Temat interpretacji
W zakresie prawa do odliczenia w polskich deklaracjach podatkowych składanych przez Oddział.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 08.03.2012 r. (data wpływu 12.03.2011 r.), uzupełnionym w dniu 20.06.2012 r. (data wpływu 22.06.2012 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 06.06.2012 r. (skutecznie doręczone w dniu 13.06.2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia w polskich deklaracjach podatkowych składanych przez Oddział jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 12.03.2012 r. wpłynął ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia w polskich deklaracjach podatkowych składanych przez Oddział. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 19.06.2012 r., złożonym w dniu 20.06.2012 r. (data wpływu 22.06.2012 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 06.06.2012 r.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.
Spółka z siedzibą w Belgii
Spółka prowadzi działalność w Polsce za pośrednictwem stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, funkcjonującego w formie oddziału
Z uwagi na profil działalności prowadzonej w Polsce za pośrednictwem Oddziału (tj. sprzedaż samochodów i części samochodowych do sieci dealerów działających na rynku polskim), Spółka poprzez Oddział zarejestrowana jest w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług
W ramach prowadzonej działalności Spółka dokonuje nabycia części samochodowych od polskiego dostawcy spółki posiadającej siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Polski
Co do zasady, wskazane wyżej transakcje dokonywane są na warunkach EXW (ex works), określonych w międzynarodowych regułach handlu Incoterms 2010. Reguła EXW oznacza, że własność towarów oraz ryzyko ich utraty przechodzą na odbiorcę (Spółkę) w momencie ich pozostawienia do dyspozycji Spółki w oznaczonym magazynie Dostawcy.
Wszelkie procedury związane z zakupami od Dostawcy (w szczególności składanie zamówień, dokonywanie płatności, odbiór towarów, organizacja transportu) są realizowane bezpośrednio przez belgijską centralę Spółki, bez udziału Oddziału.
Oznacza to, że przy dokonywaniu analizowanych zakupów Spółka nie angażuje środków (osobowych ani technicznych) Oddziału. Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy uzasadnione jest twierdzenie, że Oddział nie uczestniczy w transakcjach zakupu części samochodowych od Dostawcy.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, belgijska centrala Spółki wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu VAT/podatkiem od wartości dodanej, skutkujące prawem do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług wykorzystywanych dla potrzeb ww. czynności. W szczególności, Spółce przysługuje więc prawo do odliczenia VAT od części samochodowych nabywanych od Dostawcy.
Faktury VAT wystawiane przez Dostawcę dokumentujące sprzedaż części samochodowych na rzecz Spółki zawierają kwoty VAT obliczone według 23% stawki. Na fakturach tych jako nabywca wskazywana jest Spółka. Jednocześnie Dostawca zamieszcza na fakturach VAT nazwę i adres i polski numer identyfikacyjny VAT Oddziału Spółki zlokalizowanego w Polsce.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy w przedstawionym stanie faktycznym niezależnie od oceny poprawności zastosowanej przez Dostawcę stawki VAT (tj. 0% czy 23%) Spółce (tj. podmiotowi belgijskiemu, posiadającemu na terytorium Polski stale miejsce prowadzenia działalności w formie Oddziału, zarejestrowanemu w Polsce dla potrzeb podatku VAT) przysługuje prawo do odliczenia w polskich deklaracjach VAT (składanych poprzez Oddział) podatku VAT wykazanego na fakturach VAT wystawionych przez Dostawcę z tytułu sprzedaży części samochodowych na rzecz Spółki...
Zdaniem Wnioskodawcy,
W ocenie Wnioskodawcy, Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur wystawionych przez Dostawcę na rzecz Spółki z tytułu sprzedaży części samochodowych poprzez jego wykazanie (jako podatku naliczonego) w polskich deklaracjach VAT składanych poprzez Oddział, tj. w trybie przewidzianym w art. 86-88 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.; dalej: ustawa o VAT).
Na wstępie należy wskazać, że prawo do odliczenia podatku naliczonego jest wyrazem zasady neutralności podatku od wartości dodanej, będącej podstawową zasadą konstrukcyjną tego podatku. Zgodnie z tą zasadą podatek VAT powinien docelowo obciążać odbiorców ostatecznych towarów i usług będących przedmiotem obrotu. Przyjęcie zasady opodatkowania konsumpcji spowodowało konieczność wprowadzenia mechanizmów umożliwiających podatnikom, którzy zakupione towary i usługi wykorzystują do wykonywania czynności podlegających temu opodatkowaniu (i jednocześnie nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania), odzyskanie zapłaconego wcześniej podatku naliczonego.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Z kolei w myśl ust. 2 pkt 1 lit. a) tego artykułu kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.
Z treści wskazanych wyżej przepisów wynika, że prawo do odliczenia przysługuje, gdy spełnione są następujące warunki (tzw. pozytywne przesłanki odliczenia):
- towary i usługi, z tytułu nabycia których podatek został naliczony, będą wykorzystywane przy/do wykonywania czynności opodatkowanych, oraz
- odliczenia dokonuje czynny podatnik VAT.
Odnosząc powyższe uwagi do przedstawionego stanu faktycznego w pierwszym rzędzie należy zauważyć, że w rozpatrywanym przypadku Spółka nabywa części samochodowe w celu wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od wartości dodanej. Tym samym, za spełnioną należy uznać pierwszą ze wskazanych powyżej przesłanek, zgodnie z którą prawo do odliczenia VAT przysługuje w przypadku, gdy nabywane towary/usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Druga z przesłanek odliczenia VAT zakłada, że podmiot dokonujący obniżenia kwoty podatku VAT o kwotę podatku naliczonego powinien mieć status czynnego podatnika VAT. W tym kontekście należy wskazać, że w przedstawionym stanie faktycznym części samochodowe są nabywane przez Spółkę, która działa w Polsce za pośrednictwem Oddziału utworzonego zgodnie z przepisami ustawy sdg. Zgodnie z art. 85 tej ustawy przedsiębiorcy zagraniczni mogą wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Polski przy wykorzystaniu tworzonych tu oddziałów. W art. 5 pkt 4 ustawa sdg definiuje oddział jako wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej, która jest wykonywana przez przedsiębiorcę poza jego siedzibą lub poza głównym miejscem wykonywania działalności.
Z przytoczonej wyżej definicji wynika, że oddział i centrala stanowią dwie jednostki organizacyjne tego samego podmiotu. O tym, że oddział stanowi integralną cześć przedsiębiorstwa świadczą m. in. następujące przesłanki:
- mimo pewnego wyodrębnienia organizacyjnego właścicielem środków służących oddziałowi do prowadzenia działalności gospodarczej pozostaje przedsiębiorca zagraniczny,
- działalność oddziału przedsiębiorcy zagranicznego powoduje bezpośrednie powstawanie praw i obowiązków po stronie przedsiębiorcy zagranicznego,
- przedsiębiorca zagraniczny (a nie jego oddział) jest podmiotem uprawnień wynikających z koncesji, zezwolenia, licencji na działalność gospodarczą,
- stroną w postępowaniu przed sądem jest sam przedsiębiorca zagraniczny,
- zgodnie z art. 4 ust 1 ustawy sdg przedsiębiorcą może być jedynie podmiot przejawiający swoją aktywność we własnym imieniu stąd też oddział nie może uzyskać w Polsce statusu samodzielnego przedsiębiorcy.
Podsumowując powyższe uwagi należy stwierdzić, iż oddział stanowi niejako ekspozyturę przedsiębiorcy zagranicznego, stanowiąc jedną z części jego działalności.
Z opisanej wyżej specyfiki funkcjonowania oddziału wynikają również określone skutki podatkowe. Z punktu widzenia opodatkowania VAT przedsiębiorca zagraniczny i jego oddział są bowiem postrzegani jako jeden podatnik VAT. Powyższe stanowisko zgodne jest z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE. Przykładowo w wyroku z 23 marca 2006 r. w sprawie C-210/04 FCE Bank wskazano, że oddział spółki będącej nierezydentem pozbawiony jest niezależności i stanowi jedynie część składową spółki. Zatem dla celów podatku VAT zarówno spółkę, jaki jej oddział należy uznać za jednego i tego samego podatnika.
Jak wskazano w pierwszej części niniejszego wniosku Oddział Spółki prowadzi w Polsce działalność opodatkowaną VAT. W związku z powyższym Oddział (a tym samym Spółka) jest zarejestrowany w Polsce jako czynny podatnik VAT Spółka (działająca za pośrednictwem Oddziału) ma zatem w Polsce status czynnego podatnika VAT. To z kolei oznacza, że spełniony jest drugi ze wskazanych powyżej warunków dla odliczenia VAT, jakim jest posiadanie statusu czynnego podatnika VAT. Konsekwentnie, należy zatem uznać, iż w rozpatrywanym stanie faktycznym Spółce przysługuje prawo do odzyskania VAT wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione na nabycie części samochodowych od polskiego Dostawcy. Uprawnienie to powinno zostać zrealizowane poprzez wykazanie ww. kwot jako podatku naliczonego w polskich deklaracjach VAT składanych przez Oddział Spółki.
Jak zostało to już wcześniej wskazane, zakupy części samochodowych od Dostawcy dokonywane są przez belgijską centralę Spółki, bez udziału Oddziału. Nabyte od polskiego Dostawcy części samochodowe wykorzystywane są dla potrzeb działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę, uprawniającej co do zasady do odliczenia naliczonego VAT od dokonywanych zakupów (czynności wykonywane przez Spółkę podlegają opodatkowaniu VAT/podatkiem od wartości dodanej).
Zdaniem Wnioskodawcy, tak jak zostało to przedstawione we wniosku, trybem właściwym dla odliczenia VAT od części zakupionych przez belgijską centralę Spółki, będzie jego wykazanie w składanych przez Oddział polskich deklaracjach VAT. W opinii Wnioskodawcy, podstawą do odliczenia ww. kwoty VAT będzie art. 86 ust. 8 ustawy o VAT w zakresie, w jakim nabyte przez Spółkę części samochodowe nie są wykorzystywane dla potrzeb działalności podlegającej opodatkowaniu VAT w Polsce, ale poza jej terytorium (w ramach działalności prowadzonej przez Spółkę polegającej w szczególności na sprzedaży/dystrybucji samochodów oraz części samochodowych). Tym samym, na podstawie art. 86 ust. 8 ustawy o VAT, Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego w Polsce poprzez składane przez Oddział (będący częścią Spółki) deklaracje VAT. Powołanie się w tym zakresie na art. 86 ust. 8 ustawy o VAT wynika z faktu, że zakupy dokonywane w Polsce przez Spółkę nie są, co do zasady, wykorzystywane dla potrzeb transakcji podlegających opodatkowaniu VAT w Polsce.
W tym zakresie, Odział nie wykonuje bezpośrednio czynności, które skutkują powstaniem prawa do odliczenia VAT od części samochodowych zakupionych od Dostawcy. Czynności takie wykonywane są przez Spółkę (której Oddział jest częścią), i które z uwagi na ich niepodleganie opodatkowaniu VAT w Polsce uprawniają do odliczenia VAT w deklaracjach składanych przez Oddział na podstawie art. 86 ust. 8 ustawy o VAT.
W tym kontekście należy zwrócić uwagę na regulację art. 86 ust. 8 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnik ma prawo do odliczenia VAT, jeżeli nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów przez podatnika poza terytorium kraju, o ile kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby wskazane czynności były wykonywane na terytorium kraju. Podatnik powinien w takim wypadku posiadać dokumenty, z których wynika związek odliczonego VAT z tymi czynnościami.
Ustawa przyznaje zatem prawo do odliczenia VAT naliczonego związanego z dostawą towarów/świadczeniem usług, które nie podlegają co prawda opodatkowaniu VAT w Polsce (w szczególności z uwagi na reguły dotyczące ustalania miejsca świadczenia), ale które gdyby były świadczone na terytorium Polski uprawniałyby do odliczenia VAT naliczonego przy zakupach dokonywanych dla ich potrzeb. W praktyce oznacza to, że Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT zarówno w przypadku, gdy nabyte towary/usługi są wykorzystywane dla potrzeb transakcji opodatkowanych VAT w Polsce, jak też transakcji, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej na terytorium innych państw członkowskich (lub też świadczone są poza terytorium Unii Europejskiej), pod warunkiem, że uprawniałyby one od odliczenia VAT, gdyby były świadczone na terytorium Polski.
Z uwagi na fakt, że części samochodowe nabywane są od Dostawcy dla potrzeb działalności gospodarczej w zakresie sprzedaży/dystrybucji samochodów oraz części samochodowych podlegającej co do zasady opodatkowaniu VAT/podatkiem od wartości dodanej, Spółka ma prawo do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie towarów od Dostawcy zarówno w przypadku, gdy są one wykorzystywane zarówno dla potrzeb czynności podlegających opodatkowaniu VAT w Polsce, jak też czynności, których miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium Polski.
Mając na uwadze powyższe, jak również specyfikę podatkową oddziału przedsiębiorcy zagranicznego należy zatem uznać, że oddział przedsiębiorcy zagranicznego jest uprawniony do odliczenia podatku VAT wykazanego na fakturach dokumentujących zakupy dokonane w Polsce przez przedsiębiorcę zagranicznego, jeżeli zakupy te są wykorzystywane przez owego przedsiębiorcę do działalności gospodarczej, która dawałaby prawo do odliczenia VAT, gdyby była wykonywana na terytorium kraju.
Prawidłowość tego podejścia potwierdził m.in. WSA w Warszawie w wyroku z 10 czerwca 2008 r. (sygn. III SA/Wa 166/08). Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że prawidłowość zaprezentowanego powyżej stanowiska jest potwierdzana przez organy podatkowe. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 12 marca 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP2/443-1870/08-2/SAP) potwierdził, że nawet w przypadku gdy zakupów dokonuje zagraniczna centrala danego podmiotu, a nie jej polski oddział, podatek VAT naliczony od ww. zakupów może zostać odliczony przez podatnika poprzez jego wykazanie w składanej przez oddział polskiej deklaracji VAT-7. W przywołanej interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał za w pełni prawidłowe stanowisko podatnika, zdaniem którego:
Z uwagi na fakt, iż Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem VAT w Polsce i działa tutaj za pośrednictwem Oddziału (przy czym analizowane usługi leasingu transgranicznego nie będą świadczone przez Oddział), przesłanki skorzystania z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego poniesionego przez Spółkę w Polsce należy rozpatrywać w świetle regulacji ustawy o podatku VAT. (...) z uwagi na fakt, iż podatek naliczony związany z zakupem przez Spółkę rzeczy ruchomych zostanie uiszczony w związku z czynnościami opodatkowanymi (tj. usługami leasingu transgranicznego), Spółka będzie uprawniona do wykazania podatku naliczonego w deklaracji VAT-7 składanej przez Oddział. W stanie faktycznym będącym przedmiotem wniosku, Spółka uprawniona będzie bowiem do odliczenia tych kwot według ogólnie obowiązującej zasady (tj. pod warunkiem, że nabyte przedmioty leasingu mają związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych).
Na marginesie Spółka pragnie wskazać, że jedyną możliwością zrealizowania prawa Spółki do odzyskania polskiego podatku VAT wykazanego na fakturach otrzymanych od polskiego Dostawcy jest postępowanie zgodnie z regułami obowiązującymi podatników zarejestrowanych na VAT w Polsce, określonymi w art. 86 ustawy o VAT i przepisach powiązanych.
Z uwagi na proces harmonizacji prawa podatkowego w ramach Unii Europejskiej, prawo do odzyskania podatku od wartości dodanej przysługuje zarówno podatnikom, którzy dokonali zakupów w kraju, w którym są zarejestrowanymi podatnikami VAT, jak i tym, którzy są zarejestrowanymi podatnikami na terytorium innego państwa członkowskiego.
W związku z tym, w praktyce realizacja prawa do odzyskania podatku VAT może przyjąć jedną z następujących form:
- w przypadku podatników zarejestrowanych dla celów podatku VAT w Polsce na zasadach określonych w art. 86 ustawy o VAT,
- w przypadku podatników zarejestrowanych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej na zasadach określonych w art. 89 ustawy o VAT oraz w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. w sprawie
zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podmiotom
Podkreślenia wymaga, że przepisy nie dają podatnikom możliwości dokonywania wyboru między opisanymi wyżej metodami odzyskiwania podatku. Zgodnie bowiem z art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT oraz § 2 pkt 2 Rozporządzenia, uzyskanie zwrotu na zasadach przewidzianych w ww. regulacjach jest bowiem zastrzeżone wyłącznie dla podmiotów uprawnionych, wśród których znajdują się m.in. osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, jeżeli w okresie, za który występują o zwrot podatku, nie posiadały na terytorium Polski siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywano transakcji gospodarczych.
Z powyższego wynika, że posiadanie na terytorium kraju stałego miejsca prowadzenia działalności prowadzącego działalność gospodarczą wyklucza możliwość skorzystania z procedury zwrotu podatku VAT na zasadach opisanych w Rozporządzeniu. Z uwagi na fakt, że Spółka posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (tj. Oddział), z którego dokonywane są transakcje gospodarcze, odzyskanie przez Spółkę podatku VAT wynikającego z faktur wystawionych na rzecz Wnioskodawcy możliwe jest wyłącznie poprzez jego wykazanie w polskich deklaracjach VAT składanych przez Oddział. Zakwestionowanie prawa Spółki do odliczenia VAT w ten właśnie sposób prowadziłoby w rezultacie do naruszenia zasady neutralności podatku VAT w zakresie, w jakim Spółka nie miałaby w praktyce uprawniona do odzyskania uiszczonego podatku VAT.
Mając na uwadze przedstawione wyżej argumenty Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości zaprezentowanego powyżej stanowiska.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.
Wniosek ORD-IN
Treść w pliku PDF 833 kB
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie