Opodatkowanie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. - Interpretacja - ITPP2/443-839/11/AK

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 05.07.2011, sygn. ITPP2/443-839/11/AK, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Temat interpretacji

Opodatkowanie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 8 czerwca 2011 r. (data wpływu 10 czerwca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia składników majątku wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 czerwca 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia składników majątku wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest specjalistycznym przedsiębiorstwem zajmującym się produkcją, dostawą i montażem instalacji klimatyzacyjnych i chłodniczych dla przemysłu okrętowego, central wentylacyjnych i klimatyzacyjnych dla obiektów użyteczności publicznej, specjalistycznych systemów klimatyzacyjnych dla służby zdrowia i przemysłu farmaceutycznego, a także central nawiewno-wyciągowych dla krytych pływalni. Ponadto prowadzi m.in. działalność w zakresie wynajmu nieruchomości (powierzchnia biurowa i biurowo-magazynowa) przy ul. Ł. w G. Wynajem nieruchomości jest działalnością odrębną od podstawowego biznesu Spółki.

Oprócz nieruchomości przy ul. Ł. Spółka posiada inną nieruchomość wykorzystywaną w działalności produkcyjnej.

Wraz z czterema innymi spółkami kapitałowymi Spółka wchodzi w skład grupy K-T, obejmującej swym zasięgiem również rynki zagraniczne.

Grupa K-T posiada nieruchomości, które są własnością poszczególnych spółek. W związku z dynamicznym rozwojem i rozszerzeniem zakresu działalności, Spółka rozważa restrukturyzację mającą na celu formalnoprawne wyodrębnienie ze swoich struktur jednostki (dalej: jednostka) zajmującej się wynajmem, zarządzaniem i obsługą nieruchomości przy ul. Ł w G., a następnie wniesienie jej aportem do nowo powstałej spółki, będącej spółką kapitałową, w formie zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Jednostka, wyodrębniona pod względem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym w ramach Spółki, obejmowałyby między innymi następujące składniki majątku:

  • nieruchomość przy ul. Ł w G. (grunt oddany w użytkowanie wieczyste i budynki posadzone na tym gruncie), na którą składa się powierzchnia biurowo-magazynowa oraz parking; przedmiotowa nieruchomość obciążona jest hipoteką będącą zabezpieczeniem kredytu zaciągniętego przez jedną ze spółek grupy K-T.
  • aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne służące realizacji zadań związanych z zarządzaniem nieruchomościami, takie jak system alarmowy, centrala telefoniczna, infrastruktura biurowo-teletechniczna;
  • zapasy aktywów obrotowych, takich jak olej opałowy służący do ogrzewania budynku;
  • prawa i zobowiązania oraz należności wynikające z umów najmu, dzierżawy, użytkowania wieczystego, przypisanych do przedmiotowej nieruchomości;
  • prawa i zobowiązania wynikające z umów o dostawę mediów oraz innych umów związanych z obsługą nieruchomości;
  • dokumentacja rozliczeń finansowych związanych z funkcjonowaniem jednostki;
  • pracownik techniczny;
  • środki finansowe.

Wyodrębnienie działu zarządzania nieruchomością przy ul. Ł, jako samodzielnej jednostki, będzie dokonane na podstawie uchwały Zarządu i będzie przebiegało w sposób następujący:

  1. Wyodrębnienie organizacyjne:


    1. Uchwała będzie zawierała oświadczenie o wyodrębnieniu jednostki oraz wskazanie osób nią kierujących. Do uchwały zostaną załączone:
    2. lista pracowników przypisanych do jednostki - pracownik techniczny, do którego zadań należy dbałość o stan techniczny nieruchomości;
    3. struktura organizacyjna jednostki - przypisana zostanie osoba zarządzająca jednostką;
    4. zestawienie materialnych i niematerialnych składników przedsiębiorstwa (w tym zobowiązań). Do jednostki alokowane zostaną składniki majątkowe niezbędne do prowadzenia działalności, które zostały wymienione powyżej.
    5. Aktywa przypisane do działu zarządzania nieruchomościami: nieruchomość przy ul. Ł, system alarmowy, centrala telefoniczna, infrastruktura biurowo-teletechniczna, etc, zorganizowane zostaną w sposób zapewniający spójność i skuteczność działań w zakresie najmu i zarządzania nieruchomościami.
    6. Jednostka jako wyodrębniona część przedsiębiorstwa otrzyma własną nazwę.
    7. Nazwa wyodrębnionej jednostki będzie umieszczana na fakturach za usługi najmu i usługi dodatkowe związane z nieruchomością.
  2. Wyodrębnienie finansowe:


