Temat interpretacji

Opodatkowanie dostawy działek.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 18 sierpnia 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 601/09 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 grudnia 2011 r., sygn. akt I FSK 1787/11 stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2008 r. (data wpływu 2 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działek jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 października 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest rolnikiem indywidualnym i wraz z małżonką prowadzi gospodarstwo rolne, w skład którego wchodziły m. in. działki nr A, B, C, położone w obrębie X, gmina Y. Wspólnie z małżonką został współwłaścicielem działki nr A na podstawie umowy przekazania gospodarstwa rolnego, zawartej nieodpłatnie z rodzicami aktem notarialnym, z dnia 5 maja 1989 r. Następnie w drodze umowy sprzedaży został współwłaścicielem (również wspólnie z małżonką) działek o nr B i C kolejno w latach: 1992 oraz 1995. Przedmiotowe działki zostały zakupione w celu powiększenia gospodarstwa rolnego, a nie z myślą o ich odsprzedaży. Od czasu nabycia do chwili obecnej Wnioskodawca nie prowadził i nie prowadzi działalności gospodarczej, a przedmiotowy grunt był wykorzystywany na potrzeby gospodarstwa rolnego.

Decyzją Wójta Gminy Y z dnia 28 listopada 2007 r., działki nr A, B i C zostały podzielone na mniejsze działki o nr D, E, F, G, H, I, J, K i L. Ww. podział był zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla wsi X, uchwalonym uchwałą Rady Gminy z dnia 4 września 2002 r. i polegał na wydzieleniu działek gruntu przeznaczonych pod teren zabudowy mieszkaniowej oraz zabudowy zagrodowej jako działki D, E, F, G, H, I, J i K oraz wydzieleniu działki nr L jako terenu upraw rolnych. Natomiast według wypisu i wyrysu z rejestru gruntów dla działek, wydanego przez Starostę działki D, E, F, G, H, I, J, K i L opisane zostały jako grunty orne oznaczone od R IVa do R VI. Wszystkie działki są obecnie uprawiane i nie leżą odłogiem.

Zarówno Wnioskodawca jak i jego małżonka nie są podatnikami podatku VAT, nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej. Zainteresowany prowadzi gospodarstwo rolne, płaci podatek rolny oraz odprowadza składki do KRUS, utrzymuje się z rolnictwa. Zarówno Wnioskodawca jak i jego małżonka nigdy nie posiadali ani nie posiadają statusu rolnika ryczałtowego w świetle ustawy o VAT.

Powyższe działki przed podziałem jak i po podziale nie były przedmiotem dzierżawy, najmu ani użyczenia. Do chwili obecnej nie nastąpiła zmiana przeznaczenia przedmiotowego gruntu. Zainteresowany nigdy nie występował z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedając w przyszłości wspólnie z małżonką różnym nabywcom poszczególne działki o nr D, E, F, G, H, I, J i K, jednocześnie zachowując największą po podziale działkę nr L jako teren upraw rolnych, Zainteresowany będzie zobowiązany do naliczenia 22% podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest on zobowiązany do naliczenia i odprowadzenia podatku VAT w wysokości 22% z tytułu sprzedaży działek o nr od D do K. Przedmiotowy grunt jest niezabudowany, wykorzystywany w gospodarstwie rolnym.

Jak wynika z treści art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, zwolnieniu od podatku VAT podlega dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Według wypisu i wyrysu działki objęte zamiarem sprzedaży zostały oznaczone jako grunty orne klasy od R IVa do R VI.

Jednocześnie Zainteresowany podkreśla, że nigdy nie występował i nie zamierzał występować z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że planowana sprzedaż będzie zwolniona od podatku w związku z rolnym charakterem gruntów.

Na tle przedstawionego opisu sprawy oraz własnego stanowiska Zainteresowanego, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 23 grudnia 2008 r. interpretację indywidualną nr ILPP1/443-925/08-2/MT, w której stanowisko Wnioskodawcy uznał za nieprawidłowe.

Pismem z dnia 9 stycznia 2009 r. (data wpływu 12 stycznia 2009 r.) Pan wezwał Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu działającego w imieniu Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa w interpretacji indywidualnej z dnia 23 grudnia 2008 r. nr ILPP1/443-925/08-2/MT.

W wyniku ponownej analizy sprawy, w piśmie z dnia 10 lutego 2009 r. nr ILPP1/443/W-7/09-2/HMW Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji w przedmiotowej sprawie.

W związku z powyższym, Pan wniósł w dniu 19 marca 2009 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu.

Po rozpoznaniu sprawy Sąd wydał wyrok w dniu 18 sierpnia 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 601/09, w którym uchylił zaskarżoną interpretację.

Minister Finansów pismem z dnia 14 października 2009 r. złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku WSA.

Postanowieniem z dnia 26 listopada 2010 r. Naczelny Sąd Administracyjny zawiesił postępowanie w związku z zadanym w przedmiotowej kwestii pytaniem prejudycjalnym skierowanym do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Postanowieniem z dnia 13 października 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny podjął zawieszone postępowanie.

Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2011 r., sygn. akt I FSK 1787/11 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Ministra Finansów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 18 sierpnia 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 601/09 oraz wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 grudnia 2011 r., sygn. akt I FSK 1787/11 stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Z kolei w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza na mocy ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W tym miejscu należy zauważyć, że przepis art. 15 ustawy o VAT odzwierciedla treść art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstwa Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych wspólny system podatku od wartości dodanej ujednolicona podstawa wymiaru podatku. Jest również zgodny z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347, str. 1 ze zm.). W świetle wskazanych przepisów prawa unijnego podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie i w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza definiowana jest jako wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie w sposób ciągły majątku rzeczowego i wartości niematerialnych i prawnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Porównując regulacje prawa krajowego i prawa unijnego należy zauważyć, że w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT dodano sformułowanie o czynności, która została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Zwrot ten nie występuje w przepisach prawa unijnego. Polski ustawodawca nie skorzystał ponadto z uprawnienia zawartego w art. 4 ust. 3 VI Dyrektywy i nie rozszerzył kręgu podatników na podmioty nie prowadzące działalności gospodarczej dokonujące transakcji, których przedmiotem są nieruchomości.

Z powyższego wynika, że zgodnie z regulacją prawa unijnego oraz art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, warunkiem niezbędnym do uznania danego podmiotu za podatnika VAT jest ustalenie, że prowadzi on działalność gospodarczą, a więc działa niezależnie jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód. Podkreślił to wyraźnie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07 (publ. ONSAiWSA 2008/1/8), formułując następującą tezę: przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. W uzasadnieniu wyroku podniesiono, że jeśli dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód, to w świetle art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika podatku od towarów i usług, i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie. Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę jej majątku prywatnego.

Stąd, Naczelny Sąd Administracyjny zważył, że ani formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Zainteresowany wraz z małżonką nabył działkę nr A w drodze darowizny w roku 1989 oraz działki nr B i C w drodze umowy sprzedaży w latach 1992 i 1995. Przedmiotowe działki zostały zakupione w celu powiększenia gospodarstwa rolnego, a nie z myślą o ich odsprzedaży. Od czasu nabycia do chwili obecnej Wnioskodawca nie prowadził i nie prowadzi działalności gospodarczej, a przedmiotowy grunt był wykorzystywany na potrzeby gospodarstwa rolnego. Decyzją Wójta Gminy z dnia 28 listopada 2007 r. działki nr A, B i C zostały podzielone na mniejsze działki o nr D, E, F, G, H, I, J, K i L. Ww. podział był zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla wsi X, uchwalonym uchwałą Rady Gminy z dnia 4 września 2002 r. i polegał na wydzieleniu działek gruntu przeznaczonych pod teren zabudowy mieszkaniowej oraz zabudowy zagrodowej jako działki D, E, F, G, H, I, J i K oraz wydzieleniem działki nr L jako terenu upraw rolnych. Zarówno Wnioskodawca jak i jego małżonka nie są podatnikami podatku VAT, nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej. Zainteresowany prowadzi gospodarstwo rolne, płaci podatek rolny oraz odprowadza składki do KRUS, utrzymuje się z rolnictwa. Wnioskodawca oświadcza, że zarówno on, jak i jego małżonka nigdy nie posiadali, ani nie posiadają statusu rolnika ryczałtowego w świetle ustawy o VAT. Powyższe działki przed podziałem jak i po podziale nie były przedmiotem dzierżawy, najmu ani użyczenia. Do chwili obecnej nie nastąpiła zmiana przeznaczenia przedmiotowego gruntu. Zainteresowany nigdy nie występował z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.

W świetle powoływanych powyżej regulacji prawnych, zwłaszcza art. 15 ust. 1 ustawy o VAT działalność rolnika uznawana jest za działalność gospodarczą. Zatem, rolnik prowadzący szczególną działalność gospodarczą, tj. działalność rolniczą w ramach gospodarstwa rolnego i w jej zakresie jest zarówno producentem, jak i usługodawcą, jest podatnikiem VAT. Istotnym jest zamiar prowadzenia takiej działalności poprzez wolę produkowania, sprzedawania czy świadczenia usług innym podmiotom. Co jednocześnie oznacza zamiar bycia podatnikiem VAT i działania w takim charakterze. Rolniczy charakter dokonywanych przez rolnika dostaw towarów czy świadczonych usług przesądza o odmienności działalności rolniczej w stosunku do wskazanych w treści art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalności producenta, handlowca czy usługodawcy, jak też wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Dokonując sprzedaży gruntu rolnego przez rolnika podatnika VAT w działalności rolniczej mamy do czynienia z czynnością dokonywaną w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jednocześnie dostawa takiego gruntu jest na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT zwolniona z VAT (por. wyrok NSA z dnia 31 lipca 2008 r., sygn. akt I FK 889/07 nie publ.).

Inaczej jest, gdy rolnik dokonuje sprzedaży działek wydzielonych pod zabudowę z gruntów, które uprzednio wykorzystywane były do prowadzenia działalności rolniczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Aby opodatkować sprzedaż takiego gruntu należy wykazać, że rolnik działał w charakterze podatnika VAT i że sprzedaż nie nastąpiła z majątku prywatnego rolnika.

Pojęcie rolnik nie zostało zdefiniowane w ustawie o VAT. Ustawodawca w art. 2 pkt 19 ustawy definiuje natomiast pojęcia rolnika ryczałtowego wskazując, że jest to rolnik dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze, korzystający ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Powyższa definicja rozróżnia dwie kategorie rolników, mianowicie rolnika ryczałtowego korzystającego ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, jak też rolnika obowiązanego do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Zarówno jeden, jak i drugi dokonuje dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczy usługi rolnicze, jednak ten pierwszy z tytułu takiej działalności jest zwolniony z podatku od towarów i usług, drugi zaś podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Chcąc w pełni zrozumieć definicję rolnika ryczałtowego, należy wskazać na definicje legalne działalności rolniczej, gospodarstwa rolnego, produktów rolnych, usług rolniczych zawarte w art. 2 pkt 15, pkt 16, pkt 20, pkt 21 ustawy.

Przez działalność rolniczą rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin in vitro, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnię drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.01.13) oraz bambusa (PKWiU 02.01.42-00.11), a także świadczenie usług rolniczych.

Gospodarstwem rolnym jest gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Zgodnie zaś z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t. j. Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 ze zm.), za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej. Art. 1 ww. ustawy wskazuje na grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Zatem gruntami związanymi z działalnością rolniczą są jedynie grunty będące użytkami rolnymi lub gruntami zadrzewionymi i zakrzewionymi na użytkach rolnych.

Produkty rolne to towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim. Usługi rolnicze to usługi wymienione w załączniku nr 2 do ustawy.

W stanie sprawy Wnioskodawca wskazał, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Nie posiada on również statusu rolnika ryczałtowego. Wynika z tego, że Zainteresowany jest rolnikiem w potocznym znaczeniu tego słowa, nie zaś w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak stwierdził WSA w wyroku wydanym w niniejszej sprawie, w stosunku do spornych gruntów uchwałą Rady Gminy z dnia 4 września 2002 r. nastąpiła zmiana ich przeznaczenia z gruntów rolniczych na grunty pod zabudowę mieszkaniową i zagrodową. Następnie decyzją Wójta Gminy z dnia 28 listopada 2007 r. dokonano podziału nieruchomości na mniejsze działki gruntu. Tym samym sporny grunt przestał być użytkiem rolnym i stał się gruntem pod zabudowę mieszkaniową oraz zagrodową. Skoro zgodnie z definicją gospodarstwa rolnego tylko użytki rolne mogą służyć prowadzeniu działalności rolniczej, to grunt o przeznaczeniu budowlanym nie wchodzi w zakres wskazanej definicji. A zatem nie jest to grunt, który może być użytkowany przez rolnika w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług i być związany z działalnością rolniczą. Trudno także uznać, że grunt budowlany sprzedany przez rolnika objęty jest działalnością rolniczą. Taka działalność nie mieści się w definicji działalności rolniczej przewidzianej w art. 2 pkt 15 ustawy.

Wykluczając sprzedaż gruntów przeznaczonych pod zabudowę w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności rolniczej należy rozważyć wykonywanie przez niego innego rodzaju działalności gospodarczej, w szczególności działalności o charakterze handlowym.

W ocenie Sądu, okoliczności faktyczne sprawy nie dają podstawy do uznania Zainteresowanego za podmiot prowadzący działalność handlową.

Przede wszystkim należy zastanowić się nad oceną z punktu widzenia konsekwencji prawno-podatkowych przeniesienia części majątku przeznaczonego do wykonywania działalności rolniczej do majątku prywatnego Wnioskodawcy w związku ze zmianą przeznaczenia tych gruntów.

W tym miejscu trzeba zwrócić uwagę na treść art. 7 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym, przez dostawę towarów o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;
2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny

jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że przypadki przekazania towarów, o których mowa w przywołanym art. 7 ust. 2 ustawy mogą zostać uznane za odpłatną dostawę i podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT w sytuacji gdy spełnione zostaną następujące warunki: podmiot dokonujący przekazania jest podatnikiem VAT, towary będące przedmiotem przekazania stanowią składniki przedsiębiorstwa i podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia całości lub części podatku naliczonego.

W rozpoznawanej sprawie Wnioskodawca otrzymał wskazany grunt w drodze darowizny od rodziców w roku 1989 oraz nabył w drodze umowy sprzedaży w latach 1992 i 1995. Dokonując powyższych czynności Zainteresowany nie działał jako podatnik VAT. Stąd, przejście gruntu z działalności rolniczej Wnioskodawcy do jego majątku prywatnego nie będzie podlegało podatkowi VAT, ponieważ przy jego nabyciu nie przysługiwało mu prawo do odliczenia z tego tytułu podatku VAT. W konsekwencji stanowiąca następstwo powyżej wskazanych czynności sprzedaż działek budowlanych nie będzie podlegała VAT, gdyż jako dotycząca majątku prywatnego Zainteresowanego jest poza zakresem zastosowania tego podatku.

Wyraźnie podkreślił to ETS w orzeczeniu z dnia 4 października 1995 r. w sprawie C-291/92 ECR pomiędzy Finanzamt Ülzen a Dieter Armbrecht stwierdzając, że nawet jeśli podatnik w rozumieniu Dyrektywy sprzedaje majątek, którego część przeznaczył na cele inne niż związane z prowadzoną działalnością (usługową), i którą to część zarezerwował na cele prywatne, w odniesieniu do sprzedaży tej części nie występuje on jako podatnik, a transakcja taka nie podlega opodatkowaniu. W orzeczeniu tym Trybunał stwierdził ponadto, że w przypadku wyodrębnienia części nieruchomości do celów prywatnych rozróżnienie między częścią przeznaczoną na potrzeby działalności gospodarczej podatnika i częścią używaną do celów prywatnych musi opierać się na proporcji między wykorzystywaniem do celów prywatnych i do celów działalności gospodarczej w roku nabycia (...), nie zaś na kryterium podziału fizycznego. W uzasadnieniu omawianego wyroku wskazano, że w VI Dyrektywie brak jest przepisu uniemożliwiającego podatnikowi prowadzącemu działalność gospodarczą wyłączenie z systemu VAT części majątku przeznaczonego do celów prywatnych i że decyzja w tym zakresie jest suwerenną decyzją samego podatnika.

Oznacza to, że w ocenie ETS brak opodatkowania sprzedaży majątku prywatnego podatnika nie zakłóca zasady powszechności i neutralności podatku VAT, ani też nie powoduje zakłóceń w zakresie konkurencji.

W powoływanym już orzeczeniu z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał ponadto, że w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można bowiem pominąć, że pod pojęciem handel należy rozumieć dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży.

Z uwagi na okoliczności rozpoznawanej sprawy nie sposób Wnioskodawcy przypisać zamiaru częstotliwej sprzedaży gruntu otrzymanego w drodze darowizny w roku 1989 oraz nabytego w celu powiększenia gospodarstwa rolnego w latach 1992 i 1995. W świetle wskazanego orzeczenia NSA bez znaczenia dla kwalifikacji dokonywanych przez Zainteresowanego czynności pozostają natomiast późniejsze przekształcenia spornych gruntów, tj. zmiana ich przeznaczenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego czy podział geodezyjny.

Należy zauważyć, że z okoliczności wskazanych przez Wnioskodawcę nie wynika, aby podejmował on jakiekolwiek czynności, które mogłyby świadczyć o podjęciu przez niego aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkowałoby koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym dokonywane przez Zainteresowanego czynności mieszczą się w ramach zarządu majątkiem prywatnym niemającym cech działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Reasumując, dokonana przez Wnioskodawcę sprzedaż działek nie może być uznana za działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym Zainteresowany w odniesieniu do tych czynności (sprzedaży działek) nie występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji, tj. w dniu 23 grudnia 2008 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 528 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu