Brak opodatkowania sprzedaży działek.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lipca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 30 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie podatku od towarów i usług dotyczący braku opodatkowania sprzedaży działek nr a, nr b i nr c. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 4 września 2023 r. (data wpływu 4 września 2023 r.).  

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca, tj. … zawarł w dniu 19 grudnia 1998 roku związek małżeński z …. Do dnia 18 lutego 2015 roku, tj. do dnia, w którym zawarta została w formie aktu notarialnego umowa majątkowa małżeńska (Rep. …), między małżonkami istniał ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej.

W dniu 27 marca 2019 roku związek małżeński pomiędzy Wnioskodawcą, a … został rozwiązany prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w … Wydział I Cywilny o sygn. akt ….

W następstwie zapadłego wyroku w dniu 22 lipca 2021 roku pomiędzy byłymi już małżonkami zawarta została w formie aktu notarialnego (Rep. A nr …) umowa o podział majątku wspólnego oraz oświadczenie o ustanowieniu hipoteki.

Na podstawie zawartej w dniu 22 lipca 2021 roku umowy podzielono majątek wspólny zgromadzony w trakcie trwania związku małżeńskiego, w ten sposób, że … otrzymał:

1. nieruchomość zabudowaną budynkiem gospodarczym oznaczoną w ewidencji gruntów, jako działka ... o obszarze 0,1302 ha położoną w gminie … (miejscowość …), dla której Sąd Rejonowy w … IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW …,
2. nieruchomość położoną w gminie .. (miejscowość …) składająca się z:

a)działki nr … zabudowanej domem mieszkalnym położonym w … nr … (dom mieszkalny, w którym przed rozwodem mieszkali Wnioskodawca wraz z małżonką),

b)działek niezabudowanych oznaczonych w ewidencji gruntów nr: …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … o łącznym obszarze 2,8866 ha, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w … IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr KW ….

Wnioskodawca na podstawie zawartej w dniu 22 lipca 2021 roku umowy zobowiązany został do spłaty na rzecz byłej małżonki kwoty … zł.

Nieruchomości nr …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … Wnioskodawca wraz z byłą małżonką nabyli do majątku wspólnego w dniu 13 lutego 2001 roku (vide: umowa sprzedaży zawarta w dniu 13 lutego 2001 roku w formie aktu notarialnego Rep. A. nr ….).

Nieruchomość nr ... Wnioskodawca wraz z byłą małżonką nabyli do majątku wspólnego w dniu 11 czerwca 2012 roku (vide: umowa sprzedaży zawarta w dniu 11 czerwca 2012 roku w formie aktu notarialnego Rep. A. nr …).

W maju 2018 roku Wnioskodawca rozpoczął działalność gospodarczą w przedmiocie PKD: 56.10.B - Ruchome placówki gastronomiczne. Niestety, od marca 2020 roku, z powodu pandemii COVID-19 działalność ta zaczęła przynosić coraz większe straty.

Dlatego też w dniu 29 listopada 2022 roku Wnioskodawca zawarł z …  Sp. z o.o. z siedzibą w … umowę pożyczki nr … w kwocie … zł. Pożyczka ta została zabezpieczona hipoteką na nieruchomości nr ... (vide: oświadczenie o ustanowieniu hipoteki złożone w formie aktu notarialnego Rep. A nr …).

W dniu 21 grudnia 2021 roku na podstawie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego (Rep. A nr …) Wnioskodawca sprzedał działkę nr … zabudowaną domem mieszkalnym położonym w … nr … na rzecz małżonków … i …. Dla ww. nieruchomości założona została księga wieczysta o nr KW ….

Środki finansowe uzyskane ze sprzedaży domu rodzinnego Wnioskodawcy zostały przeznaczone na spłatę zobowiązań wobec byłej małżonki, jak również na spłatę części zobowiązań zaciągniętych przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Po sprzedaży domu rodzinnego Wnioskodawca musiał się przeprowadzić do budynku postawionego na działce nr ... położonego w miejscowości …, pełniącego do tej pory funkcje gospodarcze. Budynek ten pierwotnie nie nadawał się do zamieszkania, dlatego też Wnioskodawca rozpoczął jego remont i dostosowanie do celów mieszkalnych.

Aby sfinansować remont i dostosowanie budynku gospodarczego postawionego na działce nr ... do celów mieszkalnych Wnioskodawca zmuszony został do sprzedaży dwóch działek niezabudowanych:

1)działki nr a (wyodrębnionej z działki nr …) za cenę … zł - vide: umowa sprzedaży z dnia 19 maja 2022 roku zawarta w formie aktu notarialnego Rep. A nr … z małżonkami … i …;

2)działki nr b (powstałej w wyniku scalenia i podziału geodezyjnego działek od nr … do nr …) za cenę … zł (- vide: umowa sprzedaży z dnia 8 grudnia 2022 roku zawarta w formie aktu notarialnego Rep. A nr … z małżonkami … i ….

Przedmiotowe działki były niezabudowane, nieogrodzone oraz nie były uzbrojone. W ewidencji gruntów zostały oznaczone jako grunty orne (symbol RIVa).

Środki finansowe uzyskane ze sprzedaży dwóch opisywanych powyżej działek zostały przeznaczone przez Wnioskodawcę na remont i dostosowanie budynku gospodarczego postawionego na działce nr ... do celów mieszkalnych, jak również na spłatę części zobowiązań zaciągniętych przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Niestety, w związku z rosnącymi cenami materiałów i usług budowlanych uzyskane ze sprzedaży dwóch działek środki finansowe nie wystarczyły na zakończenie prac remontowych tego budynku - nie były wystarczające, aby budynek ten nadawał się do zamieszkania.

Wnioskodawca, aby jak najszybciej zakończyć prace remontowe zamierza (jeżeli sytuacja życiowa Jego do tego zmusi) w przyszłości sprzedać następne posiadane działki. Dzięki temu będzie mógł zamieszkać w nieruchomości dostosowanej do potrzeb mieszkalnych.

Posiadane przez Wnioskodawcę nieruchomości (wskazane we wcześniejszej części stanu faktycznego) nigdy nie były wykorzystywane dla potrzeb działalności gospodarczej.

Wnioskodawca nie ulepszał przedmiotowej nieruchomości, nie grodził jej, nie zmieniał jej ukształtowania gruntu.

Wnioskodawca nie zamieszczał żadnych ogłoszeń w prasie, Internecie, bądź innych środków masowego przekazu - jedynie poinformował o zamiarze sprzedaży sąsiadów oraz znajomych.

Celem planów Wnioskodawcy jest takie działanie, aby zakończyć prace remontowe oraz kompleksowo dostosować (zaadoptować) przedmiotowy budynek gospodarczy do celów mieszkalnych.

Zarówno sprzedaż dokonana, jak i ewentualna dalsza (w zależności od sytuacji społecznej i finansowej) nie wiąże się z nastawieniem na osiągnięcie zysku, a jedynie z koniecznością zapewnienia sobie przyzwoitych warunków do życia - stworzenia własnego domu (miejsca do spokojnego zamieszkania). Wnioskodawca zmienia jedynie formy (z rzeczowej na pieniężną) posiadanego majątku.

Dodatkowo trzeba zaznaczyć, iż Wnioskodawca jest obciążony spłatami zaciągniętego kredytu i pożyczek, oraz długu na rzecz Wójta Gminy …, a także alimentami na rzecz studiującej córki …. Ponadto w najbliższej przyszłości potrzebuje środków pieniężnych na wykup leasingowanych specjalistycznych samochodów wykorzystywanych w swojej działalności gospodarczej ….

W uzupełnieniu wniosku udzielił Pan odpowiedzi na pytania postawione w wezwaniu:

1. Proszę podać nr działek objętych zakresem postawionego we wniosku pytania które zamierza Pan sprzedać w przyszłości?

Odpowiedź: Informuje Pan, iż w trakcie sporządzania wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zamierzał Pan sprzedać wyłącznie jedną działkę o numerze c (wcześniejszy numer działki: …). Sprzedaż ta nastąpiła na podstawie umowy sprzedaży sporządzonej w formie aktu notarialnego Rep. A nr ….

Ze względu na fakt, iż dotychczasowe uzyskane środki ze sprzedaży działek na chwilę obecną zaspokoiły Pana bieżące potrzeby finansowe związane z realizacją Pana życiowych celów, ewentualna sprzedaż pozostałych działek przez Pana została odsunięta w czasie do bliżej nie sprecyzowanego terminu.

2. Czy działki nr a i b w dniu sprzedaży były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego? Jeżeli tak, to prosimy wskazać:

a.jakie było przeznaczenie tych działek według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego?

b.z czyjej inicjatywy nastąpiło uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i wynikające z ww. planu przeznaczenie działki?

c.czy uchwalenie ww. planu nastąpiło z Pana inicjatywy?

Odpowiedź: Działki nr a oraz b nie były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

3. Czy działki objęte zakresem pytania, które zamierza Pan sprzedać są/będą na dzień sprzedaży objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego? Jeżeli tak, to prosimy wskazać odrębnie dla każdej działki:

a.jakie jest/będzie przeznaczenie działek według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego?

b.z czyjej inicjatywy nastąpiło/nastąpi uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i wynikające z ww. planu przeznaczenie działek?

c.czy uchwalenie ww. planu nastąpiło/nastąpi z Pana inicjatywy?

Odpowiedź: Działka objęta zakresem pytania (działka nr c) nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Ze względu na fakt, iż dotychczasowe uzyskane środki ze sprzedaży działek na chwilę obecną zaspokoiły Pana bieżące potrzeby finansowe związane z realizacją jego życiowych celów, ewentualna sprzedaż pozostałych działek przez Pana została odsunięta w czasie do bliżej nie sprecyzowanego terminu.

4. W jaki sposób działki objęte zakresem wniosku były/są/będą wykorzystywane przez Pana od dnia nabycia do dnia sprzedaży?

Odpowiedź: Działki objęte zakresem wniosku od dnia nabycia do dnia sprzedaży były porośnięte roślinnością łąkową. Nie były one przez Pana wykorzystywane. Tak jak wskazano w treści wniosku ORD-IN działki te stanowią grunt orny, klasy RIVa.

5. Czy działki objęte zakresem wniosku były/są/będą udostępniane innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych? Jeżeli tak, to należy wskazać odrębnie dla każdej działki:

a.w jakim okresie (kiedy) były/są/będą one udostępniane osobom trzecim?

b.na podstawie jakiej umowy (najem, dzierżawa, użyczenie, inna umowa – jaka) były/są/będą one udostępniane osobom trzecim?

c.czy udostępnienie było/jest/będzie czynnością odpłatną czy bezpłatną?

Odpowiedź: Działki objęte zakresem wniosku nie były udostępnianie innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych.

6. Czy ww. działki posiadają dostęp do mediów, tj. urządzeń i sieci wodociągowych, kanalizacji sanitarnej, sieci energetycznej, gazowej itp.? Jeśli tak, to prosimy wskazać kiedy oraz z czyjej inicjatywy do działek zostały doprowadzone ww. media (prosimy wskazać jakie media), natomiast jeśli działki nie mają dostępu do mediów, to czy przed sprzedażą działek media zostaną doprowadzone lub zostały/zostaną wydane decyzje/warunki dotyczące uzbrojenia działek?

Odpowiedź: Przed sprzedażą nie doprowadzał Pan mediów do ww. nieruchomości, ani też nie zostały wydane decyzje dotyczące uzbrojenia działek, a więc ww. działki nie posiadały dostępu do mediów, tj. urządzeń i sieci wodociągowych, kanalizacji sanitarnej, sieci energetycznej, gazowej itp.

7. Jakie pozwolenia, decyzje, warunki techniczne, umowy itp. były/będą wydane przed sprzedażą przedmiotowych działek i z czyjej inicjatywy nastąpiło/nastąpi wydanie/uzyskanie tych pozwoleń/decyzji, itp.?

Odpowiedź: W stosunku do przedmiotowych trzech działek (działka nr a, działka nr b i działka nr c) została wydana na Pana wniosek decyzja o warunkach zabudowy. Aby przyspieszyć sprzedaż ww. nieruchomości musiał Pan wystąpić o decyzję o warunkach zabudowy. Doręczenie tej decyzji pozwoliło na szybszą sprzedaż, dzięki której mógł Pan sfinansować remont i dostosowanie budynku gospodarczego postawionego na działce nr ... do własnych celów mieszkalnych.

8. Czy przed sprzedażą działek poczynił/zamierza Pan poczynić jakiekolwiek działania, dotyczące zwiększenia wartości przedmiotowych działek?

Odpowiedź: Przed sprzedażą nie poczynił Pan żadnych działań dotyczących zwiększenia wartości przedmiotowych działek.

9. Czy przed sprzedażą działek, które zamierza Pan sprzedać, udzielił/udzieli Pan Nabywcom tych działek (lub innemu podmiotowi) pełnomocnictwa (zgód, upoważnień) w celu występowania w Pana imieniu w sprawach dotyczących przedmiotowych działek? Jeżeli tak, to należy podać:

a.przedmiot oraz zakres ww. pełnomocnictw/zgód,

b.jakie konkretnie czynności nabywca/inny podmiot wykonuje/będzie wykonywać w ramach udzielonego pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia).

Odpowiedź: Przed sprzedażą działki nr c nie udzielał Pan Nabywcom żadnych pełnomocnictw, upoważnień oraz zgód. Dodatkowo podkreśla Pan, iż ze względu na fakt, iż dotychczasowe uzyskane środki ze sprzedaży działek na chwilę obecną zaspokoiły Pana bieżące potrzeby finansowe związane z realizacją jego życiowych celów, ewentualna sprzedaż pozostałych działek przez Pana została odsunięta w czasie do bliżej nie sprecyzowanego terminu.

10. Czy przed sprzedażą działki nr a i b udzielił Pan Nabywcom ww. działek (lub innemu podmiotowi) pełnomocnictwa (zgód, upoważnień) w celu występowania w Pana imieniu w sprawach dotyczących przedmiotowych działek? Jeżeli tak, to należy podać:

a.  przedmiot oraz zakres ww. pełnomocnictw/zgód,

b.  jakie konkretnie czynności nabywca/inny podmiot wykonuje/będzie wykonywać w ramach udzielonego pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia).

Odpowiedź: Przed sprzedażą działki nr a oraz działki nr b nie udzielał Pan Nabywcom ww. działek ani innym podmiotom żadnych pełnomocnictw, upoważnień oraz zgód w celu występowania w Jego imieniu w sprawach dotyczących przedmiotowych działek.

11. Czy poza sprzedażą działek objętych zakresem wniosku dokonywał Pan sprzedaży innych działek/nieruchomości?

Odpowiedź: Tak, Pan, tak jak wskazano w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej ORD-IN, przed sprzedażą działek objętych wnioskiem o interpretację dokonał zbycia działki nr … zabudowanej domem mieszkalnym położonym w … nr …(dom mieszkalny, w którym przed rozwodem mieszkał Pan wraz z małżonką).

Jeśli tak, to należy wskazać:

1. kiedy i w jaki sposób wszedł Pan w posiadanie tych nieruchomości; Odpowiedź: Pan wraz z byłą małżonką nabyli do majątku wspólnego przedmiotową nieruchomość (działka nr …) w dniu 13 lutego 2001 roku (umowa sprzedaży z dnia 13 lutego 2001 roku sporządzona w formie aktu notarialnego Rep. A nr …). Kolejno w dniu 22 lipca 2021 roku podpisał Pan umowę sporządzoną w formie aktu notarialnego Rep. A nr … o podział majątku wspólnego oraz oświadczenie o ustanowieniu hipotek. Powyższa umowa została zawarta po rozwodzie z byłą małżonką, który miał miejsce 27 marca 2019 roku (w następstwie wyroku Sądu Okręgowego w … Wydział I Cywilny, sygn. akt I…).
2. w jakim celu nieruchomości te zostały przez Pana nabyte; Odpowiedź: Przedmiotowa nieruchomość została nabyta w celu mieszkalnym. Dom na niej posadowiony był Pana domem rodzinnym.
3. w jaki sposób nieruchomości były wykorzystywane przez Pana od momentu wejścia w ich posiadanie do chwili sprzedaży; Odpowiedź: Przedmiotowa nieruchomość została wykorzystana w celu mieszkalnym. Dom na niej posadowiony był Pana domem rodzinnym.
4. kiedy dokonał Pan ich sprzedaży i co było przyczyną ich sprzedaży; Odpowiedź: Został Pan zmuszony do zbycia nieruchomości (działka nr …) stanowiącej Pana dom rodzinny, albowiem musiał dokonać spłaty zobowiązań wobec byłej małżonki, jak również spłaty części zobowiązań zaciągniętych przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Powyższe zostało szczegółowo opisane we wniosku ORD-IN. W dniu 21 grudnia 2021 roku na podstawie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego (Rep. A nr …) sprzedał Pan działkę nr … zabudowaną domem mieszkalnym położonym w … nr … na rzecz małżonków … i …. Dla ww. nieruchomości założona została księga wieczysta o nr KW …. Po sprzedaży domu rodzinnego musiał się Pan przeprowadzić do budynku postawionego na działce nr ... położonego w miejscowości …, pełniącego do tej pory funkcje gospodarcze. Budynek ten pierwotnie nie nadawał się do zamieszkania, dlatego też rozpoczął Pan jego remont i dostosowanie do celów mieszkalnych.
5. jakie było przeznaczenie tych działek (działki budowlane, rolne, leśne) lub czy były to działki zabudowane (budynki mieszkalne, użytkowe)? Odpowiedź: Była to działka zabudowana budynkiem mieszkalnym – Pana były dom rodzinny.
6. ilu działek dotyczyła transakcja? Odpowiedź: Transakcja zbycia dotyczyła jednej działki.
7. czy z tytułu sprzedaży którejkolwiek nieruchomości (wskazać jakiej) odprowadził Pan podatek VAT, składał deklaracje VAT-7 oraz zgłoszenie rejestracyjne VAT-R? Odpowiedź: Nie odprowadzał Pan podatku od towarów i usług, jak również nie składał deklaracji VAT-7 oraz zgłoszenia VAT-R z tytułu zbycia przedmiotowej nieruchomości ponieważ sprzedaż ta nie podlegała podatkowi od towarów i usług (VAT), jako czynność wyzbywania się własnego majątku.

12. Czy działki objęte zakresem postawionego we wniosku pytania, były/są/będą wykorzystywane przez Pana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której były/są/będą wykorzystywane ww. działki, wykonywał Pan – należy podać podstawę prawną zwolnienia.

Odpowiedź: Działki nr a, nr b oraz nr c nie były wykorzystywane przez Pana na cele działalności zwolnionej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Działki te w ogóle nie były wykorzystywane na cele jakiejkolwiek Pana działalności gospodarczej, albowiem sprzedaż ta nie podlegała podatkowi od towarów i usług (VAT), jako czynność wyzbywania się własnego majątku.

13. Do jakich czynności działki objęte zakresem postawionego we wniosku pytania, były/są/ będą wykorzystywane przez Pana od dnia nabycia do dnia sprzedaży, tj. do czynności: opodatkowanych podatkiem VAT, zwolnionych od podatku VAT, niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT?

Odpowiedź: Działki nr a, nr b oraz nr c, jako Pana majątek prywatny w ogóle nie były wykorzystywane w jakiejkolwiek sposób, w tym również w Pana działalności gospodarczej, ani do czynności zwolnionych z opodatkowania, niepodlegających opodatkowaniu, jak również nie były wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

14. W ramach jakich czynności zostały nabyte przez Pana działki objęte zakresem postawionego we wniosku pytania:

·opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,

·zwolnionych od podatku od towarów i usług,

·niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Odpowiedź: Nabył Pan przedmiotowe działki w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

15. Czy nabycie działek objętych zakresem postawionego we wniosku pytania było udokumentowane fakturą VAT z wykazaną kwotą podatku VAT?

Odpowiedź: Nabycie działek objętych zakresem postawionego we wniosku pytania nie było udokumentowane fakturą VAT z wykazaną kwotą podatku od towarów i usług.

16. Kto i w jakim celu dokonał scalenia i podziału geodezyjnego działek od nr … do nr …?

Odpowiedź: Scalenie i podział geodezyjny działek od nr … do nr … został dokonany przez Wójta Gminy …, w następstwie decyzji administracyjnej Wójta Gminy … z dnia 9 listopada 2022 roku (znak: …). Scalenia i podział geodezyjny działek od nr … do nr … nastąpił w celu uporządkowania granic przedmiotowych nieruchomości.

17. Kto dokonał wyodrębnienia działki nr a z działki nr …?

Odpowiedź: Wyodrębnienie działki nr a z działki nr … nastąpiło na Pana wniosek. Czynność ta była niezbędna, albowiem dzięki wyodrębnieniu mógł Pan sprzedać mniejszą działkę (działka a jest mniejsza niż …), pozostawiając sobie większą część majątku. Nie ma Pan potrzeby wyzbywania się całego majątku, dlatego też podjął decyzję o wyodrębnieniu działki nr a po to, aby sprzedać jak najmniejszą część swojego majątku.

Pytanie

Czy zbycie nieruchomości stanowiących działki gruntu nr a i nr b, jak również ewentualna sukcesywna sprzedaż w przyszłości posiadanych nieruchomości - jeżeli sytuacja Wnioskodawcy, go do tego zmusi - dokonywana w celu sfinansowania remontu i dostosowania dla potrzeb mieszkaniowych budynku gospodarczego oraz spłaty zobowiązań finansowych Wnioskodawcy, będzie stanowić, transakcje opodatkowane podatkiem od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy zbycie nieruchomości stanowiących działki gruntu nr a i nr b, jak również ewentualna sukcesywna sprzedaż w przyszłości posiadanych nieruchomości - jeżeli sytuacja Wnioskodawcy, go do tego zmusi - dokonywana w celu sfinansowania remontu i dostosowania dla potrzeb mieszkaniowych budynku gospodarczego Wnioskodawcy oraz spłaty zobowiązań finansowych Wnioskodawcy, nie będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług, albowiem będzie to zarząd własnym majątkiem (a konkretniej wyzbywanie się części własnego majątku), który nie będzie mieścił się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w przepisach art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług. Powyższe transakcje pozostawać będą poza systemem podatku od towarów i usług.

Stosownie, bowiem do treści postanowień art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późniejszymi zmianami), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu. Ażeby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (vide: art. 15 ust. 2 powoływanej ustawy o podatku od towarów i usług).

Artykuł 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług stanowi implementację postanowień przepisu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2007 r., Nr 347 str. 1, z późn. zm. - wcześniej art. 4 ust. 2 Szóstej dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych — wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku - (Dz. Urz. UE L z 1977 r. nr 145/1), zgodnie z którym, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta zarówno w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w obecnie obowiązujących przepisach art. 9 ust. 1 ww. Dyrektywy 2006/112/WE ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnika” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 cyt. Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą również uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie zawiera transakcje związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu ww. art. 9 ust. 1, w szczególności (...) dostawy działek budowlanych. Przez działkę budowlaną rozumie się każdą działkę nieuzbrojoną lub uzbrojoną, uznaną za budowlaną przez państwa członkowskie.

Wskazać należy, że ustawodawca nie określił wymogów formalnych, którym odpowiadać ma podatnik, aby mógł być uznany za producenta, usługodawcę lub handlowca.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 15 września 2011 roku w sprawach połączonych Jarosław Słaby (sygn. akt C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (sygn. akt C-181/10), cyt.: „Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Osoby takiej (...), nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112 kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE, należy uznać ją za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej.”

W analizowanej sprawie, jak wskazano w opisywanym stanie faktycznym, Wnioskodawca nie będzie podejmować profesjonalnych czynności marketingowych oraz sam nie będzie działać tak jak profesjonalni (zawodowi) pośrednicy obrotu nieruchomościami.

Nie będzie podejmował „aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE”, o których mowa w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 roku w sprawach połączonych Jarosław Słaby (sygn. akt C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (sygn. akt C-181/10).

W myśl, zatem przytaczanego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Wnioskodawca nie może być uznany za podatnika podatku od wartości dodanej (podatnika podatku od towarów i usług), albowiem czynności, które wykonał lub wykona w przyszłości kwalifikowane są, jako czynności wykonywane w ramach zarządu własnym majątkiem prywatnym.

W tym miejscu zasygnalizować również należy, iż powyższe potwierdza zarówno doktryna, jak i judykatura, w tym wskazane dalej przykładowe orzeczenia sądów administracyjnych w bogatej linii orzeczniczej.

W powyższej kwestii, vide:, chociażby:

-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 27 września 2017 roku (sygn. akt I SA/Po 773/17),

-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 marca 2017 roku (sygn. akt I FSK 1643/15),

-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 grudnia 2015 roku (sygn. akt I FSK 1455/14),

-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 listopada 2015 roku (sygn. akt I FSK 1077/14),

-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 maja 2014 roku (sygn. akt I FSK 811/13),

-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 września 2015 roku (sygn. akt I FSK 931/14),

-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 2011 roku (sygn. akt I FSK 1536/10),

-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 2011 roku (sygn. akt I FSK 1658/11),

-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 2011 roku (sygn. akt. I FSK 1656/11),

-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 marca 2015 roku (sygn. akt I FSK 1859/13),

-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 14 grudnia 2011 roku (sygn. akt I SA/Po 730/11).

Z powyższych orzeczeń jednoznacznie wynika, że nie można uznać za opodatkowaną podatkiem od towarów i usług transakcji, w sytuacji, w której osoba fizyczna dokonuje sprzedaży gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby fizycznej.

Sądy jednoznacznie podkreślają, iż fakt pojedynczych, czy niepowiązanych zachowań nie przesądza o aktywności handlowca, zaś zarówno podział nieruchomości, jak i ogłoszenia o sprzedaży mogą odnosić się do zarządu majątkiem prywatnym.

Dopiero działanie takie, jak podmiot profesjonalny (handlowiec) przesądza, iż czynność opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług.

Powyższe stanowisko potwierdzone zostało również w licznych Interpretacjach Indywidualnych przepisów prawa podatkowego, spośród których wskazać należy, m.in.:

-Interpretację Indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 grudnia 2017 roku (znak: IPPP1/4512-966/15-4/17/S/KC),

-Interpretację Indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 listopada 2017 roku (znak: 0114-KDIP1-3.4012.397.2017.1.ISK),

-Interpretację Indywidualną Ministra Finansów z dnia 2 lutego 2016 roku (znak: ITPP2/4512-1158/15/AJ).

Czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności przez Wnioskodawcę nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Jedynie w sytuacji, kiedy podmiot podjąłby aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców, można mówić o prowadzeniu działalności gospodarczej.

W tym miejscu wskazać należy, iż Wnioskodawcy w tym samym stanie faktycznym wydana została Interpretacja indywidualna z dnia 02 czerwca 2023 roku (znak: 0112-KDIL2-2.4011.229.2023.2.MBN, UNP: ....), w której uznano, w zakresie skutków na płaszczyźnie podatku dochodowego od osób fizycznych, stanowisko podatnika za prawidłowe, tj. organ interpretacyjny uznał, iż: Cyt.: „ - zbycie nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr a i nr b, jak również ewentualna sukcesywna sprzedaż w przyszłości posiadanych nieruchomości - jeżeli sytuacja Pan do tego zmusi - dokonywana w celu sfinansowania remontu i dostosowania dla potrzeb mieszkaniowych budynku gospodarczego oraz spłaty Pana zobowiązań finansowych nie będzie stanowić przychodów, o których mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a o podatku.

W powoływanej wyżej Interpretacji indywidualnej z dnia 02 czerwca 2023 roku (znak: 0112-KDIL2-2.4011.229.2023.2.MBN, UNP: .....), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, iż cyt.: „Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że sprzedał Pan działki nr a i b, które nabył Pan wraz z byłą małżonką do majątku wspólnego 13 lutego 2001 roku.

Środki finansowe uzyskane ze sprzedaży tych działek zostały przeznaczone przez Pana na remont i dostosowanie budynku gospodarczego postawionego na działce nr ... do celów mieszkalnych, jak również na spłatę części zobowiązań zaciągniętych przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Aby jak najszybciej zakończyć prace remontowe, zamierza Pan (jeżeli sytuacja życiowa Pana do tego zmusi) w przyszłości sprzedać następne posiadane działki. Dzięki temu będzie mógł Pan zamieszkać w nieruchomości dostosowanej do potrzeb mieszkalnych.

Posiadane przez Pana nieruchomości nigdy nie były wykorzystywane dla potrzeb działalności gospodarczej. Nie ulepszał Pan ich, nie grodził, nie zmieniał ukształtowania gruntu. Nie zamieszczał Pan żadnych ogłoszeń w prasie, Internecie bądź innych środków masowego przekazu - jedynie poinformował o zamiarze sprzedaży sąsiadów oraz znajomych.

Celem Pana planów jest takie działanie, aby zakończyć prace remontowe oraz kompleksowo dostosować (zaadoptować) budynek gospodarczy do celów mieszkalnych.

Zarówno sprzedaż dokonana, jak i ewentualna dalsza (w zależności od sytuacji społecznej i finansowej) nie wiąże się z nastawieniem na osiągnięcie zysku, a jedynie z koniecznością zapewnienia Panu przyzwoitych warunków do życia - stworzenia własnego domu (miejsca do spokojnego zamieszkania).

Zmienia Pan jedynie formy (z rzeczowej na pieniężną) posiadanego majątku. Zaznaczył Pan też, że jest Pan obciążony spłatami zaciągniętego kredytu i pożyczek oraz długu na rzecz Wójta Gminy ..., a także alimentami na rzecz studiującej córki. Ponadto w najbliższej przyszłości potrzebuje Pan środków pieniężnych na wykup leasingowanych specjalistycznych samochodów wykorzystywanych w swojej działalności gospodarczej.

Z przedstawionych okoliczności sprawy nie wynika, aby Pana aktywność wykraczała poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie podjął Pan ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami, (takich jak np. nabycie z zamiarem odsprzedaży, zamieszczanie ogłoszeń, działania marketingowe). Nieruchomości nabył Pan do majątku prywatnego. Nie ulepszał Pan tych nieruchomości, nie grodził ich i nie uzbrajał.”

Należy również zaznaczyć, iż nieruchomości będące przedmiotem niniejszego Wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca traktuje, jako kapitał zgromadzony na „czarną godzinę”, którym docelowo będzie mógł zaspokoić najważniejsze bytowe potrzeby własne oraz swoich bliskich (w tym m.in. alimenty na rzecz studiującej córki. Wnioskodawca nie zamierza, zatem przy dokonywaniu sprzedaży osiągać zysku.

Wnioskodawcy trudno przewidzieć, kiedy (i czy w ogóle) sprzedaż przedmiotowej nieruchomości poprzez sukcesywną sprzedaż wydzielonych działek będzie konieczna. Ma nadzieję, że sytuacja gospodarcza się na tyle ustabilizuje, a drobni przedsiębiorcy, tacy, jak on będą mogli spokojnie i z zyskiem prowadzić swój biznes, a więc wyzbywanie się własnego majątku jemu nie będzie zagrażało.

Musi jednak brać pod uwagę taką okoliczność w sytuacji, gdy chce zakończyć remont i dostosowanie do potrzeb mieszkalnych budynku gospodarczego oraz ma do spłaty zaciągnięte zobowiązania pożyczkowo-kredytowe, płaci alimenty na rzecz studiującej córki oraz w najbliższej przyszłości potrzebuje środków pieniężnych na wykup leasingowanych specjalistycznych samochodów, bez których nie mógłby kontynuować swojej działalności gospodarczej ....

Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż przedmiotowe planowane zbycie traktuje, jako wyzbywanie się własnego majątku, a więc de facto po ewentualnym dokonaniu zbycia nie zwiększy się wielkość majątku posiadanego przez Wnioskodawcę. Zmieniona zostanie jedynie forma jego posiadania, po to aby zrealizować wskazane powyżej konieczne, bieżące lub przyszłe potrzeby.

A zatem, przedmiotowe zbycie będzie dokonywane przez Wnioskodawcę poza działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W analizowanej sprawie Wnioskodawca nie ma na celu działalności zarobkowej. Wnioskodawca nie podejmuje i nie ma w planie podejmować żadnych profesjonalnych czynności mających na celu uatrakcyjnienie sprzedaży, ponadto nie będzie działać tak jak zawodowy pośrednik obrotu nieruchomościami - Wnioskodawca nie będzie prowadzić żadnej profesjonalnej kampanii reklamowej, mającej na celu zachęcanie do zakupu, nie będzie zamieszczał ogłoszeń w prasie oraz w Internecie.

Odpłatne zbycie nieruchomości stanowiących działki gruntu nr a i nr b oraz ewentualne zbycie posiadanych działek w przyszłości ma na celu wyłącznie (w miarę konieczności, gdy sytuacja życiowa go do tego zmusi) spieniężenie posiadanego majątku, które następnie zostanie wykorzystane dla zaspokojenia opisywanych powyżej potrzeb bytowych Wnioskodawcy.

Ponadto zbycie to nie będzie dokonywane w sposób zorganizowany i ciągły.

Jak już wcześniej wskazano Wnioskodawca nie będzie wykonywać czynności zbycia w sposób profesjonalny. Jego celem jest wyłącznie zgromadzenie środków finansowych na przyszłe życie, w szczególności w aspekcie remontu i dostosowania do potrzeb mieszkalnych budynku gospodarczego, w którym ma zamieszkać oraz na spłaty pozostałych zaciągniętych zobowiązań finansowych.

W analizowanej sprawie nieruchomość nabyta przez Wnioskodawcę i Jego byłą żonę w 2001 roku została nabyta w celu rolniczym. Następnie, aby zaspokoić opisywane powyżej potrzeby własne Wnioskodawcy z powodu sytuacji życiowej (rozwód i obowiązek spłaty byłej małżonki) dwie działki (nr a i nr b) zostały już zbyte, a jeżeli zaistnieje taka konieczność, pozostałe działki zostaną ewentualnie zbyte w przyszłości (poprzez sukcesywną sprzedaż wydzielonych działek w miarę potrzeb finansowych Wnioskodawcy) nieznanym w chwili obecnej nabywcom.

W analizowanej sprawie zamiar zbycia opisywanej nieruchomości ma na celu spieniężenie części majątku Wnioskodawcy, w celu zaspokojenia opisywanych powyżej potrzeb życiowych, a nie na zakup kolejnych rzeczy w celu odsprzedaży.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego, treści wskazanych przepisów oraz treści powołanego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapadłego w sprawach połączonych Jarosław Słaby (sygn. akt C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (sygn. akt C-181/10) oraz sądów administracyjnych, jak również Interpretacji Indywidualnych wydawanych przez Ministra Finansów (bądź Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej) prowadzi do stwierdzenia, iż Wnioskodawca nie zamierza prowadzić aktywnych działań porównywalnych z działalnością podmiotu profesjonalnie zajmującego się obrotem nieruchomościami. Wnioskodawca jest jedynie zmuszony obecną sytuacją społecznopolityczną, sytuacją osobistą (sytuacja po rozwodzie) oraz zobowiązania finansowymi związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą do podjęcia trudnej decyzji o wyzbywaniu się własnego majątku.

W związku z tym należy uznać, że sprzedaż działki gruntu nr a i nr b, jak również ewentualna sukcesywna sprzedaż w przyszłości posiadanych nieruchomości - być może w sytuacji wyższej konieczności życiowej, a więc jeżeli sytuacja Wnioskodawcy, go do tego zmusi - dokonywana w celu sfinansowania remontu i dostosowania dla potrzeb mieszkaniowych budynku gospodarczego oraz spłaty zobowiązań finansowych Wnioskodawcy, nie będzie stanowić, transakcji opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, albowiem nie będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, a Wnioskodawca nie będzie podatnikiem tego podatku z tytułu wykonania tych czynności.

Całokształt okoliczności transakcji opisanych w stanie faktycznym wskazuje, że sprzedaż będzie przejawem realizacji przysługującego Wnioskodawcy prawa zarządu majątkiem osobistym, a do czynności mieszczących się w ramach tego zarządu przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Ponadto, Wnioskodawca jest przekonany, że Jego plany życiowe wpisują się w propagowany przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej Polski Ład dla rodzin, albowiem w celach tej obszernej reformy społeczno-gospodarczej, znalazły się prorodzinne rozwiązania z wielu obszarów, w tym polityka mieszkaniowa, podatkowa, a także duży nacisk na rozwój edukacyjny młodego pokolenia oraz opiekę nad seniorami - vide: wypowiedź minister rodziny i polityki społecznej Marleny Maląg w dniu 15.05.2021 roku.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że jak już wskazano wcześniej ze względu na fakt, iż dotychczasowe uzyskane środki ze sprzedaży działek na chwilę obecną zaspokoiły bieżące potrzeby finansowe Wnioskodawcy związane z realizacją jego życiowych celów, ewentualna sprzedaż pozostałych działek przez Wnioskodawcę została odsunięta w czasie do bliżej nie sprecyzowanego terminu. W związku z powyższym przedmiotowy Wniosek o wydanie Interpretacji indywidualnej należy potraktować, jako wniosek dotyczący wyłącznie zaistniałego stanu faktycznego. Własne stanowisko w sprawie szczegółowo przedstawione w złożonym Wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej ORD-IN będzie, zatem również dotyczyło zaistniałego stanu faktycznego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie gruntu traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż nieruchomości jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, była przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10).

Z ww. orzeczenia wynika m.in., że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.

Ponadto, Trybunał orzekł, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych.

Trybunał wyjaśnił, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Zatem przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania planowanej sprzedaży działek istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy w celu dokonania sprzedaży gruntów podjął lub podejmie Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Pani za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż ta nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Aby ocenić czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymagana jest ocena każdorazowo odnosząca się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

Jak wynika z opisu sprawy związek małżeński pomiędzy Panem, a Pana małżonką został rozwiązany. Pomiędzy byłymi małżonkami zawarta została umowa, na podstawie której podzielono majątek wspólny zgromadzony w trakcie trwania związku małżeńskiego, w ten sposób, że otrzymał Pan działkę zabudowaną budynkiem gospodarczym nr ... oraz nieruchomość składającą się z działki nr … zabudowanej domem mieszkalnym oraz działek niezabudowanych oznaczonych w ewidencji gruntów nr: …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …. Został Pan zobowiązany do spłaty byłej żony. W 2021 roku sprzedał Pan działkę nr … zabudowaną domem mieszkalnym. Po sprzedaży domu rodzinnego musiał się Pan przeprowadzić do budynku postawionego na działce nr ..., pełniącego do tej pory funkcje gospodarcze. Budynek ten nie nadawał się do zamieszkania, dlatego rozpoczął Pan jego remont i dostosowanie do celów mieszkalnych. Aby sfinansować remont i dostosowanie budynku gospodarczego zmuszony Pan został do sprzedaży dwóch działek niezabudowanych, tj.: działki nr a (wyodrębnionej z działki nr …) oraz działki nr b (powstałej w wyniku scalenia i podziału geodezyjnego działek od nr … do nr …). Przedmiotowe działki były niezabudowane, nieogrodzone oraz nie były uzbrojone. W ewidencji gruntów zostały oznaczone jako grunty orne. Posiadane przez Pana nieruchomości nigdy nie były wykorzystywane dla potrzeb działalności gospodarczej. Nie ulepszał Pan przedmiotowej nieruchomości, nie grodził jej, nie zmieniał jej ukształtowania gruntu. Nie zamieszczał Pan żadnych ogłoszeń w prasie, Internecie, bądź innych środków masowego przekazu - jedynie poinformował o zamiarze sprzedaży sąsiadów oraz znajomych. Działki nr a, nr b oraz nr c nie były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Działki nie były przez Pana wykorzystywane, stanowią grunt orny, nie były udostępnianie innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych. Przed sprzedażą nie doprowadzał Pan mediów do ww. nieruchomości, ani też nie zostały wydane decyzje dotyczące uzbrojenia działek, a więc ww. działki nie posiadały dostępu do mediów, tj. urządzeń i sieci wodociągowych, kanalizacji sanitarnej, sieci energetycznej, gazowej itp. W stosunku do działek nr a, nr b i nr c została wydana na Pana wniosek decyzja o warunkach zabudowy – wystąpił Pan o decyzję o warunkach zabudowy aby przyspieszyć sprzedaż ww. nieruchomości, dzięki której mógł Pan sfinansować remont i dostosowanie budynku gospodarczego własnych celów mieszkalnych. Przed sprzedażą nie poczynił Pan żadnych działań dotyczących zwiększenia wartości przedmiotowych działek. Przed sprzedażą działki nr c nie udzielał Pan Nabywcom żadnych pełnomocnictw, upoważnień oraz zgód. Przed sprzedażą działki nr a oraz działki nr b nie udzielał Pan Nabywcom ww. działek ani innym podmiotom żadnych pełnomocnictw, upoważnień oraz zgód w celu występowania w Pana imieniu w sprawach dotyczących przedmiotowych działek. Przed sprzedażą działek objętych wnioskiem o interpretację dokonał Pan zbycia działki nr … zabudowanej domem mieszkalnym. Działka nr … została nabyta w celu mieszkalnym. Został Pan zmuszony do zbycia nieruchomości (działka nr …) stanowiącej Pana dom rodzinny - musiał dokonać spłaty zobowiązań wobec byłej małżonki oraz spłaty części zobowiązań zaciągniętych przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W 2021 roku sprzedał Pan działkę nr … zabudowaną domem mieszkalnym. Sprzedaż ta nie podlegała podatkowi od towarów i usług (VAT). Działki nr a, nr b oraz nr c w ogóle nie były wykorzystywane w jakiejkolwiek sposób, w tym również w Pana działalności gospodarczej, ani do czynności zwolnionych z opodatkowania, niepodlegających opodatkowaniu, jak również nie były wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Nabył Pan przedmiotowe działki w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nabycie działek nie było udokumentowane fakturą VAT. Scalenie i podział geodezyjny działek od nr … do nr … został dokonany przez Wójta Gminy w celu uporządkowania granic przedmiotowych nieruchomości. Wyodrębnienie działki nr a z działki nr … nastąpiło na Pana wniosek. Czynność ta była niezbędna, dzięki wyodrębnieniu mógł Pan sprzedać mniejszą działkę, pozostawiając sobie większą część majątku. Nie ma Pan potrzeby wyzbywania się całego majątku, dlatego też podjął decyzję o wyodrębnieniu działki nr a po to, aby sprzedać jak najmniejszą część swojego majątku.

Jak już wyżej wskazano, istotnym dla określenia, czy w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT - co do zasady - mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy. Należy zatem ustalić, czy w odniesieniu do dokonanej sprzedaży działek nr a i nr b oraz nr b spełniał Pan przesłanki do uznania Pana za podatnika podatku od towarów i usług.

W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że podjął Pan działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta powinna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.

Wskazał Pan także, że działki nr a, nr b oraz nr c w ogóle nie były wykorzystywane w jakiejkolwiek sposób, w tym również w Pana działalności gospodarczej, ani do czynności zwolnionych z opodatkowania, niepodlegających opodatkowaniu, jak również nie były wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Nie ulepszał Pan przedmiotowych nieruchomości, nie grodził ich, nie zmieniał ich ukształtowania gruntu. Nie zamieszczał Pan żadnych ogłoszeń w prasie, Internecie, bądź innych środków masowego przekazu. Działki nr a, nr b oraz nr c nie były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Działki stanowią grunt orny, nie były przez Pana wykorzystywane, nie były udostępnianie innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych. Przed sprzedażą nie doprowadzał Pan mediów do ww. nieruchomości, ani też nie zostały wydane decyzje dotyczące uzbrojenia działek. Ww. działki nie posiadały dostępu do mediów, tj. urządzeń i sieci wodociągowych, kanalizacji sanitarnej, sieci energetycznej, gazowej itp. Przed sprzedażą nie poczynił Pan żadnych działań dotyczących zwiększenia wartości przedmiotowych działek. Przed sprzedażą nie udzielał Pan Nabywcom żadnych pełnomocnictw, upoważnień oraz zgód. Nabył Pan przedmiotowe działki w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nabycie działek nie było udokumentowane fakturą VAT.

Z powyższego wynika więc, że skala Pana zaangażowania w odniesieniu do sprzedanego terenu, nie wykraczała poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie sprzedaży opisanych we wniosku Nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem taki ciąg zdarzeń, który jednoznacznie przesądziłby, że sprzedaż przez Pana działek a i nr b oraz c wypełniła przesłanki działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że nie podjął Pan aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Wobec powyższego należy uznać, że w okolicznościach wskazanych w opisie sprawy, dokonując sprzedaży działek a i nr b oraz c, korzystał Pan z przysługującego Panu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Pana cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży przedmiotowych Nieruchomości, a opisaną dostawę cech czynności podlegających opodatkowaniu, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym, ww. sprzedaż nie podlegała ustawie o podatku od towarów i usług.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do złożenia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).