Temat interpretacji

Czy opłaty za dostęp do systemu pobierane przez niego od pożyczkobiorców w związku z zawartymi umowami pożyczek podlegają zwolnieniu od podatku VAT?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku sygnowanym datą 19 września 2011 r. (data wpływu 28 października 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 9 stycznia 2012 r. (data wpływu 11 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług zarządzania pożyczkami pieniężnymi przez pożyczkodawcę jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług zarządzania pożyczkami pieniężnymi przez pożyczkodawcę. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 9 stycznia 2012 r. (data wpływu 11 stycznia 2012 r.) o pełnomocnictwo.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W zakres prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej wchodzi m.in. udzielanie pożyczek osobom fizycznym. Ta działalność jest działalnością dominującą zarówno jeśli chodzi o wielkość obrotu generowanego z tego tytułu, jak i ilość zawieranych umów.

Pożyczki udzielane są na warunkach rynkowych. Podstawą udzielania pożyczki jest umowa cywilnoprawna: z tytułu udzielonej pożyczki Wnioskodawca, jako pożyczkodawca pobiera odsetki umowne w wysokości przewidzianej w umowie pożyczki nie wyższe niż max przewidziane przez przepisy prawa. Dodatkowo każdy pożyczkobiorca jest uprawniony do złożenia do Wnioskodawcy żądania zapewnienia mu dostępu do elektronicznego systemu, w którym pożyczkobiorca ma zapewniony przez Wnioskodawcę elektroniczny, zdalny podgląd na stan jego rozliczeń z Wnioskodawcą jako pożyczkodawcą. Udostępniane hasło jest hasłem jednorazowego użytku, które będzie musiało zostać zmienione przez pożyczkodawcę podczas pierwszego logowania do systemu.

Dostęp do systemu dla pożyczkobiorców jest odpłatny. Wysokość wynagrodzenia za dostęp jest określona w umowie pożyczki. Dostęp do funkcjonalności systemu jest odrębną usługą, a odpłatność za ten dostęp jest pobierana od każdego pożyczkobiorcy, który dostęp taki uzyskał.

Opłaty ponoszone za dostęp do systemu są odrębne od opłat związanych z udzieleniem pożyczki.

Pożyczkobiorca z tytułu udzielonej pożyczki pobiera więc odsetki oraz o ile udzielił dostępu do systemu opłaty z tytułu korzystania z systemu. System jest produktem elektronicznym stworzonym wyłącznie na potrzeby udzielonych pożyczek i w taki sposób, że:

• pożyczkobiorca ma wgląd tylko w historię swojej pożyczki; nie ma możliwości wglądu w ogół pożyczek udzielonych przez Wnioskodawcę czy inną pożyczkę niż tą, której stroną jest pożyczkobiorca,
• system został stworzony tylko w celu monitorowania przez pożyczkobiorców historii zaciągniętych przez siebie pożyczek i nie ma funkcjonalności pozwalających na wykorzystanie go przez pożyczkodawcę w innym celu.

Zobowiązanie pożyczkodawcy do zapewnienia usługi dostępu do systemu dla każdego pożyczkodawcy na jego żądanie wynika z treści Regulaminu świadczenia usług przez Wnioskodawcę, w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych. Stosownie do treści Regulaminu każdy pożyczkobiorca na swój wniosek oraz w przypadku wyrażenia na to zgody przez pożyczkodawcę otrzymuje konto w systemie w postaci loginu oraz hasła za pośrednictwem, którego poprzez łącze internetowe, będzie mógł dokonać sprawdzenia salda pożyczki oraz będzie mógł uzyskać informację o aktualnej ofercie oraz promocjach.

Podsumowując jedynym celem systemu, a konkretnie dostępu do systemu jest bieżące i bezpośrednie monitorowanie stanu pożyczki przez pożyczkodawcę. Z punktu widzenia natomiast pożyczkodawcy system jest elementem zarządzenia udzielonymi pożyczkami, gdyż stan pożyczki, który widzi pożyczkobiorca logując się do systemu jest końcowym wynikiem procesu ewidencjonowania umowy pożyczki przez pożyczkodawcę polegającego w szczególności na wprowadzaniu danych z umowy do programu, naliczaniu odsetek i ewentualnie innych opłat, w tym m.in. kosztów monitów w przypadku opóźnień w płatności, ewidencjonowaniu wpłat rat pożyczek i uwzględnianiu ich dla harmonogramu i kosztów spłaty pożyczki. W sensie funkcjonalnym dla pożyczkodawcy system, o którym mowa powyżej, stanowi ostatni etap procesu zarządzania pożyczką udzieloną konkretnemu pożyczkodawcy czy też ogólnie ostatni etap zarządzania ogółem pożyczek udzielonych wszystkim pożyczkodawcom na dany dzień (na daną godzinę w ciągu dnia).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Na gruncie powyższego stanu faktycznego u Wnioskodawcy powstała wątpliwość czy opłaty za dostęp do systemu pobierane przez niego od pożyczkobiorców w związku z zawartymi umowami pożyczek podlegają zwolnieniu od podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywane przez niego wynagrodzenie od pożyczkodawców z tytułu dostępu do systemu nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, podlega zwolnieniu jako zarządzanie pożyczkami pieniężnymi przez pożyczkodawcę. Nie ulega wątpliwości, że ta usługa jako świadczona przez Wnioskodawcę działającego jako pożyczkodawca służy zarządzaniu pożyczkami.

Treść zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT jest literalnym odzwierciedleniem przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r., w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (art. 135 ust. 1 lit. b).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu tym podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ( ).

Jak wynika z regulacji art. 41 ust. 1 ustawy stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do treści art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41, o czym stanowi art. 43 ust. 14 ustawy.

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Warto w tym miejscu powołać odpowiednie uregulowania zawarte w prawie wspólnotowym. Zgodnie z przepisem art. 135 ust. 1 lit. a-d Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r., Nr 347, poz. 1 ze zm.), państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

1. transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych;
2. udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę;
3. pośrednictwo lub wszelkie działania w zakresie gwarancji kredytowych, poręczeń i wszelkich innych zabezpieczeń i gwarancji oraz zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę;
4. transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Dokonując analizy pojęć użytych do opisania zwolnień, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. a-d Dyrektywy 2006/112/WE należy podkreślić, że winny one być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, iż w zakres prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej wchodzi m.in. udzielanie pożyczek osobom fizycznym. Pożyczki udzielane są na warunkach rynkowych. Podstawą udzielania pożyczki jest umowa cywilnoprawna: z tytułu udzielonej pożyczki Wnioskodawca, jako pożyczkodawca pobiera odsetki umowne w wysokości przewidzianej w umowie pożyczki nie wyższe niż max przewidziane przez przepisy prawa. Dodatkowo każdy pożyczkobiorca jest uprawniony do złożenia do Wnioskodawcy żądania zapewnienia mu dostępu do elektronicznego systemu, w którym pożyczkodawca ma zapewniony przez Wnioskodawcę elektroniczny, zdalny podgląd na stan jego rozliczeń z Wnioskodawcą jako pożyczkodawcą. Udostępniane hasło jest hasłem jednorazowego użytku, które będzie musiało zostać zmienione przez pożyczkodawcę podczas pierwszego logowania do systemu. Dostęp do systemu dla pożyczkobiorców jest odpłatny. Wysokość wynagrodzenia za dostęp jest określona w umowie pożyczki. Dostęp do funkcjonalności systemu jest odrębną usługą, a odpłatność za ten dostęp jest pobierana od każdego pożyczkobiorcy który dostęp taki uzyskał. Opłaty ponoszone za dostęp do systemu są odrębne od opłat związanych z udzieleniem pożyczki.

Pożyczkobiorca z tytułu udzielonej pożyczki pobiera więc odsetki oraz o ile udzielił dostępu do systemu opłaty z tytułu korzystania z systemu. System jest produktem elektronicznym stworzonym wyłącznie na potrzeby udzielonych pożyczek i w taki sposób, że:

• pożyczkobiorca ma wgląd tylko w historię swojej pożyczki; nie ma możliwości wglądu w ogół pożyczek udzielonych przez Wnioskodawcę czy inną pożyczkę niż tą, której stroną jest pożyczkobiorca,
• system został stworzony tylko w celu monitorowania przez pożyczkobiorców historii zaciągniętych przez siebie pożyczek i nie ma funkcjonalności pozwalających na wykorzystanie go przez pożyczkodawcę w innym celu.

Zobowiązanie pożyczkodawcy do zapewnienia usługi dostępu do systemu dla każdego pożyczkodawcy na jego żądanie wynika z treści Regulaminu świadczenia usług przez Wnioskodawcę, w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych. Stosownie do treści Regulaminu każdy pożyczkobiorca na swój wniosek oraz w przypadku wyrażenia na to zgody przez pożyczkodawcę otrzymuje konto w systemie w postaci loginu oraz hasła za pośrednictwem, którego poprzez łącze internetowe, będzie mógł dokonać sprawdzenia salda pożyczki oraz będzie mógł uzyskać informację o aktualnej ofercie oraz promocjach. Jedynym celem systemu, a konkretnie dostępu do systemu jest bieżące i bezpośrednie monitorowanie stanu pożyczki przez pożyczkodawcę. Z punktu widzenia natomiast pożyczkodawcy (Wnioskodawcy) system jest elementem zarządzenia udzielonymi pożyczkami, gdyż stan pożyczki, który widzi pożyczkobiorca logując się do systemu jest końcowym wynikiem procesu ewidencjonowania umowy pożyczki przez pożyczkodawcę polegającego w szczególności na wprowadzaniu danych z umowy do programu, naliczaniu odsetek i ewentualnie innych opłat, w tym m.in. kosztów monitów w przypadku opóźnień w płatności, ewidencjonowaniu wpłat rat pożyczek i uwzględnianiu ich dla harmonogramu i kosztów spłaty pożyczki. W sensie funkcjonalnym dla pożyczkodawcy system, o którym mowa powyżej, stanowi ostatni etap procesu zarządzania pożyczką udzieloną konkretnemu pożyczkodawcy czy też ogólnie ostatni etap zarządzania ogółem pożyczek udzielonych wszystkim pożyczkodawcom na dany dzień (na daną godzinę w ciągu dnia).

W związku z powyższym Wnioskodawca ma wątpliwości czy opłaty za dostęp do systemu pobierane od pożyczkobiorców w związku z zawartymi umowami pożyczek podlegają zwolnieniu od podatku VAT...

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, iż z uwagi na fakt, że świadczona przez Wnioskodawcę (pożyczkodawcę) na rzecz pożyczkobiorców usługa dostępu do elektronicznego systemu, w którym pożyczkobiorca ma zapewniony przez Wnioskodawcę (pożyczkodawcę) elektroniczny, zdalny podgląd na stan jego rozliczeń z Wnioskodawcą (pożyczkodawcą), stanowi usługę zarządzania pożyczkami pieniężnymi przez pożyczkodawcę, to opłata za tą usługę korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 375 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu