Stanowisko Wnioskodawcy:

W zakresie pytania nr 1

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka jako Uczestnik Systemu cash poolingu nie będzie wykonywała usługi w rozumieniu art. 8 w związku z art. 5 ustawy o VAT.

W zakresie pytania nr 2

W ramach Systemu cash poolingu, Pool Lider będzie świadczył Wnioskodawcy usługę polegającą na kompleksowym zarządzaniu płynnością grupy kapitałowej zwolnioną z VAT, wskutek czego Wnioskodawca będzie miał obowiązek wykazania importu usług zwolnionych z VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

W zakresie pytania nr 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi, że przez dostawę towarów o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o VAT. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu, którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Oba powyższe warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu VAT. Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a, 30c, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów lub usług świadczonych przez podatnika.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, Spółka stoi na stanowisku, że podmiotem mogącym być ewentualnie uznanym za świadczącego usługi w ramach Systemu cash poolingu byłby Pool Lider, jako wykonawca określonych czynności w ramach usługi zarzadzania środkami finansowymi.

Tym samym, w ramach uczestnictwa w Systemie cash poolingu Spółka, jak również pozostali Uczestnicy, nie będą wykonywać żadnych czynności podlegających opodatkowaniu VAT. W ramach Systemu cash poolingu, pomiędzy Spółką a Uczestnikami nie będzie istnieć żaden jawny lub dorozumiały stosunek prawny (umowa), w ramach którego byłyby świadczenia wzajemne.

Uczestnicy Systemu cash poolingu nie będą sobie świadczyć żadnych usług i przejawiać żadnej aktywności w związku z uczestnictwem w systemie, a jedynie będą odbiorcami usług świadczonych przez Pool Lidera. Wszelkie czynności faktyczne i prawne, jak np. operacje związane z przelewami środków finansowych, a także rozliczenia związane z tymi przelewami, będą wykonywane wyłącznie przez Pool Lidera.

Przykładowo, w sytuacji skorzystania przez Spółkę ze środków zgromadzonych w ramach Systemu, Spółka będzie zobowiązana do zapłaty stosownych odsetek na rzecz Pool Lidera. Z drugiej strony, w przypadku, gdy Spółka będzie udostępniała środki pieniężne, będzie uprawniona do uzyskania od za pośrednictwem Pool Lidera stosownych odsetek. Tytułem uznania rachunku Spółki nie będzie jednakże jakakolwiek usługa, np. pożyczka udzielona przez Wnioskodawcę któremukolwiek z Uczestników. Ukształtowanie powyższych stosunków pomiędzy Spółką a Pool Liderem można porównać do standardowych relacji występujących pomiędzy podmiotami w ramach świadczenia usług finansowych. Podobny stosunek może występować pomiędzy klientem korzystającym z usług innego podmiotu w zakresie prowadzenia konta bankowego, przelewów, depozytów i lokat bankowych. W takim przypadku, klient pomimo uzyskiwania stosownych odsetek z tytułu środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym lub lokacie nie jest postrzegany, jako podmiot świadczący usługę, lecz jako podmiot usługę nabywający.

W konsekwencji, czynności Spółki (jak i pozostałych Uczestników) polegające na udostępnieniu konta w celu realizacji założeń Systemu cash poolingu, nie będą stanowić odrębnego (odpłatnego) świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne do efektywnego wyświadczenia usługi zarzadzania płynnością finansową. W konsekwencji, potencjalne odsetki otrzymywane przez Spółkę od nadwyżek nie będą stanowiły wynagrodzenia za świadczenie usług, a zatem nie będą podlegały opodatkowaniu VAT.

Powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych na wniosek podatników, w ramach których organy podatkowe wielokrotnie wyrażały pogląd, że czynności wykonywane przez uczestników usługi kompleksowego zaradzania płynnością finansową na podstawie zawartych umów, umożliwiających podmiotowi świadczącemu usługi zarządzania płynnością finansową dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach Struktury cash poolingu, nie stanowią odrębnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez usługodawcę usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową. Przykładowo, stanowisko takie zostało zaprezentowane w:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 marca 2019 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.10.2019.4.PRP;

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 sierpnia 2018 r. sygn. 0115-KDIT1-1.4012.379.2018.1.KM;

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 23 lutego 2017 r. sygn. 0461-ITPP1.4512.971.2016.2.IK;

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 21 lutego 2017 r. sygn. 2461-IBPP2.4512.1037.2016.2.ICz;

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 grudnia 2016 r. sygn. 1462-IPPP3.4512.802.2016.1.IG;

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 czerwca 2016 r. sygn. IPPP1/4512.396/16-2/IGo;

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 31 sierpnia 2015 r. sygn. ILPP1/4512-1-435/15-2/AW.

W zakresie pytania nr 2

Jak wskazano powyżej, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy. Należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania w wykonaniu, którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia oraz,

• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Oba powyższe warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem VAT. W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia VAT jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu w Polsce, czy też nie.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów będących podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada, co do zasady, siedzibę działalności gospodarczej. W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym miejscem świadczenia usług będzie Polska z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca jest podatnikiem posiadającym siedzibę działalności gospodarczej w Polsce.

Reasumując, miejscem świadczenia, a tym samym miejscem opodatkowania usług świadczonych przez Pool Lidera na rzecz Spółki jest miejsce, w którym ich usługobiorca posiada siedzibę, a zatem Polska.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT importem usług jest natomiast świadczenie usług z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami podatku od towarów i usług są m.in. osoby prawne nabywające usługi, przy spełnieniu poniższych warunków:

• usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju,

• usługobiorcą jest w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe regulacje, zdaniem Spółki w opisanym zdarzeniu przyszłym, w przypadku, gdy usługi zarządzania płynnością finansową będą świadczone przez Pool Lidera nieposiadającego ani siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju na rzecz Spółki, która posiada w Polsce swoją siedzibę, usługi te będą podlegały opodatkowaniu jako import usług na terytorium Polski. Do rozliczenia podatku VAT od tej transakcji zobowiązana będzie Spółka, stając się podatnikiem jako nabywca przedmiotowych usług.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

I tak, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Spółka podkreśla, że celem systemu cash poolingu, w którym będzie uczestniczyć, jest zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi Grupy poprzez optymalne wykorzystanie i zarządzanie nadwyżkami środków pieniężnych Uczestników tego systemu. Nadwyżki środków pieniężnych ponad ustalone z góry saldo rachunku w systemie cash pooling. wykorzystywane będą do finansowania działalności innych Uczestników. Pool Lider jako podmiot wyspecjalizowany w zakresie zarządzania płynnością Grupy będzie pełnił opisane funkcje w zakresie systemu cash poolingu. W świetle powyższego Spółka uważa, że Pool Lider będzie dokonywał czynności, które normalnie przypisane są do roli czynności banku (m.in. lokując nadwyżki na rachunkach Uczestników ponad ustalony deficyt). Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego, stwierdzić należy, że opisana usługa cash poolingu świadczona przez Pool Lidera na rzecz Spółki w ramach opisanego systemu będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Zatem, w związku z przystąpieniem do systemu i nabyciem przez Wnioskodawcę usługi świadczonej przez Pool Leadera, Spółka będzie zobligowana do rozliczenia VAT z tytułu importu usług. Przy czym w odniesieniu do nabytej usługi znajdzie zastosowanie zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Spółka pragnie zaznaczyć, że powyższy pogląd wielokrotnie znajdował potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe, w tym m.in. w:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 4 grudnia 2018 r. sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.772.2018.1.KW;

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 maja 2017 r. sygn. 2461-IBPP2.4512.85.2017.2.ICz;

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 21 lutego 2017 r. sygn. 2461-IBPP2.4512.1037.2016.1.ICz;

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 stycznia 2016 r. sygn. IPPP1/4512-1227/15-2/AŻ;

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 21 stycznia 2016 r. sygn. ITPP1/4512-1017/15/IK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22 ustawy).

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy &‒ przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

• w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),

• w przypadku świadczenia usług świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W przypadku świadczenia usług, dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług ważne jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Z art. 28a ustawy wynika, że na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1. ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Z kolei stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
2. usługobiorcą jest:
   • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
   • w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
   • w pozostałych przypadkach podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego (art. 17 ust. 2 cyt. ustawy).

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2- 12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Przy czym, na podstawie art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Należy zauważyć, że polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Umowa cash-poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jeden z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash-poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest dystrybutorem systemów magazynowych międzynarodowej Grupy Kapitałowej. Spółka ma siedzibę w Polsce i posiada w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy tj. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. Wnioskodawca jest także czynnym podatnikiem VAT.

Spółka rozważa przystąpienie do systemu nordic cashpoolingu funkcjonującej już w ramach Grupy, do której Spółka należy. System będzie zlokalizowany w Szwecji.

Wraz z deklaracją przystąpienia Spółka zaakceptuje warunki i postanowienia Umowy, stając się podmiotem praw i obowiązków z niej wynikających. Zgodnie z postanowieniami Umowy, intencją podmiotów przystępujących do struktury cash poolingu grupowego jest powierzenie spółce kapitałowej z Norwegii zwanym Pool Lider zarządzania posiadanymi przez te podmioty nadwyżkami i niedoborami środków finansowych.

Wdrożenie kompleksowego zarządzania płynnością w ramach Systemu pozwoli Uczestnikom Systemu, w tym Spółce, efektywnie wykorzystywać płynność finansową na poziomie Grupy: z jednej strony poprzez ograniczenie kosztów i dostępność krótkoterminowego finansowania - z uwagi na fakt, że w takiej Strukturze koszty finansowania są niższe lub równe kosztowi kredytu na rachunku bieżącym oraz taki model finansowania jest dostępny dla każdego Uczestnika Systemu, na warunkach, które często nie byłyby możliwe do uzyskania w drodze indywidualnych negocjacji z Bankiem, z drugiej strony, dzięki korzystnemu zagospodarowaniu nadwyżek pieniężnych na lepszych warunkach niż krótkoterminowe - jednodniowe lokaty bankowe, w przypadku gdyby były składane przez poszczególnych Uczestników Systemu osobno.

Celem Uczestników Systemu jest uzyskiwanie korzyści z: optymalnego zarządzania ich środkami, obniżenia ponoszonych przez nich kosztów bankowych i finansowych, uzyskiwania korzystnego oprocentowania posiadanych przez nich nadwyżek środków oraz uproszczenia sposobu rozliczania transakcji walutowych. W celu realizacji powyższych zamierzeń. Uczestnicy Systemu upoważniają Pool Lidera do zarządzania środkami finansowymi Grupy, w tym do: otrzymywania nadwyżek środków finansowych od Uczestników Systemu je wykazujących, udostępniania środków finansowych tym Uczestnikom Systemu, którzy wykazują zapotrzebowanie na środki, efektywnego zarządzania otrzymanymi nadwyżkami pieniężnymi poprzez poszukiwanie możliwości inwestycyjnych, poszukiwania korzystnych warunków pozyskiwania krótko-lub średnioterminowego finansowania w zakresie niezbędnym do pokrycia zapotrzebowania Grupy na środki finansowe.

Zgodnie z brzmieniem Umowy podmiotem pełniącym rolę zarządzającego strukturą w przedmiotowej sprawie jest Pool Lider, spółka, która nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności, nie jest czynnym podatnikiem VAT na gruncie prawa polskiego, natomiast jest zgłoszony do norweskiego rejestru płatników VAT.

Struktura wyłącznie od strony organizacyjnej jest obsługiwana przez bank z siedzibą w Szwecji oraz oddziały Banku w wybranych krajach. Rola Banku w ramach Systemu ogranicza się do zapewnienia infrastruktury informatycznej niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania całego Systemu tzn. prowadzenia rachunków bankowych oraz dokonywania operacji zleconych i nadzorowanych przez Pool Lidera. Uzasadnieniem wprowadzenia takiej struktury jest uproszczenie relacji Bank-Uczestnicy oraz usprawnienie technicznego funkcjonowania struktury cash poolingu. W takim układzie to Pool Lider wykonuje niezbędne czynności administracyjne oraz reprezentuje wszystkich Uczestników Systemu przed Bankiem. Postanowienia Umowy uprawniają bowiem wprost do podejmowania powyżej wymienionych czynności w zakresie zarządzania środkami właśnie przez Pool Lidera. Przemawiają również za tym następujące okoliczności: wyłączne regulowanie przez Pool Lidera odsetek i opłat należnych Bankowi, ustalenie w Umowie wynagrodzenia dla Pool Lidera.

Na podstawie powyższego w ramach funkcjonowania struktury cash poolingu wyróżnić można 3 rodzaje podmiotów: Bank, Pool Lidera - zarządzającego całą Strukturą, Uczestników Systemu w tym Spółkę.

Struktura cash poolingu uregulowana Umową polega na tym, że Spółka przelewa środki na swój rachunek bankowy Uczestnika Systemu za granicą - rzeczywisty przelew środków. Oznacza to, że z rachunków bankowych Spółki w Polsce będą wysyłane przelewy automatyczne na rachunek transakcyjny utrzymywany dla Spółki w (). Ten rachunek bankowy Uczestnika Systemu bierze udział w cash poolingu, ale nie są już z niego dokonywane fizyczne transfery salda. Pool Lider rozdziela nadwyżki z kont poszczególnych Uczestników Systemu na konta innych Uczestników Systemu, na których występuje niedobór.

W celu umożliwienia Pool Liderowi jak najefektywniejszego realizowania powierzonych zadań: Pool Lider posiada rachunek konsolidacyjny tj. rachunek bankowy prowadzony dla celów koncentracji płynności. Za pośrednictwem rachunku konsolidacyjnego realizowane są operacje zarządzania płynnością finansową Uczestników Systemu. Rachunek ten jest więc wykorzystywany jako platforma do uzupełniania i wyrównania sald na rachunkach źródłowych poszczególnych Uczestników, co dokonywane jest codziennie. Dla każdej waluty prowadzony jest odrębny rachunek konsolidacyjny; w ramach rachunku konsolidacyjnego prowadzone są subkonta dla każdego Uczestnika Systemu czyli rachunki techniczne wyodrębnione w rachunku Pool Lidera. Właścicielem rachunków technicznych jest Pool Lider. Wszelkie transakcje wykonywane poprzez rachunek konsolidacyjny zostaną przeprowadzone przez rachunki techniczne, odrębne dla każdej waluty. Środki pieniężne nie znajdują się nigdy, nawet chwilowo, na rachunku technicznym. Wnioskodawca będzie otrzymywał dokument wyszczególniający transakcje związane ze swoimi rachunkami technicznymi; poszczególni Uczestnicy Systemu, w tym Spółka, posiadają rachunki transakcyjne, czyli swoje rachunki bankowe Uczestnika Systemu za granicą. Oznacza to, że z rachunków bankowych Spółki w Polsce będzie wysyłany przelew automatyczny na rachunek transakcyjny utrzymywany dla Spółki w (). Ten rachunek bankowy Uczestnika Systemu bierze udział w cash poolingu, ale nie są już z niego dokonywane fizyczne transfery salda; poszczególni Uczestnicy Systemu, w tym Spółka, posiadają rachunki źródłowe tj. rachunki bankowe, umożliwiające dokonywanie powyższych transferów. Są to rachunki bieżące prowadzone przez poszczególne oddziały Banku, z których lub na które transferowane są środki do/z cash poola oraz wspomniane powyżej rachunki techniczne - subkonta wyodrębnione dla każdego Uczestnika Systemu w rachunku Pool Lidera. Rachunki źródłowe poszczególnych Uczestników, otwarte na potrzeby struktury cash poolingu prowadzone są odrębnie dla każdej waluty.

Spółka nie przewiduje zawierania odrębnych umów z innymi Uczestnikami Systemu dotyczących wykonywania w ich imieniu czynności związanych z funkcjonowaniem Struktury cash poolingu.

W związku z uczestnictwem w Strukturze, w zależności od tego, czy na rachunku technicznym danego Uczestnika Systemu występuje nadwyżka czy niedobór środków, naliczane są odsetki zasilające lub obciążające rachunek danego Uczestnika Systemu. Oprocentowanie naliczane przez Bank jest tylko od salda na rachunku konsolidacyjnym, a odsetki debetowe i kredytowe należne Spółce są odsetkami wewnętrznymi ustalanymi przez Pool Lidera.

W początkowej fazie uczestnictwa w Strukturze Spółka szacuje, że będzie pozostawać w pozycji posiadania nadwyżki środków, a zatem nie będzie znajdowała się w pozycji podmiotu otrzymującego środki od Pool Lidera i obciążanego odsetkami z tego tytułu, lecz zawsze będzie przekazywała osiągnięte nadwyżki środków które mogą być wykorzystane do pokrycia niedoborów innych Uczestników Systemu oraz będzie z tego tytułu otrzymywała należne odsetki. Odsetki z Umowy kalkulowane są kwartalnie. Tak obliczone odsetki są rozliczane poprzez odpowiednie ujęcie ich na subkoncie Uczestnika Systemu - rachunku technicznym, wyodrębnionym w ramach rachunku Pool Lidera, na dzień kalkulacji.

W celu zabezpieczenia spłaty zadłużenia wobec Banku, Uczestnicy Systemu pełnią wobec Banku rolę gwarantów solidarnych (in solidum).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego czy jako Uczestnik Systemu cash poolingu, będzie on wykonywał usługi w rozumieniu art. 8 w związku z art. 5 ustawy o VAT oraz czy w ramach systemu cash poolingu, Pool Lider będzie świadczył Wnioskodawcy usługę polegającą na kompleksowym zarządzaniu płynnością grupy zwolnioną z podatku od towarów i usług, wskutek czego Wnioskodawca będzie miał obowiązek wykazania importu usług zwolnionych z VAT.

Odnosząc powyższe do sytuacji przedstawionej w opisie sprawy zauważyć należy, że w ramach opisanego systemu cash poolingu to Pool Lider zobowiąże się do wykonania wszelkich działań w zakresie zarządzania środkami pieniężnymi, polegających m.in. na otrzymywaniu nadwyżek środków finansowych od Uczestników Systemu je wykazujących, udostępnianiu środków finansowych tym Uczestnikom Systemu, którzy wykazują zapotrzebowanie na środki, efektywnym zarządzania otrzymanymi nadwyżkami pieniężnymi poprzez poszukiwanie możliwości inwestycyjnych, poszukiwaniu korzystnych warunków pozyskiwania krótko-lub średnioterminowego finansowania w zakresie niezbędnym do pokrycia zapotrzebowania Grupy na środki finansowe.

Zatem w ramach opisanego systemu cash pooling będziemy mieli do czynienia z usługą, której przedmiotem będzie zarządzanie środkami pieniężnymi przez Pool Lidera na rzecz Wnioskodawcy. Tym samym Pool Lider będzie świadczył za wynagrodzeniem usługę na rzecz Wnioskodawcy a Wnioskodawca jako uczestnik nie będzie wykonywał usług w rozumieniu art. 8 w związku z art. 5 ustawy.

Pool Lider będzie spółką zarejestrowaną w Norwegii a czynności będą wykonywane w ramach systemu cash poolingu na rzecz Wnioskodawcy, który spełnia definicje podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy. Zatem opisane czynności będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju, na podstawie art. 28b ustawy. Podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku będzie Wnioskodawca na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, w ramach importu usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 tej ustawy.

Zatem należy uznać, że usługi zarządzania płynnością finansową świadczone przez Lidera na rzecz Wnioskodawcy w ramach Struktury cash poolingu podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. W konsekwencji Wnioskodawca nabywając od Lidera usługi zarządzania płynnością finansową w ramach Struktury cash poolingu powinien rozpoznać import usług zwolnionych z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

A zatem, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie objętym zapytaniami należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja ma zastosowanie wyłącznie dla Wnioskodawcy i nie ma zastosowania dla innych podmiotów uczestniczących w opisanej strukturze cash poolingu.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej