uznanie Wnioskodawców za podatników podatku VAT z tytułu zbycia nieruchomości gruntowej - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.522.2019.1.JO

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 04.10.2019, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.522.2019.1.JO, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

uznanie Wnioskodawców za podatników podatku VAT z tytułu zbycia nieruchomości gruntowej

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 25 czerwca 2019 r. (data wpływu 27 czerwca 2019 r.) uzupełnione pismem Strony z dnia 18 lipca 2019 r. (data wpływu 22 lipca 2019 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 10 lipca 2019 r. (skutecznie doręczone Stronie w dniu 12 lipca 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawców za podatników podatku VAT z tytułu zbycia nieruchomości gruntowej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 czerwca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawców za podatników podatku VAT z tytułu zbycia nieruchomości gruntowej. Wniosek został uzupełniony pismem Strony z dnia 18 lipca 2019 r. (data wpływu 22 lipca 2019 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 10 lipca 2019 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.331. 2019.1.EW.

We wniosku wspólnym złożonym przez:

  • Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

Pana Z. P.

  • Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:

Panią T. P.

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 18 lipca 2019 r.):

T.P. i Z.P. (wspólność ustawowa majątkowa małżeńska) będący osobami fizycznymi, posiadają udziały w wysokości 1/3 we własności nieruchomości składającej się z działek nr 1, 2, 3, 4, 5/4, 5/5 o łącznej powierzchni 0,8887 ha, dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr ().

Następnie współwłaściciele nieruchomości dokonali scalenia działek 4, 5/4 i 5/5 w działkę nr 6, która następnie została podzielona na działki nr 6/2, 6/3 i 6/4.

Powyższe działania miały na celu przystosowanie działki do wymogów przyszłego nabywcy, który jest spółką prawa handlowego.

Działki 6/2 i 6/4 zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego są przeznaczone na tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów, teren publicznej drogi gminnej lokalnej, a działka nr 6/3 jest przeznaczona na tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz tereny rolne upraw polowych. Wnioskodawcy wraz z pozostałymi współwłaścicielami zawarli w dniu 6 marca 2019 r. przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości na rzecz nabywcy będącym spółką prawa handlowego.

Zgodnie z zawartą umową Wnioskodawcy zobowiązali się do sprzedaży działek nr 6/2, 6/4 i działki, która powstanie w wyniku podziału działki nr 6/3.

Jednym z warunków zawarcia umowy przyrzeczonej jest uzyskanie prawomocnej decyzji o podziale działki o nr 6/3 zgodnie z planami inwestycyjnymi Kupującego.

Ponadto w umowie przedwstępnej sprzedający udzielili Kupującemu pełnomocnictwa z prawem do udzielania dalszych pełnomocnictw, do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych, niezbędnych dla uzyskania decyzji i pozwoleń opisanych w akcie notarialnym, w szczególności składania wniosków oraz odbioru wymaganych decyzji i postanowień. Sprzedawcy oświadczyli, że przez cały okres obowiązywania umowy przedwstępnej pełnomocnictwo jest nieodwołalne i nie wygasa wskutek śmierci mocodawców.

Strony umowy wskazały również, że będą zgodnie współpracować i udzielać sobie wzajemnie wszelkiej pomocy w zakresie procedur, jakie okażą się niezbędne przy staraniach o uzyskanie decyzji i pozwoleń określonych w umowie oraz zobowiązały się dokonywać wszelkich czynności faktycznych i prawnych niezbędnych dla uzyskania decyzji i pozwoleń.

W umowie Strony przewidziały, że cena zakupu zostanie powiększona o ewentualny podatek VAT.

Podkreślenia wymaga również, że Wnioskodawcy zamierzają sprzedać także pozostałe działki objęte księgą wieczystą nr (). Sprzedaż nieruchomości będzie więc przez Wnioskodawców dokonywana w sposób ciągły, z zamiarem osiągnięcia jak najwyższej ceny.

Żaden z Wnioskodawców nie prowadzi indywidualnej działalności gospodarczej na podstawie wpisów do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej, lecz Z.P. prowadzi gospodarstwo sadownicze.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie

(ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 18 lipca 2019 r.):

Czy przy sprzedaży nieruchomości opisanej powyżej objętej umową osoby fizyczne, wprawdzie formalnie nieprowadzące działalności gospodarczej, występują w roli przedsiębiorcy (kryterium podmiotowe) oraz czy dokonywana przez nie czynność jest opodatkowana podatkiem VAT (kryterium przedmiotowe) i czy w związku z tym dokonując zbycia nieruchomości wnioskodawcy działać będą w charakterze podatników podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, czy też transakcja będzie zwolniona z podatku od towarów i usług VAT w trybie art. 43 ustawy o VAT?

Zdaniem Zainteresowanych (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 18 lipca 2019 r.), dostawa działek w opisanym zdarzeniu przyszłym, pomimo iż Wnioskodawcy nie prowadzą zarejestrowanej działalności gospodarczej, będzie uznana za działalność gospodarczą i Wnioskodawcy będą uznani za podatników VAT, a więc sprzedaż powinna nastąpić z naliczeniem należnego podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez towary zaś, zgodnie z art. 2 ust. 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Wobec powyższego zbycie nieruchomości gruntowej stanowi czynność odpłatnej dostawy towarów. Opodatkowaniu podlega tylko taka dostawa towarów, która jest wykonywana przez podmiot, który w związku z jej realizacją występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Pojęcia podatnik i działalność gospodarcza zostały określone w art. 15 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast działalność gospodarcza zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne więc dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej .

Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania rzeczy, dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług Zatem wykorzystywanie majątku własnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W kwestii opodatkowania dostawy towarów (np. gruntów, nieruchomości) istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Należy zauważyć, że problem odnoszący się do rozstrzygnięcia czy sprzedaż działek była sprzedażą majątku własnego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą był przedmiotem orzeczenia TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 z dnia 15 września 2011 r. W ww. sprawie Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Z powyższych rozważań wynika, że kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży działek gruntu przez podmioty do działalności gospodarczej jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców usługodawców. W konsekwencji, dostawę nieruchomości należy uznać za objętą podatkiem, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawcy wprawdzie nieprowadzący zarejestrowanej działalności gospodarczej, jednak podjęli działania związane ze sprzedażą nieruchomości w ich ocenie wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Przede wszystkim Wnioskodawcy podjęli działania marketingowe, związane z chęcią osiągnięcia najwyższej ceny. W tym celu odbywali spotkania negocjacyjne z potencjalnymi nabywcami.

Ponadto Wnioskodawcy dokonali scalenia, a następnie ponownego podziału działek w celu zwiększenia ich atrakcyjności. Co więcej, warunkiem dojścia do skutku umowy sprzedaży nieruchomości jest dokonanie kolejnego podziału jednej z działek.

Wnioskodawcy udzielili również Kupującemu pełnomocnictw do działania w ich imieniu w celu uzyskania decyzji i pozwoleń administracyjnych związanych z uzyskaniem pozwolenia na budowę, uzyskania warunków technicznych przyłączy kanalizacji i przyłącza energetycznego.

Powyższe czynności dokonywane przez Kupującego będą wywoływały skutki bezpośrednio dla Wnioskodawców. Zrealizowanie tych czynności uatrakcyjni nieruchomość, która będzie w dalszym ciągu własnością Wnioskodawców.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że działania Wnioskodawców związane z zamiarem sprzedaży nieruchomości były nastawione na osiągnięcie zysku związanego ze sprzedażą towaru w postaci własności nieruchomości.

Skoro w przedmiotowej sprawie występują przesłanki stanowiące podstawę uznania Wnioskodawców za podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT prowadzących - w myśl art. 15 ust. 2 ustawy - działalność gospodarczą, to czynność dostawy prawa własności działek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy

W ocenie Wnioskodawców uznanie ich za podatników podatku od towarów i usług będzie miało skutek w postaci opodatkowania czynności sprzedaży nieruchomości, niezależnie od statusu podatkowego pozostałych współwłaścicieli tej nieruchomości. Planowana czynność nie polega bowiem wyłącznie na sprzedaży udziału w nieruchomości przysługującemu każdemu z Wnioskodawców, ale jest to czynność odnosząca się do przeniesienia prawa własności ustalonych w umowie przedwstępnej działek już istniejących oraz tej, która powstanie po dokonaniu podziału. W tym zakresie prawo własności, którego dotyczy umowa będzie miało charakter niepodzielny i będzie ono wykonywane wspólnie przez wszystkich współwłaścicieli. Cena z tytułu sprzedaży nieruchomości również została ustalona jako odnosząca się do całości przedmiotu transakcji, a nie do ułamkowej części własności nieruchomości.

