Temat interpretacji
Skutki podatkowe podwyższenia kapitału zakładowego Spółki.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
15 czerwca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 12 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych podwyższenia kapitału zakładowego Spółki 1. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu zdarzenia przyszłego
Spółka A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w …, adres: …, wpisanej do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy … pod numerem KRS: XXX, NIP: XXX, REGON: XXX, kapitał zakładowy w wysokości … zł („Spółka 1”) prowadzi działalność gospodarczą polegającą przede wszystkim na sprzedaży hurtowej maszyn i urządzeń rolniczych oraz dodatkowego wyposażenia, maszyn wykorzystywanych w górnictwie, budownictwie oraz inżynierii lądowej i wodnej oraz pozostałych maszyn i urządzeń, naprawie i konserwacji maszyn, sprzedaży hurtowej i detalicznej pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli, sprzedaży detalicznej pozostałych nowych wyrobów prowadzonej w wyspecjalizowanych sklepach, wynajmie i dzierżawie maszyn i urządzeń rolniczych, maszyn i urządzeń budowlanych oraz magazynowaniu i przechowywaniu pozostałych towarów.
Spółka B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w …, adres: …, wpisanej do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy, pod numerem KRS: XXX, NIP: XXX, REGON: XXX, kapitał zakładowy w wysokości … zł („Spółka 2”) prowadzi działalność gospodarczą polegającą przede wszystkim na sprzedaży hurtowej wyrobów chemicznych, uprawie zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu, obróbce nasion dla celów rozmnażania roślin, sprzedaży hurtowej zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt, sprzedaży hurtowej paliw i produktów pochodnych, pozostałej sprzedaży detalicznej prowadzonej w niewyspecjalizowanych sklepach, magazynowaniu i przechowywaniu pozostałych towarów, wynajmie i zarządzaniu nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, wynajmie i dzierżawie pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli oraz produkcja nawozów i związków azotowych
Jedynym wspólnikiem Spółki 1 jest Spółka 2 posiadająca … udziałów o wartości nominalnej po … zł każdy, tj. o łącznej wartości nominalnej wynoszącej … zł.
Wspólnikami Spółki 2 są: (i) Pan P. (PESEL: …) („P”) posiadający … udziały o wartości nominalnej po … zł każdy, tj. o łącznej wartości nominalnej wynoszącej … zł oraz (ii) Pani J. (PESEL:…) („J”) posiadająca … udziały o wartości nominalnej po … zł każdy, tj. o łącznej wartości nominalnej … zł. Kapitał zakładowy Spółki 2 wynosi … zł, z czego … zł zostało objęte za wkład niepieniężny (aport).
P oraz J pozostają w związku małżeńskim w którym obowiązuje ustrój małżeńskiej rozdzielności majątkowej. Udziały P oraz J wchodzą w skład małżeńskiego majątku osobistego każdego z małżonków tj. .. udziały w Spółce 2 wchodzą do majątku osobistego P, a 2 udziały w Spółce 2 wchodzą do majątku osobistego J.
Spółka 1 i Spółka 2 (łącznie: „Spółki”) powiązane są ze sobą na poziomie gospodarczym, ponieważ Spółki współpracują ze sobą w zakresie wykonywania działalności, jak również, są powiązane na poziomie osobowym i kapitałowym w sposób opisany powyżej.
Spółki, w najbliższym czasie planują zrealizować transakcję, na którą ma się w składać szereg czynności dokonywanych w odpowiedniej, wskazanej kolejności.
I. [Podwyższenie kapitału zakładowego Spółki 1]
W pierwszej kolejności odbędzie się zgromadzenie wspólników Spółki 1, na którym podjęte zostaną w szczególności uchwały skutkujące podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki 1 w szczególności podjęte zostaną następujące uchwały:
1. Uchwała o podwyższeniu kapitału Spółki 1 na podstawie, której kapitał zakładowy Spółki 1 ulegnie podwyższeniu z kwoty … zł o kwotę … zł, tj. do kwoty …zł, poprzez utworzenie nowych 500 równych i niepodzielnych udziałów o wartości nominalnej po … zł każdy, podwyższenie kapitału zakładowego Spółki 1 nastąpi poprzez zmianę umowy Spółki 1, a wszystkie nowo powstałe udziały zostaną zaoferowane nowemu wspólnikowi, którym będzie P w zamian za wniesienie w terminie 14 dni licząc od dnia podjęcia uchwały wkładu pieniężnego w kwocie … zł na kapitał zakładowy Spółki 1;
2. Uchwała w sprawie zmiany umowy Spółki 1 związana z powyższym podwyższeniem kapitału, w szczególności w zakresie: (i) zmiany postanowień dotyczącej nowej wysokości kapitału zakładowego Spółki 1 (… zł), (ii) liczby wszystkich udziałów w kapitale zakładowym Spółki 1 (…) oraz (iii) sposobu objęcia nowych udziałów w Spółce przez P;
3. Uchwała w sprawie zmiany umowy Spółki 1 związana z doprecyzowaniem, że dopuszczalne jest nie tylko dobrowolne umorzenie udziałów w kapitale zakładowym Spółki za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez Spółkę 1, lecz także takie umorzenie udziałów bez wynagrodzenia;
4. Uchwała w sprawie przyjęcia tekstu jednolitego umowy Spółki 1 w związku z powyższymi zmianami umowy Spółki 1.
Następnie P złoży oświadczenie w formie aktu notarialnego o: (i) przystąpieniu do Spółki 1 w charakterze wspólnika, (ii) objęciu wszystkich 500 nowo tworzonych udziałów w Spółce 1 w zamian za wkład pieniężny opisany w uchwale o podwyższeniu kapitału zakładowego Spółki 1, (iii) znana jest mu treść umowy Spółki 1 w brzmieniu sprzed powyższej zmiany oraz po jej zmianie oraz (iv) wyrazi zgodę na brzmienie umowy Spółki 1 w brzmieniu sprzed powyższej zmiany oraz po jej zmianie.
Następnie powyższy wkład pieniężny zostanie przez P faktycznie wniesiony do Spółki 1 w całości w drodze faktycznego przekazania środków pieniężnych (tj. w drodze przelewu bankowego na rachunek Spółki 1). Jednakże wartość wkładu pieniężnego wnoszonego przez P w zamian za obejmowane udziały w Spółce 1 może być niższa niż wartość rynkowa obejmowanych w zamian udziałów w Spółce 1.
Po pokryciu w pełni podwyższanego kapitału zakładowego Spółki 1 złoży ona wniosek do właściwego sądu rejestrowego celem zarejestrowania stosownych zmian w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego wraz z wszystkimi niezbędnymi dokumentami związanych z zarejestrowaniem podwyższenia kapitału zakładowego Spółki 1.
Po zrealizowaniu podwyższenia kapitału zakładowego Spółki 1, tj. po dokonaniu konstytutywnego wpisu przez sąd rejestrowy w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, kapitał zakładowy Spółki 1 będzie składał się z … udziałów oraz wynosił łącznie … zł, z czego … udziałów o wartości nominalnej po … zł każdy, tj. o łącznej wartości nominalnej wynoszącej … zł będzie należeć do Spółki 2, a 500 udziałów o wartości nominalnej po … zł każdy, tj. o łącznej wartości nominalnej wynoszącej … zł będzie należeć do P.
II. [Umorzenie udziałów w Spółce 1 należących do Spółki 1]
Następnie, po zarejestrowaniu podwyższenia kapitału Spółki 1, wspólnicy Spółki 1 (Spółka 2 oraz P) zamierzają podjąć decyzję o dokonaniu dobrowolnego umorzenia wszystkich … udziałów należących do Spółki 2 w Spółce 1 bez wynagrodzenia.
W pierwszej kolejności odbędzie się zgromadzenie wspólników Spółki 1, na którym podjęte zostanie w szczególności uchwała lub uchwały skutkujące dobrowolnym umorzeniem … udziałów w Spółce 1 należących do Spółki 2, w szczególności uchwała o dobrowolnego umorzeniu … udziałów w kapitale zakładowym Spółki 1 należących do Spółki 2 bez wynagrodzenia. Spółka 2 złoży również oświadczenie o wyrażeniu zgody na umorzenie należących do niej … udziałów w kapitale zakładowym Spółki 1 bez wynagrodzenia.
Umorzenie udziałów w Spółce 1 należących do Spółki 2 nastąpi na podstawie postanowienia § 14 umowy Spółki 1 oraz przepisu art. 199 § 1, 2 i 3 Kodeksu spółek handlowych („KSH”). Umorzenie nastąpi za zgodą Spółki 2 (wspólnika), która wyrazi zgodę na umorzenie bez wynagrodzenia, zgodnie z przepisem art. 199 § 3 KSH. Umorzenie nastąpi w drodze nabycia udziałów własnych przez Spółkę 1.
Celem wykonania uchwały o umorzeniu tych udziałów w Spółce 1 niezwłocznie po jej podjęciu zostanie pomiędzy Spółką 1, a Spółką 2 zawarta umowa zbycia udziałów w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi na podstawie, której Spółka 1 nabędzie od Spółki 2 8.450 udziałów we własnym kapitale zakładowym celem ich umorzenia bez wynagrodzenia dla Spółki 2 (umowa umorzenia udziałów - umowa ze skutkiem rozporządzającym umarzanymi udziałami). Spółka 1 będzie w tym przypadku mogła nabyć udziały własne, gdyż spełni się wyjątek wskazany w przepisie art. 200 § 1 zd. 3 KSH w postaci nabycia przez Spółkę 1 udziałów własnych w celu umorzenia tych udziałów.
Podkreślenia wymaga, że zawarcie tej umowy jest wyłącznie czynnością prawną mającą na celu wykonanie powyższej uchwały o umorzeniu udziałów w Spółce 1 należących do Spółki 2 bez wynagrodzenia i unicestwienia tych udziałów bez wynagrodzenia - na podstawie umowy Spółce 2 nie będzie przysługiwać jakiekolwiek wynagrodzenie, czy cena za zbycie umarzanych udziałów, tj. będzie to tylko czynność mającą na celu wykonać powyżej opisane umorzenie w drodze nabycia przez Spółkę 1 własnych udziałów.
Wskazać należy, że umorzenie udziałów nastąpi bez obniżenia kapitału zakładowego Spółki 1, jak również bez zmiany umowy Spółki 1. Oznacza to, iż po dokonaniu umorzenia udziałów w Spółce 1 łączna wartość nominalna pozostałych udziałów w Spółce 1 będzie różnić się od wartości nominalnej kapitału zakładowego Spółki 1. Dobrowolne umorzenie udziałów bez obniżenia kapitału zakładowego nie będzie wymagało dla swojej skuteczności wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
W związku z tym umorzenie udziałów Spółki 1 będzie skuteczne z momentem jego dokonania rozumianego jako podjęcie powyższej uchwały o umorzeniu udziałów oraz zawarcie powyższej umowy zbycia udziałów w wykonaniu umorzenia udziałów dotyczącej nabycia przez Spółkę 1 udziałów własnych.
Następnie Spółka 1 złoży wniosek do właściwego sądu rejestrowego celem zarejestrowania stosownych zmian w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego wraz z wszystkimi niezbędnymi dokumentami związanych z zarejestrowaniem (ujawnieniem) umorzenia udziałów w kapitale zakładowym Spółki 1.
Jednakże w związku z umorzeniem udziałów może zostać przy okazji zmieniona umowa Spółki 1, lecz w zakresie wynikającym z umorzenia powyższych udziałów, tj. ujawnienia w aktualnym teście umowy Spółki 1 liczby udziałów składających się na kapitał zakładowy (lecz bez obniżania kapitału zakładowego Spółki 1). Zmiana ta nie będzie miała wpływu, czy skutku na umorzenie udziałów (samo umorzenie nastąpi bez konieczności zmiany umowy Spółki 1), lecz będzie mieć cel wyłącznie techniczny, porządkowy i redakcyjny w umowie Spółki 1.
Po dokonaniu umorzenia udziałów wartość kapitału zakładowego Spółki 1 będzie wynosić … zł. Jedynym wspólnikiem Spółki 1 będzie P (jako osoba fizyczna), który będzie posiadać 500 udziałów o łącznej wartości nominalnej wynoszącej … zł, tj. będzie on posiadać 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki 1.
Pytanie
Czy podwyższenie kapitału zakładowego Spółki 1 o kwotę ... zł, poprzez utworzenie nowych 500 udziałów o wartości nominalnej po ... zł każdy, poprzez zmianę umowy Spółki 1 oraz objęcie tych udziałów przez P (nowego wspólnika) w zamian za wkład pieniężny w ... zł na kapitał zakładowy Spółki 1, będzie dla J (z tytułu pozostawiania w związku małżeńskim z P) czynnością neutralną na gruncie podatku od towarów i usług, tj. podwyższenie kapitału zakładowego Spółki 1 oraz następcze objęcie udziałów przez P w zamian za wkład pieniężny nie zostanie zakwalifikowane jako świadczenie usług lub dostawa towarów objęte obowiązkiem zapłaty podatku od towarów i usług?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, podwyższenie kapitału zakładowego Spółki 1 o kwotę ... zł, poprzez utworzenie nowych 500 udziałów o wartości nominalnej po ... zł każdy, poprzez zmianę umowy Spółki 1 oraz objęcie tych udziałów przez P (nowego wspólnika) w zamian za wkład pieniężny w kwocie ... zł na kapitał zakładowy Spółki 1, będzie dla Pani (z tytułu pozostawiania w związku małżeńskim z P) czynnością neutralną na gruncie podatku od towarów i usług, tj. podwyższenie kapitału zakładowego Spółki 1 oraz następcze objęcie udziałów przez P w zamian za wkład pieniężny nie zostanie zakwalifikowane jako świadczenie usług lub dostawa towarów objęte obowiązkiem zapłaty podatku od towarów i usług.
Podwyższenie kapitału zakładowego Spółki 1 oraz następcze objęcie udziałów przez P w zamian za wkład pieniężny będzie dla Pani (z tytułu pozostawiania w związku małżeńskim z P) czynnością neutralną na gruncie podatku od towarów i usług, tj. po stronie P nie powstaje obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług („Ustawa o VAT”) „opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.”
Zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT 'przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” (...).
Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT stanowi, że „przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7" (...).
Stanowisko P wynika z faktu, iż czynność podwyższenia kapitału zakładowego Spółki 1 o kwotę ... zł, poprzez utworzenie nowych 500 udziałów o wartości nominalnej po ... zł każdy, poprzez zmianę umowy Spółki 1 oraz objęcie tych udziałów przez P (nowego wspólnika) w zamian za wkład pieniężny w kwocie ... zł na kapitał zakładowy Spółki 1, nie zostanie zakwalifikowane jako świadczenie usług lub dostawa towarów objęte obowiązkiem zapłaty podatku od towarów i usług.
Potwierdzenie tego stanowiska znajduje się m in. w interpretacji indywidualnej z dnia 15 listopada 2018 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0112-KDIL1-1.4012.677.2018.2.PS), zgodnie z którą:
„Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z póżn. zm), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się - w świetle art. 7 ust. 1 ustawy - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie do art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z kolei przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22 ustawy).
Zauważyć należy, że jak wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dla uznania, że świadczenie usług lub dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest odpłatność za daną czynność.
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów/świadczenia usług) za wynagrodzeniem.
Wyjaśnienia wymaga, że aport to wkład na utworzenie lub powiększenie majątku spółki, który daje prawo do udziału w jej zyskach. Przedmiotem aportu mogą być pieniądze (aporty pieniężne), rzeczy lub prawa (aporty rzeczowe) oraz umiejętności, kompetencje techniczne czy zawodowe.
Czynność wniesienia aportu (w zależności od jego przedmiotu) może spełniać przesłanki uznania jej za dostawę towarów na podstawie art. 7 (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel) lub za świadczenie usług w świetle art. 8 (każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów, w szczególności przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych).
Ponadto, aby czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonana przez podmiot działający dla tej czynności w charakterze podatnika podatku VAT.
[...]
Wniesienie aportu rzeczowego (wkładu niepieniężnego) do spółki prawa handlowego lub cywilnego spełnia definicję odpłatnej dostawy towarów, zawartej w art. 5 ust. 1 ustawy, a tym samym w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług, uznawane jest za sprzedaż. W sytuacji będącej przedmiotem wniosku Wnioskodawca nie wniesie do Spółki rzeczy, ale pieniądze.
Należy wskazać, że pieniądze nie są towarem w myśl ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym ich przekazanie w ramach wkładu pieniężnego nie wypełnia definicji dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Nie sposób uznać również wniesienia wkładu pieniężnego za świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy.
Biorąc pod uwagę, że czynność przekazania środków pieniężnych tytułem pokrycia wkładu w Spółce nie stanowi ani odpłatnej dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”
Przedstawione zatem przez Wnioskodawcę stanowisko w świetle przedstawionego stanu faktycznego oraz niniejszego uzasadnienia znajduje potwierdzenie w stanowiskach zajmowanych przez organy podatkowe.
W związku z tym, iż pozostaje J w związku małżeńskim z P, w którym obowiązuje ustrój małżeńskiej rozdzielności majątkowej, a udziały P wchodzą w skład małżeńskiego majątku osobistego P, a ponadto podwyższenie kapitału oraz objęcie udziałów za wkład pieniężny będzie dla P czynnością neutralną na gruncie podatku od towarów i usług, tym samym również po stronie J nie powstanie obowiązek zapłaty z tego tytułu podatku od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podatkiem podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiejdokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotudziałającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z treści cytowanego wyżej przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.
Z powyższego wynika, że pojęcie „świadczenia usług” ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się podatnika – niebędące dostawą towarów – na rzecz innego podmiotu, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieuczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).
Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu wtedy, gdy są dokonywane przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności. Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.
Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy,
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Natomiast w myśl art. 15 ust. 2 ustawy,
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy wskazać, że istota spółki z ograniczoną odpowiedzialnością uregulowana została w Tytule III Dziale I ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1467 ze zm.), zwanej dalej Ksh:
Zgodnie z art. 151 § 1 Ksh:
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej.
W myśl art. 151 § 2 Ksh:
Kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej.
Stosownie do art. 153 Ksh:
Umowa spółki stanowi, czy wspólnik może mieć tylko jeden, czy więcej udziałów. Jeżeli wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i są niepodzielne.
Na podstawie art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy – dalej KRiO (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.):
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Jak stanowi art. 47 § 1 ustawy KRiO:
Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.
W myśl art. 51 ustawy KRiO:
W razie umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej, każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później.
Na mocy art. 511 ustawy KRiO:
Każdy z małżonków zarządza samodzielnie swoim majątkiem.
Z opisu sprawy wynika, że jedynym wspólnikiem Spółki 1 jest Spółka 2 posiadająca … udziałów o wartości nominalnej po … zł każdy, tj. o łącznej wartości nominalnej wynoszącej … zł.
Wspólnikami Spółki 2 są: (i) Pan P. (PESEL: …) („P”) posiadający … udziały o wartości nominalnej po … zł każdy, tj. o łącznej wartości nominalnej wynoszącej … zł oraz (ii) Pani J. (PESEL: …) („J”) posiadająca … udziały o wartości nominalnej po … zł każdy, tj. o łącznej wartości nominalnej … zł. Kapitał zakładowy Spółki 2 wynosi … zł, z czego … zł zostało objęte za wkład niepieniężny (aport).
P oraz J pozostają w związku małżeńskim w którym obowiązuje ustrój małżeńskiej rozdzielności majątkowej. Udziały P oraz J wchodzą w skład małżeńskiego majątku osobistego każdego z małżonków tj. … udziały w Spółce 2 wchodzą do majątku osobistego P, a 2 udziały w Spółce 2 wchodzą do majątku osobistego J.
Spółka 1 i Spółka 2 (łącznie: „Spółki”) powiązane są ze sobą na poziomie gospodarczym, ponieważ Spółki współpracują ze sobą w zakresie wykonywania działalności, jak również, są powiązane na poziomie osobowym i kapitałowym w sposób opisany powyżej.
Spółki, w najbliższym czasie planują zrealizować transakcję, na którą ma się w składać szereg czynności dokonywanych w odpowiedniej, wskazanej kolejności.
I. [Podwyższenie kapitału zakładowego Spółki 1]
W pierwszej kolejności odbędzie się zgromadzenie wspólników Spółki 1, na którym podjęte zostaną w szczególności uchwały skutkujące podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki 1 w szczególności podjęte zostaną następujące uchwały:
1. Uchwała o podwyższeniu kapitału Spółki 1 na podstawie, której kapitał zakładowy Spółki 1 ulegnie podwyższeniu z kwoty … zł o kwotę … zł, tj. do kwoty … zł, poprzez utworzenie nowych … równych i niepodzielnych udziałów o wartości nominalnej po … zł każdy, podwyższenie kapitału zakładowego Spółki 1 nastąpi poprzez zmianę umowy Spółki 1, a wszystkie nowo powstałe udziały zostaną zaoferowane nowemu wspólnikowi, którym będzie P w zamian za wniesienie w terminie 14 dni licząc od dnia podjęcia uchwały wkładu pieniężnego w kwocie … zł na kapitał zakładowy Spółki 1;
2. Uchwała w sprawie zmiany umowy Spółki 1 związana z powyższym podwyższeniem kapitału, w szczególności w zakresie: (i) zmiany postanowień dotyczącej nowej wysokości kapitału zakładowego Spółki 1 (… zł), (ii) liczby wszystkich udziałów w kapitale zakładowym Spółki 1 (…) oraz (iii) sposobu objęcia nowych udziałów w Spółce przez P;
3. Uchwała w sprawie zmiany umowy Spółki 1 związana z doprecyzowaniem, że dopuszczalne jest nie tylko dobrowolne umorzenie udziałów w kapitale zakładowym Spółki za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez Spółkę 1, lecz także takie umorzenie udziałów bez wynagrodzenia;
4. Uchwała w sprawie przyjęcia tekstu jednolitego umowy Spółki 1 w związku z powyższymi zmianami umowy Spółki 1.
Następnie P złoży oświadczenie w formie aktu notarialnego o: (i) przystąpieniu do Spółki 1 w charakterze wspólnika, (ii) objęciu wszystkich 500 nowo tworzonych udziałów w Spółce 1 w zamian za wkład pieniężny opisany w uchwale o podwyższeniu kapitału zakładowego Spółki 1, (iii) znana jest mu treść umowy Spółki 1 w brzmieniu sprzed powyższej zmiany oraz po jej zmianie oraz (iv) wyrazi zgodę na brzmienie umowy Spółki 1 w brzmieniu sprzed powyższej zmiany oraz po jej zmianie.
Następnie powyższy wkład pieniężny zostanie przez P faktycznie wniesiony do Spółki 1 w całości w drodze faktycznego przekazania środków pieniężnych (tj. w drodze przelewu bankowego na rachunek Spółki 1). Jednakże wartość wkładu pieniężnego wnoszonego przez P w zamian za obejmowane udziały w Spółce 1 może być niższa niż wartość rynkowa obejmowanych w zamian udziałów w Spółce 1.
Po pokryciu w pełni podwyższanego kapitału zakładowego Spółki 1 złoży ona wniosek do właściwego sądu rejestrowego celem zarejestrowania stosownych zmian w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego wraz z wszystkimi niezbędnymi dokumentami związanych z zarejestrowaniem podwyższenia kapitału zakładowego Spółki 1.
Po zrealizowaniu podwyższenia kapitału zakładowego Spółki 1, tj. po dokonaniu konstytutywnego wpisu przez sąd rejestrowy w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, kapitał zakładowy Spółki 1 będzie składał się z … udziałów oraz wynosił łącznie … zł, z czego … udziałów o wartości nominalnej po … zł każdy, tj. o łącznej wartości nominalnej wynoszącej … zł będzie należeć do Spółki 2, a 500 udziałów o wartości nominalnej po … zł każdy, tj. o łącznej wartości nominalnej wynoszącej … zł będzie należeć do P.
W sytuacji będącej przedmiotem wniosku P (nowy wspólnik) nie wniesie do Spółki rzeczy, ale pieniądze (wkład pieniężny).
Wyjaśnienia wymaga, że aport to wkład na utworzenie lub powiększenie majątku spółki, który daje prawo do udziału w jej zyskach. Przedmiotem aportu mogą być pieniądze (aport pieniężny), rzeczy lub prawa (aport rzeczowy) oraz umiejętności, kompetencje techniczne czy zawodowe.
Czynność wniesienia aportu (w zależności od jego przedmiotu) może spełniać przesłanki uznania jej za dostawę towarów na podstawie art. 7 (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel) lub za świadczenie usług w świetle art. 8 (każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów, w szczególności przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych).
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).
Zatem co do zasady, czynność polegająca na wniesieniu aportu niepieniężnego, w zamian za co podmiot wnoszący (działający w charakterze podatnika) otrzymuje udziały, należy uznać za odpłatną dostawę towarów lub za odpłatne świadczenie usług, w zależności od przedmiotu aportu.
Należy w tym miejscu wskazać, że pieniądze nie są towarem w myśl ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym ich przekazanie w ramach wkładu pieniężnego nie wypełnia definicji dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Nie sposób uznać również wniesienia wkładu pieniężnego za świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy.
W związku z powyższym wniesienie przez Pani małżonka wkładu pieniężnego i objęcie udziałów w zamian za wniesienie aportem wkładu pieniężnego na kapitał zakładowy Spółki 1, nie będzie stanowiło czynności opodatkowanej VAT, gdyż nie będzie ani odpłatną dostawą towarów, ani odpłatnym świadczeniem usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a tym samym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Odpowiadając zatem na Pani pytanie należy stwierdzić, że podwyższenie kapitału zakładowego Spółki 1 o kwotę … zł, poprzez utworzenie nowych 500 udziałów o wartości nominalnej po … zł każdy, poprzez zmianę umowy Spółki 1 oraz objęcie tych udziałów przez P (nowego wspólnika) w zamian za wkład pieniężny w kwocie … zł na kapitał zakładowy Spółki 1, będzie dla Pani z tytułu pozostawania w związku małżeńskim, czynnością neutralną na gruncie podatku od towarów i usług, tj. podwyższenie kapitału zakładowego Spółki 1 oraz następcze objęcie udziałów przez P nie zostanie zakwalifikowane jako świadczenie usług lub dostawa towarów objęte obowiązkiem zapłaty podatku od towarów i usług.
Słuszne, więc jest Pani twierdzenie, że w związku z tym, iż pozostaje Pani w związku małżeńskim z P, w którym obowiązuje ustrój małżeńskiej rozdzielności majątkowej, a udziały P wchodzą w skład małżeńskiego majątku osobistego P, a ponadto podwyższenie kapitału oraz objęcie udziałów za wkład pieniężny będzie dla P czynnością neutralną na gruncie podatku od towarów i usług, tym samym również po Pani stronie nie powstanie obowiązek zapłaty z tego tytułu podatku od towarów i usług.
Tym samym Pani stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja skierowana jest wyłącznie do Pani (Wnioskodawcy) i nie wywołuje skutków prawnych dla Pani męża.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Pani pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Biorąc pod uwagę powyższe, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
W tym miejscu organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.