Temat interpretacji

brak obowiązku odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Mieszkańcom własności Instalacji wraz z upływem okresu trwania Umów

Na podstawie art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2018 r. (data wpływu 13 kwietnia 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 czerwca 2018 r. (data wpływu 14 czerwca 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Mieszkańcom własności Instalacji wraz z upływem okresu trwania Umów jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 kwietnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w zakresie braku obowiązku odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Mieszkańcom własności Instalacji wraz z upływem okresu trwania Umów.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 11 czerwca 2018 r. (data wpływu 14 czerwca 2018 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 30 maja 2018 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.286.2018.1.JP.

We wniosku, uzupełnionym pismem z dnia 11 czerwca 2018 r., przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina (dalej: Gmina, Wnioskodawca) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT). Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1875 ze zm., dalej: ustawa o samorządzie gminnym) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych.

Opis inwestycji będącej przedmiotem wniosku.

Wnioskodawca planuje realizację inwestycji w zakresie odnawialnych źródeł energii, polegającej na zakupie i montażu następujących instalacji: paneli fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych, kotłów na biomasę oraz pomp ciepła (dalej: Instalacje) na i w budynkach stanowiących własność mieszkańców Gminy (dalej: Mieszkańcy lub Właściciele nieruchomości).

Budynki objęte przedmiotową inwestycją są budynkami mieszkalnymi stałego zamieszkania sklasyfikowanymi w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11. W budynkach tych nie ma/nie będzie lokali użytkowych. Powyższe budynki stanowią jednorodzinne budynki mieszkalne (PKOB 111), wykorzystywane jedynie na potrzeby prowadzenia gospodarstwa domowego. W przypadku wykorzystywania budynku mieszkalnego na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej, Mieszkaniec przystępujący do projektu oświadcza, że Instalacje nie będą przez niego wykorzystywane na cele prowadzonej działalności.

Co do zasady elementy Instalacji zainstalowane będą na dachach, ścianach oraz
w ww. budynkach. Istnieje także możliwość, że Instalacje zostaną umieszczone na gruntach nieruchomości Mieszkańców. Te części Instalacji, które zostaną zainstalowane na dachach i zakotwiczone do ścian budynków, stanowią zatem instalacje wykonywane w obrysie budynków mieszkalnych. Z kolei kotły na biomasę będą montowane wyłącznie wewnątrz budynków mieszkalnych (w ich obrysie). Podobnie powietrzne pompy ciepła - będą one instalowane wewnątrz budynków.

Inwestycja w Instalacje obejmować będzie wyłącznie nieruchomości należące do Mieszkańców, w których to nie jest prowadzona działalność gospodarcza, jak już wskazano powyżej. Instalacje nie będą również realizowane na budynkach użyteczności publicznej lub jakichkolwiek innych budynkach należących do Gminy (lub jej jednostek organizacyjnych objętych centralizacją rozliczeń VAT).

Zakończenie inwestycji planowane jest do końca 2018 r.

Dofinansowanie do kosztów inwestycji.

Zakup i montaż Instalacji jest realizowany w ramach projektu Eko-Energia w Gminach Z i R (dalej zwany Projektem) współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, Oś Priorytetowa III. Czysta energia, Działanie 3.1 Rozwój OZE.

Wnioskodawca w dniu 17 lutego 2017 r. zawarł umowę partnerską z Gminą (dalej: Umowa Partnerska) w celu i dla potrzeb realizacji powyższego Projektu. Na podstawie postanowień Umowy Partnerskiej liderem projektu została Gmina, która otrzymała uprawnienie do reprezentowania stron Umowy Partnerskiej wobec osób trzecich w działaniach związanych z realizacją Projektu, w tym do zawarcia w ich imieniu i na ich rzecz umowy o dofinansowanie Projektu, umów z wykonawcami wybranymi do realizacji poszczególnych zadań w ramach Projektu oraz niezbędnych do jego prawidłowej realizacji.

Na realizację Projektu Wnioskodawca uzyskał dofinansowanie od Urzędu Marszałkowskiego Województwa (dalej również instytucja dofinansowująca). W tym celu Wnioskodawca zawarł z Województwem umowę o dofinansowanie Projektu. Zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie, umowa określa: (...) szczegółowe zasady, tryb i warunki realizacji i rozliczania wydatków w ramach Projektu. Projekt 1 z kolei stanowi przedsięwzięcie Eko-Energia w Gminach Z i R. Oznacza to, że na podstawie umowy o dofinansowanie w oparciu o poniesione w tym zakresie koszty Gmina otrzymuje dofinansowanie do Projektu zdefiniowanego jako montaż Instalacji. Dofinansowanie dotyczy Instalacji montowanych u Mieszkańców Gminy R jak i mieszkańców gminy P. Gmina R dokona odpowiednich rozliczeń z Gminą P w celu alokacji otrzymanych kwot dofinansowania z uwzględnieniem narzutu kosztów ogólnych
(m.in. obsługa i nadzór inwestycji).

Umowy te i przepisy regulujące zasady przyznanego dofinansowania zobowiązują Gminę m.in. do realizacji projektu z należytą starannością oraz w sposób, który zapewni prawidłową i terminową jego realizację oraz osiągnięcie i utrzymanie celów, w tym wskaźników produktów i rezultatów zakładanych we wniosku o dofinansowanie w trakcie realizacji oraz w okresie trwałości projektu. Poza tym umowy te w żaden sposób nie odnoszą się do ustaleń Gminy z Mieszkańcami i mieszkańcami gminy Partnerskiej, w szczególności nie narzucają żadnej formy współpracy z Mieszkańcami i mieszkańcami gminy Partnerskiej, nie wymagają realizacji na ich rzecz określonych świadczeń i nie przewidują dofinansowania do cen ewentualnych usług świadczonych przez Gminę na rzecz Mieszkańców i mieszkańców gminy Partnerskiej. Reasumując wysokość dofinansowania zależy od wielu czynników kosztowych związanych z inwestycją, w tym od kosztów ogólnych (obsługa i nadzór inwestycji), które nie są powiązane z wysokością odpłatności ponoszonej przez Mieszkańca.

Ponadto Wnioskodawca nadmienia, że koszt podatku VAT jest wydatkiem niekwalifikowanym Projektu (nie został objęty dofinansowaniem).

Sposób realizacji inwestycji. Umowy z mieszkańcami.

Montaż Instalacji zostanie zrealizowany przez wyłonionego przez Gminę, zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, wykonawcę (dalej: Wykonawca), u którego Gmina zakupi usługę wykonania dla każdej lokalizacji zakupu i montażu Instalacji. Faktury z tytułu realizacji Projektu wystawiane będą na Gminę z podaniem numeru NIP Gminy.

W związku z realizacją ww. inwestycji Gmina podpisze z Mieszkańcami umowy, których celem jest ustalenie wzajemnych zobowiązań własnościowych, eksploatacyjnych, organizacyjnych i finansowych stron związanych z montażem i eksploatacją Instalacji (dalej odpowiednio: Umowa lub Umowy).

Zgodnie z treścią Umów, Mieszkańcy zobowiązali się do wniesienia wkładu własnego w określonej wysokości (w tym podatku VAT zgodnie ze stawką 8%), związanego z realizacją umowy na nieruchomości Mieszkańca, w następujących terminach i wysokościach:

1. 500 zł, tytułem zadatku od każdego typu instalacji w dniu podpisania Umowy;
2. pozostała kwota przewyższająca zadatek określony w pkt 1, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania do zapłaty.

Umowy przewidują również, że w przypadku zmiany zastosowanej stawki podatku VAT z 8% na 23%, a wynikającej ze zmiany lokalizacji montażu Instalacji, Mieszkaniec również będzie zobowiązany do uzupełnienia wpłaty na poczet wkładu własnego.

W Umowach wskazano także, że Gmina otrzyma w całości zapłatę za wykonaną na rzecz Mieszkańców usługę za pośrednictwem banku na wyodrębniony rachunek bankowy Urzędu Gminy R.

W Umowach z Mieszkańcami doprecyzowano m.in. że przedmiotem tych Umów jest ustalenie wzajemnych praw i obowiązków organizacyjnych i finansowych stron związanych z montażem indywidualnego zestawu OZE na nieruchomości/budynku mieszkalnym Mieszkańca. Z ogółu treści postanowień Umów wynika, że Gmina świadczy na rzecz Mieszkańców kompleksowe usługi termomodernizacji/elektromodernizacji. Należy zauważyć, że usługi te nie są tożsame z nabywanymi przez Gminę od Wykonawcy usługami budowlanymi.

Umowy przewidują, że po zakończeniu prac montażowych Instalacje pozostaną własnością Gminy na okres 5 lat, licząc od dnia wpływu ostatniej transzy dofinansowania, otrzymanej od instytucji dofinansowującej. Z kolei po upływie powyższego okresu własność całości Instalacji zostanie przekazana Mieszkańcowi na własność. Sposób przeniesienia prawa własności zostanie uregulowany na podstawie odrębnej umowy. Do tego czasu Mieszkaniec na podstawie Umowy zobowiązuje się do używania Instalacji zgodnie z jej pierwotnym przeznaczeniem i parametrami technicznymi. Dodatkowo, ponosi odpowiedzialność za wszelkie, w tym także przypadkowe, uszkodzenia, usterki lub utratę Instalacji i zobowiązany jest do poniesienia we własnym zakresie kosztów związanych z tym napraw lub zakupu i montażu nowych Instalacji w miejsce utraconych.

Umowy przewidują dodatkowo, że niedokonanie przez Mieszkańca wpłaty w terminie i wysokości określonej w Umowie będzie stanowić podstawę do odstąpienia przez Gminę od Umowy z przyczyn leżących po stronie Mieszkańca. Powyższe oznacza, że w braku dokonania zapłaty wynagrodzenia przez Mieszkańca Gmina nie będzie realizować na jego rzecz usługi montażu Instalacji ani nie udostępni mu jej do korzystania, ani też finalnie nie udostępni mu jej na własność. Zapłata wynagrodzenia w wysokości określonej w Umowie jest warunkiem koniecznym do realizacji Umowy przez Gminę.

Poza zapłatą ww. wynagrodzenia Umowy nie przewidują pobierania jakichkolwiek innych opłat od Mieszkańców z tytułu realizacji przez Gminę usługi montażu Instalacji. Należy w szczególności zaznaczyć, że zarówno korzystanie przez Mieszkańca z Instalacji w okresie obowiązywania Umowy, jaki i przeniesienie na Mieszkańca własności Instalacji wraz z upływem okresu trwania Umowy - realizowane będzie przez Gminę w ramach usługi montażu i instalacji zestawu OZE i Gmina nie będzie pobierać z tego tytułu żadnego dodatkowego wynagrodzenia od Mieszkańców.

Na podstawie zawartej Umowy, Mieszkańcy udzielają dostępu do części nieruchomości zawierających Instalację oraz do samej Instalacji, Gminie oraz osobom przez nią wskazanym, w celu dokonania niezbędnych prac związanych z eksploatacją Instalacji. Wraz z zawarciem Umów, na ich podstawie, Mieszkańcy użyczają i oddają Gminie do bezpłatnego korzystania część nieruchomości / budynku niezbędną do zainstalowania zestawu OZE.

Umowa z Mieszkańcem zostaje zawarta na czas określony od dnia podpisania umowy do dnia upływu okresu trwałości Projektu, czyli przeniesienia prawa własności Instalacji na Mieszkańca, a co ma nastąpić po 5 latach od przekazania Gminie ostatniej transzy dofinansowania od instytucji dofinansowującej.

Pismem z 11 czerwca 2018 r. Wnioskodawca uzupełnił opis sprawy wskazując, że:

Ad.1.

Mając na uwadze treść art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
(t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 994), zgodnie z którym zadania własne gminy obejmują sprawy m.in. ochrony środowiska i przyrody, w ocenie Gminy realizując Projekt podejmie ona swoje działania w ramach zadań własnych.

Gmina nie jest zobligowana w jej ocenie żadnymi innymi przepisami do podjęcia działań opisanych we Wniosku (Gmina realizuje Projekt wraz ze wskazaną we Wniosku gminą partnerską dobrowolnie).

Gmina podkreśla tutaj jednak, że fakt podejmowania działań w ramach zadań własnych nie ma w jej ocenie wpływu na to, że Gmina realizując na rzecz Mieszkańców związaną z Projektem usługę termomodernizacji/elektromodernizacji i pobierając z tego tytułu od Mieszkańców wynagrodzenie działa jako podatnik VAT. W szczególności bowiem Gmina działa w tym zakresie w oparciu o umowy cywilnoprawne (zob. art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.; dalej ustawa o VAT).

Ad.2.

Umowa zawarta z Mieszkańcami będzie obejmować wraz z usługą wykonania Instalacji towary niezbędne do ich wykonania. Gmina podkreśla, że przedmiotem umów zawartych z Mieszkańcami będzie kompleksowa usługa termomodernizacji/elektromodernizacji, w ramach której Gmina będzie wykonywać na rzecz Mieszkańców również inne, wskazane we Wniosku świadczenia niż tylko usługa wykonania Instalacji obejmująca towary niezbędne do ich wykonania. Dodatkowo Gmina podkreśla, że w ramach realizacji usługi termomodernizacji/elektromodernizacji, to Gmina będzie właścicielem Instalacji (całość Instalacji stanie się własnością Mieszkańca, na podstawie odrębnej umowy, dopiero wraz z upływem okresu trwania umowy zawartej pomiędzy Gminą a Mieszkańcem).

Ad.3.

Co do zasady budynki, na których montowane będą Instalacje są budynkami mieszkalnymi stałego zamieszkania sklasyfikowanymi w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11, a w budynkach tych nie ma/nie będzie lokali użytkowych. Instalacje będą więc montowane w lub na budynkach mieszkalnych zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w rozumieniu art. 41 ust. 12a ustawy o VAT.

Jak również wskazano we Wniosku, w niektórych przypadkach dopuszcza się także montaż Instalacji na gruncie należącym do Mieszkańca.

Ad.4.

Gmina wskazuje, że roboty związane z zamontowaniem i uruchomieniem Instalacji będą związane z wykonywaniem czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, czyli ze świadczeniem usług termomodernizacji/elektromodernizacji obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym przez Gminę na rzecz Mieszkańca.

Ad.5.

Gmina będzie ujmowała wpłaty dokonywane przez Mieszkańców w klasyfikacji budżetowej w dziale 900 - Gospodarka komunalna i ochrona środowiska, rozdziale 90005 - Ochrona powietrza atmosferycznego i klimatu, § 629 - Środki na dofinansowanie własnych inwestycji gmin, powiatów (związków gminy, związków powiatowo-gminnych, związków powiatów), samorządów, województw, pozyskane z innych źródeł, czwarta cyfra § 9 - Współfinansowanie programów i projektów realizowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. 2017 poz. 2077 z późn. zm.), z wyłączeniem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, pkt 5 lit. c i d oraz pkt 6 ustawy, tj. dział 900 rozdział 90005 § 6299.

Gmina wyjaśnia, że zastosowała taką klasyfikację budżetową z uwagi na fakt, że ten rodzaj klasyfikacji stosuje się do oznaczenia dochodów, których źródłem są między innymi środki z budżetu państwa lub inne, przekazane jednostkom sektora finansów publicznych jako współfinansowanie programów wykazanych w załączniku ustawy budżetowej, sporządzanym na podstawie art. 121 ust. 1 ustawy o finansach publicznych.

Ad.6.

W ocenie Gminy będzie ona wykorzystywała nabyte towary i usługi związane z realizacją Projektu wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ad.7.

Z ewidencji i dowodów dokumentujących wpłaty będzie jednoznacznie wynikało, jakiej konkretnie czynności dana wpłata dotyczyła i na czyją rzecz.

Ad.8.

Dofinansowanie jest przeznaczone na dofinansowanie części wydatków poniesionych przez Beneficjenta, tj. Gminę, na realizację Projektu, niemniej w umowie o dofinansowanie nie wskazuje się konkretnych budynków (tj. nie wskazuje się budynków znajdujących się pod konkretnymi adresami czy na konkretnych działkach). Dotacja ta ma więc charakter ogólny do kosztów Projektu. W ramach projektu poniesione zostaną bowiem również nie tylko wydatki dotyczące termomodernizacji/elektromodernizacji danych obiektów. Gmina nabędzie również usługi nadzoru inwestorskiego czy promocji Projektu.

Natomiast zgodnie z umową zawartą z Instytucją Dofinansowującą, dofinansowanie Gmina może przeznaczyć na pokrycie wydatków związanych z Projektem, tj. środki z dofinansowania nie będą mogły zostać przeznaczone przez Gminę na inną jej ogólną działalność.

Gmina pragnie tu przypomnieć, co wskazano we wniosku, że dofinansowane ze środków unijnych koszty są ponoszone przez Gminę, a nie przez Mieszkańców. Przykładowo, mieszkańcy nie nabywają usługi promocji Projektu.

Zaznaczyć także należy, że montaż Instalacji dokonany zostanie przez Wykonawcę na rzecz Gminy na częściach nieruchomości oddanych Gminie w użyczenie przez Mieszkańców. W wyniku tej usługi Gmina stanie się właścicielem Instalacji (całość Instalacji stanie się własnością Mieszkańca, bez odrębnej umowy, dopiero wraz z upływem okresu trwania umowy zawartej pomiędzy Gminą a Mieszkańcem). Z kolei Mieszkańcy nabywać będą od Gminy inną, odrębną usługę, tj. usługę termomodernizacji/elektromodernizacji, do której umowa o dofinansowanie nie odnosi się.

Ad.9.

Otrzymane dofinansowanie będzie miało wyłączny związek z realizowanym Projektem, bowiem, jak wskazywano we Wniosku, Gmina uzyskała dofinansowanie do kosztów realizacji Projektu, który został zdefiniowany jako zakup i montaż Instalacji. Wynika to wyraźnie z treści umowy na dofinansowanie, która określa warunki, na jakich dokonywane będzie dofinansowanie w formie płatności ze środków europejskich części wydatków poniesionych przez Beneficjenta (tj. Gminę) na realizację Projektu. Sprzedaży i montażu Instalacji dokona wyłoniony przez Gminę, zgodnie z przepisami Prawo zamówień publicznych, wykonawca, natomiast jako usługobiorca wystąpi tu Gmina. To na nią wystawione zostaną faktury sprzedażowe i na skutek dokonanej transakcji to Gmina - i nikt inny - stanie się właścicielem Instalacji. Tym samym niezaprzeczalnie uzyskane dofinansowanie odnosi się wprost i bezpośrednio wyłącznie do transakcji zawieranej pomiędzy Gminą a wybranym w drodze postępowania o udzielenie zamówienia publicznego Wykonawcą, który zamontuje na rzecz Gminy Instalacje.

Jednocześnie uzyskane dofinansowanie nie odnosi się do - zupełnie odrębnej - transakcji zawieranej pomiędzy Gminą a Mieszkańcem, tj. świadczenia usług termomodernizacji/elektromodernizacji. Przede wszystkim umowy o dofinansowanie w żaden sposób nie przewidują ani nie regulują świadczenia przez Gminę usług termomodernizacji/elektromodernizacji na rzecz Mieszkańców.

Również przewidziana w umowach o dofinansowanie metodologia kalkulacji i wypłaty dofinansowania w żaden sposób nie odnosi się do współpracy Gminy z Mieszkańcem, ani tym bardziej nie wiąże przewidzianego dla Gminy dofinansowania z ewentualnym wynagrodzeniem pobieranym przez Gminę z tytułu świadczonych przez Gminę usług termomodernizacji/elektromodernizacji. Współpraca Gminy z Mieszkańcem w ogóle nie wynika z tych umów ani nie jest ich przedmiotem. Reasumując, Gmina podkreśla, że wysokość dotacji nie zależy od tego, jakie wynagrodzenie zostanie pobrane przez Gminę od Mieszkańców w ramach realizacji usługi termomodernizacji/elektromodernizacji.

Mając na uwadze fakt, że dofinansowanie będzie wyłącznie związane z realizowanym Projektem, Gmina wskazuje, że na jego realizację przeznaczona zostanie całość dotacji.

Ad.10.

Gmina pragnie wyjaśnić, że żądanie uzupełnienia przez podatnika alternatywnego stanu faktycznego wykracza poza rozpatrywane w niniejszej sprawie interpretacyjnej pytanie podatnika. Pojęcie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego musi mieć zindywidualizowany i jednoznaczny charakter. Interpretacja indywidualna ma nie tylko informować w sposób konkretny, a nie warunkowy, ale przede wszystkim dać się zastosować w procesie samoobliczania podatku i to w takich okolicznościach, które będą się pokrywały z wcześniej opisanymi i wziętymi pod uwagę przy jej wydawaniu. Opis musi być zatem zindywidualizowany przedmiotowo tak, aby było możliwe porównanie stanu wynikającego z wniosku o wydanie interpretacji ze stanem występującym w rzeczywistości. W tym celu zasadniczo niezbędne jest podanie informacji w zakresie elementów pozwalających na uchwycenie tożsamości zdarzeń, zależnie od specyfiki wynikającej z przepisów prawa podatkowego będących w danym przypadku przedmiotem interpretacji (zob. m.in. wyrok NSA z dnia 21 stycznia 2014 r., sygn. akt II FSK 376/12).

Ponadto, indywidualna interpretacja przepisów prawa podatkowego, o której mowa w art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie stanowi porady prawnej lub optymalizacji podatkowej w zakresie wielu wariantów stanu faktycznego przedstawionych przez Gminę. Zgodnie z art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, organ wydając interpretację ocenia prawidłowość, czyli zgodność z prawem, stanowiska prawnego Gminy, stanowiącego odpowiedź Gminy na jej pytanie interpretacyjne w konkretnym i adekwatnym do pytania i stanowiska obszarze stanu faktycznego. W przypadku negatywnej oceny własnego prawnego stanowiska Gminy, organ, na podstawie art. 14c § 2 Ordynacji podatkowej, przedstawia wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z jego uzasadnieniem prawnym. Przedstawienie zagadnienia interpretacyjnego w relacji do wielu stanów faktycznych i stanowisk własnych Gminy, uzasadniałoby ocenę, że Gmina w istocie domagałby się w tym zakresie wykładu prawa podatkowego, a nie udzielenia odpowiedzi na pytanie poprzez weryfikację odnoszącego się do niego stanowiska prawnego oraz (ewentualne) wskazanie i uzasadnienie prawidłowego stanowiska.

Indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego dlatego są indywidualne, że udzielać mają Wnioskodawcy informacji o możliwości stosowania i wykładni konkretnych przepisów prawa w relacji do określonego stanu faktycznego, nie zaś porady prawnej w obszarze wielu unormowań i stanów faktycznych, w celu zapoznania się we wszystkich tych zakresach z zapatrywaniami prawnymi organu interpretacyjnego dla (ewentualnego) wybrania jednej z przedstawionych możliwości stosowania i wykładni prawa lub jednego z możliwych sposobów ukształtowania prowadzonej bądź projektowanej działalności podatkowo znaczącej (zob. wyrok NSA z dnia 27 listopada 2015 r. sygn. akt II FSK 2745/13).

W tym kontekście Gmina pragnie uniknąć sytuacji, w której wskazałaby alternatywne stany faktyczne (otrzymanie dofinansowania lub jego nieotrzymanie i wpływ na realizację Projektu), gdyż uniemożliwiłoby to de facto wydanie organowi podatkowemu jednoznacznej interpretacji indywidualnej w tym zakresie. Z uwagi na istotę interpretacji indywidualnych, w szczególności ich gwarancyjny charakter, przedmiotem tych rozstrzygnięć nie może być ocena abstrakcyjnych i jednocześnie hipotetycznych sytuacji faktycznych. Przyjęcie jako podstawy do wydania interpretacji indywidualnej ogólnikowego (ujmowanego w ramach tylko i wyłącznie pewnej kategorii) opisu zdarzeń mogłoby prowadzić do naruszenia zasady zaufania do organów podatkowych wyrażonej w art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej w związku z odesłaniem zawartym w art. 14h tej ustawy (zob. wyroki NSA: z dnia 27 czerwca 2013 r., sygn. akt I FSK 864/12; z dnia 25 lutego 2015 r., sygn. akt II FSK 900/13; z dnia 10 kwietnia 2015 r., sygn. akt II FSK 2356/13; z dnia 4 listopada 2015 r., sygn. akt II FSK 2548/13).

We Wniosku Gmina opisała konkretną umowę o dofinansowanie i konkretny Projekt. W istocie nie sposób logicznie odpowiedzieć na pytanie, czy w przypadku nieuzyskania dofinansowania Gmina realizowałaby przedmiotowy Projekt, gdyż zdarzenie takie nie miało miejsca i mieć już miejsca nie będzie. Gmina podkreśla zatem, że przedstawiona poniżej informacja nie stanowi elementu opisu stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego, ale wychodząc naprzeciw oczekiwaniom DKIS Gmina odniesie się do hipotetycznych zdarzeń, o które pyta Organ.

W przypadku braku otrzymania dofinansowania, Gmina musiałaby rozważyć, czy i w jaki sposób realizować przedmiotową inwestycję. W konsekwencji, aby uniknąć zarzutu braku odpowiedzi na zadane przez Organ pytanie, z zastrzeżeniem powyższych uwag, Gmina wskazuje iż w hipotetycznym scenariuszu przedstawionym przez Organ Gmina dopuszcza możliwość, iż inwestycja byłaby realizowana również bez wsparcia dotacji. W przypadku podjęcia decyzji o jej dalszej realizacji teoretycznie Gmina mogłaby zdecydować się na zaciągnięcie kredytu albo niezrealizowanie innych inwestycji, żeby pokryć wydatki na Instalacje. Gmina mogłaby również zrealizować swoje plany w tym zakresie w terminie późniejszym, wydłużyć okres ich realizacji albo zmienić zakres prac.

Ad.11.

Uwagi przedstawione przez Gminę w odpowiedzi na pytanie 10 (Ad 10.) pozostają tutaj w pełni aktualne. Gmina nie rozważała dotychczas hipotetycznych alternatywnych scenariuszy, które mogłyby mieć miejsce w przypadku całkowitego braku otrzymania dofinansowania. W konsekwencji, Gmina nie jest w stanie w sposób wiążący odpowiedzieć na pytanie, czy w razie nieotrzymania dofinansowania wysokość wynagrodzenia, jakie Mieszkańcy musieliby ponieść na rzecz Gminy uległaby zmianie.

Gmina podkreśla zatem, że przedstawiona poniżej informacja nie stanowi elementu opisu stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego, ale wychodząc naprzeciw oczekiwaniom DKIS Gmina odniesie się do hipotetycznych zdarzeń, o które pyta Organ.

W alternatywnych scenariuszach mogłoby być tak, że usługa termomodernizacji/elektromodernizacji nie byłaby wcale realizowana lub Mieszkańcy zapłaciliby więcej, ale równie dobrze mogłoby być tak, że Mieszkańcy zapłaciliby tyle samo lub nawet mniej/nie ponosiliby żadnych kosztów (np. gdyby Gmina zaciągnęła odpowiednio duży kredyt, zrezygnowała z innych inwestycji, gdyby spadły ceny Instalacji, zmieniły się ich parametry, gdyby przepisy powszechnie obowiązującego prawa zobowiązały Gminę do zwiększenia wykorzystania ekologicznych źródeł energii, itd.). Istnieje tu wiele hipotetycznych możliwości, jednakże żadna z nich nie była dotąd brana pod uwagę przez Gminę, bo nie ma (i nie było) takiej potrzeby. Sytuacje takie nie są również przedmiotem zapytania Gminy.

W konsekwencji, aby uniknąć zarzutu braku odpowiedzi na zadane przez Organ pytanie, z zastrzeżeniem powyższych uwag, Gmina wskazuje, iż w hipotetycznym scenariuszu przedstawionym przez Organ nie ulegnie zmianie wysokość wynagrodzenia, jakie mieszkańcy muszą ponieść na rzecz Gminy za realizację projektu.

Ad.12.

Umowy z firmami dokonującymi faktycznych usług montażu Instalacji (Wykonawcami) będzie zawierała Gmina.

Ad.13.

Zgodnie z umową zawartą przez Gminę z Wykonawcą, wykona on na rzecz Gminy świadczenie w postaci wykonania dla każdej lokalizacji zakupu i montażu Instalacji, w wyniku którego Gmina stanie się właścicielem Instalacji. Z kolei Gmina nie będzie realizować na rzecz Mieszkańców usługi dostawy i montażu Instalacji. W okresie trwałości Projektu i okresie realizacji usług na rzecz Mieszkańców Gmina pozostanie właścicielem Instalacji, a także będzie miała w bezpłatnym użyczeniu odpowiedni fragment nieruchomości, na której zostanie zamontowana Instalacja.

Przedmiotem umowy zawartej/zawieranej przez Gminę z Mieszkańcem jest usługa termomodernizacji/elektromodernizacji, polegająca w szczególności na: wyłonieniu Wykonawcy odpowiedzialnego za dostawę i montaż Instalacji, ustaleniu harmonogramu realizacji prac montażowych dot. Instalacji, sprawowaniu bieżącego nadzoru inwestorskiego nad przebiegiem prac, przeprowadzeniu odbiorów końcowych oraz rozliczeniu finansowym Projektu, ustaleniu kosztów indywidualnych zestawów zamontowanych na poszczególnych budynkach na podstawie stosownej dokumentacji, użyczeniu Mieszkańcowi Instalacji do korzystania, a także przekazaniu Instalacji Mieszkańcowi na własność po upływie czasu trwania Projektu. Zgodnie z umową, Mieszkaniec również upoważnia Gminę do występowania w jego imieniu przed właściwymi organami administracyjnymi, przy ubieganiu się o uzyskanie przewidzianych przepisami szczególnymi pozwoleń, opinii i decyzji.

Ad.14.

Umowa z Mieszkańcami przewiduje, że Gminie przysługuje prawo do odstąpienia od Umowy z przyczyn leżących po stronie Mieszkańca, w przypadku gdy Mieszkaniec nie wykonuje lub nienależycie wykonuje swoje zobowiązania wynikające z Umowy, pomimo dodatkowego wezwania na piśmie.

Powyższe ma zastosowanie również wówczas, gdy dojdzie do zbycia nieruchomości, dla której zamontowane zostały Instalacje, a nabywca lub następca prawny nie wstąpi w prawa Mieszkańca jako strony Umowy.

Gmina ma prawo do odstąpienia od Umowy z przyczyn leżących po stronie Mieszkańca także wtedy, gdy Mieszkaniec nie dokona w terminie i wysokości określonej w Umowie wpłaty lub uzupełnienia wpłaty na poczet wkładu własnego.

Ad.15.

Sprawowanie bieżącego nadzoru nad przebiegiem prac polegających na montażu Instalacji wykonywanej przez Wykonawcę jest jednym z elementów usługi termomodernizacji/elektromodernizacji świadczonej przez Gminę na rzecz Mieszkańca. W praktyce, uprawnioną osobą do sprawowania takiego nadzoru będzie upoważniony inspektor nadzoru inwestorskiego, z którym zostanie przez Gminę zawarta stosowana umowa.

Ad.16.

Ostateczny odbiór zostanie przeprowadzony przez inspektora nadzoru inwestorskiego (działającego na zlecenie Gminy). Ww. osoby podpiszą protokół odbioru końcowego wraz z przedstawicielami Wykonawcy.

Ad.17.

Podmiot świadczący usługi montażu Instalacji na rzecz Gminy będzie wedle najlepszej wiedzy Gminy podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9.

Ad.18.

Gmina wskazuje, że w jej ocenie nabyte od Wykonawcy usługi związane z zakupem i montażem Instalacji należy zaklasyfikować do danego grupowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), wg rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w następujący sposób:

• montaż instalacji solarnej w budynkach jedno i dwurodzinnych - grupowanie PKWiU 43.22.12.0. Roboty związane z wykonywaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych,
• montaż pomp ciepła w budynkach jedno i dwurodzinnych - grupowanie PKWiU 43.22.12.0. Roboty związane z wykonywaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych,
• montaż kotłów na biomasę w budynkach jedno i dwurodzinnych - grupowanie PKWU 43.22.12.0. Roboty związane z wykonywaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych,
• montaż kompletów paneli fotowoltaicznych na potrzeby gospodarstw domowych grupowanie PKWiU 33.20.50.0. Usługi instalowania urządzeń elektrycznych.

Jak Gmina wskazała już w uzasadnieniu stanowiska własnego we wniosku o interpretację indywidualną, jej zdaniem czynności świadczone przez Gminę na rzecz mieszkańca należy zaklasyfikować jako usługi termomodernizacji/elektromodernizacji, które mogłyby zostać zaklasyfikowane w ramach PKWiU, odpowiednio do grupowania 43.22.12.0 Roboty związane z wykonywaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz do grupowania 43.21.10.2 Roboty związane z wykonywaniem pozostałych instalacji elektrycznych.

W związku z powyższym opisem Wnioskodawca zadał m.in. następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 3):

Czy poza odprowadzeniem VAT od wynagrodzenia, o którym mowa w pytaniu 1, Gmina będzie zobligowana do odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Mieszkańcom własności Instalacji wraz z upływem okresu trwania Umów?

Stanowisko Wnioskodawcy odnoszące się do pytania nr 3:

Poza odprowadzeniem VAT od wynagrodzenia, o którym mowa w pytaniu 1, Gmina nie będzie zobligowana do odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Mieszkańcom własności Instalacji wraz z upływem okresu trwania Umów.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Gmina jako podatnik VAT

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

Zatem w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, działając we własnym imieniu i na własny rachunek - powinna być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ona de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Dlatego mając na uwadze powyższe, należy uznać, że Gmina zawierając z Mieszkańcami umowy, mające na celu ustalenie wzajemnych praw i obowiązków organizacyjnych i finansowych stron związanych z montażem i eksploatacją Instalacji, działa jako podatnik VAT.

Ad. 3.

Jak wskazano w stanie faktycznym wraz z upływem okresu obowiązywania Umów, Instalacje staną się własnością Mieszkańców, a Wnioskodawca nie pobierze z tego tytułu dodatkowego wynagrodzenia.

W tej sytuacji, w ocenie Wnioskodawcy, poza odprowadzeniem VAT od wynagrodzenia przewidzianego Umowami, Gmina nie będzie zobligowana do odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Mieszkańcom własności Instalacji wraz z upływem okresu trwania Umów.

Czynność ta, tj. przekazanie własności Instalacji, stanowi jedynie końcowy element wykonania usług termomodernizacji/elektromodernizacji realizowanych przez Gminę na rzecz Mieszkańców i nie stanowi w żadnym wypadku odrębnego od ww. usługi świadczenia. Czynność ta - jako finalny element usługi termomodernizacji/elektromodernizacji - jest również objęta wynagrodzeniem należnym Gminie od Mieszkańców, co oznacza, że nie ma ona charakteru nieodpłatnego.

Potwierdza powyższe wprost zapis Umów, zgodnie z którym: Uczestnik Projektu zobowiązuje się do wniesienia wkładu własnego w/na realizację przedmiotowej inwestycji, określonego w umowie o dofinansowanie - w wysokości (...), stanowiącego 15% całkowitej wartości indywidualnego zestawu OZE oraz 100 % kosztów niekwałifikowanych (w tym podatek VAT 8% od całej wartości inwestycji określony dla montażu instalacji OZE na/w budynku mieszkalnym) związanych z realizacją umowy na jego nieruchomości ().

Zgodnie z uregulowaniami zawartymi w Umowach, Instalacje pozostają własnością Gminy przez cały czas trwania Projektu. Należy zaznaczyć, że aby Projekt miał sens, Mieszkańcy muszą mieć zapewnioną możliwość korzystania z Instalacji - zarówno w okresie trwałości Projektu, jak i potem. W okresie trwałości inwestycji możliwość korzystania z Instalacji zostanie zapewniona w wyniku zawieranych z Mieszkańcami Umów. Po okresie trwałości inwestycji Gmina przekaże Instalacje na własność Mieszkańcom, zapewniając im tym samym trwałą możliwość korzystania z tych urządzeń. Zamiar ten określają już Umowy, wskazując wyraźnie, że wraz z upływem okresu obowiązywania tych Umów (który pokrywa się z okresem trwałości Projektu) Instalacje staną się własnością Mieszkańców.

Przyjęta w Umowach konstrukcja potwierdza, że przekazanie Instalacji Mieszkańcom na własność stanowi finalne wykonanie obecnie realizowanej przez Gminę usługi termomodernizacji/elektromodernizacji. Spoczywający na Gminie obowiązek dokonania takiego przekazania własności jest częścią wszystkich zobowiązań Gminy wynikających z tych Umów i dopełnia zakres usługi realizowanej przez Gminę. Bez tego elementu usługa Gminy nie miałaby sensu, a Mieszkańcy nie zdecydowaliby się na udział w Projekcie i uiszczenie na rzecz Gminy wynagrodzenia przewidzianego w ww. umowie. Należy tu podkreślić, że docelowe przekazanie im własności Instalacji jest niezbędnym elementem realizowanej przez nie usługi.

Nie sposób uznać, że ktoś zdecydowałby się na montaż Instalacji w/na/przy jego budynku w przypadku, gdyby w jego wyniku nie nabywał ostatecznie własności montowanego urządzenia. Trudno też przyjąć, że w wyniku wykonywanej na rzecz Mieszkańca usługi termomodernizacji/elektromodernizacji Gmina może pozostać trwałym właścicielem Instalacji. Przeciwnie - w ramach tego typu usług każdorazowo przedmiot montażu (efekt rzeczowy termomodernizacji/elektromodernizacji) przechodzi na własność świadczeniobiorcy (tutaj: Mieszkańca). Tak też stanie się w przypadku Gminy, co przewidują aktualne zapisy Umów.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydając w dniu 22 listopada 2013 r. interpretację indywidualną o sygn. ITPP2/443-889/13/AW, w której interpretując analogiczną umowę z mieszkańcami, stwierdził, że W niniejszej sprawie czynnością, jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańca, będzie wykonanie usługi montażu kolektora słonecznego, na poczet której pobiera od niego określoną w umowie wpłatę (...). Wykonanie przez Gminę usługi nastąpi po upływie okresu trwałości, tj. minimum 5 lat licząc od dnia ostatecznego rozliczenia końcowego wniosku o płatność.

Podsumowując, mające nastąpić po upływie okresu trwałości Projektu przekazanie własności Instalacji stanowi część realizowanej przez Gminę odpłatnej usługi termomodernizacji/elektromodernizacji.

Czynność ta stanowić będzie finalne wykonanie usługi Gminy i jest objęta wynagrodzeniem należnym Gminie od Mieszkańców. W konsekwencji, po opodatkowaniu VAT wpłat uzyskanych przez Gminę od Mieszkańców tytułem zapłaty ww. wynagrodzenia, Gmina nie będzie miała obowiązku odrębnie/dodatkowo opodatkować VAT samej czynności przeniesienia własności Instalacji. Identyczne stanowisko przedstawił Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji podatkowej z dnia 19 maja 2014 r. o sygn. IPTPP2/443-124/14-4/PR.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie objętym pytaniem nr 3 jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z ust. 2 ww. artykułu wynika, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi (art. 8 ust. 2a ustawy o VAT).

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2018 r. poz. 994 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nich odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wyżej wskazano, aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dana czynność, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dokonującego dostawy lub świadczącego usługę.

Jednocześnie należy wskazać, że czynność może być odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane po kosztach ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie. W istocie okoliczność, czy transakcja została dokonana po cenie niższej, czy też wyższej od kosztu świadczenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako transakcji odpłatnej w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, bowiem to ostatnie pojęcie wymaga wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług a świadczeniem wzajemnym (wynagrodzeniem) rzeczywiście otrzymanym przez podatnika.

Ponadto należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem jest uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług.

Z opisu sprawy wynika, że Umowy przewidują, że po zakończeniu prac montażowych Instalacje pozostaną własnością Gminy na okres 5 lat, licząc od dnia wpływu ostatniej transzy dofinansowania, otrzymanej od instytucji dofinansowującej. Z kolei po upływie powyższego okresu własność całości Instalacji zostanie przekazana Mieszkańcowi na własność. Sposób przeniesienia prawa własności zostanie uregulowany na podstawie odrębnej umowy.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania mieszkańcom własności instalacji wraz z upływem okresu trwania Umów.

Biorąc pod uwagę regulacje zawarte w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, oraz opis sprawy należy zauważyć, że - zgodnie z przepisami ustawy o samorządzie gminnym - zadania własne gminy obejmują m.in. zadania w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Należy w tym miejscu wskazać, że przekazanie przez Gminę prawa własności przedmiotowych Instalacji na rzecz Mieszkańców, które zostaną wykonane w ramach projektu, wraz z upływem okresu trwania umów, wobec przyjęcia od tych mieszkańców wpłat z tytułu uczestnictwa w projekcie, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz nie jako odrębna czynność, a razem z wyświadczeniem usługi, wydaniem wykonanego przedmiotu, efektu usługi. Zaznaczenia wymaga fakt, że w efekcie końcowym wystąpią czynności opodatkowane podatkiem VAT, a pobierane przez Wnioskodawcę wpłaty od mieszkańców stanowią wynagrodzenia za te właśnie czynności.

Do zagadnienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych na rzecz mieszkańców przez Wnioskodawcę w ramach projektu trzeba odnieść się w sposób całościowy. Działania Gminy wykonywane wraz z upływem okresu trwania umów nie stanowią odrębnej czynności. Zatem w przedmiotowej sprawie czynnością podlegającą opodatkowaniu nie będzie samo przekazanie przez Gminę wraz z upływem okresu trwania Umów prawa własności instalacji lecz świadczenie przez Gminę usługi montażu przedmiotowych instalacji, której zakończenie nastąpi jak wyżej wskazano wraz z upływem okresu trwania umów.

W konsekwencji, po opodatkowaniu wpłat dokonanych przez mieszkańców z tytułu wkładu własnego w kosztach montażu instalacji: paneli fotowaltaicznych, kolektorów słonecznych, kotłów na biomasę oraz pomp ciepła, Gmina nie ma obowiązku odrębnego opodatkowania podatkiem VAT przekazania Mieszkańcom własności Instalacji wraz z upływem trwania Umów.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku jako nr 3 jest prawidłowe.

Ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytań nr 1-2, 4-8 zostanie zawarta w odrębnych rozstrzygnięciach.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej