Temat interpretacji

W zakresie opodatkowania usług polegających na prowadzeniu prac konserwatorskich wykonywanych w ramach konsorcjum.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8.06.2012 r. (data wpływu 13.06.2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług polegających na prowadzeniu prac konserwatorskich jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13.06.2012 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług polegających na prowadzeniu prac konserwatorskich.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka S.A. (Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w branży budowlanej. Wśród realizowanych przez Spółkę projektów są m.in. projekty polegające na renowacji obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków. W ramach takich projektów możliwe jest wyodrębnienie dwóch kategorii usług, tj. usług budowlanych (np. wybudowanie drogi dojazdowej do obiektu zabytkowego, czy wykonanie lub remont przyłącza kanalizacyjnego) oraz prac konserwatorskich i restauratorskich (np. renowacja zabytkowej elewacji obiektu).

Spółka świadczyła tego rodzaju usługi, tj. usługi budowlane oraz usługi konserwatorskie na rzecz określonego podmiotu (Zamawiający). Usługi dotyczyły zabytków wpisanych do rejestru zabytków. Spółka świadczyła usługi w ramach konsorcjum Spółka działała jako lider, a oprócz niej w skład konsorcjum wchodziły jeszcze dwa podmioty (Partnerzy). Spółka nie zatrudniała osób posiadających uprawnienia do wykonywania prac konserwatorskich i restauratorskich. Jeden z Partnerów zatrudniał na podstawie umowy zlecenia osobę, która posiadała takie uprawnienia (Pan X).

Konserwator Zabytków wydał decyzję (decyzja z dnia 4 sierpnia 2009r., dalej: Decyzja z 2009 r.), w której udzielił pozwolenia na wykonanie prac konserwatorskich. W Decyzji z 2009 r. Konserwator Zabytków określił warunki wykonania prac. W punkcie 14 zobowiązał Zamawiającego do zawiadomienia Konserwatora Zabytków o terminie rozpoczęcia prac na 7 dni przed ich rozpoczęciem i wskazania osoby kierującej pracami budowlanymi. Zamawiający wywiązał się z powyższego obowiązku i poinformował w dniu 23.08.2010 r., że pracami kierować będzie Pan X do pisma zamawiający dołączył dokumenty potwierdzające kwalifikacje Pana X do kierowania pracami w obiektach zabytkowych.

W dniu 28.02.2012r. Konserwator Zabytków w odpowiedzi na prośbę zamawiającego pismem wyjaśnił, że warunek nałożony na Zamawiającego w Decyzji z 2009 r. wskazania osoby kierującej pracami konserwatorskimi został spełniony. Na prośbę Wykonawcy zamawiający złożył wniosek do Konserwatora Zabytków o zmianę Decyzji z 2009 r., w taki sposób, aby z jej treści jednoznacznie wynikało kto jest kierującym pracami konserwatorskimi od początku realizacji zadania.

W dniu 22 marca 2012r. Konserwator Zabytków wydał wobec Zamawiającego decyzję (Decyzja z 2012r.) na podstawie m.in. art. 155 Kodeksu Postępowania Administracyjnego. Treść decyzji z 2009 r. została zmieniona w następujący sposób: Ustala się, że osobą kierującą pracami budowlanymi będzie pan X. Pozostała treść decyzji pozostaje bez zmian. W uzasadnieniu do Decyzji z 2012 r. Konserwator Zabytków stwierdza: od dnia zgłoszenia Pan X pełni funkcję kierownika prac w zabytku.

Spółka wykonywała roboty budowlane, a Partner zatrudniający Pana X wykonywał prace konserwatorskie. Zgodnie z postanowieniami umowy konsorcjum Partner zatrudniający Pana X wystawiał faktury na Spółkę. Następnie Spółka, jako lider konsorcjum, wystawiała na Zamawiającego faktury dokumentujące całość prac na fakturach tych odrębnie wykazywane były prace budowlane, a odrębnie prace konserwatorskie. Wszystkie prace konserwatorskie były wykonywane przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy świadczone przez Spółkę w 2011 r. usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich, w okolicznościach przedmiotowego stanu faktycznego, były zwolnione z VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie Spółki świadczone przez nią w 2011 r. usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich były zwolnione z VAT.

Podstawą zwolnienia jest, zdaniem Spółki, § 43 i § 46 Rozporządzenia Ministra Finansów.

Zgodnie z § 43 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów zwalnia się od podatku w okresie do dnia 31 grudnia 2011 r. usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich dotyczących:

1. zabytków wpisanych do rejestru zabytków, wpisanych do inwentarza muzeum albo wchodzących w skład narodowego zasobu bibliotecznego;
2. materiałów archiwalnych wchodzących w skład narodowego zasobu archiwalnego.

Świadczone w przedmiotowym stanie faktycznym usługi polegały na prowadzeniu prac konserwatorskich dotyczących zabytków wpisanych do rejestru zabytków. Należy zatem stwierdzić, że warunek zwolnienia z § 43 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów został spełniony.

Na podstawie § 43 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, w zakresie prowadzonych prac konserwatorskich i restauratorskich dotyczących zabytków wpisanych do rejestru zabytków stosuje się, pod warunkiem że:

1. prace konserwatorskie i restauratorskie są wykonywane przez osoby posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia tych prac;
2. na prowadzenie tych prac zostało wydane pozwolenie konserwatora zabytków.

Mając na uwadze opisany stan faktyczny należy stwierdzić, że przedmiotowe prace konserwatorskie wykonywane były przez osoby posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia tych prac, a na ich prowadzenie wydane zostało pozwolenie konserwatora zabytków tym samym warunki opisane w § 43 ust. 2 Rozporządzenia zostały spełnione.

Zgodnie z § 43 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów warunek, o którym mowa w ust. 2, uważa się za spełniony również w przypadku podmiotów gospodarczych wykonujących prace konserwatorskie, które zatrudniają lub w których wspólnikami są osoby uprawnione do wykonywania tych prac, o ile w pozwoleniu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, określono osobę odpowiedzialną za prowadzenie prac konserwatorskich.

Zgodnie z § 46 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów, zwolnienie o którym mowa w § 43 może być stosowane również do usług wykonanych w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r.

Zdaniem Spółki w omawianym stanie faktycznym z całą pewnością spełnione zostały warunki do zastosowania zwolnienia z VAT zawarte w § 43 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Finansów. Wątpliwości, co do możliwości zastosowania zwolnienia mogą pojawić natomiast w świetle brzmienia § 43 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów.

Należy wskazać, że § 43 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów odwołuje się do ust. 2, w którym z kolei zawarto warunek dotyczący kwalifikacji osoby wykonującej prace oraz pozwolenia na wykonywanie tych prac. Zgodnie z § 43 ust. 3 warunek z ust. 2 uważa się za spełniony również w przypadku (...). Skoro w ust. 3 stwierdzono, że warunek z ust. 2 jest spełniony również w określonej (opisanej w ust. 3) sytuacji, to oznacza to, że opisana sytuacja nie jest jedyną, w której warunek z ust. 2 uważa się za spełniony.

Trzeba rozważyć, w jakim innym przypadku (aniżeli wskazano w ust. 3) warunek z § 43 ust. 2 (pozwalający skorzystać ze zwolnienia z VAT) uznaje się również za spełniony. Wobec braku regulacji, które by podobnie jak ust. 3 wyjaśniały w jakim innym przypadku omawiany warunek jest również spełniony, należy zdaniem Spółki, uznać że spełnienie warunków opisanych tylko w ust. 2 (w oderwaniu od wszelkich innych przepisów) pozwala na uznanie, że warunki z ust. 2 zostały spełnione. Innymi słowy należy uznać, że ust. 3 nie stanowi doprecyzowania treści ust. 2 (nie wskazuje jedynej sytuacji, w której warunki z ust. 2 uznaje się za spełnione), lecz wskazuje w jakich jeszcze sytuacjach (aniżeli opisane wprost w ust. 2) należy uznać, że warunki z ust. 2 są spełnione.

Można zatem uznać, że warunek z § 43 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów (pozwalający na skorzystanie ze zwolnienia z VAT) uważa się za spełniony:

1. jeżeli prace konserwatorskie są wykonywane przez osoby posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia tych prac, a na prowadzenie tych prac zostało wydane pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków, jak również warunek ten uważa się za spełniony:
2. w przypadku podmiotów gospodarczych wykonujących prace konserwatorskie, które zatrudniają lub w których wspólnikami są osoby uprawnione do wykonywania tych prac, o ile w pozwoleniu na prowadzenie prac określono osobę odpowiedzialną za prowadzenie prac konserwatorskich lub restauratorskich.

Podsumowując powyższe rozważania trzeba wskazać, że omawiane zwolnienie z VAT przysługuje, o ile wystąpi jedna z dwóch opisanych wyżej sytuacji (pkt 1 lub pkt 2). Należy zaznaczyć, że przepisy Rozporządzenia Ministra Finansów nie wymagają aby te sytuacje (z pkt 1 i pkt 2) wystąpiły łącznie wystarczające jest wystąpienie jednej z nich. Przemawia za tym użyte w § 43 ust. 3 wyrażenie warunek uważa się za spełniony również w przypadku.

Przenosząc powyższą analizę na grunt przedmiotowego stanu faktycznego trzeba stwierdzić, że w przypadku usług świadczonych przez Spółkę warunki zastosowania zwolnienia zostały spełnione. Prace konserwatorskie były bowiem wykonywane przez osoby posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia tych prac, a na prowadzenie tych prac zostało wydane pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Spółka spełniła zatem warunki z § 43 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów i dlatego świadczone przez nią usługi były zwolnione z VAT.

Jednocześnie warto zauważyć, że Spółka spełniła również warunek z § 43 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów. Jak wynika z wcześniejszych rozważań spełnienie tego warunku nie wpływa na prawo do zastosowania zwolnienia, ponieważ już samo spełnienie warunków z ust. 2 umożliwia jego zastosowanie. Dla kompletnej analizy należy jednak wskazać, że warunek z ust. 3 też został spełniony, ponieważ w pozwoleniu na prowadzenie prac konserwatorskich określono osobę odpowiedzialną za prowadzenie prac konserwatorskich (Pana X). Jakkolwiek w Decyzji z 2009r. nie zawarto nazwiska Pana X to zobowiązano Zamawiającego do wskazania osoby kierującej pracami, które to zobowiązanie zostało przez Zamawiającego wykonane (poprzez wskazanie w piśmie skierowanym do organu Pana X). Następnie Konserwator Zabytków wydał Decyzję z 2012 r. w której ustalił potwierdzając okoliczności wynikające z Decyzji z 2009 r. oraz z zawiadomienia przedłożonego przez Zamawiającego że osobą kierująca pracami budowlanymi jest Pan X. Fakt zgłoszenia Pana X w wykonaniu zobowiązania nałożonego Decyzją z 2009 r. oraz Decyzją z 2012 r., poprzez którą umieszczono w decyzji nazwisko Pana X świadczą o tym, że spełniony został warunek do zastosowania zwolnienia z VAT określony w § 43 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów. Jak jednak wskazano wyżej, niezależnie od spełnienia tego warunku, Spółka i tak miała prawo korzystać z przedmiotowego zwolnienia ponieważ spełniła warunki z § 43 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów.

Z uwagi na wątpliwości interpretacyjne, które mogą powstać w związku z analizą przepisów § 43 ust. 2 i ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów, a w szczególności w związku z wątpliwościami dotyczącymi w jakiej relacji względem siebie pozostają te regulacje, należy zdaniem Spółki sięgnąć do uzasadnienia projektu Rozporządzenia Ministra Finansów. W uzasadnieniu wskazano, iż efektem wprowadzenia zwolnienia z VAT usług konserwatorskich będzie objęcie większej ilości obiektów zabytkowych i dzieł sztuki działaniami konserwatorskimi. W ocenie skutków regulacji, będącym integralną częścią uzasadnienia projektu, stwierdzono, że zwolnienia usług konserwatorskich i restauratorskich, a także niektórych usług świadczonych przez instytucje gospodarki budżetowej na rzecz jednostki, która je utworzyła, są kontynuacją zwolnień, jakie obowiązywały w 2010 r. i w skutkach budżetowych na 2011 r. nie uwzględniono likwidacji tego zwolnienia, w związku z tym przyjęcie tych zmian nie wpływa na planowane dochody budżetowe). Uzasadnienie projektu Rozporządzenia Ministra Finansów, będące wskazówką interpretacyjną przy wykładni przepisów tego aktu prawnego, przemawia zatem za uznaniem, iż intencją Ministra Finansów było utrzymanie możliwości stosowania zwolnień w takim zakresie, w jakim obowiązywały one do końca 2010r. Z tego względu, chcąc dokonać wykładni omawianych przepisów w zgodzie z intencją ich autora (Ministra Finansów), należy tak je interpretować, aby uzyskać (oczywiście nie wykraczając poza granice wykładni językowej) efekt w postaci zwolnienia z VAT usług, które korzystały z tego zwolnienia do końca 2010 r. Co warto podkreślić, świadczone przez Spółkę usługi korzystały ze zwolnienia z VAT do końca 2010 r.

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Spółki zarówno wykładnia językowa, jak i wykładnia celowościowa (dokonana w świetle założeń, na których opierano się przy tworzeniu omawianych regulacji) przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów, prowadzi do wniosku, że usługi świadczone przez Spółkę były zwolnione z VAT na podstawie § 43 Rozporządzenia Ministra Finansów.

Podsumowując, w ocenie Spółki świadczone przez Nią w 2011r., usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich były zwolnione z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy ().

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W myśl art. 146a pkt 1 ustawy w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Z dniem 6 kwietnia 2011r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.). Rozporządzenie to w § 43 wprowadziło zwolnienie od opodatkowania podatkiem VAT usług polegających na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich.

Zatem, w myśl § 43 ust. 1 ww. rozporządzenia, zwalnia się od podatku w okresie do dnia 31 grudnia 2011r. usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich dotyczących:

1. zabytków wpisanych do rejestru zabytków, wpisanych do inwentarza muzeum albo wchodzących w skład narodowego zasobu bibliotecznego;
2. materiałów archiwalnych wchodzących w skład narodowego zasobu archiwalnego.

Z kolei zgodnie z § 43 ust. 2 ww. rozporządzenia, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, w zakresie prowadzonych prac konserwatorskich i restauratorskich dotyczących zabytków wpisanych do rejestru zabytków stosuje się, pod warunkiem że:

1. prace konserwatorskie i restauratorskie są wykonywane przez osoby posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia tych prac;
2. na prowadzenie tych prac zostało wydane pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Warunek, o którym mowa w ust. 2, uważa się za spełniony również w przypadku podmiotów gospodarczych wykonujących prace konserwatorskie i restauratorskie, które zatrudniają lub w których wspólnikami są osoby uprawnione do wykonywania tych prac, o ile w pozwoleniu, o którym mowa ust. 2 pkt 2, określono osobę odpowiedzialną za prowadzenie prac konserwatorskich lub restauratorskich (§ 43 ust. 3 ww. rozporządzenia).

Zgodnie z § 46 ust. 1 rozporządzenia zwolnienia, o których mowa w § 43 oraz § 44, mogą być stosowane również do usług wykonanych w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r.

W związku z faktem, iż ustawa o VAT nie definiuje pojęcia prace konserwatorskie i restauratorskie trzeba się odwołać do ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 ze zm.). Zgodnie z art. 3 pkt 6-8 ww. ustawy użyte w ustawie określenia oznaczają:

• prace konserwatorskie działania mające na celu zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytku, zahamowanie procesów jego destrukcji oraz dokumentowanie tych działań;

• prace restauratorskie działania mające na celu wyeksponowanie wartości artystycznych i estetycznych zabytku, w tym, jeżeli istnieje taka potrzeba, uzupełnienie lub odtworzenie jego części, oraz dokumentowanie tych działań;

• roboty budowlane roboty budowlane w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego, podejmowane przy zabytku lub w otoczeniu zabytku.

Natomiast zakres kwalifikacji jakie winny posiadać osoby wykonujące ww. prace i roboty, obowiązujące w momencie wydania pozwolenia na prowadzenie przedmiotowych robót, został określony w rozporządzeniu Ministra Kultury z dnia 9 czerwca 2004r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich i architektonicznych, a także innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych i poszukiwań ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych (Dz. U. Nr 150, poz. 1579), które to zostało uchylone przez rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 27 lipca 2011r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych (Dz. U Nr 165, poz. 987) obowiązującym od dnia 26 sierpnia 2011r. Stosownie do § 22 ust. 1 i ust. 2 ww. rozporządzenia, prace konserwatorskie, prace restauratorskie oraz badania konserwatorskie może prowadzić, w zakresie specjalności określonej w dyplomie ukończenia studiów, osoba, która posiada tytuł zawodowy magistra uzyskany po ukończeniu studiów wyższych:

1. na kierunku konserwacja i restauracja dzieł sztuki lub
2. w specjalności w zakresie konserwacji zabytków

- oraz odbyła po ukończeniu tych studiów co najmniej 12-miesięczną praktykę zawodową w zakresie konserwacji lub badania zabytków wpisanych do rejestru zabytków.

W dziedzinach nieobjętych programem studiów wyższych, o których mowa w ust. 1, prace konserwatorskie, prace restauratorskie oraz badania konserwatorskie może prowadzić osoba, która posiada świadectwo ukończenia szkoły średniej zawodowej oraz tytuł zawodowy albo wykształcenie średnie i dyplom potwierdzający posiadanie kwalifikacji zawodowych w zawodach odpowiadających danej dziedzinie lub dyplom mistrza w zawodzie odpowiadającym danej dziedzinie oraz odbyła co najmniej 5-letnią praktykę zawodową w zakresie konserwacji lub badania zabytków wpisanych do rejestru zabytków.

Stosownie zaś do § 24 ust. 1 i ust. 2 ww. rozporządzenia, samodzielne funkcje techniczne w budownictwie przy zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków mogą wykonywać osoby posiadające odpowiednie uprawnienia budowlane określone przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2010r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm.) Kierować robotami budowlanymi oraz wykonywać nadzór inwestorski przy zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków mogą osoby, które spełniają wymagania określone w ust. 1 oraz odbyły co najmniej 2-letnią praktykę zawodową na budowie przy zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków.

Jak wynika, z cytowanych przepisów rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, aby Wnioskodawca mógł skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w § 43 tegoż rozporządzenia, musi spełnić następujące warunki:

1. prace konserwatorskie i restauratorskie dotyczą zabytków wpisanych do rejestru zabytków, wpisanych do inwentarza muzeum,
2. prace te są wykonywane przez osoby (również zatrudnione) posiadające kwalifikacje dające uprawnienia do prowadzenia tych prac,
3. na prowadzenie tych prac wydane zostało pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków,
4. w powyższym pozwoleniu została określona osoba odpowiedzialna za prowadzenie prac konserwatorskich lub restauratorskich.

Podkreślić należy, że ww. zwolnienie ma charakter przedmiotowo-podmiotowy i będzie przysługiwało wyłącznie w sytuacji kumulatywnego spełnienia ww. warunków.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka świadczyła usługi budowlane oraz usługi konserwatorskie na rzecz określonego podmiotu (Zamawiający). Usługi dotyczyły zabytków wpisanych do rejestru zabytków. Spółka świadczyła usługi w ramach konsorcjum Spółka działała jako lider, a oprócz niej w skład konsorcjum wchodziły jeszcze dwa podmioty (Partnerzy). Spółka nie zatrudniała osób posiadających uprawnienia do wykonywania prac konserwatorskich i restauratorskich. Jeden z Partnerów zatrudniał na podstawie umowy zlecenia osobę, która posiadała takie uprawnienia (Pan X).

Konserwator Zabytków wydał decyzję (decyzja nr .../2009 z dnia 4.08.2009r., w której udzielił pozwolenia na wykonanie prac konserwatorskich i określił warunki wykonania prac. W dniu 28.02.2012r. Konserwator Zabytków wyjaśnił, że warunek nałożony na Zamawiającego w Decyzji z 2009 r. wskazania osoby kierującej pracami konserwatorskimi został spełniony.

W związku z prośbą Wykonawcy Zamawiający złożył wniosek do Konserwatora Zabytków o zmianę Decyzji z 2009 r., w taki sposób, aby z jej treści jednoznacznie wynikało kto jest kierującym pracami konserwatorskimi od początku realizacji zadania.

W dniu 22 marca 2012r. Konserwator Zabytków wydał wobec Zamawiającego decyzję, w której treść decyzji z 2009 r. została zmieniona w ten sposób, że wskazano, iż osobą kierującą pracami budowlanymi będzie pan X oraz od dnia zgłoszenia pełni funkcję kierownika prac w zabytku.

Spółka wykonywała roboty budowlane, a Partner zatrudniający Pana X wykonywał prace konserwatorskie. Zgodnie z postanowieniami umowy konsorcjum Partner zatrudniający Pana X wystawiał faktury na Spółkę. Następnie Spółka, jako lider konsorcjum, wystawiała na Zamawiającego faktury dokumentujące całość prac na fakturach tych odrębnie wykazywane były prace budowlane, a odrębnie prace konserwatorskie. Wszystkie prace konserwatorskie były wykonywane przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej opisu sprawy, strony, tj. Wnioskodawca i Partnerzy wykonywali wspólne zadanie inwestycyjne obejmujące swoim zakresem usługi budowlane i usługi konserwatorskie w obiektach zabytkowych, na wykonanie których pozwolenia udzielił konserwator zabytków. Prace konserwatorskie w obiektach zabytkowych wykonywał jeden z Partnerów Wnioskodawcy.

Okoliczność powyższa ma istotne znaczenie dla dokonania prawidłowej oceny sprawy. Należy bowiem zwrócić uwagę, że co do zasady konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 3531 Kc, w ramach tzw. swobody umów. W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Przechodząc zatem na grunt prawa podatkowego, należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Dodać należy, że polski ustawodawca nie skorzystał z możliwości wynikającej z art. 11 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, ze zm.), zgodnie z którym, każde państwo członkowskie, z zastrzeżeniem konsultacji z Komitetem ds. VAT, może uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium kraju, które będąc prawnie niezależne, są ściśle związane ze sobą finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie.

Przepisy prawa krajowego nie przewidują wskazanych rozwiązań. Konsorcjum nie należy zatem do grupy podmiotów wskazanych w powołanym art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług. W opisanej we wniosku sprawie zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie (umowy konsorcjum) stanowi porozumienie stron w zakresie realizacji wspólnego celu gospodarczego i nie powoduje powstania nowego podmiotu gospodarczego.

W związku z tym, podatnikiem podatku od towarów i usług nie jest konsorcjum, lecz każdy z członków konsorcjum, tj. przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum. Podatnikiem podatku od towarów i usług jest zatem Spółka, w związku z czym ciąży na niej obowiązek podatkowy w przypadku wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle przedstawionych wyżej uregulowań prawnych w odniesieniu do opisanego we wniosku zdarzenia, stwierdzić należy, iż nie zostały spełnione warunki, które uprawniałyby do zastosowania zwolnienia z opodatkowania przedmiotowych robót. Mianowicie w okresie wykonywania przedmiotowych prac dotyczącym 2011r. w pozwoleniu wydanym przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków nie została wskazana osoba odpowiedzialna za prowadzenie prac konserwatorskich. Ponadto osoba, która praktycznie była odpowiedzialna za prowadzenie prac konserwatorskich (mająca odpowiednie uprawnienia) była zatrudniana przez Partnera, a nie przez Wnioskodawcę. Należy również stwierdzić, iż Wnioskodawca jako bezsprzecznie odrębny od Partnera podatnik nie wykonywał prac konserwatorskich na obiekcie wpisanym do rejestru zabytków, a jedynie prace budowlane. Tym samym w stosunku do Wnioskodawcy nie mają zastosowania regulacje zawarte w § 43 rozporządzenia, gdyż Wnioskodawca nie spełnił żadnych wynikających z tego przepisu przesłanek. W konsekwencji powyższego Wnioskodawca nie ma prawa do zastosowania zwolnienia od podatku do usług dotyczących wykonania prac konserwatorskich zleconych przez Zamawiającego. Zatem Wnioskodawca wystawiając fakturę na Zamawiającego za usługi wykonane przez Partnera w zakresie prac konserwatorskich jest zobowiązany opodatkować je stawką podstawową tj. w wysokości 23%.

Jednocześnie tut. Organ nadmienia, iż nie rozstrzygał o prawidłowości zastosowanej przez Partnera stawki za wykonane roboty konserwatorskie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 625 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie