Temat interpretacji
Opodatkowania sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości gruntowe zabudowane, składające się z trzech sąsiadujących bezpośrednio ze sobą działek gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowiące funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość należącej do dłużnika.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
Pana wniosek z 22 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości gruntowe zabudowane, składające się z trzech sąsiadujących bezpośrednio ze sobą działek gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowiące funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość należącej do dłużnika, wpłynął 25 maja 2023 r.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
Pana wniosek z 22 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości gruntowe zabudowane, składające się z trzech sąsiadujących bezpośrednio ze sobą działek gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowiące funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość należącej do dłużnika, wpłynął 25 maja 2023 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Kancelaria Komornicza prowadzi egzekucję nieruchomości dłużnika (…) (…) (PESEL dłużnika (…), NIP dłużnika (…)).
Przepisy określające stanowisko komornika prowadzącego egzekucję, w której planowana jest sprzedaż egzekucyjna nieruchomości to m. in. art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej ustawą, Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 Ordynacja podatkowa - gdzie płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepisy prawa wskazują więc, że Komornik Sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji w przypadku, gdy wykonuje on czynności egzekucyjne.
Komornik Sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. W przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, Komornik Sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, to komornik jest zobowiązany do wystawienia faktury w imieniu i na rzecz dłużnika.
Komornik Sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów Ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Dłużnik jest właścicielem nieruchomości opisanych w księgach wieczystych o numerach (BB), (KK) oraz (ZZ) w stosunku do której to nieruchomości planowana jest sprzedaż egzekucyjna.
Przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej są nieruchomości gruntowe zabudowane, składające się z trzech sąsiadujących bezpośrednio ze sobą działek gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowią funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość położoną w województwie (…), mieście (…), obrębie (…) przy ul. (…). Działki zabudowane są budynkiem usługowym - restauracyjnym z częścią mieszkalną, który został przebudowany ze starszego budynku oraz rozbudowany i oddany do użytkowania w (…) r., a następnie rozbudowany na podstawie Decyzji Prezydenta Miasta (…) Nr (…) z dnia (…) r. zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę, którą zakończono, uzyskując pozwolenie na jego użytkowanie (…) r. Budynek murowany, parterowy, niepodpiwniczony, z dachem o konstrukcji drewnianej pokrytym blachodachówką, o łącznej powierzchni użytkowej (…) m2, posiadający instalacje: wod.-kan., c.o. elektryczną, wentylacyjną oraz alarmową.
Art. 43 ust. 21 Ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że: jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione - takie działania Komornik Sądowy wykonał, jednak nie otrzymał wszystkich, niezbędnych informacji od dłużnika w zakresie stwierdzenia, czy ewentualnie spełnione zostały warunki zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a.
W stosunku do dłużnika (…) (…) ustalono następujący stan faktyczny:
- dłużnik prowadzi działalność gospodarczą wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod nazwą (…)z datą rejestracji (…) r.
- dłużnik posiada nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgi wieczyste nr (BB), (KK) oraz (ZZ);
- dłużnik, wg Wykazu podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT - posiada status podatnika figurującego w rejestrze VAT, z informacją, iż dłużnik zarejestrował się jako podatnik VAT w dniu (…) r.;
- dłużnik nie wie czy darowizna na rzecz dłużnika dokonana w dniu (…) r. nieruchomości objętych księgami wieczystymi nr (BB), (KK) oraz (ZZ) była czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług;
- dłużnik nabył darowiznę przedmiotowej nieruchomości od rodziców (…) i (…) (…);
- dłużnik wykorzystywał i wykorzystuje nieruchomość do prowadzenia działalności gospodarczej w postaci restauracji, lokalu gastronomicznego;
- dłużnik nie wie czy przedmiotowa nieruchomość została wpisana do ewidencji środków trwałych, czy też stanowiła towar handlowy;
- dłużnik nabył budynki wraz z gruntem na podstawie umowy darowizny;
- dłużnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w stosunku do wydatków poczynionych na nabycie i ewentualną budowę;
- zgodnie ze sporządzonym operatem szacunkowym przedmiotem sprzedaży będą trzy geodezyjnie wyodrębnione i sąsiadujące bezpośrednio ze sobą działki gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowiące funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość.
- budynki użytkowane od stycznia (…) r. - nie remontowane;
- na nieruchomości od początku prowadzona jest działalność gastronomiczna w postaci restauracji.
Pytanie
Czy planowana sprzedaż egzekucyjna nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Pana stanowisko w sprawie
Sprzedaż licytacyjna w związku z prowadzeniem egzekucji z nieruchomości posiadającej księgi wieczyste o numerach (BB), (KK) oraz (ZZ) w Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w (…) będzie opodatkowana podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług, w związku z art. 7 ust. 1, art. 41 ust. 1, art. 146a pkt 1, art. 2 pkt 6 ustaw, art. 43 ust. 21.
Na podstawie zgromadzonych i opisanych w części stanu faktycznego dokumentów ustalono, że dłużnik posiada status podatnika figurującego w rejestrze VAT, z informacją, iż został zarejestrowany w dniu (…) r.
Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17.06.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu Postępowania Cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Z treści powyższego przepisu wynika, iż komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne.
Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego, wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Podatnikiem natomiast, stosownie do treści art. 7 § 1 ww. ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.
Przepis art. 30 § 1 cyt. Ustawy stanowi, że Płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.
W świetle powyższych przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczenia, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego), mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi.
Sytuacja tak ma miejsce gdy w wykonywaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie płatnikami: oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonywania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.
Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku. Komornik sądowy pełni w tym wypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując środki pieniężne podatnika.
Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik, będący dłużnikiem nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem, zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych. Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Przez towary - według art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle przedstawionych przepisów, badana nieruchomość spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, by czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Ponadto działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy. Zaznacza się, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 931, ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, ze zm.):
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.
Komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu dłużnika. Prowadzona przez komornika sądowego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku jest zobowiązany dłużnik, tzn. w przypadku gdy dłużnik - właściciel towarów - występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu dostawy tego towaru. W przypadku natomiast, gdy dana czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jest od niego zwolniona, komornik sądowy nie jest obowiązany do odprowadzenia podatku. Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy i do uwzględniania, w trakcie sprzedaży egzekucyjnej towarów, okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jednocześnie opodatkowanie podatkiem od towarów i usług ma miejsce wówczas, jeżeli po stronie dłużnika spełnione są przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepisy art. 5 ustawy i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest dokonywana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle przytoczonych powyżej przepisów, zarówno grunt, jak i budynek spełniają definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.
Jednocześnie należy zaznaczyć, że sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 1 - 7 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
1) przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2) wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3) wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4) wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5) ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej, należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który będzie działał w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.
Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga każdorazowej oceny okoliczności faktycznych danej sprawy.
Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać trzeba, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel danej nieruchomości - jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że dłużnik jest właścicielem nieruchomości opisanych w księgach wieczystych o numerach (BB), (KK) oraz (ZZ) w stosunku do której to nieruchomości planowana jest sprzedaż egzekucyjna.
Przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej są nieruchomości gruntowe zabudowane, składające się z trzech sąsiadujących bezpośrednio ze sobą działek gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowią funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość położoną w województwie (…), mieście (…), obrębie (…) przy ul. (…). Działki zabudowane są budynkiem usługowym - restauracyjnym z częścią mieszkalną, który został przebudowany ze starszego budynku oraz rozbudowany i oddany do użytkowania w (…) r., a następnie rozbudowany na podstawie Decyzji Prezydenta Miasta (…) Nr (…) z dnia (…) r. zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę, którą zakończono, uzyskując pozwolenie na jego użytkowanie (…) r. Budynek murowany, parterowy, niepodpiwniczony, z dachem o konstrukcji drewnianej pokrytym blachodachówką, o łącznej powierzchni użytkowej (…) m2, posiadający instalacje: wod.-kan., c.o. elektryczną, wentylacyjną oraz alarmową.
Dłużnik prowadzi działalność gospodarczą wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod nazwą (…) z datą rejestracji (…) r. Dłużnik posiada nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgi wieczyste nr (BB), (KK) oraz (ZZ).
Według Wykazu podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT – dłużnik posiada status podatnika figurującego w rejestrze VAT, z informacją, iż dłużnik zarejestrował się jako podatnik VAT w dniu (…) r. Dłużnik wykorzystywał i wykorzystuje nieruchomość do prowadzenia działalności gospodarczej w postaci restauracji, lokalu gastronomicznego. Zgodnie ze sporządzonym operatem szacunkowym przedmiotem sprzedaży będą trzy geodezyjnie wyodrębnione i sąsiadujące bezpośrednio ze sobą działki gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowiące funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość.
Jak wynika z powołanych przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność wykonywana jest przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.
Analiza okoliczności przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że dłużnik obecnie jest czynnym podatnikiem podatku VAT, zatem w odniesieniu do transakcji sprzedaży opisanej nieruchomości, będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa wart. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zauważyć bowiem należy, że dłużnik będący właścicielem wskazanej nieruchomości działała jako podatnik podatku od towarów i usług – figuruje w rejestrze podatników VAT czynnych, prowadzonym przez urząd skarbowy i jednocześnie wykorzystuje ww. nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej.
Ponadto należy zatem zauważyć, że ww. nieruchomość jest majątkiem wykorzystywanym przez dłużnika do działalności gospodarczej. W konsekwencji sprzedaż tego majątku należy uznać za wykonana poza zwykłym zarządem majątkiem osobistym, a tym samym sprzedaż ta będzie wykonana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W związku z powyższym planowana sprzedaż nieruchomości (działki gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowiące funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość) będzie dokonywana przez podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Kwestie, nieobjęte pytaniem, w szczególności kwestia opodatkowania albo zwolnienia z podatku VAT sprzedaży opisanej nieruchomości, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego).
Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz.2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy zdnia11marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…), (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz. U. z2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Kancelaria Komornicza prowadzi egzekucję nieruchomości dłużnika (…) (…) (PESEL dłużnika (…), NIP dłużnika (…)).
Przepisy określające stanowisko komornika prowadzącego egzekucję, w której planowana jest sprzedaż egzekucyjna nieruchomości to m. in. art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej ustawą, Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 Ordynacja podatkowa - gdzie płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepisy prawa wskazują więc, że Komornik Sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji w przypadku, gdy wykonuje on czynności egzekucyjne.
Komornik Sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. W przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, Komornik Sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, to komornik jest zobowiązany do wystawienia faktury w imieniu i na rzecz dłużnika.
Komornik Sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów Ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Dłużnik jest właścicielem nieruchomości opisanych w księgach wieczystych o numerach (BB), (KK) oraz (ZZ) w stosunku do której to nieruchomości planowana jest sprzedaż egzekucyjna.
Przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej są nieruchomości gruntowe zabudowane, składające się z trzech sąsiadujących bezpośrednio ze sobą działek gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowią funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość położoną w województwie (…), mieście (…), obrębie (…) przy ul. (…). Działki zabudowane są budynkiem usługowym - restauracyjnym z częścią mieszkalną, który został przebudowany ze starszego budynku oraz rozbudowany i oddany do użytkowania w (…) r., a następnie rozbudowany na podstawie Decyzji Prezydenta Miasta (…) Nr (…) z dnia (…) r. zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę, którą zakończono, uzyskując pozwolenie na jego użytkowanie (…) r. Budynek murowany, parterowy, niepodpiwniczony, z dachem o konstrukcji drewnianej pokrytym blachodachówką, o łącznej powierzchni użytkowej (…) m2, posiadający instalacje: wod.-kan., c.o. elektryczną, wentylacyjną oraz alarmową.
Art. 43 ust. 21 Ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że: jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione - takie działania Komornik Sądowy wykonał, jednak nie otrzymał wszystkich, niezbędnych informacji od dłużnika w zakresie stwierdzenia, czy ewentualnie spełnione zostały warunki zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a.
W stosunku do dłużnika (…) (…) ustalono następujący stan faktyczny:
-dłużnik prowadzi działalność gospodarczą wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod nazwą (…)z datą rejestracji (…) r.
-dłużnik posiada nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgi wieczyste nr (BB), (KK) oraz (ZZ);
-dłużnik, wg Wykazu podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT - posiada status podatnika figurującego w rejestrze VAT, z informacją, iż dłużnik zarejestrował się jako podatnik VAT w dniu (…) r.;
-dłużnik nie wie czy darowizna na rzecz dłużnika dokonana w dniu (…) r. nieruchomości objętych księgami wieczystymi nr (BB), (KK) oraz (ZZ) była czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług;
-dłużnik nabył darowiznę przedmiotowej nieruchomości od rodziców (…) i (…) (…);
-dłużnik wykorzystywał i wykorzystuje nieruchomość do prowadzenia działalności gospodarczej w postaci restauracji, lokalu gastronomicznego;
-dłużnik nie wie czy przedmiotowa nieruchomość została wpisana do ewidencji środków trwałych, czy też stanowiła towar handlowy;
-dłużnik nabył budynki wraz z gruntem na podstawie umowy darowizny;
-dłużnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w stosunku do wydatków poczynionych na nabycie i ewentualną budowę;
-zgodnie ze sporządzonym operatem szacunkowym przedmiotem sprzedaży będą trzy geodezyjnie wyodrębnione i sąsiadujące bezpośrednio ze sobą działki gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowiące funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość.
-budynki użytkowane od stycznia (…) r. - nie remontowane;
-na nieruchomości od początku prowadzona jest działalność gastronomiczna w postaci restauracji.
Pytanie
Czy planowana sprzedaż egzekucyjna nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Pana stanowisko w sprawie
Sprzedaż licytacyjna w związku z prowadzeniem egzekucji z nieruchomości posiadającej księgi wieczyste o numerach (BB), (KK) oraz (ZZ) w Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w (…) będzie opodatkowana podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług, w związku z art. 7 ust. 1, art. 41 ust. 1, art. 146a pkt 1, art. 2 pkt 6 ustaw, art. 43 ust. 21.
Na podstawie zgromadzonych i opisanych w części stanu faktycznego dokumentów ustalono, że dłużnik posiada status podatnika figurującego w rejestrze VAT, z informacją, iż został zarejestrowany w dniu (…) r.
Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17.06.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu Postępowania Cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Z treści powyższego przepisu wynika, iż komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne.
Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego, wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Podatnikiem natomiast, stosownie do treści art. 7 § 1 ww. ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.
Przepis art. 30 § 1 cyt. Ustawy stanowi, że Płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.
W świetle powyższych przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczenia, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego), mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi.
Sytuacja tak ma miejsce gdy w wykonywaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie płatnikami: oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonywania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.
Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku. Komornik sądowy pełni w tym wypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując środki pieniężne podatnika.
Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik, będący dłużnikiem nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem, zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych. Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Przez towary - według art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle przedstawionych przepisów, badana nieruchomość spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, by czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Ponadto działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy. Zaznacza się, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 931, ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, ze zm.):
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.
Komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu dłużnika. Prowadzona przez komornika sądowego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku jest zobowiązany dłużnik, tzn. w przypadku gdy dłużnik - właściciel towarów - występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu dostawy tego towaru. W przypadku natomiast, gdy dana czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jest od niego zwolniona, komornik sądowy nie jest obowiązany do odprowadzenia podatku. Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy i do uwzględniania, w trakcie sprzedaży egzekucyjnej towarów, okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jednocześnie opodatkowanie podatkiem od towarów i usług ma miejsce wówczas, jeżeli po stronie dłużnika spełnione są przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepisy art. 5 ustawy i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest dokonywana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle przytoczonych powyżej przepisów, zarówno grunt, jak i budynek spełniają definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.
Jednocześnie należy zaznaczyć, że sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 1 - 7 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
1)przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2)wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3)wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4)wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5)ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6)oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7)zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej, należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który będzie działał w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.
Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga każdorazowej oceny okoliczności faktycznych danej sprawy.
Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać trzeba, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel danej nieruchomości - jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że dłużnik jest właścicielem nieruchomości opisanych w księgach wieczystych o numerach (BB), (KK) oraz (ZZ) w stosunku do której to nieruchomości planowana jest sprzedaż egzekucyjna.
Przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej są nieruchomości gruntowe zabudowane, składające się z trzech sąsiadujących bezpośrednio ze sobą działek gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowią funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość położoną w województwie (…), mieście (…), obrębie (…) przy ul. (…). Działki zabudowane są budynkiem usługowym - restauracyjnym z częścią mieszkalną, który został przebudowany ze starszego budynku oraz rozbudowany i oddany do użytkowania w (…) r., a następnie rozbudowany na podstawie Decyzji Prezydenta Miasta (…) Nr (…) z dnia (…) r. zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę, którą zakończono, uzyskując pozwolenie na jego użytkowanie (…) r. Budynek murowany, parterowy, niepodpiwniczony, z dachem o konstrukcji drewnianej pokrytym blachodachówką, o łącznej powierzchni użytkowej (…) m2, posiadający instalacje: wod.-kan., c.o. elektryczną, wentylacyjną oraz alarmową.
Dłużnik prowadzi działalność gospodarczą wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod nazwą (…) z datą rejestracji (…) r. Dłużnik posiada nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgi wieczyste nr (BB), (KK) oraz (ZZ).
Według Wykazu podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT – dłużnik posiada status podatnika figurującego w rejestrze VAT, z informacją, iż dłużnik zarejestrował się jako podatnik VAT w dniu (…) r. Dłużnik wykorzystywał i wykorzystuje nieruchomość do prowadzenia działalności gospodarczej w postaci restauracji, lokalu gastronomicznego. Zgodnie ze sporządzonym operatem szacunkowym przedmiotem sprzedaży będą trzy geodezyjnie wyodrębnione i sąsiadujące bezpośrednio ze sobą działki gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowiące funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość.
Jak wynika z powołanych przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność wykonywana jest przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.
Analiza okoliczności przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że dłużnik obecnie jest czynnym podatnikiem podatku VAT, zatem w odniesieniu do transakcji sprzedaży opisanej nieruchomości, będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa wart. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zauważyć bowiem należy, że dłużnik będący właścicielem wskazanej nieruchomości działała jako podatnik podatku od towarów i usług – figuruje w rejestrze podatników VAT czynnych, prowadzonym przez urząd skarbowy i jednocześnie wykorzystuje ww. nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej.
Ponadto należy zatem zauważyć, że ww. nieruchomość jest majątkiem wykorzystywanym przez dłużnika do działalności gospodarczej. W konsekwencji sprzedaż tego majątku należy uznać za wykonana poza zwykłym zarządem majątkiem osobistym, a tym samym sprzedaż ta będzie wykonana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W związku z powyższym planowana sprzedaż nieruchomości (działki gruntu o nr: (A) o powierzchni (…) ha, KW Nr (BB) (B) o powierzchni (…) ha, KW Nr (KK) (C) o powierzchni (…) ha, KW Nr (ZZ), o łącznym obszarze (…) ha stanowiące funkcjonalnie i gospodarczo jedną nieruchomość) będzie dokonywana przez podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Kwestie, nieobjęte pytaniem, w szczególności kwestia opodatkowania albo zwolnienia z podatku VAT sprzedaży opisanej nieruchomości, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego).
Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz.2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy zdnia11marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…), (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz. U. z2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.