Temat interpretacji

Prawo do zastosowania zwolnienia od podatku przy sprzedaży nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) oraz art. 223 Ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 20 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 155/16 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 5 listopada 2018 r.) oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 września 2018 r., sygn. akt I FSK 1272/16 (data wpływu 8 października 2018 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 lipca 2015 r. (data wpływu 20 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do zastosowania zwolnienia od podatku przy sprzedaży nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do zastosowania zwolnienia od podatku przy sprzedaży nieruchomości.

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 20 października 2015 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację nr ILPP1/4512-1-551/15-2/NS, w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w zakresie prawa do zastosowania zwolnienia od podatku przy sprzedaży nieruchomości.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 20 października 2015 r. nr ILPP1/4512-1-551/15-2/NS wniósł pismem z dnia 6 listopada 2015 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów pismem z dnia 8 grudnia 2015 r. nr ILPP1/4512-2-54/15-2/HMW stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 20 października 2015 r. nr ILPP1/4512-1-551/15-2/NS złożył skargę z dnia 12 stycznia 2016 r. (data wpływu 14 stycznia 2016 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 20 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 155/16 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 20 października 2015 r. nr ILPP1/4512-1-551/15-2/NS.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 20 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 155/16, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów złożył skargę kasacyjną z dnia 6 czerwca 2016 r. do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wyrokiem z dnia 26 września 2018 r. sygn. akt I FSK 1272/16 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę kasacyjną tut. Organu.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony w zakresie prawa do zastosowania zwolnienia od podatku przy sprzedaży nieruchomości, wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. Organ.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina X jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.

Gmina X planuje sprzedaż w drodze bezprzetargowej w trybie art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r., poz. 782, z późn. zm.), tj. na poprawę warunków zagospodarowania, prawo własności nieruchomości położonej w X przy ul. (), oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków miasta X jako działka nr A o pow. 64 m², obręb Y, AM17, użytek B. Działka ta została wyodrębniona w wyniku podziału geodezyjnego działki nr B AM 17, obręb Z o powierzchni 130 m² zatwierdzonego decyzją Dyrektora Zarządu Geodezji, Kartografii i Katastru Miejskiego z dnia 4 maja 2015 r. nr ().

Zgodnie z przepisem art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej jeżeli przedmiotem zbycia jest nieruchomość lub jej części, jeśli mogą poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej, stanowiącej własność lub oddanej w użytkowanie wieczyste osobie, która zamierza tę nieruchomość lub jej części nabyć, jeżeli nie mogą być zagospodarowane jako odrębne nieruchomości.

Nieruchomość będąca przedmiotem sprzedaży (działka nr A) stanowi własność Gminy X i została zajęta przez fragment budynku jednorodzinnego (ganek), położonego w granicach nieruchomości sąsiedniej, tj. położonej przy ul. (), której współwłaścicielami są państwo C. Właścicielami nakładów poniesionych na wybudowanie przedmiotowego ganku są państwo C. Z dokumentów sprawy wynika, że w momencie oddania w roku 1986 i roku 1995 w użytkowanie wieczyste sąsiednich działek (nr D i nr E) wraz z przeniesieniem własności budynku na rzecz p. C, na mapach geodezyjnych nie był uwidoczniony przedmiotowy ganek. Państwo C wystąpili z wnioskiem o dosprzedaż części działki nr B (z której wyodrębniono m.in. działkę nr A) już w roku 1999 wskazując, że w granicy tej działki znajduje się wejście do budynku.

Przedmiotem sprzedaży będzie sam grunt (działka nr A), bez zabudowań. Przedmiotem wyceny rzeczoznawcy majątkowego jest również sam grunt. W umowie sprzedaży będzie informacja o tym, że nieruchomość jest zabudowana fragmentem budynku jednorodzinnego (gankiem), jednakże ze względu na to, że stanowi on całość z budynkiem stanowiącym własność nabywców (a posadowionym na działce sąsiedniej), nie podlega on również rozliczeniu finansowemu z nabywcami.

Działka nr A nie jest objęta zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Rada Miasta X nie podjęła uchwały o sporządzeniu takiego planu.

Część działki nr B (stanowiąca aktualnie działkę nr A), która ma być przedmiotem sprzedaży na rzecz właścicieli nieruchomości położonej przy ul. () jest przedmiotem umowy dzierżawy zawartej z tymi osobami w roku 2000 z przeznaczeniem pod zieleń niską.

Umowa dzierżawy zawarta ze zwolnieniem od podatku VAT.

Dla przedmiotowej działki brak jest również decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jak również decyzji zatwierdzającej projekt budowlany oraz udzielających pozwolenia na budowę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dostawa działki nr A będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Ustawa wprowadza definicję dostawy, przez którą należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Mając na uwadze powyższą definicję, niewątpliwie przedmiotowa działka nie spełnia definicji terenu budowlanego, nie jest bowiem objęta zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie została również wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Na podstawie natomiast art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Zgodnie z art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest natomiast wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego (art. 47 § 2 KC). Na podstawie natomiast art. 48 KC, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania. Przepis ten należy interpretować łącznie z art. 191 KC, na podstawie którego własność nieruchomości rozciąga się na rzecz ruchomą, która została połączona z nieruchomością w taki sposób, że stała się jej częścią składową. Należy wskazać również, że na podstawie art. 151 KC, jeżeli przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia przekroczono bez winy umyślnej granice sąsiedniego gruntu, właściciel tego gruntu nie może żądać przywrócenia stanu poprzedniego, chyba że bez nieuzasadnionej zwłoki sprzeciwił się przekroczeniu granicy albo że grozi mu niewspółmiernie wielka szkoda. Może on żądać albo stosownego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie odpowiedniej służebności gruntowej, albo wykupienia zajętej części gruntu, jak również tej części, która na skutek budowy straciła dla niego znaczenie gospodarcze.

Tak więc co do zasady budynek wzniesiony na gruncie stanowił będzie część składową gruntu, a co za tym idzie będzie on własnością właściciela gruntu. Zasada ta nie ma jednakże zastosowania w sytuacji, gdy budynek został wzniesiony z przekroczeniem granic gruntu, wówczas budynek stanowi własność właściciela gruntu, na którym znajduje się większa jego część (postanowienie SN z dnia 9 lutego 2007, sygn. akt III CZP 159/06). Należy także podkreślić, że przedmiotem zbycia będzie jedynie grunt, bez fragmentu budynku, który stanowi własność nabywcy. W związku z czym przedmiotem dostawy, a więc przeniesienia prawa do rozporządzenia jak właściciel będzie jedynie grunt. W ocenie Gminy fakt, że na nieruchomości znajduje się fragment budynku nie może oznaczać, że przedmiotem sprzedaży będzie grunt zabudowany ponieważ taka interpretacja nie byłaby zgodna z rzeczywistym przebiegiem transakcji gospodarczej. Skoro bowiem przedmiotem dostawy nie będzie fragment budynku, fakt, że jest on posadowiony na gruncie nie może wpływać na zakres opodatkowania podatkiem VAT.

Należy zwrócić również uwagę na fakt, że celem transakcji jest dokonanie dostawy gruntu tak aby polepszyć warunki zagospodarowania nieruchomości sąsiedniej. W tym celu, Gmina wydzieliła z działki nr B AM 17, obręb Z o powierzchni 130 m², przedmiotową działkę nr A o pow. 64 m². Tak więc ekonomicznym celem transakcji jest doprowadzenie do stanu, w którym właściciele budynku (domu jednorodzinnego) posadowionego na działce sąsiedniej będą również właścicielami gruntu, na którym znajduje się fragment budynku (ganek). Należy także podkreślić, że określając przedmiot opodatkowania należy mieć na uwadze ekonomiczny sens transakcji jaki ma ona dla stron.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Gminy, przedmiotowa transakcja korzystać będzie ze zwolnienia od opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, jako dostawa terenu niezabudowanego, innego niż budowlany.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie wydania pierwotnej interpretacji, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 20 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 155/16 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 września 2018 r., sygn. akt I FSK 1272/16.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary na mocy art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, nieruchomość spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Gmina będąca zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT planuje sprzedaż w drodze bezprzetargowej w trybie art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami, tj. na poprawę warunków zagospodarowania, prawo własności nieruchomości, oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków jako działka nr A o pow. 64 m². Działka ta została wyodrębniona w wyniku podziału geodezyjnego działki nr B o powierzchni 130 m² zatwierdzonego decyzją Dyrektora Zarządu Geodezji, Kartografii i Katastru Miejskiego z dnia 4 maja 2015 r. Nieruchomość będąca przedmiotem sprzedaży (działka nr A) stanowi własność Gminy i została zajęta przez fragment budynku jednorodzinnego (ganek), położonego w granicach nieruchomości sąsiedniej, której współwłaścicielami są państwo C. Właścicielami nakładów poniesionych na wybudowanie przedmiotowego ganku są państwo C. Z dokumentów sprawy wynika, że w momencie oddania w roku 1986 i roku 1995 w użytkowanie wieczyste sąsiednich działek (nr D i nr E) wraz z przeniesieniem własności budynku na rzecz p. C, na mapach geodezyjnych nie był uwidoczniony przedmiotowy ganek. Państwo C wystąpili z wnioskiem o dosprzedaż części działki nr B (z której wyodrębniono m.in. działkę nr A) już w roku 1999 wskazując, że w granicy tej działki znajduje się wejście do budynku. Przedmiotem sprzedaży będzie sam grunt (działka nr A), bez zabudowań. Przedmiotem wyceny rzeczoznawcy majątkowego jest również sam grunt. W umowie sprzedaży będzie informacja o tym, że nieruchomość jest zabudowana fragmentem budynku jednorodzinnego (gankiem), jednakże ze względu na to, że stanowi on całość z budynkiem stanowiącym własność nabywców (a posadowionym na działce sąsiedniej), nie podlega on również rozliczeniu finansowemu z nabywcami. Działka nr A nie jest objęta zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Rada Miasta nie podjęła uchwały o sporządzeniu takiego planu. Część działki nr B (stanowiąca aktualnie działkę nr A), która ma być przedmiotem sprzedaży na rzecz właścicieli nieruchomości sąsiedniej jest przedmiotem umowy dzierżawy zawartej z tymi osobami w roku 2000 z przeznaczeniem pod zieleń niską. Umowa dzierżawy zawarta ze zwolnieniem od podatku VAT. Dla przedmiotowej działki brak jest również decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jak również decyzji zatwierdzającej projekt budowlany oraz udzielających pozwolenia na budowę.

Wątpliwości Wnioskodawcy w analizowanej sprawie dotyczą prawa do zastosowania zwolnienia od podatku przy sprzedaży nieruchomości.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane stosownie do treści art. 2 pkt 33 ustawy rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o którym mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z powyższych przepisów wynika, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym itp.

Należy wskazać, że jeżeli przy zbyciu towaru wystąpią przesłanki uniemożliwiające zastosowanie opisanego zwolnienia od podatku VAT, to w przypadku nieruchomości może znaleźć zastosowanie inne zwolnienie przewidziane w art. 43 ustawy, jeżeli zostaną spełnione warunki wskazane w tych przepisach.

Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, od dnia 1 stycznia 2014 r., dotyczy wszystkich towarów zarówno nieruchomości, jak i ruchomości przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że aby stwierdzić czy dostawa nieruchomości będzie opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, czy też będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku, w pierwszej kolejności konieczne jest ustalenie, czy dana nieruchomość jest gruntem zabudowanym, czy też niezabudowanym.

Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych, wprowadzona do stosowania rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.), dokonuje klasyfikacji obiektów budowlanych rozumianych jako konstrukcje połączone z gruntem w sposób trwały, wykonane z materiałów budowlanych i elementów składowych, będące wynikiem prac budowlanych. Natomiast przez budynki rozumie się zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych. Przystosowane są do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia obiekt budowlany. W tym zakresie należy odnieść się do przepisu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r., poz. 1409, z późn. zm.), w myśl którego, ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Na mocy art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Ponadto, zgodnie z art. 47 § 1-3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), zwanej dalej k.c., część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

W świetle przepisów Kodeksu cywilnego należy stwierdzić, że budynek co do zasady stanowi część składową gruntu.

Według art. 48 k.c., z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Przytoczony przepis łączy się z art. 191 k.c., wyrażającym klasyczną zasadę superficies solo cedit (własność nieruchomości rozciąga się na rzecz ruchomą, która została połączona z nieruchomością w taki sposób, że stała się jej częścią składową).

Wzniesienie budynku w całości na cudzym gruncie ma miejsce z zachowaniem zasady superficies solo cedit. Inaczej przedstawia się status prawny części budynku wzniesionego na własnym (użytkowanym wieczyście) gruncie z przekroczeniem granic sąsiedniego gruntu. W myśl art. 151 k.c., jeżeli przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia przekroczono bez winy umyślnej granice sąsiedniego gruntu, właściciel tego gruntu nie może żądać przywrócenia stanu poprzedniego, chyba że bez nieuzasadnionej zwłoki sprzeciwił się przekroczeniu granicy albo że grozi mu niewspółmiernie wielka szkoda. Może on żądać albo stosownego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie odpowiedniej służebności gruntowej, albo wykupienia zajętej części gruntu, jak również tej części, która na skutek budowy straciła dla niego znaczenie gospodarcze. Należy zauważyć, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że w takim przypadku właścicielem całego budynku jest inwestor, a właściciel nieruchomości sąsiedniej może żądać w zależności od spełnienia dalszych przesłanek określonych w art. 151 zd. 1 Kodeksu cywilnego przywrócenia stanu poprzedniego lub roszczeń przewidzianych w art. 151 zd. 2 Kodeksu cywilnego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 stycznia 1971 r., sygn. akt I CR 5/71, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt III CZP 9/05, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2006 r., sygn. akt III CZP 72/06 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2007 r., sygn. akt III CZP 159/06).

Jak wynika z powyższego, usytuowanie części budynku na cudzej nieruchomości nie powoduje automatycznie, że część ta staje się częścią składową tej nieruchomości, chociaż jest z nią trwale związana, lecz pozostaje nadal częścią składową całego budynku.

W konsekwencji powyższego w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy jest grunt, na którym usytuowana jest część budynku znajdującego się na sąsiedniej działce (ganek) w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania częścią tego budynku jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy może być tylko grunt.

W tym miejscu należy wskazać, że Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 20 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 155/16 stwierdził, że: W rozpoznawanej sprawie za istotne uznać należy opisany we wniosku stan faktyczny, którego specyfika ma decydujące znaczenie dla ustalenia, czy planowana przez skarżącą dostawa nieruchomości gruntowej skorzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że skarżąca dokona zbycia nieruchomości, na której znajduje się fragment obiektu budowlanego (ganek) trwale związany z budynkiem posadowionym na działce sąsiedniej. Obiekt ten de facto stanowi część budynku. Sprzedaż gruntu ma natomiast na celu poprawę warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej, stanowiącej własność osób, które zamierzają tę nieruchomość nabyć.

() Przynależność części budynku (tu: ganek) do działki mającej stanowić przedmiot sprzedaży ma bowiem charakter wyłącznie faktyczny, nieformalny, niemający znaczenia dla rozporządzania tym fragmentem. Właściciel gruntu nie może nim rozporządzać ani w sensie ekonomicznym ani prawnym. Co więcej, przynależność do gruntu, w razie przekroczenia granic działki w czasie zabudowy, odnosić trzeba do budynku jako całości. Budynek z kolei przypisany jest do gruntu, na którym znajduje się większa jego część (). Można przypuszczać, że część obiektu budowlanego (budynku) na terenie należącym do skarżącej znalazła się wskutek wadliwego (z punktu widzenia zachowania wymogów przewidzianych dla działek budowlanych) procesu budowlanego.

Podkreślenia wymaga także, że dostawa, o której mowa powyżej, nastąpi w szczególnych warunkach określonych w art. 37 ust. 2 pkt 6 u.p.g.n., zgodnie z którym nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli: przedmiotem zbycia jest nieruchomość lub jej części, jeśli mogą poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej, stanowiącej własność lub oddanej w użytkowanie wieczyste osobie, która zamierza tę nieruchomość lub jej części nabyć, jeżeli nie mogą być zagospodarowane jako odrębne nieruchomości.

Oceniając charakter planowanej transakcji, jej aspekt ekonomiczny, jak i cel, należy więc stwierdzić, że przedmiotem dostawy będzie, w opisanym przez skarżącą przypadku, teren niezabudowany. Znajdujący się na nim ganek przynależy bowiem w sensie ekonomicznym i prawnym do rozporządzających budynkiem znajdującym się na działce sąsiedniej i jako taki, w kontekście omawianej dostawy, nie może decydować o zabudowanym charakterze sprzedawanej nieruchomości.

Również z punktu widzenia stron transakcji niewątpliwie będzie to dostawa terenu niezabudowanego, gdyż w przeciwnym razie należałoby uznać, że ganek jest własnością skarżącej, a przynajmniej, iż może nim rozporządzać jak właściciel. Skarżąca dokona natomiast wyłącznie dostawy gruntu, w którego granicach znajduje się wprawdzie część tego obiektu budowlanego, lecz przynależąca i przylegająca do budynku nabywców. W sensie ekonomicznym i prawnym to nabywca jest bowiem właścicielem tej części budynku, czemu nie sprzeciwia się fakt, że w świetle prawa cywilnego jego prawo może doznawać pewnych ograniczeń (np. konieczność ustanowienia odpowiedniej służebności w celu wykonywania prawa własności). Nie budzi jednak wątpliwości, że w myśl ustawy o VAT to nabywcy gruntu przysługuje względem części budynku (ganek) prawo, którego przeniesienie stanowi odpłatną dostawę towarów na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Innymi słowy, to nabywca, w chwili transakcji, rozporządza jak właściciel gankiem przynależącym do jego budynku. Samo jego posadowienie na działce zbywcy nie czyni go zatem przedmiotem transakcji. Nie powoduje to również samodzielnie odmiennej niż wskazała skarżąca kwalifikacji gruntu stanowiącego przedmiot dostawy.

Wobec powyższego, istotą sprzedaży działki na której znajdują się elementy należące do budynku usytuowanego na odrębnej nieruchomości, takie jak ściany, jest sprzedaż terenu niezabudowanego, do którego odnosi się art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, a nie gruntu zabudowanego obiektami budowlanymi. Ściany są bowiem elementem konstrukcyjnym obiektu budowlanego, nie są obiektem budowalnym, nie pełnią samodzielnych funkcji budowlanych, a jedynie zapewniają "normalne" korzystanie z budynku usytuowanego na innym gruncie ().

Ponadto Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26 września 2018 r., sygn. akt I FSK 1272/16 stwierdził, że: () zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego rozpoznającego tę sprawę, dostawa działki, która nie jest przeznaczona pod zabudowę (zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu), na której stoi jedynie nieistotna dla charakteru obiektu budowlanego część budynku, o którym mowa w art. 3 pkt 2 u.p.b. (np. ganek, schody, czy taras), dotyczy terenu niezabudowanego, a zatem podlegać powinna zwolnieniu z art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. ().

Z opisu sprawy wynika, że działka nr A nie jest objęta zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Dla przedmiotowej działki brak jest również decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jak również decyzji zatwierdzającej projekt budowlany oraz udzielających pozwolenia na budowę.

Zatem sprzedaż ww. nieruchomości będzie stanowiła dostawę terenu niezabudowanego innego niż teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. W konsekwencji przedmiotowa transakcja sprzedaży będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Podsumowując, zgodnie z wyrokiem WSA we Wrocławiu z dnia 20 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 155/16 oraz wyrokiem NSA z dnia 26 września 2018 r., sygn. akt I FSK 1272/16, w rozpatrywanej sprawie dostawa działki nr A będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwotnej interpretacji, tj. 20 października 2015 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej