Temat interpretacji

Czy będąc osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą należało wystawić fakturę VAT za usługi prokurenta świadczone dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością? Wyżej wymieniona spółka jest czynnym płatnikiem podatku VAT. Czy wystawiając fakturę za czynności prokurenta należało opodatkować ją 23% stawką VAT?

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2017 r. (data wpływu 21 marca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie udokumentowania fakturą z wykazaną stawką podatku 23% czynności dotyczących pełnienia funkcji prokurenta w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie udokumentowania fakturą z wykazaną stawką podatku 23% czynności dotyczących pełnienia funkcji prokurenta w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Funkcję prokurenta, będąc osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, pełni Pan od 2011 r. w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością mającą siedzibę na terenie RP. Prokura w ww. spółce została ustanowiona w oparciu o oświadczenie Zarządu z dnia 12 sierpnia 2011 r. o powołaniu prokury, co jest zgodne z treścią art. 1092 Kodeksu cywilnego oraz art. 208 § 6 Kodeksu spółek handlowych. Reprezentuje Pan spółkę podczas przetargów publicznych w postępowaniu, w których spółka występuje jako starający się o przyznanie zamówienia publicznego lub ma zamiar nabycia praw majątkowych. Ze spółką łączy Pana stosunek prawny tak jak pomiędzy zlecającym czynności, a przyjmującym zlecenie na podstawie oświadczenia o ustanowieniu prokury i uchwały o przyznaniu wynagrodzenia. Na podstawie uchwały Zarządu Spółki przysługuje Panu wynagrodzenie w wysokości 100.000 zł rocznie. Wobec osób trzecich generalnie odpowiedzialność ponosi spółka, zaś Pan ponosi odpowiedzialność za swoje działania lub zaniechania wobec spółki na rzecz której świadczy usługi. Jednakże na mocy nowelizacji prawa upadłościowego i art. 23 ust. 3a jako prokurent będzie Pan ponosić odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w której pełni funkcję prokurenta w przypadku niezgłoszenia w terminie wniosku o upadłość, czyli na podobnych zasadach jak członkowie zarządu.

Dochody uzyskane z tytułu prokury, w rocznym rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych, zostały zaliczone do przychodów z innych źródeł.

W ww. spółce nie pełni Pan funkcji członka zarządu ani rady nadzorczej, a jedynie funkcję prokurenta.

W 2015 r. rozpoczął Pan działalność gospodarczą w oparciu o wpis do ewidencji. W tym roku jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą i płatnik podatku VAT wystawił fakturę VAT za czynności prokurenta w ww. spółce opodatkowane stawką VAT 23%.

Prowadzona działalność gospodarcza to między innymi:

70.21.Z Stosunki międzyludzkie (public relations) i komunikacja.

Podklasa ta obejmuje: doradztwo i bezpośrednią pomoc, włączając lobbing dla podmiotów gospodarczych i innych jednostek w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy będąc osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą należało wystawić fakturę VAT za usługi prokurenta świadczone dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością? Wyżej wymieniona spółka jest czynnym płatnikiem podatku VAT.

Czy wystawiając fakturę za czynności prokurenta należało opodatkować ją 23% stawką VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej należało wystawić fakturę VAT za pełnienie funkcji prokurenta w spółce z o.o. i usługę tą należało opodatkować stawką 23% VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ww. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 cyt. ustawy za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Zgodnie z art. 41 art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Na podstawie art. 41 ust. 2 ww. ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 8%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Jednakże stosownie do art. 146a pkt 1 i 2 ustawy, w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%,
2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy wynosi 8%.

Stosownie do art. 106a ustawy o podatku od towarów i usług przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

1. sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
2. dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:

1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
2. państwa trzeciego.

Jak stanowi art. 106b ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Z powyższego wynika, że obowiązek wystawienia faktur spoczywa na podatniku w przypadku sprzedaży rozumianej zgodnie z art. 2 pkt 22 ww. ustawy, jako odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że pełni Pan funkcje prokurenta w oparciu o oświadczenie zarządu spółki z o.o. o powołaniu prokury. Reprezentuje Pan spółkę podczas przetargów publicznych w postępowaniu, w których spółka występuje jako starający się o przyznanie zamówienia publicznego lub ma zamiar nabycia praw majątkowych. Ze spółką łączy Pana stosunek prawny jak pomiędzy zlecającym czynności, a przyjmującym zlecenie na podstawie oświadczenia o ustanowieniu prokury i uchwały o przyznaniu wynagrodzenia. Uzyskane dochody zostały zaliczone jako przychody z innych źródeł. Wobec osób trzecich odpowiedzialność ponosi spółka, zaś Pan ponosi odpowiedzialność za swoje działania lub zaniechania wobec spółki.

Mając powyższe na uwadze, jak również powołane przepisy, wskazać należy, że w przedmiotowej sytuacji nie będzie miał zastosowania art. 15 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem przychody uzyskane przez Wnioskodawcę z tytułu pełnienia funkcji prokurenta nie zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowej sprawie należy mieć na uwadze przede wszystkim powołany art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Stąd też należy ustalić w oparciu o ww. przepis, czy pełniąc funkcję prokurenta w spółce z o.o. działa Pan w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Aby dokonać tego ustalenia należy przybliżyć regulacje prawne dotyczące instytucji prokurenta.

Zgodnie z art. 1091 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 459), prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Nie można ograniczyć prokury ze skutkiem wobec osób trzecich, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej (art. 1091 § 2 ww. ustawy).

Z przepisów Kodeksu cywilnego wynika, że prokura jest pojęciem prawnym z zakresu pełnomocnictwa stosowanego przez spółkę handlową w sytuacji, gdy przedstawiciele ustawowi nie są w stanie sprostać swym obowiązkom reprezentowania spółki na zewnątrz. Podstawową przyczyną uzasadniającą ustanowienie prokury jest odciążenie ustawowych reprezentantów spółki od czasochłonnych obowiązków składania oświadczeń woli w imieniu spółki. Prokura z reguły ma miejsce w tych spółkach, w których ustawowi przedstawiciele z racji rozległego charakteru spraw spółki nie są w stanie sprawnie wykonywać obowiązków reprezentacji, wskutek czego mogłyby ucierpieć interesy spółki. Zaś kluczową cechą prokury jest stypizowany przepisami bezwzględnie wiążącymi zakres uprawnień prokurenta względem osób trzecich.

Spółka powołując prokurentów uzyskuje swych reprezentantów o zakresie uprawnień w zasadzie zbliżonym do zakresu jej reprezentacji przez ustawowych przedstawicieli. Zasadnicza różnica pomiędzy prokurentem a ustawowym przedstawicielem spółki handlowej tkwi przede wszystkim w ograniczeniu prokury jedynie do sfery reprezentacji spółki z wykluczeniem sfery podejmowania decyzji gospodarczych w imieniu spółki. Skutki działań prokurenta odnoszą się bezpośrednio do sfery prawnej reprezentowanego. Zatem również ryzyko w związku z tymi czynnościami ponosi reprezentowany.

Odnosząc zatem powyżej wykazane ograniczenia wynikające z instytucji prokury do definicji podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług należy zwrócić uwagę, że podatnikami są m.in. osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą.

O tym czy dana czynność ma charakter samodzielnej działalności gospodarczej, decydują kryteria przedmiotowe określające m.in. czy działanie usługodawcy odbywa się na warunkach ryzyka gospodarczego, a tym samym kto ponosi odpowiedzialność za wykonane usługi.

O wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług można zatem mówić w przypadku, gdy zleceniobiorcę będą łączyć ze zleceniodawcą więzi analogiczne jak w przypadku stosunku pracy, jako że nie będzie on ponosił ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywaniem czynności, będących przedmiotem wskazanych umów, a odpowiedzialność za te czynności w stosunku do osób trzecich będzie bezwzględnie ponosił zlecający. Oznacza to, że z treści zawartych umów wynikać winno zobowiązanie, które w swej istocie kładzie na zlecającego odpowiedzialność, zamiast na zleceniobiorcę.

Mając zatem na względzie, że prokurent umocowany jest do sfery reprezentacji spółki z wykluczeniem sfery podejmowania decyzji gospodarczych w imieniu spółki oraz fakt, że skutki działań prokurenta odnoszą się bezpośrednio do sfery prawnej reprezentowanego, czyli spółki należy uznać, że czynności wykonywane przez prokurenta nie mają charakteru samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę, wskazać należy, że jako prokurent, uzyskujący z tego tytułu przychody, nie jest Pan uznawany w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług za podatnika tego podatku. Tym samym w zakresie czynności dotyczących funkcji prokurenta nie ma podstaw by dokumentować je fakturą z wykazaną stawką podatku 23%.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Końcowo należy wskazać, że niniejsza interpretacja dotyczy jedynie sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego, tj. czynności w zakresie prokury, natomiast nie rozstrzyga w zakresie wykonywanych przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej czynności w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations).

Zaznacza się również, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej