Wyłączenie spod opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży elementu przedsiębiorstwa jako zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia spod opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży elementu przedsiębiorstwa jako zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa wpłynął 16 czerwca 2023 r.

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1) Zainteresowana będąca stroną postępowania: X.

2) Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: Y.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Zainteresowany będący stroną postępowania, tj. X. i zainteresowany niebędący stroną postępowania, tj. Y. na moment złożenia niniejszego wniosku są podmiotami powiązanymi wchodzącymi w skład Grupy.

Grupa w przeszłości działała w ramach trzech linii biznesowych:

- pianek technicznych (dalej: 1),

- izolacji (dalej: 2),

- materacy, topperów, poduszek, stelaży, łóżek kontynentalnych i akcesoriów (dalej: 3.).

Działalność gospodarcza była prowadzona w Polsce przez spółkę V., której udziałowcem był (...). (wcześniejsza nazwa: (...)).

W Polsce Grupa działała wyłącznie w obszarze linii biznesowej 2. i 3.. Dodatkowo lokalna spółka (V.) świadczyła usługi serwisowe na rzecz Grupy jako Centrum Usług Wspólnych oraz usługi IT i HR IT.

V. działała zatem w trzech obszarach biznesowych (Działy):

- Centrum Usług Wspólnych (dalej: Dział SSC),

- Izolacje (dalej: Dział Izolacje),

- Materace, toppery, poduszki, stelaże, łóżka kontynentalne i akcesoria (dalej: Dział 3.).

Z końcem marca 2022 r. na poziomie Grupy nastąpiła sprzedaż linii 3.  do (...). (podmioty niepowiązane).

W celu oddzielenia linii 3. od pozostałych działów biznesowych na poziomie lokalnym w Polsce, w 2021 r. zostały przeprowadzone dwie transakcje:

- V. zbyła Dział SSC jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: z.c.p.) do nowo utworzonej spółki X.,

- V. zbyła Dział Izolacje jako z.c.p. do Y.

Zbycie Działu SSC i Działu Izolacje do dwóch odrębnych spółek było również uwarunkowane planowaną transakcją nabycia od podmiotu niepowiązanego zakładu w (...). produkującego płyty termoizolacyjne na bazie poliizocyjanuratów (płyty termoizolacyjne PIR). W sytuacji gdyby doszło do finalizacji akwizycji zakładu w (...) Grupa miała dążyć do konsolidacji linii biznesowej Izolacje w ramach jednego podmiotu. Do chwili obecnej transakcja z przyczyn leżących po stronie zbywcy nie została sfinalizowana.

Podatkowe traktowanie ww. transakcji jako sprzedaży z.c.p. zostało potwierdzone w interpretacjach indywidualnych o sygnaturach:

- w zakresie sprzedaży Działu SSC jako z.c.p.:

- skutki VAT – znak sprawy: 0113-KDIPT1-3.4012.584.2021.3.MK,

- skutki PCC – znak sprawy: 0111-KDIB2-3.4014.265.2021.4.JS,

- skutki CIT – znak sprawy: 0111-KDIB2-1.4010.316.2021.4.BKD;

- w zakresie sprzedaży Działu Izolacje jako z.c.p.:

- skutki VAT – znak sprawy: 0113-KDIPT1-3.4012.826.2021.2.MK,

- skutki PCC – znak sprawy: 0111-KDIB2-3.4014.403.2021.2.JS,

- skutki CIT – znak sprawy: 0111-KDIB1-2.4010.557.2021.2.MZA.

Po przeprowadzeniu ww. transakcji w strukturach V. został wyłącznie Dział 3.. Po finalizacji transakcji na poziomie grupowym (sprzedaż linii biznesowej 3. przez Grupę do (...)) udziałowcem tej spółki został (...) oraz spółka zmieniła nazwę na (...) Spółka ta nie należy już do Grupy.

Aktualnie:

- Grupa prowadzi działalność w dwóch liniach biznesowych:

- pianek technicznych (1.),

- izolacji (2.).

- W Polsce funkcjonują dwie spółki Grupy:

- X., która świadczy usługi serwisowe jako Centrum Usług Wspólnych (dalej: CUW) i IT/HR IT,

- Y., która prowadzi działalność w ramach linii biznesowej 2.

Aktualnie z poziomu Grupy planowana jest transakcja polegająca na sprzedaży linii biznesowej 1. – pianek technicznych spółce Q. z siedzibą w USA (podmiot niepowiązany).

Zgodnie z warunkami umowy sprzedaży, linia biznesowa 1. zostanie sprzedana do spółki Q.  pod warunkiem uzyskania zgody antymonopolowej i dochowania procedur informowania pracowników i konsultacji w odpowiednich jurysdykcjach.

W Polsce nie jest prowadzona działalność w obszarze linii biznesowej pianek technicznych (1.). Niemniej jednak planowana transakcja wymaga podjęcia opisanych poniżej działań na rynku lokalnym w Polsce.

Grupa posiada centrum usług wspólnych w Belgii. Usługi te świadczone są przez Z. Z. świadczy usługi na rzecz spółek wchodzących w skład Grupy, tj. zarówno dla linii biznesowej 1., jak i 2..

Usługi Z. są świadczone przez centrum zlokalizowane w Belgii w (...), w części usługi te są outsourcowane do X.

Zatem X. świadczy jako CUW usługi na rzecz A. w zakresie obu linii biznesowych Grupy, tj. zarówno dla 1., jak i 2.. X. świadczy na rzecz Z. usługi w zakresie księgowości i technicznych świadczeń w obszarze kontrolingu (dalej: CUW).

Ponadto X. świadczy usługi IT (różne moduły (...), inżynieria sieci, systemy IT w obszarze HR) na rzecz Z. (dalej: IT/HR IT).

Podsumowując X. świadczy na rzecz Z. usługi CUW i IT/HR IT, przy czym usługi te są świadczone na rzecz klientów finalnych z Grupy z dwóch linii biznesowych: 1., jak i 2..

W związku z planowaną sprzedażą 1. do firmy Q. zaistniała zatem konieczność wyodrębnienia w strukturach X. tego obszaru działalności, jaki związany jest z obsługą linii biznesowej 1. (X1.) od tego obszaru działalności, jaki związany jest z obsługą linii biznesowej 2. (X2.).

Wyodrębnienie ma zostać przeprowadzone poprzez sprzedaż części przedsiębiorstwa X., jaka związana jest ze świadczeniem usług w obszarze linii biznesowej 2. oraz IT/HR IT do Y. – dalej: Transakcja.

Po przeprowadzeniu Transakcji w X. ma zostać ten element przedsiębiorstwa, jaki związany jest wyłącznie z obsługą linii biznesowej 1. (X1.).

Po wydzieleniu z X. tego fragmentu przedsiębiorstwa, jaki związany jest z obsługą linii biznesowej 2. (X2.), X. zostanie sprzedana do firmy Q. Będzie to transakcja na udziałach, przy czym na chwilę obecną nie jest jeszcze przesądzone na jakim poziomie. Transakcja nie będzie miała miejsca w Polsce.

Wcześniej do firmy Q. zostaną sprzedane firmy produkcyjne związane z linią biznesową 1.. Żadna z tych spółek nie ma siedziby w Polsce, lecz spółki te są odbiorcami końcowymi usług, jakie X. świadczy jako CUW.

Sprzedaż firm produkcyjnych do Q. planowana jest w czerwcu 2023 r. Z kolei Q. ma nabyć X. nie później niż 6 m-cy od dnia transakcji.

Przed planowanym nabyciem X. musi z kolei dojść do sprzedaży X2., tak aby w X. został tylko X1. Transakcja sprzedaży X2. ma zostać sfinalizowana najpóźniej we wrześniu 2023 r.

W związku z transakcją sprzedaży z.c.p., jaka miała miejsce w 2021 r., tj. sprzedaży przez V. Działu SSC do X. - na transakcji powstała wartość firmy. Wartość firmy została w księgach X. wyodrębniona kwotowo w podziale na wartość firmy CUW i wartość firmy IT/HR IT.

X. dokonuje amortyzacji podatkowej wartości firmy CUW i IT/HR IT.

Charakterystyka X. (zbywca)

Wewnętrzna struktura organizacyjna X. jest ukształtowana w oparciu o dwa kryteria:

- kompetencyjne oraz

- funkcjonalne, tj. dla jakiej linii biznesowej Grupy docelowo świadczone są usługi.

W ramach pionu kompetencyjnego w skład X. wchodzą podstawowe zespoły (...) (CUW księgowe):

- (...) – zespół zobowiązań,

- (...) – zespół księgi głównej, w tym środki trwałe,

- (...) – zespół księgowania wyciągów bankowych,

- (...) – zespół planowania i rozliczania podróży służbowych,

- (...) – zespół automatyzacji procesów,

- (...) – zespół kontrolingu i raportowania.

Dodatkowo X. zatrudnia informatyków lub współpracuje z informatykami (B2B), świadczącymi usługi IT i HR IT.

W ramach pionu funkcjonalnego w skład X. wchodzą zespoły:

- obsługujący wyłącznie linię biznesową 1. (dalej: Zespół X1.),

- obsługujący wyłącznie linię biznesową 2. (dalej: Zespół X2.).

Zespół X1. składa się z osób świadczących usługi wyłącznie dla linii biznesowej 1. w obszarach:

- (...) – zespół zobowiązań,

- (...) – zespół księgi głównej, w tym środki trwałe,

- (...) – zespół księgowania wyciągów bankowych,

- (...) – zespół planowania i rozliczania podróży służbowych,

- (...) – zespół automatyzacji procesów,

- (...) – zespół kontrolingu i raportowania.

Ponadto Zespół X1. świadczy usługi w obszarze:

- VAT,

- (...),

- (...).

Zespół X2. składa się z osób świadczących usługi wyłącznie dla linii biznesowej 2. w obszarach:

- (...) – zespół zobowiązań,

- (...) – zespół księgi głównej, w tym środki trwałe,

- (...) – zespół księgowania wyciągów bankowych,

- (...) – zespół planowania i rozliczania podróży służbowych,

- (...) – zespół automatyzacji procesów.

Ponadto Zespół X2. świadczy usługi w obszarze IT i HR IT.

Skład osobowy X. to: pracownicy księgowi, pracownicy IT lub współpracownicy IT w ramach współpracy B2B oraz pracownicy biurowi i administracji. X. korzysta również z usług podwykonawców, z którymi ma zawarte umowy cywilnoprawne.

X. zasadniczo świadczy usługi na oprogramowaniu finalnych odbiorców usług realizowanych, tj. odpowiednio spółek z linii biznesowej 1. lub 2..

Do 31 maja 2023 r. każdy zespół w pionie kompetencyjnym (np. (...)) miał swojego kierownika (team leader), który był wspólny dla Zespołu X1. oraz Zespołu X2.. Team leaderzy kompetencyjni raportowali do managera lokalnego X., a manager lokalny X. raportuje do grupowego managera Z..

Z dniem 1 czerwca 2023 r. został zatrudniony manager lokalny wyłącznie na potrzeby Zespołu X2., a zatem po tym dniu każdy z zespołów ma swojego lokalnego managera (odrębnego dla Zespołu X1. i odrębnego dla Zespołu X2.).

Od 1 czerwca 2023 r. na poziomie kompetencyjnym:

- zespół X2. nie ma własnych team leaderów, lecz wszyscy pracownicy kompetencyjni tego zespołu podlegają managerowi lokalnemu Zespołu X2.,

- Zespół X1. ma swoich własnych team leaderów, którzy podlegają managerowi lokalnemu Zespołu X1.

Wszyscy pracownicy X., tj. zarówno Zespołu X1., jak i Zespołu X2. pracują w (...). Niemniej jednak oba zespoły są wydzielone lokalizacyjnie:

- pracownicy Zespołu X1. świadczą pracę na IV-tym piętrze biurowca,

- pracownicy Zespołu X2. świadczą pracę na III-cim piętrze biurowca.

W obrębie X. istnieje wyodrębnienie osobowe Zespołu X1. i Zespołu X2.. Do poszczególnych zespołów przypisani są konkretni pracownicy, świadczący usługi wyłącznie w ramach danego zespołu.

Usługi Zespołu X1., jak i Zespołu X2. są wystandaryzowane i stosowana jest dla nich taka sama polityka cenowa, co wynika ze specyfiki usług CUW.

W ewidencji rachunkowej X. od początku jest wyodrębniona część IT i HR IT.

Od 1 czerwca 2023 r. w ewidencji rachunkowej X. została również wyodrębniona część CUW w podziale na X1. i w podziale na X2.. W systemie (...) funkcjonują odrębne miejsca powstawania kosztów dla X1. i X2..

W efekcie możliwe jest sporządzenie rachunku zysków i strat w podziale na X1. i w podziale na X2.. Z nowymi centrami kosztów powiązane są centra przychodowe, które umożliwiają podział kont bilansowych na linię biznesową X1. i linię X2..

Wyjątek dotyczy podatku VAT, CIT i rachunków bankowych.

Po Transakcji sprzedaży zarówno X., jak i Y. będą na początku (pierwsze miesiące po Transakcji) wystawiać faktury na belgijskie spółki Grupy, tj. Z.

Dopiero gdy firma Q. nabędzie X., usługi świadczone przez X. będą rozliczane zgodnie z umową, jaką zawrze X. z podmiotem/-ami z Grupy Q.

Charakterystyka Y. (nabywca)

Y. zajmuje się dystrybucją wyrobów izolacyjnych Grupy  w Polsce.

Siedziba Y. znajduje się w Łodzi (jest podnajmowana od X.). Pracownicy Y. pracują również w miejscowości Niepruszewo w woj. wielkopolskim i w terenie - na obszarze całej Polski. Siedziba Y. nie zmieni się po Transakcji i będzie to III piętro przy (...).

Y. jest spółką dystrybucyjną wyrobów izolacyjnych, która zajmuje się również administracją własną. Skład osobowy tej spółki to pracownicy odpowiadający za sprzedaż (np. przedstawiciele handlowi), pracownicy administracji i kontrolingu.

Y. nie prowadziła do tej pory działalności gospodarczej jako CUW, usługi w tym zakresie nabywała od Z., przy czym usługi te były przez Z. wyoutsourcowane do X. i były świadczone przez Zespół X2.

Charakterystyka przedmiotu sprzedaży X2.

Przedmiot sprzedaży obejmie ten element przedsiębiorstwa X., jaki związany jest z CUW, w tym zakresie, w jakim ostatecznymi odbiorcami usług CUW są spółki Grupy  z linii biznesowej 2.. Dodatkowo przedmiot sprzedaży obejmie w pełnym zakresie obszar IT i HR IT (dalej zespół składników będących przedmiotem Transakcji określany będzie jako: X2.).

Przedmiot sprzedaży obejmie wszystkie składniki materialne i niematerialne (w tym zobowiązania) przypisane do elementu przedsiębiorstwa X., jakim jest X2.. Z uwagi na specyfikę działalności X. nie przewiduje się jednak aby wysokość zobowiązań była wysoka.

Transakcja obejmie transfer wszystkich składników materialnych i niematerialnych X2. wg przedstawionych poniżej zasad.

1) Środki trwałe, wartości niematerialne i prawne (dalej: w.n.i.p.) i wyposażenie przypisane do X2., przy czym:

   - Środki trwałe i w.n.i.p. są przypisane imiennie do osób wchodzących w skład danego Zespołu X2., zatem zostaną przeniesione wszystkie środki trwałe i w.n.i.p. przypisane imiennie do pracowników Zespołu X2..

   - Wyposażenie jest przypisane do piętra, tj. zostanie przeniesione całościowo wyposażenie przypisane do piętra III, na którym pracuje Zespół X2..

2) Należności przypisane do Zespołu X2.:

- Wszystkie należności pochodzące z faktur wystawianych na Z. (z tytułu IT i HR IT) zostaną przeniesione do Y..

- Należności pochodzące z faktur wystawianych na Z. zostaną przeniesione na Y. w części, w jakiej dotyczą usług świadczonych na rzecz linii biznesowej 2..

- Należności z tytułów publicznoprawnych z uwagi na ich specyfikę nie zostaną przeniesione.

3) Zobowiązania:

   - Zobowiązania X., jakie będą istniały na moment Transakcji, zostaną rozdzielone pomiędzy X1. i X2. i te przynależne do X2. staną się częścią przedmiotu Transakcji.

   - Z uwagi na specyfikę prowadzonej przez X. działalności oraz fakt, iż spółka ta realizuje swoje zobowiązania na bieżąco, na moment Transakcji nie przewiduje się istotnych kwotowo zobowiązań.

   - Istniejące na moment Transakcji zobowiązania zidentyfikowane jako zobowiązania X2. wejdą jednak w skład przedmiotu sprzedaży.

   - Zobowiązania z tytułów publicznoprawnych z uwagi na ich specyfikę nie zostaną przeniesione.

4) Dokumentacja związana z działalnością X2.:

   - Dokumentacja jest wyodrębniona wg numerów klientów, tj. numerów docelowych klientów usług X., dokumentacja dotycząca X2. zostanie przeniesiona do Y..

   - Procedury są ustandaryzowane wg specyfiki kraju siedziby ostatecznych klientów z Grupy  – są to procedury stworzone z pionu kompetencyjnego (np. zobowiązania, księga główna). Po Transakcji X., jak i Y. będą miały zbliżone procedury bazujące na aktualnie obowiązujących w Grupie .

5) Umowy, prawa i obowiązki (w tym wierzytelności i zobowiązania) wynikające z umów zawartych przez X., które są związane z działalnością X2., a w szczególności z:

  a) Umowy na świadczenie usług CUW na rzecz Z..

W początkowym okresie po sprzedaży X2. umowa ma być realizowana zarówno przez X., jak i Y., później po domknięciu Transakcji zbycia X., X. (wówczas już tylko X1.) zaprzestanie świadczenia usług na rzecz Z..

  b) Umowy na świadczenie usług IT przez X. na rzecz Z. – umowa zostanie w całości scedowana na X2. (zespół informatyków, który w 100% przechodzi do Y.).

   c) Umowy najmu budynku.

- Umowa jest zawarta z X., X. podnajmuje część powierzchni Y..

- W pozostałym zakresie X. wykorzystuje – III piętro na rzecz X2., a IV piętro – X1..

- Kwestią związaną z tą umową zajmują się prawnicy i:

- albo umowa zostanie podzielona na dwa piętra, a następnie dojdzie do cesji umowy na III piętro,

- albo każda ze spółek zawrze swoją umowę.

  d) Umowy leasingu samochodów, drukarek i innych urządzeń biurowych oraz wyposażenia biurowego.

   - X. posiada dwie odrębne umowy na wyposażenie biurowe – odrębna na III piętro (gdzie pracuje Zespół X2. i odrębna na IV piętro, gdzie pracuje Zespół X1.). Zatem umowa na III piętro będzie scedowana na Y..

   - Reszta umów będzie albo podzielona albo scedowana albo zawarta na nowo.

  e) Umowy telekomunikacyjne (stacjonarne i komórkowe).

- Telefony stacjonarne – cesja w pełni na X2., X. zawrze nową umowę przed Transakcją.

- Telefony komórkowe – wydzielenie w postaci cesji lub innej czynności prawnej, wg numerów przypisanych do pracowników.

   f) Umowy z dostawcami Internetu – cesja w pełni na X2., X. zawrze nową umowę przed Transakcją.

  g) Umowy na usługi porządkowe – przed Transakcją zostaną podpisane nowe umowy – dla każdego piętra odrębna, później nastąpi cesja umowy na III piętro na Y..

  h) Umowy z dostawcami owoców – umowa zostanie wydzielona w oparciu o piętra (odrębna umowa na III piętro).

   i) Umowy z tytułu dodatkowego ubezpieczenia medycznego oraz umowy „(...)” – X. i Y. mają dwie odrębne umowy, nastąpi jedynie cesja w zakresie liczby osób – zwiększenie ilości osób w Y./zmniejszenie ilości osób w X..

   j) Umowy z firmami rekrutacyjnymi – nastąpi w pełni cesja umowy na Y., gdzie e‑rekruter posługuje się logo Grupy.

  k) Polisy na dodatkowe ubezpieczenie dla pracowników – nastąpi cesja.

   l) Umowy o charakterze IT na generowanie raportów (…) – umowa zostanie w X., Y. nie jest zainteresowana tą umową.

 m) Umowy cywilnoprawne z osobami świadczącymi usługi IT – cesja 100% umów na Y. – umowy dotyczą wyłącznie X2..

  n) Grupowa umowa na dostawy komputerów i laptopów - Y. ma podpisaną własną umowę, umowa z X. będzie kontynuowana do momentu zakupu X. przez Q., później umowa zostanie rozwiązana.

  o) Wszystkie umowy wewnątrzgrupowe, np. centralne zakupy, zakup usług IT – Y. ma podpisane umowy we własnym zakresie, umowy będą kontynuowane przez X. do momentu zakupu X. przez Q., następnie umowy te zostaną rozwiązane przez X..

  p) Inne umowy – zostaną funkcjonalnie zidentyfikowane do X1. lub X2. i albo będą cedowane albo po Transakcji każda ze spółek (X. i Y.) podpisze własną.

Jako że sposób przejęcia praw i obowiązków w przypadku Transakcji sprzedaży zależy od podmiotów trzecich (brak sukcesji uniwersalnej), wstąpienie przez Y. w prawa i obowiązki z tytułu ww. umów może nastąpić w drodze:

- cesji umów za zgodą kontrahentów,

lub alternatywnie:

         - rozwiązania bądź wygaśnięcia umów, których stroną jest X. i zawarcia tych umów przez Y. (np. w przypadku braku wyrażenia zgody na cesję umów przez kontrahentów),

         - podpisania umów z dotychczasowym kontrahentem przez Y. (np. w przypadku umów realizowanych w oparciu o uzgodnienia ustne),

         - innego równoważnego rozwiązania gwarantującego przejście praw i obowiązków z umów dotyczących Y..

 6) Przejście pracowników X2. na zasadach określonych w art. 23¹ Kodeksu pracy [Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2022.1510 t.j. z późn. zm.)] jako przejście części zakładu pracy. Wraz z przejściem pracowników zostaną przeniesione umowy o pracę wraz z prawami, obowiązkami, wierzytelnościami i zobowiązaniami wynikającymi z tych umów oraz wraz z niezrealizowanymi zobowiązaniami z tego tytułu oraz części zobowiązań z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych przypadających na przenoszonych pracowników.

 7) X. nie posiada środków finansowych z przedpłat.

 8) Środki pieniężne związane z działalnością Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych zostaną przeniesione na Y. w części proporcjonalnej do ilości przenoszonych pracowników.

 9) Rozliczenia międzyokresowe związane z X2., o ile pozostaną w X. na dzień wskazany w umowie sprzedaży - zdarzenia o niematerialnym charakterze z uwagi na niską ilość (...), w X. zostaną w całości (...)  z tytułu prenumerat literatury fachowej, Y. podpisze umowy na prenumeraty we własnym zakresie.

10) Rezerwy związane z X2. - głównie rezerwy na pracowników zostaną podzielone i przeniesione w odpowiedniej części na Y..

Przedmiot Transakcji nie obejmie:

 a) Zapasów, bowiem dla prowadzenia działalności gospodarczej nie są prowadzone zapasy,

 b) Nieruchomości, bowiem X. nie jest właścicielem żadnych nieruchomości,

 c) Obsługi kadrowo-płacowej i BHP – X. i Y. mają odrębne umowy z tą samą firmą, zatem po Transakcji nastąpi zwiększenie / zmniejszenie pracowników,

 d) Środków pieniężnych poza wymienionymi w pkt 8 powyżej,

 e) Składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, które są przypisane do X1., w tym w oparciu o przedstawiony powyżej mechanizm podziału,

  f) Należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym – z uwagi na specyfikę tego typu należności i zobowiązań oraz fakt, iż ich manualne rozdzielenie wiąże się z ogromnym nakładem pracy obarczonym ryzykiem błędu i ograniczeniami formalnymi ze strony organów publicznych.

Wyodrębnienie organizacyjne X2. i X1. w strukturach X.

W stanie faktycznym X2. i X1. świadczą tożsame usługi (z drobnymi różnicami co do wachlarza usług CUW).

Wewnętrzna struktura organizacyjna X. jest ukształtowana w oparciu o dwa kryteria:

- kompetencyjne oraz

- funkcjonalne, tj. dla jakiej linii biznesowej Grupy  docelowo świadczone są usługi.

W ramach pionu kompetencyjnego do końca maja 2023 r. zarówno pracownicy zespołu X1, jak i X2. mieli wspólnych team leaderów, a team leaderzy raportowali do lokalnego managera.

Z dniem 01.06.2023 r. został zatrudniony lokalny manager dla Zespołu X2. i pracownicy tego zespołu nie będą już podlegać team leaderom kompetencyjnym, lecz swojemu lokalnemu managerowi. Jeżeli chodzi o Zespół X2., nie będzie team leaderów z uwagi na fakt, iż zespół ten nie jest dużym zespołem. Wszyscy pracownicy X2. będą podlegać lokalnemu managerowi, który będzie raportować bezpośrednio do Managera Z..

Jeżeli chodzi o Zespół X1., z dniem 01.06.2023 r. również będzie on miał swojego lokalnego menadżera (który do 31.05.2023 r. pełnił tę funkcję w odniesieniu do obu zespołów). Lokalnemu managerowi podlegać będą team leaderzy i pracownicy Zespołu X1..

Lokalny manager Zespołu X2. i X1. będzie odrębnie raportował do managera Z..

W strukturach X. jest pełne wyodrębnienie na poziomie osobowym, tj. osób odpowiedzialnych za obsługę linii biznesowej 1. i 2.

X2. i X1. prowadzą działalność wprawdzie w tym samym biurowcu, lecz na różnych piętrach: X2. – III piętro, X1. – IV piętro.

W ewidencji rachunkowej X. od początku jest wyodrębniona część IT i HR IT.

Od 1 czerwca 2023 r. w ewidencji rachunkowej X. została również wyodrębniona część CUW w podziale na X1. i w podziale na X2.. W systemie (...) funkcjonują odrębne miejsca powstawania kosztów (cost centers – centra kosztowe) dla X1. i X2. Wraz z nowymi centrami kosztowymi powiązane zostało odrębne centrum zysków (profit center), co umożliwia podział kont bilansowych na odrębne linie biznesowe (tj. odrębnie dla X1. i dla X2.).

W efekcie możliwe jest sporządzenie rachunku zysków i strat w podziale na X1. i w podziale na X2..

Wyjątek dotyczy podatku VAT, CIT i rachunków bankowych.

W działalności X. występuje niewielka ilość transakcji.

Środki trwałe, w.n.i.p. i wyposażenie są bardzo dobrze rozdzielone pomiędzy X2. i X1. – przypisane albo do osoby albo do piętra.

X2. i X1. posiadają oddzielny personel przewidziany do prowadzenia działalności operacyjnej. Pracownicy i współpracownicy X2. i X1. posiadają zasadniczo zbliżone kwalifikacje i doświadczenie. W grupie pracowników i współpracowników X2. znajdują się dodatkowo informatycy.

W obrębie zarządu X. są osoby odpowiedzialne odpowiednio zarówno za Zespół X2., jak i za Zespół X1.. Skład zarządu może ulec zmianie po transakcjach.

Wprawdzie Zespół X1. i Zespół X2. świadczą usługi na rzecz tego samego usługobiorcy (Z., przy czym Zespół X2. świadczy dodatkowo usługi IT/HR IT na rzecz Z.), niemniej jednak odbiorcami usług obu zespołów są inne spółki Grupy  – w przypadku Zespołu X1. – spółki z linii biznesowej 1., a w przypadku Zespołu X2. – spółki z linii biznesowej 2. Dokumentacja związana z działalnością CUW w tym obszarze jest wyodrębniona w oparciu o numery klientów docelowych i realizowana jest co do zasady na oprogramowaniu tych klientów docelowych.

Wyodrębnienie finansowe X2. i X1. w strukturach X.

   - X2. jest całkowicie wyodrębniony rachunkowo w obszarze usług IT i HR IT, co oznacza, że przypisane mu są koszty, przychody, zobowiązania i należności.

   - Od 1 czerwca 2023 r. w ewidencji rachunkowej X. została również wyodrębniona część CUW w podziale na X1. i w podziale na X2.. W systemie (...) funkcjonują odrębne miejsca powstawania kosztów dla X1. i X2..

   - W efekcie możliwe jest sporządzenie rachunku zysków i strat w podziale na X1. i w podziale na X2.. Z nowymi centrami kosztów powiązane są centra przychodowe, które umożliwiają podział kont bilansowych na linię biznesową X1. i w podziale na X2..

Wyjątek dotyczy podatku VAT, CIT i rachunków bankowych.

   - Ponadto jeżeli chodzi o przychody – to X. wystawi faktury za ostatnie dwa miesiące odrębnie dla X2. i X1., a zatem nastąpi bezpośrednie przypisanie przychodów i należności do X2..

   - Jeżeli chodzi o należności i zobowiązania publicznoprawne przypisanie tego typu należności i zobowiązań do poszczególnych X2. i X1. jest pracochłonną, manualną pracą obarczoną ryzykiem błędu. Jest to uwarunkowane specyfiką tego typu należności i zobowiązań, w tym związanym z nimi szeregiem włączeń o charakterze szczególnym.

   - Dotychczas nie były opracowywane odrębne budżety roczne i nie była prowadzona własna, odrębna sprawozdawczość wewnętrzna do Grupy w podziale na X2. i X1.. Niemniej jednak aktualnie istnieje możliwość opracowywania takich kalkulacji i kalkulacje takie zostaną opracowane w celu dokonania wyceny na potrzeby Transakcji.

   - Zarówno X2., jak i X1. posiadają ten sam system pomiaru wyników, bowiem pomimo iż usługi są świadczone na rzecz dwóch linii biznesowych, są one zbliżone.

Wyodrębnienie funkcjonalne X2. i X1. w strukturach X.

-   Zarówno X2., jak i X1. prowadzą zbliżony pakiet usług, lecz usługi świadczone są dla innych odbiorców końcowych (odpowiednio spółek Grupy  z linii biznesowej 2.  (przez Zespół X2.) i 1. (przez Zespół X1.).

   - Usługi X2. i X1. są realizowane przez odrębny zespół ludzi (X2. ma swój zespół, X1. ma swój zespół).

   - X2. i X1. posiadają tożsame funkcje i ryzyka, co wynika z tego, iż rodzajowo świadczą zbliżone usługi.

   - Działalność X2. i X1. prowadzona jest w oparciu o przypisane do nich środki trwałe i wyposażenie (odrębne dla Zespołu X2. i odrębne dla Zespołu X1.).

   - X2. i X1. prowadzą działalność gospodarczą na odrębnych piętrach.

   - Odpowiedzialność za wyniki prowadzonej działalności jest zbliżona. Od 01.06.2023 r. Zespół X1. i Zespół X2. mają odrębnych lokalnych managerów, którym podlegają pracownicy danego zespołu.

   - Charakter działalności X2. i X1. de facto niewiele się różni (usług CUW). X2. świadczy dodatkowo usługi IT i HR IT.

   - Możliwość identyfikacji działalności X2. i X1. w obrębie struktur X., jak i na szczeblu Grupy  ma miejsce w oparciu o zaszeregowanie pracowników i związany z tym odrębny zespół środków trwałych i wyposażenia.

   - Dokumentacja związana z działalnością CUW w podziale na usługi świadczone na rzecz dwóch linii biznesowych jest wyodrębniona w oparciu o numery klientów docelowych i realizowana jest co do zasady na oprogramowaniu tych klientów docelowych.

   - X2. i X1. mają tego samego klienta bezpośredniego, jakim jest Z., lecz efekt ich usług na poziomie Grupy  przypisywany jest odmiennym klientom końcowym:

- X2. – spółkom linii biznesowej 2.,

- X1. – spółkom linii biznesowej 1..

   - X2. w zakresie usług IT i HR IT ma dodatkowo klienta, jakim jest Z.

   - Istnieje możliwość alokowania aktywów do X2. i X1..

   - Istnieje możliwość alokowania praw i obowiązków z umów do X2. i X1..

   - Zarówno X2., jak i X1. mają pracowników i współpracowników posiadających kwalifikacje i doświadczenie wymagane przez specyfikę danego działu, niemniej jednak z uwagi na fakt, iż usługi świadczone przez X2., jak i X1. są zbliżone, pracownicy ci mają podobne kwalifikacje.

Zdolność do działania przez X2., jak i X1. jako niezależne przedsiębiorstwa

Po dokonaniu Transakcji X2. będzie kontynuować swoją dotychczasową działalność gospodarczą bez zakłóceń i realizować zadania wynikające z umowy z usługobiorcą (Z.).

Na potrzeby kontynuacji działalności w analogicznym zakresie jak dotychczas nie będą wymagane żadne dodatkowe inwestycje i czynności poza dokonanymi w ramach Transakcji i opisanymi w stanie faktycznym powyżej.

Transakcja ta nie będzie miała wpływu na działalność operacyjną Zespołu X2..

Po dokonaniu Transakcji Y.:

- będzie prowadziła działalność dystrybucyjną wyrobów izolacyjnych (dotychczasowa działalność Y.), oraz

- będzie prowadziła działalność jako CUW i w obszarze IT i HR IT w oparciu o nabyty fragment przedsiębiorstwa od X., jakim jest X2..

X. (X1.) również będzie kontynuowała prowadzenie działalności gospodarczej w niezmienionej postaci. Do momentu nabycia X. przez Q. nabywcą usług X. zostanie Z., a od momentu nabycia X. przez Q. zmieni się nabywca usług X. (na podmiot/-y z grupy Q.).

Wartość przedmiotu sprzedaży X2. zostanie wyceniona przez niezależnego rzeczoznawcę.

Pytania w zakresie podatku od towarów i usług

 1) Czy opisana w zdarzeniu przyszłym Transakcja sprzedaży X2. przez X. do Y. będzie stanowiła zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT? (cześć pytania nr 1. w zakresie podatku od towarów i usług)

 2) Jeżeli odpowiedź na pytanie wskazane w punkcie 1 jest pozytywna, tj. Transakcja będzie stanowiła sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, to czy będzie ona wyłączona spod opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT? (oznaczone we wniosku jako 2.)

 3) W razie udzielenia na pytanie nr 1 odpowiedzi negatywnej, tj. Transakcja sprzedaży X2. przez Wnioskodawcę do Y. nie będzie stanowiła zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, to czy:

   - będzie ona podlegała opodatkowaniu VAT? Czy w takim przypadku X. będzie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż poszczególnych składników majątku przypisanych do X2. i naliczenia podatku należnego na zasadach właściwych dla danego składnika sprzedawanego majątku? Jednocześnie nabywca, tj. Y. będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego w fakturze dokumentującej sprzedaż? (oznaczone we wniosku jako 6.1.)

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku do towarów i usług

  1. W opisanym zdarzeniu przyszłym zbywany zespół składników majątkowych i niemajątkowych w postaci X2. będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

  2. W przypadku gdy stanowisko w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za prawidłowe, to Transakcja zbycia X2. nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

  6. W przypadku gdy stanowisko w zakresie pytania nr 1 zostanie uznane za nieprawidłowe, to:

6.1. Transakcja będzie podlegać opodatkowaniu VAT, wynikiem czego X. będzie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż poszczególnych składników majątku przypisanych do X2. i opodatkowania tej sprzedaży VAT na zasadach właściwych dla danego składnika majątku. Jednocześnie nabywca, tj. Y. będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego w fakturze dokumentującej tę sprzedaż.

Uzasadnienie stanowiska własnego w zakresie pytania nr 1

Cześć wspólna uzasadnienia własnego stanowiska przyporządkowanego do pytania nr 1 zawartego we wniosku.

Punktem wyjścia dla udzielenia odpowiedzi na pytania wskazane w pytaniu nr 1 Wniosku jest ustalenie, czy X2. stanowi z.c.p. w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Definicja z.c.p. zawarta jest w przepisach art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT:

Treść art. 2 pkt 27e ustawy o VAT: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:

zorganizowanej części przedsiębiorstwa – rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania

Treść art. 4a pkt 4 ustawy o CIT: Ilekroć w ustawie jest mowa o:

zorganizowanej części przedsiębiorstwa – oznacza to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania

Kluczowym dla określenia skutków podatkowych Transakcji sprzedaży X2. przez X. do Y. jest rozstrzygnięcie, czy na gruncie przytoczonych powyżej przepisów przedmiot sprzedaży spełnia definicję z.c.p. w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Zgodnie powołaną powyżej definicją z.c.p., aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako z.c.p., powinien spełniać następujące warunki łącznie:

- musi istnieć zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,

- zespół ten powinien być organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

- składniki przedsiębiorstwa przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

- zespół składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące wskazane zadania.

W kontekście powyższego należy więc określić, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do samodzielnej realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Jednocześnie wskazane wyodrębnienie musi funkcjonować w ramach istniejącego przedsiębiorstwa, które dokonuje przeniesienia z.c.p. Dla zakwalifikowania danego zespołu składników majątkowych jako z.c.p. istotne jest, aby powyższe przesłanki zostały spełnione łącznie.

Pomiędzy przenoszonymi składnikami majątku spełniającymi definicję z.c.p. muszą istnieć więc widoczne powiązania i zależności, które wspólnie (tj. jako zorganizowany zespół składników majątkowych) będą mogły służyć realizacji określonego celu gospodarczego.

W ocenie Zainteresowanych, zespół wszystkich zbywanych składników X2. będzie stanowił z.c.p., o czym świadczy poniższe uzasadnienie.

Z.c.p. jako zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań):

Przepisy ustawy o VAT i ustawy o CIT nie wskazują, co należy rozumieć pod pojęciem „zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań”.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, w skład takiego zespołu – aby można było mówić o z.c.p. – muszą wchodzić zarówno składniki materialne, jak i niematerialne oraz zobowiązania. Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących z.c.p., powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

W interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: Dyrektor KIS) podkreśla się wagę kadry pracowniczej jako kluczowego elementu zespołu składników stanowiących z.c.p.

Przykładowo, cyt.: „Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.” – interpretacja indywidualna z dnia 1 czerwca 2021 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.199.2021.2.MŻ.

Przenosząc powyższe na realia zdarzenia przyszłego, należy wskazać, że sprzedaż X2. będzie obejmować wszystkie składniki materialne i niematerialne funkcjonalnie i logicznie przypisane do X2., w tym kluczowe „aktywo”, jakim są pracownicy tego zespołu.

Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego planowana Transakcja obejmuje:

- całość środków trwałych, w.n.i.p. i wyposażenia przypisanych do X2.,

- należności X2. pochodzące z faktur wystawianych na rzecz Z. będących głównymi odbiorcami usług świadczonych przez ten zespół,

- zobowiązania przynależne do X2..

Na moment Transakcji zobowiązania X. zostaną podzielone pomiędzy X1. i X2. i te przynależne do X2. staną się częścią przedmiotu Transakcji. Z uwagi na specyfikę prowadzonej przez X. działalności oraz fakt, iż spółka ta realizuje swoje zobowiązania na bieżąco, na moment Transakcji nie przewiduje się istotnych kwotowo zobowiązań. Istniejące na moment Transakcji zobowiązania zidentyfikowane jako zobowiązania X2. wejdą jednak w skład przedmiotu sprzedaży,

- wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych przez X., a które są związane z działalnością X2.,

Sposób podziału i przypisania umów nastąpi w oparciu o uzgodnienia z kontrahentami (umowy będą albo cedowane, albo umowa z X. lub Y. zostanie, a X. lub Y. zawrze nowe umowy),

- przejście pracowników X2. (ok. 23 osoby) na zasadach określonych w art. 23¹ Kodeksu pracy.

Przedmiot sprzedaży nie będzie obejmował środków finansowych z przedpłat, bowiem w prowadzonej przez X. działalności gospodarczej zaliczkowe rozliczenia nie są praktykowane. Przedmiot sprzedaży nie obejmie środków pieniężnych z wyjątkiem tych związanych z działalnością ZFŚS oraz należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym.

Wnioski:

   - Transakcja będzie obejmować zespół składników materialnych i niematerialnych funkcjonalnie i logicznie przypisanych do X2., w tym kluczowe „aktywo”, jakim są pracownicy tego zespołu.

   - W realiach opisanego zdarzenia przyszłego jest możliwe prowadzenie działalności gospodarczej w oparciu o majątek będący przedmiotem Transakcji.

W konsekwencji, warunek aby wydzielany w ramach Transakcji sprzedaży przedmiot przedsiębiorstwa X. obejmował zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, w realiach rozpoznawanej sprawy należy uznać za spełniony.

Zagadnienie wyodrębnienia organizacyjnego X2. w istniejącym przedsiębiorstwie jako zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań):

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT aby można było określić pewien zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) mianem „zorganizowanej części przedsiębiorstwa”, zespół tych składników musi być organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie.

Jednocześnie przepisy ustawy o VAT i ustawy o CIT nie precyzują co należy rozumieć pod pojęciem „wyodrębnienia organizacyjnego”.

W literaturze podkreśla się, że „wyodrębnienie organizacyjne oznacza zazwyczaj wyodrębnienie części majątku przedsiębiorstwa (wraz ze składnikami niematerialnymi) w strukturze organizacyjnej całego podmiotu. Takie wyodrębnienie może przybrać formę np. oddziału, biura, zakładu, wydziału, departamentu, działu. Jednocześnie należy uznać, że nawet w przypadku, gdy fakt wyodrębnienia składników nie wynika z żadnych zapisów zawartych w dokumentach konstytuujących dany podmiot lub też regulujących jego funkcjonowanie, a takie wyodrębnienie w praktyce jest dostrzegalne i ono, chociaż nie ma oparcia w dokumentach podatnika, faktycznie istnieje - możemy mieć do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa [K. Gil, A. Obońska, A. Wacławczyk, A. Walter (red.), Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. Wyd. 3, Warszawa 2019.]”.

Zgodnie z powyższym fragmentem wyodrębnienie organizacyjne z.c.p. niekoniecznie musi być widoczne na gruncie dokumentacji wewnętrznej przedsiębiorstwa. Fakt zaistnienia wyodrębnienia organizacyjnego powinien być głównie oceniany przez pryzmat istniejącej realnie struktury organizacyjnej w ramach wydzielanych składników majątkowych, a nie ich formalnego wyodrębnienia.

Powyższa wykładnia znajduje potwierdzenie w linii interpretacyjnej organów podatkowych. W interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 9 sierpnia 2019 r. znak: 0114‑KDIP2‑2.4010.243.2019.3.RK wskazano, że „wyodrębnienie organizacyjne może przy tym wynikać ze statutu, regulaminu, zarządzenia lub innego aktu o podobnym charakterze, ale jak podkreślają również organy podatkowe w wydawanych interpretacjach, może mieć również charakter faktyczny”.

Jakkolwiek X2., będący przedmiotem sprzedaży, nie jest wyodrębniony organizacyjne na gruncie dokumentów wewnętrznych (brak wyodrębnienia formalnego), to wyodrębnienie organizacyjne ma charakter faktyczny. W obrębie X. istnieje bowiem wyodrębnienie osobowe i majątkowe X1. i X2.. O faktycznym wyodrębnieniu organizacyjnym świadczą poniższe okoliczności:

1) do poszczególnych części przedsiębiorstwa przypisani są konkretni pracownicy, świadczący usługi wyłącznie w ramach danego zespołu,

2) pracownicy Zespołu X1. i Zespołu X2. pracują na dwóch odrębnych piętrach w wynajmowanym biurowcu,

3) istnieje bardzo dokładne wyodrębnienie środków trwałych (przypisanych do konkretnych pracowników) oraz wyposażenia (przypisanego do konkretnego piętra).

Oceniając przesłankę wyodrębnienia organizacyjnego w realiach przedstawionego zdarzenia przyszłego należy mieć na względzie również specyfikę prowadzonej przez X1. i X2. działalności gospodarczej, którą jest świadczenie usług CUW i informatycznych.

Taki rodzaj działalności gospodarczej zasadza się de facto na trzech fundamentach:

   - elemencie ludzkim – tj. pracownikach świadczących usługi, którzy w realiach opisanego zdarzenia przyszłego są jednoznacznie z imienia i nazwiska zaszeregowani jako pracownicy wchodzący w skład Zespołu X1. i odrębnie w skład Zespołu X2. (pełne wyodrębnienie osobowe),

   - środkach trwałych i wyposażeniu, w oparciu o które ci pracownicy świadczą usługi – zarówno środki trwałe, jak i wyposażenie jest jednoznacznie przypisane do Zespołu X1. i odrębnie do Zespołu X2. (pełne wyodrębnienie środków trwałych i wyposażenia),

   - umowach z odbiorcami usług – wprawdzie Zespół X1. i Zespół X2. świadczą usługi na rzecz tego samego usługobiorcy (Z., przy czym Zespół X2. świadczy dodatkowo usługi na rzecz Z.), niemniej jednak odbiorcami usług obu zespołów są inne spółki Grupy  – w przypadku Zespołu X1. – spółki z linii biznesowej 1., a w przypadku Zespołu X2. – spółki z linii biznesowej 2.; dokumentacja związana z działalnością CUW w tym obszarze jest wyodrębniona w oparciu o numery klientów docelowych i realizowana jest co do zasady na oprogramowaniu tych klientów docelowych; umowa z Z. zostanie w całości scedowana na Y., a umowa na CUW zostanie bądź to scedowana bądź to zawarta jako odrębna umowa przez Y..

Od 01.06.2023 r. zarówno X1., jak i X2. posiadają własnego managera lokalnego, który odpowiada za usługi każdego z tych zespołów przed managerem Z.. Zatem pracownicy Zespołu X2. odpowiadają za wyniki swojej pracy przed lokalnym managerem Zespołu X2..

Równocześnie Zespół X2. prowadzi działalność w lokalizacji odrębnej od działalności X1..

W konsekwencji, wydzielany X2. spełnia kryterium wyodrębnienia organizacyjnego na potrzeby jego kwalifikacji jako z.c.p.

Zagadnienie wyodrębnienia finansowego X2. w istniejącym przedsiębiorstwie jako zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań):

Z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT wynika także, że dla określenia pewnego zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) mianem „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” powinno istnieć również finansowe wyodrębnienie zespołu tych składników w istniejącym przedsiębiorstwie.

Przepisy ustawy o VAT i ustawy o CIT nie wskazują jednak co należy rozumieć pod pojęciem „wyodrębnienia finansowego”.

Zgodnie z dominującą praktyką organów podatkowych uznaje się, że niniejsza przesłanka oznacza sytuację, w której sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej danego podmiotu pozwala na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów do z.c.p.

Stanowisko to zostało potwierdzone przez Dyrektora KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 17 stycznia 2020 r. (znak: 0114-KDIP2-2.483.2019.1.RK), który stwierdził, iż „wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

Z kolei w interpretacji indywidualnej z dnia 7 kwietnia 2020 r. znak: 0114‑KDIP1‑1.4012.127.2020.2.MŻ, Dyrektor KIS potwierdził istnienie z.c.p. w sytuacji, w której sporządzenie uproszczonych bilansów i przybliżonego wyniku finansowego jest możliwe w oparciu o ewidencję księgową, wskazując, że:

„Na podstawie prowadzonej przez Wnioskodawcę ewidencji księgowej istnieje możliwość ustalenia przybliżonego wyniku finansowego oraz sporządzenia uproszczonych bilansów dla X. (...) Faktem jest, że w przypadku części pozycji wykazywanych w bilansie Wnioskodawcy nie można dokonać jednoznacznego przyporządkowania do poszczególnych obszarów działalności. Nie wynika to jednak z braku wydzielenia funkcjonalnego, organizacyjnego czy finansowego, ale z faktu, iż w ramach jednego podmiotu prawnego prowadzona jest działalność w różnych obszarach. Nie sposób bowiem w jednoznaczny sposób podzielić na poszczególne części przedsiębiorstwa chociażby należności i zobowiązań publicznoprawnych”.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w tym kontekście „wyodrębnienie finansowe” nie oznacza pełnej samodzielności finansowej z.c.p. Nie ma konieczności prowadzenia odrębnej księgowości dla wydzielanej z.c.p., podobnie jak prowadzenia odrębnych rachunków bankowych. Zaistnienie przesłanki „wyodrębnienia finansowego” może nastąpić przykładowo za pośrednictwem rozbudowanej ewidencji na kontach analitycznych prowadzonych ksiąg rachunkowych.

Przenosząc powyższe na realia zdarzenia przyszłego możliwe jest prowadzenie rachunkowości zarządczej odrębnie dla X2. i X1., ponieważ:

   - X2. jest całkowicie wyodrębniony rachunkowo w zakresie usług IT/HR IT, co oznacza, że przypisane mu są koszty, przychody, zobowiązania i należności w obszarze IT/HR IT;

   - Od 1 czerwca 2023 r. zostało dokonane dodatkowo wyodrębnienie rachunkowe X2. w obszarze CUW. Od tego dnia istnieje możliwość ustalenia i przypisania do X2. kosztów, przychodów, zobowiązań i należności również w obszarze CUW, tj. w systemie księgowym (...) funkcjonują miejsca powstawania kosztów (cost centers – centra kosztowe) odrębnie dla X1. i dla X2.. Wraz z nowymi centrami kosztowymi powiązane zostało odrębne centrum zysków (profit center), co umożliwia podział kont bilansowych na odrębne linie biznesowe (tj. odrębnie dla X1. i dla X2.).

Dodatkowo zaznaczyć należy, że:

   - X. świadczy usługi realizowane przez konkretnych z imienia i nazwiska pracowników przypisanych odrębnie do X1. i do X2.,

   - wynagrodzenie X. jest kalkulowane w oparciu o zasadę koszt plus, natomiast koszty osobowe, koszty związane z wykorzystywanymi przez pracowników środkami trwałymi, w.n.i.p. i wyposażeniem są jednoznacznie przypisane do poszczególnych zespołów.

Tym samym istnieje możliwość wyodrębnienia finansowego przychodów realizowanych przez X2., a co za tym idzie również należności.

Ponadto, działalność gospodarcza X. bazuje na „aktywie ludzkim”, a kluczowe dla funkcjonowania X2. aktywa materialne to środki trwałe i wyposażenie, na którym pracują pracownicy X2., z kolei środki trwałe i wyposażenie można jednoznacznie przypisać do X2., co umożliwia również przypisanie do tego zespołu związanych z tym kosztów i zobowiązań.

W konsekwencji, wydzielany X2. spełnia kryterium wyodrębnienia finansowego na potrzeby jego kwalifikacji jako z.c.p.

Zagadnienie wyodrębnienia funkcjonalnego X2. w istniejącej spółce X.:

Z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT wynika także, że dla określenia pewnego zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) mianem „zorganizowanej części przedsiębiorstwa” powinno istnieć również funkcjonale wyodrębnienie zespołu tych składników w istniejącym przedsiębiorstwie.

Przepisy ustawy o VAT i ustawy o CIT nie wskazują jednak co należy rozumieć pod pojęciem „wyodrębnienia funkcjonalnego”.

Zgodnie ze słownikiem języka polskiego [https://sjp.pl/funkcjonalny] funkcjonalny oznacza m.in.:

„1. dobrze spełniający swoją funkcję; praktyczny, użyteczny;

2. mający jakąś funkcję w czymś, np. urządzeniu, systemie.”       

Wyodrębnienie funkcjonalne należy zatem rozumieć jako przeznaczenie zespołu majątku (oraz zobowiązań), mającego stanowić z.c.p., do realizacji określonych zadań/funkcji gospodarczych. Zatem, z.c.p. powinna obejmować elementy niezbędne do dalszego samodzielnego wykonywania działań gospodarczych, które realizuje w obecnej strukturze przedsiębiorstwa (vide interpretacja Dyrektora KIS z dnia 5 grudnia 2018 r. znak: 0114‑KDIP1-3.4012.618.2018.2.JG).

O wyodrębnieniu funkcjonalnym z.c.p. świadczy m.in. przypisanie do niej odpowiednich zasobów, przyjęte w jednostce gospodarczej rozwiązania organizacyjne i finansowe, które umożliwiają realizację przez z.c.p. określonej działalności gospodarczej, niezależnie od pozostałych jednostek w ramach danego podmiotu gospodarczego, bez konieczności ponoszenia dodatkowych nakładów na wyposażenie lub wprowadzanie istotnych zmian organizacyjnych w celu umożliwienia samodzielnego wykonywania funkcji gospodarczych po wyodrębnieniu z.c.p. z takiego podmiotu.

Z.c.p. tworzą więc składniki będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Zgodnie z praktyką interpretacyjną organów podatkowych wyodrębnienie funkcjonalne z.c.p. należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych i zdolności do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Z.c.p. powinna bowiem stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. powinna obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

Powszechnie przyjmuje się, że ta potencjalna zdolność do samodzielnej realizacji zadań wyraża się możliwością realizacji określonych zadań gospodarczych przez zespół składników majątkowych przyporządkowanych do z.c.p., który mógłby de facto stanowić oddzielne i niezależne przedsiębiorstwo realizujące dane zadania w sposób samodzielny, poczynając od momentu wyodrębnienia tego zespołu.

Zatem istotą tego kryterium jest ustalenie czy rozpatrywany zespół składników majątku, jako odrębna całość, byłby w stanie, od momentu jego wydzielenia, w sposób samodzielny funkcjonować na rynku w formie odrębnego przedsiębiorstwa.

Zdaniem Zainteresowanych, na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego X2. spełnia przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego, o czym świadczą następujące okoliczności:

- X2. posiada innych odbiorców końcowych swoich usług niż X1.,

- usługi X2. realizowane są przez odrębny zespół pracowników względem zespołu X1.,

- działalność X2. prowadzona jest w oparciu o przypisane do tego zespołu środki trwałe oraz wyposażenie,

- pracownicy Zespołu X2. świadczą swoje usługi w odrębnej od pracowników Zespołu X1. lokalizacji,

- dokumentacja jest wyodrębniona wg numerów klientów końcowych, tj. odpowiednio klientów z linii biznesowej 2. i linii biznesowej 1.

W konsekwencji, X2. ma przypisane odpowiednie zasoby do realizacji odrębnych od X1. zadań gospodarczych, tj. posiada zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), które są ze sobą funkcjonalnie powiązane i jednocześnie przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych (w realiach opisanego zdarzenia przyszłego działalności CUW oraz usług IT i HR IT).

Przedmiotem Transakcji będą wszystkie istotne składniki majątkowe, które mogą jako całość służyć do świadczenia usług CUW i IT/HR IT w zakresie, w jakim dotychczas robiła to X2. w ramach struktury X.. W szczególności, w ramach Transakcji Y. stanie się właścicielem majątku wchodzącego w skład zakupionego X2. (w tym środków trwałych i wyposażenia itd.), przejmie pracowników świadczących usługi CUW i IT/HR IT oraz wstąpi w prawa i obowiązki wynikające z umów (bądź to w drodze cesji umowy bądź to poprzez zawarcie takich umów oddzielnie – w zależności od tego jaka forma wstąpienia w prawa i obowiązki wynikające z umów będzie najprostsza i zostanie zaakceptowana przez strony trzecie).

Zatem w ramach Transakcji Y. przejmie wszystkie funkcjonalnie związane z X2. aktywa oraz przystąpi do umów z dostawcami i odbiorcami, a w konsekwencji nabędzie zespół składników materialnych i niematerialnych pozwalających na prowadzenie działalności gospodarczej w postaci usług CUW i IT/HR IT dot. X2. w niezmienionej formie w ramach nowego przedsiębiorstwa.

W konsekwencji, wydzielany X2. spełnia kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego niezbędnego dla jego kwalifikacji jako z.c.p.

Zdolność X2. do stanowienia niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze:

Jednym z warunków uznania przedmiotu transakcji za z.c.p. jest jego możliwość do stanowienia niezależnego przedsiębiorstwa realizującego samodzielnie zadania gospodarcze, w ramach działalności biznesowej prowadzonej w istniejącym przedsiębiorstwie.

Jednocześnie wydzielona z.c.p. na gruncie posiadanych zasobów musi posiadać zdolność do kontynuowania działalności w podobnej skali i zakresie, w jakiej następowało to w przedsiębiorstwie dokonującym wydzielenia.

Zgodnie z przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego X2. posiada odpowiednie składniki majątkowe, aby w okresie po dokonanej Transakcji prowadzić samodzielną działalność gospodarczą w niezmienionym zakresie na rzecz tego samego odbiorcy finalnego, tj. Z., bez konieczności ponoszenia dodatkowych nakładów finansowych.

Struktura organizacyjna X2. wskazuje na jej wyodrębnienie od pozostałych składników majątkowych X.. Kadra pracownicza dzięki swojemu zorganizowaniu oraz kompetencjom jest w stanie samodzielnie tworzyć politykę biznesową X2.. X2. posiada swojego własnego lokalnego managera, który koordynuje pracę tego zespołu i odpowiada za jego wyniki przed managerem grupowym Z.

Świadczenie usług CUW i IT/HR IT przez X2. jest zatem możliwe bez angażowania innych składników materialnych/niematerialnych z majątku X..

Tym samym Y. zakupi wyodrębniony i zorganizowany zespół składników majątkowych, który będzie kompletny, wystarczający i gotowy do realizacji przewidzianych dla niego zadań gospodarczych, czyli świadczenia usług CUW w zakresie dot. X2., IT i HR IT.

Tym samym, na skutek dokonania planowanej Transakcji zostanie zapewniona ciągłość ww. usług na rzecz spółek linii biznesowej 2. w Grupie , zaś podstawą prowadzenia tej działalności będzie zespół składników materialnych i niematerialnych, stanowiących przedmiot Transakcji.

Ciągłość ta zostanie w szczególności zapewniona na skutek zawarcia (lub scedowania) przez/na Y. umów zawartych z Z., co wiąże się z tym, iż począwszy od dnia przeprowadzenia Transakcji, Y. nabędzie prawo do pobierania wynagrodzenia za świadczone usługi przez X2.. Tym samym, działalność gospodarcza X2. będzie realizowana w sposób niezakłócony, bezpośrednio po dniu nabycia jego własności przez Y..

Wnioski:

   - Mając na uwadze powyższe okoliczności, X2. niewątpliwie posiada zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

   - W konsekwencji spełniona jest także ostatnia przesłanka kwalifikująca transakcję na składnikach majątkowych i niemajątkowych jako z.c.p., tj. zdolność X2. do stanowienia niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze.

Podsumowując, przedstawiona powyżej argumentacja jednoznacznie potwierdza, że X2. będzie stanowiło z.c.p. w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, bowiem:

- zespół ten stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;

- zespół ten jest organizacyjnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie X.;

- zespół ten jest wyodrębniony finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie X., tj. w zakresie działalności CUW dot. X2., usług IT / HR IT,

- składniki tego zespołu przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych (w zdarzeniu przyszłym – działalności CUW dot. X2. oraz usług IT i HR IT);

- zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.

W konsekwencji, opisany w zdarzeniu przyszłym zbywany zespół składników majątkowych i niemajątkowych w postaci X2. będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT oraz art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Uzasadnienie stanowiska własnego w zakresie pytania nr 2:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski. Ponadto, w myśl art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W konsekwencji transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W opisanym zdarzeniu przyszłym zespół składników majątkowych składających się na X2. stanowi z.c.p. w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, o czym świadczy uzasadnienie przedstawione w pkt 4.1. powyżej. W konsekwencji sprzedaż X2., jako sprzedaż z.c.p., nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Stanowisko Zainteresowanych w tym zakresie potwierdza argumentacja przedstawiana przez Dyrektora KIS, przykładowo w następujących interpretacjach indywidualnych:

- z dnia 26 maja 2021 r. znak: 0111-KDIB3-3.4012.94.2021.5.MS,

- z dnia 28 maja 2021 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.100.2021.4.EW.

Wniosek:

Jako że Transakcja sprzedaży X2. przez X. do Y. będzie stanowiła zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, będzie ona wyłączona spod opodatkowania podatkiem VAT, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska własnego w zakresie pytania nr 3 (oznaczonego we wniosku nr 6):

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Przy czym odliczeniu nie podlega podatek naliczony z transakcji udokumentowanej fakturą, która to transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku (art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT).

Jeżeli zatem stanowisko Zainteresowanych w zakresie pytania nr 1 będzie nieprawidłowe, tj. przedmiotem zbycia nie będzie z.c.p. w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, należy uznać, że dojdzie do sprzedaży zindywidualizowanych składników majątkowych, klasyfikujących się odpowiednio jako dostawa towarów/świadczenia usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu VAT. W takim przypadku na X. będzie ciążył obowiązek ich opodatkowania VAT.

X. będzie jednocześnie zobowiązana do wystawienia faktury dokumentującej zbycie poszczególnych składników majątku z uwzględnieniem podatku VAT w odniesieniu do każdego z nich według obowiązujących zasad i stawek.

Wówczas Y. będzie przysługiwało prawo odliczenia podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim nabywane składniki majątku wchodzące w skład X2. będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje jedynie względem składników majątkowych opodatkowanych VAT oraz niespełniających negatywnych przesłanek dotyczących prawa do odliczenia VAT przewidzianych w art. 88 ustawy o VAT.

Wniosek:

W przypadku uznania stanowiska w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe:

   - X. będzie zobowiązana do opodatkowania VAT Transakcji sprzedaży aktywów przypisanych do X2. zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

   - X. będzie również zobowiązana do wystawienia faktur dokumenujących zbycie poszczególnych składników majątku.

   - Jednocześnie nabywcy, tj. Y. będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego VAT o podatek naliczony VAT wykazany przez X. na fakturze dokumentującej Transakcję zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie oceny czy zbywany zespół składników majątkowych i niemajątkowych w postaci X2. będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług oraz, że sprzedaż X2. jako sprzedaż ZCP będzie wyłączona spod opodatkowania podatkiem VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570) – zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

a) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

b) eksport towarów;

c) import towarów na terytorium kraju;

d) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

e) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przepisy art. 6 wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

Przy czym należy zaznaczyć, że użyte w cyt. przepisie sformułowanie „transakcje zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma on zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Należy zauważyć, że powyższa regulacja stanowi implementację art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady.

W świetle art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Jak już wskazano, ustawodawca na mocy art. 6 pkt 1 ustawy wyłączył od opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.), zwanej dalej „Kodeks cywilny”. Zgodnie z tym przepisem:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

   1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

   2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

   3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

   4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

   5. koncesje, licencje i zezwolenia;

   6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

   7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

   8. tajemnice przedsiębiorstwa;

   9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. 

Natomiast definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 2 pkt 27e ustawy, pod którym to pojęciem rozumie się:

Organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych. Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia, jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie całość). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa obrotowe, ale także czynnik ludzki, a więc pracowniczy. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Podsumowując, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;

2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Tę ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Zorganizowana część przedsiębiorstwa winna mieć również zdolność zaistnienia jako niezależne przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ k.c.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zatem należy wskazać, że fakt wyłączenia niektórych składników materialnych i niematerialnych może pozostawać bez wpływu na kwalifikację zbywanych składników jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp. na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u zbywcy zorganizowany zespół składników gotowych realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po jego zbyciu możliwe musi być kontynuowanie działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa.

Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, należy dokładnie przeanalizować zarówno to jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Przy dokonaniu tej analizy pomocne, a czasami nawet niezbędne mogą okazać się orzeczenia TSUE.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.

W wyroku z dnia 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5 ust. 8 VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Trybunał uznał również, że regulacja art. 19 Dyrektywy 112 może znaleźć zastosowanie także w sytuacji przekazania aktywów przedsiębiorstwa bez prawa własności nieruchomości, jeżeli działalność gospodarcza nie wymaga użytkowania konkretnych pomieszczeń lub pomieszczeń wyposażonych w stałe instalacje konieczne do jej prowadzenia. Oznacza to, zdaniem TSUE, że wspomniany przepis obejmuje również sytuacje, w których lokal handlowy zostanie udostępniony nabywcy w drodze dzierżawy lub jeżeli nabywca dysponuje odpowiednią nieruchomością, do której może przenieść całość przejętych aktywów i gdzie może kontynuować działalność gospodarczą. Doprowadziło to Trybunał do wniosku, że: „przeniesienie własności zapasu towarów oraz wyposażenia sklepu z jednoczesnym oddaniem nabywcy w dzierżawę lokalu handlowego na podstawie umowy na czas nieoznaczony, ale możliwej do rozwiązania przez każdą ze stron z zachowaniem krótkiego terminu wypowiedzenia, stanowi przekazanie całości lub części aktywów w rozumieniu tego przepisu, pod warunkiem iż przekazane aktywa są wystarczające do prowadzenia przez nabywcę w sposób trwały samodzielnej działalności gospodarczej”.

W kontekście uregulowań wspólnotowych oraz orzecznictwa TSUE należy wskazać, że nie ma podstaw do przyjęcia, że tylko przeniesienie wszystkich składników materialnych i niematerialnych jest okolicznością decydującą o uznaniu danego zespołu składników materialnych i niematerialnych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, ponieważ jeśli dany zespół składników będzie zdolny do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej, to spełnione zostaną przesłanki pozwalające uznać, z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności, że doszło do wydzielenia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto, w wyroku z 21 czerwca 2012 r., sygn. akt I FSK 1586/11 NSA zauważył, że „Sam tylko fakt wyłączenia jakiegokolwiek składnika majątku nie pozwala na stwierdzenie, że już z tego powodu przedmiotem zbycia nie jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, bowiem decydującą jest okoliczność, czy przy użyciu tej części można samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. (…) Jeśli wyłączenie określonego składnika nie pozbawi wydzielonego kompleksu majątkowego cech przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części, to zbycie w takiej postaci nie podlega podatkowi od towarów i usług”.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest ustalenie czy zbywany zespół składników majątkowych i niemajątkowych w postaci X2. będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a w konsekwencji transakcja zbycia ww. składników będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 6 pkt 1 ustawy.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że:

W Polsce funkcjonują dwie spółki Grupy :

- X. która świadczy usługi serwisowe jako Centrum Usług Wspólnych i IT/HR IT,

- Y., która prowadzi działalność w ramach linii biznesowej 2.

W związku z planowaną sprzedażą przez grupę linii biznesowej 1. do firmy Q. zaistniała zatem konieczność wyodrębnienia w strukturach X. tego obszaru działalności, jaki związany jest z obsługą 1. (X1.) od tego obszaru działalności, jaki związany jest z obsługą linii biznesowej 2. (X2.).

Wyodrębnienie ma zostać przeprowadzone poprzez sprzedaż części przedsiębiorstwa X., jaka związana jest ze świadczeniem usług w obszarze linii biznesowej 2. oraz IT/HR IT do Y.

Po przeprowadzeniu Transakcji w X. ma zostać ten element przedsiębiorstwa, jaki związany jest wyłącznie z obsługą linii biznesowej 1. (X1.).

Transakcja sprzedaży X2. ma zostać sfinalizowana najpóźniej we wrześniu 2023 r.

Zespół X2. składa się z osób świadczących usługi wyłącznie dla linii biznesowej 2. w obszarach: (...). Ponadto Zespół X2. świadczy usługi w obszarze IT i HR IT.

Skład osobowy X. to: pracownicy księgowi, pracownicy IT lub współpracownicy IT w ramach współpracy B2B oraz pracownicy biurowi i administracji. X. korzysta również z usług podwykonawców, z którymi ma zawarte umowy cywilnoprawne.

X. zasadniczo świadczy usługi na oprogramowaniu finalnych odbiorców usług realizowanych, tj. odpowiednio spółek z linii biznesowej 1. lub 2..

Z dniem 1 czerwca 2023 r. został zatrudniony manager lokalny wyłącznie na potrzeby Zespołu X2., a zatem po tym dniu każdy z zespołów ma swojego lokalnego managera (odrębnego dla Zespołu X1. i odrębnego dla Zespołu X2.).

Pracownicy Zespołu X2. świadczą pracę na III-cim piętrze biurowca.

W obrębie X. istnieje wyodrębnienie osobowe Zespołu X1. i Zespołu X2.. Do poszczególnych zespołów przypisani są konkretni pracownicy, świadczący usługi wyłącznie w ramach danego zespołu.

Od 1 czerwca 2023 r. w ewidencji rachunkowej X. została również wyodrębniona część CUW w podziale na X1. i w podziale na X2.. W systemie (...) funkcjonują odrębne miejsca powstawania kosztów dla X1. i X2.. W ewidencji rachunkowej X. od początku jest wyodrębniona część IT i HR IT.

W efekcie możliwe jest sporządzenie rachunku zysków i strat w podziale na X1. i w podziale na X2.. Z nowymi centrami kosztów powiązane są centra przychodowe, które umożliwiają podział kont bilansowych na linię biznesową X1. i linię X2..

Przedmiot sprzedaży obejmie ten element przedsiębiorstwa X., jaki związany jest z CUW, w tym zakresie, w jakim ostatecznymi odbiorcami usług CUW są spółki Grupy z linii biznesowej 2.. Dodatkowo przedmiot sprzedaży obejmie w pełnym zakresie obszar IT i HR IT.

Przedmiot sprzedaży obejmie wszystkie składniki materialne i niematerialne (w tym zobowiązania) przypisane do elementu przedsiębiorstwa X., jakim jest X2.. Z uwagi na specyfikę działalności X. nie przewiduje się jednak aby wysokość zobowiązań była wysoka.

W strukturach X. jest pełne wyodrębnienie na poziomie osobowym, tj. osób odpowiedzialnych za obsługę linii biznesowej 1. i 2..

Środki trwałe, w.n.i.p. i wyposażenie są bardzo dobrze rozdzielone pomiędzy X2. i X1. – przypisane albo do osoby albo do piętra.

Po dokonaniu Transakcji X2. będzie kontynuować swoją dotychczasową działalność gospodarczą bez zakłóceń i realizować zadania wynikające z umowy z usługobiorcą (Z.).

Na potrzeby kontynuacji działalności w analogicznym zakresie jak dotychczas nie będą wymagane żadne dodatkowe inwestycje i czynności poza dokonanymi w ramach Transakcji i opisanymi w stanie faktycznym powyżej.

Transakcja ta nie będzie miała wpływu na działalność operacyjną Zespołu X2..

X. (X1.) również będzie kontynuowała prowadzenie działalności gospodarczej w niezmienionej postaci.

Rozpatrując Państwa wątpliwości sformułowane w pierwszym pytaniu należy wskazać, że przedmiot sprzedaży – dział X2., zgodnie z przedstawionym opisem jest wyodrębniony po względem:

- organizacyjnym – zespół ten:

- obsługuje wyłącznie linię biznesową 2. oraz obejmuje w pełnym zakresie obszar IT i HR IT;

- wszyscy pracownicy X2. podlegają (od 1 czerwca 2023 r.) lokalnemu managerowi;

- jest w pełni wyodrębniony na poziomie osobowym (osoby odpowiedzialne za obsługę linii biznesowej 2.)

- prowadzi działalność na III piętro, podczas gdy X1. prowadzi działalność wprawdzie w tym samym biurowcu, lecz na IV piętrze,

- posiada oddzielny personel przewidziany do prowadzenia działalności operacyjnej

- finansowym: 

   - X2. jest całkowicie wyodrębniony rachunkowo w obszarze usług IT i HR IT, oraz (od 1 czerwca 2023 r. ) w zakresie CUW, co oznacza, że przypisane mu są koszty, przychody, zobowiązania i należności

   - w systemie (...) funkcjonują odrębne miejsca powstawania kosztów dla X1. i X2..

   - możliwe jest sporządzenie rachunku zysków i strat w podziale na X1. i w podziale na X2.. Z nowymi centrami kosztów powiązane są centra przychodowe, które umożliwiają podział kont bilansowych na linię biznesową X1. i w podziale na X2..

   - Istnieje możliwość alokowania praw i obowiązków z umów do X2. i X1..

- funkcjonalnym:

   - Zarówno X2., jak i X1. prowadzą zbliżony pakiet usług, lecz usługi świadczone są dla innych odbiorców końcowych (odpowiednio spółek Grupy  z linii biznesowej 2. (przez Zespół X2.) i 1. (przez Zespół X1.).

- majątkowym:

   - Środki trwałe, wartości niematerialne i prawne i wyposażenie są bardzo dobrze rozdzielone pomiędzy X2. i X1. – przypisane albo do osoby albo do piętra

   - X. posiada dwie odrębne umowy na wyposażenie biurowe – odrębna na III piętro (gdzie pracuje Zespół X2.)

   - istnieje możliwość alokowania aktywów do X2. i X1..

Zespół X1. i Zespół X2. świadczą usługi na rzecz tego samego usługobiorcy (Z.), niemniej jednak odbiorcami usług obu zespołów są inne spółki Grupy  – w przypadku Zespołu X1. – spółki z linii biznesowej 1., a w przypadku Zespołu X2. – spółki z linii biznesowej 2., ponadto Zespół X2. świadczy dodatkowo usługi IT/HR IT na rzecz Z.

Po dokonaniu Transakcji X2. będzie kontynuować swoją dotychczasową działalność gospodarczą bez zakłóceń i realizować zadania wynikające z umowy z usługobiorcą (Z.). Na potrzeby kontynuacji działalności w analogicznym zakresie jak dotychczas nie będą wymagane żadne dodatkowe inwestycje i czynności poza dokonanymi w ramach Transakcji i opisanymi w stanie faktycznym powyżej. Transakcja ta nie będzie miała wpływu na działalność operacyjną Zespołu X2..

Zatem sprzedawane składniki majątku przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych, a zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Reasumując, zespół składników materialnych i niematerialnych w postaci X2. będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy spod opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyłączone jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Wobec powyższego transakcja sprzedaży zespołu składników materialnych i niematerialnych w postaci X2. przez X. na rzecz Y. nie będzie podlegała podatkowi VAT.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Jednocześnie nie udzielam odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku nr 6.1., bowiem ze względu  na jego warunkowy charakter, oczekiwali Państwo na nie odpowiedzi w  przypadku stwierdzenia przez Organ, że sprzedaży zespołu składników materialnych i niematerialnych w postaci X2. nie będzie stanowił w ocenie Organu zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Zaznaczenia wymaga, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259, ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.