VAT - w zakresie braku obowiązku stosowania proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy. - Interpretacja - 0114-KDIP4.4012.415.2017.1.MPE

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 30.08.2017, sygn. 0114-KDIP4.4012.415.2017.1.MPE, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

VAT - w zakresie braku obowiązku stosowania proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 sierpnia 2017 r. (data wpływu 16 sierpnia 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku stosowania proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku stosowania proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Spółka S.A. (dalej Spółka lub Wnioskodawca) jest podmiotem z siedzibą w Polsce prowadzącym działalność ubezpieczeniową i reasekuracyjną na podstawie ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U. z 2015 r. poz. 1844; dalej ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej).

Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Spółka oferuje i świadczy ochronę ubezpieczeniową w zakresie m.in. ubezpieczeń komunikacyjnych, majątkowych i osobowych na rzecz klientów indywidualnych i korporacyjnych. Dodatkowo, Spółka także zawiera i wykonuje umowy reasekuracji czynnej. Świadczone przez Spółkę usługi ubezpieczeniowe jak również usługi reasekuracji czynnej objęte są, co do zasady, zwolnieniem od podatku VAT, co wynika z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Ponadto, w ramach prowadzonej działalności po stronie Wnioskodawcy - poza przychodami z podstawowej działalności - występują również przychody związane z innymi rodzajami świadczeń, m.in.:

  1. odsetki z tytułu środków pieniężnych ulokowanych na rachunkach bieżących oraz na lokatach terminowych utrzymywanych w instytucjach finansowych;
  2. odsetki z tytułu obowiązkowych depozytów pieniężnych utrzymywanych u cedentów (tj. w zakładach ubezpieczeń) - w związku z prowadzoną działalnością reasekuracyjną Spółka jest zobowiązana do utrzymywania depozytów pieniężnych u cedentów (tj. w zakładach ubezpieczeń). Środki ulokowane na tych depozytach mają na celu zabezpieczenie wywiązania się przez Spółkę z obowiązków wynikających z ryzyk przejętych od poszczególnych zakładów ubezpieczeń. W szczególności, środki te mają zapewnić wypłatę przez Spółkę na rzecz danego zakładu ubezpieczeniowego kwot odpowiadających uzgodnionemu udziałowi Spółki w odszkodowaniach i świadczeniach wypłaconych ubezpieczonym przez zakład ubezpieczeń w przypadku zaistnienia zdarzenia szkodowego;
  3. dywidendy z tytułu posiadania akcji wyemitowanych przez inne podmioty oraz udziałów -w ramach prowadzonej działalności Spółka nabywa m.in. akcje oraz udziały innych przedsiębiorstw. Z punktu widzenia Spółki nabywane akcje i udziały stanowią element majątku i zaliczane są do aktywów Spółki;
  4. przychody ze sprzedaży papierów udziałowych, a zatem akcji i udziałów w innych jednostkach, które są nabywane i utrzymywane przez Spółkę nie w celach handlowych, lecz w celu wykonywania praw właścicielskich z nich wynikających (np. akcje i udziały w jednostkach zależnych, współzależnych, stowarzyszonych i udziały mniejszościowe klasyfikowane jako aktywa trwałe);
  5. przychody i zyski wynikające z faktu posiadania przez Spółkę papierów wartościowych utrzymywanych do terminu zapadalności oraz papierów wartościowych dostępnych do sprzedaży, które są nabywane przez Spółkę nie w celach handlowych (zaliczane do aktywów Spółki);
  6. zyski wynikające z faktu dokonywania przez Spółkę inwestycji w jednostki uczestnictwa otwartych funduszy inwestycyjnych.

Wskazane powyżej przykładowe kategorie przychodów, są traktowane przez Wnioskodawcę jako niestanowiące podstawy opodatkowania VAT - jako zdarzenia gospodarcze, które nie stanowią ani czynności opodatkowanych VAT ani czynności zwolnionych z VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wobec opisanych w stanie faktycznym świadczeń Wnioskodawca jest zobowiązany do stosowania proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, wobec opisanych w stanie faktycznym świadczeń Wnioskodawca nie jest zobowiązany do stosowania proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej "sposobem określenia proporcji". Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Powyższy przepis wprowadza do ustawy o VAT instytucję tzw. prewspółczynnika VAT. Jak zostało podkreślone w uzasadnieniu do ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 605; dalej ustawa zmieniająca) - wprowadzającej prewspółczynnik VAT - art. 86 ust. 2a ustawy o VAT będzie określał, co będzie stanowiło kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z proponowanym przepisem w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Tym samym, jeżeli podatnik dokona zakupów, które będą związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą będzie mu przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego, natomiast jeżeli dokona on zakupów, które nie będą związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, nie będzie miał on prawa do odliczenia podatku naliczonego. Niemniej jednak, jeżeli zakup taki będzie służył zarówno celom prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej jak i jego celom prywatnym, zobligowany on będzie do stosowania prewspółczynnika VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Natomiast jeżeli chodzi o rozumienie pojęcia cele działalności gospodarczej to zdaniem Wnioskodawcy należy je rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Jak wskazano w uzasadnieniu do ustawy zmieniającej mieścić będą się tutaj [w definicji działalności gospodarczej - przyp. Wnioskodawcy] również działania czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem VAT, przykładowo otrzymanie odszkodowań umownych czy odsetek za nieterminowe dokonywanie płatności od kontrahentów, sprzedaż wierzytelności "trudnych" itp. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową), a także cele prywatne, z definicji niemające nic wspólnego z działalnością gospodarczą podatnika.

