Temat interpretacji
Podatek od towarów i usług w zakresie prawa do pełnego odliczenia podatku w odniesieniu do wydatków ściśle przypisanych do pomieszczeń restauracji; prawa do odliczenia podatku w odniesieniu do wydatków ściśle przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej prewspółczynnikiem Urzędu Miasta; braku prawa do odliczenia w odniesieniu do wydatków ściśle przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom oddanym przez Gminę w użyczenie oraz prawa do odliczenia podatku w odniesieniu do wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu) według przedstawionego schematu.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie:
-prawa do pełnego odliczenia podatku od towarów i usług w odniesieniu do wydatków ściśle przypisanych do pomieszczeń restauracji – jest prawidłowe;
-prawa do odliczenia podatku od towarów i usług w odniesieniu do wydatków ściśle przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej prewspółczynnikiem Urzędu Miasta – jest prawidłowe;
-braku prawa do odliczenia podatku od towarów i usług w odniesieniu do wydatków ściśle przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom oddanym przez Gminę w użyczenie – jest prawidłowe;
-prawa do odliczenia podatku od towarów i usług w odniesieniu do wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu) według przedstawionego schematu – jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 czerwca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w ww. zakresie. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 sierpnia 2023 r. (wpływ 10 sierpnia 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Gmina (czynny podatnik VAT) – otrzymała dofinansowanie do inwestycji z Programu Rządowego Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych na zadanie pn.: „(…)”.
W ramach jednej promesy dofinansowanie obejmuje m.in. zadanie pn.: „(…)” (dalej zwane „Zadanie” lub „Projekt”). Projekt polega na przeprowadzeniu prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy obiekcie zabytkowego Ratusza, który ma duże wartości zabytkowe, historyczne, architektoniczne. Ratusz (dawne kramnice) został wybudowany w roku (…), a decyzją z 12 września 1947 r. wpisany do rejestru zabytków.
Wszelkie prace konserwatorskie, adaptacyjne, budowlane oraz badawcze na terenie i w zabytku wpisanym do rejestru wymagają pozwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Jest to jeden z nielicznych obiektów architektury mieszczańskiej zachowanych w Polsce wybudowany przez księcia (…). Do II wojny pełnił funkcje usługowo-handlowe. Prace będą polegały m.in. na: odrestaurowaniu elementów zabytkowych, nadaniu należnego wyglądu i prestiżu Ratuszowi, który ma duże znaczenie dla miasta, stanowiąc wizytówkę i symbol miejskości.
Prace związane będą z nadaniem obiektowi nowych funkcji społecznych, gospodarczych, edukacyjnych, kulturalnych poprzez utworzenie w części parteru pomieszczeń dla Muzeum Ziemi (…), sali spotkań, kawiarni, centrum informacji turystycznej i kulturalnej, punktu sprzedaży pamiątek; w części poddasza: kina studyjnego, sali konferencyjnej z przeznaczeniem na organizację spotkań, wieczorów literackich, prelekcji; wystaw; wernisaży, spotkań międzypokoleniowych, szatnia, winda, sanitariaty oraz pomieszczenia zaplecza technicznego.
Wykonanie robót budowlanych związanych z dostosowaniem obiektu do nowych funkcji (w zakresie dopuszczonym przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków), w tym m.in.:
•wykonanie nowych instalacji wewnętrznych (m.in. c.o., wodociągowej, kanalizacyjnej, elektrycznej, wentylacyjnej, p.poż. i ewakuacyjnej, teletechnicznej, TV SAT),
•rozbiórkę ścianek działowych i wykonanie nowych, częściowe zamurowania i wykucie nowych otworów w ścianach wewnętrznych,
•remont izolacji poddasza,
•remont więźby dachowej, wykonanie konstrukcji stropu poddasza,
•hydroizolację ścian piwnic,
•obniżenie poziomu posadzki w piwnicach,
•wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, wymianę parapetów,
•budowę windy (wykonanie elementów konstrukcyjnych i montaż urządzeń dźwigowych),
•przebudowę klatki schodowej (wykonanie konstrukcji schodów),
•wykonanie sufitów podwieszanych,
•wymianę posadzek, remont tynków i malowanie ścian,
•renowację elewacji budynku,
•zagospodarowanie terenu wokół budynku Ratusza (m.in. utwardzenia, dojścia, oświetlenie zewnętrzne),
•zakup i dostawa wyposażenia obiektu.
Realizacja projektu wpłynie na poprawę zarządzania dziedzictwem kulturowym poprzez tworzenie trwałych warunków dla działalności kulturalnej w ramach ochrony dziedzictwa kulturowego.
Powierzchnia użytkowa Ratusza 1296,71 m². Pomieszczenia planowane do przekazania pod działalność komercyjną stanowią 588,77 m². Procentowy udział pomieszczeń:
1.Restauracja 36%.
2.Części wspólne UMIG 20% – bez klatek schodowych.
3.Kino – 10%.
4.(…) Ośrodek Kultury – 17%.
5.Centrum Informacji Turystycznej.
6.Muzeum – 13,2 %.
Działalność opodatkowana będzie kształtowała się następująco:
•restauracja – umowa najmu,
•(…) Ośrodek Kultury: – kino – bilet wstępu,
•Centrum Informacji Turystycznej – sprzedaż pamiątek (m.in. albumy, książki, foldery).
W części niekomercyjnej nie będzie prowadzona działalność gospodarcza.
Towary i usługi nabywane w związku z realizacją Zadania będą wykorzystywane do następujących rodzajów do czynności:
a)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług – w 36% budynek będzie wynajmowany pod działalność restauracji,
b)jednocześnie opodatkowanych i niepodlegających opodatkowaniu:
w 20% budynek użytkowany będzie przez Urząd Miasta i Gminy (…) (m.in. czynności z zakresu administracji publicznej, świadczenie usług wynajmu),
w 3,8% budynek użytkowany będzie przez jednostkę budżetową Gminy – Centrum Informacji Turystycznej (m.in sprzedaż pamiątek, nieodpłatna informacja turystyczna),
c)czynności niepodlegających opodatkowaniu:
umowa użyczenia z instytucją kultury – (…) Ośrodek Kultury – w 27% powierzchni budynku (10% powierzchni stanowi Kino)
umowa użyczenia z Muzeum – w 13,2% powierzchni budynku,
d)czynności wyłącznie zwolnionych od podatku – brak.
Co do zasady – nie będzie istniała możliwość przyporządkowania wydatków w całości do celów wykonywanej przez Gminę działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak niektóre wydatki związane z pomieszczeniami restauracji (które będą przedmiotem najmu) da się wyodrębnić.
Uzupełnienie opisu sprawy:
1.Gmina realizuje projekt pn.: „(…)” w ramach zadań własnych, wynikających z ustawy o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.). Gmina wskazuje przepis art. 7 ust. 1 pkt 15 – utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.
2.Nadrzędnym celem zadania pn.: „(…)” – będzie modernizacja budynku Ratusza. Głównym przeznaczeniem obiektu będzie funkcja wizytówki Miasta – w budynku obok pomieszczeń Urzędu Gminy znajdzie się restauracja, muzeum, centrum informacji turystycznej.
3.Budynkiem będzie administrować Urząd Miasta.
4.Gmina jest w stanie wyodrębnić niektóre wydatki poniesione na poszczególne pomieszczenia (tj. Restaurację, części wspólne UMIG, klatki schodowe, kino, (…) Ośrodek Kultury, Centrum Informacji Turystycznej i Muzeum). Większość wydatków Gmina nie jest w stanie wyodrębnić.
5.Towary i usługi nabywane w związku z realizacją Zadania będą wykorzystywane do następujących rodzajów do czynności:
a)opodatkowanych podatkiem od towarów i usług:
w 36% budynek będzie wynajmowany pod działalność restauracji,
b)jednocześnie opodatkowanych i niepodlegających opodatkowaniu:
w 20% budynek użytkowany będzie przez Urzędu Miasta i Gminy (m.in. czynności z zakresu administracji publicznej, świadczenie usług wynajmu),
w 3,8% budynek użytkowany będzie przez jednostkę budżetową Gminy – Centrum Informacji Turystycznej (m.in sprzedaż pamiątek, nieodpłatna informacja turystyczna),
c)czynności niepodlegających opodatkowaniu:
umowa użyczenia z instytucją kultury – (…) Ośrodek Kultury – w 27% powierzchni budynku (10% powierzchni stanowi Kino),
umowa użyczenia z Muzeum – w 13,2% powierzchni budynku.
d)czynności wyłącznie zwolnionych od podatku – brak.
6.Następujące pomieszczenia Ratusza będą jednocześnie służyły czynnościom opodatkowanym i niepodlegających opodatkowaniu:
w 20% budynek użytkowany będzie przez Urzędu Miasta i Gminy (m.in. czynności z zakresu administracji publicznej, świadczenie usług wynajmu),
w 3,8% budynek użytkowany będzie przez jednostkę budżetową Gminy – Centrum Informacji Turystycznej (m.in sprzedaż pamiątek, nieodpłatna informacja turystyczna).
7.Gmina zamierza dokonać odliczeń od wydatków na modernizację budynku – usługi i materiały budowlane.
Gmina zamierza odliczyć w 100% od wydatków ściśle przypisanych do pomieszczeń restauracji.
W zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej ani niepodlegającej opodatkowaniu), Gmina zamierza dokonać odliczenia według następującego schematu:
-odliczyć te wydatki współczynnikiem w wysokości 36% – jako udział powierzchni planowanej do oddania w komercyjny najem (pomieszczenia restauracji) w powierzchni użytkowej całego budynku, i dodatkowo:
-odliczyć te wydatki prewspółczynnikiem Urzędu Miasta pomnożonym przez 23,8% – jako udział powierzchni pomieszczeń Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej w powierzchni użytkowej całego budynku.
Zatem w zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności Gmina zamierza dokonać odliczenia według wzoru = 36% * ww. wydatki + 23,8% * prewsp. UM * ww. wydatki.
Gmina zamierza dokonać odliczeń prewspółczynnikiem Urzędu Miasta dla części wydatków przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej.
Gmina nie zamierza odliczać wcale wydatków ściśle związanych z pomieszczeniami oddanymi w użyczenie.
8.Ww. wydatków co do zasady wydatków na rewitalizację nie można wprost przypisać do działalności opodatkowanej lub czynności niepodlegających opodatkowaniu. Niektóre (nieliczne) wydatki można jednak wyodrębnić.
9.W odpowiedzi na prośbę o wskazanie, co dokładnie oznaczają użyte przez Państwa w stanowisku własnym określenia: współczynnik i prewspółczynnik odliczenia. Należy również wskazać, od jakich dokładnie wydatków chcą Państwo dokonać odliczenia współczynnikiem i prewspółczynnikiem oraz w jaki sposób została ustalona ich wysokość. Proszę podać wzór, na podstawie którego zamierzają Państwo obliczać współczynnik i prewspółczynnik odliczenia; wskazali Państwo:
Określenie: współczynnik to udział procentowy powierzchni danych pomieszczeń do całości powierzchni użytkowej budynku.
Określenie: prewspółczynnik Urzędu Gminy to współczynnik urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego ustalony według metodologii opisanej w § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2193 ze zm.).
Gmina zamierza odliczyć w 100% od wydatków ściśle przypisanych do pomieszczeń restauracji.
W zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu), Gmina zamierza dokonać odliczenia według następującego schematu:
-odliczyć te wydatki współczynnikiem w wysokości 36% – jako udział powierzchni planowanej do oddania w komercyjny najem (pomieszczenia restauracji) w powierzchni użytkowej całego budynku, i dodatkowo:
-odliczyć te wydatki prewspółczynnikiem Urzędu Miasta pomnożonym przez 23,8% – jako udział powierzchni pomieszczeń Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej w powierzchni użytkowej całego budynku.
Zatem w zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności Gmina zamierza dokonać odliczenia według wzoru = 36% * ww. wydatki + 23,8% * prewsp. UM * ww. wydatki.
Gmina zamierza dokonać odliczeń prewspółczynnikiem Urzędu Miasta dla części wydatków przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej.
Gmina nie zamierza odliczać wcale wydatków ściśle związanych z pomieszczeniami oddanymi w użyczenie.
Wzór współczynnika to X = ilość metrów użytkowych powierzchni badanej / ilość metrów użytkowych całego budynku ratusza x 100%.
Wzór prewspółczynnika został opisany w § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r.
10.W odpowiedzi na pytanie: „Jakimi przesłankami kierują się Państwo uznając, że ww. sposoby obliczenia proporcji są najbardziej reprezentatywne – najbardziej odpowiadają specyfice wykonywanej przez Państwa działalności oraz dokonywanych nabyć?”, wskazali Państwo:
Przesłanki: sposób dokonania odliczeń od wskazanych inwestycji najbardziej odzwierciedla proporcję podatku naliczonego VAT od poniesionych wydatków w strukturze przyszłej sprzedaży generowanej przez Ratusz.
Prewspółczynnik Urzędu Miasta obliczono w następujący sposób:
Roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez Urząd Miasta i Gminy (…) stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej (1-2) (…):
1)ewidencja sprzedaży VAT – sprzedaż netto, w tym: (…);
•odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług na terytorium kraju,
•eksport towarów,
•wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów,
•odpłatna dostawa towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałoby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju,
2)sprzedaż środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych jst.
Dochody Urzędu Miasta i Gminy (…).
1.Sprawozdanie RB-27S (…).
2.Zmniejszenia dochodów (a+b+c+d+e+f+g+h) – (…).
a)dochody, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 4 lit. b-d i pkt 5 ustawy o finansach publicznych – (…):
-(-) odsetki od środków na rachunkach bankowych – (…);
-(-) odsetki od udzielonych pożyczek – (…);
-(-) dywidendy z tytułu posiadanych praw majątkowych;
-(-) spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej – (…);
b)zwrot różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT lub zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT;
c)dochody wykonane JB (tj. samorządowej JB, innej niż urząd obsługujący JST) powiększone o kwotę stanowiącą równowartość środków przeznaczonych na wypłatę przez tę jednostkę, na podstawie odrębnych przepisów zasiłków, zapomóg i innych świadczeń o podobnym charakterze na rzecz osób fizycznych, celem realizacji zadań JST – (…):
-(-) sprawozdanie RB-27S – (…);
-(+) odsetki od środków na rachunkach bankowych;
-(-) przekazane do JB środki na wypłatę zasiłków, zapomóg i innych świadczeń o podobnym charakterze na rzecz osób fizycznych – (…);
-(-) pozostałe (poza zasiłkami) środki zasilające JB pochodzące z dochodów własnych JST lub z dotacji czy subwencji, z których są pokrywane wydatki JB (środki te będą uwzględniane w wyliczeniu propozycji JB) – (…);
d)środki finansowe pozostające na wydzielonym rachunku, o których mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, odprowadzone na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego – (…),
e)wypłaty nadwyżki środków obrotowych samorządowego ZB;
f)kwoty stanowiące równowartość środków innych niż stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy VAT, przekazane samorządowym ZB, innym jednostkom sektora finansów publicznych oraz innym osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, z wyjątkiem kwot, które zostały zwrócone, celem realizacji przez te podmioty zadań jednostki samorządu terytorialnego – (…);
-(-) dotacje pomniejszone o zwroty (otrzymane w danym roku) przekazane do CkiB., Stowarzyszeń, innych JST, SPZOZ - (…);
g)odszkodowania należne JST, pomniejszone o kwoty odszkodowań stanowiących zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT,
-(-) odszkodowania niestanowiące zapłaty z tytułu dostawy towarów czy świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT (kary umowne, odszkodowania z ubezpieczeń),
h)(-) sprzedaż środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych jst,
Prewspółczynnik proporcji 32%
wyliczenie: (…)
Prewspółczynnik wynosi zatem 32%
Sposób obliczenia współczynnika przedstawiono wcześniej.
11.W odniesieniu do okresów i danych do wyliczenia ww. sposobów obliczenia proporcji przedstawionych powyżej, w celu ustalenia kwot podatku VAT podlegających odliczeniu – prewspółczynnik UM według danych za rok 2022 do wydatków poniesionych w roku 2023 (analogicznie następne lata). Co do współczynnika pytanie wydaje się niezasadne.
12.Wskazane ww. sposoby obliczenia proporcji zapewniają dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane.
13.Wskazane ww. sposoby obliczenia proporcji obiektywnie odzwierciedlają część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
14.W ocenie Gminy, wskazane sposoby obliczenia proporcji są najbardziej reprezentatywne – najbardziej odpowiadają specyfice wykonywanej przez Gminę działalności oraz dokonywanych przez nią nabyć, gdyż najbardziej odzwierciedlają proporcję podatku naliczonego VAT od poniesionych wydatków w strukturze przyszłej sprzedaży generowanej przez Ratusz.
15.Gmina ma zamiar ujmować w ww. sposobach obliczenia proporcji pomieszczenia stanowiące powierzchnie wspólne, w tym klatki schodowe w następujący sposób:
W zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu), Gmina zamierza dokonać odliczenia według następującego schematu:
-odliczyć te wydatki współczynnikiem w wysokości 36% – jako udział powierzchni planowanej do oddania w komercyjny najem (pomieszczenia restauracji) w powierzchni użytkowej całego budynku, i dodatkowo:
-odliczyć te wydatki prewspółczynnikiem Urzędu Miasta pomnożonym przez 23,8% - jako udział powierzchni pomieszczeń Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej w powierzchni użytkowej całego budynku.
Zatem w zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności Gmina zamierza dokonać odliczenia według wzoru = 36% * ww. wydatki + 23,8% * prewsp. UM * ww. wydatki
16.Prewspółczynnik dla ww. jednostki organizacyjnej, zajmującej się administrowaniem budynkiem Ratusza, obliczony zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników wynosi 32%.
17.Prewspółczynnik dla Urzędu Gminy, obliczony zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników wynosi 32%.
Pytanie
Czy Gminie przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku od towarów i usług związanego ze wskazaną inwestycją, jeśli tak, to w jakiej części?
Państwa stanowisko w sprawie (uzupełnione w piśmie z 10 sierpnia 2023 r.)
Gminie będzie służyło prawo do odliczenia podatku VAT w zakresie realizacji Zadania.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Jako, że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT.
Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.
Zatem, w przypadku, gdy Gmina będzie wykonywała czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – powinna być traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie będzie działała de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.
Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
Czynności dokonywane przez Gminę (za pośrednictwem jej jednostki – Urzędu Gminy) na podstawie umów cywilnoprawnych w Urzędzie, takie jak m.in. sprzedaż działek pod zabudowę, świadczenie usług dzierżawy lokali użytkowych, powinny być traktowane jako podlegające opodatkowaniu VAT, bowiem w tym zakresie Gmina będzie działała jako podatnik VAT, stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Tym samym, wydatki Gminy na Projekt będą pośrednio związane także z działalnością opodatkowaną VAT Gminy.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami niemającymi zastosowania w przedmiotowej sytuacji.
W odniesieniu do ponoszonych przez Gminę wydatków na Zadanie nie będzie możliwe ich jednoznaczne przyporządkowanie do czynności dających prawo do odliczenia podatku naliczonego oraz czynności niedających takiego prawa.
Jednakże, z uwagi na fakt, iż ponoszone przez Gminę wydatki będą miały niewątpliwie w części związek także z czynnościami opodatkowanymi VAT, powinno Gminie przysługiwać prawo do odliczenia części VAT naliczonego od tego rodzaju wydatków.
Do rozstrzygnięcia pozostaje natomiast kwestia, w jaki sposób ustalić wysokość podatku, który będzie przez Gminę możliwy do odliczenia.
W opinii Gminy, do odliczenia Gmina może zastosować następujący schemat:
·odliczenie w 100% od wydatków ściśle przypisanych do pomieszczeń restauracji;
·odliczenie współczynnikiem 36% od wydatków związanych z całym budynkiem (wydatki nie dające się wyodrębnić na poszczególne rodzaje pomieszczeń) – jako udział powierzchni planowanej do oddania w komercyjny najem w całym budynku;
·odliczenie prewspółczynnikiem Urzędu Miasta pomnożonym przez 23,8% od wydatków związanych z całym budyniem (wydatki nie dające się wyodrębnić na poszczególne rodzaje pomieszczeń) – jako udział powierzchni pomieszczeń Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej w całym budynku;
·odliczenie prewspółczynnikiem Urzędu Miasta dla części wydatków przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej;
·brak odliczenia dla wydatków ściśle związanych z pomieszczeniami oddanymi w użyczenie.
Gminie przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku od towarów i usług związanego ze wskazaną inwestycją.
Gmina ma prawo odliczyć w 100% od wydatki ściśle przypisane do pomieszczeń restauracji.
W zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu), Gmina ma prawo dokonać odliczenia według następującego schematu:
-współczynnikiem w wysokości 36% – jako udział powierzchni planowanej do oddania w komercyjny najem (pomieszczenia restauracji) w powierzchni użytkowej całego budynku, i dodatkowo:
-prewspółczynnikiem Urzędu Miasta pomnożonym przez 23,8% – jako udział powierzchni pomieszczeń Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej w powierzchni użytkowej całego budynku.
Zatem w zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności Gmina zamierza dokonać odliczenia według wzoru = 36% * ww. wydatki + 23,8% * prewsp. UM * ww. wydatki.
Gmina ma prawo dokonać odliczeń prewspółczynnikiem Urzędu Miasta dla części wydatków przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej.
Gmina nie ma prawa odliczać podatku od wydatków ściśle związanych z pomieszczeniami oddanymi w użyczenie.
Wzór współczynnika to X = ilość metrów użytkowych powierzchni badanej / ilość metrów użytkowych całego budynku ratusza x 100%.
Wzór prewspółczynnika został opisany w § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwa we wniosku w zakresie:
-prawa do pełnego odliczenia podatku od towarów i usług w odniesieniu do wydatków ściśle przypisanych do pomieszczeń restauracji – jest prawidłowe;
-prawa do odliczenia podatku od towarów i usług w odniesieniu do wydatków ściśle przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej prewspółczynnikiem Urzędu Miasta – jest prawidłowe;
-braku prawa do odliczenia podatku od towarów i usług w odniesieniu do wydatków ściśle przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom oddanym przez Gminę w użyczenie – jest prawidłowe;
-prawa do odliczenia podatku od towarów i usług w odniesieniu do wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu) według przedstawionego schematu – jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte m.in. w art. 86 ust. 2a-2h ustawy.
Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:
Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:
Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:
1)średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
2)średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
3)roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
4)średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.
Zgodnie z art. 86 ust. 2d ustawy:
W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.
Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy:
Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a, 10 i 10c-10g stosuje się odpowiednio.
W myśl art. 86 ust. 2h ustawy:
W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.
Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.
Na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 86 ust. 22 wydane zostało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem.
Na podstawie § 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia:
Rozporządzenie:
1)określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji”;
2)wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.
Podatnikami, do których odnoszą się przepisy zawarte w rozporządzeniu, są jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.
Zgodnie z § 2 pkt 8 ww. rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to:
a)urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,
b)jednostkę budżetową,
c)zakład budżetowy.
Stosownie do § 2 pkt 5 rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o urzędzie obsługującym jednostkę samorządu terytorialnego rozumie się przez to urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, działający w formie samorządowej jednostki budżetowej.
Rozporządzenie wprowadza wzory, według których wyznaczane są sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć. Metody te mają charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu „udziałów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą podatku od towarów i usług.
W myśl § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia:
W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.
Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla poszczególnych jednostek organizacyjnych.
W kolejnych ustępach § 3 rozporządzenia przedstawione zostały wzory, według których należy ustalać sposoby określenia proporcji dla poszczególnych jednostek organizacyjnych.
I tak, w myśl § 3 ust. 2 rozporządzenia:
Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:
X = Ax100/Dujst
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,
A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,
DUJST – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
Zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia:
Przez obrót rozumie się podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy, w zakresie:
a)dokonywanych przez podatników:
-odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,
-odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,
-eksportu towarów,
-wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b)odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.
W myśl § 2 pkt 9 rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o dochodach wykonanych urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego – rozumie się przez to dochody obejmujące dochody publiczne, środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych – wynikające ze sprawozdania rocznego z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszone o:
a) dochody, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 4 lit. b–d i pkt 5 ustawy o finansach publicznych,
b) zwrot różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy, lub zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy,
c) dochody wykonane jednostki budżetowej powiększone o kwotę stanowiącą równowartość środków przeznaczonych na wypłatę przez tę jednostkę, na podstawie odrębnych przepisów, zasiłków, zapomóg i innych świadczeń o podobnym charakterze na rzecz osób fizycznych, celem realizacji zadań jednostki samorządu terytorialnego,
d) środki finansowe pozostające na wydzielonym rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, odprowadzone na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
e) wpłaty nadwyżki środków obrotowych zakładu budżetowego,
f) kwoty stanowiące równowartość środków, innych niż stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, przekazanych zakładom budżetowym, innym jednostkom sektora finansów publicznych oraz innym osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, z wyłączeniem kwot, które zostały zwrócone, celem realizacji przez te podmioty zadań jednostki samorządu terytorialnego,
g) odszkodowania należne jednostce samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty odszkodowań stanowiących zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.
Zgodnie z § 3 ust. 5 rozporządzenia:
Dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, dochody wykonane jednostki budżetowej oraz przychody wykonane zakładu budżetowego nie obejmują odpowiednio dochodów lub przychodów uzyskanych z tytułu:
1)dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane odpowiednio przez jednostkę samorządu terytorialnego lub jednostkę organizacyjną jednostki samorządu terytorialnego do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane odpowiednio do środków trwałych jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego – używanych na potrzeby prowadzonej przez te jednostki działalności;
2)transakcji dotyczących:
a)pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,
b)usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41 ustawy, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.
Powołany powyżej przepis art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych.
Zgodnie z tą normą w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.
Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 11 grudnia 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:
Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.
Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.
Jak wynika z powyższych przepisów, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.
W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:
-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.), zwanej dalej ustawą o samorządzie gminnym:
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.
Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.
Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Jak już wyżej wskazano, odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z czynnościami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT.
Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.
Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji.
Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych z opodatkowania.
Natomiast – w świetle powołanych przepisów art. 86 ust. 2a ustawy – w sytuacji, gdy przypisanie nabywanych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej – „sposób określenia proporcji”.
Wątpliwości Gminy dotyczą prawa do odliczenia podatku od towarów i usług związanego z inwestycją.
W rozpatrywanej sprawie przedstawili Państwo stanowisko, iż do odliczenia Gmina może zastosować następujący schemat:
•odliczenie w 100% od wydatków ściśle przypisanych do pomieszczeń restauracji;
•odliczenie współczynnikiem 36% od wydatków związanych z całym budynkiem (wydatki nie dające się wyodrębnić na poszczególne rodzaje pomieszczeń) – jako udział powierzchni planowanej do oddania w komercyjny najem w całym budynku;
•odliczenie prewspółczynnikiem Urzędu Miasta pomnożonym przez 23,8% od wydatków związanych z całym budyniem (wydatki nie dające się wyodrębnić na poszczególne rodzaje pomieszczeń), jako udział powierzchni pomieszczeń Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej w całym budynku;
•odliczenie prewspółczynnikiem Urzędu Miasta dla części wydatków przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej;
•brak odliczenia dla wydatków ściśle związanych z pomieszczeniami oddanymi w użyczenie.
Gmina ma prawo odliczyć w 100% od wydatki ściśle przypisane do pomieszczeń restauracji. W zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu), Gmina ma prawo dokonać odliczenia według następującego schematu:
-współczynnikiem w wysokości 36% – jako udział powierzchni planowanej do oddania w komercyjny najem (pomieszczenia restauracji) w powierzchni użytkowej całego budynku, i dodatkowo:
-prewspółczynnikiem Urzędu Miasta pomnożonym przez 23,8% - jako udział powierzchni pomieszczeń Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej w powierzchni użytkowej całego budynku.
Zatem w zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności Gmina zamierza dokonać odliczenia według wzoru = 36% * ww. wydatki + 23,8%*prewsp. UM * ww. wydatki. Gmina ma prawo dokonać odliczeń prewspółczynnikiem Urzędu Miasta dla części wydatków przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej. Gmina nie ma prawa odliczać podatku od wydatków ściśle związanych z pomieszczeniami oddanymi w użyczenie. Wzór współczynnika to X = ilość metrów użytkowych powierzchni badanej/ilość metrów użytkowych całego budynku ratusza x 100%. Wzór prewspółczynnika został opisany w § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r.
Z opisu sprawy wynika, że w 36% budynek będzie wynajmowany pod działalność restauracji. Towary i usługi nabywane w związku z realizacją Zadania będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług – w 36% budynek będzie wynajmowany pod działalność restauracji. Gmina zamierza odliczyć w 100% od wydatków ściśle przypisanych do pomieszczeń restauracji. Jak Państwo wskazali co do zasady wydatków na rewitalizację nie można wprost przypisać do działalności opodatkowanej lub czynności niepodlegających opodatkowaniu. Niektóre (nieliczne) wydatki można jednak wyodrębnić.
Wskazać należy, że odliczenia podatku naliczonego, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, może dokonać zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT pod warunkiem, że nabyte towary i usługi są lub będą związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez tego podatnika.
Umowa najmu zdefiniowana została w art. 659 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610):
Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę. Należy wskazać, że umowa najmu jest umową cywilnoprawną, nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.
Wobec tego, najem stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. A zatem wypełnia on określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.
Zatem, analiza okoliczności sprawy i obowiązujących przepisów prawa prowadzi do wniosku, że jeżeli Gmina jest w stanie przyporządkować ponoszone w ramach projektu wydatki dotyczące zadania w odniesieniu do części budynku przeznaczonej na restaurację, które to wydatki będzie wykorzystywała wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to Gminie w tym zakresie będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Prawo do odliczenia podatku VAT będzie przysługiwało, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.
W konsekwencji Państwa stanowisko zgodnie, z którym Gmina może zastosować odliczenie w 100% od wydatków ściśle przypisanych do pomieszczeń restauracji należało uznać za prawidłowe.
Wątpliwości Gminy dotyczą także odliczenia podatku naliczonego prewspółczynnikiem Urzędu Miasta dla części wydatków przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej.
W odniesieniu do części wydatków przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej, które Gmina jest w stanie wyodrębnić, jak wynika z opisu sprawy – wydatki te będą wykorzystywane zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT). Ponadto budynkiem będzie administrować Urząd Miasta.
Zatem w odniesieniu do ww. wydatków Wnioskodawca powinien ustalić kwotę podatku naliczonego w oparciu o proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz przepisy ww. rozporządzenia w sprawie sposobu określenia proporcji, tj. w analizowanym przypadku przy zastosowaniu prewspółczynnika obliczonego dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
Mając zatem na uwadze powołane przepisy należy wskazać, że w sytuacji gdy wydatki przypisane bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej, które Gmina jest w stanie wyodrębnić będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a Wnioskodawca nie będzie miał możliwości przypisania poniesionych ww. wydatków do poszczególnych rodzajów czynności, to Gminie przysługuje prawo do odliczenia części podatku naliczonego od tych wydatków, na podstawie art. 86 ust. 1 w zw. z art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r., tj. przy zastosowaniu prewspółczynnika skalkulowanego dla urzędu obsługującego Gminę. Prawo do odliczenia podatku VAT będzie przysługiwało, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.
Podsumowując, dla części wydatków przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej Gmina może dokonać odliczeń prewspółczynnikiem Urzędu Miasta.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy zgodnie, z którym do odliczenia Gmina może zastosować odliczenie prewspółczynnikiem Urzędu Miasta dla części wydatków przypisanych bezpośrednio pomieszczeniom Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej jest prawidłowe.
Wątpliwości Gminy dotyczą także braku odliczenia podatku naliczonego dla wydatków ściśle związanych z pomieszczeniami oddanymi w użyczenie.
We wniosku wskazano, że w części niekomercyjnej nie będzie prowadzona działalność gospodarcza. Część budynku rewitalizowanego w ramach projektu zostanie udostępniona na rzecz (…) Ośrodka Kultury oraz część na rzecz Muzeum w ramach umowy użyczenia. Ponadto wskazali Państwo, że towary i usługi nabywane w związku z realizacją Zadania będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu:
-umowa użyczenia z instytucją kultury – (…) Ośrodek Kultury,
-umowa użyczenia z Muzeum.
W tym miejscu jeszcze raz należy podkreślić, że jeżeli zakupione towary i usługi wykorzystywane są wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, to podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W konsekwencji wskazać należy, że w odniesieniu do wydatków ściśle związanych z pomieszczeniami oddanymi w użyczenie Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług.
Zatem stanowisko Wnioskodawcy zgodnie, z którym Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków ściśle związanych z pomieszczeniami oddanymi w użyczenie jest prawidłowe.
Końcowo wątpliwości Gminy dotyczą możliwości odliczenia podatku naliczonego od wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu).
Wskazują Państwo, że w zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu), Gmina ma prawo dokonać odliczenia według następującego schematu:
-współczynnikiem w wysokości 36% – jako udział powierzchni planowanej do oddania w komercyjny najem (pomieszczenia restauracji) w powierzchni użytkowej całego budynku, i dodatkowo:
-prewspółczynnikiem Urzędu Miasta pomnożonym przez 23,8% – jako udział powierzchni pomieszczeń Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej w powierzchni użytkowej całego budynku.
Zatem w zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności Gmina zamierza dokonać odliczenia według wzoru = 36% * ww. wydatki + 23,8% * prewsp. UM * ww. wydatki.
Jak wskazała Gmina, następujące pomieszczenia Ratusza będą jednocześnie służyły czynnościom opodatkowanym i niepodlegających opodatkowaniu: w 20% budynek użytkowany będzie przez Urząd Miasta i Gminy (m.in. czynności z zakresu administracji publicznej, świadczenie usług wynajmu) oraz w 3,8% budynek użytkowany będzie przez jednostkę budżetową Gminy – Centrum Informacji Turystycznej (m.in sprzedaż pamiątek, nieodpłatna informacja turystyczna).
W tym miejscu wskazać należy, że w sytuacji, gdy dane wydatki ponoszone przez Gminę będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a Wnioskodawca nie będzie miał możliwości przypisania poniesionych ww. wydatków do poszczególnych rodzajów czynności, to Gminie przysługuje prawo do odliczenia części podatku naliczonego od tych wydatków, na podstawie art. 86 ust. 1 w zw. z art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r.
Jak wynika z wyżej cytowanego przepisu art. 86 ust. 2a ustawy, sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Z uwagi na różnorodność i bogactwo życia gospodarczego wybór sposobu, według którego dokonuje się tego proporcjonalnego przypisania, należy do podatnika. Przepisy ustawowe wymagają jedynie, aby odpowiadał on najbardziej specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Będzie to spełnione, jeśli sposób ten:
-zapewni dokonanie odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w części przypadającej na działalność gospodarczą (co do zasady dotyczącej czynności opodatkowanych VAT) oraz
-obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadających na działalność gospodarczą oraz na cele inne (z wyjątkiem celów prywatnych) – gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.
Oznacza to, że w odniesieniu do ww. wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu), Gmina zobowiązana będzie do wyodrębnienia takiej części podatku naliczonego, którą można przypisać prowadzonej działalności gospodarczej. Warto nadmienić, że zastosowane przez Gminę metody, czy też sposoby, na podstawie których Gmina dokonuje wydzielenia odpowiedniej kwoty podatku naliczonego, muszą odpowiadać wartościom faktycznym i rzeczywistym. Ciężar rzetelnego ustalenia, jaka część podatku naliczonego związana jest z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jaka część wykorzystywana jest dla potrzeb innych niż prowadzona działalność gospodarcza, spoczywa zawsze na Wnioskodawcy.
Zatem Gmina będzie zobowiązana do wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu „sposobu określenia proporcji” umożliwiającego odliczenie podatku naliczonego w prawidłowej wysokości w odniesieniu do towarów i usług, wykorzystywanych do celów działalności gospodarczej.
Ustawodawca na mocy art. 86 ust. 2h ustawy, daje podatnikom, w tym jednostkom samorządu terytorialnego, możliwość zastosowania innego sposobu określenia proporcji niż wskazują przepisy art. 86 ust. 22 ustawy, jednak tylko w sytuacji gdy wybrany sposób jest bardziej reprezentatywny.
Zatem Gmina może zastosować inną metodę tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy wybrana przez Gminę metoda jest bardziej reprezentatywna i tym samym najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej działalności.
W analizowanej sprawie Gmina wskazała, że ma ona prawo dokonać odliczenia według następującego schematu:
-współczynnikiem w wysokości 36% – jako udział powierzchni planowanej do oddania w komercyjny najem (pomieszczenia restauracji) w powierzchni użytkowej całego budynku, i dodatkowo:
-prewspółczynnikiem Urzędu Miasta pomnożonym przez 23,8% – jako udział powierzchni pomieszczeń Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej w powierzchni użytkowej całego budynku.
Zatem w zakresie wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności Gmina zamierza dokonać odliczenia według wzoru = 36% * ww. wydatki + 23,8% * prewsp. UM * ww. wydatki. Określenie: współczynnik to udział procentowy powierzchni danych pomieszczeń do całości powierzchni użytkowej budynku.
Wskazali Państwo, że ww. sposób obliczenia proporcji zapewni dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedli część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W ocenie Gminy, wskazany sposób obliczenia proporcji jest najbardziej reprezentatywny – najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Gminę działalności oraz dokonywanych przez nią nabyć, gdyż najbardziej odzwierciedla proporcję podatku naliczonego VAT od poniesionych wydatków w strukturze przyszłej sprzedaży generowanej przez Ratusz.
W ocenie Organu, proponowany przez Gminę sposób określenia proporcji dla celów odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją zadania, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu) (tj. wskazany powyżej sposób odliczenia), jest nieprawidłowy.
Należy zaznaczyć, że dokonując wyboru sposobu określenia proporcji należy mieć na uwadze charakter działalności prowadzonej przez Gminę, a także sposób finansowania tego podmiotu. Zgodnie z przywołanymi wyżej przepisami rozporządzenia w sprawie proporcji, działalność Gminy finansowana jest z dochodów publicznych, środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych. Przyjęta przez Gminę metoda – wskazany schemat odliczenia – nie uwzględnia tych elementów prowadzonej działalności, które mają wpływ na jej prowadzenie i funkcjonowanie – realizację zadań własnych Gminy, wynikających z ustawy o samorządzie gminnym.
Zatem uznać należy, że zastosowanie proponowanej przez Gminę metody mogłoby prowadzić do nieadekwatnego odliczenia podatku naliczonego – niezgodnego z rzeczywistością. Jak bowiem zauważył NSA z 10 października 2019 r. sygn. I FSK 1214/17, wielość źródeł finansowania wydatków Gmin (w tym na tworzenie składników majątku) sprawia, że ustalanie indywidualnych metod obliczania proporcji dla wydatków mieszanych w odniesieniu do poszczególnych składników majątkowych, mogłaby prowadzić do pomijania specyfiki działania Gmin, dając im prawo do odliczenia podatku naliczonego w nadmiernej wysokości.
W tym miejscu należy podkreślić, że z uwagi na swą specyfikę, jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami zrównanymi z komercyjnymi przedsiębiorcami. Powyższe wynika chociażby z racji uprzywilejowania tych jednostek poprzez treść art. 15 ust. 6 ustawy i nieuznawania ich za podatnika w określonych okolicznościach, tj. w przypadku działania w charakterze organu władzy publicznej, którego przymiotu komercyjny przedsiębiorca nie posiada i którego działalność, co do zasady, jest opodatkowana w całości. Z tego też względu, rozpatrując w zakresie podatku od towarów i usług kwestie uprawnień i obowiązków podmiotów, takich jak jednostki samorządu terytorialnego, należy mieć na względzie okoliczność, że podmioty te – co do zasady – w odniesieniu do niektórych czynności występują jako organ władzy publicznej i nie są uznawane za podatników stosownie do ww. art. 15 ust. 6 ustawy.
Ustalona proporcja musi uwzględniać działalność Gminy jako jednostki zajmującej się m.in. wynajmem lokali na rzecz podmiotów trzecich, a nie tylko jej działalność w odniesieniu do jednego składnika majątku. Jak stanowi bowiem § 3 ust. 1 rozporządzenia, w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego, tj. urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, jednostki budżetowej, zakładu budżetowego. Zatem odrębne określenie proporcji pozwala na uwzględnienie okoliczności specyficznych dla każdej z jednostek organizacyjnych i związanych z realizowaną działalnością oraz dokonywanymi nabyciami. Przepisy nie przewidują jednak, aby rozliczać poszczególne składniki majątku będące w zasobach Gminy lub też wszystkie rodzaje działalności gospodarczych prowadzonych przez Gminę samodzielnie. Przy czym, jeśli dany składnik majątku jest wykorzystywany przez kilka jednostek organizacyjnych, wówczas należy stosować proporcję wyliczoną dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.
W konsekwencji, Gmina nie może ustalić odrębnej proporcji w odniesieniu do pojedynczego składnika swojego majątku, ponieważ sposób określenia proporcji może zostać obliczony wg rozporządzenia oddzielnie jedynie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego, a nie dla poszczególnych składników majątku, czy rodzajów działalności wykonywanych przy użyciu tych składników majątku. W analizowanej sprawie administrowaniem budynkiem będzie zajmować się Urząd Gminy. Natomiast w Urzędzie Gminy jest wiele innych składników majątku oprócz remontowanego budynku, które służą do prowadzenia działalności w zakresie najmu/dzierżawy nieruchomości i ruchomości, czy też sprzedaży nieruchomości, czy też prowadzenia gospodarki wodno-kanalizacyjnej.
Natomiast w przypadku wybrania przez Gminę przedstawionego schematu odliczenia, podkreślić jeszcze raz należy, że „sposób określenia proporcji” powinien odzwierciedlać specyfikę całej wykonywanej przez jednostkę organizacyjną działalności i dokonywanych przez nią nabyć, tj. w rozpatrywanej sprawie specyfikę działalności Urzędu Gminy. Nie można bowiem zastosować różnych sposobów określenia proporcji w stosunku do różnych zakupów towarów i usług, dokonanych w ramach jednej jednostki organizacyjnej samorządu terytorialnego (Urzędu Gminy), w zależności od zakresu ich wykorzystywania do działalności gospodarczej.
Proponowane przez Gminę ustalenie sposobu określenia proporcji w oparciu przedstawiony schemat odliczenia, mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której w ramach jednostki samorządu terytorialnego funkcjonowałyby równolegle inne sposoby określenia proporcji, a mnogość sposobów określenia proporcji, wykreowanych w sposób przedstawiony przez Gminę spowodowałaby, że odliczenie podatku naliczonego byłoby nieczytelne. Tymczasem taka sytuacja jest niedopuszczalna w świetle regulacji zawartych w rozporządzeniu, w którym ustawodawca jednoznacznie wskazał, że dla ustalenia sposobu określenia proporcji najbardziej odpowiadającej specyfice wykonywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego działalności – sposób ten ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego, w tym urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, nie zaś odrębnie dla każdego ze składników majątku poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego.
Dodatkowo, nie sposób zgodzić się z zaprezentowaną metodą odliczenia części podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją zadania, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu), gdyż nie wskazali Państwo w ogóle dlaczego wskazany sposób odliczenia jest najbardziej reprezentatywny – najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Państwa działalności oraz dokonywanych nabyć.
Zaznaczyć wymaga, że w odpowiedzi na prośbę jakimi przesłankami kierują się Państwo uznając, że ww. sposób obliczenia proporcji (tj. wskazany powyżej sposób odliczenia) jest najbardziej reprezentatywny – najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Państwa działalności oraz dokonywanych nabyć, wskazali Państwo „Sposób obliczenia współczynnika przedstawiono wcześniej”.
W rozpatrywanej sprawie Gmina ograniczyła się więc wyłącznie do przestawienia wzoru, na podstawie którego zamierza ustalić wysokość odliczenia podatku od wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu). Jednocześnie schemat odliczenia przedstawiony przez Gminę jest nieadekwatny. Wnioskodawca nie wskazał dlaczego chce dokonać podwójnego wydzielenia kwoty do odliczenia najpierw stosując współczynnik w wysokości 36%, a później prewspółczynnik Urzędu Miasta, ale pomnożony przez 23,8%.
Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności oraz treść powołanych przepisów prawa prowadzi w konsekwencji do stwierdzenia, że Gmina nie może – w celu określenia przysługującej do odliczenia kwoty podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją ww. zadania, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu), zastosować zaproponowanego we wniosku schematu odliczenia.
W związku z powyższym wskazać należy, że – w ocenie tut. Organu – Gmina nie przedstawiła wiarygodnych przesłanek pozwalających na stwierdzenie, że przedstawiony schemat odliczenia będzie gwarantował, że zakres wykorzystywania do działalności gospodarczej nabywanych towarów i usług, będzie odzwierciedlony w sposób obiektywny i pełny. Zdaniem tut. Organu, przedstawiony sposób nie jest obiektywny i nie jest w stanie precyzyjnie odzwierciedlać stopnia wykorzystania wydatków związanych z realizacją zadania, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu) do działalności gospodarczej oraz do działalności innej niż gospodarcza.
Zatem stwierdzić należy, że zastosowanie zaprezentowanego schematu odliczenia w analizowanej sprawie może prowadzić do nieadekwatnego odliczenia podatku naliczonego – niezgodnego z rzeczywistością.
W celu odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu), będą Państwo mieli możliwość odliczenia części podatku VAT z uwzględnieniem zasad określonych w art. 86 ust. 2a-2h ustawy oraz rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników, tj. przy zastosowaniu proporcji dla Urzędu Miasta zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia.
Podsumowując, Gmina nie będzie mogła odliczyć kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu) według następującego schematu:
-współczynnikiem w wysokości 36% – jako udział powierzchni planowanej do oddania w komercyjny najem (pomieszczenia restauracji) w powierzchni użytkowej całego budynku, i dodatkowo:
-prewspółczynnikiem Urzędu Miasta pomnożonym przez 23,8% – jako udział powierzchni pomieszczeń Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej w powierzchni użytkowej całego budynku.
Zatem Państwa stanowisko zgodnie, z którym Gmina ma prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków, których nie można przypisać do konkretnego rodzaju działalności (ani do opodatkowanej, ani niepodlegającej opodatkowaniu), według następującego schematu:
-współczynnikiem w wysokości 36% – jako udział powierzchni planowanej do oddania w komercyjny najem (pomieszczenia restauracji) w powierzchni użytkowej całego budynku, i dodatkowo:
-prewspółczynnikiem Urzędu Miasta pomnożonym przez 23,8% – jako udział powierzchni pomieszczeń Urzędu Miasta i Centrum Informacji Turystycznej w powierzchni użytkowej całego budynku
jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).