Temat interpretacji
Brak możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 września 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Zadania. Uzupełnili go Państwo pismem z 26 września 2023 r., które wpłynęło w tym samym dniu. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Gmina (...). (dalej także: Gmina) jest jednostką samorządu terytorialnego, która posiada osobowość prawną. Na mocy ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.), zobowiązana jest do realizowania zadań nałożonych tą ustawą, czyli realizuje tzw. zadania własne, które mają zaspakajać zbiorowe potrzeby wspólnoty. Do zadań tych należą między innymi zagadnienia obejmujące ochronę środowiska i przyrody oraz unieszkodliwianie odpadów komunalnych. W ramach powyższego zakresu Gmina realizuje zadanie pn. (...). Polega ono na: demontażu elementów obiektów budowlanych zawierających azbest, zabezpieczeniu odpadów zgodnie z obowiązującymi przepisami – ułożenie na paletach i zabezpieczenie folią, przygotowaniu do transportu i załadunku, uporządkowaniu miejsc po usunięciu odpadów, transporcie odebranych odpadów, przekazaniu odpadów na składowisko posiadające odpowiednie decyzje uprawniające do przyjmowania odpadów niebezpiecznych zawierających azbest, znajdujących się na nieruchomościach położonych na terenie Gminy, których właściciele biorą udział w realizacji przedsięwzięcia polegającego na likwidacji wyrobów zawierających azbest. Zadanie to Gmina realizuje ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, które nie mogą przekroczyć 40% kwoty całkowitych kosztów kwalifikowanych, ze środków budżetu Powiatu (...) (dofinansowanie nie może przekroczyć iloczynu 200 zł i sumy całkowitego efektu ekologicznego, wyrażonego w Mg unieszkodliwionych wyrobów zawierających azbest) oraz częściowo ze środków własnych Gminy.
Stosowną umowę dotacji pomiędzy WFOŚiGW a Gminą podpisano 24 listopada 2022 r., natomiast umowę o udzielenie pomocy finansowej w formie dotacji celowej z Powiatem (...) podpisano 26 stycznia 2023 r. Ww. Zadanie zostało wprowadzone do budżetu Gminy na rok 2023 Uchwałą nr (…) Rady Gminy z (…) 2022 r. i zostało zrealizowane. Beneficjentami końcowymi programu są osoby i jednostki, zgodnie z art. 403 ust. 4 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, które posiadają nieruchomości na terenie Gminy (...), na których znajdują się wyroby zawierające azbest i złożyły wniosek w terminie do 11 sierpnia 2023 r. Wnioski zostały zakwalifikowane w ramach przeprowadzonego przez Gminę naboru dotyczącego udziału w realizacji zadania pn. (...), na podstawie Zarządzenia nr (…) Wójta Gminy Z. z (…) maja 2023 r. w sprawie ustanowienia regulaminu wykonania i finansowania zadania pn. (...) oraz Zarządzenia nr (…) Wójta Gminy (...) z (…) lipca 2023 r. zmieniającego zarządzenie w sprawie ustanowienia regulaminu wykonania i finansowania zadania pn. (...). Ostatecznemu rozliczeniu będzie podlegała ogólna rzeczywista ilość zdemontowanego i odebranego azbestu od mieszkańców Gminy oraz osiągnięcie efektu ekologicznego dla Gminy. Środki z dotacji Gmina otrzyma po zatwierdzeniu rozliczenia przez WFOŚiGW i nie będą mogły one być przeznaczone na inny cel. Jeśli Gmina nie przedstawi rozliczenia, nie otrzyma ww. dofinansowania. Jednym z załączników do rozliczenia dotacji będą faktury wystawione przez wykonawcę realizowanego Zadania, który został wyłoniony przez Gminę, zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych. Wójt Gminy z wyłonionym wykonawcą podpisał 27 lutego 2023 r. umowę na realizację zadania oraz aneks (…) maja 2023 r., gdzie nabywcą i płatnikiem jest Gmina (...) Uczestnicy Zadania, których nieruchomości położone są na terenie Gminy, nie wnoszą wpłat z tytułu realizacji zadania, czyli nie partycypują w jego kosztach.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy.
1.Gmina jest czynnym podatnikiem VAT.
2.Wydatki poniesione przez Gminę w celu realizacji opisanego we wniosku zadania pn. (...) nie są w jakimkolwiek zakresie wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Także efekty realizacji zadania pn. (...) nie są i nie będą w jakimkolwiek zakresie wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Pytanie
Czy Gmina miała prawo obniżyć podatek należny o wartość podatku naliczonego wykazanego w fakturach wystawianych przez wykonawcę, a dotyczących realizowanego zadania pn. (...)?
Państwa stanowisko w sprawie
W Państwa ocenie, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy wynika, że kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikająca z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
W myśl art. 87 ust. 1 ustawy, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Natomiast art. 88 ust. 4 mówi, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Mając na uwadze przedstawione powyżej przepisy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy spełnione zostaną określone warunki, tzn. odliczenia dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Gmina jest osobą prawną oraz podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie najmu i dzierżawy mienia komunalnego. Zakup usługi polegającej na demontażu, zbiórce, transporcie i utylizacji odpadów niebezpiecznych zawierających azbest w ramach realizowanego Zadania, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych. Gmina nie może odliczyć tego podatku, ponieważ taka usługa nie jest związana z prowadzoną przez Gminę działalnością opodatkowaną. Wydatki poniesione przez Gminę w celu realizacji opisanego we wniosku zadania pn. (...) nie są w jakimkolwiek zakresie wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Także efekty realizacji zadania pn. (...) nie są i nie będą w jakimkolwiek zakresie wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne, w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym tylko zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki.
Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT. W ramach wykonywania zadań własnych w zakresie ochrony środowiska i przyrody oraz unieszkodliwiania odpadów komunalnych, realizują Państwo zadanie pn. (...). Zadanie to finansowane jest ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, środków budżetu Powiatu (...) oraz częściowo ze środków własnych Gminy. Z wniosku wynika, że uczestnicy zadania, których nieruchomości położone są na terenie Gminy, nie partycypują w kosztach realizacji zadania. Ponadto, jak wskazali Państwo w uzupełnieniu do wniosku, wydatki poniesione w celu realizacji opisanego we wniosku Zadania nie są w jakimkolwiek zakresie wykorzystywane przez Państwa do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Także efekty realizacji Zadania nie są i nie będą w jakimkolwiek zakresie wykorzystywane przez Państwa do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Przy tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości dotyczą możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją ww. Zadania.
Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.
W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione bowiem – pomimo, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług – to, jak wynika z opisu sprawy – wydatki poniesione przez Państwa w związku realizacją prac, nie są związane z czynnościami opodatkowanymi.
Zatem, nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją ww. Zadania, gdyż nie został spełniony jeden z warunków określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, jakim jest związek nabywanych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych.
Podsumowując, Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach wystawianych przez wykonawcę, a dotyczących realizowanego zadania pn. (...).
Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione w opisanym stanie sprawy lub we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Ponadto należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).