu we własnej działalności poprzez rozpoczęcie produkcji lub świadczenia usług na bazie wyników Projektu;

3)  zakazuje zbywania praw do wyników Projektu podmiotowi trzeciemu (w przypadku umowy sprzedaży);

4)  określa termin, w jakim ma nastąpić wprowadzenie wyników Projektu do działalności gospodarczej nabywcy/licencjobiorcy;

5)  zobowiązuje nabywcę/licencjobiorcę do złożenia oświadczenia o wprowadzeniu wyników Projektu do swojej działalności gospodarczej najpóźniej w terminie roku od daty zawarcia umowy sprzedaży praw do wyników tychże prac/umowy udzielenia licencji na korzystanie z przysługujących Beneficjentowi praw do wyników Projektu, bądź też najpóźniej w terminie roku od zakończenia realizacji Projektu, w sytuacji gdy umowa sprzedaży praw do wyników projektu/umowy udzielenia licencji na korzystanie z przysługujących Beneficjentowi praw do wyników została zawarta w toku realizacji Projektu”.

Cytując par. 8 umowy pomiędzy Wnioskodawcą, A, a Beneficjentem Projektu, B: (wymieniony w umowie „Lider” lub „ Lider Konsorcjum” to tutaj Beneficjent, czyli B, a „Jednostka” to Wnioskodawca, A):

„§8 Własność intelektualna i przemysłowa

1.  Lider zobowiązuje się do realizacji pełnego zakresu rzeczowego Projektu zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie.

2.  Zgodnie z zapisami umowy o dofinasowanie §4 ust. 2, prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu przysługują Liderowi, zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Umowy zawierane w związku z realizacją Projektu (w tym z Jednostką) nie mogą naruszać reguły określonej w zdaniu poprzedzającym oraz nie mogą naruszać przepisów o pomocy publicznej.

3.  Do własności majątkowych praw autorskich powstałych w wyniku realizacji Projektu stosuje się przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

4.  Stąd też wykonawcy badań, w tym Wnioskodawca, A, przeniosą te prawa do wytworzonych przez siebie przedmiotów własności intelektualnej na Beneficjenta za wynagrodzeniem. Kwestie te reguluje umowa pomiędzy Beneficjentem, B a Wnioskodawcą, A (jak w punkcie 3 powyżej). Przewiduje się, że całość wynagrodzenia Wykonawców badań będzie należnością za przeniesienie majątkowych praw autorskich do wytworzonych przez nich przedmiotów własności intelektualnej”.

Cytując par. 1 ww. umowy (wymieniony w umowie „Lider” lub „Lider Konsorcjum” to tutaj Beneficjent, czyli B, a „Jednostka” to Wnioskodawca, A):

§1 Przedmiot umowy

1.  A przyjmuje do wykonania prace badawcze, zwane dalej „Pracą badawczą” lub „Pracami badawczymi” w ramach projektu pt: „(…)”, zwanego dalej „Projektem”, realizowanego przez Lidera na podstawie umowy o dofinansowanie, którą podpisze z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju w (…), zwanym dalej „NCBiR”.

2.  Prace badawcze mogą obejmować wyłącznie:

a.badania przemysłowe – w rozumieniu art. 2 pkt 85 rozporządzenia nr 4,

b.prace rozwojowe – w rozumieniu art. 2 pkt 86 rozporządzenia nr 44.

3.  Jednostka oświadcza, że Prace badawcze realizowane w ramach niniejszej Umowy są realizowane przez nią w ramach działalności gospodarczej.

4.  Lider oraz Jednostka oświadczają, iż są członkami konsorcjum międzynarodowego i podpisali umowę konsorcjum międzynarodowego w ramach realizacji Projektu.

5.  Realizacja Prac Badawczych przedstawiona jest zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie projektu, w załączniku nr 1 i rozpocznie się dnia 1 czerwca 2023 roku.

6.  Wniosek o dofinansowanie Projektu oraz kosztorys realizacji Projektu stanowią załączniki nr 2 i 3 do niniejszej umowy”.

Cytując par. 5 ww. umowy (wymieniony w umowie „Lider” lub „Lider Konsorcjum” to tutaj Beneficjent, czyli B, a „Jednostka” to Wnioskodawca, A):

„§5 Rozliczenia

1.  Środki finansowe na realizację Prac badawczych nie mogą być wydatkowane na inne cele niż określone w niniejszej umowie i w umowie o dofinansowanie Projektu oraz muszą spełniać warunki określone w umowie o dofinansowanie oraz w przewodniku kwalifikowalności kosztów NCBiR.

2.  Środkami finansowymi na realizację Prac badawczych wyszczególnionymi w kosztorysie Projektu będącego przedmiotem umowy o dofinansowanie Projektu dysponuje Lider.

3.  Lider będzie przekazywał Jednostce środki finansowe na realizację zadań badawczych zgodnie z zasadami finansowania przyjętymi w umowie o dofinansowanie Projektu oraz kosztorysem Projektu i harmonogramem płatności, w terminie 14 dni po otrzymaniu środków z NCBiR.

4.  Z uwagi na nieznaną na dzień podpisywania niniejszej umowy kwotę zaliczki, którą na realizację niniejszego Projektu otrzyma od NCBiR Lider, strony wspólnie zgadzają się na późniejsze opracowanie harmonogramu płatności i dołączenie go do umowy w formie aneksu.

5.  Po otrzymaniu zaliczki, Jednostka zobowiązana jest każdorazowo do wystawienia faktury zaliczkowej na rzecz Lidera, zgodnie z postanowieniami ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

6.  Warunkiem przekazania Jednostce kolejnej transzy płatności jest wykazanie i udokumentowanie poniesienia kosztów stanowiących co najmniej 70% przekazanej zaliczki.

7.  W celu otrzymania refundacji poniesionych kosztów, niesfinansowanych otrzymaną zaliczką, Jednostka wystawia fakturę VAT z 60-dniowym okresem płatności, obejmującą koszty poniesione w okresie objętym refundacją. Jednostka zobowiązana jest do przedłożenia Liderowi szczegółowego zestawienia poniesionych kosztów i dokumentacji niezbędnej do przygotowania i złożenia wniosku o płatność do NCBiR (w formie elektronicznej z kwalifikowanym podpisem elektronicznym).

8.  Do każdej faktury zaliczkowej bądź faktury VAT wystawionej przez Jednostkę, podpisany zostanie protokół odbioru prac, stanowiący załącznik nr 4 do niniejszej umowy.

9.  Jednostka zawiadomiona przez Lidera o błędach lub brakach w złożonej dokumentacji, zobowiązana jest do ich usunięcia w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Lider może dokonywać w dokumentacji Jednostki do wniosku o płatność oraz raportach uzupełnień lub poprawek o charakterze pisarskim lub rachunkowym, bez konieczności ich akceptacji przez Jednostkę. Lider informuje Jednostkę o zakresie wprowadzonych poprawek i uzupełnień.

10.Nieusunięcie przez Jednostkę błędów lub braków w dokumentacji do wniosku o płatność/raportach może skutkować wstrzymaniem wypłaty dofinansowania do kosztów projektu lub uznaniem wniosku o płatność wyłącznie w kwocie kosztów właściwie kwalifikowalnych.

11.Lider weryfikuje dokumentację Jednostki w terminie 15 dni od dnia otrzymania poprawianej lub uzupełnianej dokumentacji do wniosku o płatność. Wypłata środków na rzecz Jednostki następuje po zatwierdzeniu wniosku o płatność złożonego przez Lidera do NCBiR. Wypłata zaliczki lub refundacji kosztów nie oznacza zatwierdzenia poniesionych kosztów wykazanych we wniosku o płatność. W ramach weryfikacji wniosku o płatność Lider lub NCBiR może zwrócić się do Jednostki o przekazanie w wyznaczonym terminie dokumentacji niezbędnej do potwierdzenia kwalifikowalności wydatków w nim zawartych, a w szczególności umożliwiającej weryfikację wydatkowania środków finansowych przekazywanych z tytułu realizowanej Umowy. Bieg terminu 15 dni na zatwierdzenie dokumentacji ulega zawieszeniu w przypadku wezwania Jednostki do dalszych uzupełnień, poprawy lub dodatkowych wyjaśnień niezbędnych do weryfikacji dokumentacji potwierdzającej kwalifikowalność wydatków.

12.Otrzymane środki finansowe niewykorzystane w danym roku budżetowym mogą być wykorzystane w kolejnym roku budżetowym realizacji Projektu bez konieczności zawarcia aneksu do Umowy.

13.Ostateczne rozliczenie pomiędzy B a A nastąpi po zatwierdzeniu przez NCBiR Raportu Końcowego, na podstawie końcowego protokołu odbioru prac pomiędzy Liderem a Jednostką i wystawieniu na Lidera prawidłowej faktury rozliczającej zaliczki, dostarczonej do Lidera w terminie 14 dni od podpisania protokołu odbioru.

14.Lider Konsorcjum zobowiązuje się sfinansować ze środków własnych należny podatek VAT wynikający z wystawionych przez Partnera faktur, w przypadku otrzymania ze strony NCBiR odmowy zwiększenia z tego tytułu wartości przyznanego dofinansowania.

15.W przypadku zmiany numeru rachunku bankowego, Jednostka zobowiązana jest niezwłocznie przekazać Liderowi informację o takiej zmianie w formie pisemnej lub formie elektronicznej (z kwalifikowanym podpisem elektronicznym), najpóźniej w dniu złożenia wniosku o płatność.

16.W przypadku dokonania płatności przez Lidera na rachunek bankowy o błędnym numerze na skutek niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 12, koszty związane z ponownym dokonaniem przelewu oraz wszelkie konsekwencje dochodzenia środków stanowiących bezpodstawne wzbogacenie podmiotu trzeciego, w tym konsekwencje ich utraty przez Lidera, obciążają Jednostkę. Jednostka odpowiada z bezpodstawnie wzbogaconym podmiotem trzecim solidarnie i na żądanie Lidera zobowiązana jest zwrócić Liderowi pełną kwotę środków finansowych przelanych na błędny numer rachunku bankowego. W momencie dokonania zwrotu wszelkich środków, Lider oświadcza, iż przekazuje Jednostce tytuł do regresowych roszczeń finansowych względem podmiotu bezpodstawnie wzbogaconego.

17.Suma odsetek bankowych uzyskanych od kwoty dofinansowania przekazanego na realizację Projektu i Prac badawczych wykazywana jest przez Jednostkę w Raporcie końcowym i zwracana na rachunek bankowy Lidera a następnie NCBiR.

18.Niewykorzystana przez Jednostkę część dofinansowania, po zakończeniu realizacji Projektu i Prac badawczych podlega zwrotowi na rachunek bankowy Lidera, a następnie NCBiR wraz z sumą odsetek, o których mowa w ust. 15, w terminie 30 dni od dnia zakończenia realizacji Projektu.

19.Jednostka zobowiązana jest do posiadania dokumentów potwierdzających koszty poniesione na rzecz realizacji Projektu i Prac badawczych, z zastrzeżeniem kosztów ogólnych (pośrednich) rozliczanych ryczałtem. Dokumenty powinny być sporządzone i przechowywane zgodnie z przepisami prawa. Oryginał dokumentu księgowego należy opisać, wskazując następujące informacje: nr Umowy, odpowiednią kategorię kosztów, numer zadania/etapu realizowanego w Projekcie oraz kwotę kosztów kwalifikowalnych.

20.Jednostka jest zobowiązana do prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej środków finansowych w układzie rodzajowym z podziałem analitycznym kosztów, umożliwiającej identyfikację środków finansowych wydatkowanych na realizację Projektu. Jeżeli zgodnie z obowiązującym prawem, Jednostka nie jest zobowiązana do prowadzenia ww. ewidencji, ma obowiązek prowadzenia ewidencji z odpowiednim opisem zgodnie z ust. 15, umożliwiającym identyfikację środków finansowych wydatkowanych na realizację Projektu.

21.NCBiR ma prawo do przeprowadzenia kontroli dokumentacji, o której mowa w ust. 17, w każdym czasie i w każdej fazie lub na każdym etapie realizacji Projektu oraz do momentu zatwierdzenia przez NCBiR raportu ex-post, o którym mowa w § 8 ust. 10 Umowy pomiędzy Liderem a NCBiR.

22.Akceptacja przez NCBiR wniosku o płatność lub zatwierdzenie Raportu, o którym mowa w ust. 19, nie uchyla ani nie wpływa na możliwość wystąpienia odmiennych ustaleń i wyników przeprowadzonych kontroli, o których mowa w ust. 19.

23.Wypłata dofinansowania jest uzależniona od otrzymania przez NCBiR dotacji celowej z budżetu państwa, o której mowa w art. 46 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, na ten cel.

24.NCBiR może zlecić przeprowadzenie oceny realizacji Projektu oraz przedstawionego do weryfikacji wniosku o płatność podmiotowi zewnętrznemu w celu uzyskania opinii eksperckiej.

25.Jednostka jest zobowiązana do udostępnienia w swojej siedzibie (w jednym pomieszczeniu) NCBiR lub instytucji przez nią upoważnionej uporządkowanej i prawidłowo opisanej dokumentacji, wymienionej w ust. 17, w celu weryfikacji. Na żądanie NCBiR Jednostka jest zobowiązana przekazać przedmiotową dokumentację do Lidera i NCBiR w formie i terminie wskazanym przez NCBiR.

26.Wypłata dofinansowania na pokrycie kosztów pośrednich uzależniona jest od wykazania wydatków bezpośrednich.

27.Dofinansowanie wydatkowane na cele inne niż określone w umowie zawartej z NCBiR o dofinansowanie Projektu spowoduje uznanie takich kosztów za niekwalifikowane”.

W umowie pomiędzy Beneficjentem a NCBiR określono koszty Projektu z podziałem na poszczególnych jego uczestników, tj. Beneficjenta oraz wykonawców badań, tj. Wnioskodawcę oraz C. Beneficjent zobowiązany jest do poniesienia kosztów na zasadzie wkładu własnego w wysokości (...) przypadających na niego. Natomiast wykonawcy badań, w tym Wnioskodawca, A.. oraz C. otrzymają dofinansowanie w pełnej wysokości. Na mocy wspomnianej umowy NCBiR przekaże Beneficjentowi łączne środki finansowe przewidziane na dofinansowanie Projektu, a więc przypadające zarówno na Beneficjenta, jak i wykonawców badań. Beneficjent, z kolei, przekaże środki wykonawcom badań, w przewidzianych dla nich kwotach, określonych w tej umowie z NCBiR. Środki będą przekazywane w kilku transzach, także w postaci zaliczek.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT w zakresie wykonywania działalności gospodarczej.

Uzupełnienie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Na zadane pytanie: „W jakiej relacji pozostaje wysokość wynagrodzenia za przeniesienie przedmiotów własności intelektualnej na Beneficjenta w stosunku do otrzymanego dofinansowania” odpowiedzieli Państwo: „Całość dofinansowania”.

Na zadane pytanie: „Czy w wyniku przeniesienia przedmiotów własności intelektualnej na Beneficjenta tracą Państwo możliwość dysponowania/korzystania z własności intelektualnej powstałej w związku z realizacją Projektu?” odpowiedzieli Państwo: „Tak, tracimy tę możliwość, zgodnie z par. 4 umowy (§4. Prawa własności intelektualnej i wdrażanie wyników Projektu 1. Beneficjent zobowiązuje się do realizacji pełnego zakresu rzeczowego Projektu zgodnie z opisem Projektu stanowiącym załącznik nr 2 do Umowy. 2. Prawa majątkowe do wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych będących rezultatem Projektu przysługują Beneficjentowi, zgodnie z art. 32 ust. 1 Ustawy. Umowy zawierane w związku z realizacją Projektu (w tym z Jednostką) nie mogą naruszać reguły określonej w zdaniu poprzedzającym oraz nie mogą naruszać przepisów o pomocy publicznej)”.

Na zadane pytanie: „Czy dofinansowanie przekazane na realizację Projektu (…) powoduje, że nabywcy korzystają z przedmiotów własności intelektualnej po niższych cenach?” odpowiedzieli Państwo: „Nabywcy, czyli odbiorcy platformy, korzystają z niej nieodpłatnie (a raczej będą korzystać, gdyż platforma jest w trakcie tworzenia)”.

Na zadane pytanie: „Czy członkowie konsorcjum świadczą sobie nawzajem usługi i otrzymują za to wynagrodzenie? W jaki sposób je dokumentują?” odpowiedzieli Państwo: „Nie, nie świadczą sobie wzajemnie usług, gdyż jest to sprzeczne z zasadami projektu”.

Na zadane pytanie: „Jakie wydatki ponoszone w ramach realizowanego projektu finansowane są z dotacji?” odpowiedzieli Państwo: „całość wydatków Wnioskodawcy ponoszonych w ramach projektu finansowana jest z dotacji”.

Pytania

1.Czy opisane w zaistniałym stanie faktycznym przeniesienie przez Wnioskodawcę autorskich praw majątkowych do wyników badań na rzecz Beneficjenta, B, w ramach kwoty otrzymanego od NCBiR dofinansowania, będzie stanowiło po stronie Wnioskodawcy czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2.Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawę opodatkowania po stronie Wnioskodawcy będzie stanowić wartość dofinansowania otrzymanego z NCBiR, przekazana za pośrednictwem Beneficjenta, B na rachunek bankowy Wnioskodawcy, w zamian za czynności realizowane przez Wnioskodawcę?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawcy dotyczące pytania nr 1

W ocenie Wnioskodawcy, opisane w zaistniałym stanie faktycznym przeniesienie przez Wnioskodawcę autorskich praw majątkowych do wyników badań na rzecz Beneficjenta, B, w ramach kwoty otrzymanego od NCBiR dofinansowania, będzie stanowiło po stronie Wnioskodawcy czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (tj. Polski), eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (tj. Polski).

Jak podaje art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jednocześnie, stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z powyższych przepisów wynika, że ze sprzedażą (czyli czynnością opodatkowaną podatkiem VAT) mamy do czynienia w sytuacji gdy:

1)istnieje określone zachowanie (ewentualnie zaniechanie) podatnika podatku VAT,

2)zachowanie to jest realizowane na rzecz odrębnego od podatnika podatku VAT podmiotu (osoby fizycznej, prawnej, etc.),

3)zachowanie to wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego (działanie jest konsekwencją istnienia tego stosunku zobowiązaniowego) oraz

4)w zamian za swoje określone zachowanie podatnik podatku VAT oczekuje określonego stosunkiem zobowiązaniowym wynagrodzenia.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usługi ma bardzo szeroki zakres. Nie obejmuje ono wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Jednakże przepisy te wskazują, że dostawa towarów czy świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT tylko wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy, które w analizowanym przypadku, zdaniem Wnioskodawcy, nie mają zastosowania - o czym w dalszej części niniejszego wniosku). Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę od podmiotu, który tę usługę uzyskał lub od tzw. podmiotu trzeciego, ale z określeniem, że jest to kwota należna za wykonane świadczenie, należy uznać, że czynności wykonywane są w ramach zawartej umowy oraz, że zdarzenie należy uznać za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą. Kolejnym czynnikiem decydującym o tym, czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem jest określenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego (konkretnego) świadczenia. Musi wystąpić bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami.

Jak czytamy w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 października 2016 r., sygn. akt I FSK 461/15: „Szerokie określenie zakresu przedmiotowego u.p.t.u. nie oznacza jednak, że świadczeniem usług jest każda czynność, czy zdarzenie, którego efektem jest odpłatne przysporzenie jednej ze stron na skutek działania lub zaniechania innej strony. W orzeczeniach C-154/80, C-89/81, C-16/93, C-498/99 (publ. www.curia.europa.eu), odnoszących się do podobnych kwestii, jak w tej sprawie TSUE (Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej - przypis Wnioskodawcy) stwierdził, że za świadczenie usług za wynagrodzeniem, a więc czynności opodatkowane VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

  • istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje wzajemne świadczenie,
  • wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
  • istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
  • odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
  • istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego”.

Zdaniem Wnioskodawcy, stan faktyczny sprawy opisany w niniejszym wniosku wypełnia te cechy.

Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Sytuacja  Wnioskodawcy, opisana w zaistniałym stanie faktycznym  niniejszego wniosku wypełnia powyższe warunki. Otrzymane dofinansowanie stanowi zapłatę za skonkretyzowaną czynność Wnioskodawcy. Jednocześnie czynność tą można uznać za świadczenie wzajemne realizowane w zamian za zapłatę/wynagrodzenie, pochodzącą z dofinansowania otrzymanego przez Beneficjenta w ramach projektu.

W ramach podpisanej umowy o dofinansowanie Wnioskodawca (wraz z Beneficjentem, B oraz drugim wykonawcą badań – C) wykonają wspólnie Projekt, w ramach którego prowadzony będzie cykl badań oraz inne, wymienione wyżej działania.

Każdy z ww. zobowiązany będzie do wykonania przydzielonych mu zadań niezbędnych do realizacji Projektu, a które zostały szczegółowo określone we wniosku o dofinansowanie Projektu. Jak wynika z umowy o dofinansowanie (zawarta pomiędzy Beneficjentem, B oraz NCBiR), prawa majątkowe do przedmiotów prawa własności, przedmiotów prawa autorskiego oraz innych rezultatów realizacji Projektu nie podlegających takiej ochronie będą przysługiwały tylko i wyłącznie Beneficjentowi.

Zgodnie z przywołanym powyżej art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. A zatem przeniesienie praw w zamian za wynagrodzenie stanowi podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług świadczenie usług.

W konsekwencji należy przyjąć, że Wnioskodawca dokona na rzecz Beneficjenta, B, czynności podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy, tj. dokona odpłatnego świadczenia usług.

Zatem, w ocenie Wnioskodawcy, środki finansowe, które zostaną otrzymane od NCBiR za pośrednictwem Beneficjenta, stanowią wynagrodzenie za świadczoną usługę przeniesienia praw majątkowych na rzecz Uprawnionego.

Stanowisko wnioskodawcy dotyczące pytania nr 2

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym, podstawę opodatkowania po stronie Wnioskodawcy będzie stanowić wynagrodzenie przekazane za pośrednictwem Lidera na rachunek bankowy Wnioskodawcy, pochodzące z dofinansowania otrzymanego z NCBiR (inaczej wartość przypadająca na czynności realizowane przez Wnioskodawcę).

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę (...) włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Z zacytowanego przepisu wynika, że podstawa opodatkowania to zarówno zapłata otrzymana od Beneficjenta świadczenia (nabywcy towaru lub usługi) jak i otrzymana od strony trzeciej jakakolwiek kwota, którą można uznać za dofinansowanie mające bezpośredni wpływ na cenę konkretnej przyszłej transakcji.

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1)  podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)  koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z treści tego przepisu wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Artykuł 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd.v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Pełniejsza argumentacja dotycząca tego problemu znalazła się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi - tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie do ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (bez odniesienia do  ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług) nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca będzie wykonywał przypisane mu w ramach Projektu określone zadania, a uzyskane w ramach tych badań prawa własności intelektualnej ma obowiązek przenieść na rzecz Beneficjenta. Badania finansowane są przez NCBiR (jako Projekt finansowany ze środków publicznych, którymi dysponuje NCBiR jako agencja rządowa). Wnioskodawcy będzie przysługiwała część finansowania otrzymanego od NCBiR - przypadająca proporcjonalnie do przypisanych Wnioskodawcy w Projekcie zadań.

Należy zatem przyjąć, że w ramach dofinansowania, Wnioskodawca  przeniesie prawa własności intelektualnej na Beneficjenta. W świetle art. 29a ust. 1 ustawy nie ma znaczenia kto jest faktycznym finansującym dane świadczenie ani kto rzeczywiście wypłaca środki. Zarówno bowiem w Umowie dotyczącej realizacji prac badawczych w projekcie, jak i Umowie o dofinansowanie, jak już wskazano powyżej, ujęto wprost postanowienie, że w ramach otrzymanego dofinansowania wykonawcy badań (a zatem również Wnioskodawca), przenoszą na Beneficjenta, B, autorskie prawa majątkowe do wyników Projektu stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Powyższe stanowisko potwierdzają organy podatkowe (wprawdzie nie w identycznych sprawach, ale bardzo podobnych).

Jako przykład można wskazać interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 4 czerwca 2021 r. sygn. 0114-KDIP4-1.4012.196.2021.2.AM, w której organ uznał, że „realizację powierzonych zadań w ww. projekcie i w efekcie przekazanie praw majątkowych przez Wnioskodawcę na rzecz Uprawnionego należy uznać za podlegające opodatkowaniu świadczenie usług, ponieważ w przedmiotowej sprawie zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez członka konsorcjum (Wnioskodawcę) w ramach projektu czynności za odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem. Zatem wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy przekazanie przez Wnioskodawcę na rzecz F. reprezentowanego przez D. całości praw majątkowych do wszelkich efektów prowadzonych prac i wykonanych świadczeń w związku z realizacją projektu nastąpi odpłatnie, gdyż - jak już wskazano - nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru bądź świadczący usługę otrzymuje zapłatę. W konsekwencji stwierdzić należy, że otrzymane dofinansowanie na pokrycie kosztów Projektu jest dotacją bezpośrednio wpływającą na wartość świadczonych usług i zwiększa podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 w związku z art. 29a ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy”.

Z uwagi na powyższe należy przyjąć, że otrzymywane od NCBiR, za pośrednictwem Beneficjenta B., lidera  projektu - na podstawie Umowy o dofinansowanie oraz Umowy dotyczącej realizacji prac badawczych w projekcie - środki finansowe będą stanowiły podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy (oczywiście w stosownej części przypadającej na czynności realizowane przez Wnioskodawcę).

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenia. Przekazywane środki finansowe Beneficjentowi, B., przez NCBiR na realizację opisanego projektu, które następnie zgodnie z harmonogramem Beneficjent, B. przekaże Wnioskodawcy jako wykonawcy badań w projekcie - należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje, lub dopłaty o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez poszczególnych uczestników projektu (Beneficjenta, B. jako lidera i wykonawców badań, w tym Wnioskodawcę) usług. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane środki od NCBiR nie zostaną przeznaczone na ogólną działalność Beneficjenta, B, i wykonawców badań, w tym Wnioskodawcy, lecz mogą zostać wykorzystane tylko i wyłącznie na określone i wskazane w umowie zawartej pomiędzy Beneficjentem a NCBiR działanie, tj. na wykonanie ww. projektu zgodnie z Umową oraz na konkretne działania wykonywane w ramach tego projektu przez wszystkich uczestników projektu. Otrzymane środki finansowe powinny zatem być uznane za zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej (NCBiR), co wynika z treści wniosku. Środki z dofinansowania od NCBiR będą w całości wykorzystane na działania związane z realizacją projektu i przeznaczone na pokrycie jego kosztów. Za opodatkowaniem podatkiem VAT tego dofinansowania przemawia również okoliczność, że - jak wskazał Wnioskodawca - gdyby nie otrzymał dotacji nie realizowałby tego konkretnego projektu. Stwierdzenie to również wskazuje na cenotwórczy charakter dotacji.

Z uwagi na powyższe, kwoty przekazywane przez Beneficjenta, B na rzecz Wnioskodawcy, jako podział dofinansowania otrzymanego od NCBiR, stanowią podstawę opodatkowania podatkiem VAT.

Reasumując oba pytania, w ocenie Wnioskodawcy, opisane w zaistniałym stanie faktycznym przeniesienie przez Wnioskodawcę autorskich praw majątkowych do wyników badań na rzecz Beneficjenta, B, w ramach kwoty otrzymanego od NCBiR dofinansowania, będzie stanowiło po stronie Wnioskodawcy czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a podstawę opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust 1 ustawy VAT stanowi wartość dofinansowania otrzymanego z NCBiR, przekazana za pośrednictwem Beneficjenta, B., na rachunek bankowy Wnioskodawcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz.  1370 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
  • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem.

W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Należy podkreślić, że przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1, ze zm.), zwanej dalej dyrektywą. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

TSUE, w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen–NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG wskazał, że:

„(...) w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT (zob. wyrok z dnia 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08 Komisja przeciwko Finlandii, Zb. Orz. s. I 10605, pkt 43). W tym świetle świadczenie usługi następuje »odpłatnie« w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKG–Kraftfahrzeuge–Factoring, pkt 47). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK, Zb. Orz. s. 1 7505, pkt 27 i przytoczone orzecznictwo)” (pkt 17-19).

W wyroku z 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że

„(...) aby świadczenie usług mogło być uznane za „odpłatne” w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok Loyalty Management UK i Baxi Group, C–53/09 i C–55/09, EU:C:2010:590, pkt 56)” (pkt 34).

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z treści tego przepisu wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy, zgodnie z którym:

W odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74‑77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C–184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) oraz C–353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT. Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Uczestniczą Państwo w projekcie o nazwie „(…)”. W tym celu podpisali Państwo stosowną umowę z B. Celem projektu (…) jest stworzenie interaktywnej platformy internetowej, która będzie wspierać sektor (…). Platforma ta, realizowana w formie eksperymentalnych prac rozwojowych, umożliwi dokonywanie oceny wpływu (…). Do Państwa głównych zadań w Projekcie należeć będzie: opracowanie uproszczonej charakterystyki  (…). Do własności majątkowych praw autorskich powstałych w wyniku realizacji Projektu stosuje się przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Stąd też przeniosą Państwo te prawa do wytworzonych przez siebie przedmiotów własności intelektualnej na Beneficjenta za wynagrodzeniem. Kwestie te reguluje umowa pomiędzy Beneficjentem, tj. B a Państwem. Przewiduje się, że całość wynagrodzenia Wykonawców badań będzie należnością za przeniesienie majątkowych praw autorskich do wytworzonych przez nich przedmiotów własności intelektualnej.

Środki finansowe na realizację Prac badawczych nie mogą być wydatkowane na inne cele niż określone w niniejszej umowie i w umowie o dofinansowanie Projektu oraz muszą spełniać warunki określone w umowie o dofinansowanie oraz w przewodniku kwalifikowalności kosztów NCBiR. Lider będzie przekazywał Państwu środki finansowe na realizację zadań badawczych zgodnie z zasadami finansowania przyjętymi w umowie o dofinansowanie Projektu oraz kosztorysem Projektu i harmonogramem płatności. Niewykorzystana przez Jednostkę część dofinansowania, po zakończeniu realizacji Projektu i Prac badawczych podlega zwrotowi na rachunek bankowy Lidera, a następnie NCBiR wraz z sumą odsetek, o których mowa w ust. 15, w terminie 30 dni od dnia zakończenia realizacji Projektu. Wypłata dofinansowania jest uzależniona od otrzymania przez NCBiR dotacji celowej z budżetu państwa. Wypłata dofinansowania na pokrycie kosztów pośrednich uzależniona jest od wykazania wydatków bezpośrednich. W umowie pomiędzy Beneficjentem a NCBiR określono koszty Projektu z podziałem na poszczególnych jego uczestników, tj. Beneficjenta oraz wykonawców badań. Państwo otrzymają dofinansowanie w pełnej wysokości. Na mocy wspomnianej umowy NCBiR przekaże Beneficjentowi łączne środki finansowe przewidziane na dofinansowanie Projektu, a więc przypadające zarówno na Beneficjenta, jak i wykonawców badań. Beneficjent, z kolei, przekaże środki wykonawcom badań, w przewidzianych dla nich kwotach, określonych w tej umowie z NCBiR. Środki będą przekazywane w kilku transzach, także w postaci zaliczek. Nabywcy, czyli odbiorcy platformy, korzystają z wyników Projektu nieodpłatnie.

W związku z tak przedstawionym opisem sprawy, Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przeniesienie przez Państwa autorskich praw majątkowych do wyników badań na rzecz Beneficjenta, w ramach kwoty otrzymanego od NCBiR dofinansowania, będzie stanowiło po Państwa stronie czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz czy podstawę opodatkowania po Państwa stronie będzie stanowić wartość dofinansowania otrzymanego z NCBiR, przekazana za pośrednictwem Beneficjenta na Państwa rachunek bankowy.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie. Przekazywane środki finansowe Beneficjentowi przez NCBiR na realizację opisanego projektu, które następnie zgodnie z harmonogramem Beneficjent przekaże Państwu jako wykonawcy – należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje, lub dopłaty o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Państwa usług. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane środki od NCBiR nie zostaną przeznaczone na Państwa ogólną działalność, lecz mogą zostać wykorzystane tylko i wyłącznie na określone i wskazane w umowie zawartej pomiędzy Państwem a NCBiR działanie, tj. na wykonanie Projektu zgodnie z Umową oraz na konkretne działania wykonywane w ramach tego projektu. Otrzymane środki finansowe powinny zatem być uznane za zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej (NCBiR).

Ponadto, jak wynika z treści wniosku, środki z dofinansowania od NCBiR będą w całości wykorzystane na działania związane z realizacją projektu i przeznaczone na pokrycie jego kosztów.

Z opisu sprawy wynika również, że zgodnie z Umową, są Państwo zobowiązani do przeniesienia praw do wytworzonych przez siebie przedmiotów własności intelektualnej na Beneficjenta za wynagrodzeniem. Zatem uznać należy, że otrzymane przez Państwa środki finansowe z NCBiR na realizację Projektu stanowią należności za świadczone usługi.

W konsekwencji zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez Państwa w ramach projektu czynności za odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W analizowanym przypadku istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za przeniesienie autorskich praw majątkowych.

Z uwagi na powyższe, kwota dofinansowania otrzymanego od Narodowego Centrum Badań  i Rozwoju przekazana za pośrednictwem Beneficjenta - B - stanowi / będzie stanowiła podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy VAT, a tym samym podlega / będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Podstawę opodatkowania po Państwa stronie będzie stanowić wartość dofinansowania otrzymanego z NCBiR, przekazana za pośrednictwem Beneficjenta na Państwa rachunek bankowy w zamian za realizowane przez Państwa czynności.

Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1 i 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).