Temat interpretacji

W zakresie zwolnienia od podatku pobieranych przez Gminę opłat z tytułu świadczenia za pośrednictwem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej: - usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych, - czynności związanych z udzieleniem schronienia w ośrodku wsparcia, - czynności związanych z zapewnieniem pobytu w Domu Pomocy Społecznej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 kwietnia 2019 r. (data wpływu 29 kwietnia 2019 r.), uzupełnionym w dniu 12 czerwca 2019 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku pobieranych przez Gminę opłat z tytułu świadczenia za pośrednictwem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej:

• usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych,
• czynności związanych z udzieleniem schronienia w ośrodku wsparcia,
• czynności związanych z zapewnieniem pobytu w Domu Pomocy Społecznej

- jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku pobieranych przez Gminę opłat z tytułu świadczenia za pośrednictwem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej:

• usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych,
• czynności związanych z udzieleniem schronienia w ośrodku wsparcia,
• czynności związanych z zapewnieniem pobytu w Domu Pomocy Społecznej.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Gmina F. wraz ze swoimi jednostkami organizacyjnymi jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina F. świadczy usługi z zakresu pomocy społecznej poprzez jednostkę organizacyjną - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Ośrodek realizuje cele i zadania określone w ustawach: o pomocy społecznej, o świadczeniach rodzinnych, o świadczeniu wychowawczym, o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Działalność Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej zgodnie z zaświadczeniem wydanym przez Urząd Statystyczny została zakwalifikowana wg PKO 8899Z. GOPS realizuje zadania należące do zadań własnych gminy oraz do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej realizowanych przez gminę. Do zadań własnych gminy (art 17 ust. 1 ustawy z 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej - t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1508 ze zm.) należą między innymi:

• udzielanie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym,
• organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi,
• kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w tym domu.

Do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej realizowanych przez gminę (art. 18 ust. 1 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej) należy między innymi organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

Zaistniały stan faktyczny:

1. Odpłatność za usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze (art. 50 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej). Przyznanie ww. usług następuje na podstawie decyzji administracyjnej, decyzja ta określa również odpłatność za usługi, którą ponosi świadczeniobiorca. Świadczenie usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych przysługuje osobom uprawnionym (osobom starszym i niepełnosprawnym) na mocy przepisów ustawy o pomocy społecznej. Szczegółowe zasady przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze reguluje uchwała podjęta przez Radę Gminy. Zasady odpłatności za specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi reguluje rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych. Cenę za jedną godzinę specjalistycznych usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi ustala Ośrodek Pomocy Społecznej. Wysokość odpłatności za świadczone usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze uzależniona jest od posiadanego dochodu na osobę w rodzinie i ponoszą ją osoby korzystające z usług zgadnie z decyzją wydaną przez Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Decyzja określa zakres, okres i miejsce świadczenia oraz wysokość odpłatności. Opłata za świadczone usługi jest wnoszona przez osobę uzyskującą pomoc w formie usług lub jej opiekuna na konto GOPS (nr konta oraz wymagany termin płatności podany jest w decyzji przyznającej usługi). Beneficjentom pomocy przysługuje prawo odwołania się od decyzji określającej wysokość opłat. Osoby, których dochód nie przekracza kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej otrzymują świadczenie w formie usług bezpłatnie. Istnieje również możliwość zwalniania z odpłatności osób o wyższych dochodach z uwagi na różnego rodzaju trudności życiowe. W przypadku niewywiązywania się z nałożonego decyzją administracyjną obowiązku wnoszenia opłat uruchomiane jest postępowanie egzekucyjne w trybie egzekucji administracyjnej.

2. Odpłatność za udzielenie schronienia w ośrodku wsparcia (art. 97 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej). Przyznanie pomocy w formie schronienia w ośrodku wsparcia następuje na podstawie decyzji administracyjnej, szczegółowe zasady przyznawania tej formy pomocy i odpłatności za nią reguluje uchwała podjęta przez Radę Gminy. Osoby objęte tą formą pomocy winny wpłacać należności za pobyt w ośrodku wsparcia na konto bankowe GOPS (numer konta oraz wymagany termin płatności podany w decyzji administracyjnej). Niewywiązywanie się przez beneficjenta pomocy z obowiązku wnoszenia ustalonych w trybie administracyjnym opłat skutkuje wszczęciem postępowania egzekucyjnego według przepisów administracyjnych.

Zdarzenie przyszłe:

3. Odpłatność osób obowiązanych do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej (DPS) na rzecz osób umieszczonych na podstawie decyzji administracyjnej. Opłata jest wnoszona na podstawie zawartej umowy. Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej (art. 54 ustawy o pomocy społecznej). Dom pomocy społecznej świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nich przebywających, zwanych mieszkańcami domu. Wydatki związane z zapewnieniem całodobowej opieki mieszkańcom oraz zaspokojeniem ich niezbędnych potrzeb bytowych i społecznych w całości pokrywa dom pomocy społecznej. Pobyt w DPS jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania mieszkańca.

Zobowiązanymi do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności:

• mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu,
• małżonek, zstępni przed wstępnymi - zgodnie z umową zawartą w trybie art. 103 ust. 2,
• Gmina, z której osoba została skierowana do DPS - w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w DPS, a opłatami wnoszonymi przez osoby, o których mowa w pkt. a i b.

W przypadku niewywiązywania się osób, o których mowa powyżej (mieszkańca lub małżonka, zstępnych przed wstępnymi), z obowiązku opłaty za pobyt w DPS opłaty te zastępczo wnosi gmina, z której osoba ta została skierowana do DPS, zaś gminie przysługuje prawo do dochodzenia zwrotu poniesionych na ten cel wydatków. W tym celu przeprowadzone jest postępowanie administracyjne zakończone wydaniem decyzji o zwrocie poniesionych przez gminę środków przez osobę zobowiązaną. W decyzji podany jest nr konta GOPS na które należy przekazać środki lub sprawa kierowana jest na drogę egzekucji komorniczej. Osoby (małżonek, zstępni przed wstępnymi) zobowiązane do ponoszenia odpłatności za pobyt w DPS mogą zawrzeć z Kierownikiem GOPS umowę regulowaną przez art. 103 ustawy o pomocy społecznej, w której określona zostaje wysokość zobowiązania członka rodziny z tytułu pobytu osoby bliskiej w domu. Przedmiotowa kwota wpłacana jest na konto GOPS. Umowa o której mowa w art. 103 ustawy określa jedynie jednostronne zobowiązania do ponoszenia części odpłatności za pobyt osoby bliskiej w DPS. Na podstawie przedmiotowej umowy GOPS nie świadczy żadnych usług dla rodziny czy osoby umieszczonej w DPS. Każdorazowo wydawana jest także decyzja administracyjna wskazująca kwotę wynikającą z umowy lub naliczoną niezależnie przez Ośrodek do płacenia której zobowiązuje się rodzinę. W przypadku nie wywiązywania się przez rodzinę z ww. zobowiązań prowadzone jest postępowanie egzekucyjne zgodnie z przepisami o postępowaniu egzekucyjnym w administracji celem uzyskania należnych do budżetu gminy opłat

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy opłaty powyższe stanowią usługi zwolnione na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług? Czy stanowią czynności niepodlegające VAT na podstawie art. 15 ust. 6 tej ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy, realizującego zadania z zakresu pomocy społecznej poprzez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w F. stoi na stanowisku, że powyższe czynności są świadczeniem usług zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22.

Czynności wykonywane przez Gminę, dotyczące świadczenia usług w zakresie usług pomocy społecznej, spełniają definicję świadczenia usług wymienioną w art. 8 ust. 1 ustawy, które z uwagi na ich odpłatność podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W ocenie Wnioskodawcy, usługą jest takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i płatność następuje w zamian za to świadczenie. Usługi te na mocy art. 43 ust. 1 pkt 22 są zwolnione z podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia, a w przypadku zdarzenia przyszłego stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej