Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z dokonywanymi zakupami, niezbędnymi do realizacji zobowiązań wynikających z zawartego Porozu... - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.92.2019.2.RR

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 30.05.2019, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.92.2019.2.RR, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z dokonywanymi zakupami, niezbędnymi do realizacji zobowiązań wynikających z zawartego Porozumienia oraz braku opodatkowania nieodpłatnych świadczeń realizowanych w ramach zawartego Porozumienia.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 lutego 2019 r. (data wpływu 21 lutego 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 marca 2019 r. (data wpływu 29 marca 2019 r.) w odpowiedzi na wezwanie tutejszego Organu z dnia 18 marca 2019 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.92.2019.1.RR o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z dokonywanymi zakupami, niezbędnymi do realizacji zobowiązań wynikających z zawartego Porozumienia oraz braku opodatkowania nieodpłatnych świadczeń realizowanych w ramach zawartego Porozumienia jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 lutego 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z dokonywanymi zakupami, niezbędnymi do realizacji zobowiązań wynikających z zawartego Porozumienia oraz braku opodatkowania nieodpłatnych świadczeń realizowanych w ramach zawartego Porozumienia. Złożony wniosek został uzupełniony pismem z dnia 27 marca 2019 r. (data wpływu 29 marca 2019 r.) w odpowiedzi na wezwanie tutejszego Organu z dnia 18 marca 2019 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.92.2019.1.RR (skutecznie doręczone w dniu 21 marca 2019 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka S.A. (dalej: Spółka) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozliczającym się za miesięczne okresy rozliczeniowe. Przedmiotem działalności S.A. jest wydobycie rud miedzi (w kopalniach głębinowych Spółki) i produkcja z nich metali, będących przedmiotem sprzedaży (i źródłem uzyskiwanego obrotu). Sprzedaż ta podlega opodatkowaniu VAT (stawkami innymi niż ZW). Wydobycie i przetwórstwo surowców naturalnych jest związane z eksploatacją złóż rud miedzi zlokalizowanych przede wszystkim w południowo-zachodniej Polsce.

Prowadzenie działalności wydobywczej i produkcyjnej we wskazanym powyżej zakresie - siłą rzeczy oddziałuje na środowisko naturalne, jego walory krajobrazowe, zagospodarowanie przestrzeni, czy też na interesy lokalnej społeczności. Intencją S.A. jest więc:

  • ciągłe odkrywanie nowych, zrównoważonych sposobów wydobycia i przetwórstwa surowców naturalnych, zgodnych z zasadami współdziałania, dobrego sąsiedztwa i zaufania z regionem oraz zamieszkującymi go społecznościami,
  • minimalizowanie wpływu przemysłu wydobywczego na otoczenie (poprzez jego ograniczenie lub podejmowanie działań oraz inicjatyw ten wpływ rekompensujących).

Powyższe związane jest z dwiema zasadniczymi kwestiami. Po pierwsze - owe działania, czy też inicjatywy są czasami obiektywnie konieczne i w sposób bezpośredni lub pośredni warunkują rozbudowę infrastruktury wydobywczej i produkcyjnej Spółki. Po drugie - związane są także z nowoczesnym i szerokim pojmowaniem wszelkich kwestii związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu (z ang. Corporate Social Responsibility, dalej: CSR). CSR w praktyce oznacza budowanie pozytywnych i trwałych relacji zarówno z partnerami społecznymi, jak i z biznesowymi oraz z otoczeniem zewnętrznym, jak i wewnętrznym. Gwarantuje to lojalność klientów, a także podnosi wiarygodność firmy w oczach jej współpracowników, partnerów handlowych, władz oraz społeczności lokalnych.

Dowodem na powyższe może być np. udział S.A. w projekcie RESPECT Index zainicjowanym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. W skład RESPECT Index wchodzą wyłącznie spółki giełdowe działające zgodnie z najlepszymi standardami zarządzania w zakresie ładu korporacyjnego, ładu informacyjnego i relacji z inwestorami, a także w obszarach czynników społecznych, pracowniczych i ekologicznych.

W chwili obecnej, w związku z dalszym, dynamicznym rozwojem S.A., planowana jest rozbudowa infrastruktury przemysłowej, której jednym z elementów jest budowa szybu wdechowego z funkcją materiałowo - zjazdową (będącego elementem Programu ...), bez którego nie jest możliwe wykorzystywanie kopalni, a w konsekwencji pozyskiwanie urobku rud, niezbędnych do produkcji metali. Ma on być zlokalizowany na terenie Gminy (dalej: Gmina). Dla umożliwienia Spółce realizacji ww. inwestycji wymagane są jednak uprzednie zmiany w dokumentacji dot. polityki przestrzennej, co leży w gestii Gminy (która ustawowo ponosi koszty z tym związane jako jednostka samorządowa), a co wynika z ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy (art. 3 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - Dz. U. z 2018 r. poz.1945).

Z uwagi na ww. potrzeby S.A. (a nie Gminy), dotyczące rozbudowy infrastruktury Spółki, po uprzednich rozmowach i uzgodnieniach z Gminą, zawarto porozumienie, regulujące współpracę między Gminą i S.A. w następujących obszarach:

DZIAŁ I

Obszar I.1 Szkody górnicze - w ramach którego S.A. zobowiązuje się do zinwentaryzowania budynków znajdujących się w określonych lokalizacjach oraz poniesienia odpowiedzialności za ewentualne szkody górnicze.

Obszar I.2 Dojazd do placu szybowego - w ramach którego S.A. poniesie koszty związane z budową i utrzymaniem drogi gminnej stanowiącej dojazd do szybu (droga ta będzie stanowić własność Gminy).

Obszar I.3 Zagospodarowanie terenu wokół szybu - w ramach którego S.A. zobowiązuje się do wykonania wokół szybu zielonej otuliny".

Obszar I.4 Wykupy nieruchomości - w ramach którego S.A. zobowiązał się do przeprowadzenia rozmów z właścicielami nieruchomości położonych w bezpośrednim sąsiedztwie placu szybowego, celem uzgodnienia warunków ewentualnego wykupu.

Obszar I.5 Obszar I.5 Zabezpieczenie Stacji Uzdatniania Wody - w ramach którego S.A. zobowiązał się do usunięcia ewentualnych szkód w Stacji Uzdatniania Wody, a w przypadku wynikającego z budowy szybu braku wody - dostaw wody na dotychczasowym poziomie na swój koszt.

DZIAŁ II

Obszar II.1 Opieka zdrowotna - w ramach którego S.A. zapewni mieszkańcom dwóch miejscowości zlokalizowanych w pobliżu planowanej inwestycji - bezpłatny dostęp do wybranych świadczeń medycznych.

Obszar II.2 Karty open - w ramach którego S.A. zapewni mieszkańcom dwóch miejscowości zlokalizowanych w pobliżu planowanej inwestycji - bezpłatny dostęp do wybranych obiektów sportowych.

Obszar II.3 Wsparcie finansowe programów profilaktycznych - w ramach którego S.A. przekaże na rzecz Gminy, płatne w sześciu transzach świadczenie pieniężne (w porozumieniu nazwane darowizną), z przeznaczeniem na wsparcie programów profilaktycznych, związanych z: opieką zdrowotną, bezpieczeństwem, ochroną dóbr kultury itp.

Obszar II.4 Wypoczynek dla dzieci - w ramach którego S.A. zapewni grupie dzieci zamieszkujących w miejscowościach położonych w bezpośrednim sąsiedztwie placu szybowego - letni wypoczynek.

Obszar II.5 Edukacja - w ramach którego S.A. będzie wspierał uczniów i studentów zamieszkałych na terenie Gminy, poprzez umożliwienie im odbycia praktyk zawodowych.

Obszar II.6 Preferencje dla firm lokalnych - w ramach którego zostaną przyznane preferencje współpracującym z S.A. firmom lokalnym, o ile nie będzie to sprzeczne z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.

Obszar II.7 Praca w S.A. .... - w ramach którego prowadzone będą przez S.A. dla mieszkańców Gminy akcje edukacyjne oraz informacyjne, ułatwiające podjęcie zatrudnienia w S.A..

Zobowiązania, o których mowa w Obszarach nr II.6 i II.7 mają charakter deklaratoryjny i nie zobowiązują Spółki do ich realizacji na takim czy też innym poziomie (przykładowo: w Porozumieniu nie wskazano kwotowego poziomu wsparcia, które ma zostać udzielone przedsiębiorcom lokalnym, nie zobowiązuje ono też S.A. do zatrudnienia konkretnej, określonej liczby mieszkańców Gminy).

Nadmienić ponadto należy, że w związku z realizacją zobowiązań, o których mowa w Obszarze I i II Porozumienia - S.A. nie będzie pobierał od Gminy oraz jej mieszkańców odpłatności.

DZIAŁ III

Obszar III.1 Planowanie przestrzenne - w ramach którego Wójt Gminy zobowiązuje się do podjęcia czynności zmierzających do zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, celem budowy szybu, natomiast S.A. zobowiązuje się do zwrotu Gminie wypłaconych roszczeń odszkodowawczych na rzecz właścicieli lub wieczystych użytkowników nieruchomości położonych w granicach terenu objętego zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, dla którego przeznaczenie zostanie zmienione.

Obszar III.2 Wsparcie procesu inwestycyjnego - budowa szybu - w ramach którego Gmina zobowiązuje się do:

  • niezwłocznego wszczęcia postępowań niezbędnych w związku z realizacją inwestycji (uzgodnienia, opinie, decyzje),
  • udzielenia zgód na dysponowanie nieruchomościami na cele budowlane, dla nieruchomości stanowiących własność Gminy,
  • udzielenia pomocy w kontaktach z właścicielami nieruchomości położonych w granicach Gminy, przez które przebiegać będą sieci zasilające szyb,
  • umożliwienia dialogu społecznego pomiędzy mieszkańcami Gminy a S.A..

Dodatkowo, w ramach ww. Porozumienia, S.A. zobowiązał się także do przekazania dodatkowych środków pieniężnych (odrębnych od tych wskazanych w Obszarze II.3) na realizację zadań statutowych gminy (zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym).

W Porozumieniu podkreślono ponadto, że urobek z głębienia szybu zostanie ulokowany w wyrobisku piaskowni zlokalizowanej na terenie Gminy, a ww. dodatkowe środki pieniężne (odrębne od wskazanych w Obszarze II.3) będą wsparciem dla Gminy i jej mieszkańców, w związku z uciążliwością inwestycji. Informacja o otrzymanych środkach - będzie natomiast rozpowszechniane wśród mieszkańców Gminy (szczególnie zamieszkujących w bezpośrednim sąsiedztwie szybu) oraz w kontaktach z prasą, radiem, telewizją itp.

Realizacja zobowiązań wynikających z Porozumienia - będzie się wiązać z koniecznością dokonywania przez S.A. zakupów różnego rodzaju usług od dostawców zewnętrznych (na przykład usług niezbędnych do zagospodarowania terenów wokół szybu, czy też usług dostępu do świadczeń medycznych lub obiektów sportowych). Możliwe jest także, że do realizacji zobowiązań wykorzystane zostaną nabywane towary. Nabycie przedmiotowych usług (oraz towarów) będzie udokumentowane fakturami VAT zawierającymi podatek naliczony. Ponadto podatek naliczony wyszczególniony na ww. fakturach nie będzie podlegał ograniczeniom, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

Ponadto Wnioskodawca w uzupełnieniu do złożonego wniosku wskazał, że:

  1. Przedmiotem dostawy będą świadczenia niezbędne do realizacji opisanych we wniosku o interpretację zobowiązań, wynikających z poszczególnych obszarów Porozumienia. Będą one obejmować w szczególności:
    • usługę wykonania wokół szybu tzw. zielonej otuliny (Obszar I.3 Porozumienia),
    • dostawę wody, w przypadku gdyby prowadzone inwestycje wpłynęły na jej brak, lub też doprowadziły do uszkodzenia stacji uzdatniania wody (Obszar I.5 Porozumienia),
    • usługi medyczne u wybranych specjalistów (w laboratoriach) prowadzących działalność medyczną, z których korzystać będą mogli mieszkańcy dwóch miejscowości zlokalizowanych w pobliżu planowanej inwestycji (Obszar II.1 Porozumienia),
    • usługi dostępu do wybranych obiektów sportowych dla mieszkańców dwóch miejscowości zlokalizowanych w pobliżu planowanej inwestycji. Będzie się to w praktyce odbywać poprzez wykupienie i przekazanie kart dostępu (Obszar II.2 Porozumienia),
    • usługi polegające na zapewnieniu dzieciom zamieszkującym w miejscowościach zlokalizowanych w pobliżu planowanej inwestycji - wypoczynku letniego oraz zimowego (Obszar II.4 Porozumienia).
  2. Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług będą dokonywane na rzecz drugiej strony Porozumienia tj. Gminy.
  3. Zawarte porozumienie nie zawiera zapisów sankcyjnych oraz jakichkolwiek innych, z których wynikałoby prawo do kar umownych itp. należnych Gminie w przypadku niewywiązania się przez S.A. z któregokolwiek punktu Porozumienia.

Jednocześnie należy mieć jednak na uwadze, że zostało ono zawarte w formie aktu notarialnego, a jego treść zawiera w sprawach w nim nieuregulowanych - odesłanie do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.). Powoduje to, iż w przypadku niewywiązania się przez którąkolwiek ze stron z przyjętych na siebie zobowiązań - możliwe będzie dochodzenie ich przez druga stronę na zasadach ogólnych, wynikających z prawa cywilnego.

Porozumienie nie zawiera zapisów, z których wprost wynikałoby, że w przypadku niewywiązania się Wnioskodawcy z zobowiązań wynikających z zawartego Porozumienia - rozbudowa infrastruktury przemysłowej będzie niemożliwa. Należy mieć jednak na uwadze, że zapisy Porozumienia zobowiązują obie strony do świadczeń, które szczegółowo opisane zostały we wniosku o udzielenie interpretacji. Wśród świadczeń tych - są m.in. takie, które zobowiązują Wójta lub samą Gminę do:

  • wykonania czynności przygotowawczych, zmierzających do podjęcia przez Radę Gminy uchwały o przystąpieniu do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz uchwały o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla potrzeb budowy szybu,
  • niezwłocznego podjęcia czynności, zmierzających do wszczęcia postępowań niezbędnych do przygotowania i realizacji inwestycji (uzgodnień, opinii, decyzji itp.),
  • udzielenia zgód na dysponowanie nieruchomościami na cele budowlane,
  • pomocy w kontaktach z właścicielami nieruchomości, przez które będą przebiegać sieci zasilające szyb oraz pomocy w dialogu społecznym z mieszkańcami Gminy.

Są to więc czynności, które:

  • warunkują rozbudowę infrastruktury przemysłowej,
  • są konsekwencją zawarcia Porozumienia, w którym również S.A. zobowiązał się do realizacji opisanych w nim zobowiązań.

Dlatego też w opinii Spółki działaniem nieracjonalnym biznesowo, a także niezgodnym z zasadami doświadczenia życiowego byłoby całkowite lub częściowe nierealizowanie wynikających z Porozumienia zobowiązań, a zarazem oczekiwanie, iż wystąpią opisane w nim korzyści (których efektem finalnym ma być rozbudowa infrastruktury przemysłowej).

Jak już wcześniej wskazano - Porozumienie nie zawiera zapisów, z których wprost wynikałoby, że w przypadku niewywiązania się Wnioskodawcy z zobowiązań wynikających z zawartego Porozumienia - zrealizowanie inwestycji będzie niemożliwe. Brak w nim jest również zapisów, z których wynikałoby, że strony będą mogły realizować je częściowo, lub też, że realizacja wybranych zobowiązań wynikających z Porozumienia - ma charakter warunkowy.

Należy przy tym jednak zwrócić uwagę na fakt, iż bez wykonania czynności, do których zobowiązała się Gmina, nie jest w ogóle możliwe rozpoczęcie planowanej przez Spółkę inwestycji. Dlatego też (jak wskazano wyżej) działaniem nieracjonalnym biznesowo, a także niezgodnym z zasadami doświadczenia życiowego byłoby całkowite lub częściowe nierealizowanie wynikających z Porozumienia zobowiązań, a zarazem oczekiwanie, iż wystąpią opisane w nim korzyści (których efektem finalnym ma być rozbudowa infrastruktury przemysłowej).

Zgodnie z zawartym Porozumieniem, Wójt Gminy zobowiązał się do:

  • wykonania czynności przygotowawczych, zmierzających do podjęcia przez Radę Gminy uchwały o przystąpieniu do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz uchwały o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla potrzeb budowy szybu,
  • podania do publicznej wiadomości w terminie 7 dni od dnia podjęcia ww. uchwał informacji o przystąpieniu do sporządzenia zmiany studium i planu miejscowego,
  • przekazania Radzie Gminy, celem uchwalenia, projektu zmiany Studium, w terminie 14 dni od otrzymania gotowego projektu i materiałów przygotowanych przez Biuro Urbanistyczne,
  • przekazania Radzie Gminy, celem uchwalenia, projektu planu miejscowego, w terminie 14 dni od otrzymania gotowego projektu i materiałów przygotowanych przez Biuro Urbanistyczne.

Natomiast Gmina zobowiązała się do:

  • podjęcia niezwłocznie czynności, zmierzających do wszczęcia postępowań, które są niezbędne na etapie przygotowania i realizacji inwestycji (uzgodnienia, opinie, decyzje itp.),
  • udzielenia S.A., zgodnie z obowiązującymi przepisami, zgód na dysponowanie nieruchomościami na cele budowlane dla nieruchomości stanowiących własność Gminy,
  • udzielenia S.A. pomocy w kontaktach z właścicielami nieruchomości położonych w granicach Gminy, przez które przebiegać będą planowane sieci zasilające szyb ,
  • umożliwienia dialogu społecznego pomiędzy mieszkańcami Gminy a S.A..

Zawarte porozumienie nie zawiera zapisów sankcyjnych oraz jakichkolwiek innych, z których wynikałyby np. określone kary umowne należne S.A. w przypadku niewywiązania się przez Gminę z któregokolwiek punktu Porozumienia.

Jednocześnie jak wskazano wyżej - należy mieć na uwadze, formę aktu notarialnego Porozumienia, a także odesłanie w jego treści do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.). Powoduje to, iż w przypadku niewywiązania się przez którąkolwiek ze stron z przyjętych na siebie zobowiązań - możliwe będzie dochodzenie ich przez druga stronę na zasadach ogólnych, wynikających z prawa cywilnego.

W opinii Wnioskodawcy rozbudowa infrastruktury przemysłowej, w tym m.in. budowa szybu wdechowego z funkcją materiałowo - zjazdową na terenie Gminy - jest niezbędna dla dalszego rozwoju przedsiębiorstwa, prowadzenia procesów wydobywczych, produkcji oraz sprzedaży. W przypadku zmaterializowania się skrajnie niekorzystnego dla Spółki scenariusza, w którym (hipotetycznie) Gmina:

  • nie wydałaby zgód na dysponowanie nieruchomościami na cele budowlane (lub innych zgód czy też pozwoleń administracyjnych),
  • nie wsparłaby S.A. w prowadzonym dialogu społecznym z mieszkańcami tych miejscowości, które sąsiaduję z inwestycją (co mogłoby skutkować protestami społecznymi, spowodowanymi brakiem wiedzy społeczności lokalnej o wpływie planowanej inwestycji na środowisko),

- obiektywną konsekwencją powyższego mogłaby być konieczność zaprzestania realizacji planowanej inwestycji.

Podsumowując całość, Spółka ponadto podkreśla, że specyfika prowadzonej przez nią działalności gospodarczej wymusza prowadzenie inwestycji, których wpływ na otocznie, środowisko, czy też społeczność lokalną - jest bardzo duży. Znajduje to obiektywne potwierdzenie w kwotach wydatkowanych na przestrzeni każdego roku na inwestycje (liczonych w setkach milionów złotych), obszarze zajmowanym przez wszystkie oddziały Spółki (liczonym w setkach hektarów), czy też ilości osób zamieszkujących w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Inwestycje te są obiektywnie niezbędne dla dalszego rozwoju S.A. i osiągania obrotów ze sprzedaży. Wymagają przy tym (z uwagi na swoją skalę) podejmowania szeregu działań towarzyszących. Do działań takich zaliczyć należy wszelkie porozumienia zawierane z przedstawicielami społeczności lokalnych, które całościowo regulują zasady współpracy związanej z prowadzonymi inwestycjami.

Jak ponadto szczegółowo wyjaśniono w złożonym wniosku o udzielenie interpretacji - wszystko to warunkuje wydobycie, produkcję, a także sprzedaż produktów. W konsekwencji w analizowanej sprawie występuje wyraźny związek pomiędzy wydatkami związanymi z realizacją zapisów Porozumienia, a sprzedażą opodatkowaną.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawca w przedstawionym stanie faktycznym będzie uprawniony do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonywanymi zakupami, niezbędnymi dla realizacji zobowiązań wynikających z przedstawionego w opisie stanu faktycznego Porozumienia?

  • Czy świadczenia wynikające z Porozumienia zawartego z Gminą, które Spółka jest zobowiązana wykonać, uznać należy, za dostawy towarów, o których mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT oraz świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

    Zdaniem Wnioskodawcy,

    Ad 1

    W przedstawionym stanie faktycznym, S.A. będzie uprawniony do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonywanymi zakupami, niezbędnymi dla realizacji zobowiązań wynikających z przedstawionego w opisie stanu faktycznego Porozumienia.

    Uzasadnienie:

    Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Wyjątek od powyższej zasady określa art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne, w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

    Stosownie zaś do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) tej ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikająca z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

    W świetle powyższych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas gdy:

    • odliczenia dokonuje podatnik podatku VAT,
    • istnieje związek między nabytymi towarami i usługami a wykonywaniem czynności opodatkowanych,
    • nabycie towarów lub usług jest udokumentowane fakturą VAT,
    • nie znajdują zastosowania szczególne przepisy wyłączające możliwość odliczenia podatku naliczonego, w szczególności transakcja udokumentowana fakturą podlega opodatkowaniu i nie jest zwolniona z opodatkowania.

    Warto przy tym podkreślić, że warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest zarówno bezpośredni, jak i pośredni związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przy czym:

    • o związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z prowadzoną działalnością można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą dalszej odsprzedaży, lub też gdy nabywane usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy (bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika),
    • o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa, mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganym przez podatnika obrotem podlegającym opodatkowaniu (stawkami innymi niż ZW).

    Powyższe zasady znajdują także potwierdzenie w zapisach art. 168 Dyrektywy 2006/112/WE RADY z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Stanowi on, iż jeżeli towary i usługi wykorzystywane są na potrzeby opodatkowanych transakcji podatnika, podatnik jest uprawniony, w państwie członkowskim, w którym dokonuje tych transakcji, do odliczenia następujących kwot od kwoty VAT, którą jest zobowiązany zapłacić: VAT należnego lub zapłaconego w tym państwie członkowskim od towarów i usług, które zostały mu dostarczone lub które mają być mu dostarczone przez innego podatnika.

    Na tym tle wydatkami mającymi związek z osiąganymi przez S.A. obrotami opodatkowanymi VAT będą wszelkie zakupy związane z realizacją zawartego Porozumienia. Ów związek występuje na wskazanych poniżej płaszczyznach.

    (i) Wydatki objęte Porozumieniem a wykonywanie czynności opodatkowanych

    Dla istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonywanymi zakupami (niezbędnymi dla realizacji zobowiązań wynikających z przedstawionego w opisie stanu faktycznego Porozumienia) istotna jest kwestia specyfiki procesu produkcji S.A., którego końcowym efektem są metale, będące przedmiotem sprzedaży opodatkowanej VAT. Jej najważniejszymi etapami są:

    • wydobycie rud miedzi, dla wykonywania czego niezbędna jest budowa kopalń i infrastruktury towarzyszącej nowo eksploatowanych obszarów, bez których nie byłoby możliwe pozyskiwanie podstawowego materiału niezbędnego do produkcji metali,
    • wzbogacanie rudy miedzi (jest to proces mechanicznej przeróbki, który umożliwia efektywne przetworzenie wydobywanej rudy przed jego dalszą obróbką w hucie),
    • produkcja w hutach S.A. (z uprzednio wydobytych i przetworzonych rud) metali, a następnie sprzedaż ww. metali, co podlega opodatkowaniu VAT w oparciu o art. 5 ustawy o VAT.

    Analiza ww. procesu wskazuje, że dla wykonania danego etapu - konieczna jest realizacja wszystkich etapów wcześniejszych (w kolejności jak wyżej).

    Ewentualny brak infrastruktury czy też opóźnienia w jej budowie mogą w konsekwencji ją wstrzymać, lub przynajmniej opóźnić, co skutkować będzie niezrealizowaniem zakładanego poziomu produkcji oraz osiągnięciem mniejszych niż zaplanowane obrotów.

    Powyższe jest istotne, mimo tego bowiem, że intencją S.A. jest minimalizowanie wpływu przemysłu wydobywczego na otoczenie - specyfika prowadzonej działalności powoduje, że wpływ ten zawsze będzie znaczny.

    Obserwacja praktyki wskazuje ponadto, że realizacja inwestycji prowadzonych w skali makro - przebiega znacznie sprawnie, szybciej i efektywniej, kiedy połączona jest z działaniami potwierdzającymi zrozumienie przez inwestora problemów i obaw lokalnej społeczności. W konsekwencji - utrzymywanie jak najlepszych relacji z jej przedstawicielami umożliwia przedstawienie, w atmosferze konstruktywnego dialogu:

    • planów inwestycyjnych spółki,
    • ich roli dla rozwoju regionu,
    • działań podjętych w celu zminimalizowania wpływu inwestycji na środowisko,
    • korzyści dla społeczności lokalnej, wynikającej z rozwoju S.A..

    Działania takie, podjęte jeszcze przed rozpoczęciem budowy szybu:

    • umożliwiają sprawne realizowanie kolejnych etapów procesu inwestycyjnego w zaplanowanych terminach,
    • zapobiegają niepotrzebnym opóźnieniom, które mogłyby powstać, gdyby już w trakcie realizowania kolejnych faz inwestycji - doszło do ewentualnych protestów, będących na przykład pochodną braku wiedzy o prowadzonej inwestycji, skali jej oddziaływania, czy też podjętych przez S.A. działaniach minimalizujących jej wpływ.

    Jak wykazano wcześniej - przesłanką do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonywanymi zakupami (niezbędnymi dla realizacji zobowiązań wynikających z zawartego Porozumienia) będzie wystąpienie związku pomiędzy tymi wydatkami, a osiąganymi przychodami, podlegającymi opodatkowaniu VAT.

    Co istotne, związek ten musi być analizowany miedzy innymi z uwzględnieniem rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, jej skali oraz wpływu danej działalności na szeroko rozumiane otoczenie. Nie musi on też mieć charakteru bezpośredniego.

    W ocenie Spółki związek taki istnieje, ma też bardzo wyraźny charakter. W szczególności analizowane zakupy, wynikające z zawartego Porozumienia przede wszystkim warunkują sprawną realizację inwestycji, która ma bezpośredni związek z generowaniem sprzedaży opodatkowanej VAT.

    Tym samym, spełniona jest w opinii Spółki ustawowa przesłanka, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, dla odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonywanymi zakupami, służącymi realizacji obowiązków wynikających z przedstawionego w opisie stanu faktycznego Porozumienia. Będą one bowiem w sposób opisany powyżej związane ze sprzedażą opodatkowaną. Nie mieszczą się one ponadto w żadnej z kategorii, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

    (ii) Wydatki objęte Porozumieniem a odpowiedzialność społeczna biznesu (CSR)

    Działania, do wykonania których zobowiązany został S.A., w ocenie Spółki kwalifikują się do obszaru odpowiedzialności społecznej biznesu. Odpowiedzialność społeczna biznesu cieszy się w świecie i w Polsce rosnącym zainteresowaniem kadry menadżerskiej, instytucji otoczenia biznesu, inwestorów oraz administracji państwowej, stopniowo stając się wyznacznikiem ładu korporacyjnego oraz priorytetem w budowaniu kompleksowej strategii rozwoju firmy. Jej wyrazem jest m.in. rosnąca odpowiedzialność przedsiębiorców za negatywne zmiany, będące konsekwencją ich rozwoju ekonomicznego oraz prowadzonych inwestycji.

    Znaczenie społecznej odpowiedzialności biznesu dostrzegła także Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna ISO, która w dniu 1 listopada 2010 r. opublikowała normę ISO 26000 Guidance on social responsibility (jej polskim odpowiednikiem jest Polska Norma PN-ISO 26000:2012 wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności), która ma zastosowanie do wszystkich organizacji i odnosi się do kwestii społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR).

    ISO 26000 zawiera wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności, zdefiniowanej jako odpowiedzialność organizacji za wpływ podejmowanych przez nią decyzji i działań na społeczeństwo i środowisko poprzez przejrzyste i etyczne postępowanie, które:

    • przyczynia się do zrównoważonego rozwoju, w tym zdrowia i dobrobytu społeczeństwa,
    • uwzględnia oczekiwania interesariuszy (osób lub grup, które są zainteresowane decyzjami lub działaniami organizacji),
    • jest zgodne z obowiązującym prawem i spójne z międzynarodowymi normami postępowania,
    • jest zintegrowane z działaniami organizacji i praktykowane w jej działaniach podejmowanych w obrębie jej sfery oddziaływania.

    Zgodnie z ISO 26000 postrzeganie organizacji jako społecznie odpowiedzialnej oraz jej rzeczywiste działania w zakresie społecznej odpowiedzialności może mieć wpływ na:

    • przewagę konkurencyjną,
    • reputację organizacji,
    • zdolność pozyskiwania i zatrzymywania pracowników, konsumentów, klientów, użytkowników,
    • morale, zaangażowanie i wydajność pracowników,
    • opinie inwestorów, właścicieli, darczyńców, sponsorów i społeczności finansowej,
    • relacje organizacji z przedsiębiorstwami, instytucjami rządowymi, mediami, dostawcami, podobnymi organizacjami, klientami oraz społecznością, w obrębie której organizacja funkcjonuje.

    Zawarte w normie ISO (wydanej przez niezależną, międzynarodową organizację normalizacyjną) potwierdzenie istnienia związku pomiędzy ponoszonymi przez przedsiębiorców działaniami w obszarze CSR a osiąganymi obrotami - przemawia za tym, aby działania podejmowane w ramach CSR uznawać za związane ze sprzedażą opodatkowaną VAT.

    Potwierdzenie prawa do odliczania podatku naliczonego wynikającego z zakupów służących realizacji strategii związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu - można znaleźć także w wydawanych interpretacjach. Przykładowo:

    • w interpretacji indywidualnej nr ILPP1/443-353/14-2/AW z dnia 29 lipca 2014 r. wydanej na rzecz S.A. wskazano, że poniesione przez Wnioskodawcę wydatki na realizację trzech programów z obszaru CSR, nie maja bezpośredniego związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, jednakże - poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie Spółki (np. w zakresie strategii marketingowej) pośrednio mają związek z uzyskaniem przez Spółkę obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług. Z uwagi zatem na to będą miały pośredni związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy i Wnioskodawcy przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług,
    • w interpretacji indywidualnej nr ITPP1/4512-897/15/18-S/NK z dnia 5 października 2018 r. Organ zgodził się ze stanowiskiem Wnioskodawcy wskazując, że że towary i usługi nabyte w ramach działań CSR bezsprzecznie mają/będą miały przynajmniej pośredni związek z jej działalnością opodatkowaną poprzez wpływ na jej ogólne funkcjonowanie i tym samym bez wątpienia wydatki te związane są/będą z uzyskaniem przez Spółkę obrotu opodatkowanego VAT.

    Podsumowując, Spółka planując i realizując działania przedstawione w niniejszym zapytaniu, których adresatami i bezpośrednimi odbiorcami są mieszkańcy gmin w otoczeniu S.A. - uzyskuje swego rodzaju licencję na działanie, przejawiającą się społeczną akceptacją działalności biznesowej Spółki w sektorze wydobywczym. Pozwala to na realizację kolejnych planów inwestycyjnych spółki, warunkujących wydobycie, produkcję, a także sprzedaż produktów. W konsekwencji - w analizowanej sprawie występuje wyraźny związek pomiędzy wydatkami związanymi z realizacją zapisów Porozumienia, a sprzedażą opodatkowaną. Spółce przysługuje więc prawo do odliczenia.

    Ad 2

    W opinii Wnioskodawcy, świadczenia wykonywane przez S.A. na rzecz Gminy, wynikające z zawartego Porozumienia - nie stanowią ani nieodpłatnego przekazania towarów, o którym mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, ani świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. W konsekwencji wykonanie wskazanych świadczeń na rzecz Gminy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

    Uzasadnienie:

    Jak stanowi art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem" podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie zgodnie z art. 7 ust. 2 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

    1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
    2. wszelkie inne darowizny

    - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

    Natomiast świadczeniem usług jest w świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

    Ustawodawca za odpłatne świadczenie usług na mocy art. 8 ust. 2 ustawy o VAT uznaje również:

    1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
    2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

    Ponadto zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT - w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi (w konsekwencji przy odsprzedaży usług - ustawodawca przyjął fikcję ich ponownego wyświadczenia, mimo iż była ona efektywnie wyświadczona tylko raz). Analogiczna konstrukcja odnosi się również do nabywanych towarów, co wynika z art. 7 ust. 8 ustawy o VAT.

    W kontekście ww. przepisów należy więc na wstępie zauważyć, że takie same zasady opodatkowania będą dotyczyć zarówno dostaw towarów/usług świadczonych z wykorzystaniem składników majątkowych przedsiębiorstwa podatnika, jak i usług nabywanych przez podatnika od podmiotów trzecich.

    W ocenie Spółki, w świetle powołanych powyżej regulacji prawnych, opisane w niniejszym wniosku przekazania towarów i świadczenia usług na rzecz Gminy, nie spełniają definicji nieodpłatnych przekazań towarów / nieodpłatnych świadczeń usług, o których mowa w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, ponieważ nie mają one na celu zaspokajania osobistych celów osób wskazanych w tych przepisach, jak również nie stanowią jednostronnego przekazania towarów/świadczenia dokonanego kosztem majątku S.A.. Zauważyć bowiem należy, że:

    • mimo, iż beneficjentem świadczeń, do wykonania których zobowiązana jest Spółka na mocy zawartego Porozumienia - jest Gmina,
    • podmiotem faktycznie korzystającym w zaistniałej sytuacji jest przede wszystkim S.A..

    Stąd też z uwagi na fakt, iż przedmiotem opodatkowania VAT jest konsumpcja, w okolicznościach niniejszej sprawy nie zachodzą przesłanki z art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, pozwalające na uznanie świadczeń wykonywanych przez Spółkę jako nieodpłatne dostawy towarów lub nieodpłatne świadczenia usług.

    Analizując powyższe regulacje - należy także zwrócić uwagę na to, iż zarówno pkt 1 jak i pkt 2 art. 8 ww. przepisu - wymieniają wspólną przesłankę, której spełnienie jest konieczne dla zaistnienia obowiązku zapłaty podatku. Jest nią użycie towarów, lub też świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

    Tymczasem w okolicznościach niniejszej sprawy wskazana przesłanka nie zostanie spełniona, bowiem całokształt czynności wykonywanych przez Spółkę, w celu wywiązania się ze zobowiązań Porozumienia, będzie realizować cele związane z prowadzoną przez S.A. działalnością gospodarczą, zmierzające do:

    • niezwłocznego wszczęcia postępowań niezbędnych w związku z realizacją prowadzonych inwestycji (uzgodnienia, opinie, decyzje),
    • udzielenia zgód na dysponowanie nieruchomościami na cele budowlane, dla nieruchomości stanowiących własność Gminy,
    • udzielenia pomocy w kontaktach z właścicielami nieruchomości położonych w granicach Gminy, przez które przebiegać będą sieci zasilające szyb,
    • umożliwienia dialogu społecznego pomiędzy mieszkańcami Gminy a S.A.

    Ich oczekiwanym efektem będzie natomiast budowa kopalń i infrastruktury towarzyszącej, co umożliwi wydobywanie rud miedzi, wytwarzanie z tych rud metali oraz sprzedaż tych produktów nabywcom na całym świecie. Mieści się to więc niewątpliwie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

    Już na marginesie należy zauważyć, że uzasadnieniem wprowadzenia do ustawy o VAT art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 w jego obecnym brzmieniu - była przede wszystkim konieczność opodatkowania podatkiem od towarów i usług wymienionych w tym przepisie świadczeń dokonywanych na cele osobiste podatnika lub jego pracowników. Jest to uzasadnione tym, że istotą podatku VAT jest opodatkowanie konsumpcji. Nie jest przy tym dopuszczalne, aby przedsiębiorca z jednej strony skorzystał z odliczenia, z drugiej natomiast - nie poniósł ciężaru podatku. W sytuacji opisanej natomiast we wniosku - wydatki, które S.A. poniesie w związku z realizacją Porozumienia - z całą pewnością nie będą służyć celom osobistym podatnika lub jego pracowników czy też celem osobistym osób wymienionych we wskazanych powyżej przepisach. Są natomiast konieczne dla przeprowadzenia przez Spółkę pożądanej inwestycji, której realizacja umożliwi produkcję metali, a w konsekwencji skutkować będzie sprzedażą tych produktów, która jest opodatkowania podatkiem VAT.

    W kontekście powyższego należy przyjąć, że realizacja przez S.A. zapisów zawartego z Gminą Porozumienia z całą pewnością będzie służyć celom związanym z prowadzoną przez S.A. działalnością gospodarczą, a nie zaspokajaniu potrzeb osobistych osób prywatnych. W konsekwencji nie będzie dostawą towarów, ani świadczeniem usług w rozumieniu odpowiednio art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, podlegającym opodatkowaniu VAT.

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

    Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm.). W myśl tego przepisu w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

    W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

    1. nabycia towarów i usług,
    2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi;

    Z powołanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

    Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Dla prawa do odliczenia podatku naliczonego wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

    Przy tym podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 tej ustawy.

    Stosownie do art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b cyt. ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

    Na mocy art. 88 ust. 3a pkt 2 ww. ustawy nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

    Ponadto zgodnie z art. 88 ust. 4 ww. ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

    Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia będzie miał zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

    O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

    W tym miejscu należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza czynnik przedmiotowy opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności.

    Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

    Działalność gospodarcza według ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

    W świetle powołanych przepisów, nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

    Z przedstawionej treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, którego przedmiotem działalności jest wydobycie rud miedzi (w kopalniach głębinowych Spółki) i produkcja z nich metali, będących przedmiotem sprzedaży (i źródłem uzyskiwanego obrotu). Wydobycie i przetwórstwo surowców naturalnych jest związane z eksploatacją złóż rud miedzi zlokalizowanych przede wszystkim w południowo-zachodniej Polsce. Prowadzenie działalności wydobywczej i produkcyjnej we wskazanym powyżej zakresie - siłą rzeczy oddziałuje na środowisko naturalne, jego walory krajobrazowe, zagospodarowanie przestrzeni, czy też na interesy lokalnej społeczności. Intencją S.A. jest więc ciągłe odkrywanie nowych, zrównoważonych sposobów wydobycia i przetwórstwa surowców naturalnych, zgodnych z zasadami współdziałania, dobrego sąsiedztwa i zaufania z regionem oraz zamieszkującymi go społecznościami, minimalizowanie wpływu przemysłu wydobywczego na otoczenie (poprzez jego ograniczenie lub podejmowanie działań oraz inicjatyw ten wpływ rekompensujących). Powyższe związane jest z dwiema zasadniczymi kwestiami. Po pierwsze - są czasami obiektywnie konieczne i w sposób bezpośredni lub pośredni warunkują rozbudowę infrastruktury wydobywczej i produkcyjnej Spółki. Po drugie - związane są także z nowoczesnym i szerokim pojmowaniem wszelkich kwestii związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu (CSR). W chwili obecnej, w związku z dalszym, dynamicznym rozwojem S.A., planowana jest rozbudowa infrastruktury przemysłowej, której jednym z elementów jest budowa szybu wdechowego z funkcją materiałowo - zjazdową (będącego elementem Programu ...), bez którego nie jest możliwe wykorzystywanie kopalni, a w konsekwencji pozyskiwanie urobku rud, niezbędnych do produkcji metali. Ma on być zlokalizowany na terenie Gminy. Dla umożliwienia Spółce realizacji ww. inwestycji wymagane są jednak uprzednie zmiany w dokumentacji dot. polityki przestrzennej, co leży w gestii Gminy (która ustawowo ponosi koszty z tym związane jako jednostka samorządowa), a co wynika z ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Z uwagi na ww. potrzeby S.A. (a nie Gminy), dotyczące rozbudowy infrastruktury Spółki, po uprzednich rozmowach i uzgodnieniach z Gminą, zawarto Porozumienie, regulujące współpracę między Gminą i S.A.. Dodatkowo, w ramach ww. Porozumienia, S.A. zobowiązał się także do przekazania dodatkowych środków pieniężnych na realizację zadań statutowych gminy.

    Realizacja zobowiązań wynikających z Porozumienia - będzie się wiązać z koniecznością dokonywania przez S.A. zakupów różnego rodzaju usług od dostawców zewnętrznych (na przykład usług niezbędnych do zagospodarowania terenów wokół szybu, czy też usług dostępu do świadczeń medycznych lub obiektów sportowych). Możliwe jest także, że do realizacji zobowiązań wykorzystane zostaną nabywane towary. Nabycie przedmiotowych usług (oraz towarów) będzie udokumentowane fakturami VAT zawierającymi podatek naliczony. Ponadto podatek naliczony wyszczególniony na ww. fakturach nie będzie podlegał ograniczeniom, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.

    Spółka ponadto podkreśla, że specyfika prowadzonej przez nią działalności gospodarczej wymusza prowadzenie inwestycji, których wpływ na otocznie, środowisko, czy też społeczność lokalną - jest bardzo duży. Znajduje to obiektywne potwierdzenie w kwotach wydatkowanych na przestrzeni każdego roku na inwestycje (liczonych w setkach milionów złotych), obszarze zajmowanym przez wszystkie oddziały Spółki (liczonym w setkach hektarów), czy też ilości osób zamieszkujących w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Inwestycje te są obiektywnie niezbędne dla dalszego rozwoju S.A. i osiągania obrotów ze sprzedaży. Wymagają przy tym (z uwagi na swoją skalę) podejmowania szeregu działań towarzyszących. Do działań takich zaliczyć należy wszelkie porozumienia zawierane z przedstawicielami społeczności lokalnych, które całościowo regulują zasady współpracy związanej z prowadzonymi inwestycjami.

    Wątpliwość Wnioskodawcy budzi to czy zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, będzie mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z dokonywanymi zakupami, niezbędnymi dla realizacji zobowiązań wynikających z zawartego Porozumienia, a także to czy świadczenia wynikające z Porozumienia zawartego z Gminą, które Wnioskodawca jest zobowiązany wykonać, uznać należy za dostawę towarów, o których mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT oraz świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

    W odniesieniu do powyższych wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności należy zbadać, czy w niniejszej sprawie dochodzi do czynności podlegających opodatkowaniu.

    Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

    Jak wynika z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (). Przy czym towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ww. ustawy).

    Pod pojęciem dostawy towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Interpretując zawarty w cyt. artykule zwrot przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel należy podkreślić, że jest to czynność, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Uznaje się przy tym, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu prawo do rozporządzania jak właściciel nie można interpretować jako prawo własności. Istotny jest przede wszystkim aspekt ekonomiczny, a nie prawny transakcji, w ramach której podatnik przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania towarami jak właściciel. Akcent sformułowanej definicji położony został głównie na podkreślenie przeniesienia ekonomicznego władztwa nad rzeczą w taki sposób, aby nabywca mógł nią dysponować podobnie jak właściciel.

    Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

    1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
    2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
    3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

    Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

    Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

    Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy)

    Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

    Należy podkreślić, że przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE/Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1, z późn. zm.).

    Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

    TSUE, w wyroku z dnia 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG wskazał, że () w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT (zob. wyrok z dnia 29 października 2009 r. w sprawie C 246/08 Komisja przeciwko Finlandii, Zb.Orz. s. I 10605, pkt 43). W tym świetle świadczenie usługi następuje odpłatnie w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring, pkt 47). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem świadczenie usług dokonywane odpłatnie w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C 40/09 Astra Zeneca UK, Zb. Orz. s. I 7505, pkt 27 i przytoczone orzecznictwo) (pkt 17-19).

    W wyroku z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon dOr SARL przeciwko Ministre de lÉconomie et des Finances Trybunał wskazał, że () aby świadczenie usług mogło być uznane za odpłatne w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok Loyalty Management UK i Baxi Group, C 53/09 i C 55/09, EU:C:2010:590, pkt 56) (pkt 34).

    Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez dokonującego dostawy/świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy odpowiednio za odpłatną dostawę towarów/odpłatne świadczenie usług określone w art. 7 i w art. 8 ustawy o VAT, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

    Należy również wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

    Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy danym świadczeniem, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

    Odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju oznaczają wykonanie tych czynności za wynagrodzeniem. Przepisy podatkowe nie zawierają jakichkolwiek ograniczeń co do formy zapłaty. Wynagrodzenie (zapłata) nie musi nastąpić w formie świadczenia pieniężnego. Może to być również świadczenie rzeczowe. Świadczenia rzeczowe mogą również zostać uznane za transakcje barterowe. Barter w polskim prawie uważa się za jeden z rodzajów umowy zamiany. Celem umów barterowych jest niedokonywanie dodatkowych rozliczeń pieniężnych pomiędzy kontrahentami, a w konsekwencji maksymalne uproszczenie obrotu gospodarczego, w tym oczywiście rozliczeń podatkowych. Należy podkreślić, że barter polega nie tylko na równoważącej się wartościowo transakcji towar za towar, lecz również: usługa za usługę, towar za usługę, lub usługa za towar. Podstawowym założeniem i istotą umów barteru jest brak konieczności ponoszenia dodatkowych świadczeń, a to, czy strony umówią się na wymianę towaru za towar, usługi za usługę czy też towaru za usługę nie ma istotnego znaczenia. Barter jest więc pojęciem szerszym, obejmującym swoim zakresem zamianę towarów, usług, zamianę towaru na usługę i usługi na towar. Z punktu widzenia polskiego prawa cywilnego barter jest rodzajem umowy zamiany, polegającej na równoważącej się wartościowo wymianie towaru na towar lub usługi na usługę (ewentualnie usługi na towar lub towaru na usługę), gdzie nie wchodzą w grę dodatkowe rozliczenia pieniężne między kontrahentami.

    W przypadku transakcji barterowych, dane świadczenie stanowi zapłatę jeśli zostały spełnione następujące warunki:

    • istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wymiennie czynnościami, czyli pomiędzy czynnością opodatkowaną a otrzymaną za nią zapłatą,
    • istnieje możliwość określenia wartości świadczenia w pieniądzu.

    Jak wynika z powyższego realizowane w oparciu o umowę zamiany przeniesienie własności towaru lub usługi stanowi zatem czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem jest niczym innym jak dwiema odpłatnymi dostawami towarów, dwoma odpłatnymi świadczeniami usług lub odpłatną dostawą i odpłatnym świadczeniem.

    Z opisu sprawy wynika, że pomiędzy Wnioskodawcą a Gminą, na terenie której zlokalizowana została inwestycja dochodzi od zawarcia Porozumienia, na mocy którego obie ze stron zobowiązały się do wykonania określonych czynności w przypadku S.A. w obszarach określonych w Dziale I i II, natomiast w przypadku Gminy w Dziale III Porozumienia. Na mocy ww. Porozumienia dochodzi zatem do realizacji świadczeń wzajemnych :

    • w przypadku Wnioskodawcy będzie to dokonana na rzecz Gminy dostaw towarów oraz świadczenie usług obejmujące w szczególności (zgodnie z uzupełnieniem wniosku) usługę wykonania wokół szybu tzw. zielonej otuliny, dostawę wody, w przypadku gdyby prowadzone inwestycje wpłynęły na jej brak lub doprowadziły do uszkodzenia Stacji Uzdatniania Wody, usługi medyczne oraz usługi dostępu do wybranych obiektów sportowych dla mieszkańców dwóch miejscowości zlokalizowanych w pobliżu planowanej inwestycji oraz usługi zapewnienia wypoczynku letniego i zimowego dzieciom z tych miejscowości;
    • w przypadku Gminy będzie to wykonanie przez Wójta oraz samą Gminę świadczeń w postaci czynności przygotowawczych zmierzających do zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego celem budowy szybu, niezwłoczne wszczęcie postepowań niezbędnych w związku z realizacją inwestycji (uzgodnienia, opinie, decyzje), udzielnie zgód na dysponowanie nieruchomościami (stanowiącymi własność Gminy) na cele budowlane, pomoc w kontaktach z właścicielami nieruchomości, przez które będą przebiegać sieci zasilające szyby oraz pomoc w dialogu społecznym z mieszkańcami Gminy.

    Ponadto jak wynika z opisu sprawy ww. czynności realizowane na rzecz Wnioskodawcy przez Gminę są konsekwencją zawarcia Porozumienia, warunkują rozbudowę infrastruktury przemysłowej i bez ich wykonania nie jest w ogóle możliwe rozpoczęcie planowanej przez Spółkę inwestycji.

    Należy również wskazać, że ww. Porozumienie zostało zawarte w formie aktu notarialnego i chociaż nie zawiera zapisów sankcyjnych oraz jakichkolwiek innych, z których wynikałoby prawo do kar umownych za niewywiązanie się z podjętych zobowiązań, to jego treść w sprawach nieuregulowanych w porozumieniu odsyła do przepisów Kodeksu cywilnego. Jak wskazał Wnioskodawca powoduje to, że w przypadku niewywiązania się którejkolwiek ze stron z przyjętych na siebie zobowiązań możliwe będzie dochodzenie ich przez drugą stronę na zasadach ogólnych wynikających z prawa cywilnego.

    Uwzględniając przedstawiony przez Wnioskodawcę opis stanu faktycznego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie pomiędzy stronami istnieje ekwiwalentność świadczeń. W rezultacie, podjęte przez obie strony Porozumienia działania mają charakter wzajemnych świadczeń, między działaniami Gminy a działaniami Spółki występuje bezpośredni związek prawny, a tym samym ekwiwalentność i wzajemność świadczeń.

    Mając na względzie powyższe okoliczności należy zatem przyjąć, że skoro pomiędzy stronami Porozumienia dochodzi do wzajemnych świadczeń, to realizowane przez Wnioskodawcę na rzecz Gminy dostawy towarów oraz świadczenia usług nie mają charakteru nieodpłatnego (w zamian Wnioskodawca otrzymuje realne korzyści w postaci świadczeń ze strony Gminy), a tym samym jako odpłatna dostawa towarów (art. 7 ust. 1) oraz odpłatne świadczenie usług (art. 8 ust. 1) podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

    Zatem ustosunkowując się do stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należy uznać je za nieprawidłowe. W opisanej we wniosku sytuacji nie mamy do czynienia z nieodpłatnymi świadczeniami (dostawy towarów i świadczeniem usług), które nie podlegają opodatkowaniu, gdyż nie wypełniają dyspozycji art. 7 ust. 2 i 8 ust. 2 lecz z odpłatną dostawą towarów oraz odpłatnym świadczeniem usług, które odpowiednio na podstawie art. 7 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz 8 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 podlegają opodatkowaniu.

    Przechodząc do odpowiedzi na pytanie nr 1 należy przypomnieć - co szerzej wyjaśniono wyżej że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w związku z nabyciem towarów i usług, które będą wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Jak wyjaśniono wyżej przekazanie towarów i usług będzie stanowić czynność podlegająca opodatkowaniu, w konsekwencji spełnione są przesłanki uprawniające do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z zakupem towarów i usług niezbędnych do realizacji zobowiązań wynikających z przedstawionego w opisie sprawy Porozumienia. Wnioskodawca jest podatnikiem VAT czynnym, a nabywane towary i usługi mają związek z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

    Tym samym w przypadku towarów i usług związanych z wykonaniem ww. czynności opodatkowanych na rzecz Gminy Wnioskodawca będzie uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących ich nabycie zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 88 ww. ustawy. Przy czym, w tym zakresie prawo do odliczenia podatku naliczonego uzasadnione jest bezpośrednim związkiem dokonanych zakupów z czynnościami opodatkowanymi tj. z odpłatną dostawą towarów oraz odpłatnym świadczeniem usług na rzecz Gminy, natomiast ewentualny pośredni związek z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa i realizacją działań marketingowych w ramach CSR ma w tym przypadku znaczenie drugorzędne.

    Pośredni związek z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa Wnioskodawcy wystąpi natomiast w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystanych do działań, które nie wiążą się bezpośrednio z wykonaniem na rzecz Gminy świadczeń, które w świetle przepisów ustawy o VAT stanowią odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług. Są to np. działania w zakresie likwidacji ewentualnych szkód górniczych, czy też usunięcia ewentualnych szkód w Stacji Uzdatniania Wody. W tym przypadku szkody górnicze (obowiązek ich naprawienia) stanowią efekt uboczny działalności wydobywczej Spółki, a tym samym w przypadku nabycia towarów i usług związanych z tym obszarem działań Wnioskodawcy zachodzi pośredni związek z działalnością gospodarczą uprawniający podatnika do odliczenia podatku naliczonego.

    Oceniając stanowisko Wnioskodawcy całościowo w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabywaniem towarów i usług niezbędnych do realizacji zobowiązań Porozumienia należy uznać, je za nieprawidłowe. Organ przyznał Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego jednak ze względu na wystąpienie odmiennych przesłanek od wskazanych przez Wnioskodawcę we własnym stanowisku w sprawie.

    Ponadto należy wskazać, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem niniejsza interpretacja rozstrzyga przedstawione zdarzenie przyszłe jedynie w zakresie zastosowania przepisów regulujących podatek od towarów i usług względem Wnioskodawcy. Przedmiotowa interpretacja nie rozstrzyga natomiast w zakresie zastosowania przepisów regulujących podatek od towarów i usług względem Gminy.

    Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

    1. z zastosowaniem art. 119a;
    2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
    3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

    Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

    Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

    Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

    Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

    Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

    Stanowisko

    nieprawidłowe

    Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej