Temat interpretacji
Usług świadczonych przez Wnioskodawcę polegające na udostępnienie urządzenia diagnostycznego oraz oprogramowania serwerowego za pomocą sieci Internet, przesłaniu poprzez siec Internet danych z badania pacjenta z urządzenia na serwer Spółki, automatycznej analizie danych z badania przez system serwerowy, analizie i opisie wyników badania przez technika medycznego, udostępnieniu danych, wyników i opisu badania lekarzowi/podmiotowi medycznemu świadczonych na terenie przedsiębiorstwa Wnioskodawcy nie można uznać za usługi w zakresie opieki medycznej świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw. Tym samym zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 18a w przedmiotowej sytuacji nie znajdzie zastosowania. Zatem usługi będące przedmiotem wniosku podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stawką podatku w wysokości 23%, zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, bowiem jak wykazano powyżej, nie zostały spełnione przesłanki umożliwiające objęcie tych usług zwolnieniem od podatku, w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 18, pkt 18a, pkt 19 i pkt 19a ustawy.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 17.10.2011 r. (data wpływu 19.10.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z VAT badań telemedycznych jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 19.10.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z VAT badań telemedycznych.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.
Sp. z o.o. jest firmą świadczącą usługi telemedyczne dla lekarzy indywidualnych oraz podmiotów medycznych. Spółka samodzielnie stworzyła urządzenie diagnostyczne pozwalające na zapisanie parametrów życiowych pacjenta podczas badania w domu oraz ich automatyczne przesłanie na serwer spółki. Częścią systemu diagnostycznego jest również oprogramowanie umieszczone na serwerze umożliwiające analizę zgromadzonych danych oraz osoba technik medyczny opisujący wyniki badania. Sama diagnoza dotycząca dalszego leczenia stawiana jest również przy pomocy systemu serwerowego jednak samodzielnie przez lekarza prowadzącego danego pacjenta, który zlecił badanie i który jest faktycznym klientem spółki.
Badania wykonywane są podczas snu gdyż w głównej mierze dotyczą schorzeń ujawniających się podczas spoczynku. Klientami są wyłącznie lekarze i podmioty medyczne w rozumieniu właściwych ustaw. Zakres świadczonej przez I usługi obejmuje: udostępnienie urządzenia diagnostycznego, udostępnienie oprogramowania serwerowego za pomocą sieci Internet, przesłanie poprzez sieć Internet danych z badania pacjenta z urządzenia na serwer Spółki, automatyczną analizę danych z badania przez system serwerowy, analizę i opis wyników badania przez technika medycznego, udostępnienie danych, wyników i opisu badania lekarzowi/podmiotowi medycznemu.
Badania telemedyczne prowadzone przez firmę są zatem realizowane zdalnie, tzn. odczyt danych jest w domu pacjenta, a cała analiza i opis badania, czyli faktyczna usługa Spółki, prowadzona jest w firmie. Celem świadczonych przez Wnioskodawcę usług jest dostarczenie lekarzom/podmiotom medycznym informacji umożliwiających profilaktykę, ochronę, zachowanie i utrzymanie zdrowia pacjenta, gdyż diagnozowane schorzenia mogą prowadzić do niepełnosprawności lub śmierci pacjentów gdy nie są leczone.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy wyżej wymienione usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz zoz-ów od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 1 lipca 2011 r. oraz po tym dniu są zwolnione z VAT, czy też opodatkowane stawką 23%.
Zdaniem Wnioskodawcy, Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez dostawę towarów, w świetle art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Natomiast, przez świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy (...).
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 cyt. ustawy. Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 18 cyt. ustawy, obowiązującego od 1 stycznia do 30 czerwca 2011 r., zwolnione od podatku były usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej.
Na podstawie ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332) dodano do ustawy obowiązujący od dnia 1 kwietnia 2011 r. przepis art. 43 ust 1 pkt 18a, zgodnie z którym zwolnione od podatku od towarów i usług były również usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz zakładów opieki zdrowotnej na ich terenie.
Stosownie do art. 6 ww. ustawy Prawo o miarach, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r. podatnik może stosować zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a, 19, 19a i 22 ustawy.
Powyższe przepisy stanowią implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. b) i lit c) Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347), zgodnie z którym zwolnieniu od podatku przez państwa członkowskie podlegają opieka szpitalna i medyczna oraz ściśle z nimi związane czynności podejmowane przez podmioty prawa publicznego lub, na warunkach socjalnych porównywalnych do stosowanych w odniesieniu do instytucji prawa publicznego, przez szpitale, ośrodki medyczne i diagnostyczne oraz inne odpowiednio uznane placówki o podobnym charakterze, a także świadczenie opieki medycznej w ramach zawodów medycznych paramedycznych, określonych przez zainteresowane państwo członkowskie. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE wskazuje, że pojęcia dotyczące zwolnień należy interpretować w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.
Jeśli chodzi w szczególności o zwolnienie przewidziane w art. 132 Dyrektywy, to z orzecznictwa wynika, że pojęcie opieka medyczna dotyczy świadczeń medycznych, które służą diagnozie, opiece oraz, w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Cel usługi medycznej określa, czy powinna ona korzystać ze zwolnienia; jeżeli z kontekstu wynika, że jej głównym celem nie jest ochrona, utrzymanie bądź przywrócenie zdrowia, lecz inny cel, to wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania. Innymi słowy aby podlegać zwolnieniu świadczenie powinno mieć cel terapeutyczny, tym samym liczy się nie charakter usługi, ale jej cel.
Zdefiniowanie w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 18, pkt 19a, pkt 19 i pkt 19a ustawy o podatku od towarów i usług zakresu zwolnienia przez zawężenie go wyłącznie do usług opieki medycznej służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia odpowiada co do zasady używanym przez Trybunał Sprawiedliwości UE określeniom postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz, w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych. Ponadto z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, że ze zwolnienia mogą korzystać również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok w sprawie Unterpertinger, C-212/01, pkt 40) Zgodnie z orzeczeniem w tej sprawie celu terapeutycznego nie należy określać w sposób szczególnie wąski, świadczenie profilaktycznych usług medycznych może być również zwolnione od podatku nawet jeśli okaże się że osoby, które są poddane badaniom lub innym zabiegom medycznym o charakterze profilaktycznym nie cierpią na żadną chorobę lub anomalię zdrowotną. W tym samym orzeczeniu Trybunał stwierdza analizy laboratoryjne, których wykonanie (...) jest zalecane przez lekarzy ogólnych w ramach sprawowanej przez nich opieki medycznej, mogą przyczynić się do utrzymywania dobrego stanu zdrowia ludzi, ponieważ podobnie jak w przypadku wszelkich świadczeń medycznych wykonywanych zapobiegawczo ich celem jest poddanie pacjentów obserwacji i badaniom zanim zaistnieje konieczność poddania ich diagnozie, leczeniu czy też wyleczeniu z ewentualnej choroby.
Z dniem 1 stycznia 2011 r., ustawodawca odstąpił w tym zakresie od posługiwania się klasyfikacjami statystycznymi zastępując je formą opisową wskazując na ich cechy, charakter i okoliczności wykonania. Zasadniczym powodem odejścia od stosowania klasyfikacji statystycznych przy określaniu zakresu zwolnień od podatku było zapewnienie pełniejszej implementacji przepisów unijnych, w szczególności dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.
Stosownie do art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991r. o zakładach opieki zdrowotnej, świadczeniem zdrowotnym były działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania, w szczególności związane z:
- badaniem i poradą lekarską
- leczeniem;
- badaniem i terapią psychologiczną;
- rehabilitacją leczniczą;
- opieką nad kobietą ciężarną i jej płodem, porodem, połogiem oraz nad noworodkiem;
- opieką nad zdrowym dzieckiem;
- badaniem diagnostycznym, w tym z analityką medyczną
- pielęgnacją chorych;
- pielęgnacją niepełnosprawnych i opieką nad nimi;
- .opieką paliatywno-hospicyjną;
- orzekaniem i opiniowaniem o stanie zdrowia;
- zapobieganiem powstawaniu urazów i chorób poprzez działania profilaktyczne oraz szczepienia ochronne;
- czynnościami technicznymi z zakresu protetyki i ortodoncji;
- czynnościami z zakresu zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze.
Przepisy ustawy ani nie posługiwały się pojęciem świadczenia zdrowotnego (które to pojęcie definiuje ustawa o zakładach opieki zdrowotnej), ani też nie odsyłały w zakresie samego zdefiniowania usług opieki medycznej podlegających zwolnieniu do przepisów ww. ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.
Przy definiowaniu zwolnienia usług w zakresie opieki medycznej, oparto się przede wszystkim na przepisach Dyrektywy oraz orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE. Pojęcia służące () zachowaniu ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia rzeczywiście odpowiadają tym zawartym w definicji świadczenia zdrowotnego (określonej w art. 3 ww. ustawy o zakładach opieki zdrowotnej). Jednakże takie zdefiniowanie zakresu opieki medycznej podlegającej zwolnieniu odpowiada używanym przez Trybunał UE określeniom postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych. Podkreślić należy, że w definicji zawartej w ustawie o podatku od towarów i usług wskazano na działania służące profilaktyce - choć taki element nie został zawarty w definicji świadczenia zdrowotnego w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej. Okoliczność ta wyraźnie wskazuje, że podstawą do zdefiniowania zakresu usług opieki medycznej podlegających zwolnieniu było w pierwszej kolejności orzecznictwo unijne (a nie przepisy krajowe).
Pomocnym w zrozumieniu charakteru zwolnienia od podatku VAT usług w zakresie ochrony zdrowia, jest bogate orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, który przykładowo w sprawie Peter d Ambrumenil Disput Resolution Services Ltd, (C-307/0l, pkt 60), wyraźnie wskazał, że to właśnie cel świadczenia usługi medycznej wyznacza to, czy winna ona zostać zwolniona od VAT. Dlatego też, jeśli z okoliczności w jakich świadczona jest taka usługa medyczna wynika, że jej głównym celem nie jest ochrona, w tym zachowanie, jak i odratowanie ludzkiego zdrowia, a raczej jest nim dostarczenie wiadomości specjalnych potrzebnych dla podjęcia decyzji, która będzie miała prawne konsekwencje, usługa ta nie podlega zwolnieniu z art. 13A(l)(c) Szóstej Dyrektywy. Zgodnie z pkt 61 ww. wyroku, gdy usługa medyczna polega na sporządzeniu specjalistycznego raportu medycznego, oczywistym jest to, że dla wykonania tej usługi konieczne są specjalistyczne kwalifikacje i wiedza medyczna osoby oraz to, że może łączyć się z czynnościami typowymi dla zawodu medycznego, takimi jak badanie pacjenta czy analiza medycznej historii, wówczas głównym celem tej usługi nie jest ochrona, w tym zachowanie, jaki odratowanie zdrowia osoby, do której raport się odnosi. Taka usługa, której celem jest dostarczenie odpowiedzi na pytania postawione w zleceniu sporządzenia raportu, jest wykonywana w celu umożliwienia osobie trzeciej podjęcia decyzji pociągającej za sobą prawne konsekwencje dla osoby zainteresowanej lub innych osób. Prawdą jest to, że taki specjalistyczny medyczny raport może być sporządzony na żądanie osoby zainteresowanej i może pośrednio przyczynić się do ochrony zdrowia tej osoby poprzez wykrycie nowego problemu zdrowotnego lub poprzez skorygowanie wcześniejszej diagnozy, jednakże główny cel każdej usługi tego typu polega na spełnieniu prawnego lub umownego warunku wymaganego przez inne podmioty w ramach procesu podejmowania określonych decyzji. Taka usługa medyczna nie może korzystać ze zwolnienia z art. 13(A)(l)(c). Ponadto, w myśl pkt 64 wyroku w sprawie C-307/0l, gdy zaświadczenie o stanie zdrowia jest wymagane przez osobę trzecią jako warunek poprzedzający wykonywanie przez osobę zainteresowaną określonej działalności zawodowej lub wykonywanie określonej czynności zależnej od pełnej fizycznej zdolności tej osoby, głównym celem tej usługi świadczonej przez lekarza jest dostarczenie osobie trzeciej elementu koniecznego dla podjęcia określonej decyzji. Taka usługa medyczna nie ma zasadniczo na celu ochrony zdrowia osób, które zamierzają wykonywać określone rodzaje działalności, nie może więc być objęta zwolnieniem z art. 13A(l)(c). Należy również podkreślić, iż stosownie do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE, forma świadczenia usług w zakresie opieki medycznej pozostaje bez znaczenia, Trybunał Sprawiedliwości UE stwierdził bowiem wyraźnie w wyroku C 141/00 w sprawie Kügler że: art. 13(A)(1)(c) szóstej dyrektywy definiuje transakcje zwolnione z podatku przez odniesienie do charakteru świadczonych usług bez wspominania o formie prawnej osoby, która je świadczy. Przepis ten nie wymaga, by usługi medyczne były świadczone przez podatnika o konkretnej formie prawnej, aby objąć je zwolnieniem, Spełnione muszą być tylko dwa warunki: musi to obejmować usługi medyczne i muszą one być świadczone przez osoby posiadające konieczne kwalifikacje zawodowe.
Zasada neutralności podatkowej wyklucza, między innymi, że podmioty prowadzące działalność gospodarczą w takim samym zakresie (taką samą) są traktowane odmiennie jeśli chodzi o pobieranie podatku VAT. Wynika z tego, ze zasada ta zostałaby pominięta, jeśli możliwość skorzystania ze zwolnienia przewidzianego dla świadczenia opieki medycznej, o którym mowa w art. 1 3(A)(1)(c) zależałaby od formy prawnej, pod jaką podatnik prowadzi działalność gospodarczą.
Wykładnię, iż zwolnienie nie zależy od formy prawnej podatnika świadczącego usługi medyczne lub paramedyczne, potwierdza pkt 45 wyroku C-106/05 (orzeczenie z dnia 8 czerwca 2006r. w sprawie L.u.P GmbH): Wystarczy w tym zakresie zauważyć, że jak wynika z samej treści art. 13 część A ust. 2 szóstej dyrektywy, warunki wymienione w lit. a) tego ustępu mogą mieć zastosowanie wyłącznie do świadczeń opieki medycznej, które zostały zawarte w ust. 1 lit b) tego artykułu, a nie do opieki, która została zwolniona z opodatkowania na mocy ust. 1 lit. c) tego artykułu. Ponadto ten ostatni przepis nie uzależnia przyznania zwolnienia z opodatkowania ww. opieki od tego, czy podmiot lub instytucja zapewniająca taką opiekę ma status publicznoprawny albo też są oficjalnie uznane przez dane państwo członkowskie, lecz od tego, czy świadczy ona taką opiekę w ramach wykonywania zawodów medycznych i paramedycznych określonych przez ustawodawstwo krajowe (ww. wyrok w sprawie Solleveld i van den Hout-van Eijnsbergen, pkt 23).
Wnioskodawca wykonuje badania diagnostyczne dla Zakładów Opieki Zdrowotnej lekarzy oraz podmiotów leczniczych, które mają na celu wykrycie m. in. chorób związanych z zaburzeniami oddychania podczas snu, czyli mają na celu profilaktykę, zachowanie i poprawę zdrowia pacjentów. Badania te są przeprowadzane i opisywane przez wykwalifikowany personel. Biorąc pod uwagę przywołane przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz Dyrektywy 112, a także orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości należy uznać, iż wykonanie badań telemedycznych stanowi integralną część opieki medycznej nad pacjentem, bez której nie może być mowy o ochronie, w tym o utrzymaniu bądź przywróceniu dobrego stanu zdrowia, osób zgłaszających się do ZOZ. Innymi słowy opieka medyczna w rozumieniu zespołu czynności funkcjonalnie skierowanych na utrzymanie bądź przywrócenie dobrego stanu zdrowia stanowi ciąg czynności których celem jest utrzymanie bądź przywrócenie dobrego stanu zdrowia - obejmujący na wstępie czynności polegające na obserwacji i badaniu, a następnie ewentualnie na diagnozie i leczeniu. Usługi te są świadczone dla podmiotów leczniczych na ich terenie.
Podkreślenia wymaga, iż nie jest istotne czy usługa jest wykonywana na podstawie zlecenia badania od lekarza, ale istotny jest cel świadczonej usługi. Ze zwolnienia z opodatkowania korzystają wyłącznie usługi służące celom określonym w art. 43 ust. 1 pkt 19 cyt. ustawy. Istotne zatem jest określenie, czy przeprowadzane badanie jest rzeczywiście badaniem diagnostycznym. Niewątpliwie usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotów leczniczych są badaniami diagnostycznymi. W ocenie Wnioskodawcy badania telemedyczne korzystają zatem z przedmiotowego zwolnienia. Podobnie w porównywalnych stanach faktycznych uznali w wydanych interpretacjach: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie ( 2011 07.12., sygn. IPPP2/443-662/11-4/JO) oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (2011.07.12, sygn. IBPP4/443-586/11/ JP ).
Zdaniem Wnioskodawcy usługi opisane w stanie faktycznym od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca 2011 roku nie były objęte zwolnieniem określonym w art. 43 ust. 18a ustawy o podatku od towarów i usług ze względu na świadczenie usług w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywróceniu i poprawie zdrowia gdyż były świadczone na rzecz ZOZ i innych podmiotów leczniczych na ich terenie. Zgodnie bowiem z art. 28b ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika podatku VAT (czyli też na rzecz podmiotów leczniczych) jest miejsce siedziby podatnika. Z powyższego wynika, że ww. usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotów leczniczych ZOZ są świadczone w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług w miejscu siedziby/prowadzenia działalności podmiotów leczniczych ZOZ, a więc były i są nadal zwolnione z podatku VAT. Reasumując powyższe, usługi świadczone przez I. od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca 2011 r., podlegały zwolnieniu z VAT.
Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej wprowadziła zmianę do ustawy o VAT. Od dnia 1 lipca 2011 roku przepisy stanowią, że zwolnieniu z VAT podlegają
- usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze;
- usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw, w których wykonywana jest działalność lecznicza;
- usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:
- lekarza i lekarza dentysty,
- pielęgniarki i położnej,
- medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654)-tj. wykonywanych przez osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoby legitymujący się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny;
- psychologa;
Ustawa o działalności leczniczej stanowi, że podmiotami leczniczymi są m.in. przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.) we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej w zakresie, w jakim wykonują działalność leczniczą.
Działalność lecznicza natomiast polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, a także na promocji zdrowia lub realizacji zadań dydaktycznych i badawczych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia, w tym wdrażaniem nowych technologii medycznych oraz metod leczenia.
Wnioskodawca jest zdania, że usługi świadczone przez I. mimo zmiany przepisów regulujących działalność leczniczą mieszczą się w pojęciu działalności leczniczej. W związku z tym, iż przepisy w zakresie miejsca świadczenia usług się nie zmieniły, należy uznać, iż usługi Wnioskodawcy są świadczone na terenie przedsiębiorstw podmiotów leczniczych, a zatem podlegają zwolnieniu od podatku VAT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Natomiast przez świadczenie usług w świetle art. 8 ust. 1 ustawy rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().
Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jak stanowi art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.
Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r., zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.
Powyższy przepis do dnia 30 czerwca 2011 r. miał następujące brzmienie: zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej.
Jednocześnie tut. Organ zaznacza, iż z dniem 1 kwietnia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332). Na podstawie art. 1 pkt 13 lit. a ww. ustawy, po pkt 18 dodano do ustawy pkt 18a.
I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r. nadanym ww. ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw, w których wykonywana jest działalność lecznicza.
Do dnia 30 czerwca 2011 r. powyższy przepis obowiązywał w następującym brzmieniu: zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz zakładów opieki zdrowotnej na ich terenie.
Ponadto, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, w brzmieniu nadanym ww. ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, zwolnieniu podlegają usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:
- lekarza i lekarza dentysty,
- pielęgniarki i położnej,
- medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654),
- psychologa.
Z kolei w okresie od dnia 1 kwietnia 2011 r. do dnia 30 czerwca 2011 r. powyższy przepis miał następujące brzmienie: zwolnieniu podlegają usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywanych zawodów:
- lekarza i lekarza dentysty,
- pielęgniarki i położnej,
- medycznych, o których mowa w art. 18d ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89, ze zm.),
- psychologa.
Stosownie do art. 43 ust. 17 ustawy, zwolnienia, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
- nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
- ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
Jednocześnie należy zaznaczyć, że w myśl art. 6 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r. podatnik może stosować zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a, 19, 19a i 22 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
Z powyższych przepisów wynika, że zwolnieniu od podatku podlegają usługi opieki medycznej, które spełniają określone warunki służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz świadczone są przez konkretne, wymienione przez ustawodawcę podmioty (podmioty lecznicze oraz świadczone w ramach wykonywanych zawodów lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa i medycznych, o których mowa w ww. ustawie o działalności leczniczej). Zatem powyższe zwolnienie ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.
Należy zauważyć, że powyższe zwolnienie odnosi się do usług w zakresie opieki medycznej oraz dostawy towarów i usług ściśle z tymi usługami związanych świadczonych przez podmioty lecznicze (pkt 18) oraz świadczonych na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw, w których wykonywana jest działalność lecznicza (pkt 18a).
Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, że zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, w analizowanej sytuacji nie ma zastosowania, gdyż odnosi się ono do usług świadczonych przez podmioty lecznicze. Natomiast z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca nie posiada statusu podmiotu leczniczego, wykonuje natomiast przedmiotowe usługi na rzecz tych podmiotów.
Analizując zwolnienie od podatku usług świadczonych przez Zainteresowanego, należy odwołać się więc do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 18a oraz do przepisu art. 132 ust. 1 lit. b) i c) Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.), zgodnie z którym zwolnieniu od podatku przez państwa członkowskie podlegają opieka szpitalna i medyczna oraz ściśle z nimi związane czynności podejmowane przez podmioty prawa publicznego lub, na warunkach socjalnych porównywalnych do stosowanych w odniesieniu do instytucji prawa publicznego, przez szpitale, ośrodki medyczne i diagnostyczne oraz inne odpowiednio uznane placówki o podobnym charakterze, a także świadczenie opieki medycznej w ramach zawodów medycznych i paramedycznych, określonych przez zainteresowane państwo członkowskie.
W tym miejscu podkreślić należy, iż z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, że zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich i które należy postrzegać w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT (wyrok C-473/08 w sprawie Eulitz, pkt 25). Ponadto, jak również wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości UE w swym orzecznictwie: pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 VI Dyrektywy (obecnie art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE Rady) powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.
Zauważyć należy, że definicja opieki medycznej nie została zawarta ani w krajowych, ani we wspólnotowych przepisach podatkowych. W tym zakresie należy szukać wyjaśnienia tych pojęć w bogatym dorobku orzecznictwa wspólnotowego.
W odniesieniu do powołanych wyżej przepisów Dyrektywy ukształtowała się wspólnotowa linia orzecznicza. I tak w wyroku w sprawie L.u.P. GmbH (C-106/05, pkt 27) Trybunał stwierdził, iż pojęcia opieki medycznej oraz świadczeń opieki medycznej () odnoszą się do usług, które służą diagnozie, opiece oraz, w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Pojęcie to zdefiniowano również w wyroku w sprawie d´Ambrumenil (C-307/01, pkt 57), gdzie podkreślono, iż pojęcia świadczenia opieki medycznej nie można interpretować w sposób, który obejmuje świadczenia medyczne realizowane w innym celu niż postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych.
Analizując przedstawione powyżej regulacje zauważyć należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 18a i pkt 19 ustawy, pojęcie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia odpowiada określeniom używanym przez ETS postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych. W pojęciu tym zawierają się również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok w sprawie Unterpertinger, C-212, pkt 40).
Warto przywołać tu ugruntowane stanowisko Trybunału Sprawiedliwości UE, że zwolnienia (zawarte w art. 132 Dyrektywy) stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego i mają na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu VAT w poszczególnych państwach członkowskich (np. wyrok C-307/01, pkt 52). Oznacza to, że zakres przedmiotowy zwolnień zawartych w art. 132 Dyrektywy powinien być taki sam we wszystkich krajach członkowskich.
Należy podkreślić, iż ani przytoczone przepisy Dyrektywy, ani orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE nie dają podstaw do tego, aby zakresem opieki medycznej podlegającej zwolnieniu objąć wszystkie działania medyczne wynikające z procesu leczenia. Zatem czynności, których celem nie jest ochrona zdrowia nie mogą być uznane za świadczenia opieki medycznej i nie mogą podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług. Stanowisko takie wynika z wyroku w sprawie C-212/01.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie Margarete Unterpringer vs Pensionsversicherungsanstalt der Arbiter C-212/01 stwierdził, iż () to cel usługi medycznej decyduje o tym, czy powinna ona być zwolniona z podatku VAT. Dlatego też, jeśli kontekst, w jakim taka usługa jest wykonywana, pozwala ustalić, że jej głównym celem nie jest ochrona zdrowia, włączając w to utrzymanie lub przywrócenie zdrowia, lecz udzielanie porad wymaganych przed podjęciem decyzji wywołujących skutki prawne, zwolnienie nie ma zastosowania do takiej usługi.
Również z orzeczenia C-384/98 wynika, że preferencji podlegać mogą jedynie te usługi, które mają cel terapeutyczny, bądź profilaktyczny, a nie podlegają mu takie, które mają charakter czysto ekspercki i doradczy (np. orzekanie o stanie zdrowia dla potrzeb przyznania renty, bądź dla instytucji ubezpieczeniowych dla ustalenia wysokości składki ubezpieczenia na życie).
W art. 132 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE wskazano, że zwolnienie dotyczy jedynie czynności ściśle związanych z podstawowymi usługami objętymi zwolnieniem, którym jak wynika z powyższej analizy powinien przyświecać cel terapeutyczny. W zakresie pojęcia czynności ściśle związane z opieką szpitalną i medyczną powinny zatem mieścić się wyłącznie świadczenia, których realizacja jest niezbędna dla osiągnięcia celu terapeutycznego opieki szpitalnej i medycznej. Prawidłowość takiej interpretacji znajduje potwierdzenie w orzecznictwie ETS. Zdaniem Trybunału, zwolnienie obejmuje czynności pobierania i przesyłania próbek do analizy laboratoryjnej. Bez tych czynności nie byłoby bowiem możliwe dokonanie analizy spełniają one zatem warunek bezpośredniego związku z czynnością główną (analiza laboratoryjna), której przyświeca cel terapeutyczny wyrok ETS z dnia 11 stycznia 2001 r. w sprawie Commision of the European communities v French Republic, C-76/99.
Omawiane na wstępie zwolnienia odnoszą się do świadczeń, które mają bezpośrednio na celu diagnozę, opiekę lub terapię. W przypadku jedynie hipotetycznego związku świadczenia ze wskazanymi celami, zwolnienie nie przysługuje. Powyższe stanowisko wyraził Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku w sprawie Future Heath Technologies sygn. C-86/09. Przedmiotem rozstrzygnięcia Trybunału była kwestia objęcia zwolnieniem z VAT czynności polegających na wysyłce zestawu do poboru krwi pępowinowej noworodka oraz na analizie i przetwarzaniu tej krwi, a także na konserwacji komórek macierzystych w celu ewentualnego przyszłego wykorzystania jej w celach terapeutycznych. Trybunał uznał, że jeżeli powyższe czynności maja jedynie zagwarantować, że szczególny środek będzie dostępny w celu leczenia medycznego w hipotetycznej sytuacji, gdy stanie się on niezbędny (), to takie czynności () nie są objęte zakresem pojęcia opieka szpitalna i medyczna, znajdującego się w art. 132 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112, ani zakresem pojęcia świadczenie opieki medycznej znajdującego się w art. 132 ust. 1 lit c) tej Dyrektywy. Inaczej by było gdyby analiza krwi pępowinowej rzeczywiście miała na celu umożliwienie dokonania diagnozy lekarskiej ().
Dodatkowo Rzecznik Generalny w sprawie C-262/08 zauważył, iż usługi są ściśle związane z opieką medyczną (leczeniem szpitalnym i medycznym) jedynie wówczas, gdy są one rzeczywiście świadczone jako usługi pomocnicze względem takiej opieki świadczonej pacjentom jako świadczenie główne, tylko wówczas jeżeli wpisują się one w logiczny sposób w ramy świadczenia tejże opieki i stanowią w procesie świadczenia tejże opieki niezbędny etap, aby osiągnąć cele terapeutyczne, którym służą, gdyż jedynie takie usługi mogą mieć wpływ na koszty opieki zdrowotnej, która staje się dostępna w drodze zwolnienia od podatku.
Ponadto, jak zauważył Rzecznik Generalny w sprawie C-262/08: Cel usługi medycznej określa, czy powinna ona korzystać ze zwolnienia; jeżeli z kontekstu wynika, że jej głównym celem nie jest ochrona, utrzymanie bądź przywrócenie zdrowia, lecz inny cel, to wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania. Rzecznik zauważa również, że: działalność, którą uznano za części składowe opieki medycznej (leczenia medycznego), obejmuje: opiekę terapeutyczną jako część usługi ambulatoryjnej świadczonej przez wykwalifikowane pielęgniarki; leczenie psychoterapeutyczne świadczone przez wykwalifikowanych psychologów; prowadzenie badań lekarskich bądź pobieranie krwi lub innych próbek do badania pod kątem występowania choroby, na rzecz pracodawców lub ubezpieczycieli, albo poświadczanie zdolności medycznej do odbycia podróży, jeżeli celem tych usług zasadniczo pozostaje ochrona zdrowia zainteresowanych osób; oraz badania medyczne umożliwiające obserwację i zbadanie pacjentów, zanim zajdzie konieczność diagnozowania, rozciągnięcia opieki bądź leczenia potencjalnej choroby, zlecone przez internistów i wykonywane przez zewnętrzne laboratoria prywatne. Dodatkowo Rzecznik zauważa, iż: usługi są ściśle związane z opieką szpitalną i medyczną (leczeniem szpitalnym i medycznym) jedynie wówczas, gdy są one rzeczywiście świadczone jako usługi pomocnicze względem takiej opieki świadczonej pacjentom jako świadczenie główne, tylko wówczas jeżeli wpisują się one w logiczny sposób w ramy świadczenia tejże opieki i stanowią w procesie świadczenia tejże opieki niezbędny etap, aby osiągnąć cele terapeutyczne, którym służą, gdyż jedynie takie usługi mogą mieć wpływ na koszty opieki zdrowotnej, która staje się dostępna w drodze zwolnienia od podatku.
Z powyższego wynika, iż zwolnieniem od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18, pkt 18a, pkt 19 i pkt 19a ustawy, objęte są wyłącznie te usługi w zakresie opieki medycznej, które realizują cel związany z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem przywracaniem i poprawą zdrowia. Usługi, które tych celów nie realizują nie mogą korzystać z przedmiotowego zwolnienia. W związku z tym każdorazowo należy poddawać analizie, jaki cel przyświecał danej usłudze świadczonej na rzecz pacjenta. Zauważyć bowiem należy, iż nie w każdym przypadku działania podejmowane na rzecz pacjenta mają na celu zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawę jego zdrowia. W przypadku, gdy świadczone usługi nie będą związane z ochroną zdrowia i takiego celu nie będą realizować nie mogą korzystać z omawianego zwolnienia.
Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest firmą świadczącą usługi telemedyczne dla lekarzy indywidualnych oraz podmiotów medycznych. Spółka samodzielnie stworzyła urządzenie diagnostyczne pozwalające na zapisanie parametrów życiowych pacjenta podczas badania w domu oraz ich automatyczne przesłanie na serwer spółki. Częścią systemu diagnostycznego jest również oprogramowanie umieszczone na serwerze umożliwiające analizę zgromadzonych danych oraz osoba technik medyczny opisujący wyniki badania. Sama diagnoza dotycząca dalszego leczenia stawiana jest również przy pomocy systemu serwerowego jednak samodzielnie przez lekarza prowadzącego danego pacjenta, który zlecił badanie i który jest faktycznym klientem spółki. Badania wykonywane są podczas snu gdyż w głównej mierze dotyczą schorzeń ujawniających się podczas spoczynku. Klientami są wyłącznie lekarze i podmioty medyczne w rozumieniu właściwych ustaw. Zakres świadczonej przez Wnioskodawcę usługi obejmuje: udostępnienie urządzenia diagnostycznego, udostępnienie oprogramowania serwerowego za pomocą sieci Internet, przesłanie poprzez siec Internet danych z badania pacjenta z urządzenia na serwer Spółki, automatyczną analizę danych z badania przez system serwerowy, analizę i opis wyników badania przez technika medycznego, udostępnienie danych, wyników i opisu badania lekarzowi/podmiotowi medycznemu. Badania telemedyczne prowadzone przez firmę Wnioskodawcę są zatem realizowane zdalnie, tzn. odczyt danych jest w domu pacjenta, a cała analiza i opis badania, czyli faktyczna usługa Spółki, prowadzona jest w firmie I. . Celem świadczonych przez Wnioskodawcę usług jest dostarczenie lekarzom/podmiotom medycznym informacji umożliwiających profilaktykę, ochronę, zachowanie i utrzymanie zdrowia pacjenta, gdyż diagnozowane schorzenia mogą prowadzić do niepełnosprawności lub śmierci pacjentów gdy nie są leczone.
Podstawowym kryterium pozwalającym uznać zbiór określonych czynności za usługę kompleksową (złożoną) jest określenie wzajemnych relacji pomiędzy usługami wchodzącymi w skład usługi złożonej w zakresie celów, które usługi te realizują. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej. Podstawowym celem usługi pomocniczej tworzącej razem z usługą główną usługę kompleksową jest lepsze wykorzystanie przez klienta usługi głównej. Aby dana usługa pomocnicza mogła być uznana za element usługi kompleksowej winna służyć bezpośrednio realizacji usługi głównej. W celu ustalenia czy dana usługa może być uznana za usługę złożoną, konieczne jest zbadanie przebiegu konkretnej transakcji z uwzględnieniem wszystkich ekonomicznych aspektów tej transakcji.
Z powyższego wynika, że świadczona przez Wnioskodawcę usługa składa się z różnych czynności podejmowanych przez Wnioskodawcę takich jak: udostępnienie urządzenia diagnostycznego, udostępnienie oprogramowania serwerowego za pomocą sieci Internet, przesłanie poprzez siec Internet danych z badania pacjenta z urządzenia na serwer Spółki, automatyczną analizę danych z badania przez system serwerowy, analizę i opis wyników badania przez technika medycznego, udostępnienie danych, wyników i opisu badania lekarzowi/podmiotowi medycznemu.
Należy podkreślić, że zgodnie z dorobkiem orzeczniczym TSUE (C-2/95, C-349/96, C-442/05), w przypadku czynności powiązanych ekonomicznie i funkcjonalnie ze sobą w taki sposób, że stanowią jedno świadczenie z gospodarczego i ekonomicznego punktu widzenia, wskazane jest ich traktowanie jako jednej nierozłącznej całości także dla celów opodatkowania VAT. Jeżeli kilka świadczeń dokonywanych przez podatnika na rzecz klienta jest ze sobą tak ściśle związane, że tworzy obiektywnie jedno świadczenie z ekonomicznego i gospodarczego punktu widzenia, to nie należy dla celów podatkowych sztucznie dzielić takiego świadczenia.
W przedmiotowej sprawie kluczową rolę stanowi określenie, czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi stanowiące świadczenie złożone polegające na udostępnieniu urządzenia diagnostycznego, oprogramowania serwerowego, przesłaniu danych przez siec Internet, automatyczną analizę danych z badania przez system serwerowy, analizę i opis wyników badania przez technika medycznego, stanowią usługi opieki medycznej bądź usługi ściśle związaną z opieką medyczną w rozumieniu art. 132 ust. 1 lit. b) Dyrektywy. Wówczas bowiem przedmiotowe usługi, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy, korzystałyby ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Jak wskazuje Wnioskodawca, stworzył on samodzielnie urządzenie diagnostyczne pozwalające na zapisanie parametrów życiowych pacjenta podczas badania w domu oraz ich automatyczne przesłanie na serwer spółki. Częścią systemu diagnostycznego jest również oprogramowanie umieszczone na serwerze umożliwiające analizę zgromadzonych danych oraz osoba technik medyczny opisujący wyniki badania. Sama diagnoza dotycząca dalszego leczenia stawiana jest również przy pomocy systemu serwerowego jednak samodzielnie przez lekarza prowadzącego danego pacjenta, który zlecił badanie i który jest faktycznym klientem spółki.
Należy zatem zauważyć, że usługi świadczone za pomocą urządzenia elektronicznego oraz oprogramowania umieszczonego na serwerze mają w rzeczywistości charakter narzędzia informatycznego, przy użyciu którego dokonywane są określone czynności.
Analizując przedstawione przez Wnioskodawcę cechy świadczonych usług, należy stwierdzić brak podstaw do uznania, iż świadczone przez Wnioskodawcę usługi stanowią usługi opieki medycznej wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 18, pkt 18a, pkt 19 i pkt 19a ustawy, niezbędne do świadczenia usług zwolnionych w związku z ww. przepisami. Czynności świadczone przez Spółkę nie obejmują charakterystycznych cech usługi opieki medycznej, jak wskazuje bowiem Wnioskodawca sama diagnoza dotycząca dalszego leczenia stawiana jest również przy pomocy systemu serwerowego jednak samodzielnie przez lekarza prowadzącego danego pacjenta, który zlecił badanie i który jest faktycznym klientem spółki.
Tym samym w przedmiotowej sprawie usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie można uznać za usługi opieki medycznej, gdyż nie służą one profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.
Konkludując, w świetle wyroków TSUE należy stwierdzić, iż sam fakt, że element składowy analiza i opis badania dokonywana przez technika medycznego, ma znaczenie dla świadczenia usługi zwolnionej, nie uprawnia do wniosku, że usługa, którą ten element reprezentuje, jest zwolniona. W ocenie tut. organu, wbrew stanowisku Wnioskodawcy usługi opisane w stanie faktycznym mają charakter techniczny, upodabniające je bardziej do swoistego narzędzia informatycznego, bez cech charakterystycznych dla usług opieki medycznej.
Nie można również zgodzić się z poglądem Wnioskodawcy jakoby w przedmiotowej sprawie zastosowanie znalazła zasada ogólna dotycząca określenia miejsca świadczenia zgodnie z art. 28b ustawy. Na tej właśnie podstawie w opinii Spółki usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotów leczniczych ZOZ są świadczone w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług w miejscu siedziby prowadzenia działalności podmiotów leczniczych ZOZ.
Należy podkreślić, że określenia świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw użytego w art. 43 ust. 1 pkt 18a. nie należy identyfikować z określeniem miejsca świadczenia przy świadczeniu usług określonego w Rozdziale 3 Działu V Miejsce świadczenia ustawy.
Potrzeba określenia miejsca świadczenia usług związana jest bezpośrednio z art. 5 ust. 1 ustawy, z którego wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju.
Przepisy Działu V określające miejsce świadczenia mają charakter norm kolizyjnych czyli ich bezpośrednim celem jest jasne określenie w jakim państwie opodatkowana będzie dana transakcja. Przepis wskazujący na zasadę ogólną określającą miejsce świadczenia usług (art. 28b ustawy) stanowi przy tym implementacje do ustawodawstwa krajowego zapisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. Tak szczegółowe określenie miejsca świadczenia niezbędne było dla harmonizacji przepisów dotyczących VAT, umożliwiających jednolite traktowania usług świadczonych pomiędzy państwami członkowskimi.
Wyjaśnieniem przyczyn dla jakich wskazane przepisy zostały wprowadzone zajął się TSUE w sprawie 168/84 Günter Birkholz przeciwko Finanzamt Hamburg-Mitte-Altstadt wyraźnie wskazując, że Jak stwierdza siódmy punkt preambuły, art. 9 ma na celu zapewnienie racjonalnego rozgraniczenia stosowanych obszarów objętych krajowymi regułami w zakresie podatku od wartości dodanej poprzez ustalenie w jednolity sposób miejsca uznawanego za miejsce świadczenia usług dla celów podatkowych.
Posłużenie się przepisami dotyczącymi miejsca świadczenia winno nastąpić w razie wątpliwości co do objęcia danej transakcji regulacjami prawa krajowego. W sprawie będącej przedmiotem wniosku taka sytuacja jednak nie ma miejsca, jasnym jest bowiem że prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług zastosowanie znajdzie polski porządek prawny.
Biorąc natomiast pod uwagę literalną wykładnie art. 43 ust. 1 pkt 18a wskazane usługi winny być faktycznie wykonywane na terenie przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego.
Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że cała analiza i opis badania, czyli faktyczna usługa Spółki, prowadzona jest w firmie I. co wskazuje, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi nie wypełniają dyspozycji ww. przepisu.
Reasumując, usług świadczonych przez Wnioskodawcę polegające na udostępnienie urządzenia diagnostycznego oraz oprogramowania serwerowego za pomocą sieci Internet, przesłaniu poprzez siec Internet danych z badania pacjenta z urządzenia na serwer Spółki, automatycznej analizie danych z badania przez system serwerowy, analizie i opisie wyników badania przez technika medycznego, udostępnieniu danych, wyników i opisu badania lekarzowi/podmiotowi medycznemu świadczonych na terenie przedsiębiorstwa Wnioskodawcy nie można uznać za usługi w zakresie opieki medycznej świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw. Tym samym zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 18a w przedmiotowej sytuacji nie znajdzie zastosowania.
Zatem usługi będące przedmiotem wniosku podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stawką podatku w wysokości 23%, zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, bowiem jak wykazano powyżej, nie zostały spełnione przesłanki umożliwiające objęcie tych usług zwolnieniem od podatku, w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 18, pkt 18a, pkt 19 i pkt 19a ustawy.
Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.
Wniosek ORD-IN
Treść w pliku PDF 2 MB
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie