zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy nieodpłatnego przekazania udziałów w nieruchomości zabudowanej na rzecz wspólników, ... - Interpretacja - 0113-KDIPT1-1.4012.206.2019.2.WL

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 10.06.2019, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.206.2019.2.WL, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy nieodpłatnego przekazania udziałów w nieruchomości zabudowanej na rzecz wspólników, zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy sprzedaży nieruchomości zabudowanej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 lutego 2019 r. (data wpływu 16 kwietnia 2019 r.), uzupełnionym w dniu 13 maja 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  • zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy nieodpłatnego przekazania udziałów w nieruchomości zabudowanej na rzecz wspólników,
  • zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy sprzedaży nieruchomości zabudowanej,

-jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 kwietnia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  • zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy nieodpłatnego przekazania udziałów w nieruchomości zabudowanej na rzecz wspólników,
  • zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy sprzedaży nieruchomości zabudowanej.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 13 maja 2019 r. o brakującą opłatę.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

30.10.2006 roku spółka jawna P.H.U. ... nabyła na podstawie aktu notarialnego nieruchomość w ..., przy ulicy .... Nabyta nieruchomość dotyczyła budynku oraz prawa wieczystego użytkowania gruntu. Nabycie nieruchomości zostało potwierdzone aktem notarialnym Repertorium nr ... oraz fakturą wystawiona w dniu 02.11.2006 nr ... Spółka jawna ... przy nabyciu tej nieruchomości posiadała prawo do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego i z prawa tego skorzystała. Transakcja zakupu nieruchomości dokonana przez spółkę w 2006 roku byłą opodatkowana 22% stawką podatku VAT. Nabyta nieruchomość została przez spółkę wprowadzona do ewidencji środków trwałych w dacie jej nabycia. Nabytą nieruchomość spółka wykorzystuje od momentu jej nabycia w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Na terenie nabytej nieruchomości spółka wykonuje działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży hurtowej koszul oraz wynajmuje pomieszczenia znajdujące się na terenie nieruchomości dla innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Na okoliczność wynajmu lokali spółka ... zawarła umowy najmu w dniu 31.10.2006 z ... Sp. z o.o. z siedzibą w ..., 18.10.2007 z ... w ... oraz 30.11.2016 z .... Budynek o którym mowa we wniosku jest budynkiem w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowalne (Dz. U. z 2018 r., poz. 1202 z późn. zm.). Budynek wchodzący w skład opisywanej nieruchomości sklasyfikowany symbolem PKOB 1252 w sekcji 1 budynki dział 12 budynki niemieszkalne. Zbiorniki, silosy i budynki magazynowe. Klasa obejmuje powierzchnie magazynowe. Budynek jest trwale związany z gruntem, natomiast Wnioskodawca nie posiada informacji kiedy nastąpiło pierwsze zajęcie do używania budynku. Budynek nie był ulepszany. Na przedmiotowy budynek nie były ponoszone wydatki na ulepszenia w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wszystkie niewykorzystane w działalności gospodarczej pomieszczenia były przedmiotem najmu na rzecz podmiotów zewnętrznych. Spółka wykorzystuje i będzie wykorzystywała budynek do momentu przekazania bądź sprzedaży do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Ww. budynek nie był i nie będzie wykorzystywany do działalności zwolnionej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

ZDARZENIA PRZYSZŁE

  1. Wspólnicy spółki jawnej ... zamierzają przekazać opisaną wyżej nieruchomość nieodpłatnie na cele osobiste każdego ze wspólników spółki zachowując w opisanej nieruchomości udział dla każdego ze wspólników wynoszący 1/2. Oznacza to, iż przedmiotem przekazania na rzecz wspólników będą udziały w nieruchomości położonej w ... przy ulicy ..., którą stanowi budynek oraz grunt. Wnioskodawca wyjaśnia, że spółka wykupiła grunt wchodzący w skład tej nieruchomości na własność, zatem nie korzysta z prawa wieczystego użytkowania gruntu.
  2. Spółka zamierza dokonać sprzedaży opisanej nieruchomości. Przedmiotem ewentualnej sprzedaży będzie nieruchomość, którą stanowi aktualnie budynek wraz z wykupionym na własność gruntem.
  3. Spółka planuje przekazanie udziałów w opisywanej nieruchomości na rzecz dotychczasowych wspólników na rok 2019, ostatecznie w roku 2020. W tym samym przedziale czasowym planowana sprzedaż przedmiotowej nieruchomości.
  4. Opisane jako zdarzenia przyszłe są dwoma alternatywnymi, rozważanymi przez Spółkę możliwymi sposobami zadysponowania nieruchomością.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy mając na uwadze fakt, że zgodnie z opisanym stanem faktycznym pierwsze zasiedlenie nieruchomości w ..., przy ulicy ... w wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w postaci najmu lokali nastąpiło 31.10.2006 (zawarta umowa najmu) planowane czynności w postaci przekazanie tej nieruchomości nieodpłatnie na cele osobiste wspólników spółki jawnej ... jak i sprzedaż tej nieruchomości w świetle aktualnie obowiązujących przepisów będą mogły korzystać ze zwolnienia przedmiotowego w podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, planowane czynności w postaci zarówno nieodpłatnego przekazania nieruchomości na cele osobiste każdego ze wspólników spółki w formie zachowania w przekazanej nieruchomości 1/2 udziału jak i sprzedaży tej nieruchomości mogą korzystać ze zwolnienia przedmiotowego w podatku od towarów i usług zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

Przy dokonywaniu planowanych czynności zarówno w postaci przekazania nieodpłatnego tej nieruchomości na cele osobiste wspólników jak i sprzedaży tej nieruchomości znajduje zastosowanie przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług ponieważ pomiędzy planowanymi wyżej opisanymi czynnościami a pierwszym zasiedleniem budynku wchodzącego w skład nieruchomości upłynie okres dłuższy niż 2 lata (pierwsze zasiedlenie budynku w wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nastąpiło 31.10.2006).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Przez towary na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie zatem z ww. przepisami, nieruchomości spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Natomiast, przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, ().

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca spółka jawna w dniu 30 października 2016 r. nabyła nieruchomość zabudowaną. Przy zakupie nieruchomości Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT. Nabyta nieruchomość została przez spółkę wprowadzona do ewidencji środków trwałych w dacie jej nabycia. Nabytą nieruchomość spółka wykorzystuje od momentu jej nabycia w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Na terenie nabytej nieruchomości spółka wykonuje działalność gospodarczą oraz wynajmuje pomieszczenia znajdujące się na terenie nieruchomości dla innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Wspólnicy spółki zamierzają przekazać opisaną wyżej nieruchomość nieodpłatnie na cele osobiste każdego ze wspólników spółki zachowując w opisanej nieruchomości udział dla każdego ze wspólników wynoszący 1/2. Oznacza to, iż przedmiotem przekazania na rzecz wspólników będą udziały w nieruchomości, którą stanowi budynek oraz grunt.

Spółka zamierza dokonać sprzedaży opisanej nieruchomości. Przedmiotem ewentualnej sprzedaży będzie nieruchomość, którą stanowi aktualnie budynek wraz z wykupionym na własność gruntem. Spółka planuje przekazanie udziałów w opisywanej nieruchomości na rzecz dotychczasowych wspólników na rok 2019, ostatecznie w roku 2020. W tym samym przedziale czasowym planowana sprzedaż przedmiotowej nieruchomości. Opisane zdarzenia przyszłe są dwoma alternatywnymi, rozważanymi przez Spółkę możliwymi sposobami zadysponowania nieruchomością.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
  2. wszelkie inne darowizny

jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Jak wynika z powyższego przepisu, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia, w całości lub części, kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Omawiany przepis jest odpowiednikiem art. 16 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym wykorzystanie przez podatnika towarów stanowiących część majątku jego przedsiębiorstwa do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników, które przekazuje nieodpłatnie lub, w ujęciu ogólnym, które przeznacza do celów innych niż prowadzona przez niego działalność, gdy VAT od powyższych towarów lub ich części podlegał w całości lub w części odliczeniu, jest uznawane za odpłatną dostawę towarów.

W swoim orzecznictwie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako TSUE) wyjaśnił cel wprowadzenia tej regulacji. Przykładowo w wyroku w sprawie C-20/91 Pieter de Jong TSUE zaznaczył, że celem art. 5(6) Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 16 Dyrektywy 2006/112/WE) jest zapewnienie równego traktowania zarówno podatnika stosującego do użytku prywatnego towary stanowiące część składową majątku przedsiębiorstwa, jak i zwykłego konsumenta kupującego towary tego samego rodzaju. Mając na względzie powyższy cel, przepis ten zapobiega sytuacji unikania przez podatnika, który odliczył VAT od zakupu towarów wykorzystywanych do swego przedsiębiorstwa, zapłaty VAT w momencie przenoszenia tych towarów z przedsiębiorstwa do użytku prywatnego oraz odnoszenia przez niego korzyści, do których nie jest uprawniony w porównaniu ze zwykłym konsumentem, który nabywa towary i uiszcza od nich VAT (pkt 15 wyroku).

Ponadto w wyroku w sprawie C-48/97 Kuwait Petroleum TSUE wskazał, że celem art. 5(6) Szóstej Dyrektywy jest zapewnienie równego traktowania podatnika, który wykorzystuje aktywa przedsiębiorstwa do celów prywatnych i zwykłego konsumenta, który nabywa towary tego samego rodzaju (pkt 21 wyroku).

Zatem, jak wynika z powołanego wyżej przepisu art. 7 ust. 2 ustawy, aby doszło do opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów, muszą być spełnione następujące warunki:

  • dokonującym nieodpłatnego przekazania powinien być podatnik podatku od towarów i usług;
  • przekazane przez podatnika towary powinny należeć do jego przedsiębiorstwa;
  • przedmiotem nieodpłatnego przekazania powinien być towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy jego nabyciu, imporcie lub wytworzeniu.

W analizowanej sprawie przesłanki uznania nieodpłatnego przekazania udziałów w zabudowanej nieruchomości z majątku Spółki na cele osobiste wspólników za odpłatną dostawę towarów w rozumieniu ustawy zostaną spełnione.

Jak wynika z opisu sprawy Spółka jawna ... przy nabyciu przedmiotowej nieruchomości zabudowanej posiadała prawo do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego i z prawa tego skorzystała. Nabyta nieruchomość została przez Spółkę wprowadzona do ewidencji środków trwałych w dacie jej nabycia. Spółka wykorzystuje i będzie wykorzystała ww. nieruchomość zabudowaną do momentu przekazania bądź sprzedaży do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Mając na względzie powołane powyżej regulacje prawne oraz przedstawiony opis sprawy, stwierdzić należy, że nieodpłatne przekazanie udziałów w zabudowanej nieruchomości z majątku Spółki na cele osobiste wspólników stanowić będzie dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy.

Także sprzedaż nieruchomości - wykorzystywanej w działalności gospodarczej Spółki - będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu.

Skoro nieodpłatne przekazanie udziałów w nieruchomości z majątku Spółki na cele osobiste wspólników jak i sprzedaż tej nieruchomości będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT, to w tej sytuacji należy dokonać analizy, czy czynności te będą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Podstawowa stawka podatku od towarów i usług, stosowanie do treści art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku (podmiotowe lub przedmiotowe).

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w tych przepisach warunki.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

  1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
  2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest co do zasady zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Przez pierwsze zasiedlenie według art. 2 pkt 14 ustawy rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

  1. wybudowaniu lub
  2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z kolei przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, posługują się pojęciem pierwszego zasiedlenia, jednakże nie definiują tego pojęcia oraz nie wprowadzają dodatkowych warunków go określających.

Zgodnie jednak z art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji:

  1. dostawa budynku lub części budynku oraz związanego z nim gruntu, przed pierwszym zasiedleniem;
  2. dostawa terenu budowlanego.

Jak stanowi art. 12 ust. 2 zdanie drugie Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą określić szczegółowe zasady stosowania kryterium, o którym mowa w ust. 1 lit. a, do przebudowy budynków oraz zdefiniować pojęcie gruntu związanego z budynkiem.

Należy zauważyć, że w kwestii rozumienia definicji pierwszego zasiedlenia wypowiedział się NSA w wyroku z dnia 14 maja 2015 r., sygn. akt I FSK 382/14. Sąd w wyroku tym stwierdził, że: () definicja pierwszego zasiedlenia (zajęcia) zawarta w dyrektywie 112 ma charakter autonomiczny. Zatem nie było konieczne jej definiowanie w ustawie o VAT, poza przypadkami wskazanymi w treści art. 12 ust. 2 zdanie drugie dyrektywy 112 czyli przebudowy budynku. Z powyższego wynika, że polski ustawodawca nie miał uprawnienia do precyzowania warunków zastosowania kryterium pierwszego zasiedlenia w odniesieniu do sytuacji zaistniałych po wybudowaniu budynku. Polski ustawodawca zdecydował się na doprecyzowanie ww. pojęcia celem wyjaśnienia zakresu zwolnienia z VAT. Porównując zakresy definicji pierwszego zasiedlenia wynikające z ustawy o VAT i dyrektywy 112 należy stwierdzić, że ustawodawca polski dokonał zawężenia ww. definicji w porównaniu do definicji unijnej. Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie. Zatem w taki sposób powinna być odczytywana definicja przewidziana w treści art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.

Sąd krajowy celem zapewnienia skuteczności normom dyrektywy 112 stwierdził zatem częściową niezgodność art. 2 pkt 14 lit. a) ustawy o VAT z art. 12 ust. 1 lit. a) i 2 dyrektywy 112, jak też art. 135 ust. 1 lit. j) dyrektywy 112. Mowa tu o części dotyczącej użytego w treści art. 2 pkt 14 lit. a) ustawy o VAT warunku w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Warunek ten w istocie doprowadza do sztucznego różnicowania sytuacji podmiotu gospodarczego, który po wybudowaniu budynku część oddał w najem, a część budynku wykorzystywał na potrzeby własnej działalności gospodarczej albowiem w obydwóch przypadkach doszło do korzystania z budynku. W pozostałym zaś zakresie należy dokonać wykładni prounijnej art. 2 pkt 14 lit. a) ustawy o VAT i skorygować treść w następujący sposób: pod pojęciem pierwszego zasiedlenia rozumie się przez to użytkowanie przez pierwszego nabywcę lub użytkownika budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu.

Jak wynika z powyższego pierwsze zasiedlenie budynku należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej.

W konsekwencji zarówno zgodnie z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE oraz w świetle utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, pierwsze zasiedlenie należy rozumieć szeroko jako pierwsze zajęcie budynku, używanie. W efekcie, aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, jego używania, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej.

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom po spełnieniu określonych warunków skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

  1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
  2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Ponadto, jak wynika z art. 43 ust. 7a ustawy, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10 i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

  1. są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
  2. złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy, oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

  1. imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
  2. planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części;
  3. adres budynku, budowli lub ich części.

Tak więc ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, po spełnieniu określonych warunków możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony. Powyższy przepis obejmuje swoim zakresem także grunty będące w użytkowaniu wieczystym.

Odnosząc powyższe uregulowania do niniejszej sprawy należy wskazać, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, jedynie w sytuacji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia budynku. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r., poz. 1202 z późn. zm.).

I tak, w myśl art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Stosownie do treści art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Odnosząc się zatem do wątpliwości Wnioskodawcy należy wskazać, że w celu ustalenia czy w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć czy i kiedy w odniesieniu do wskazanego budynku, miało miejsce pierwsze zasiedlenie.

Mając na uwadze okoliczności przedmiotowej sprawy, obowiązujące przepisy prawa oraz najnowsze orzecznictwo należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynku, a od pierwszego zasiedlenia do czasu przekazania udziałów w nieruchomości zabudowanej na rzecz wspólników lub do czasu jej sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie udziałów w budynku na cele osobiste wspólników oraz planowana sprzedaż budynku będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, skoro dostawa opisanego we wniosku budynku będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, to - zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy - również dostawa gruntu, na którym posadowiony jest przedmiotowy budynek będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej