Temat interpretacji

prawo do odliczenia podatku naliczonego z uwzględnieniem proporcji obliczonej zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy VAT

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 maja 2018 r. (data wpływu 25 maja 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z uwzględnieniem proporcji obliczonej zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy VAT jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 maja 2018 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z uwzględnieniem proporcji obliczonej zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy VAT.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Spółka (Wnioskodawca) jest podmiotem dominującym w Grupie. Spółki zależne z Grupy wykonują głównie działalność w zakresie budowy i sprzedaży lokali mieszkalnych i użytkowych. Z kolei Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie odpłatnego świadczenia usług finansowych w zakresie udzielania pożyczek oraz inne usługi na rzecz podmiotów z Grupy, w celu wsparcia ich działalności operacyjnej. Usługi te na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, przy czym część z nich korzysta ze zwolnienia przedmiotowego. W konsekwencji, Spółka oblicza współczynnik struktury sprzedaży (dalej także WSS), obliczony zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT. W przypadku dokonywania zakupu towarów lub usług, które nie mogą być bezpośrednio przypisane sprzedaży opodatkowanej lub zwolnionej, Spółka odlicza odpowiednią kwotę naliczonego VAT, obliczoną przy zastosowaniu WSS.

Historycznie miała miejsce sytuacja, w której Spółka przez wiele lat posiadała dwóch znaczących i stabilnych inwestorów strategicznych, przy czym każdy z nich posiadał pakiet ponad 30% udziałów w kapitale zakładowym Spółki. W 2014 r. inwestorzy ci zdecydowali się rozpocząć proces zbycia wszystkich posiadanych przez siebie akcji Spółki i wyjścia z inwestycji w Spółkę. W wyniku tych transakcji w akcjonariacie pojawili się inwestorzy finansowi, w tym siedem otwartych funduszy emerytalnych oraz fundusze inwestycyjne. Akcje Spółki były wówczas notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.

W opinii zarządu Spółki, zaistniałe zmiany w jej akcjonariacie nie sprzyjały rozwojowi Wnioskodawcy. Instytucjonalni akcjonariusze finansowi (głównie fundusze inwestycyjne), posiadające łącznie istotny udział w kapitale zakładowym, są bowiem nastawieni przede wszystkim na maksymalizację dywidend wypłacanych przez spółki, w których posiadają udziały. Instytucjonalni akcjonariusze finansowi mają krótkoterminowy horyzont inwestycyjny, a kwestia planów rozwojowych tych spółek, które z oczywistych względów wymagają finansowania, znajduje się na dalszym planie. Ponadto inwestorzy finansowi są wrażliwi na sytuację makroekonomiczną na rynku krajowym i ogólnoświatowym, a w razie dostrzeżenia ryzyk w tym zakresie są skłonni sprzedawać posiadane akcje spółek, nawet pomimo dobrej kondycji finansowej tych spółek. Zwiększona podaż akcji określonej spółki na rynku giełdowym prowadzi do spadku cen jej akcji, co wśród kontrahentów tej spółki może podważyć do niej zaufanie i wywołać obawę, że za wyprzedażą akcji stoją czynniki związane z sytuacją w samej spółce.

W powyższych realiach już w 2015 r. zarząd Spółki podjął starania o pozyskanie stabilnego inwestora strategicznego, który zapewni wdrażanie planów rozwoju i jej przyszły wzrost oraz ustabilizuje jej strukturę własnościową. W tym celu, niezależnie od rozmów z różnymi podmiotami potencjalnie zainteresowanymi taką inwestycją, Spółka w dniu 21 września 2016 r. zawarła umowę zlecenia z polskim podmiotem należącym do międzynarodowej sieci zajmującej się doradztwem w zakresie fuzji i przejęć. Zgodnie z umową, Spółka zaangażowała zleceniobiorcę jako swojego wyłącznego doradcę finansowego w celu zbadania możliwości rozwoju i finansowania Spółki, a także w celu przygotowania Spółki do pozyskania potencjalnych inwestorów, którzy zainteresowani byliby nabyciem do 100% akcji Spółki. Umowny zakres obowiązków doradcy finansowego obejmował m.in.:

1. przegląd biznesplanu Spółki,
2. przygotowanie wraz ze Spółką listy potencjalnych inwestorów i oceny ich zainteresowania oraz zdolności do zawarcia Transakcji,
3. koordynowanie projektu i procesu transakcyjnego, włączając w to pracę innych doradców,
4. koordynowanie przeglądu due diligence,
5. przygotowanie, uaktualnienie i doradztwo w zakresie terminarza Transakcji,
6. przygotowanie strategii i terminarza komunikacji z inwestorami i koordynowanie tej komunikacji,
7. przygotowanie materiałów marketingowych dla potencjalnych inwestorów,
8. wsparcie dla Spółki przy przygotowaniu posiedzeń zarządu Spółki i prezentacji przedstawianych przez zarząd,
9. uczestnictwo w negocjowaniu dokumentów prawnych związanych z Transakcją,
10. uczestnictwo w procesie komunikacji z dotychczasowymi akcjonariuszami oraz przygotowanie strategii komunikacji i treści komunikatów prasowych, bieżących raportów giełdowych, oświadczeń zarządu i innych publicznych przekazów związanych z Transakcją i jej wykonaniem.

Zgodnie z umową, doradca finansowy był uprawniony do wynagrodzenia od Spółki wyłącznie w przypadku osiągnięcia sukcesu, to jest jedynie w razie pozyskania inwestora strategicznego dla Spółki.

W wyniku zaangażowania doradcy został wyselekcjonowany potencjalny inwestor, któremu zarząd Spółki w dniu 6 października 2017 r. udzielił wyłączności na przeprowadzenie badania stanu Spółki i jej aktywów (badanie due diligence) oraz na prowadzenie z zarządem Spółki negocjacji w sprawie ogłoszenia wezwania, której celem miało być nabycie przez inwestora 100% akcji Spółki, zniesienie dematerializacji akcji Spółki i zakończenie notowań akcji na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.

Po zakończeniu badania due diligence, w dniu 1 grudnia 2017 r. inwestor ogłosił wezwanie skierowane do dotychczasowych akcjonariuszy celem zapisywania się przez nich na sprzedaż wszystkich wyemitowanych przez Spółkę akcji. W treści wezwania inwestor wskazał, że jest podmiotem zależnym od podmiotu będącego holdingiem bankowym i globalnym liderem w zakresie bankowości inwestycyjnej, rynku papierów wartościowych oraz zarządzania inwestycjami. Podmiot dominujący wobec inwestora ma na swoim koncie duże osiągnięcia w zakresie inwestycji w nieruchomości mieszkaniowe w Europie i Stanach Zjednoczonych, zapewniania wsparcia kapitałowego, pomagania spółkom w przejściu do następnej fazy ich rozwoju oraz w staniu się wiodącymi markami na rynkach, na których działają.

W wezwaniu na akcje Spółki inwestor zadeklarował, że wraz ze swym podmiotem dominującym pragnie wykorzystać swój kapitał, doświadczenie instytucjonalne i znajomość branży, aby wspierać zarząd Spółki we wdrażaniu długoterminowej wizji i strategii rozwoju Spółki oraz realizowaniu wartości w ramach jej wzrostu i posiadanych nieruchomości gruntowych, przyczyniając się do rozwoju działalności Spółki w Polsce.

Ponadto w wezwaniu na sprzedaż akcji inwestor zadeklarował, że jeżeli po przeprowadzeniu tego wezwania znajdzie się w posiadaniu akcji stanowiących co najmniej 90% ogólnej liczby głosów w Spółce, zamierza on przystąpić do przymusowego wykupu akcji akcjonariuszy mniejszościowych Spółki, po którym nastąpi przywrócenie akcjom Spółki formy dokumentu oraz wycofanie ich z obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych.

Z uwagi na nabycie w wezwaniu akcji stanowiących ponad 90% ogólnej liczby głosów w Spółce, inwestor działając w oparciu o art. 82 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, ogłosił żądanie sprzedaży wszystkich pozostałych akcji Spółki w ramach przymusowego wykupu.

Następnie, w dniu 29 marca 2018 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki, w którym uczestniczył inwestor już jako jedyny akcjonariusz, postanowiło znieść dematerializację wszystkich akcji Spółki oraz upoważniło zarząd Spółki do podjęcia wszystkich czynności faktycznych i prawnych niezbędnych do przywrócenia akcjom formy dokumentu i wycofania ich z obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.

Pochodną zmian w akcjonariacie Spółki było powołanie przedstawicieli inwestora strategicznego do rady nadzorczej Spółki.

Tytułem wykonania zleconych usług, doradca finansowy wystawił Spółce fakturę spełniającą wszystkie wymogi prawa podatkowego. Wynikające z umowy zlecenia wynagrodzenie na rzecz doradcy finansowego, wykazane w fakturze, nie było kwestionowane przez Spółkę i zostało wypłacone doradcy finansowemu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Spółka ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez doradcę finansowego z tytułu wykonania usług opisanych w stanie faktycznym, przy zastosowaniu współczynnika struktury sprzedaży?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Spółka ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez doradcę finansowego na zasadach ogólnych, z uwzględnieniem jej współczynnika struktury sprzedaży.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Treść art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wprowadza istotę podatku od towarów i usług - zasadę neutralności. Odliczenie podatku naliczonego jest jednym z konstrukcyjnych elementów VAT. Co do zasady, podatnik dokonujący czynności podlegających opodatkowaniu i wykazujący należny VAT, powinien mieć prawo do odzyskania podatku zapłaconego swoim dostawcom. Pozwala to na faktyczne opodatkowanie podmiotu, który nie wykazuje należnego VAT - w domyśle konsumenta, bowiem zgodnie z zasadą neutralności, koszt podatku obciąży konsumpcję, natomiast dla podmiotów uczestniczących we wcześniejszych stadiach obrotu powinien być neutralny.

Niemniej, kwestia związku pomiędzy sprzedażą opodatkowaną a zakupami opodatkowanymi może być przedmiotem praktycznych wątpliwości. Treść art. 86 ust. 1 ustawy o VAT zasadniczo wiernie oddaje sens i treść art. 168 Dyrektywy VAT (tj. Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE L 2006.347.1), który określa zasadę odliczenia podatku naliczonego w ramach podatku od wartości dodanej. Zakres odliczenia podatku naliczonego powinien odpowiadać związkowi zakupów ze sprzedażą opodatkowaną, co potwierdza m.in. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: Trybunał lub TSUE) w wyroku sygn. C-165/86 Intiem. Trybunał stwierdził w nim, że system odliczenia naliczonego VAT powinien możliwie precyzyjnie odpowiadać zakresowi działalności gospodarczej podatnika. Naturalnie, nie ulega wątpliwości, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje, jeżeli wynika on za zakupu towarów, które następnie są sprzedawane lub służą wytworzeniu towaru lub usługi, które są przedmiotem opodatkowanej sprzedaży.

Niemniej, istnieją takie kategorie zakupów, których jednoznaczne powiązanie ze sprzedażą opodatkowaną lub zwolnioną nie jest możliwe. Wydatki te mogą - tak jak usługi opisane w stanie faktycznym - pozostawać bezpośrednio związane z transakcją pozostającą poza zakresem przepisów o VAT. Jeżeli jednak wydatki te mają pośredni wpływ na działalność opodatkowaną podatnika, wówczas prawo do odliczenia naliczonego VAT również przysługuje podatnikowi.

Wskazane w niniejszym wniosku okoliczności stanu faktycznego potwierdzają, że nie powinno ulegać wątpliwości, iż usługi wykonane przez kontrahenta mają znaczenie dla działalności gospodarczej realizowanej przez Wnioskodawcę. Pośrednio mają więc wpływ na transakcje podlegające opodatkowaniu VAT, realizowane przez Spółkę. Pozyskanie stabilnego inwestora strategicznego pozwala na wdrożenie planów rozwoju Spółki, umożliwia osiągnięcie zakładanych poziomów wzrostu sprzedaży jej usług oraz stabilizuje jej pozycję na rynku. Warto podkreślić, że inwestor zadeklarował wsparcie Spółki we wdrażaniu wskazanych planów i rozwoju działalności Wnioskodawcy w Polsce, poprzez wykorzystanie jego doświadczenia instytucjonalnego oraz znajomości branży, w której działa Spółka. Poszukiwanie inwestora strategicznego przez Spółkę miało więc uzasadnienie w dążeniu Spółki do rozwoju jej działalności gospodarczej, w ramach której wykonuje ona czynności opodatkowane i zwolnione VAT.

W konsekwencji uzasadnione jest założenie, że w dłuższym horyzoncie czasowym pozyskanie inwestora strategicznego będzie miało skutek w postaci zwiększenia sprzedaży podlegającej VAT (opodatkowanej i zwolnionej z VAT). W związku z tym wydatki poniesione przez Wnioskodawcę, związane z pozyskaniem inwestora strategicznego powinny być uznane za związane z działalnością gospodarczą Spółki. Podatek naliczony z faktur dokumentujących zakup usług opisanych w stanie faktycznym może zostać odliczony na zasadach ogólnych. Z uwagi na fakt, że wydatek ten nie może być bezpośrednio przypisany działalności zwolnionej z VAT lub działalności opodatkowanej VAT, odliczenie może zostać zrealizowane przez Spółkę przy zastosowaniu współczynnika struktury sprzedaży.

Konkluzji powyższej nie zmienia fakt, że nabycie akcji przez inwestora nastąpiło w drodze wezwania do dotychczasowych akcjonariuszy celem sprzedaży wszystkich wyemitowanych przez Spółkę akcji. Transakcja, w wyniku której Spółka zmieniła strukturę własnościową, była więc transakcją pozostającą poza zakresem VAT. Brak bezpośredniego związku z transakcją podlegającą opodatkowaniu przez Spółkę nie ma w tym względzie znaczenia, z uwagi na fakt, że poniesiony przez Spółkę wydatek w szerszym ujęciu ma związek z jej działalnością gospodarczą.

Pogląd Wnioskodawcy w tym względzie opiera się na stanowisku wypracowanym w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych i TSUE oraz doktryny prawa podatkowego w tym względzie. Wskazuje ono, że związek pomiędzy zakupem a sprzedażą może być pośredni, także wówczas gdy zakupione towary lub usługi bezpośrednio służą realizacji czynności pozostających poza VAT - o ile pośrednio jest to element działalności opodatkowanej VAT: (...) należy podkreślić, że związek ten (tj. zakupu i sprzedaży opodatkowanej) może być pośredni, co więcej, dany zakup może wiązać się z wykonywaniem czynności niepodlegającej opodatkowaniu, która jest jednak niezbędna lub tylko potrzebna do przeprowadzenia działalności opodatkowanej (VAT. Komentarz; wyd. C.H. Beck, warszawa 2016, s. 845 - 846). (...) istotny jest jedynie związek z ogółem czynności składających się na działalność gospodarczą. W takiej sytuacji nawet jeśli brak jest bezpośredniego związku z konkretną transakcją podlegającą opodatkowaniu wydatek taki będący kosztem ogólnym prowadzenia działalności uwzględniany jest przy kalkulacji ceny w transakcjach podlegających opodatkowaniu. Zatem efektywnie jest on również obciążony podatkiem VAT (Dyrektywa VAT 2006/112/WE. Komentarz 2010 wyd. Unimex, 2010 r. s. 727).

Na poparcie swojego poglądu Wnioskodawca przywołuje również wskazane poniżej wyroki Trybunału.

• W wyroku w sprawie C-98/98 Midland Bank, Trybunał potwierdził, że prawo do odliczenia podatku naliczonego istnieje także wówczas, gdy nie może zostać wskazany bezpośredni związek pomiędzy transakcjami, w związku z którymi powstaje podatek naliczony, a transakcjami podlegającymi opodatkowaniu (pkt 23 i 31 wyroku).

• W wyroku w sprawie C-408/98 Abbey National, Trybunał analizował (...) różnorodne usługi nabywane przez zbywcę w celu przeprowadzenia zbycia całości aktywów lub ich części nie pozostają w bezpośrednim związku z jedną lub kilkoma transakcjami sprzedaży dającymi prawo do odliczania. Jednakże, koszty tych usług wchodzą w skład kosztów ogólnych podatnika i jako takie stanowią elementy kosztowe wytworów jego działalności. Nawet w przypadku zbycia całości aktywów, gdy podatnik nie dokonuje już transakcji po wykorzystaniu tych usług, ich koszt należy traktować jako część działalności gospodarczej przedsiębiorstwa jako całość przed zbyciem. Jakakolwiek inna wykładnia art. 17 VI Dyrektywy byłaby sprzeczna z zasadą, że system VAT musi być całkowicie neutralny. (...) Wprowadzono by w ten sposób arbitralne rozróżnienie pomiędzy wydatkami poniesionymi w celach prowadzenia przedsiębiorstwa przed rozpoczęciem jego rzeczywistej działalności i poniesionymi w trakcie jego funkcjonowania z jednej strony, a wydatkami poniesionymi w celu zakończenia jego działalności z drugiej strony. (pkt 34 i 35 wyroku).

• W wyroku w sprawie C-435/05 Investrand BV Trybunał wskazał, że prawo do odliczenia zostaje zatem również przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, gdy koszty omawianych usług stanowią część jego kosztów ogólnych i jako takie stanowią element cenotwórczy dla dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Koszty te w rzeczywistości zachowują bezpośredni i ścisły związek z całą działalnością gospodarczą podatnika (pkt 24 wyroku).

• W wyroku w sprawie C-465/03 Kertztechnik AG, TSUE wskazał: Uwzględniając fakt, iż w sprawie przed sądem krajowym, po pierwsze, emisja akcji jest czynnością, która nie należy do zakresu przedmiotowego szóstej dyrektywy, a po drugie, czynność ta została dokonana przez Kretztechnik celem podniesienia kapitału z korzyścią dla jej ogólnie pojętej działalności gospodarczej, należy uznać, iż poniesione koszty świadczeń uzyskanych przez tę spółkę w ramach owej czynności stanowią część kosztów ogólnych, a w konsekwencji stanowią element cenotwórczy jej towarów. Świadczenia takie pozostają w istocie w bezpośrednim i ścisłym związku z działalnością gospodarczą podatnika (pkt 36 wyroku). Warto podkreślić, że w powyższym sporze podatnik nabył usługi związane bezpośrednio z czynnościami pozostającymi poza VAT, mimo to Trybunał potwierdził jego prawo do odliczenia naliczonego VAT.

Powyższe tezy zostały wielokrotnie potwierdzone także w orzecznictwie sądów administracyjnych. Na przykład Wojewódzki Sąd Administracyjny Łodzi w wyroku z dnia 23 stycznia 2009r. sygn. I SA/Łd 991/08 stwierdził, iż Prawo do odliczenia zostaje również przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku, a jedną lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, gdy koszty omawianych usług stanowią część jego kosztów ogólnych i jako takie stanowią element cenotwórczy dla dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Koszty te w rzeczywistości zachowują bezpośredni i ścisły związek z całą działalnością gospodarczą podatnika.

Analogiczne stanowisko przedstawił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 października 2010 r. sygn. I FSK 1834/09, w którym stwierdził: W przypadku bowiem wydatków zaliczanych do tzw. kosztów ogólnych, wprawdzie nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy zakupem tych towarów i usług a sprzedażą opodatkowaną, lecz w sytuacji gdy stanowią one element cenotwórczy produktów podatnika, pozostając w ten sposób w bezpośrednim związku z jego opodatkowaną działalnością gospodarczą - prawo do odliczenia z tytułu tych zakupów (wydatków) powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim ogólna działalność daje prawo do odliczenia VAT. Tożsame stanowisko w tym względzie odnaleźć można w wyroku NSA z dnia 31 sierpnia 2011 r. sygn. I FSK 1017/10 oraz z dnia 25 lutego 2011 r. sygn. I FSK 246/10.

Także praktyka organów podatkowych potwierdza prawo do odliczenia naliczonego VAT w przypadku nabycia usług związanych pośrednio z działalnością opodatkowaną, a bezpośrednio - związanych z transakcją pozostającą poza zakresem VAT (np. pozyskanie inwestora strategicznego, oferta publiczna akcji na giełdzie papierów wartościowych, etc.). Taki pogląd można odnaleźć w następujących interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego:

• z dnia 21 czerwca 2011 r. sygn. IPPP1-443-1981/08/11-6/S/JL;

• z dnia 31 października 2011 r. sygn. IBPP3/443-862/11/KO;

• z dnia 25 stycznia 2012 r. sygn. IPPP1/443-1573/11-2/JL;

• z dnia 19 września 2014 r., sygn. IPPP2/443-600/14-2/BH.

Wnioskodawca zwraca uwagę, że stan faktyczny w niektórych powołanych powyżej interpretacjach różni się wprawdzie od opisanego w niniejszym wniosku (dotyczą bowiem one oferty publicznej akcji Spółki na giełdzie), niemniej istota problemu jest tożsama. Nie ma bowiem znaczenia, czy wydatki są związane z pozyskaniem jednego inwestora strategicznego lub pozyskaniem inwestorów w drodze oferty publicznej. Istotą powyższych działań jest dążenie do umocnienia pozycji przedsiębiorcy i rozwoju prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Z tego powodu, zasadne jest przyjęcie w niniejszej sprawie analogicznego rozstrzygnięcia do wskazanego w tych interpretacjach.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Wnioskodawcy, możliwość wskazania pośredniego związku wydatków wskazanych w stanie faktycznym niniejszego wniosku z realizowaną przez niego działalnością opodatkowaną, prowadzi do wniosku, że Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT na zasadach ogólnych. Spółka może więc odliczyć VAT z faktury wystawionej przez kontrahenta w kwocie obliczonej z zastosowaniem współczynnika struktury sprzedaży.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 ze zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powołanego powyżej przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną łącznie spełnione określone warunki:

• odliczenia tego dokonuje czynny, zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług,

• towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Wyrazem ścisłej zależności między uprawnionym odliczeniem podatku naliczonego, z wykonywaniem czynności opodatkowanych są regulacje zawarte w art. 90 ustawy, które w sposób techniczno-prawny uzupełniają generalną zasadę wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 90 ust. 1-3 ustawy w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Tym samym, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Jednocześnie przedstawiona w ww. przepisie zasada, wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Na podstawie powyższych uregulowań należy stwierdzić, że podatnik dokonujący zakupów towarów i usług wykorzystywanych zarówno do czynności opodatkowanych jak i zwolnionych od podatku, w celu prawidłowej realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego podatnik może zastosować metodę proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy.

Zaznaczyć należy, że ustawodawca nie precyzuje w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Należy zatem uznać, że związek ten może być bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary lub usługi służą np. dalszej odsprzedaży i bezpośrednio wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast, ze związkiem pośrednim mamy do czynienia w sytuacji, gdy ponoszone wydatki nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych obrotach, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje uzyskanie obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług.

Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabycie towarów i usług przyczynia się pośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że zarząd Spółki podjął starania o pozyskanie stabilnego inwestora strategicznego. Spółka zaangażowała zleceniobiorcę (doradcę finansowego) w celu zbadania możliwości rozwoju i finansowania Spółki oraz przygotowania Spółki do pozyskania potencjalnych inwestorów zainteresowanych nabyciem do 100% akcji Spółki. Zakres obowiązków doradcy finansowego obejmował: przegląd biznesplanu Spółki, przygotowanie wraz ze Spółką listy potencjalnych inwestorów i oceny ich zainteresowania oraz zdolności do zawarcia Transakcji, koordynowanie projektu i procesu transakcyjnego, włączając w to pracę innych doradców, koordynowanie przeglądu due diligence, przygotowanie i uaktualnienie oraz doradztwo w zakresie terminarza Transakcji, przygotowanie strategii i terminarza komunikacji z inwestorami i koordynowanie tej komunikacji, przygotowanie materiałów marketingowych dla potencjalnych inwestorów, wsparcie dla Spółki przy przygotowaniu posiedzeń zarządu Spółki i prezentacji przedstawianych przez zarząd, uczestnictwo w negocjowaniu dokumentów prawnych związanych z Transakcją, uczestnictwo w procesie komunikacji z dotychczasowymi akcjonariuszami oraz przygotowanie strategii komunikacji i treści komunikatów prasowych, bieżących raportów giełdowych, oświadczeń zarządu i innych publicznych przekazów związanych z Transakcją i jej wykonaniem. Doradca finansowy był uprawniony do wynagrodzenia w przypadku osiągnięcia sukcesu, tj. pozyskania inwestora strategicznego dla Spółki.

Wątpliwość Spółki dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez doradcę finansowego z tytułu wykonania opisanej usługi.

Analiza powołanych przepisów prawa w kontekście opisanego stanu sprawy pozwala na uznanie, że nabyta przez Spółkę usługa doradztwa finansowego ma pośredni związek z wykonywanymi przez Spółkę czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, tj. z kosztami ogólnymi funkcjonującego przedsiębiorstwa. Nabycie przedmiotowej usługi umożliwiło Spółce pozyskanie inwestora, któremu zarząd Spółki zlecił przeprowadzenie badania stanu Spółki i jej aktywów (badanie due diligence) oraz prowadzenie z zarządem Spółki negocjacji w sprawie ogłoszenia wezwania, której celem miało być nabycie przez inwestora 100% akcji Spółki, zniesienie dematerializacji akcji Spółki i zakończenie notowań akcji na Giełdzie Papierów Wartościowych. Inwestor ogłosił wezwanie na zapisy na sprzedaż wyemitowanych przez Spółkę akcji. W marcu 2018 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki, w którym uczestniczył inwestor jako jedyny akcjonariusz, zniesiono dematerializację akcji Spółki oraz upoważniło zarząd Spółki do podjęcia czynności faktycznych i prawnych niezbędnych do przywrócenia akcjom formy dokumentu i wycofania ich z obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych. Zatem usługa doradztwa finansowego została zrealizowana. W jej wyniku Spółka pozyskała inwestora posiadającego 100% akcji Spółki.

Jak wskazano w treści wniosku, Spółka odlicza kwotę podatku naliczonego z zastosowaniem proporcji obliczonej na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy, ponieważ wykonuje czynności opodatkowane oraz takie, które korzystają ze zwolnienia przedmiotowego. Z uwagi na to, że nabyta usługa jest usługą związaną z całą działalnością Spółki, uznać należy, że Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT w zakresie, w jakim nabyte usługi są związane z czynnościami opodatkowanymi, tj. z zastosowaniem proporcji obliczonej na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy.

Zatem stanowisko Spółki należy uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4 0/0, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej