Prawo do odliczenia podatku VAT, opodatkowanie otrzymanej dotacji oraz wpłat mieszkańców, udokumentowanie wniesionego wkładu własnego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT wykazanego na wystawionych fakturach (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2), naliczenia podatku VAT w związku z wpłatami mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3) oraz udokumentowania wniesienia wkładu własnego przez mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 4) i jest prawidłowe w części dotyczącej braku obowiązku odprowadzenia podatku VAT od dotacji przekazywanej przez Urząd Marszałkowski (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 5).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 lipca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

·zastosowania właściwej stawki podatku VAT (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 1),

·prawa do odliczenia podatku VAT wykazanego na wystawionych fakturach (pytanieoznaczone we wniosku jako nr 2),

·naliczenia podatku VAT w związku z wpłatami mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3),

·udokumentowania wniesienia wkładu własnego przez mieszkańców (pytanieoznaczone we wniosku jako nr 4) oraz

·braku obowiązku odprowadzenia podatku VAT od dotacji przekazywanej przez Urząd Marszałkowski (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 5).

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 września 2023 r. (wpływ 11 września 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest w trakcie realizacji projektu w ramach rozstrzygniętego konkursu (…) w ramach (…) – Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata 2014-2020 obejmującego wykonanie instalacji odnawialnych źródeł energii (instalacji fotowoltaicznych do produkcji energii elektrycznej, kolektorów słonecznych, pieców na biomasę do wspomagania ogrzewania wody użytkowej i produkcji ciepła w budynkach mieszkalnych mieszkańców Gminy).

Projekt przewiduje wspomaganie procesu produkcji energii, a tym samym częściowe zastąpienie energii pozyskiwanej ze źródeł konwencjonalnych (węgiel, gaz, olej, energia elektryczna) energią ze słońca i z biomasy. Projekt jest tzw. projektem parasolowym.

Przedmiotem Projektu jest dostawa i montaż urządzeń służących do pozyskania energii cieplnej i elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Inwestycja będzie realizowana na działkach osób fizycznych – mieszkańców Gminy.

Przed rozpoczęciem zadania zostały podpisane z mieszkańcami Gminy umowa użyczenia miejsca pod realizację instalacji, a w trakcie trwania projektu także umowy udziału w zadaniu której zapisy będą informować, iż Gmina zabezpieczy realizację Projektu, tj. zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, wyłoni dostawcę zestawów instalacyjnych, ustali harmonogram realizacji prac instalacyjnych, przeprowadzi odbiory końcowe oraz rozliczenie finansowe projektu oraz poniesie koszty dodatkowe związane z nadzorem, wykonaniem dokumentacji, promocji, zarządzaniem projektu i narzędziami ICT. Mieszkaniec Gminy oświadczył, że wytworzoną energię będzie wykorzystywał na potrzeby własne na terenie nieruchomości, w budynku mieszkalnym. Po zakończeniu prac instalacyjnych sprzęt i urządzenia wchodzące w skład zestawu pozostają własnością Gminy przez cały czas realizacji Projektu i przez czas trwałości Projektu, licząc od dnia zatwierdzenia końcowego raportu z realizacji Projektu jak również do czasu amortyzacji zestawów. Mieszkaniec zobowiązuje się w ww. umowie do wniesienia wkładu własnego do przedmiotowego zadania, określonego w umowie o dofinansowanie podpisanej przez Gminę z Zarządem Województwa (szacowany wkład mieszkańca 15% kosztów kwalifikowanych związanych z zakupem i montażem instalacji i elementów dodatkowych projektu – nadzór, promocja, ICT, dokumentacja aplikacyjna i techniczna oraz koszty niekwalifikowalne). Umowa użyczenia stanowi, iż mieszkaniec przekazuje Gminie (do bezpłatnego używania) część nieruchomości o powierzchni niezbędnej do instalacji zestawu w budynku, z przeznaczeniem na zainstalowanie instalacji oraz część wewnętrzną budynku niezbędną do zainstalowania pozostałej części instalacji nieodzownej do prawidłowego funkcjonowania zestawu i udziela w tym zakresie prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, zgodnie z art. 32 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Użyczający wyraża zgodę na udostępnienie Gminie w użyczenie lub osobom przez niego wskazanym nieruchomości w celu przeprowadzenia niezbędnych prac adaptacyjnych związanych z montażem zestawu.

Po 5 letnim okresie trwałości Projektu mieszkańcy, w budynkach których zainstalowane zostaną instalacje OZE, przejmą prawo własności instalacji, bez konieczności dokonywania przez nich dodatkowych płatności na rzecz Gminy. Przejęcie własności zostanie udokumentowane protokołem podpisanym przez strony: przekazującą i przyjmującą układ OZE.

Przedmiotem umowy zawartej pomiędzy Gminą, a wykonawcą jest: dostawa towarów, w ramach której jest świadczona usługa montażu. Wynagrodzenie za wykonywane czynności dostawy i usługi montażu instalacji ma charakter ryczałtowy a cena obejmuje całość świadczenia.

W ramach Projektu świadczone są także inne usługi, które nie są wkalkulowane w cenę dostaw i usług montażu instalacji i są objęte odrębnymi zamówieniami, a są to: nadzór, promocja, portal internetowy, zarządzanie Projektem opracowanie dokumentacji aplikacyjnej i technicznej.

Dostawa towarów w ramach której jest świadczona usługa montażu, objęta zakresem umowy pomiędzy Gminą, a wykonawcą usługi na rzecz mieszkańców, zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU) z 2008 r., wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług to: – 43.22.12.0 – Roboty związane z wykonywaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych.

Gmina nie świadczy bezpośrednio żadnych usług ani prac na rzecz mieszkańca, jedyna czynność podatkowa jaka występuje na poziomie Gmina – Mieszkaniec to wpłata dokonywana na poczet wkładu własnego (udziału mieszkańca) w Projekcie wnoszona na podstawie faktury wystawianej przez Gminę za dostawę i montaż instalacji.

Zleceniobiorca nie jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ustawy, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy.

Ponadto Gmina informuje, że Wykonawca przystąpił do przetargu nie jako wykonawca prac budowlanych, ale jako świadczący usługę dostawy i montażu instalacji OZE.

Stosownie do wcześniejszych interpretacji podatkowych Gmina naliczyła podatek VAT od instalacji wpłat mieszkańców i dokonywała wpłat z tytułu podatku VAT od dotacji oraz dokonała/zamierza dokonać odliczenia podatku VAT od faktur związanych z zakupem. 30 marca 2023 r. TSUE wydał wyrok w sprawie nr C-612/21(1) dotyczącej rozliczania VAT w ramach dotacji dotyczącej montażu systemów odnawialnych źródeł energii realizowanych w ramach tzw. projektów parasolowych. Są one elementem regionalnego programu operacyjnego danego województwa na lata 2014-2020. Gmina korzysta z finansowania w wysokości 85% całkowitych kosztów kwalifikowanych. Problem dotyczył tego, czy w ramach realizacji przedsięwzięć wspieranych dotacjami unijnymi Gmina musiała odprowadzać VAT od dotacji.

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu stanu faktycznego

1.Gmina jest czynnym, zarejestrowanym płatnikiem podatku VAT.

2.Realizując Projekt Gmina działa jako zamawiający w rozumieniu przepisów prawa zamówień publicznych.

3.Nazwa Projektu realizowanego przez Gminę rozstrzygniętego w ramach konkursu (…) to „(…)” współfinansowanego ze środków UE w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…).

4.Faktury dokumentujące zakup towarów i usług zostały wystawione na Gminę.

5.Za całość Projektu odpowiada Gmina.

6.Realizacja Projektu nie ma na celu osiągania przez Gminę zysku, dochodu z tego tytułu.

7.Mieszkańcy dobrowolnie przystąpili do Projektu.

Pytania

1.Czy Gmina ma prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach sprzedaży wystawionych obecnie i w przyszłości przez wykonawcę instalacji OZE, inspektora nadzoru, zarządzającego projektem, wykonawcę narzędzi ICT oraz realizującego promocję w pełnej wysokości? (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2)

2.Czy Gmina powinna naliczyć podatek VAT mieszkańcom w ramach faktur związanych z ich wpłatami? (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3)

3.Jeśli odpowiedź na pytanie nr dwa jest przecząca jak należy udokumentować transakcję związaną z wniesieniem wkładu własnego przez mieszkańców? (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 4)

4.Czy Gmina powinna odprowadzić do US podatek VAT od dotacji przekazywanych przez UM? (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 5)

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Gmina ma prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach sprzedaży wystawionych obecnie i w przyszłości przez wykonawcę instalacji OZE, inspektora nadzoru, zarządzającego projektem, wykonawcę narzędzi ICT oraz realizującego promocję w pełnej wysokości. Gminie przysługiwał będzie zwrot z Urzędu Skarbowego podatku naliczonego związanego z poniesionymi wydatkami w ramach Projektu, w części Projektu dotyczącego instalacji w budynkach mieszkalnych osób fizycznych, tj. podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez wykonawcę instalacji, inspektora nadzoru, zarządzającego projektem, wykonawcę narzędzi ICT oraz realizującego promocję w pełnej wysokości. W przypadku ww. robót i usług istnieje bezpośredni związek z czynnościami opodatkowanymi skutkującymi powstaniem podatku naliczonego. Gmina będzie w tym czasie czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spełnione będą więc dwa warunki przysługiwania prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy.

Ad 2

Mając na względzie wcześniejsze rozważania Gmina powinna naliczyć podatek VAT mieszkańcom w ramach faktur związanych z ich wpłatami według stawek określonych w stanowisku na pytanie nr 1 w zakresie instalacji OZE i według stawek zapłaconych za usługi inne niż montaż instalacji (koszty inspektora nadzoru, zarządzającego projektem, wykonawcę narzędzi ICT oraz realizującego promocję, dokumentacji aplikacyjnej i technicznej).

Ad 3

W związku z odpowiedzią twierdzącą transakcje związane z wniesieniem wkładu własnego przez mieszkańców należy udokumentować poprzez wystawienie faktur uwzględniających koszty poszczególnych elementów wkładu własnego obliczonych według zasad przyjętych dla Projektu.

Ad 4

Gmina nie powinna odprowadzać do US podatku VAT od dotacji przekazywanych przez Urząd Marszałkowski.

30 marca 2023 r. TSUE wydał wyrok w sprawie nr C-612/21(1) dotyczącej rozliczania VAT w ramach dotacji dotyczącej montażu systemów odnawialnych źródeł energii realizowanych w ramach tzw. projektów parasolowych. Są one elementem regionalnego programu operacyjnego danego województwa na lata 2014-2020.

Zgodnie z wyrokiem z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT wynika, iż podstawą opodatkowania są m.in. dotacje mające bezpośredni wpływ na cenę dostarczanych towarów bądź usług. Unijny Trybunał odpowiedział przecząco na problem czy dotacje do systemów OZE mają charakter cenotwórczy albowiem gmina w ogóle nie działa w tej sprawie jako podatnik VAT (co skutkuje brakiem płatności za dotacje). Trybunał zwrócił uwagę, że kwoty wkładu własnego płaconego przez mieszkańców są niższe niż łączne koszty usługi, które faktycznie poniosła gmina. Pozostała ich część finansowana jest ze środków publicznych. Dla porównania zwykły przedsiębiorca (instalator OZE) ustalając cenę uwzględniłby w niej wszystkie poniesione koszty i dodał swoją marżę zysku. Gmina działa więc jak organ władzy publicznej, a nie jak przedsiębiorca, a montaż systemów OZE nie był opodatkowany – podsumował TSUE.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT wykazanego na wystawionych fakturach (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2), naliczenia podatku VAT w związku z wpłatami mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3) oraz udokumentowania wniesienia wkładu własnego przez mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 4) i jest prawidłowe w części dotyczącej braku obowiązku odprowadzenia podatku VAT od dotacji przekazywanej przez Urząd Marszałkowski (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 5).

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Według przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 8 ust. 2a ustawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Ponadto, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE:

Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

Z opisu sprawy wynika, że realizują Państwo projekt rozstrzygnięty w ramach konkursu (…) pn. „(…)” współfinansowanego ze środków UE w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…). Projekt obejmuje wykonanie instalacji odnawialnych źródeł energii (instalacji fotowoltaicznych do produkcji energii elektrycznej, kolektorów słonecznych, pieców na biomasę do wspomagania ogrzewania wody użytkowej i produkcji ciepła w budynkach mieszkalnych mieszkańców Państwa Gminy). Projekt przewiduje wspomaganie procesu produkcji energii, a tym samym częściowe zastąpienie energii pozyskiwanej ze źródeł konwencjonalnych (węgiel, gaz, olej, energia elektryczna) energią ze słońca i z biomasy. Przedmiotem Projektu jest dostawa i montaż urządzeń służących do pozyskania energii cieplnej i elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Inwestycja będzie realizowana na działkach osób fizycznych – mieszkańców Gminy.

W odpowiedzi na Państwa wątpliwości należy rozstrzygnąć, czy realizacja przez Państwa Projektu jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Zasadnym jest odwołanie się do wyroku TSUE z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko Gminie O.).

W wyroku tym TSUE wskazał, iż aby czynności dokonywane przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii były objęte zakresem stosowania dyrektywy 2006/112, powinny one, po pierwsze, stanowić dostawę lub świadczenie usług, które gmina ta wykonuje odpłatnie na rzecz swoich mieszkańców w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) i c) tej dyrektywy, a po drugie, być dokonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 rzeczonej dyrektywy, tak aby owa gmina działała również w charakterze podatnika (pkt 24).

W pkt 42 wyroku Trybunał wskazał, że art. 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów OZE na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych.

TSUE wskazał, że w konsekwencji o ile w świetle powyższych rozważań należy uznać, że gmina O., nie wykonuje działalności wchodzącej w zakres stosowania dyrektywy 2006/112, nie jest konieczne ustalenie, czy działalność ta byłaby również wyłączona z tego zakresu stosowania na podstawie art. 13 ust. 1 tej dyrektywy.

Trybunał w przedmiocie dokonania dostawy towarów i świadczenia usług w ramach działalności gospodarczej zauważył, że po pierwsze, podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., AJFP Sibiu i DGRFP Braãov, C‑655/19, EU:C:2021:40, pkt 27–29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina O. wskazała we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, (…) że nie zamierza świadczyć regularnie usług instalacji systemów OZE i nie zatrudnia ani nie zamierza zatrudniać pracowników w tym celu, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały (pkt 36).

Po drugie, (…) gmina O. wydaje się ograniczać do zaproponowania swoim mieszkańcom będącym właścicielami nieruchomości, którzy mogą być zainteresowani systemami OZE, w ramach programu regionalnego mającego na celu umożliwienie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, dostarczenia i zainstalowania u nich tych systemów OZE za pośrednictwem przedsiębiorstwa wybranego w wyniku przetargu, w zamian za ich udział nieprzekraczający 25% kosztów podlegających dofinansowaniu związanych z tą dostawą i z tą instalacją, podczas gdy owa gmina płaci danemu przedsiębiorstwu wynagrodzenie za te same dostawę i instalację po cenie rynkowej (pkt 37).

Tymczasem (…) jeżeli gmina odzyskuje – w drodze otrzymywanych przez nią wkładów – jedynie niewielką część poniesionych przez siebie kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych, taka różnica między tymi kosztami a kwotami otrzymanymi w zamian za oferowane usługi może sugerować, że wkłady te należy raczej uznać za opłatę aniżeli wynagrodzenie (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financiën, C‑520/14, EU:C:2016:334, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo). W konsekwencji nawet biorąc pod uwagę płatności przyznane gminie O. przez dane województwo, które wynoszą 75% kosztów podlegających dofinansowaniu, suma kwot otrzymanych od zainteresowanych właścicieli z jednej strony i od owego województwa z drugiej strony pozostaje strukturalnie niższa od łącznych kosztów faktycznie poniesionych przez tę gminę, co nie odpowiada podejściu, jakie przyjąłby w danym wypadku instalator systemów OZE, który przy ustalaniu swoich cen starałby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć marżę zysku. Natomiast wspomniana gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku.

Po trzecie, nie wydaje się ekonomicznie opłacalne, aby taki instalator systemów OZE obciążał odbiorców swoich dostaw towarów i świadczenia usług jedynie najwyżej jedną czwartą poniesionych przez siebie kosztów, oczekując jednocześnie rekompensaty w postaci dofinansowania za zasadniczą część pozostałych trzech czwartych tych kosztów. Taki mechanizm nie tylko stawiałby jego przepływy pieniężne w sytuacji strukturalnie deficytowej, ale ponadto stwarzałby nietypowy stopień niepewności dla podatnika, ponieważ kwestia, czy i w jakim zakresie osoba trzecia zwróci tak istotną część poniesionych kosztów, pozostaje faktycznie otwarta do czasu podjęcia przez tę osobę trzecią decyzji, co następuje po tym, jak sporne transakcje zostaną dokonane.

Opis tej sprawy wskazuje, że nie wykonują Państwo na rzecz mieszkańców działań na zasadach i w tych samych warunkach, które dotyczą podmiotów gospodarczych. Państwa rola sprowadza się do zorganizowania skutecznego finansowania i wykonania odnawialnych źródeł energii dla mieszkańców na terenie gminy.

Z opisu sprawy wynika, że wkład mieszkańca nie pokrywa całości kosztów związanych z realizacją Projektu. Szacowany wkład mieszkańca wynosi 15% kosztów kwalifikowanych. Wskazali Państwo, że realizacja Projektu nie ma na celu osiągania przez Państwa Gminę zysku, dochodu z tego tytułu. Mieszkańcy dobrowolnie przystąpili do Projektu. Za całość Projektu odpowiada Państwa Gmina. Usługą dostawy i montażu instalacji OZE zajmie się wyłoniony w przetargu Wykonawca. Projekt przewiduje wspomaganie procesu produkcji energii, a tym samym częściowe zastąpienie energii pozyskiwanej ze źródeł konwencjonalnych energią ze słońca i z biomasy.

Powyższe okoliczności wskazują, że nie jest to zatem sposób działania występujący w przypadku zwykłej działalności gospodarczej. W wyniku Państwa działań nie wystąpią znaczące zakłócenia konkurencji, które prowadzić by mogły do wyłączenia z dostaw dla ostatecznego konsumenta innych podmiotów (w tym przypadku prywatnych firm działających w zakresie instalacji odnawialnych źródeł energii). Nie działają Państwo jako świadczeniobiorca dokonujący zakupu od podmiotów prywatnych, a podmiot będący wykonawcą zostaje wyłoniony w drodze postępowania prowadzonego w trybie zamówień publicznych.

W konsekwencji, Państwa działania w związku z realizacją projektu pn. „(…)” obejmujące wykonanie instalacji odnawialnych źródeł energii nie stanowią dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Realizując Projekt nie wykonują Państwo działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem realizacja Projektu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości dotyczących naliczenia podatku VAT w związku z wpłatami mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3) oraz opodatkowania dotacji przekazywanej przez UM (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 5) należy wskazać, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Jak wyżej wskazano Państwa działania w związku z realizacją zadania pn. „(…)” nie stanowią ani dostawy towarów, ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Wobec powyższego w tej sprawie wpłaty mieszkańców związane z zakupem i montażem instalacji i elementów dodatkowych Projektu nie stanowią zapłaty za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym, nie będą mieli Państwo obowiązku naliczenia podatku VAT z tytułu wniesionego wkładów mieszkańców.

Podsumowując, nie powinni Państwo naliczać podatku VAT mieszkańcom z tytułu dokonywanych przez nich wpłat stanowiących ich wkład własny do Projektu.

W związku z tym, Państwa stanowisko w zakresie naliczenia podatku VAT w związku z wpłatami mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3) należy uznać za nieprawidłowe.

Natomiast, dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Zauważyć należy, że dotacja/dofinansowanie nie funkcjonuje samodzielnie, nie podlega opodatkowaniu jako odrębna kwota, lecz wyłącznie w odniesieniu do czynności, do której jest wypłacana. Jeżeli czynność, do której dopłata jest przyznawana nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, to i dopłata do tej czynności nie stanowi elementu ceny oraz nie może być włączona do podstawy opodatkowania.

W tej sprawie nie występuje związek pomiędzy dofinansowaniem (dotacją) przekazywanym przez Urząd Marszałkowski na realizację Projektu a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT. Jak wskazano wyżej, w zakresie realizacji Projektu nie wykonują Państwo działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Państwa działania w związku z realizacją Projektu nie stanowią dostawy towarów ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wobec powyższego, otrzymana przez Państwa dotacja przeznaczona na realizację Projektu nie zwiększa podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie mają Państwo obowiązku naliczania podatku VAT z tytułu otrzymanej dotacji.

Podsumowując, nie mają Państwo obowiązku odprowadzenia do urzędu skarbowego podatku VAT od dotacji przekazywanej przez Urząd Marszałkowski.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie obowiązku odprowadzenia podatku VAT od dotacji przekazywanej przez Urząd Marszałkowski (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 5) jest prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT wykazanego na wystawionych fakturach (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2), należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego, zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, w świetle którego:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W oparciu o art. 88 ust. 4 ustawy:

Mając zatem na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Projektu. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie zostały spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. ponoszone wydatki na realizację Projektu nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach sprzedaży wystawionych obecnie i w przyszłości przez wykonawcę instalacji OZE, inspektora nadzoru, zarządzającego projektem, wykonawcę narzędzi ICT oraz realizującego promocję w pełnej wysokości.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT wykazanego na wystawionych fakturach (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2) należy uznać za nieprawidłowe.

Przechodząc do kwestii udokumentowania wniesienia wkładu własnego przez mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 4) należy wskazać, że zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Według art. 2 pkt 22 ustawy:

Podkreślić należy, że – jak wyżej wskazano – działania Państwa w ramach realizacji Projektu nie stanowią dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Oznacza to, że w tej sytuacji nie dojdzie do sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy. Dla dokumentowania wpłat mieszkańców nie znajdą zastosowania przepisy art. 106b ustawy.

Z tych też względów nie mają Państwo obowiązku udokumentowania fakturą transakcji związanych z wniesieniem wkładu własnego przez mieszkańców (faktura nie jest dowodem właściwym dla udokumentowania tej czynności).

Tym samym mogą Państwo wystawić inny dokument księgowy, np. notę księgową.

Wskazać należy, że ustawa oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie jej upoważnienia w żadnym zakresie nie regulują kwestii wystawiania not księgowych. Noty księgowe stanowią dokumenty księgowe na podstawie ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.), a nie przepisów dotyczących podatku VAT. Brak jest więc przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku VAT dla dokumentowania tej czynności notą księgową pozostającą bez wpływu na rozliczenia podatku VAT. Wobec tego, wystawiona nota będzie dokumentem, który w świetle regulacji prawnych umożliwi udokumentowanie opisanych rozliczeń. Niemniej jednak należy zauważyć, że nota księgowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy o podatku od towarów i usług, i jako taki nie jest objęta regulacją tych przepisów.

Tym samym, transakcje związane z wniesieniem wkładu własnego przez mieszkańców nie powinny być dokumentowanie fakturami.

W związku z powyższym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku jako nr 4, zgodnie z którym wniesienie wkładu własnego przez mieszkańców należy udokumentować poprzez wystawienie faktur, jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Interpretacja rozstrzyga w zakresie pytań oznaczonych we wniosku jako nr 2-5, tj. w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT wykazanego na wystawionych fakturach (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2), naliczenia podatku VAT w związku z wpłatami mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 3), udokumentowania wniesienia wkładu własnego przez mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 4) oraz braku obowiązku odprowadzenia podatku VAT od dotacji przekazywanej przez Urząd Marszałkowski (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 5). Natomiast w zakresie zastosowania właściwej stawki podatku VAT (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 1) zostało wydane 15 września 2023 r., postanowienie o umorzeniu postępowania (…).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).