Temat interpretacji
Wyłączenie z opodatkowania sprzedaży działek gruntu.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów uwzględniając wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 stycznia 2012 r. sygn. akt I FSK 1809/11 (data wpływu 20 marca 2012 r.) oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 24 kwietnia 2012 r. sygn. akt I SA/Bd 237/12 (data wpływu prawomocnego wyroku 13 lipca 2012 r.) - stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 stycznia 2008 r. (data wpływu 8 stycznia 2008 r.), uzupełnionym w dniu 28 stycznia 2008 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania sprzedaży działek gruntu - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 8 stycznia został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 28 stycznia 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania sprzedaży działek gruntu.
W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny.
W sierpniu 1988 r., na podstawie umowy przekazania gospodarstwa rolnego, w trybie ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniach społecznych rolników indywidualnych i ich rodzin (Dz. U. nr 40, poz. 268 ze zm.), nabył Pan od swoich rodziców gospodarstwo rolne o powierzchni ok. 8 ha. W skład przejętego gospodarstwa rolnego wchodziła m. in. położona w W. działka o powierzchni ok. 3 ha. Przedmiotowa nieruchomość rolna wykorzystywana była do produkcji roślinnej (zboża, warzywa). We wrześniu 2006 r. Rada Gminy uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej obejmujący ww. działkę gruntu. Przedmiotem ustaleń planu był teren przeznaczony pod zabudowę mieszkaniową z uzupełniającą funkcją usług podstawowych i rzemiosła nieuciążliwego. W marcu 2007 r. Wójt Gminy wydał postanowienie w sprawie podziału przedmiotowej nieruchomości na 20 działek budowlanych, z których dotąd sprzedał Pan 9 kilku nabywcom, a uzyskane ze sprzedaży środki przeznaczył na specjalizację posiadanego gospodarstwa rolnego. Sprzedane działki nie były uzbrojone, ani reklamowane na rynku nieruchomości, a nabywcy sami bezpośrednio się zgłaszali w sprawie zakupu. Jest Pan rolnikiem i nigdy nie prowadził działalności gospodarczej. Użytkowanie ww. nieruchomości stało się dla bezpośrednio sąsiadujących mieszkańców domków jednorodzinnych uciążliwe ze względu na hałas, woń i oprysk środkami chemicznymi. Od czasu przejęcia gospodarstwa rolnego po rodzicach nie nabywał Pan innych nieruchomości. W latach 20032004 zbył 3 działki o przeznaczeniu mieszkaniowo- rzemieślniczym.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy jako rolnik indywidualny, nieprowadzący działalności gospodarczej, niebędący podatnikiem podatku od towarów i usług, musi Pan uiścić podatek od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną z uzupełniającą funkcją usług podstawowych i rzemiosła nieuciążliwego...
Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż przedmiotowych działek nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ 20 lat temu przejął od rodziców gospodarstwo rolne nie mając zamiaru sprzedaży, lecz teraz użytkowanie nieruchomości w sposób zamierzony jest uciążliwe dla sąsiadów w licznych domkach jednorodzinnych. Wskazał Pan, że zgodnie z orzeczeniem NSA (sygn. akt I FPS 3/07), osoba fizyczna, która sprzedaje kilka działek budowlanych należących do jej osobistego majątku, nie staje się automatycznie podatnikiem podatku od towarów i usług, ponieważ nie prowadzi działalności gospodarczej. Dodał, iż sama częstotliwość wykonywania czynności polegającej na sprzedaży działek budowlanych nie decyduje o byciu podatnikiem.
W interpretacji indywidualnej z dnia 27 marca 2008 r. nr ITPP2/443-9/08/AW oceniono Pana stanowisko jako nieprawidłowe.
Nie zgadzając się z treścią wydanej interpretacji, po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, złożył Pan skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który postanowieniem z dnia 13 października 2008 r. przekazał sprawę do rozpoznania według właściwości Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Bydgoszczy.
Wyrokiem z dnia 16 grudnia 2008 r. sygn. akt I SA/Bd 685/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, podzielając stanowisko organu, oddalił skargę.
W skardze kasacyjnej z dnia 13 lutego 2009 r. zakwestionował Pan stanowisko sądu I instancji. Wyrokiem z dnia 27 stycznia 2012 r. sygn. akt I FSK 1809/11 Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Bydgoszczy. W uzasadnieniu wyroku Sąd, powołując się na orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10), jak również wyrok NSA z dnia 10 listopada 2011 r. sygn. akt. I FSK 1668/11 wskazał m.in., że konieczne jest ustalenie, czy dokonując sprzedaży gruntu budowlanego działał Pan w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, a nie w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zaznaczył, że za istotne należy uznać takie elementy, jak stopień aktywności zainteresowanego w zakresie obrotu nieruchomościami, który wskazuje, czy angażuje on środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w ramach prowadzenia działalności gospodarczej. NSA podniósł, że liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić decydującego kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Natomiast dla ustalenia zawodowego profilu działalności istotne będą takie okoliczności, jak ewentualne uzbrojenie teren, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia oraz wykonywanie działalności gospodarczej w tym zakresie w sposób profesjonalny i ciągły.
W dniu 20 marca 2012 r. do tut. organu wpłynął ww. wyrok wydany przez Naczelny Sąd Administracyjny.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, w wyniku ponownego rozpoznania sprawy, w wyroku z dnia 24 kwietnia 2012 r. sygn. akt I SA/Bd 237/12, uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną. Wskazał, że za Naczelnym Sądem Administracyjnym należy stwierdzić, iż w rozstrzygnięciu przedmiotowego zagadnienia istotne są tezy wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. Mając powyższe na uwadze podniósł, że nie można przypisać Panu zbywania działek w ramach działalności gospodarczej, gdyż z przedstawionych we wniosku okoliczności nie wynika, aby przejawiał Pan jakakolwiek aktywność w zakresie obrotu działkami, podobną do aktywności producentów, handlowców i usługodawców, a fakty powołane we wniosku oraz jego uzupełnieniu dość jednoznacznie wskazują na wykonywanie wyłącznie czynności związanych z prawem własności majątku prywatnego.
W dniu 14 maja 2012 r. do tut. organu wpłynęło ww. orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 24 kwietnia 2012 r., opatrzone klauzulą prawomocności.
W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 stycznia 2012 r. - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terenie kraju.
Towarami - w świetle art. 2 pkt 6 ww. ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Art. 7 ust. 1 ustawy określa, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Zaznaczenia wymaga fakt, iż nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 powołanej wyżej ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że osoba fizyczna nieprowadząca regularnej, czy zorganizowanej działalności gospodarczej, dokonująca jednorazowej lub okazjonalnych transakcji, nie występuje w charakterze podatnika od towarów i usług. Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego (np. działek gruntu), a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
W przedmiocie opodatkowania sprzedaży działek wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby (C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (C-181/10). Udzielając odpowiedzi na postawione pytania prejudycjalne Trybunał wskazał, iż czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalności gospodarczą. Podobnie, zdaniem Trybunału, okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Jednocześnie Trybunał wyjaśnił, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu, na działaniach marketingowych. Trybunał podkreślił, że działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Z treści złożonego wniosku wynika, że w sierpniu 1988 r., na podstawie umowy przekazania gospodarstwa rolnego, w trybie ustawy o ubezpieczeniach społecznych rolników indywidualnych i ich rodzin, nabył Pan od rodziców gospodarstwo rolne, w skład którego wchodziła m. in. działka o powierzchni ok. 3 ha. Przedmiotowa nieruchomość rolna wykorzystywana była do produkcji roślinnej (zboża, warzywa). We wrześniu 2006 r. Rada Gminy uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej obejmujący ww. działkę gruntu. Przedmiotem ustaleń planu był teren przeznaczony pod zabudowę mieszkaniową z uzupełniającą funkcją usług podstawowych i rzemiosła nieuciążliwego. W marcu 2007 r. Wójt Gminy wydał postanowienie w sprawie podziału przedmiotowej nieruchomości na 20 działek budowlanych, z których dotąd sprzedał Pan 9 kilku nabywcom, a uzyskane ze sprzedaży środki przeznaczył na specjalizację posiadanego gospodarstwa rolnego. Sprzedane działki nie były uzbrojone, ani reklamowane na rynku nieruchomości, a nabywcy sami bezpośrednio się zgłaszali w sprawie zakupu. Jest Pan rolnikiem i nigdy nie prowadził działalności gospodarczej. Od czasu przejęcia gospodarstwa rolnego po rodzicach nie nabywał Pan innych nieruchomości. W latach 20032004 zbył 3 działki o przeznaczeniu mieszkaniowo- rzemieślniczym.
Mając na uwadze powyższe oraz brzmienie powołanych regulacji prawnych stwierdzić należy, iż z przedstawionych okoliczności nie wynika, aby w związku ze sprzedażą działek gruntu działał Pan w charakterze handlowca. Nie dokonywał Pan bowiem czynności wskazujących na zbycie gruntów w ramach profesjonalnego obrotu nieruchomościami, w szczególności nie podjął Pan czynności tego typu, jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, ani działań marketingowych charakterystycznych dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Nabycie gruntu w ramach przejęcia gospodarstwa od rodziców i podział jego części na działki w celu sprzedaży nie wypełnia przesłanek działalności handlowej.
Jednocześnie zaznaczyć należy, iż niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny, co oznacza, iż w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Reasumując należy stwierdzić, mając również na uwadze aktualne orzecznictwo sądowe
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Wniosek ORD-IN
Treść w pliku PDF 2 MB
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy