Temat interpretacji

- Opodatkowanie wpłat od mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę;- Stawka podatku VAT dla czynności montażu instalacji w zależności od miejsca zainstalowania;- Opodatkowanie czynności nieodpłatnego przekazania przez Gminę prawa własności instalacji na rzecz mieszkańców wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych rozliczeniach.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 lipca 2018 r. (data wpływu 1 sierpnia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania wpłat od mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);
• stawki podatku VAT dla czynności montażu instalacji w zależności od miejsca zainstalowania (pytanie oznaczone we wniosku nr 2);
• opodatkowania czynności nieodpłatnego przekazania przez Gminę prawa własności instalacji na rzecz mieszkańców wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych rozliczeniach (pytanie oznaczone we wniosku nr 5)

jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 sierpnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w ww. zakresach.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina (dalej: Wnioskodawca, Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT składającym miesięczne deklaracje VAT-7. W dniu 20 grudnia 2017 r. Gmina zawarła z Województwem umowę na realizację projektu pn. Ochrona powietrza i zmniejszenie wykorzystania energii z tradycyjnych źródeł w Gminie () współfinansowanego ze środków UE w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, Oś priorytetowa 4. Energia Przyjazna Środowisku, Działanie 4.1. Wsparcie wykorzystania OZE. Ubiegając się o dofinansowanie projektu, Gmina nie wskazała podatku naliczonego od wydatków na przedmiotową inwestycję jako wydatku kwalifikowanego w ramach niniejszego projektu.

Gmina przystępując do realizacji projektu wypełnia swoje ustawowe zadania. W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r., poz. 994). Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, sprawy ochrony środowiska i przyrody należą do zadań własnych gminy.

Realizacja projektu wpłynie na redukcję emisji gazów cieplarnianych do atmosfery jednocześnie zwiększając udział energii pochodzących ze źródeł odnawialnych.

W ramach projektu, Gmina zawarła z mieszkańcami umowy użyczenia stanowiące, że mieszkaniec przekazuje Gminie do bezpłatnego używania część nieruchomości o powierzchni niezbędnej do instalacji kolektorów próżniowych lub pieców na biomasę na budynku lub w budynku mieszkalnym, jak również zawrze nowe umowy regulujące zobowiązania organizacyjne i finansowe, które wspólnie będą stanowiły, że w zamian za jednorazową odpłatność ze strony mieszkańca, Gmina wykona montaż i podpięcie instalacji kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę na budynkach lub w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych mieszkańców Gminy w celu przygotowania ciepłej wody w gospodarstwie domowym oraz udostępni zamontowaną instalację na rzecz mieszkańców, a także przeniesie prawa własności na rzecz mieszkańców po upływie określonego czasu (po okresie trwałości ww. projektu).

Zadaniami Gminy jest zabezpieczenie rzeczowe i finansowe projektu, na który składa się: wyłonienie wykonawcy instalacji oraz nadzoru inwestorskiego zgodnie z przepisami Prawo zamówień publicznych, nadzór nad wykonawstwem pod kątem terminowości, rozliczania finansowego oraz jakości wywiązania się ze zobowiązania, utrzymywanie kontaktów z wykonawcą, gromadzenie dokumentacji bieżącej, raportowanie poszczególnych etapów realizowanych robót, ustalanie harmonogramu montażu instalacji, przeprowadzanie odbiorów końcowych oraz rozliczenie finansowe Projektu.

Gmina przygotowała nowe umowy dotyczące zobowiązań organizacyjnych i finansowych. Celem podpisania nowej umowy jest w szczególności uregulowanie kwestii przekazania właścicielom nieruchomości instalacji bez konieczności zawierania odrębnych umów. Podpisywanie umów przez mieszkańców nastąpi w najbliższym czasie. Zgodnie z nową umową dotyczącą zobowiązań organizacyjnych i finansowych przewiduje się że wraz z upływem okresu jej trwania nastąpi przekazanie instalacji mieszkańcowi na własność bez konieczności zawierania odrębnej umowy. Gmina pozostaje właścicielem instalacji kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę od dnia podpisania umowy do upływu 5 lat od dnia dokonania ostatniej płatności na rzecz Gminy w związku z realizacja projektu.

Udzielając dofinansowania na rzecz Gminy, Instytucja Zarządzająca dotacją przeznacza ją na koszty projektu pod nazwą Ochrona powietrza i zmniejszenie wykorzystania energii z tradycyjnych źródeł w Gminie () dostawa i montaż instalacji kolektorów próżniowych i kotłów na biomasę. Udzielenie dotacji nie jest w żaden sposób powiązane z odpłatnością dokonywaną przez mieszkańców na rzecz Gminy. Dotacja przeznaczona jest jedynie na pokrycie wydatków kwalifikowanych do programu, natomiast do decyzji Gminy należy czy część kosztów zostanie poniesiona, przez mieszkańców ze środków własnych. Przedmiotowa dotacja jest dotacją kosztową do kosztu budowy instalacji, której Gmina jest właścicielem przez okres trwałości projektu. Warunki rozliczenia dotacji oraz wysokość dofinansowania w żaden sposób nie są uzależnione od sposobu finansowania wkładu własnego jak i od tego jaki będzie los prawny instalacji po okresie trwałości projektu. Ww. dotacja nie jest uzależniona od ceny instalacji zbywanej na rzecz mieszkańca po okresie trwałości projektu.

Głównym celem realizacji projektu będzie wymiana i udoskonalenie dotychczasowego źródła ciepła na źródło odnawialne, którym jest energia słoneczna lub biomasa. Realizacja opisywanej inwestycji należy do zadań własnych Gminy.

Instalacje będą montowane wyłącznie na budynkach mieszkalnych stanowiących własność prywatną mieszkańców Gminy i będą wykorzystywane tylko do celów związanych z zaspokajaniem potrzeb bytowych mieszkańców. Wszystkie nieruchomości na których montowane będą instalacje stanowią budynki mieszkalne jednorodzinne (PKOB 111) o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m kw. zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Źródłem finansowania projektu będzie dotacja ze środków europejskich na poziomie 85% kwoty całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu oraz wkład własny Gminy finansowany wpłatami mieszkańców stanowiący część wartości instalacji (na poziomie 15%). Wysokość dofinansowania należnego Gminie ze środków unijnych nie jest uzależniona od wpłat dokonywanych przez mieszkańców. Na pokrycie wkładu własnego w ramach umów opisanych powyżej, mieszkańcy Gminy (uczestnicy projektu) będą dokonywali wpłat na rzecz Gminy. Wpłaty będą miały charakter obowiązkowy. Realizacja inwestycji na budynkach prywatnych będzie uzależniona od wpłat dokonywanych przez poszczególnych mieszkańców. W przypadku braku wpłaty mieszkaniec zostanie wykluczony z uczestnictwa w projekcie.

Zgodnie z umowami użyczenia i przygotowywanymi kolejnymi umowami dotyczącymi zobowiązań organizacyjnych i finansowych, po zakończeniu prac instalacyjnych, sprzęt i urządzenia wchodzące w skład instalacji, tj. kolektory próżniowe oraz kotły na biomasę pozostaną własnością Gminy do końca okresu trwałości projektu. Po okresie utrzymania trwałości projektu wszystkie instalacje zostaną przekazane na własność właścicielom nieruchomości bez odrębnej odpłatności oprócz tej, która została i zostanie poniesiona przez mieszkańca na podstawie zawartej umowy użyczenia oraz umów dotyczących zobowiązań organizacyjnych i finansowych, które w niedługim czasie zostaną zawarte.

Realizując przedmiotową usługę na rzecz mieszkańca, Gmina będzie posiłkować się podmiotami trzecimi, tj. firmami, które będą na jej zlecenie wykonywać oraz montować instalacje. Firmy te będą czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT. Podmioty te nie będą posiadały umów bezpośrednio z mieszkańcami Gminy, swoje czynności będą wykonywać bezpośrednio na zlecenie Gminy. Równocześnie, to Gmina przez okres trwałości projektu oraz zgodnie z postanowieniami umowy o wzajemnych zobowiązaniach będzie inwestorem oraz właścicielem instalacji. Gmina będzie zobowiązana do finansowego rozliczenia projektu oraz dbania i serwisowania instalacji przez okres trwałości projektu. Zakupiona przez Gminę usługa wykonania instalacji będzie usługą budowlaną polegającą na instalacji urządzeń grzewczych z materiałów wykonawcy. Usługa sklasyfikowana jest w dziale 43 Roboty budowlane specjalistyczne w grupowaniu 43.22.1 Roboty związane z wykonywaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych według PKWiU 2008.

Zakres obowiązków Wykonawcy instalacji (tj. podmiotu wyłonionego w ramach przetargu przez Gminę) obejmuje:

1. dostawę i montaż zestawów kolektorów próżniowych i kotłów na biomasę;
2. montaż rurociągów;
3. montaż zasobników ciepłej wody użytkowej;
4. montaż urządzeń niezbędnych do pracy instalacji w związku z wymianą kotła na biomasę;
5. montaż pomp obiegowych;
6. montaż armatury;
7. wszelkie niezbędne roboty montażowe związane z połączeniem kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę z istniejącymi instalacjami;
8. usługi serwisowe w okresie gwarancyjnym;
9. przeszkolenie użytkowników oraz przekazanie Zamawiającemu protokołu z przeprowadzonego szkolenia z wyszczególnieniem, co było przedmiotem szkolenia.

Do sprawowania bieżącego nadzoru upoważniony będzie inspektor nadzoru inwestorskiego. Ostateczny odbiór zostanie przeprowadzony przez inspektora nadzoru inwestorskiego oraz przedstawicieli Gminy. Zarówno montaż kolektorów próżniowych jak i kotłów na biomasę będą wykonywane w ramach modernizacji budynków.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytania.

1. Czy otrzymane przez Gminę wpłaty na rachunek bankowy z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę powinny być opodatkowane podatkiem VAT jako wynagrodzenie za odpłatnie świadczoną usługę? (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 1)
2. Jeśli tak, to jaką stawką w przypadku montażu instalacji na dachu budynku, jaką na ścianie budynku lub wewnątrz budynku mieszkalnego? (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2)
3. Czy poza odprowadzeniem VAT od wkładu własnego mieszkańców, Gmina będzie zobligowana do odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania mieszkańcom własności instalacji wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych zobowiązaniach? (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 5)

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Otrzymane przez Gminę wpłaty mieszkańców na montaż instalacji kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę powinny być opodatkowane podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług.
2. Instalacje kolektorów próżniowych montowane na dachu lub przytwierdzone do ściany budynku mieszkalnego oraz instalacje pieców na biomasę, montowane w kotłowni budynku mieszkalnego (tylko i wyłącznie) powinny być opodatkowane stawką 8%, jeżeli instalacje będą montowane w budynkach objętych społecznym programem mieszkaniowym nieprzekraczających 300 m².
3. Poza odprowadzeniem VAT od wkładu własnego mieszkańców, Gmina nie będzie zobligowana do odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania mieszkańcom własności instalacji wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych zobowiązaniach.

Ad 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast zgodnie z art. 8 przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Gmina w ramach zawartych z mieszkańcami umów cywilnoprawnych nie przenosi od razu własności instalacji. Umowy te wprost stwierdzają, że przez okres ich obowiązywania instalacje pozostają własnością Gminy, a mieszkańcy dostaną je jedynie do korzystania zgodnie z ich przeznaczeniem do końca trwania umowy. Dopiero wraz z upływem okresu trwania umowy instalacja zostanie przekazana mieszkańcowi na własność. Wpłaty mieszkańców będą stanowiły wynagrodzenie, które zapłacą oni za całą wykonana usługę, tj. w szczególności pozyskanie dofinansowania, przeprowadzenie przetargu, montaż instalacji i użytkowanie przez okres trwałości projektu. Wpłaty będą miały charakter obowiązkowy i warunkujący wykonanie usługi. Niedokonanie wpłaty w określonym terminie powoduje rozwiązanie umowy i eliminuje mieszkańców z udziału w projekcie.

Umowy mają charakter zobowiązaniowy przy czym związek pomiędzy otrzymana płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności ma charakter bezpośredni i płatność następuje w zmian za to świadczenie.

W konsekwencji uznać należy, że w związku z zawartą z każdym mieszkańcem umową Gmina będzie realizowała odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z powołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu VAT.

Wpłaty wnoszone przez właścicieli nieruchomości deklarujących uczestnictwo w projekcie pozostają w ścisłym związku z czynnościami, które zostaną wykonane przez Gminę zachodzi bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Gminy do wykonania określonych czynności. Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika programu, które ma zostać wykonane przez Wnioskodawcę.

Należy również zauważyć, że stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, Gmina zawierając umowę z wykonawcą instalacji oraz umowy z mieszkańcami wchodzi w role świadczącego usługę. Tym samym, wpłaty otrzymane przez Gminę od uczestników będą stanowiły wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez nią usług na rzecz uczestników projektu.

Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem Gminy, otrzymane przez Gminę wpłaty na rachunek bankowy z tytułu odpłatności w ramach umów zawieranych pomiędzy Gminą a mieszkańcami powinny być opodatkowane podatkiem VAT.

Ad 2

Odnośnie stanowiska Gminy dotyczącego wysokości stawki podatku VAT, obniżona stawka wynika z art. 41 ust. 2 i 12-12b z uwzględnieniem art. 146a pkt 2 ustawy. Instalacje zainstalowane na dachu, przytwierdzone do ściany lub wewnątrz budynku mieszkalnego zaliczanego do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym o powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego jednorodzinnego nie przekraczającej 300 m kw. powinny być opodatkowane wg stawki 8%.

Stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2 stosuje się w myśl art. 41 ust. 12 ww. ustawy do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się w myśl art. 41 ust. 12a ww. ustawy, obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12. Dodatkowo należy wskazać, że stosownie do przepisów Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych.

Z uregulowań zawartych w art. 3 pkt 1 i pkt 2 ustawy Prawo budowlane wynika, że pod pojęciem obiektu budowlanego rozumie się budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Budynkiem jest taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Natomiast w myśl art. 41 ust. 12b ustawy, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, określonego w ust. 12a, nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych, których powierzchnia przekracza 300 m kw.,
2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m kw.

W ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. Nr 23, poz. 1459, z późn. zm.) znajduje się określenie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (art. 2 pkt 2), którym jest m.in.:

1. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania budynków mieszkalnych;
2. całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne.

Stawka preferencyjna przewidziana ww. przepisami art. 41 ust. 12 w zw. z art. 41 ust. 2 i art. 146a pkt 2 ustawy, dotyczy czynności tam wymienionych wykonywanych wyłącznie w budynkach, rozumianych jako obiekty budowlane wraz z wbudowanymi w bryle budynku instalacjami i urządzeniami technicznymi.

Ponadto podkreślić należy, że przy udzieleniu właściwej stawki podatku VAT decydujące znaczenia ma okoliczność co jest przedmiotem sprzedaży, czy podatnik dokonuje dostawy towarów czy świadczy usługę, a także, czy czynność wykonywana przez podatnika mieści się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy.

Do zastosowania obniżonej stawki 8% podatku znaczenie ma nie tylko zakres wykonywanych prac, ale także zaklasyfikowanie obiektu, którego dotyczą te prace, do obiektów budownictwa mieszkaniowego. Nawiązując do przedstawionych powyżej okoliczności należy stwierdzić, że w sytuacji gdy montaż instalacji kolektorów próżniowych będzie wykonywany na budynkach mieszkalnych, tj. na dachu bądź na ścianie budynku, a pieców na biomasę w kotłowni budynku, w ramach modernizacji budynku zgodnie z art. 41 ust. 12 ustawy, a budynki te będą stanowić obiekty budowlane zaliczone do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w rozumieniu art. 41 ust. 12a ustawy, to ww. czynności z tytułu których mieszkańcy dokonali i będą dokonywali wpłat będą opodatkowane stawką 8% podatku VAT zgodnie z art. 41 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 ustawy.

Mając powyższe na uwadze, Gmina w ramach umów zawartych z mieszkańcami będzie świadczyć na rzecz mieszkańców usługę montażu instalacji w ramach modernizacji ich budynków mieszkalnych. Wszystkie budynki stanowią obiekty budownictwa mieszkaniowego objęte społecznym programem mieszkaniowym. Zostają więc spełnione przesłanki do zastosowania stawki 8% przy montażu instalacji kolektorów próżniowych na dachu lub ścianie budynku oraz montażu pieców na biomasę w kotłowni budynku mieszkalnego.

Ad 3

Wraz z upływem okresu obowiązywania umów instalacje staną się własnością mieszkańców, a Gmina nie pobierze z tego tytułu dodatkowego wynagrodzenia, oprócz opłaty uiszczonej przez mieszkańca w ramach umów, które są warunkiem uczestnictwa w projekcie. W tej sytuacji w ocenie Gminy, Gmina nie będzie zobligowana do odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania mieszkańcom własności instalacji wraz z upływem okresu trwania umowy.

Czynność ta, tj. przekazanie własności instalacji stanowi jedynie końcowy element wykonania usługi modernizacji realizowanej przez Gminę na rzecz mieszkańców i nie stanowi w żadnym wypadku świadczenia od ww. usługi. Czynność ta jako element usługi modernizacji jest również objęta wynagrodzeniem należnym Gminie od mieszkańców, co oznacza, że nie ma ona charakteru nieodpłatnego. Ze względu na warunki dofinansowania Gmina nie ma możliwości przekazania własności instalacji mieszkańcom od razu po ich zamontowaniu. Muszą one przez okres trwałości projektu pozostać własnością Gminy, z drugiej strony patrząc aby projekt miał sens mieszkańcy muszą mieć zapewnioną możliwość korzystania z instalacji zarówno w okresie trwałości projektu jak i potem.

Przez okres trwałości projektu możliwość korzystania z instalacji zostanie zapewniona w wyniku zawieranych z mieszkańcami umów. Po okresie trwałości projektu Gmina nie będzie już związana ograniczeniami wynikającymi z dofinansowania projektu i tym samym trwałą możliwością korzystania z tych urządzeń.

Przekazanie instalacji na własność mieszkańcom stanowi finalne wykonanie obecnie realizowanej przez Gminę usługi modernizacji. Spoczywający na Gminie obowiązek dokonania takiego przekazania własności jest częścią wszystkich zobowiązań Gminy wynikających z tych umów i dopełnia zakres usługi realizowanej przez Gminę. Bez tego elementu usługa Gminy nie miałaby sensu, a mieszkańcy nie zdecydowaliby się na udział w projekcie i uiszczenia na rzecz Gminy wpłat przewidzianych w umowach. Gmina dokonuje montażu instalacji na rzecz mieszkańców, a więc docelowe przekazanie im własności instalacji jest niezbędnym elementem realizowanej przez nią usługi.

Konkluzje Gminy potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 28 sierpnia 2015 r., o sygn. IPTPP3/4512-184/15-8/OS, w której organ odstąpi od uzasadnienia prawnego uznając przedstawione stanowisko Gminy w pełni za prawidłowe. Podobne stanowisko przedstawił również Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydając w dniu 22 listopada 2013 r. interpretację o sygn. ITPP2/443-889/13/AW, w której organ podatkowy interpretując analogiczną umowę z mieszkańcami, stwierdził, że w niniejszej sprawie czynnością jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańca będzie wykonanie usługi montażu kolektora słonecznego na poczet pobiera od niego określoną w umowie wpłatę (...). Wykonanie przez Gminę usługi po upływie okresu trwałości, tj. minimum 5 lat licząc od dnia ostatecznego rozliczenia końcowego wniosku o płatność.

W powyższym stanie rzeczy mające nastąpić po upływie okresu trwałości projektu przekazanie własności kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę stanowi część realizowanej obecnie przez Gminę odpłatnej usługi modernizacji. Czynność ta będzie stanowić końcowe wykonanie usługi Gminy i jest objęta wynagrodzeniem należnym Gminie od mieszkańców. W konsekwencji po opodatkowaniu VAT wpłat uzyskanych przez Gminę od mieszkańców tytułem zapłaty ww. wynagrodzenia, Gmina nie będzie miała obowiązku dodatkowo opodatkować VAT samej czynności przeniesienia własności kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie:

• opodatkowania wpłat od mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);
• stawki podatku VAT dla czynności montażu instalacji w zależności od miejsca zainstalowania (pytanie oznaczone we wniosku nr 2);
• opodatkowania czynności nieodpłatnego przekazania przez Gminę prawa własności instalacji na rzecz mieszkańców wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych rozliczeniach (pytanie oznaczone we wniosku nr 5)

jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez sprzedaż, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Towarami w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Podkreślić jednak należy, że w ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

I tak, w art. 8 ust. 2 ustawy postanowiono, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W myśl art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi być wykonana przez podatnika.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza według art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r., poz. 994, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. W dniu 20 grudnia 2017 r. Gmina zawarła z Województwem umowę na realizację projektu pn. Ochrona powietrza i zmniejszenie wykorzystania energii z tradycyjnych źródeł w Gminie () współfinansowanego ze środków UE w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020. Gmina przystępując do realizacji projektu wypełnia swoje ustawowe zadania (o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym). Gmina zawarła z mieszkańcami umowy użyczenia stanowiące, że mieszkaniec przekazuje Gminie do bezpłatnego używania część nieruchomości o powierzchni niezbędnej do instalacji kolektorów próżniowych lub pieców na biomasę na budynku lub w budynku mieszkalnym, jak również zawrze nowe umowy regulujące zobowiązania organizacyjne i finansowe, które wspólnie będą stanowiły, że w zamian za jednorazową odpłatność ze strony mieszkańca, Gmina wykona montaż i podpięcie instalacji kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę na budynkach lub w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych mieszkańców Gminy w celu przygotowania ciepłej wody w gospodarstwie domowym oraz udostępni zamontowaną instalację na rzecz mieszkańców, a także przeniesie prawa własności na rzecz mieszkańców po upływie określonego czasu (po okresie trwałości ww. projektu).

Instalacje będą montowane wyłącznie na budynkach mieszkalnych stanowiących własność prywatną mieszkańców Gminy i będą wykorzystywane tylko do celów związanych z zaspokajaniem potrzeb bytowych mieszkańców. Wszystkie nieruchomości, na których montowane będą instalacje stanowią budynki mieszkalne jednorodzinne (PKOB 111) o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m kw. zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Na pokrycie wkładu własnego w ramach umów opisanych powyżej, mieszkańcy Gminy będą dokonywali wpłat na rzecz Gminy. Wpłaty będą miały charakter obowiązkowy. Realizacja inwestycji na budynkach prywatnych będzie uzależniona od wpłat dokonywanych przez poszczególnych mieszkańców. W przypadku braku wpłaty mieszkaniec zostanie wykluczony z uczestnictwa w projekcie. Zarówno montaż kolektorów próżniowych jak i kotłów na biomasę będą wykonywane w ramach modernizacji budynków.

W przedmiotowej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą w pierwszej kolejności kwestii ustalenia, czy otrzymane przez Gminę wpłaty od mieszkańców z tytułu wkładu własnego na w kosztach montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, a jeżeli tak, to według jakiej stawki.

W tym miejscu wskazać należy, że aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem.

Jednocześnie należy wskazać, że czynność może być odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane po kosztach ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie. W istocie okoliczność, czy transakcja została dokonana po cenie niższej, czy też wyższej od kosztu świadczenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako transakcji odpłatnej w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bowiem to ostatnie pojęcie wymaga wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług, a świadczeniem wzajemnym (wynagrodzeniem) rzeczywiście otrzymanym przez podatnika.

W odniesieniu do przedstawionego stanu sprawy trzeba wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem polegającym na tym, że faktura dokumentuje zapłatę, jest faktura dokumentująca uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów, czy świadczenia usług, natomiast w pozostałych przypadkach faktura zawsze dokumentuje czynność, a nie płatność, gdyż opodatkowaniu podlega właśnie czynność.

W niniejszej sprawie czynnością jaką Gmina dokonuje na rzecz mieszkańców, uczestniczących w projekcie, będzie świadczenie usługi montaż kolektorów próżniowych oraz kotłów na biomasę, za które to czynności Gmina pobiera określoną wpłatę, zgodnie z zawartymi z mieszkańcami umowami cywilnoprawnymi (tj. 15% wydatków ogółem projektu).

Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika projektu, które zostanie wykonane przez Wnioskodawcę. Należy również zauważyć, że stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, Gmina zawierając umowę z wykonawcą na usługę montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę wchodzi w rolę świadczącego usługę. Tym samym, wpłaty otrzymywane przez Gminę od mieszkańców stanowią wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez nią usług na rzecz właścicieli nieruchomości (tj. mieszkańców biorących udział w przedmiotowym projekcie). Oznacza to, że otrzymane przez Gminę wpłaty od mieszkańców uczestniczących w projekcie, stanowią wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez nią usług.

W związku z powyższym, dokonywane przez mieszkańców wpłaty z tytułu wkładu własnego dotyczą montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę co wskazuje, że świadczenia co do których Gmina zobowiązała się w ramach podpisanych z mieszkańcami umów stanowią odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawca w związku z ww. czynnościami występuje w charakterze podatnika podatku VAT.

Podsumowując, otrzymane przez Gminę wpłaty na rachunek bankowy z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT jako wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usługi.

W konsekwencji, stanowisko Zainteresowanego w zakresie pytania oznaczonego we wniosku jako nr 1 jest prawidłowe.

Przechodząc natomiast do kwestii stawki podatku VAT dla ww. czynności otrzymania przez Gminę wpłat od mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę należy wskazać, że na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zauważyć jednak należy, że stosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast wychodzenie poza wykładnię literalną jest niedopuszczalne. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania stawki obniżonej czy zwolnienia od podatku od towarów i usług.

I tak, zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1. Przy czym w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8% (art. 146a pkt 2 ustawy).

Na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b (ust. 12a ww. artykułu).

W myśl art. 41 ust. 12b ustawy, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²;
2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (ust. 12c powołanego artykułu).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęć wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, dlatego też w tym zakresie należy odwołać się do rozumienia tych terminów przyjętego w języku potocznym.

Według Słownika języka polskiego (Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2005, str. 70, kol. 2), przez budowę należy rozumieć m.in. wznoszenie budowli, budowanie (). Natomiast budować to znaczy wznosić budowle, pomieszczenia, ich części lub zespoły.

Pojęcie modernizacja oznacza unowocześnienie i usprawnienie czegoś, natomiast termomodernizacja to modernizacja dotycząca ocieplenia budynku (pierwszy człon wyrazu wskazuje na związek z ciepłem tego, co oznacza człon drugi) według internetowego słownika języka polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.).

Ponadto należy wskazać, że również w uchwale z dnia 24 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 2/13 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził że czynności wymienione w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, w tym pojęcie modernizacji, zostały wprowadzone do tej ustawy w rozumieniu przyjętym w języku powszechnym. W takim znaczeniu modernizacja oznacza unowocześnienie, ulepszenie, udoskonalenie, podniesienie standardu obiektu budowlanego lub jego części.

Natomiast przebudowa zgodnie z ww. Słownikiem języka polskiego (str. 770, kol. 1) to zmiana istniejącego stanu czegoś na inny; ulepszenie, poprawienie czegoś.

Budowa, modernizacja, przebudowa, podobnie jak w przypadku innych wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy czynności, powinny zatem dotyczyć elementów konstrukcyjnych obiektów lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

W znaczeniu słownikowym (Współczesny słownik języka polskiego, red. Bogusław Dunaj, wyd. Langenscheidt Polska Sp. z o.o.), remont oznacza zespół czynności, w których wyniku przywraca się sprawność, wartość użytkową jakiegoś obiektu, urządzenia.

Montaż według powyższego słownika to składanie maszyn, urządzeń z gotowych części; zakładanie instalacji, łączenie oddzielnych części w jedną artystyczną, kompozycyjną całość.

W związku z przytoczoną definicją stwierdzić należy, że pojęcie montaż odnosi się do takiego sposobu działania, w efekcie którego z niezależnie od siebie istniejących części powstaje wytwór będący zupełnie nową całością.

Natomiast w świetle art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. z 2018 r., poz. 966), przez przedsięwzięcie termomodernizacyjne rozumie się przedsięwzięcie, którego przedmiotem jest:

1. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych,
2. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione w lit. a, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków,
3. wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków wymienionych w lit. a,
4. całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów, ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji, odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem, dla celów podatku od towarów i usług stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.), stanowiącego usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

Zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia, budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych.

Natomiast budynki mieszkalne to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadku, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem.

Według podziału obiektów budowlanych na sekcje i działy w PKOB w dziale 11 mieszczą się budynki mieszkalne, natomiast w dziale 12 budynki niemieszkalne.

Dział 11 PKOB obejmuje trzy grupy:

• Budynki mieszkalne jednorodzinne 111,
• Budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe 112,
• Budynki zbiorowego zamieszkania 113.

Analiza powołanych wyżej przepisów prowadzi do wniosku, że warunkiem zastosowania 8% stawki, na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy, jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy budynków lub ich części. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej, 8% stawki podatku.

Natomiast w przypadku budownictwa nieobjętego społecznym programem mieszkaniowym (budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m² oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m²), preferencyjną stawkę VAT w wysokości 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej te obiekty do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Mając na uwadze opis sprawy oraz przywołane przepisy należy stwierdzić, że w przypadku gdy usługa montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę jest realizowana w wewnątrz budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 300 m² lub na dachu budynku mieszkalnego albo na ścianie budynku i będzie dokonywana w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy (tj. modernizacji), wówczas podlega opodatkowaniu 8% stawką podatku, zgodnie z art. 41 ust. 12 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy. Tym samym, wpłaty mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę, są opodatkowane 8% stawką podatku VAT.

W konsekwencji, stanowisko Zainteresowanego w zakresie pytania oznaczonego we wniosku jako nr 2 jest prawidłowe.

W niniejszej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy budzi również kwestia opodatkowania VAT czynności przekazania mieszkańcom własności instalacji wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych rozliczeniach.

Wnioskodawca wskazał, że po okresie utrzymania trwałości projektu wszystkie instalacje zostaną przekazane na własność właścicielom nieruchomości bez odrębnej odpłatności oprócz tej, która została i zostanie poniesiona przez mieszkańca na podstawie zawartej umowy użyczenia oraz umów dotyczących zobowiązań organizacyjnych i finansowych.

Biorąc pod uwagę regulacje zawarte w art. 8 ust. 2 ustawy, oraz opis sprawy należy zauważyć, że zgodnie z przepisami ustawy o samorządzie gminnym zadania własne gminy obejmują m.in. zadania w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Należy w tym miejscu wskazać, że przekazanie przez Gminę prawa własności przedmiotowych instalacji na rzecz mieszkańców, które zostaną wykonane w ramach projektu, po upływie określonego czasu, tj. po okresie trwałości projektu, wobec przyjęcia od tych mieszkańców wpłat z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz nie jako odrębna czynność, ale jako elementem całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.

Do zagadnienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych na rzecz mieszkańców przez Gminę w ramach projektu trzeba odnieść się w sposób całościowy. Działania Gminy wykonywane po okresie trwałości projektu nie stanowią odrębnej czynności. Zatem, w przedmiotowej sprawie czynnością podlegającą opodatkowaniu nie będzie samo przekazanie przez Gminę wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych zobowiązaniach prawa własności instalacji lecz świadczenie przez Gminę usługi montażu instalacji kolektorów próżniowych oraz kotłów na biomasę, której zakończenie nastąpi jak wyżej wskazano po upływie tego okresu.

W konsekwencji, po opodatkowaniu wpłat dokonanych przez mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji kolektorów próżniowych oraz kotłów na biomasę, Gmina nie ma obowiązku odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania mieszkańcom własności instalacji wraz z upływem trwania umów.

W konsekwencji, Gmina poza odprowadzeniem VAT od wkładu własnego mieszkańców nie jest zobligowana do odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania mieszkańcom własności instalacji wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych rozliczeniach, ponieważ ww. przekazanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 5 jest prawidłowe.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że w przedmiotowej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej opodatkowania wpłat mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu kolektorów próżniowych oraz pieców na biomasę (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 1) oraz stawki podatku na ww. czynność (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 2), a także opodatkowania VAT czynności przekazania mieszkańcom własności instalacji wraz z upływem okresu trwania umowy o wzajemnych rozliczeniach (pytanie oznaczone we wniosku jako nr 5). Natomiast w pozostałych zakresach wniosku, tj. (pytań oznaczonych we wniosku jako nr 3, nr 4 i nr 6) zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej