Temat interpretacji
Uznanie odpłatnych czynności w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków realizowanych przez Gminę na rzecz odbiorców zewnętrznych za czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 czerwca 2018 r. (data wpływu 14 czerwca 2018 r.) uzupełnionym pismem z dnia 31 lipca 2018 r. (data wpływu 2 sierpnia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
- uznania odpłatnych czynności w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków realizowanych przez Gminę na rzecz odbiorców zewnętrznych za czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
- prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji,
jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 14 czerwca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:
- uznania odpłatnych czynności w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków realizowanych przez Gminę na rzecz odbiorców zewnętrznych za czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
- prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.
Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 31 lipca 2018 r. (data wpływu 2 sierpnia 2018 r.) o wskazanie przedmiotu wniosku oraz opłatę.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny/zdarzenie przyszłe.
Gmina X (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest jednostką samorządu terytorialnego położoną w województwie . Gmina jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług (dalej: VAT), jako podatnik VAT czynny.
Gmina jest właścicielem infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej, znajdującej się na terenie administracyjnym Gminy, przy pomocy której samodzielnie świadczy usługi w zakresie zbiorowego dostarczania wody i odprowadzania ścieków.
W latach 2018-2022 Gmina zamierza zrealizować inwestycję pn. ... (dalej: Inwestycja). Na realizację przedmiotowej inwestycji Gmina planuje pozyskać dofinansowanie ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w formie pożyczki do wartości netto nakładów inwestycyjnych. Wniosek o dofinansowanie w tym zakresie został już przez Gminę złożony.
Wydatki jakie Gmina poniesie na realizację Inwestycji są/będą dokumentowane wystawianymi na Gminę fakturami VAT z wykazanym podatkiem naliczonym. Dotychczas Gmina poniosła wyłącznie wydatki związane z opracowaniem dokumentacji projektowej przedmiotowej inwestycji.
Celem Inwestycji jest budowa sieci kanalizacji sanitarnej (dalej również: Infrastruktura) w części miejscowości X i Z X.
Infrastruktura, jaka powstanie w efekcie Inwestycji będzie wykorzystywana przez Gminę w prowadzonej działalności gospodarczej do świadczenia na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych wyłącznie odpłatnych usług w zakresie zbiorowego odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz odbiorców zewnętrznych z terenu miejscowości X i Z X. Gmina będzie pobierała opłaty za powyższe czynności i będzie dokonywała rozliczeń VAT należnego z tego tytułu. Wykonywane czynności będą dokumentowane wystawianymi na nabywców przez Gminę fakturami VAT.
Przy pomocy Infrastruktury nie będą odbierane ścieki z budynków, stanowiących własność Gminy i wykorzystywanych na wewnętrzne potrzeby Gminy i/lub jej jednostek budżetowych, tj. np. budynków szkół, przedszkoli, remiz strażackich, świetlic wiejskich.
Gmina nie będzie przy pomocy tej Infrastruktury odbierała ścieków z nieruchomości wykorzystywanych przez jej jednostki budżetowe, które w świetle ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1454 ze zm.) nie stanowią odrębnych od Gminy podatników VAT (Gmina z dniem 1 stycznia 2017 r. dokonała w tym zakresie centralizacji), czy też z nieruchomości stanowiących własność Gminy i wykorzystywanych na jej wewnętrzne potrzeby lub udostępnianych nieodpłatnie podmiotom zewnętrznym takich jak remizy strażackie czy świetlice wiejskie, które są przez Gminę obsługiwane w zakresie odbioru i oczyszczania ścieków nieodpłatnie w ramach czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.
Co więcej Infrastruktura nie będzie udostępniana nieodpłatnie na rzecz jakichkolwiek podmiotów zewnętrznych oraz nie będzie służyła wykonywaniu nieodpłatnych czynności w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków na rzecz odbiorców zewnętrznych.
Inwestycja będzie realizowana w ramach wypełniania przez Gminę zadań własnych w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w sferze wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3) ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz. 446 ze zm.).
Gmina ma świadomość, że w przypadku ewentualnego realizowania inwestycji w zakresie infrastruktury wodociągowej i/lub kanalizacyjnej, która następnie służyłaby Gminie do realizacji czynności w zakresie dostarczania wody i/lub odbioru ścieków również do/z nieruchomości stanowiących własność Gminy i wykorzystywanych na potrzeby Gminy lub jej jednostek budżetowych bądź też udostępnianych nieodpłatnie podmiotom zewnętrznym takich jak remizy strażackie czy świetlice wiejskie, szkoły, przedszkola gminne, przysługiwałoby jej jedynie częściowe prawo do odliczenia podatku naliczonego. Kwestia ta nie jest jednakże przedmiotem niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego. Niniejszy wniosek dotyczy bowiem infrastruktury kanalizacyjnej, która nie będzie obsługiwała nieruchomości wykorzystywanych przez gminne jednostki budżetowe lub na potrzeby własne Gminy.
Gmina zwraca się z prośbą o doręczanie pism w zakresie objętym wnioskiem w formie papierowej, zgodnie z art. 144 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa, tj. za pokwitowaniem, za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r., na adres wskazany we Wniosku.
Gmina pragnie poinformować, iż w złożonym Wniosku dokonano omyłkowo niewłaściwego przyporządkowania stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych do poszczególnych pytań. I tak:
Pytanie 1: Czy odpłatne czynności w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków realizowane przez Gminę na rzecz odbiorców zewnętrznych, stanowią dla celów VAT czynność opodatkowaną VAT? - dotyczy jednego stanu faktycznego oraz jednego zdarzenia przyszłego;
Pytanie 2: Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia pełnej kwoty VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji? - dotyczy jednego stanu faktycznego oraz jednego zdarzenia przyszłego.
Wobec powyższego, właściwe wskazanie w formularzu ORD-IN powinno być następujące:
- Pozycja 67 (liczba stanów faktycznych) - 2,
- Pozycja 68 (liczba zdarzeń przyszłych) - 2.
W konsekwencji, Gmina prosi o udzielenie odpowiedzi na oba pytania zawarte we wniosku, zarówno w zakresie stanu faktycznego, jak i zdarzenia przyszłego.
W związku z powyższym, Gmina uzupełnia opłatę za wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej o kwotę 40 zł.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.
Czy odpłatne czynności w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków realizowane przez Gminę na rzecz odbiorców zewnętrznych, stanowią dla celów VAT czynność opodatkowaną VAT?
Zdaniem Wnioskodawcy.
Stanowisko Gminy:
- Odpłatne czynności w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków realizowane przez Gminę na rzecz mieszkańców stanowią dla celów VAT czynność opodatkowaną VAT.
- Gminie przysługuje prawo do odliczenia pełnej kwoty VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji.
Uzasadnienie:
Ad. 1
W ocenie Wnioskodawcy, o opodatkowaniu VAT danej czynności można mówić wówczas, gdy spełnione są następujące przesłanki:
- wchodzi ona w przedmiotowy zakres ustawy o VAT (kryterium przedmiotowe) oraz
- jest wykonywana przez podatnika VAT działającego w takim charakterze (kryterium podmiotowe).
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają:
- odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
- eksport towarów;
- import towarów na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Natomiast, art. 7 ust. 1 tej ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W świetle zaś art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
W konsekwencji, mając na uwadze, że odpłatne czynności polegające na odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków za pomocą infrastruktury kanalizacyjnej świadczone na rzecz odbiorców zewnętrznych, nie stanowią dostawy towarów, zdaniem Gminy, stanowią one odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.
Na powyższe wskazuje również treść załącznika nr 3 do ustawy o VAT, zgodnie z którym obniżoną (tj. 8%) stawkę VAT stosuje się m.in. do usług wskazanych w pozycji 142 tego załącznika, tj. usług związanych z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków.
Stosownie natomiast do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z kolei, zgodnie z ust. 6 przedmiotowej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Z przedstawionych powyżej przepisów wynika, iż jeżeli jednostka samorządu terytorialnego realizuje swoje zadania przy wykorzystaniu narzędzi i uprawnień nadanych im w drodze aktów prawnych, nie będzie ona podatnikiem VAT.
W przypadku natomiast, gdy dane zadanie jest realizowane przez jednostkę samorządu terytorialnego w oparciu o umowy cywilnoprawne, a więc na warunkach i w okolicznościach typowych dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą - jednostka taka będzie traktowana jako podatnik VAT.
Tym samym, zdaniem Gminy, dokonując odpłatnych czynności w zakresie odprowadzania oczyszczania ścieków na podstawie zawieranych umów cywilnoprawnych działa ona w charakterze podatnika VAT i wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu VAT.
Stanowisko Gminy w niniejszym zakresie zostało potwierdzone w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS).
Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 30 czerwca 2017 r., sygn. 0112-KDIL1- 1.4012.119.2017.1.OA, DKIS wskazał, że: wykonywane przez Gminę odpłatne usługi w zakresie dostarczania wody i odprowadzania ścieków na rzecz podmiotów zewnętrznych stanowią/będą stanowiły po stronie Gminy usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług wg właściwej dla nich stawki. Tym samym ww. usługi nie korzystają/nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT.
Analogiczne stanowisko zaprezentowane zostało w interpretacji indywidualnej z dnia 29 czerwca 2017 r., sygn. 0112-KDIL2-3.4012.142.2017.1.WB, w której DKIS podkreślił, że: z uwagi na fakt, że ww. usługi [dostarczania wody i odprowadzania ścieków] są/będą wykonywane przez Wnioskodawcę odpłatnie w ramach umów cywilnoprawnych - w odniesieniu do tych usług Gmina nie działa/nie będzie działała jako organ władzy publicznej, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku Zainteresowany występuje/wystąpi w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynności-jako usługi zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy - podlegają/będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT. [wtrącenie Gminy]
Zbliżone stanowisko zaprezentowane zostało w interpretacji indywidualnej z dnia 21 czerwca 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.242.2017.1.OS, w której DKIS stwierdził, że Odpłatne świadczenie usługi dostarczania wody i odprowadzania ścieków, wykonywane przez Gminę, nie zostało przez ustawodawcę wymienione wśród usług zwolnionych od podatku, w konsekwencji podlega/będzie podlegać opodatkowaniu wg stawki VAT właściwej dla tychże usług.
Ad. 2
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Prawo to przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie zachodzą przesłanki negatywne, sprecyzowane w art. 88 ustawy o VAT.
Celem odliczenia podatku VAT, konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek: wydatek musi zostać poniesiony przez podatnika VAT, wydatek musi mieć związek z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT, nie występują przesłanki negatywne, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.
Innymi słowy, obniżenie podatku należnego o kwotę podatku naliczonego możliwe jest jedynie przez podmiot, który występuje w tym zakresie w roli podatnika VAT. Jednocześnie prawo do odliczenia przysługuje jedynie od wydatków poniesionych przez podatnika w związku z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu VAT wg różnych stawek.
Należy zauważyć, że ustawodawca w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie uzależnia prawa do odliczenia VAT od związku dokonywanych zakupów z obecnie wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT. Wystarczającą przesłanką do odliczenia VAT naliczonego jest fakt, iż towary i usługi nabyte zostały w celu ich wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej podatnika. Jednocześnie należy mieć na uwadze, iż podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego, nie musi czekać do momentu aż nabyty towar lub usługa zostaną faktycznie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.
Jak wynika z opisu sprawy Infrastruktura, jaka powstanie w wyniku realizacji Inwestycji będzie służyła Gminie do wykonywania czynności, które jej zdaniem dają podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Infrastruktura ta będzie bowiem wykorzystywana przez Gminę do wykonywania wyłącznie na rzecz odbiorców zewnętrznych odpłatnych usług w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków.
Podkreślenia wymaga również fakt, iż infrastruktura nie będzie wykorzystywana do odpłatnych czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT - usługi kanalizacyjne będą realizowane na rzecz odbiorcy zewnętrznego, a nie na rzecz gminnych jednostek budżetowych takich jak np. szkoły, przedszkola, ośrodek pomocy społecznej czy też na wewnętrzne potrzeby Gminy.
Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego zostaną spełnione. Gmina będzie działała jako podatnik VAT, a wydatki związane z realizacją Inwestycji będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem.
Powyższe stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych DKIS.
Przykładowo w Interpretacji indywidualnej z dnia 20 czerwca 2017 r., sygn. 0115-KDIT1- 3.4012.162.2017.1.PB, DKIS potwierdził, że: należy potwierdzić stanowisko Gminy, że - stosownie do treści art. 86 ust. 1 ustawy - będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących realizację przedmiotowej inwestycji, o ile nie zajdą przesłanki wykluczające to prawo określone w art. 88 ustawy.
Zbieżny pogląd został przedstawiony w interpretacji indywidualnej z dnia 6 czerwca 2017 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.20.2017.2.MN, w której organ wskazał, iż: w rozpatrywanej sprawie zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, albowiem Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT, a zakupy dokonywane w związku z realizacją projektu pn. xxx" będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, tj. odpłatnej dostawy wody i odprowadzania ścieków od mieszkańców. W konsekwencji Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących wydatki na budowę przedmiotowej infrastruktury.
Analogiczne stanowisko potwierdzone zostało w interpretacji indywidualnej z dnia 30 maja 2017 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.70.2017.3.IGO, w której DKIS zgodził się z wnioskodawcą, że: Wnioskodawca w odniesieniu do projektu pn. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej dla 14 miejscowości północnej części Gminy oraz rozbudowa i modernizacja sieci wodociągowej na terenie Gminy - Zadanie 1, będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, wynikającego z faktur, dotyczących zakupu towarów i usług, dokonywanych w związku z realizacją tego projektu. Powyższe wynika z faktu, że w rozpatrywanym przypadku będą spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy - przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Zainteresowany jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz wydatki związane z realizacją projektu będą służyły Wnioskodawcy wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych VA T.
Zbliżone stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z dnia 21 czerwca 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.230.2017.1.MWJ, w której organ wskazał, że Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dotyczących nabycia towarów i usług związanych z budową sieci kanalizacyjnej, sanitarnej oraz wodociągowej wraz z przyłączami, w ramach zadania pn.: ..., ponieważ - jak wskazał we wniosku Zainteresowany - wydatki związane z realizacją tego zadania będą wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Stanowisko Gminy zostało potwierdzone również w interpretacji indywidualnej z dnia 7 czerwca 2017 r sygn. 0112-KDIL2-2.4012.101.2017.2.AP, w której DKIS zaznaczył, iż warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione, ponieważ Gmina jest podatnikiem podatku VA T, a wytworzona w ramach planowanego zadania infrastruktura, tj. budowa sieci kanalizacji sanitarnej - jak wskazał Wnioskodawca - będzie wykorzystywana wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
W konsekwencji, w opinii Gminy, przysługuje jej prawo do odliczenia pełnej kwoty VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w związku z realizacją Inwestycji.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.
Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza według art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:
- wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy,
- w celu skorzystania przez ww. podmioty
z wyłączenia od podatku konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych
warunków:
- czynności co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,
- ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.
W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r., poz. 994, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Do zakresu działania gminy w oparciu o art. 6 ust. 1 ww. ustawy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zadania własne obejmują m.in. sprawy w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).
Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług, jako podatnik VAT czynny. Gmina jest właścicielem infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej, znajdującej się na terenie administracyjnym Gminy, przy pomocy której samodzielnie świadczy usługi w zakresie zbiorowego dostarczania wody i odprowadzania ścieków. W latach 2018-2022 Gmina zamierza zrealizować inwestycję pn. .... Infrastruktura, jaka powstanie w efekcie Inwestycji będzie wykorzystywana przez Gminę w prowadzonej działalności gospodarczej do świadczenia na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych wyłącznie odpłatnych usług w zakresie zbiorowego odbioru i oczyszczania ścieków na rzecz odbiorców zewnętrznych z terenu miejscowości X i Z X. Gmina będzie pobierała opłaty za powyższe czynności i będzie dokonywała rozliczeń VAT należnego z tego tytułu. Wykonywane czynności będą dokumentowane wystawianymi na nabywców przez Gminę fakturami VAT. Przy pomocy Infrastruktury nie będą odbierane ścieki z budynków, stanowiących własność Gminy i wykorzystywanych na wewnętrzne potrzeby Gminy i/lub jej jednostek budżetowych, tj. np. budynków szkół, przedszkoli, remiz strażackich, świetlic wiejskich. Gmina nie będzie przy pomocy tej Infrastruktury odbierała ścieków z nieruchomości wykorzystywanych przez jej jednostki budżetowe. Infrastruktura nie będzie udostępniana nieodpłatnie na rzecz jakichkolwiek podmiotów zewnętrznych oraz nie będzie służyła wykonywaniu nieodpłatnych czynności w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków na rzecz odbiorców zewnętrznych.
Odnosząc się do wątpliwości dotyczących pytania nr 1 wniosku należy stwierdzić, że z uwagi na fakt, że ww. usługi będą wykonywane przez Wnioskodawcę odpłatnie w ramach umów cywilnoprawnych w odniesieniu do tych usług Gmina nie będzie działała jako organ władzy publicznej, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku Zainteresowany wystąpi w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynności jako usługi zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 213, art. 122 i art. 129 ust. 1.
W świetle art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Zaznaczenia wymaga, że zastosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnienia od podatku możliwe jest tylko wówczas, gdy wynika to wprost z ustawy lub przepisów wykonawczych do ustawy.
Odpłatne świadczenie usług w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków realizowanych przez Gminę na rzecz odbiorców zewnętrznych, nie zostało przez ustawodawcę wymienione wśród usług zwolnionych od podatku, w konsekwencji będzie podlegać opodatkowaniu według stawki VAT właściwej dla tychże usług.
Mając na względzie przywołane przepisy prawa oraz opis sprawy należy stwierdzić, że odpłatne czynności w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków realizowane przez Gminę na rzecz odbiorców zewnętrznych, stanowią/będą stanowiły dla celów VAT usługę opodatkowaną VAT, według właściwej stawki.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 oceniono jako prawidłowe.
Z kolei odnosząc się do wątpliwości Zainteresowanego dotyczących kwestii prawa do odliczenia pełnej kwoty VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w związku z realizacją Inwestycji należy wskazać, iż:
W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
- nabycia towarów i usług,
- dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Natomiast na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Mając zatem na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione, ponieważ jak wynika z powyższego rozstrzygnięcia Gmina wykorzystuje/będzie wykorzystywała przedmiotową infrastrukturę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Ponadto Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. W konsekwencji Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia pełnej kwoty VAT naliczonego od wydatków ponoszonych w związku z realizacją Inwestycji pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należy ocenić jako prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Tut. Organ zauważa, że publikator ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym wskazany we wniosku przez Wnioskodawcę, tj. Dz. U. z 2016 r., poz. 446 ze zm., jest nieaktualny. Obecnie tekst jednolity ww. ustawy opublikowany został w Dz. U. z 2018 r., poz. 994, z późn. zm.
Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, niniejsza interpretacja traci swą aktualność.
Odnośnie natomiast powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.
Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ., w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.
Stanowisko
prawidłowe
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej