Temat interpretacji
Zwolnienie od podatku VAT sprzedaży licytacyjnej prawa użytkowania wieczystego działki wraz z położonymi na niej budynkami.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 lipca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 1 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT sprzedaży licytacyjnej prawa użytkowania wieczystego działki nr 1 wraz z położonymi na niej budynkami.
Uzupełnił go Pan pismami: z 6 sierpnia 2023 r. (data wpływu 14 sierpnia 2023 r.), z 12 września 2023 r.(data wpływu), 12 września 2023 r. (data wpływu 15 września 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(doprecyzowany w uzupełnieniach wniosku) Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w … w postępowaniu egzekucyjnym, oznaczonym sygn. akt Km … prowadzi egzekucję przeciwko dłużnikowi … (PESEL: … NIP: …. REGON: …). Według informacji zamieszczonych na portalu podatki.gov.pl dłużnik nie figuruje jako podatnik czynny w rejestrze VAT. Od dnia 24.05.2017 r. działalność gospodarcza dłużnika została zakończona.
Egzekucja w niniejszej sprawie prowadzona jest z prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności budynku stanowiącego odrębną nieruchomość położonego pod adresem: …, dla której SĄD REJONOWY … WYDZIAŁ KSIĄG WIECZYSTYCH prowadzi księgę wieczystą o numerze …, stanowiącej działkę nr 1 o pow. 705 m. kw., położonej w … przy ul. …, gmina …, powiat …, województwo … (obręb …, KW …), zabudowanej dwoma budynkami produkcyjnymi o łącznej powierzchni użytkowej 179,00 m2 oraz budynkiem biurowym o powierzchni użytkowej 61,20 m2 i budynkiem blaszanym o powierzchni 55,50 m2.
Nieruchomość jest objęta księgą wieczystą Nr …, prowadzoną przez Sąd Rejonowy w …. Wydział Ksiąg Wieczystych.
W toku podjętych czynności nie ustalono czy dłużnikowi przysługiwało prawo odliczenia podatku od towarów i usług. Nieruchomość została nabyta na podstawie umowy sprzedaży w dniu 04.10.2002 r. do majątku wspólnego małżonków, następnie umową o podział majątku wspólnego z dnia 26.01.2011 przeniesiona do majątku osobistego dłużnika. Nie zdołano ustalić czy przy sprzedaży nieruchomości na wolnym rynku zostałby naliczony podatek VAT.
Nieruchomość położona w strefie peryferyjnej centralnej …, przy ul…, dzielnica …. Około 1,5 km od centrum miasta. Najbliższe otoczenie stanowi zabudowa jednorodzinna powstała w różnych okresach czasowych. Nieruchomość obecnie wykorzystywana zgodnie z jej przeznaczeniem na cele przemysłowe.
Działka nr 1 o pow. 705 m2, obręb … - … w kształcie regularnym, teren płaski, w części niezabudowanej utwardzony. Nieruchomość posiada dostęp do następujących urządzeń infrastruktury technicznej wraz z przyłączami na działce: energii elektrycznej, sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i gazowej.
Nieruchomość zabudowana dwoma budynkami produkcyjnymi o łącznej powierzchni użytkowej 179,00 m2 oraz budynkiem biurowym o powierzchni użytkowej 61,20 m2 i budynkiem blaszanym o powierzchni 55,50 m2, których zużycie techniczne określono na 35%. Rok budowy około 1970 r.
Z informacji zawartej w elektronicznej księdze wieczystej nieruchomości nr KW … wynika, że dłużnik nabył nieruchomość na podstawie umowy sprzedaży nieruchomości z dnia 04.10.2002 r., Rep. A nr … do majątku objętą wspólnością ustawową małżeńską a następnie w dniu 26.01.2011 r. umową o podział majątku wspólnego przeniesiona do majątku osobistego dłużnika.
Z informacji posiadanych przez Komornika wynika, iż nieruchomość była wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej.
Na pytania Organu:
1)Czy dłużnik był zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług?
2)Czy działka nr 1 była/jest udostępniana przez dłużnika osobom trzecim, np. na podstawie umów najmu, dzierżawy, użyczenia? Jeżeli tak, to należy wskazać, kiedy działka lub jej część została oddana w najem/dzierżawę/użyczenie oraz czy udostępnianie to miało/ma charakter odpłatny, czy nieodpłatny?
3)Czy dwa budynki produkcyjne, budynek biurowy i budynek blaszany znajdujące się na działce nr 1 są budynkami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.)?
4)Czy ww. budynki są trwale związane z gruntem?
5)Czy z tytułu nabycia ww. budynków dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony?
6)Kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. budynków lub ich części w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług? Należy wskazać dokładną datę.
7)Jeżeli nastąpiło pierwsze zasiedlenie części ww. budynków, to należy wskazać którego budynku i w jakiej w części?
8)Należy wskazać czy przed nabyciem budynków przez dłużnika były one wykorzystywane przez poprzedniego właściciela/właścicieli?
9)Kiedy nastąpiło zajęcie do używania ww. budynków? Należy wskazać dokładną datę.
10)Należy wskazać w wyniku jakich czynności nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynków lub ich części?
11)Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynków lub ich części a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
12)Czy dłużnik wykorzystywał ww. budynki do działalności gospodarczej?
13)Czy ww. budynki były/są wykorzystywane przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to z jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywane były/są ww. budynki, wykonywał dłużnik – należy podać podstawę prawną zwolnienia?
14)Czy budynki były/są przedmiotem najmu, dzierżawy, użyczenia, itp.? Jeżeli tak, to należy wskazać:
·kiedy budynki lub ich części zostały oddane w najem, dzierżawę, użyczenie (należy wskazać dzień, miesiąc i rok)?
·czy to udostępnienie miało charakter odpłatny czy nieodpłatny?
Odpowiedzi na pytania nr 3-14 należy udzielić odrębnie dla każdego budynku)
15)W związku ze wskazaniem w opisie sprawy, że obecnie nieruchomość jest wykorzystywana na cele przemysłowe, należy wskazać przez kogo nieruchomość jest wykorzystywana na cele przemysłowe?
16)Czy przyłącza do urządzeń infrastruktury technicznej są urządzeniami budowlanymi, o których mowa w art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane?Jednocześnie należy wskazać, z którym budynkiem/budowlą urządzenia budowlane są powiązane?
17)Czy przyłącza do urządzeń infrastruktury technicznej są budowlami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 3 ww. ustawy Prawo budowlane?
Jeśli odpowiedź na pytanie 17 jest twierdząca należy wskazać:
a)Czy ww. budowle są trwale związane z gruntem?
b)Czy z tytułu nabycia ww. budowli dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony?
c)Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie ww. budowli w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to należy wskazać dokładną datę.
d)Kiedy nastąpiło zajęcie do używania ww. budowli? Należy wskazać dokładną datę.
e)W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 20 należy wskazać w wyniku jakich czynności nastąpiło pierwsze zasiedlenie budowli?
f)Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budowli a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
g)Czy ww. budowle były/są wykorzystywane przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywane były/są ww. budowle, wykonywał dłużnik – należy podać podstawę prawną zwolnienia?
18)Czy dłużnik lub dzierżawca ponosił nakłady na ulepszenie ww. budynków/budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (udzielając twierdzącej odpowiedzi należy wskazać, który z ww. podmiotów ponosił nakłady na ulepszenie)?
19)W jakim okresie dłużnik lub dzierżawca ponosił wydatki na ulepszenie ww. budynków/budowli?
20)Jeżeli dłużnik lub dzierżawca ponosił wydatki na ulepszenie ww. budynków/budowli, to czy wydatki te były wyższe niż 30% wartości początkowej ww. budynków/budowli?
21)Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 18 i 20 jest twierdząca, to należy wskazać:
a)Kiedy nastąpiło oddanie do użytkowania ww. budynków/budowli po ulepszeniu?
b)Czy ulepszenia stanowiły „przebudowę” rozumianą jako dokonanie istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania ww. budynków/budowli lub w celu znaczącej zmiany warunków zasiedlenia?
c)Czy po ulepszeniu miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli?
d)Jeżeli miało miejsce pierwsze zasiedlenie ww. budynków/budowli po ulepszeniu, to należy wskazać kiedy to nastąpiło (należy podać dzień, miesiąc i rok)?
e)Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynków/budowli po ulepszeniu, a sprzedażą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
f)Czy ulepszone ww. budynki/budowle był wykorzystywane przez dłużnika/dzierżawcę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?
22)Czy między dłużnikiem, a dzierżawcą doszło/dojdzie od rozliczenia nakładów poniesionych na ulepszenie budynków/budowli ? Jeśli tak, to należy wskazać:
‒w jaki sposób nastąpiło/nastąpi rozliczenie nakładów (jednorazowo, częściowo) oraz kiedy to nastąpiło/nastąpi?
‒czy w stosunku do rozliczonych nakładów dłużnikowi przysługiwało/będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?
23)Jeżeli nie posiada Pan informacji, o których mowa w ww. pytaniach, które są niezbędne do oceny, czy w przedmiotowej sprawie będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 10, 10a ustawy o podatku od towarów i usług, to należy wskazać:
-czy ten brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana jako Komornika działań?
-czy działania te zostały udokumentowane?
-czy podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika?
odpowiedział Pan:
1)dłużnik był zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług,
2)działka 1 nie jest udostępniana osobom trzecim,
3)budynki posadowione na działce 1 są budynkami,
4)ww. budynki są trwale związane z gruntem.
Komornik zastępca nie ma wiedzy w pozostałym żądanym przez Państwa zakresie.
Ww. wynika z faktu, iż egzekucja z prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności budynku stanowiącego odrębną nieruchomość położonego pod adresem: …, dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze … prowadzona była przez zastępowanego komornika.
Opis i szacowanie zostały dokonane z udziałem kuratora dla dłużnika nieznanego z miejsca pobytu ustanowionego przez Sąd w związku z przepisami art. 802 kpc. Mając na uwadze powyższe wobec braku współpracy dłużnika z komornikiem brak był możliwości ustalenia żądanych informacji w toku postępowania egzekucyjnego.
W uzupełnieniach wniosku:
- wycofał Pan pytanie nr 2, sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 8 sierpnia 2023 r.,
- wskazał Pan, że podjął Pan działania zmierzające do uzyskania informacji w zakresie zwolnienia od podatku od towarów i usług. W ich wyniku nie zdołał Pan ustalić żądanych informacji. Działania te zostały udokumentowane w aktach sprawy Km …,
- wskazał Pan, że nieruchomość nie jest obecnie wykorzystywana. Uprzednio nieruchomość była wykorzystywana przez dłużnika w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
Pytanie
(pytanie nr 1 ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku z 6 sierpnia 2023 r.) Czy sprzedaż opisanej Nieruchomości, tj. prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności budynku stanowiącego odrębną nieruchomość położonego pod adresem: … dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze …. będzie podlegała zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług?
Pana stanowisko w sprawie:
(ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku) Zdaniem Wnioskodawcy, komornik w związku z przepisami art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług nie będzie zobowiązany do pobrania i płacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru w trybie licytacji publicznej.
Ocena stanowiska
Stanowisko,
które Pan przedstawił we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479 ze zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.):
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.
W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.
Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.
Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.
Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Należy zaznaczyć, że sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Zgodnie z przedstawionymi przepisami budynki oraz grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zaznaczenia wymaga, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z opisu sprawy wynika, że jako Komornik Sądowy prowadzi Pan egzekucję przeciwko dłużnikowi …, w której zamierza Pan dokonać sprzedaży licytacyjnej prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę nr 1 zabudowanej dwoma budynkami produkcyjnymi, budynkiem biurowym i budynkiem blaszanym. Nieruchomość posiada dostęp do urządzeń infrastruktury technicznej wraz z przyłączami na działce: energii elektrycznej, sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i gazowej. Nieruchomość została nabyta na podstawie umowy sprzedaży w dniu 04.10.2002 r. do majątku wspólnego małżonków, następnie umową o podział majątku wspólnego z dnia 26.01.2011 przeniesiona do majątku osobistego dłużnika. Według informacji zamieszczonych na portalu podatki.gov.pl dłużnik nie figuruje jako podatnik czynny w rejestrze VAT a od dnia 24.05.2017 r. działalność gospodarcza dłużnika została zakończona. Z posiadanych przez Pana informacji wynika, iż nieruchomość była wykorzystywana przez dłużnika w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
Przy tak przedstawionym opisie sprawy, Pana wątpliwości dotyczą ustalenia czy sprzedaż egzekucyjna nieruchomości będzie podlegała zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.
Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży licytacyjnej nieruchomości, tj. użytkowania wieczystego działki nr 1 zabudowanej dwoma budynkami produkcyjnymi, budynkiem biurowym i budynkiem blaszanym dłużnik będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W opisie sprawy wskazał Pan, że nieruchomość była wykorzystywana przez dłużnika w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
Zatem kierując się orzeczeniem TSUE C-291/92, które wskazuje kierunek w jakim należy dokonywać interpretacji pojęcia „majątku prywatnego” nie sposób uznać, że wskazana nieruchomość stanowi majątek osobisty dłużnika, a tym samym jej sprzedaż będzie dysponowaniem przez dłużnika własnym majątkiem osobistym.
Z uwagi na powyższe, w tej konkretnej sytuacji nie można uznać, że przedmiotem dostawy będzie składnik majątku osobistego dłużnika. Jak wynika z okoliczności sprawy, sposób wykorzystywania nieruchomości wyklucza jej sprzedaż w ramach zarządu majątkiem osobistym.
Zatem licytacyjna sprzedaż prawa użytkowania wieczystego działki nr 1 wraz z położonymi na niej dwoma budynkami produkcyjnymi, budynkiem biurowym i budynkiem blaszanym będzie stanowiła majątku wykorzystywanego w prowadzonej przez dłużnika działalności gospodarczej.
W związku z powyższym, skoro w przedmiotowej sprawie występują przesłanki stanowiące podstawę uznania dłużnika za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, to sprzedaż wskazanej nieruchomości będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
W tym miejscu należy wskazać, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy:
Stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 tej ustawy:
W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%.
W myśl art. 146ea ustawy:
W roku 2023:
1)stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%;
2)stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3, wynosi 8%;
3)stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
4)stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.
Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie budynku/budowli do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku, budowli.
W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku budynków/budowli niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania dla dostawy zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
-towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
-przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:
Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.
Zatem, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki, jeżeli udokumentowane działania w celu możliwości zastosowania zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.
W przedmiotowej sprawie przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż w trybie postępowania egzekucyjnego prawa użytkowania wieczystego działki nr 1 wraz z położonymi na niej dwoma budynkami produkcyjnymi, budynkiem biurowym i budynkiem blaszanym będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 bądź pkt 10a ustawy, gdyż brak jest wszystkich niezbędnych informacji do dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów.
W odpowiedzi na pytania organu w uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że wobec braku współpracy dłużnika z komornikiem brak było możliwości ustalenia żądanych informacji w toku postępowania egzekucyjnego. Jednocześnie poinformował Pan, że podjął działania zmierzające do uzyskania informacji w zakresie zwolnienia od podatku od towarów i usług. W ich wyniku nie zdołał Pan ustalić żądanych informacji. Działania te zostały udokumentowane w aktach sprawy Km ….
W związku z powyższym, w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione, skoro podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów zwolnienia od podatku.
Zaznaczyć jednak należy, że kwestia oceny podjętych przez Pana jako komornika działań nie była przedmiotem interpretacji.
W związku z powyższym, w odniesieniu do dostawy dwóch budynków produkcyjnych, budynku biurowego i budynku blaszanego, położonych na działce nr … znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnienia nie będą spełnione, skoro podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów zwolnienia od podatku. Zatem, dostawa tych budynków położonych na działce nr … będzie opodatkowana właściwą stawką podatku od towarów i usług.
Ponadto, skoro sprzedaż w drodze licytacji komorniczej budynków położonych na działce nr … będzie podlegała opodatkowaniu właściwą stawką podatku VAT, to prawo użytkowania wieczystego gruntu, tj. działki nr …, na którym znajdują się ww. budynki, na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy, również będzie opodatkowana właściwą stawką podatku VAT.
Reasumując, sprzedaż licytacyjna prawa użytkowania wieczystego działki nr … wraz z posadowionymi na niej budynkami nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT i będzie opodatkowana właściwą stawką podatku od towarów i usług.
W konsekwencji, Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, ze zm.).