Powyższe zastrzeżenie Wnioskodawcy czynią z ostrożności, ponieważ w ich ocenie pozostali współwłaściciele również powinni być uznani za dokonujących sprzedaży w ramach wykonywanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jednakże z uwagi na okoliczności o charakterze formalnym (tj. fakt, że niniejszy wniosek jest składany tylko przez dwoje z współwłaścicieli) interpretacja indywidualna nie może dotyczyć pozostałych współwłaścicieli.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie zatem z ww. przepisami grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Według art. 2 pkt 22 ustawy, sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

  1. określone udziały w nieruchomości,
  2. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
  3. udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.). Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego).

Należy podkreślić, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 ustawy Kodeks cywilny). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - mocą ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta
w te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług dla uznania określonych działań podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu statusu podatnika. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, gdyż związana jest
z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest również, czy dokonujący dostawy w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu, jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Natomiast okoliczność podjęcia m.in. takich czynności jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną.

Wskazany problem był przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE wydanego w dniu 15 września 2011 r. w sprawach połączonych sygn. akt C-180/10 i C-181/10. Z powyższego wyroku wynika, że dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Przy spełnieniu powyższych warunków nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest rolnikiem ryczałtowym. Ponadto podejmowanie przez dany podmiot zorganizowanych działań, takich jak podział gruntu na mniejsze działki czy uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy, podjęcie czynności marketingowych, świadczy o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną).

Zatem określenie, czy dana osoba fizyczna sprzedając działki gruntu działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga ustalenia, czy jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze.

Zaznaczenia wymaga, że w myśl art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.), zwanej dalej k.r.o., z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków łub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 k.r.o., w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Jak stanowi art. 36 § 1 oraz § 2 k.r.o., oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 k.r.o., zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne, w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości, wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym (art. 43 § 1 k.r.o.).

Wskazać należy, że ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokona czynności podlegającej opodatkowaniu.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawcy posiadają udziały w wysokości 1/3 we własności nieruchomości składającej się z działek nr 1, 2, 3, 4, 5/4, 5/5 o łącznej powierzchni 0,8887 ha, dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (). Następnie współwłaściciele nieruchomości dokonali scalenia działek 4, 5/4 i 5/5 w działkę nr 6, która następnie została podzielona na działki nr 6/2, 6/3 i 6/4.

Powyższe działania miały na celu przystosowanie działki do wymogów przyszłego nabywcy, który jest spółką prawa handlowego.

Działki 6/2 i 6/4 zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego są przeznaczone na tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów, teren publicznej drogi gminnej lokalnej, a działka nr 6/3 jest przeznaczona na tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz tereny rolne upraw polowych. Wnioskodawcy wraz z pozostałymi współwłaścicielami zawarli w dniu 6 marca 2019 r. przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości na rzecz nabywcy będącym spółką prawa handlowego. Zgodnie z zawartą umową Wnioskodawcy zobowiązali się do sprzedaży działek nr 6/2, 6/4 i działki, która powstanie w wyniku podziału działki nr 6/3.

Jednym z warunków zawarcia umowy przyrzeczonej jest uzyskanie prawomocnej decyzji o podziale działki o nr 6/3 zgodnie z planami inwestycyjnymi Kupującego.

Ponadto w umowie przedwstępnej Sprzedający udzielili Kupującemu pełnomocnictwa z prawem do udzielania dalszych pełnomocnictw, do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych, niezbędnych dla uzyskania decyzji i pozwoleń opisanych w akcie notarialnym, w szczególności składania wniosków oraz odbioru wymaganych decyzji i postanowień. Sprzedawcy oświadczyli, że przez cały okres obowiązywania umowy przedwstępnej pełnomocnictwo jest nieodwołalne i nie wygasa wskutek śmierci mocodawców. Strony umowy wskazały również, że będą zgodnie współpracować i udzielać sobie wzajemnie wszelkiej pomocy w zakresie procedur, jakie okażą się niezbędne przy staraniach o uzyskanie decyzji i pozwoleń określonych w umowie oraz zobowiązały się dokonywać wszelkich czynności faktycznych i prawnych niezbędnych dla uzyskania decyzji i pozwoleń.

Podkreślenia wymaga również, że Wnioskodawcy zamierzają sprzedać także pozostałe działki objęte księgą wieczystą nr (). Sprzedaż nieruchomości będzie więc przez Wnioskodawców dokonywana w sposób ciągły, z zamiarem osiągnięcia jak najwyższej ceny.

Żaden z Wnioskodawców nie prowadzi indywidualnej działalności gospodarczej na podstawie wpisów do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej, lecz Z.P. prowadzi gospodarstwo sadownicze.

Przedmiotem wątpliwości Zainteresowanych jest kwestia, czy dokonując zbycia ww. nieruchomości (działek nr 6/2, 6/4 i działki, która powstanie w wyniku podziału działki nr 6/3) Zainteresowani będą działać w charakterze podatników podatku VAT.

W tym miejscu należy odwołać się do ustawy Kodeks cywilny, w której została uregulowana kwestia udzielania pełnomocnictw.

Zgodnie z art. 95 § 1 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela. Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego (art. 95 § 2 Kodeksu cywilnego).

Jak wynika z przytoczonych przepisów Kodeksu cywilnego, pełnomocnik na podstawie oświadczenia woli innej osoby dokonuje czynności prawne w jej imieniu i ze skutkiem bezpośrednim dla tej osoby. Pełnomocnik zastępuje swojego mocodawcę przy dokonywaniu czynności prawnych. Czynności tych pełnomocnik dokonuje przez swoje działania, lecz skutki tych działań odnoszą się bezpośrednio do sfery prawnej reprezentowanego. Pomimo tego, że to pełnomocnik składa oświadczenie woli osobie trzeciej to skutki tego oświadczenia rodzą się pomiędzy tym, kogo pełnomocnik reprezentuje a osobą trzecią.

Odnosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że fakt, że działania związane z planami inwestycyjnymi na zbywanych działkach faktycznie podjął pełnomocnik nie oznacza, że nie wywołują one skutków prawnych dla Sprzedających. Jak wynika bowiem z powołanych przepisów Kodeksu cywilnego, każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy, w zakresie udzielonego pełnomocnictwa, wywołuje skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy. Wobec tego, wszystkie czynności wykonane przez pełnomocnika wywołują skutki prawne bezpośrednio dla Sprzedających.

Analiza przedmiotowej sprawy w kontekście powołanych przepisów oraz wyroku TSUE z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 prowadzi do wniosku, że planowana sprzedaż działek przez Sprzedających będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Sprzedaż działek - zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy - należy traktować jako dostawę towarów, która objęta jest przedmiotowym zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, a przy dokonywaniu sprzedaży przedmiotowych działek Sprzedający będą działać w charakterze podatników, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W niniejszej sprawie przed sprzedażą, Sprzedający dokonają w stosunku do nieruchomości szeregu czynności zmierzających do zmiany stanu prawnego działek nr 6/2, 6/4 i działki, która powstanie w wyniku podziału działki nr 6/3, co umożliwi dokonanie ich sprzedaży. Sprzedający podejmując ww. czynności wykażą zatem aktywność w przedmiocie sprzedaży ww. działek porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, które wykraczają poza zakres zarządu majątkiem prywatnym i należy je uznać za działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami. W konsekwencji, planowane przez Sprzedających zbycie ww. działek będzie dokonana przez podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy. Planowana transakcja stanowić będzie zatem czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Zainteresowanych, że dostawa działek w opisanym zdarzeniu przyszłym, będzie uznana za działalność gospodarczą i Wnioskodawcy będą uznani za podatników VAT należało uznać za prawidłowe.

Tut. Organ informuje jednocześnie, że w zakresie zwolnienia z podatku VAT zbycia nieruchomości gruntowej zostanie wydane postanowienie znak: 0114-KDIP1-1.4012.331. 2019.3.EW.

Należy wskazać, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podmiotów wskazanych we wniosku, tj. Zainteresowanego będącego stroną postępowania Pana Z.P. oraz Zainteresowanego niebędącego Stroną postępowania - Pani T.P., a zatem nie wywiera skutków podatkowych w zakresie uznania za podatników podatku VAT pozostałych współwłaścicieli nieruchomości.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej