Temat interpretacji
Brak obowiązku naliczenia i zapłaty podatku VAT od transakcji sprzedaży części zabudowanej działki wydzielonej z działki nr 1.
Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
1)ponownie rozpatruję sprawę Pani wniosku z 5 grudnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 25 września 2019 r., sygn. akt I SA/Łd 352/19 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 marca 2023 r., sygn. akt I FSK 25/20;
2)stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 grudnia 2018 r. wpłynął Pani wniosek z 5 grudnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku naliczenia i zapłaty podatku VAT od transakcji sprzedaży części zabudowanej działki wydzielonej z działki nr 1. Wniosek został uzupełniony – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 6 lutego 2019 r. (data wpływu 12 lutego 2019 r.) oraz z 20 lutego 2019 r. (data wpływu 22 lutego 2019 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej i nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Na posiedzeniu w dniu 16 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy w … I Wydział Cywilny rozpatrzył sprawę o dział spadku i zniesienie współwłasności. Postanowieniem sądowym Wnioskodawczyni stała się właścicielem m.in. działki oznaczonej numerem ewidencyjnym 1 o powierzchni 0,61 ha położonej w miejscowości … .
W dniu 20 sierpnia 2018 r. w Kancelarii Notarialnej … Wnioskodawczyni podpisała umowę przedwstępną ze spółką … S.A. z siedzibą w … na sprzedaż części działki 1 około 0,2820 ha za sumę około … zł.
Ww. część działki 1 będąca przedmiotem sprzedaży, jednostka rejestrowa… , nie jest wykorzystywana do działalności gospodarczej. Część działki 1 jak i cała działka do chwili śmierci męża Wnioskodawczyni, tj. 6 stycznia 2012 r., była siedliskiem gospodarczym i wykorzystywana była do celów mieszkalnych i prowadzenia gospodarstwa rolnego, zwolnionego od podatku VAT (obecnie niezamieszkanym). Ww. część działki nie była przedmiotem najmu, dzierżawy, użyczenia do 26 września 2018 r. W tym dniu Wnioskodawczyni podpisała na 3 miesiące umowę dzierżawy 1/2018 z … S.A. gdzie Zainteresowana wyraziła zgodę na dysponowanie przedmiotem dzierżawy czyli działki 1 na cele budowlane w zakresie uzyskania niezbędnych zgód i pozwoleń określonych szczegółowo w treści umowy przedwstępnej.
Wnioskodawczyni nie będzie ponosiła dodatkowych nakładów inwestycyjnych w związku z przygotowaniem przedmiotowej działki do sprzedaży, która nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
Warunkiem kupna wydzielonej działki z działki 1 będzie uzyskanie przez Kupującego … S.A. prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o warunkach zabudowy, z której będzie wynikać możliwość zabudowania przedmiotowej nieruchomości o pow. 0,2820 ha, która zostanie wydzielona z działki 1, obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi Kupującego.
Wnioskodawczyni nie prowadziła i nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami, nie dokonywała sprzedaży innych działek niż wskazana we wniosku. Pozostała część działki 1 o powierzchni 0,328 ha będzie w przyszłości przeznaczona do sprzedaży.
Warunki określone w umowie przedwstępnej:
1)Uzyskanie przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o warunkach zabudowy, z której będzie wynikać możliwość zabudowania przedmiotowej nieruchomości o pow. 0,2820 ha, która zostanie wydzielona z działki 1, obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi Kupującego, w tym obiektem handlowym o pow. zabudowy nie mniejszej niż 600 m2.
2)Uzyskanie przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę obiektu handlowego o powierzchni nie mniejszej niż 600 m2.
3)Uzyskanie przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę budynków i budowli posadowionych na przedmiotowej nieruchomości.
4)Uzyskanie przez Kupującego prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji wydanej przez właściwy organ o pozwoleniu na budowę wjazdu na przedmiotową nieruchomość pojazdów o masie powyżej 25 ton.
5)Uzyskanie pozwolenia na wycięcie drzew w zakresie niezbędnym do realizacji zamierzeń inwestycyjnych Kupującego.
6)Uzyskanie przez Kupującego wykonanej decyzji na wycinkę drzew kolidujących z zakresem przebudowy pasa drogowego.
7)Wydanie przez właściwy organ prawomocnej i ostatecznej decyzji o podziale działki 1, celem wydzielenia przedmiotowej nieruchomości, o kształcie odpowiadającym zaznaczonym linią w kolorze czerwonym na załączniku.
8)Uzyskanie przez Kupującego warunków technicznych, przyłączy kanalizacji sanitarnej, wodnej, kanalizacji deszczowej oraz przyłącza energetycznego.
Spółka … S.A. otrzymała pełnomocnictwa od Wnioskodawczyni do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych niezbędnych dla wskazania decyzji i pozwoleń opisanych w punktach „Warunki określone w umowie przedwstępnej”.
Przedmiotowa działka gruntu 1 zabudowana jest domem drewnianym - PKOB 111, budynkiem gospodarczym (obora) - PKOB 1271 i garażem - PKOB 1271.
Przedmiotowe obiekty są trwale związane z gruntem i oddane do użytkowania: dom w 1935 r., obora 1965 r., a garaż w 1938 r.
Obiekty te nie były oddane do użytkowania w wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, nie były przedmiotem najmu, dzierżawy i użyczenia do 26 września 2018 r.
Przedmiotowe obiekty nigdy nie były wykorzystywane do działalności innej niż prowadzenie gospodarstwa rolnego, które ustało z chwilą śmierci męża Wnioskodawczyni – … w dniu 6 stycznia 2012 r.
W rozumieniu przepisów o podatku dochodowym Wnioskodawczyni nie ponosiła wydatków na ich ulepszenie.
Budynki w gospodarstwie są niezamieszkałe i nie jest prowadzona w nich żadna działalność.
Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, że zgodnie z wstępnym projektem podziału załączonym do wniosku przedmiotem umowy będzie wydzielona z działki nr 1 o powierzchni 0,6100 ha nieruchomość o powierzchni 0,2820 ha (oznaczona na wstępnym projekcie podziału kolorem niebieskim) zabudowana domem drewnianym parterowym o powierzchni ok. 130 m2 (niezamieszkały) oraz dwoma budynkami gospodarczymi murowanymi o powierzchni: jeden ok. 113 m2, drugi ok. 125 m2 (oba nieużytkowane).
Zgodnie z paragrafem 4 przywołanej we wniosku umowy przedwstępnej sprzedaży pod warunkiem z dnia 20.08.2018 r. spisaną przez Notariusza … sprzedaż nieruchomości ma nastąpić niezwłocznie, to jest w terminie 14 dni po spełnieniu opisanych w tym paragrafie warunków, jednak nie później niż do 20.08.2019 r.
Nadto Wnioskodawczyni doprecyzowała, że Kupujący dokona rozbiórki posadowionych na wydzielonej działce budynków - domu drewnianego parterowego o powierzchni ok. 130 m2 oraz obu budynków gospodarczych murowanych o powierzchni jeden ok. 113 m2, drugi ok. 125 m2. Prace rozbiórkowe rozpoczną się po sprzedaży przez Wnioskodawczynię działki.
Kupujący dokona rozbiórki budynków i tylko on ponosił będzie koszty tej rozbiórki, będą to jego budynki posadowione na jego działce.
Pytanie
Czy sprzedaż działki wyodrębnionej z działki 1, przez Wnioskodawczynię, jako osobę fizyczną, nieprowadzącą działalności gospodarczej, zrodzi obowiązek naliczenia i zapłaty podatku VAT od wartości dokonanej transakcji?
Pani stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawczyni, dokonanie sprzedaży części działki wyodrębnionej z podziału działki 1 nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ Zainteresowana nabyła ww. działkę w wyniku przyjęcia spadku po mężu, …, który zmarł 6 stycznia 2012 r.
Do chwili zgonu działka ta była siedliskowo-rolną, położoną we wsi, gdzie mąż Wnioskodawczyni prowadził gospodarstwo rolne zabudowane starymi budynkami nieremontowanymi do chwili obecnej, a przeznaczone ewentualnie gdyby transakcja doszła do skutku, do rozbiórki przez … S.A.
Nabycie przez Wnioskodawczynię działki 1 nie było spowodowane chęcią jej odsprzedaży tylko sytuacją losową.
Zdaniem Wnioskodawczyni, odsprzedając, jako osoba fizyczna, część działki 1 dokona sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność wykonana będzie okazjonalnie, nie będzie zmierzała do nadania jej stałego charakteru, co oznacza, że nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, grunty budowle spełniają definicję towarów, ale z okoliczności sprzedaży ww. działki wynika, że Wnioskodawczyni osobiście przed planowaną sprzedażą nieruchomości nie występowała o podział działki 1, nie występowała również z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy czy o decyzję o warunkach przestrzennego zagospodarowania terenu. Zainteresowana nie dokonywała działań marketingowych, tzn. nie ogłaszała nigdzie chęci sprzedaży nieruchomości.
Analizując sprawę ma również zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, który określa, że zwolniona z podatku VAT jest dostawa budynków, których dostawa nie jest dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, przez które należy rozumieć oddanie nieruchomości do użytkowania w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu VAT, pierwszemu nabywcy nieruchomości po wybudowaniu tej nieruchomości lub ulepszeniu, gdy wydatki poniesione na ulepszenie nieruchomości w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły 30% wartości początkowej (art. 2 pkt 14 ustawy o VAT).
Budynki na omawianej nieruchomości zbudowane zostały w latach 30 i 60 ubiegłego wieku, zatem wtedy, kiedy nie obowiązywała ustawa o VAT.
Reasumując, Wnioskodawczyni stwierdza, że przytoczone artykuły z ustawy od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm.) potwierdzają stwierdzenie, że w przedmiotowej sprawie nie można Wnioskodawczyni uznać za podatnika podatku od towarów i usług, gdyż przedmiotowa nieruchomość została otrzymana w formie spadku a nie nabycia jej z zamiarem dalszej odsprzedaży czy też wykorzystania w ramach działalności gospodarczej – a więc nie w celach handlowych lecz prywatnych.
W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawczyni, zbywając nieruchomość będzie korzystała z przysługującego Jej prawa do rozporządzania majątkiem osobistym. Taka czynność będzie oznaczać działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług i nie mogą mieć zastosowania.
Ponadto w piśmie z dnia 6 lutego 2019 r. Wnioskodawczyni wskazała, że w Jej ocenie dokonanie sprzedaży części działki zabudowanej niezamieszkałym drewnianym budynkiem mieszkalnym i nieużytkowanymi budynkami gospodarczymi nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż jest to tylko i wyłącznie sprzedaż Jej majątku prywatnego.
Interpretacja indywidualna
Rozpatrzyłem Pani wniosek – 26 lutego 2018 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0113-KDIPT1-2.4012.866.2018.3.MC, w której uznałem Pani stanowisko za nieprawidłowe w zakresie braku obowiązku naliczenia i zapłaty podatku VAT od transakcji sprzedaży części zabudowanej działki wydzielonej z działki nr 1.
Interpretację doręczono Pani 5 marca 2019 r.
Skarga na interpretację indywidualną
25 marca 2019 r. wniosła Pani skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. Skarga wpłynęła do mnie 27 marca 2019 r.
Wniosła Pani o:
1)uchylenie zaskarżonej interpretacji;
2)zasądzenie na rzecz Strony skarżącej kosztów postępowania.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 25 września 2019 r., sygn. akt I SA/Łd 352/19.
Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 3 marca 2023 r., sygn. akt I FSK 25/20 oddalił skargę kasacyjną Organu.
NSA w ww. wyroku podzielił stanowisko zaprezentowane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi.
Wyrok z 25 września 2019 r., sygn. akt I SA/Łd 352/19, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 3 marca 2023 r. i wpłynął do mnie 29 maja 2023 r.
Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroków
Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.):
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:
•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;
•ponownie rozpatruję Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie zaznaczam, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie wydania pierwotnej interpretacji, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 25 września 2019 r. sygn. akt I SA/Łd 352/19 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 marca 2023 r. sygn. akt I FSK 25/20.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowej (działki), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy: ,
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Jednocześnie wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.
W konsekwencji, wykorzystywanie majątku należącego do danej osoby stanowi również działalność gospodarczą jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.
Należy wskazać, iż przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.
Należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Z okoliczności sprawy wynika, że nie prowadzi Pani działalności gospodarczej i nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Nie prowadziła Pani i nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami.
Na posiedzeniu w dniu 16 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy w … rozpatrzył sprawę o dział spadku i zniesienie współwłasności. Na podstawie postanowienia sądowego stała się Pani właścicielem m.in. działki nr 1 o powierzchni 0,61 ha położonej w miejscowości … .
20 sierpnia 2018 r. w kancelarii notarialnej podpisała Pani umowę przedwstępną ze spółką … S.A. na sprzedaż części działki 1 około – 0,2820 ha.
Ww. część działki 1 będąca przedmiotem sprzedaży nie jest wykorzystywana do działalności gospodarczej. Część działki 1 jak i cała działka do chwili śmierci Pani męża, tj. 6 stycznia 2012 r. była siedliskiem gospodarczym i wykorzystywana była do celów mieszkalnych i prowadzenia gospodarstwa rolnego (obecnie niezamieszkanym). Ww. część działki nie była przedmiotem najmu, dzierżawy, użyczenia do 26 września 2018 r. W tym dniu podpisała Pani na 3 miesiące umowę dzierżawy 1/2018 z … S.A. gdzie Zainteresowana wyraziła zgodę na dysponowanie przedmiotem dzierżawy czyli działki nr 1 na cele budowlane w zakresie uzyskania niezbędnych zgód i pozwoleń określonych szczegółowo w treści umowy przedwstępnej.
Warunkiem kupna wydzielonej działki z działki 1 będzie uzyskanie przez Kupującego … S.A. prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o warunkach zabudowy, z której będzie wynikać możliwość zabudowania przedmiotowej nieruchomości o pow. 0,2820 ha, która zostanie wydzielona z działki 1, obiektami zgodnie z planami inwestycyjnymi Kupującego. Ww. Spółka otrzymała od Pani pełnomocnictwa do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych niezbędnych dla wskazania decyzji i pozwoleń opisanych w punktach – „Warunki określone w umowie przedwstępnej”.
Przedmiotowa działka gruntu 1 zabudowana jest domem drewnianym, budynkiem gospodarczym (obora) i garażem. Ww. obiekty są trwale związane z gruntem i oddane do użytkowania: dom w 1935 r., obora 1965 r., a garaż w 1938 r. Obiekty te nie były oddane do użytkowania w wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, nie były przedmiotem najmu, dzierżawy i użyczenia do 26 września 2018 r. Przedmiotowe obiekty nigdy nie były wykorzystywane do działalności innej niż prowadzenie gospodarstwa rolnego, które ustało z chwilą śmierci Pani męża - … 6 stycznia 2012 r. W rozumieniu przepisów o podatku dochodowym Wnioskodawczyni nie ponosiła wydatków na ich ulepszenie. Budynki w gospodarstwie są niezamieszkałe i nie jest prowadzona w nich żadna działalność.
Zgodnie z wstępnym projektem podziału, przedmiotem umowy będzie wydzielona z działki nr 1 o powierzchni 0,6100 ha nieruchomość o powierzchni 0,2820 ha zabudowana domem drewnianym parterowym (niezamieszkały) oraz dwoma budynkami gospodarczymi murowanymi (oba nieużytkowane). Kupujący dokona rozbiórki posadowionych na wydzielonej działce budynków - domu drewnianego parterowego oraz obu budynków gospodarczych murowanych. Prace rozbiórkowe rozpoczną się po sprzedaży przez Panią działki. Kupujący dokona rozbiórki budynków i tylko on ponosił będzie koszty tej rozbiórki, będą to jego budynki posadowione na jego działce.
Nie będzie Pani ponosiła dodatkowych nakładów inwestycyjnych w związku z przygotowaniem przedmiotowej działki do sprzedaży, która nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Nie dokonywała sprzedaży innych działek niż wskazana we wniosku.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 25 września 2019 r. sygn. akt I SA/Łd 352/19 dotyczącym niniejszej sprawy, po przytoczeniu przepisów prawa podatkowego oraz orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 i płynących z niego wniosków, wskazał na okoliczności, w jakich stała się Pani właścicielką nieruchomości. Sąd Rejonowy w.... 24 lutego 2012 r. stwierdził, iż spadek po zmarłym stycznia 2012 r. mężu …, nabyła Pani wraz z synami po ¼ części. W wyniku późniejszej ugody sądowej, jedyną właścicielką spornej nieruchomości - gospodarstwa rolnego z zabudowaniami, domem drewnianym i dwoma budynkami gospodarczymi - stała się Pani. Sąd podkreślił, że przedmiotowa nieruchomość zarówno przez Panią, jak i wcześniej przez Pani małżonka, nie była wykorzystywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Stała się Pani części bowiem właścicielem przedmiotowego gruntu na skutek zdarzenia losowego i jako osoba prywatna. Nie można przypisać Pani nabycia nieruchomości w celu dalszego zbycia, co wskazywałoby na podejmowanie czynności w formie zorganizowanej. Osoba fizyczna może rozporządzać swoim majątkiem prywatnym, w tym zbywać jego elementy, chociażby poprzez sprzedaż nieruchomości, a działania te należy oceniać jako racjonalne gospodarowanie swoim mieniem.
W ocenie WSA w Łodzi, okolicznością niekwestionowaną jest, iż Pani 20 sierpnia 2018 r. zawarła ze spółką … przedwstępną umowę sprzedaży, pod kilkoma opisanymi w niej warunkami. Zawarcie takiej umowy przedwstępnej towarzyszy wielu transakcjom zbycia nieruchomości i nie może być utożsamiana z działaniem komercyjnym. Fakt zawarcia takowej umowy nie świadczy o prowadzonej działalności gospodarczej, podobnie jak okoliczność umocowania kupującego do podejmowania działań zmierzających do ziszczenia się opisanych w umowie warunków, od których uzależnione zostało nabycie. Podejmowana współpraca ma na celu realizację opisanych w umowie warunków, bez których spełnienia nie dojdzie do zawarcia finalnej umowy sprzedaży. Pani, racjonalnie gospodarującej swoim mieniem, zależy na zbyciu niewykorzystywanej nieruchomości, co oznacza, iż ze swej strony musi podejmować pewne działania, jak chociażby udzielenie pełnomocnictw celem uzyskania określonych rozstrzygnięć administracyjnych. Nie czyni Pani jednocześnie żadnych nakładów, wszelkie wydatki związane ze ziszczeniem się warunków umowy ponosi kupujący, co więcej kwota sprzedaży została już ustalona i uzyskanie określonych pozytywnych dla kupującego decyzji nie spowoduje jej wzrostu, co byłoby wymierną korzyścią. Zatem ziszczenie się warunków umowy uatrakcyjnia nieruchomość, ale wyłącznie dla kupującego. Rezygnacja strony z umocowania kupującego do określonych działań, uzyskania decyzji administracyjnych, pozwoleń, stanowiłaby nieracjonalny sposób rozporządzania własnym mieniem.
Jak wskazał WSA w Łodzi, nie należy takiego umocowania kwalifikować na równi z angażowaniem środków podobnych do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. Opisana aktywność strony, jest właściwa dla zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, czynnością związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.
WSA w Łodzi odniósł się także do kwestii zawartej 26 września 2018 r. ze spółką … umowy dzierżawy przedmiotowej części nieruchomości na okres 3 miesięcy. Z uwagi na zapis umowy - wyraziła Pani zgodę na dysponowanie przez dzierżawcę/kupującego przedmiotem dzierżawy. Jakkolwiek art. 15 ust 1 ustawy za nieistotny przyjmuje cel czy rezultaty działalności gospodarczej, to na gruncie konkretnego stanu faktycznego, ocena założonych i oczekiwanych przychodów także może wspomagać interpretację co do celu podejmowanych działań. Jak wynika z zapisów umowy dzierżawy i aneksu do niej, wyraziła Pani zgodę na dysponowanie przez ww. Spółkę przedmiotem dzierżawy na cele budowlane w zakresie uzyskania niezbędnych zgód i pozwoleń określonych w umowie przedwstępnej. Umowa dzierżawy została zawarta w związku z łączącą strony umową przedwstępną, czynsz dzierżawny ustalono na kwotę 100 zł. Przyjmując, w ślad za organem, iż zawarcie tego rodzaju umowy jawi się jako przejaw prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na obrocie nieruchomościami, należałoby zupełnie wykluczyć z rynku transakcje sprzedaży zawierane przez osoby fizyczne. Nie istnieje stan faktyczny, w którym zawarcie umowy dzierżawy składnika majątku osobistego nie determinowałoby oceny - z uwagi na występujący czynsz - że następuje wykorzystywanie majątku w działalności gospodarczej.
W ocenie WSA w Łodzi, planowane przez Panią działania w związku z transakcją sprzedaży działki nie noszą znamion działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, co wyklucza zastosowanie względem nich art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.
Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 3 marca 2023 r., sygn. akt I FSK 25/20, wskazał, że na podstawie zawartej umowy dzierżawy wyraziła Pani zgodę na dysponowanie przez dzierżawcę (przyszłego kupującego) działką nr 1. Czynność ta - jak trafnie przyjął Sąd pierwszej instancji - nie wykraczała jednak poza zwykłe wykonywanie prawa własności i nie powodowała, że Pani z tytułu tej sprzedaży stała się podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Pani - poza podpisaniem umowy dzierżawy za symboliczny czynsz z przyszłym nabywcą nieruchomości, która to umowa została zawarta tylko i wyłącznie w związku z umożliwieniem przyszłemu nabywcy rozpoczęcia procesu inwestycyjno-budowlanego - nie podjęła aktywnych działań, podobnych do działań prowadzonych przez producentów, handlowców i usługodawców.
NSA podkreślił, że umowa przedwstępna oraz umowa dzierżawy oraz pełnomocnictwa Skarżącej miały jedynie umożliwić przyszłemu nabywcy, a nie Pani uzyskanie stosownych decyzji umożliwiających budowę obiektu handlowego.
Zdaniem NSA, podany we wniosku opis zdarzenia przyszłego uprawniał zatem do przyjętej przez Sąd pierwszej instancji oceny, że Pani aktywność w pełni mieściła się w granicach zarządu majątkiem prywatnym, a stanowisko to pozostaje w zgodzie z przywołanym przez ten Sąd wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10, C-181/10.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa, przedstawiony opis sprawy oraz prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 25 września 2018 r., sygn. akt I SA/Łd 352/19 i wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 marca 2023 r., sygn. akt I FSK 25/20, należy stwierdzić, że sprzedaż przez Panią części zabudowanej działki wydzielonej z działki nr 1 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, gdyż w związku z jej sprzedażą nie będzie Pani działać w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.
Zatem skoro sprzedaż przez Panią części zabudowanej działki wydzielonej z działki nr 1 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie ww. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, to nie będzie Pani zobowiązana do naliczenia i zapłaty podatku VAT od transakcji sprzedaży ww. działki.
W związku z powyższym Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania pierwotnej interpretacji z 26 lutego 2019 r. znak 0113-KDIPT1-2.4012.866.2018.3.MC.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, ul. … . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).