Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z zakupami poniesionymi na realizację projektu. - Interpretacja - 0111-KDIB3-2.4012.606.2018.8.DK

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 6 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.606.2018.8.DK

Temat interpretacji

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z zakupami poniesionymi na realizację projektu.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe.

Szanowni Państwo:

1)  ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 29 sierpnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 lutego 2023 r. sygn. akt I FSK 2147/19 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 23 lipca 2019 r. sygn. I SA/Gl 474/19 (data zwrotu akt 6 czerwca 2023 r.); i

2)  stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 września 2018 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 sierpnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z zakupami poniesionymi na realizację projektu pn. „Odwodnienie dzielnicy G.”. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z dnia 9  października 2018 r. (data wpływu 19 października 2018 r.) oraz pismem z dnia  13 listopada 2018 r. (data wpływu 16 listopada 2018 r.)Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina Miasto (dalej także „Wnioskodawca”) realizuje inwestycję pod nazwą „Odwodnienie dzielnicy G.” (dalej „projekt” lub „inwestycja”), który jest dofinansowany z UE (Fundusz Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020). Przedmiotem projektu jest budowa kanalizacji deszczowej (główny kolektor o długości około 1238 m) z systemem oczyszczania wód wraz z budową zbiornika odparowująco-infiltracyjnego (z nasadzeniami i drogą techniczną do zbiornika), umożliwiającego czasową retencje wód opadowych i roztopowych. Wybudowana zostanie także droga publiczna z uzbrojeniem podziemnym i naziemnym.

Celem projektu jest uporządkowanie gospodarki wód opadowych i roztopowych w dzielnicy G. w C., a co z tym idzie zapobieganie zalewaniu okolicznych terenów. Tym samym inwestycja ma na celu wzmocnienie odporności miasta na zagrożenia związane ze zmianami klimatu oraz zwiększenie możliwości zapobiegania zagrożeniom. Inwestycja pozwoli również na zwiększenie ilości retencjonowanej wody przy wykorzystaniu metod naturalnych i obniżenie ryzyka powodziowego.

Jednostką realizującą projekt jest MZDiT (dalej „MZDiT”). MZDiT jest jednostką organizacyjną Gminy działającą w formie jednostki budżetowej, której zgodnie ze statutem stanowiącym załącznik do uchwały nr (...) z dnia (...) 2010 r. przedmiotem działalności jest zarząd nad drogami publicznymi znajdującymi się w granicach miasta w tym min.: opracowanie projektów planów rozwoju sieci drogowej, opracowanie projektów planów finansowania budowy, utrzymania i ochrony dróg oraz obiektów mostowych, pełnienie funkcji inwestora, utrzymanie nawierzchni jezdni, chodników, obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, realizacja zadań w zakresie inżynierii ruchu, a także pełnienie funkcji zarządcy miejskiej sieci kanalizacji deszczowej i systemu odwodnienia miasta (w pasie drogowym).

Do dnia 31 grudnia 2016 r. MZDiT składał odrębnie od Gminy deklaracje w zakresie podatku od towaru i usług. W związku z przeprowadzoną centralizacją od dnia 1 stycznia 2017 r. tylko Gmina posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług. Natomiast MZDiT jako jednostka organizacyjna Gminy jest jednym z podmiotów objętych centralizacją składającym deklaracje cząstkowe.

W związku z realizacją projektu MZDiT poniósł lub poniesie m.in. wydatki związane z:

a)budową zbiornika,

b)budową kanalizacji deszczowej,

c)budową oświetlenia,

d)budową nawierzchni drogi,

e)budową kanału technologicznego,

f)przygotowaniem terenu pod inwestycję tj. wycinką drzew, krzewów i innego materiału zielonego,

g)pracami „inżyniera kontraktu”,

h)pracami „nadzoru autorskiego nad inwestycją”.

Ad. a)

Chodzi tu o koszty prac budowlanych związanych z budową zbiornika odparowująco-infiltracyjnego (retencyjnego). Zbiornik ten nie będzie ani przez MZDiT, ani przez Gminę, wykorzystywany do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu VAT.

Ad. b)

Chodzi tu o koszty prac budowlanych (wykonywanych w ramach umowy podstawowej oraz umowy na wykonanie uzupełniających robót budowlanych) w zakresie kanalizacji deszczowej. Kanalizacja ta nie będzie ani przez MZDiT, ani przez Gminę wykorzystywana do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu VAT.

Ad. c)

Chodzi tu o koszty prac budowlanych w zakresie oświetlenia. Oświetlenie nie będzie ani przez MZDiT, ani przez Gminę wykorzystywane do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu VAT.

Ad. d)

Chodzi tu o koszty prac budowlanych (wykonywanych w ramach umowy podstawowej oraz umowy na wykonanie uzupełniających robót budowlanych) w zakresie nawierzchni drogi publicznej przebiegającej w obrębie inwestycji. Droga ta nie będzie ani przez MZDiT, ani przez Gminę wykorzystywana do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu VAT.

Ad. e)

Jednym z elementów prac w ramach projektu jest wybudowanie tzw. kanału technologicznego (w ramach umowy podstawowej). Kanał technologiczny jest rodzajem urządzenia budowlanego o charakterze rury z urządzeniami towarzyszącymi np. studzienkami, przeznaczonego do prowadzenia przewodów o różnym przeznaczeniu (internetowych, telefonicznych, związanych z sygnalizacją świetlną itp.). Kanały technologiczne są przez MZDiT  kwalifikowane jako środki trwałe – nieruchomości.

Kanał technologiczny wybudowany w ramach projektu będzie wykorzystywany tylko i wyłącznie do wykonywania przez MZDiT działalności podlegającej opodatkowaniu VAT (podatnikiem VAT będzie Gmina). Zgodnie z art. 39 ust. 7 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2222 z późn. zm.), zarządca drogi udostępnia odpłatnie kanały technologiczne na pisemny wniosek podmiotu, który zgłosił zainteresowanie jego udostępnieniem, w drodze decyzji, w której określa warunki udostępnienia tego kanału. Kanał technologiczny będzie przedmiotem odpłatnego udostępniania na rzecz podmiotów, które będą chciały w nim ulokować swoje kable (np. operatorzy telefoniczni, dostawcy internetu).

Zgodnie z wytycznymi dla przedmiotowego projektu, dotyczącymi kwalifikowalności, budowa kanału technologicznego jest zaliczana do kosztów niekwalifikowanych. Wniosek o dofinansowanie zawiera adnotacje dotyczące kosztów niekwalifikowanych, w których wymieniony został kanał technologiczny. Dokumenty będące podstawą do sporządzenia wniosku o dofinansowanie tj. mapy, dokumentacja techniczna, wskazują kanał technologiczny, który zostanie wybudowany w drodze stanowiącej koszt niekwalifikowany. Pomimo, że oferta wykonawcy miała charakter ryczałtowy tj. wykonawca określił swoje wynagrodzenie łącznie w stosunku do całości prac budowlanych w ramach projektu, nie wydzielając w swojej ofercie (podając wartość swojego wynagrodzenia za roboty budowlane w ramach projektu) części odpowiadającej kosztowi wybudowania kanału technologicznego, MZDiT na postawie załącznika przedłożonego przez Wykonawcę do oferty dokonało podziału kosztów na kwalifikowane i niekwalifikowane. Wykonawca na podstawie powyższego podziału wystawia odrębne faktury na koszty kwalifikowane i niekwalifikowane.

Tym samym pomimo, iż MZDiT nie jest w stanie określić, jaka część kosztów robót budowlanych, wykonywanych w ramach umowy podstawowej, w ramach projektu dotyczy tylko i wyłącznie wybudowania kanału technologicznego to jest w stanie określić w jakiej fakturze (na podstawie przyjętego założenia – vide zdanie 1 przedmiotowego akapitu) znajduje się koszt jego wybudowania. Na fakturach za roboty budowlane w ramach projektu koszty budowy kanału technologicznego nie będą zaprezentowane/wydzielone jednakże zostaną  one alokowane (przypisane) do odrębnych, konkretnych faktur dotyczących kosztów niekwalifikowanych.

Ad. f)

W wyniku robót związanych z wycinką drzew, krzewów i innego materiału zielonego, wykonanych w ramach umowy podstawowej, wykonano prace związane z mechanicznym karczowaniem drzew piłą mechaniczną, ścinaniem drzew piłą mechaniczną, mechanicznym karczowaniem pni, mechanicznym karczowaniem zagajników średniej gęstości, oczyszczaniem terenu po wykarczowaniu, wywiezieniem ściółki leśnej. W wyniku tych prac pozyskane zostało drewno. Drewno zostało sprzedane przez MZDiT (odpłatna dostawa towarów).

MZDiT jest w stanie określić, jaka część kosztów robót budowalnych w ramach projektu dotyczy wycinki drzew, krzewów i innego materiału zielonego. Oferta wykonawcy miała charakter ryczałtowy. Jednakże w zakresie wycinki drzew, krzewów i innego materiału zielonego wykonawca określił swoje wynagrodzenie wydzielając w swojej ofercie (podając wartość swojego wynagrodzenia za roboty budowlane w ramach projektu) części odpowiadającej kosztowi robót budowlanych w wyniku których pozyskano drewno, które zostało następnie sprzedane (odpłatna dostawa towarów). Na fakturach za roboty budowlane realizowane w ramach umowy podstawowej projektu koszty wycinki drzew, krzewów i innego materiału zielonego są zaprezentowane/wydzielone.

Ad. g)

Wbrew dosłownemu brzmieniu inżynier kontraktu nie jest osobą, lecz zespołem specjalistów, jednostką będącą uczestnikiem procesu budowlanego. Instytucja ta występuje głównie w przedsięwzięciach współfinansowanych przez Unię Europejską. Działa przede wszystkim na podstawie Prawa budowlanego i umowy z inwestorem. Podstawowym zadaniem inżyniera kontraktu jest:

-nadzór techniczny nad robotami budowlanymi i jakością ich wykonania,

-nadzór nad całością dokumentacji sporządzonej przez wykonawcę,

-sprawowanie kontroli prawidłowości stosowania procedur unijnych oraz dopełnienie w tym zakresie wszelkich formalności.

Obecność instytucji inżyniera kontraktu to zapewnienie, że inwestycja zostanie ukończona zgodnie z wymogami kontraktu, a odpowiednio sporządzone raporty pozwolą na sprawne i rzetelne rozliczenie dotacji z Unii Europejskiej.

Usługi inżyniera kontraktu, realizowane w ramach umowy podstawowej projektu, obejmują zarówno nadzór nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (kanał technologiczny, wycinka drewna), jak i nad robotami budowlanymi, których efektów MZDiT nie będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (pozostałe prace w ramach projektu).

MZDiT nie jest w stanie określić, jaka część kosztów inżyniera kontraktu (dla zakresu przewidzianego dla umowy podstawowej) dotyczy nadzoru nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT. Wynika to stąd, że wynagrodzenie inżyniera kontraktu ma charakter ryczałtowy i mimo, że jest ono fakturowane w okresach miesięcznych oraz mimo, że na fakturach inżyniera kontraktu znajdują się opisy, jakie prace były w danym miesiącu przedmiotem nadzoru, to poziom wynagrodzenia inżyniera kontraktu określonego w danej fakturze nie jest w żaden sposób uzależniony od rodzaju ani zakresu prac będących w danym okresie przedmiotem nadzoru (kwoty miesięcznego wynagrodzenia na fakturach inżyniera kontraktu są co do zasady co miesiąc takie same).

Dla celów podziału danego kosztu (faktury) inżyniera kontraktu na koszty kwalifikowane i niekwalifikowane MZDiT ustalił, w oparciu o ofertę wykonawcy robót budowlanych i zawartą w niej tabelę robót budowlanych, klucz podziałowy. Klucz ten dla kosztów kwalifikowanych (niekwalifikowanych) został ustalony jako wynik ilorazu planowanych ryczałtowych kosztów kwalifikowanych (niekwalifikowanych) dla robót budowlanych do  całości ryczałtowych kosztów wynikających z umowy na roboty budowlane. MZDiT dokonuje, w oparciu o przedstawioną wyżej zasadę, podziału każdej faktury na koszt kwalifikowany i niekwalifikowany. W związku z wytycznymi dotyczącymi kwalifikowalności budowa kanału technologicznego jest zaliczana do kosztów niekwalifikowanych. Tym samym nadzór nad budową kanału technologicznego znajduje się w części wydzielonych kosztów niekwalifikowanych.

Ponadto MZDiT zawarł odrębną umowę na wykonywanie usług uzupełniających dla projektu. Usługi inżyniera kontraktu, realizowane w ramach umowy na wykonanie usług uzupełniających projektu obejmują nadzór nad robotami budowlanymi (wykonywanymi na podstawie umowy na roboty uzupełniające), których efekty MZDiT będzie wykorzystywać tylko i wyłącznie do działalności nieopodatkowanej VAT (budowa kanalizacji deszczowej i nawierzchni drogi).

Ad. h)

Wykonywanie nadzoru autorskiego stanowi obowiązek projektanta określony w przepisie art. 20 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo budowlane. Nadzór autorski polega na stwierdzaniu, w toku wykonywania robót budowlanych, zgodności realizacji z projektem, a także na uzgadnianiu możliwości wprowadzania rozwiązań zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru autorskiego.

Usługi nadzoru autorskiego w ramach projektu obejmują zarówno nadzór nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (kanał technologiczny), jak i nad robotami budowlanymi, których efektów MZDiT nie będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (pozostałe prace w ramach projektu).

W przypadku części faktur dotyczących nadzoru autorskiego, można na podstawie ich opisu ocenić, iż konkretny nadzór dotyczył prac, których efektów MZDiT nie będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (np. prace w zakresie kanalizacji deszczowej). W takim przypadku MZDiT może dokonać swego rodzaju negatywnej kwalifikacji, że faktura dotycząca nadzoru autorskiego w ogóle nie dotyczy prac, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT.

W przypadku części faktur dotyczących nadzoru autorskiego opis danej faktury będzie wskazywać, że nadzór dotyczy tylko i wyłącznie kanału technologicznego, czyli prac których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT. W takich przypadkach możliwa będzie pozytywna alokacja bezpośrednia wydatku jako dotyczącego prac, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT.

W przypadku części faktur dotyczących nadzoru autorskiego MZDiT może nie być w stanie określić, jaka część kosztów nadzoru autorskiego z danej faktury dotyczy nadzoru nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT, a jaka nadzoru nad robotami budowlanymi, których elektów MZDiT nie będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT.

Rzeczowa realizacja projektu pn. „Odwodnienie dzielnicy G.” rozpoczęła w kwietniu 2014 r. zleceniem wykonania dokumentacji projektowo-kosztorysowej dla zadania pn. „Budowa drogi wraz z odwodnieniem i oświetleniem oraz budowa zbiornika retencyjnego w C. – I etap odwodnienia dzielnicy G.”. W wyniku powyższego została wystawiona i doręczona przez wykonawcę przedmiotowego zadania w dniu 16 czerwca 2015 r. do MZDiT faktura VAT. Planowany termin zakończenia realizacji projektu – grudzień 2018 r.

W fakturach VAT dokumentujących zakupy towarów i usług związanych z realizacją projektu wystawionych po 1 stycznia 2017 r. (dacie dokonania przez Gminę Miasto centralizacji podatku VAT) jako nabywca jest i będzie wykazywana Gmina. Do dnia 31 grudnia 2016 r. odrębnym podatnikiem podatku od towarów i usług był Miejski Zarząd Dróg i Transportu.

W ramach realizacji ww. projektu Wnioskodawca ma możliwość wskazania kwoty  zakupów służących w całości działalności gospodarczej dla:

-zakupu związanego z wycinką drzew, krzewów i innego materiału zielonego (pozyskane drewno dotyczy sprzedaży podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług);

-zakupu związanego z nadzorem autorskim nad budową kanału technologicznego (kanał technologiczny przeznaczony w całości do udostępnienia podmiotom trzecim).

Wnioskodawca nadmienia, iż dokonał zakupu roboty budowlanej wraz z nadzorem inżyniera kontraktu w ramach której powstała nieruchomość w postaci kanału technologicznego przeznaczonego w całości do działalności gospodarczej, której wartość nie można określić na podstawie dokumentów źródłowych. Przedmiotowe zakupu zostały wykonane w ramach wyodrębnianych przez Wnioskodawcę kosztów niekwalifikowalnych.

Wartość wskaźnika obliczonego na podstawie przepisów art. 86 ust. 2a ustawy o VAT dla MZDiT tj. jednostki budżetowej realizującej inwestycję w oparciu o rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określenia zakresu  wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników wynosi:

-faktyczny wskaźnik dla 2016 r. – 2%,

-faktyczny wskaźnik dla 2017  r. – 1%,

-wskaźnik ustalony dla 2018 r. w oparciu o dane z 2017 r. – 1%.

Gmina pomimo, że wskaźnik proporcji ustalony w oparciu o rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie  sposobu określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej dla MZDiT dla 2016, 2017 i 2018 nie przekracza 2% nie uznała, że proporcja ta wynosi 0%.

Powyższe stanowisko wynika z obowiązujących przepisów prawa krajowego oraz wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020.

Zgodnie z podstawową zasadą wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i  usług podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (niezależnie od wysokości kwoty odliczenia).

Natomiast wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020 wskazują, iż podatki i inne opłaty, w szczególności podatek VAT mogą być uznane za wydatki kwalifikowalne tylko wtedy, gdy brak jest prawnej możliwości ich odzyskania na mocy prawodawstwa krajowego (rozdział 6 – Wspólne warunki i procedury w zakresie kwalifikowalności wydatków; Podrozdział 6.13 podatek od towarów i usług (VAT) oraz inne podatki i opłaty). Zapłacony podatek VAT może być uznany za wydatek kwalifikowalny wyłącznie wówczas, gdy beneficjentowi ani żadnemu innemu podmiotowi zaangażowanemu w projekt oraz wykorzystującemu do działalności opodatkowanej produkty będące efektem realizacji projektu, zarówno w fazie realizacyjnej jak i pooperacyjnej zgodnie z obowiązującym prawodawstwem krajowym nie przysługuje prawo (tzn. brak jest prawnych możliwości) do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot VAT. Posiadanie wyżej wymienionego prawa (potencjalnej prawnej możliwości) wyklucza uznanie wydatku za kwalifikowalny, nawet jeśli faktycznie zwrot nie nastąpił np. ze względu na nie podjęcie przez podmiot czynności zmierzających do realizacji tego prawa. Prawo do obniżenia VAT należnego o VAT naliczony może powstać zarówno w okresie realizacji projektu, jak i po jego zakończeniu. Beneficjenci, którzy zaliczą VAT do wydatków kwalifikowalnych, zobowiązani są dołączyć do wniosku o dofinansowanie – oświadczenie o kwalifikowalności VAT. W ramach przedmiotowego oświadczenia beneficjent oświadcza, iż w chwili składania wniosku o dofinansowanie nie może odzyskać w żaden sposób poniesionego kosztu VAT, którego wysokość została określona we wniosku o dofinansowanie. Ponadto beneficjent zobowiązuje się do zwrotu zrefundowanej ze środków unijnych części  VAT, jeżeli zaistnieją same przesłanki umożliwiające odzyskanie tego podatku.

Pytania

Czy i jakim zakresie Gmina ma prawo do odliczenia VAT od wydatków poniesionych w ramach projektu (pkt „a” – „h” powyżej)?

Państwa stanowisko w sprawie (Ad. e) i Ad. g) ostatecznie sformułowane pismem z 9 października 2018 r.)

Ad. a)

Z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że Gmina ponosząc wydatki na budowę zbiornika odparowująco-infiltracyjnego nie uzyskuje prawa do odliczenia VAT od tego rodzaju wydatków. Jako, że zbiornik ten nie będzie ani przez MZDiT, ani przez Gminę wykorzystywany do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu VAT, to wydatki te nie są związane z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT.

Ad. b)

Z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że Gmina ponosząc wydatki na budowę kanalizacji deszczowej, nie uzyskuje prawa do odliczenia VAT od tego rodzaju wydatków. Jako, że kanalizacja ta nie będzie ani przez MZDiT, ani przez Gminę wykorzystywana do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu VAT, to wydatki te nie są związane z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT.

Ad. c)

Z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że Gmina ponosząc wydatki na budowę oświetlenia nie uzyskuje prawa do odliczenia VAT od tego rodzaju wydatków. Jako że oświetlenie nie będzie ani przez MZDiT, ani przez Gminę wykorzystywane do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu VAT, to wydatki te nie są związane z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT.

Ad. d)

Z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że Gmina ponosząc wydatki na budowę nawierzchni drogi nie uzyskuje prawa do odliczenia VAT od tego rodzaju wydatków. Jako że droga ta nie będzie ani przez MZDiT ani przez Gminę wykorzystywana do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu VAT, to wydatki te nie są związane z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT.

Ad. e)

Miasto ponosząc w ramach projektu wydatki na budowę kanału technologicznego w ramach umowy podstawowej uzyskuje prawo do odliczenia od tego rodzaju wydatków, bo kanał technologiczny będzie wykorzystywany do czynności podlegających opodatkowaniu VAT (odpłatnego udostępniania).

W ramach projektu, realizacji umowy podstawowej, nie jest jednak możliwa bezpośrednia alokacja (przyporządkowanie) wydatków poniesionych w ramach projektu tylko i wyłącznie  na budowę kanału technologicznego (z przyczyn opisanych we wniosku w stanie faktycznym powyżej). 

Jednakże MZDiT dokonuje alokacji bezpośredniej na koszty niekwalifikowane i kwalifikowane. Równocześnie zgodnie z wytycznymi dotyczącymi kwalifikowalności budowa kanału technologicznego jest zaliczania tylko i wyłącznie do kosztów niekwalifikowanych.

W konsekwencji, realizacja prawa do odliczenia VAT przez Gminę jest możliwa jedynie przez przyjęcie, że tylko wydatek niekwalifikowany na roboty budowlane w ramach projektu na rzecz wykonawcy robót budowlanych umowy podstawowej, poniesiony na podstawie odrębnej faktury, jest w części związany także z budową kanału technologicznego. Wynika to stąd, że mimo, że ani oferta wykonawcy w zakresie prac budowlanych wykonywanych w ramach przedmiotowej umowy podstawowej projektu, ani kosztorys ofertowy, nie pozwala na określenie wydatków bezpośrednio dotyczących budowy kanału technologicznego (bo oferta wykonawcy ma charakter ryczałtowy), to bezsprzecznie wykonawca w ramach ryczałtu jest zobowiązany do wybudowania także kanału technologicznego i że znajduje się on, zgodnie z przyjętymi założeniami do projektu, tylko i wyłącznie w kosztach niekwalifikowanych.

Oznacza to, że każda odrębna faktura dotycząca kosztów niekwalifikowanych wystawiona przez wykonawcę dotycząca prac budowlanych w ramach projektu, jest w części związana z wykonaniem kanału technologicznego. W tej części (w tym zakresie), zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Gmina będzie mieć więc częściowe prawo do odliczenia VAT z każdej faktury wystawionej przez wykonawcę dotyczącej prac budowlanych w zakresie kosztów niekwalifikowanych w ramach projektu.

Zdaniem MZDiT, stosownie do powyższego, zakres prawa  do odliczenia VAT od wydatków (faktur) za prace budowlane w zakresie kosztów niekwalifikowanych w ramach projektu, należy określić poprzez zastosowanie proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w szczególności proporcji obliczonej dla MZDiT na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników.

Wynika to stąd, że wydatki na roboty budowlane w zakresie kosztów niekwalifikowanych, w ramach umowy podstawowej na roboty budowlane projektu są związane zarówno z wykonywaniem przez Gminę działalności gospodarczej (odpłatne udostępnianie kanału technologicznego – działalność gospodarcza  stanowiąca jednocześnie czynność podlegającą opodatkowaniu VAT) jak i z zastosowaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty, czyli z aktywnością Gminy nie stanowiącą działalności gospodarczej, a tym bardziej nie będącą działalnością podlegającą opodatkowaniu VAT (do tego są wykorzystywane takie elementy projektu jak kanalizacja deszczowa, oświetlenie, nawierzchni drogi).

Zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Należy w tym miejscu wskazać na rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. poz. 2193), które zostało wydane na podstawie fakultatywnego upoważnienia dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych zawartego w art. 86 ust. 22 ustawy o VAT. Powyższe rozporządzenie wskazuje sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej działalności i dokonywanych nabyć oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, m.in. dla jednostek budżetowych.

W konsekwencji, uznając, że przedmiotowo (tj. z uwagi na ich charakter) poniesione w ramach projektu wydatki na budowę kanału technologicznego w ramach umowy podstawowej (który będzie przedmiotem odpłatnego udostępniania, czyli czynności podlegającej opodatkowaniu VAT) dają prawo do odliczenia VAT, a jednocześnie w braku możliwości wydzielenia tylko i wyłącznie takich wydatków w ramach innych wydatków niekwalifikowanych na roboty budowlane w ramach projektu, należy VAT od całości prac budowlanych związanych z wydatkami niekwalifikowanymi w ramach projektu odliczyć za pomocą proporcji z rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. Na marginesie Wnioskodawca informuje, że proporcja ustalona w oparciu o dane z 2017 r. dla MZDiT jest niska i wynosi 1%.

Ad. f)

Z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że Gmina ponosząc wydatki na wycinkę drzew i krzewów i innego materiału zielonego, uzyskuje prawo do odliczenia VAT od tego rodzaju wydatków, bo są one związane ze czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT (sprzedażą drewna).

Ad. g)

Gmina ponosząc w ramach projektu wydatki  na usługi inżyniera kontraktu w ramach umowy podstawowej ma prawo do odliczenia VAT od tego rodzaju wydatków, w tym zakresie, w jakim usługi inżyniera kontraktu w ramach projektu obejmują nadzór nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (np. kanał technologiczny).

MZDiT nie jest w stanie określić, jaka część kosztów inżyniera kontraktu w ramach umowy podstawowej, dotyczy tylko i wyłącznie nadzoru nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT. MZDiT na podstawie klucza podziałowego kosztów określa podział danych kosztów na kwalifikowane i niekwalifikowane. Natomiast w kosztach kwalifikowanych znajdują się koszty związane z nadzorem inżyniera kontraktu nad budową kanału technologicznego. Zakres prawa do odliczenia VAT od wydatków (faktur) za usługi inżyniera kontraktu w ramach wydatków niekwalifikowanych projektu należy określić poprzez zastosowanie proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w szczególności proporcji obliczonej dla MZDiT na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników. Wynika to stąd, że wydatki na usługi inżyniera kontraktu w ramach projektu są związane zarówno z wykonywaniem działalności gospodarczej przez Gminę (w zakresie w jakim inżynier nadzoruje budowę kanału technologicznego), jak i z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty, czyli z aktywnością Gminy nie stanowiącą działalności gospodarczej, a tym bardziej nie będącą działalnością podlegającą opodatkowaniu VAT (w zakresie, w jakim inżynier kontraktu nadzoruje takie elementy projektu jak zbiornik odparowująco-infiltracyjny, kanalizacja deszczowa, oświetlenie, nawierzchnia drogi).

Gmina ponosząc w ramach projektu wydatki na usługi inżyniera kontraktu w ramach umowy na usługi uzupełniające, nie ma prawa do odliczenia VAT od tego rodzaju wydatków ponieważ służą one tylko i wyłącznie zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty, czyli są związane z aktywnością Gminy nie stanowiącą działalności gospodarczej, a tym bardziej nie będącą działalnością podlegającą opodatkowaniu VAT.

Ad. h)

Gmina ponosząc w ramach projektu wydatki na usługi nadzoru autorskiego uzyskuje prawo do odliczenia VAT od tego rodzaju wydatków w takim zakresie, w jakim usługi nadzoru autorskiego w ramach projektu obejmują nadzór nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (kanał technologiczny).

W przypadku faktur dotyczących nadzoru autorskiego, gdzie na podstawie ich opisu będzie można ocenić, iż konkretny nadzór dotyczył prac, których efektów MZDiT nie będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (np. prace w zakresie kanalizacji deszczowej) Gmina dokona bezpośredniej negatywnej alokacji VAT do odliczenia i w tym zakresie będzie nie mieć prawa do odliczenia VAT.

W przypadku faktur dotyczących nadzoru autorskiego, gdzie na podstawie ich opisu będzie można ocenić, iż konkretny nadzór dotyczył prac, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (np. prace w zakresie kanału technologicznego) Gmina dokona bezpośredniej pozytywnej alokacji VAT do odliczenia i w tym zakresie będzie mieć prawo do odliczenia VAT.

W przypadku faktur dotyczących nadzoru autorskiego, gdzie nie będzie można określić, jaka część kosztów nadzoru autorskiego dotyczy nadzoru nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT, a jaka część dotyczy nadzoru nad robotami budowlanymi, których efektów MZDiT nie będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT, zakres prawa do odliczenia VAT należy określić poprzez zastosowanie proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w szczególności proporcji obliczonej dla MZDiT na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników.

Podsumowując stanowisko Wnioskodawcy: w stosunku do wydatków dotyczących projektu opisanych w stanie faktycznym/opisie zdarzenia przyszłego w pkt „a” – „h” Gmina:

-    ma pełne prawo do odliczenia VAT od wydatków na wycinkę drzew, krzewów i innego materiału zielonego,

-    ma częściowe prawo do odliczenia  VAT z faktur za roboty budowlane dotyczących tylko i wyłącznie kosztów niekwalifikowanych, w ramach umowy podstawowej, w ramach projektu, w związku z tym, że faktury te dotyczą (każda z nich) w części budowy kanału technologicznego, a odliczenie to należy zrealizować przy użyciu proporcji z rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r.,

-    nie ma prawa do odliczenia VAT z wszystkich faktur za roboty budowlane w ramach umowy na roboty uzupełniające realizowanej w ramach projektu, w związku z tym, że faktury te dotyczą (tylko i wyłącznie) zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty czyli są związane z aktywnością Gminy niestanowiącej działalności gospodarczej,

-    ma częściowe prawo do odliczenia VAT od faktur za usługi inżyniera kontraktu dotyczących tylko i wyłącznie dotyczących tylko i wyłącznie kosztów niekwalifikowanych, w ramach umowy podstawowej, w związku z tym, że faktury te dotyczą w części elementów projektu wykorzystywanych do czynności opodatkowanych VAT, a odliczenie to należy zrealizować przy użyciu proporcji z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r.,

-    nie ma prawa do odliczenia VAT za usługi inżyniera kontraktu, w ramach umowy na usługi uzupełniające realizowanej w ramach projektu, w związku z tym, że faktury te dotyczą (tylko i wyłącznie) zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty, czyli są związane z aktywnością Gminy nie stanowiącej działalności gospodarczej,

-    ma prawo do odliczenia VAT w przypadku faktur dotyczących nadzoru autorskiego, przy założeniu i w takim zakresie jak z ich treści, będzie wynikać, że nadzór dotyczył prac, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (np. kanału technologicznego),

-    nie ma prawa do odliczenia VAT w przypadku faktur dotyczących nadzoru autorskiego, przy założeniu i w takim zakresie jak z ich treści, będzie wynikać, że nadzór nie dotyczył w ogóle prac, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (np. kanalizacji deszczowej),

-    ma częściowe prawo do odliczenia VAT w przypadku faktur dotyczących nadzoru autorskiego, gdzie nie będzie można określić, jaka część kosztów nadzoru autorskiego dotyczy nadzoru nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT, a jaka część dotyczy nadzoru nad robotami budowlanymi, których efektów MZDiT nie będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT, zakres prawa do odliczenia VAT należy określić poprzez zastosowanie proporcji z rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 13 grudnia 2018 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0111-KDIB3-2.4012.606.2018.2.EJ, w której uznałem Państwa stanowisko za prawidłowe w zakresie:

-    braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w ramach projektu pn. „Odwodnienie dzielnicy G.” na budowę zbiornika odparowująco-infiltracyjnego, kanalizacji deszczowej, oświetlenia oraz nawierzchni drogi publicznej,

-    prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki dotyczące budowy kanału technologicznego według proporcji ustalonej z podstawie art. 86 ust. 2a obliczonej dla jednostki budżetowej,

-    prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków na usługi inżyniera kontraktu realizowanych w ramach umowy podstawowej,

-    braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków na usługi inżyniera kontraktu w ramach umowy uzupełniającej,

-    prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług nadzoru autorskiego związanych wyłącznie z działalnością opodatkowaną,

-    prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług nadzoru autorskiego związanych z działalnością mieszaną według art. 86 ust. 2a ustawy,

-    braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług nadzoru autorskiego niezwiązanych z działalnością opodatkowaną VAT,

i za nieprawidłowe w zakresie:

-    prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na wycinkę drzewa i materiału zielonego.

Interpretację doręczono Państwu 14 grudnia 2018 r.

Skarga na interpretację indywidualną

14 stycznia 2019 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Skarga wpłynęła do mnie 23 stycznia 2019 r.

Wnieśli Państwo o:

1.uchylenie zaskarżonej interpretacji

2.zasądzenie od Strony przeciwnej zwrotu kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego wedle norm prawem przepisanych.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uchylił zaskarżoną interpretację – wyrokiem z 23 lipca 2019 r. sygn. akt I SA/Gl 474/19.

Organ wniósł skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego 20 września 2019 r.

Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 9 lutego 2023 r. sygn. akt I FSK 2147/19 oddalił skargę kasacyjną.

W dniu 6 czerwca 2023 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach dokonał zwrotu akt sprawy.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku  

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.):

Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

-uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził WSA i Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;

-ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 lutego 2023 r., sygn. akt I FSK 2147/19 oraz orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach  z dnia 23 lipca 2019 r. sygn. I SA/Gl 474/19.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki prawnopodatkowe, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada  wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku VAT związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakim towary te (lub usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Z uwagi na brzmienie cytowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy zauważyć, że obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Wnioskodawca ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikających z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji  podatku do czynności podlegających opodatkowaniu i czynności niepodlegających opodatkowaniu. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatnikowi.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

W myśl art. 86 ust. 2g ustawy:

Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 90 ust. 10 ustawy:

W przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:

1.przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;

2.nie przekroczyła 2% – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.

Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy,

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

W przypadku, gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji – art. 86 ust. 2h ustawy.

Na podstawie delegacji wynikającej z art. 86 ust. 22 ustawy zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2015 r., poz. 2193).

Rozporządzenie to określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji” oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji (§ 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia).

Zgodnie z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia,

W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego, tj. sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla:

-urzędu obsługującego jednostki samorządu terytorialnego (tj. urzędu gminy, urzędu miasta, starostwa powiatowego oraz urzędu marszałkowskiego),

-samorządowej jednostki budżetowej,

-samorządowego zakładu budżetowego.

Oznacza to, że w przypadku jednostki samorządu terytorialnego nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla tej jednostki jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jej poszczególnych jednostek organizacyjnych.

W myśl § 3 ust. 3 rozporządzenia:

Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku jednostki budżetowej sposób ustalony według wzoru:

X =    A x 100

              D

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez jednostkę budżetową, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

D – dochody  wykonane jednostki budżetowej.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r., poz. 994 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wymienione w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 powołanej ustawy). Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie (art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym).

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności podatnik winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem). W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy. W przypadku zaś związku wydatków z wykonywanymi czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu VAT podatnikowi odliczenie podatku naliczonego w ogóle nie przysługuje.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Gmina za pomocą MZDiT (tj. jednostki budżetowej) realizuje inwestycję pn. „Odwodnienie dzielnicy G.”. Przedmiotem projektu jest budowa zbiornika odparowująco-infiltracyjnego, budowa kanalizacji deszczowej, oświetlenia, budowa nawierzchni drogi publicznej, budowa kanału technologicznego. Wydatki poniesione na realizację projektu obejmują także przygotowanie terenu pod inwestycję, tj. wycinka drzew, krzewów i innego materiału zielonego, prace „inżyniera kontraktu” oraz prace „nadzoru autorskiego nad inwestycją”.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w ramach ww. projektu.

Jak wskazano na wstępie, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w świetle art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione dwa warunki: odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W przedmiotowej sprawie – jak wskazał Wnioskodawca – powstała infrastruktura tj. zbiornik odparowująco-infiltracyjny (retencyjny), kanalizacja deszczowa, oświetlenie oraz droga publiczna przebiegająca w obrębie inwestycji, nie będą wykorzystywane do wykonywania działalności podlegającej opodatkowaniu VAT.

Zatem związek wydatków ze sprzedażą opodatkowaną w tej sytuacji nie wystąpi. Gmina nie ponosi wydatków na ww. infrastrukturę w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a nabywając towary i usługi nie działa w charakterze podatnika podatku VAT. Zatem w odniesieniu do ww. infrastruktury warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie będą spełnione.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tej kwestii jest prawidłowe.

Przedmiotem wątpliwości Gminy jest także prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na wybudowanie tzw. kanału technologicznego.

Z opisu przedstawionego we wniosku wynika, że kanał technologiczny jest rodzajem urządzenia budowlanego o charakterze rury z urządzeniami towarzyszącymi np. studzienkami, przeznaczonego do prowadzenia przewodów o różnym przeznaczeniu (internetowym, telefonicznym, związanych z sygnalizacją świetlną). Kanał technologiczny wybudowany w ramach projektu będzie wykorzystywany tylko i wyłącznie do wykonywania przez MZDiT działalności podlegającej opodatkowaniu VAT.

Jak wyżej wskazano, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zadania własne Gminy obejmują m.in. sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Zgodnie z art. 39 ust. 7 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 770 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2016 r.:

Zarządca drogi udostępnia kanały technologiczne za opłatą, w drodze umowy dzierżawy lub najmu, na zasadach określonych w ust. 7a-7f .

Stosownie zaś do art. 39 ust. 7 ww. ustawy o drogach, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2016 r.:

Zarządca drogi udostępnia kanał technologiczny na pisemny wniosek podmiotu, który zgłosił zainteresowanie jego udostępnieniem, w drodze decyzji, w której określa warunki udostępnienia tego kanału.

Przepis art. 39 ust. 7i ww. ustawy zawiera stawki opłat za udostępnienie 1mb kanału technologicznego. Przy czym podkreślenia wymaga, że przepis ten znajduje zastosowanie zarówno w przypadku udostępniania kanałów technologicznych na podstawie umów dzierżawy, jak i na podstawie decyzji.

Skoro Wnioskodawca będzie wykorzystywał kanał technologiczny tylko i wyłącznie do wykonywania przez MZDiT działalności podlegającej opodatkowaniu VAT, tym samym będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego na fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług  celem wytworzenia tego środka trwałego.

Z treści wniosku wynika, że MZDiT na podstawie klucza podziałowego kosztów określa podział danych kosztów na kwalifikowane i niekwalifikowane. Budowa kanału technologicznego jest zaliczana do kosztów niekwalifikowanych. Wykonawca na podstawie powyższego podziału wystawia odrębne faktury na koszty kwalifikowane i niekwalifikowane. Tym samym pomimo, iż MZDiT nie jest w stanie określić, jaka część kosztów robót budowlanych wykonywanych w ramach umowy podstawowej dotyczy tylko i wyłącznie wybudowania kanału technologicznego, to jest w stanie określić w jakiej fakturze znajduje się koszt jego wytworzenia. Na fakturach za roboty budowlane w ramach projektu koszty budowy kanału technologicznego nie będą wydzielone, jednakże zostaną one alokowane (przypisane) do odrębnych konkretnych faktur dotyczących kosztów niekwalifikowanych.

W świetle tak przedstawionego opisu sprawy przyjąć należy, że każda odrębna faktura dotycząca kosztów niekwalifikowanych wystawiona przez wykonawcę dotycząca prac budowlanych w ramach projektu jest w części związana z wykonaniem kanału technologicznego. Zatem Gmina będzie mieć częściowe prawo do odliczenia VAT z każdej faktury wystawionej przez wykonawcę dotyczącej prac budowlanych w zakresie kosztów niekwalifikowanych w ramach projektu.

Wydatki na roboty budowlane zakwalifikowane przez Wnioskodawcę do kosztów niekwalifikowanych projektu związane są zarówno w wykonywaniem przez Gminę działalności gospodarczej (odpłatne udostępnianie kanału technologicznego) jak i zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty czyli z aktywnością Gminy nie stanowiącą działalności gospodarczej (budowa oświetlenia, budowa nawierzchni drogi publicznej, budowa kanalizacji deszczowej, budowa zbiornika retencyjnego). Zatem w sytuacji gdy dokonywane zakupy towarów i usług będą służyć do celów działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, a bezpośrednie przyporządkowanie tych zakupów do działalności gospodarczej nie będzie możliwe, podatek do odliczenia od zakupów realizowanych w danej jednostce organizacyjnej ustala się z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji właściwego dla jednostki organizacyjnej wykorzystującej inwestycję.

Wnioskodawca podał, że faktyczny wskaźnik obliczony na podstawie art. 86 ust. 2a dla jednostki budżetowej dla 2017 roku wyniósł 1%, a wskaźnik ustalony dla 2018 w oparciu o dane z 2017 r. – 1%. Gmina pomimo, iż wskaźnik proporcji nie przekracza 2% nie uznała, że proporcja ta wynosi 0%.

Jak wskazano wyżej, zgodnie z art. 90 ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT, jeżeli proporcja nie przekroczy 2% podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0% i nie dokonywać odliczeń podatku naliczonego. W powyższej sytuacji bowiem podatnik ma prawo wyboru, czy dokona on odliczenia w oparciu o wyliczoną proporcję, czy też zrezygnuje z tego prawa i nie odliczy podatku naliczonego.

Jak wynika z opisu sprawy, wyliczona dla jednostki budżetowej Gminy (tj. MZDiT) uczestniczącej w ww. projekcie „preproporcja” za 2017 r. wyniosła 1% i w tej sytuacji Wnioskodawca uznaje, że nie wynosi ona 0%.

Zatem Wnioskodawca ma/będzie miał prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z budową kanału technologicznego na podstawie art. 86 ust. 2a ustawy przy zastosowaniu proporcji z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. obliczonej dla jednostki budżetowej.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w tej części jest prawidłowe.

Kolejne pytanie Wnioskodawcy dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego w zakresie wydatków poniesionych w związku z przygotowaniem terenu pod inwestycję tj. wycinką drzew, krzewów i innego materiału zielonego.

Dokonując rozstrzygnięcia kwestii będącej przedmiotem sformułowanych wątpliwości w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na wycinkę drzewa i materiału zielonego, należy mieć na uwadze stanowisko wyrażone w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 lutego 2023 r. sygn. akt I FSK 2147/19 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 23 lipca 2019 r. sygn. I SA/Gl 474/19.

NSA podzielił stanowisko WSA w zakresie uznania, że „w świetle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego kwestionowany przez organ warunek odliczenia podatku naliczonego, jakim jest bezpośredni związek pomiędzy wydatkami poniesionymi na wycinkę drzew z ich późniejszą dostawą, opodatkowaną podatkiem VAT, został spełniony.”

NSA wskazał również, że „Ponieważ celem projektu „Odwodnienie dzielnicy G.” nie była wycinka drzew, lecz uporządkowanie gospodarki wód opadowych i roztopowych w dzielnicy, a co z tym idzie, zapobieganie zalewaniu okolicznych terenów, przyjąć należy, że wydatki związane z wycinką drzew dokonywaną w związku z realizacją projektu, mogą zostać objęte prawem do odliczenia podatku naliczonego w takim zakresie, w jakim będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi.”

NSA zauważył, że „w wyniku robót(…) wykonanych w ramach umowy podstawowej, wykonano prace związane z mechanicznym karczowaniem drzew (…). W wyniku tych prac pozyskane zostało drewno. Drewno zostało sprzedane przez MZDiT (odpłatna dostawa towarów). Istotne jest, że MZDiT jest w stanie określić, jaka część kosztów robót budowalnych w ramach projektu dotyczy wycinki drzew, krzewów i innego materiału zielonego. Oferta wykonawcy miała charakter ryczałtowy. Jednakże w zakresie wycinki drzew, krzewów i innego materiału zielonego wykonawca określił swoje wynagrodzenie wydzielając w swojej ofercie (podając wartość swojego wynagrodzenia za roboty budowlane w ramach projektu) części odpowiadającej kosztowi robót budowlanych w wyniku których pozyskano drewno, które zostało następnie sprzedane (odpłatna dostawa towarów). Na fakturach za roboty budowlane realizowane w ramach umowy podstawowej projektu koszty wycinki drzew, krzewów i innego materiału zielonego są zaprezentowane/wydzielone.”

WSA natomiast odnosząc się do sporu w niniejszej sprawie stwierdził że „istotą sporu pomiędzy Skarżącą a Organem pozostaje kwestia prawa do odliczenia podatku naliczonego w zakresie wydatków poniesionych przez MZDiT na wycinkę drzew, które następnie są przedmiotem odpłatnej dostawy towarów przez MZDiT”.

WSA w sporze nie podziel stanowiska Organu w myśl którego  „Gminie prawo do odliczenia podatku naliczonego nie przysługuje, gdyż nie zachodzi bezpośredni związek wydatków poniesionych na wycinkę drzew z ich późniejszą dostawą, opodatkowaną podatkiem VAT”.

WSA wskazał, że „Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego VAT i określić zakres tego prawa, konieczne jest, co do zasady, istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia. Prawo do odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu towarów lub usług zakłada, iż wydatki poczynione celem ich uzyskania stanowiły element składowy ceny transakcji obciążonych podatkiem należnym, rodzących prawo do jego odliczenia (…).”

Ponadto WSA wskazał „uznać należy, że krajowe organy podatkowe i sądy, stosując kryterium bezpośredniego związku, powinny brać pod uwagę wszelkie okoliczności, w jakich przebiegały rozpatrywane transakcje, i uwzględnić tylko te spośród nich, które były w sposób obiektywny związane z opodatkowaną działalnością podatnika. Istnienie takiego związku należy oceniać z punktu widzenia obiektywnej treści rozpatrywanej transakcji (…).”

Zdaniem Sądu Organ błędnie odnosi związek pomiędzy podatkiem naliczonym a należnym do całej realizowanej inwestycji, zamiast do konkretnej czynności w związku z którą powstał podatek należny, który dla nabywcy robót związanych z wycinką drzew (Gminy) stanowi podatek naliczony.

Zatem mając na uwadze przywołane przepisy prawa oraz wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 lutego 2023 r., sygn. akt I FSK  2147/19 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 23 lipca 2019 r., sygn. I SA/Gl 474/19 należy wskazać, że będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego w ramach realizowanego projektu z tytułu wydatków poniesionych na wycinkę drzewa i materiału zielonego.

W konsekwencji stanowisko Gminy  w ww. zakresie jest prawidłowe.

Kolejnym elementem opisu realizowanego projektu są wydatki poniesione na nabyte usługi inżyniera kontraktu, Powołane usługi inżyniera kontraktu realizowane w ramach umowy podstawowej obejmują zarówno nadzór nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (kanał technologiczny) jak i nad robotami budowlanymi, których MZDiT nie będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT. Ponadto MZDiT zawarł odrębna umowę na wykonywanie usług uzupełniających dla projektu. Usługi inżyniera kontraktu realizowane w ramach umowy na wykonanie usług uzupełniających projektu, obejmują nadzór nad robotami budowlanymi (wykonywanymi na podstawie umowy uzupełniające), których efekty MZDiT będzie wykorzystywać tylko i wyłącznie do działalności nieopodatkowanej VAT (budowa kanalizacji deszczowej i nawierzchni drogi).

MZDiT nie jest w stanie określić, jaka część kosztów inżyniera kontraktu (dla zakresu umowy podstawowej) dotyczy nadzoru nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT. Wynika to z faktu, że wynagrodzenie inżyniera kontraktu ma charakter ryczałtowy.

Zatem Gmina ponosząc wydatki na usługi inżyniera kontraktu w ramach umowy podstawowej ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w takim zakresie, w jakim usługi inżyniera kontraktu w ramach projektu obejmują nadzór nad robotami budowlanymi, który efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (kanał technologiczny).

W tej sytuacji, skoro kwota podatku naliczonego wynikająca z faktur otrzymanych z tytułu nabycia usług inżyniera kontraktu w ramach umowy podstawowej dotyczy działalności gospodarczej oraz działalności innej niż gospodarcza, a Wnioskodawca nie jest w stanie przypisać wydatków wyłącznie do celów działalności gospodarczej, Wnioskodawcy, jak wyżej wskazano przysługuje prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego na mocy art. 86 ust. 2a ustawy oraz § 3 ust. 3 rozporządzenia.

Natomiast Gmina ponosząc wydatki na usługi inżyniera projektu w ramach umowy uzupełniającej nie ma prawa do odliczenia podatku VAT od tego rodzaju wydatków, ponieważ służą one – jak wskazał Wnioskodawca – tylko i wyłącznie działalności nieopodatkowanej VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie jest prawidłowe.

We wniosku Gmina wskazała, że w ramach realizowanego projektu poniosła także wydatki na zakup usług nadzoru autorskiego. Przedmiotowe usługi w ramach projektu obejmują zarówno nadzór nad robotami budowlanym, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (kanał technologiczny), jak i nad robotami budowlanymi, których efektów MZDiT nie będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (pozostałe prace w ramach projektu).

W przypadku części faktur dotyczących nadzoru autorskiego można na podstawie ich opisu ocenić, iż konkretny nadzór dotyczył prac, których efektów MZDiT nie będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT (np. prace w zakresie kanalizacji deszczowej). W takim przypadku MZDiT  może  dokonać swego rodzaju negatywnej kwalifikacji, że faktura dotycząca nadzoru autorskiego w ogóle nie dotyczy prac, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT.

W przypadku części faktur dotyczących nadzoru autorskiego opis danej faktury będzie wskazywać, że nadzór dotyczy tylko i wyłącznie kanału technologicznego czyli prac których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności gospodarczej VAT. W takich przypadkach możliwa będzie pozytywna alokacja bezpośrednia wydatku dotyczącego prac, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT.

W przypadku części faktur dotyczących nadzoru autorskiego MZDiT może nie być w stanie określić, jaka część kosztów nadzoru autorskiego z danej faktury dotyczy nadzoru nad robotami budowlanymi, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT, a jaka nadzoru nad robotami budowlanymi, których efektów MZDiT nie będzie wykorzystywać do działalności opodatkowanej VAT.

W odniesieniu zatem do ww. sytuacji stwierdzić należy, że jeżeli Wnioskodawca dysponuje fakturami z wykazaną kwotą podatku naliczonego, otrzymanymi z tytułu nabyciu usługi nadzoru autorskiego, które dotyczą prac budowlanych, których efekty MZDiT będzie wykorzystywać tylko i wyłącznie do działalności opodatkowanej VAT, to w tym przypadku Gminie przysługuje prawo do odliczenia tego podatku w całości. Jeżeli zaś faktury w zakresie nadzoru autorskiego dotyczą wyłącznie robót budowlanych, których efekty nie będą wykorzystywane do działalności opodatkowanej VAT, w takim przypadku odliczenie podatku naliczonego Wnioskodawcy nie przysługuje.

Natomiast w sytuacji gdy podatek naliczony na fakturze otrzymanej z tytułu nabycia usługi nadzoru autorskiego dotyczy działalności mieszanej (tj. opodatkowanej VAT i do działalności nieopodatkowanej VAT) i Wnioskodawca nie jest w stanie określić jaka część tego podatku dotyczy działalności opodatkowanej VAT, Wnioskodawcy przysługuje prawo do częściowego odliczenia podatku na podstawie art. 86 ust. 2a ustawy oraz § 3 ust. 3 rozporządzenia.

W konsekwencji stanowisko w ww. części jest prawidłowe.

Podsumowując, stanowisko Gminy dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego w ramach realizowanego przez nią projektu w zakresie:

-braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę zbiornika odparowująco-infiltracyjnego, kanalizacji deszczowej, oświetlenia oraz nawierzchni drogi publicznej,

-prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki dotyczące budowy kanału technologicznego według proporcji ustalonej z podstawie art. 86 ust. 2a obliczonej dla jednostki budżetowej,

-prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków na usługi inżyniera kontraktu realizowanych w ramach umowy podstawowej,

-braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków na usługi inżyniera kontraktu w ramach umowy uzupełniającej,

-prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług nadzoru autorskiego związanych wyłącznie z działalnością opodatkowaną,

-prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług nadzoru autorskiego związanych z działalnością mieszaną według art. 86 ust. 2a ustawy,

-braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług nadzoru autorskiego niezwiązanych z działalnością opodatkowaną VAT,

-prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na wycinkę drzewa i materiału zielonego,

jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania pierwotnej interpretacji, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 lutego 2023 r., sygn. akt I FSK 2147/19 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 23 lipca 2019 r. sygn. I SA/Gl 474/19.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.