Tożsame rozumienie pojęcia celów prowadzonej działalności gospodarczej zostało przedstawione w odpowiedzi - podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów na interpelację poselską nr 30157 w sprawie stosowania prewspółczynnika, o którym mowa w projekcie ustawy zmieniającej, do pojazdów samochodowych, od których podatnik może odliczyć 50% podatku VAT. W odpowiedzi tej powielono stanowisko Ministerstwa Finansów, przedstawione uprzednio w uzasadnieniu do ustawy wprowadzającej przepisy o prewspółczynniku, w odniesieniu do rozumienia pojęcia celów prowadzonej działalności gospodarczej.

W odpowiedzi na interpelację stwierdzono ponadto, że: Obowiązek wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu ww. prewspółczynnika dotyczy bowiem tylko wąskiej grupy podatników, którzy poza działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT wykonują również działalność nieobjętą systemem VAT (np. jako organ władzy publicznej), i nie jest możliwe bezpośrednie przyporządkowanie podatku naliczonego do każdego z tych typów działalności. Powyższe zapewni realizację zasady neutralności podatku VAT, która uniemożliwia odliczanie podatku w związku z działalnością nieobjętą systemem VAT.

Mając na uwadze powyższe - w ocenie Wnioskodawcy - otrzymywane przez Spółkę różne rodzaje świadczeń wskazanych w stanie faktycznym, tj. m.in.:

  1. odsetki z tytułu środków pieniężnych ulokowanych na rachunkach bieżących oraz na lokatach terminowych utrzymywanych w instytucjach finansowych;
  2. odsetki z tytułu obowiązkowych depozytów pieniężnych utrzymywanych u cedentów;
  3. dywidendy z tytułu posiadania akcji wyemitowanych przez inne podmioty oraz udziałów;
  4. przychody ze sprzedaży papierów udziałowych, a zatem akcji i udziałów w innych jednostkach, które są nabywane i utrzymywane przez Spółkę nie w celach handlowych, lecz w celu wykonywania praw właścicielskich z nich wynikających (np. akcje i udziały w jednostkach zależnych, współzależnych, stowarzyszonych i udziały mniejszościowe klasyfikowane jako aktywa trwałe);
  5. przychody i zyski wynikające z faktu posiadania przez Spółkę papierów wartościowych utrzymywanych do terminu zapadalności oraz papierów wartościowych dostępnych do sprzedaży, które są nabywane przez Spółkę nie w celach handlowych (zaliczane do aktywów Spółki);
  6. zyski wynikające z faktu dokonywania przez Spółkę inwestycji w jednostki uczestnictwa otwartych funduszy inwestycyjnych;

mieszczą się w pojęciu celów związanych z działalnością gospodarczą, którym ustawodawca posłużył się w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Na taką klasyfikację nie ma wpływu fakt, że zdarzenia gospodarcze je generujące nie stanowią ani czynności opodatkowanych VAT ani czynności zwolnionych od podatku VAT. Pomimo faktu, że czynności te nie są traktowane jako czynności opodatkowane lub zwolnione od podatku VAT mają one nieodłączny związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą jako podatnika VAT. Jako, że wszystkie te czynności mieszczą się w granicach wyznaczonych przepisami Prawa bankowego, Wnioskodawca podkreśla, że w Spółce nie występuje i nie może wystąpić aktywność, która byłaby całkowicie niezależna od prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawcy, podmiotami zobligowanymi do stosowania prewspółczynnika będą podmioty, których działalność przynajmniej w części, nie będzie miała żadnego związku z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT, w szczególności jednostki samorządu terytorialnego, muzea, stowarzyszenia, uczelnie wyższe. Na analogiczny zakres podmiotowy zastosowania przepisów o prewspółczynniku wskazuje również treść uzasadnienia do projektu rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników. Jak wskazuje się w treści uzasadnienia do projektu rozporządzenia, będzie ono dotyczyło sposobu ustalenia prewspółczynnika w przypadku takich kategorii podmiotów, jak jednostki samorządu terytorialnego oraz utworzonych przez nie samorządowych jednostek budżetowych, państwowych jednostek budżetowych, uczelni publicznych oraz instytutów badawczych.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, art. 86 ust. 2a ustawy o VAT nie ma wpływu na sposób rozliczania podatku VAT naliczonego w Spółce i w konsekwencji Wnioskodawca nie jest zobowiązany do stosowania proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Poprawność powyższego stanowiska potwierdzają poniższe interpretacje przepisów prawa podatkowego:

  • interpretacja indywidualna z dnia 16 lutego 2016 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1/4512-1229/15-3/KC),
  • interpretacja indywidualna z dnia 15 grudnia 2015 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1/4512-1155/15-2/KC),
  • interpretacja indywidualna z dnia 8 grudnia 2015 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1/4512-1076/15-2/KC),
  • interpretacja indywidualna z dnia 28 października 2015 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1/4512-1048/15-2/IGo),
  • interpretacja indywidualna z dnia 24 września 2015 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (sygn. IBPP3/4512-521/15/AZ).

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, opisane w stanie faktycznym świadczenia nie mają wpływu na rozliczanie podatku VAT naliczonego w Spółce i w konsekwencji Wnioskodawca nie jest zobowiązany do stosowania proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Jednocześnie wskazuje się, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia, w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej