Brak prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją Inwestycji.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 czerwca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją Inwestycji. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina B. (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT). Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40, dalej: ustawa o samorządzie gminnym) jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje powyższe czynności samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne. Od stycznia 2017 r. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT, tj. prowadzi wspólne rozliczanie VAT wraz ze wszystkimi jednostkami budżetowymi Gminy.

W ramach swojej działalności Gmina wykonuje szereg czynności, zarówno podlegających VAT (opodatkowanych i zwolnionych) oraz niepodlegających VAT. Czynności niepodlegające opodatkowaniu wynikają w szczególności z zadań nałożonych na Gminę w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym. Stosownie do przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm., dalej: ustawa o VAT), w ewidencji prowadzonej dla celów VAT, Gmina odlicza podatek naliczony w następujący sposób:

-w przypadku, kiedy nabywane towary i usługi są wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych – odlicza podatek w 100%;

-w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych do celów wykonywanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwoty podatku naliczonego związanego z działalnością gospodarczą, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, odliczane są na podstawie proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT;

-w stosunku do wydatków przyporządkowanych do działalności gospodarczej i związanych zarówno z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, jak i zwolnionymi od opodatkowania VAT, Gmina odlicza podatek naliczony w części proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT;

-odnośnie kwoty podatku naliczonego przyporządkowanej do celów innych niż działalność gospodarcza, Gmina nie odlicza podatku.

Gmina realizuje projekt inwestycyjny pn. „(…)” (dalej: „Inwestycja”), który został dofinansowany w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

W ramach realizacji Inwestycji wykonane zostaną m.in. następujące prace:

-wykonanie nawierzchni chodników i dojść 150 m²;

-zakup i montaż urządzenia zabawowego wraz z wykonaniem bezpiecznej, elastycznej nawierzchni dwuwarstwowej o pow. 95 m²;

-montaż urządzeń zielonej siłowni 3 szt. (wioślarz, orbitrek, biegacz);

-zakup i montaż obiektów małej architektury: stojak na rowery (5 stanowisk), ławki 6 szt.; 3 szt. koszy na śmieci, montaż tablicy informacyjnej oraz tablicy z regulaminem;

-nasadzenie 4 szt. drzew ozdobnych oraz obsianie terenu trawą 400 m².

Celem Inwestycji jest poprawa atrakcyjności rekreacyjnej i turystycznej Gminy poprzez stworzenie nowego miejsca zagospodarowania czasu wolnego dla rodzin z dziećmi oraz osób starszych. Gmina wskazuje, iż infrastruktura, która powstanie w ramach Inwestycji, będzie miała ogólnodostępny i niekomercyjny charakter, a z zagospodarowanego terenu będą mogli korzystać wszyscy zainteresowani, tj. Gmina nie będzie pobierała jakichkolwiek opłat za korzystanie z ww. infrastruktury.

W rezultacie, infrastruktura, która powstanie w ramach Inwestycji, nie będzie służyła do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Realizacja tej Inwestycji należy do zadań własnych Gminy wymienionych w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Zgodnie z art. 7 ust 1 pkt 10 ustawy, zadania własne gminy obejmują sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Inwestycja jest realizowana przez podmiot zewnętrzny. Faktury będą wystawiane na Gminę. Towary i usługi nabywane w związku z realizacją przedmiotowej Inwestycji będą wykorzystywane do wykonywania przez Gminę czynności wyłącznie niepodlegających opodatkowaniu.

Interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego jest niezbędna do złożenia wniosku o płatność.

Pytanie

Czy w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji, Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT w całości lub w części?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy, w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji, nie będzie Jej przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT – w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zatem, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Aby Gmina mogła skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winna spełnić przesłanki umożliwiające uznanie Jej, dla tej czynności, za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanego przepisu wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te i jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości, ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego. Z kolei, zadania publiczne gminy (zadania administracji publicznej) wykonywane są nieodpłatnie i mają na celu korzyść ogółu. Gmina w tym przypadku korzysta ze środków prawnych o charakterze władczym, właściwych władzy państwowej i działa jako organ władzy publicznej.

Mając na uwadze, że przedmiotowa Inwestycja będzie miała charakter ogólnodostępny i nieodpłatny, a w konsekwencji w związku z funkcjonowaniem infrastruktury, która powstanie w ramach Inwestycji, Gmina nie będzie wykonywała jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT, w opinii Gminy, nie będzie ona uprawniona do odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących poniesione wydatki na realizację Inwestycji.

Co istotne, pogląd ten znajduje również aprobatę w interpretacjach indywidualnych wydawanych w analogicznych sprawach. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 15 kwietnia 2019 r. sygn. 0112-KDIL2-3.4012.122.2019.1.AS dotyczącej budowy przez jednostkę samorządu terytorialnego infrastruktury rekreacyjnej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, iż wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia lub uzyskania zwrotu podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług w związku z realizacją projektu, gdyż nie działa w charakterze podatnika VAT, a efekty realizacji projektu nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Powyższy pogląd znajduje również potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 marca 2021 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.74.2021 1.IR.

Reasumując, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji.

Wynika to z faktu, że nie zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, które warunkują prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ infrastruktura, która powstanie w ramach Inwestycji, nie będzie służyła do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Gmina w przypadku realizacji tej Inwestycji nie będzie działała jako podatnik VAT, lecz jako organ władzy publicznej, a wydatki związane z realizacją Inwestycji nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem. Infrastruktura, która powstanie w ramach Inwestycji, będzie miała ogólnodostępny i niekomercyjny charakter, a z zagospodarowanego terenu będą mogli korzystać wszyscy zainteresowani Gmina nie będzie pobierała jakichkolwiek opłat za korzystanie z ww. infrastruktury.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. Zgodnie z treścią ww. przepisu:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, w świetle którego:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na podstawie przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym:

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji pn. „(…)”, będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT, w całości lub w części.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, bowiem – jak wynika z opisu sprawy – realizując przedmiotową Inwestycję, będziecie Państwo realizować zadania własne, nałożone na Gminę przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Ponadto wskazali Państwo, że „infrastruktura, która powstanie w ramach Inwestycji, będzie miała ogólnodostępny i niekomercyjny charakter, a z zagospodarowanego terenu będą mogli korzystać wszyscy zainteresowani, tj. Gmina nie będzie pobierała jakichkolwiek opłat za korzystanie z ww. infrastruktury. W rezultacie, infrastruktura, która powstanie w ramach Inwestycji, nie będzie służyła do wykonywania czynności opodatkowanych VAT”.

Zatem, w analizowanej sprawie podstawowe warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie będą spełnione. W konsekwencji, w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – nie będą Państwo mieli możliwości odliczenia naliczonego podatku VAT.

Podsumowując, w odniesieniu do wydatków związanych z realizacją Inwestycji pn. „(…)” Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT.

Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).