    1. Jednostka będzie odpowiedzialna za wynajem nieruchomości, a także za prowadzenie i nadzorowanie bieżącej obsługi nieruchomości oraz za planowanie krótko i długookresowych celów i sposobów ich realizacji w odniesieniu do zachowania nieruchomości w stanie niepogorszonym.
    2. Jednostka będzie odpowiedzialna za własny budżet, który będzie planować i wykonywać.
    3. W ewidencji księgowej Spółki zostaną wyodrębnione obiekty ewidencyjne umożliwiające ewidencję przychodów i kosztów oraz aktywów i zobowiązań jednostki, co wiązać się będzie ze zmianą polityki rachunkowości Spółki w tym zakresie.
    4. Zestawienie obiektów ewidencyjnych przypisanych do jednostki, w tym kont i miejsc powstawania kosztów jednostki, będzie stanowiło załącznik do uchwały o wyodrębnieniu jednostki.
    5. Do jednostki alokowane zostaną wszelkie zobowiązania pieniężne i niepieniężne związane z nieruchomością. W związku z tym jednostka (w ramach Spółki) będzie odpowiedzialna za zaspokojenie wierzycieli lub zwolnienie się ze zobowiązań w inny sposób.
    6. Jednostka będzie posiadała swój przypisany rachunek bankowy. Ponadto alokowana zostanie część środków znajdujących się w kasie oraz na rachunku bankowym Spółki.
  3. Wyodrębnienie funkcjonalne:


    1. Wyodrębnionej jednostce przydzielone zostaną wszystkie aktywa niezbędne do świadczenia usług zarządzania nieruchomościami. Będą to w szczególności nieruchomość przy ul. Ł oraz prawa wynikające z umów z kontrahentami. Ponadto w dyspozycji jednostki będzie wyposażenie pomieszczeń biurowych (szafki, biurka), infrastruktura biurowo teletechniczna, telefony stacjonarne.
    2. Aktywa jednostki będą wzajemnie powiązane w sposób umożliwiający świadczenie usług wynajmu i zarządzania nieruchomościami. Powyższy zespół aktywów zostanie przypisany wyodrębnionej jednostce tak, aby mogła ona realizować efektywnie swe funkcje. Wyodrębniona jednostka będzie realizowała w szczególności następujące funkcje:
    3. wynajem nieruchomości, szukanie najemców, podpisywanie umów, negocjowanie czynszu,
    4. prowadzenie dokumentacji technicznej i finansowej dla nieruchomości,
    5. nadzorowanie dostaw mediów - energii elektrycznej, cieplnej, wody, odprowadzenia ścieków, odbioru odpadów stałych,
    6. utrzymanie czystości i należytego porządku w zakresie użytkowania pomieszczeń wspólnych,
    7. usuwanie skutków awarii,
    8. bieżąca konserwacja części wspólnych nieruchomości, zlecanie bieżących remontów,
    9. terminowe dokonywanie opłat z tytułu ubezpieczenia majątku i zobowiązań podatkowych,
    10. windykacja zaległości,
    11. prowadzenie ewidencji dotyczącej lokali i najemców, dokonywanie wszelkich rozliczeń poprzez rachunki bankowe alokowane do jednostki.
  4. Wyodrębnienie w stopniu umożliwiającym samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług wynajmu nieruchomości:


    1. Funkcje jednostki będą mogły same w sobie stanowić przedmiot efektywnej działalności gospodarczej w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości, a wyodrębniony zespół składników majątku będzie wystarczający do realizacji tych funkcji.
    2. Wyodrębnionej jednostce przypisana zostanie osoba zarządzająca. Będzie ona podejmowała strategiczne decyzje dotyczące działań i kierunków jej rozwoju, a także będzie organizowała, nadzorowała i koordynowała pracę jednostki.
    3. Jednostka będzie dysponowała personelem (pracownik techniczny).
    4. Jednostce będzie przypisana nieruchomość. Jednostka, na podstawie umów najmu obowiązujących dotychczas ze Spółką, będzie otrzymywać przychody z wynajmu nieruchomości.
    5. Do jednostki alokowany będzie przychód z tytułu udzielonego zabezpieczenia w postaci hipoteki obciążającej nieruchomość przy ul. Ł, będącej zabezpieczeniem kredytu zaciągniętego przez spółkę z grupy.

Spółka rozważa aport jednostki do nowo zawiązanej spółki kapitałowej, w zamian za objęcie ich udziałów. Będzie to realizacja strategii grupy K-T, zmierzającej do wyodrębnienia działalności nieruchomościowej od głównej działalności Spółki. Celem przeprowadzenia tego rodzaju restrukturyzacji jest centralizacja i zwiększenie efektywności działalności związanej z wynajmem i zarządzaniem nieruchomościami, zapewnienie jej większej samodzielności oraz jej usprawnienie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wyodrębniona ze Spółki jednostka będzie stanowiła zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy, aport tego zespołu składników do zawiązanej spółki nieruchomościowej nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, powołującego treść art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, opisany powyżej zespół składników materialnych oraz niematerialnych, mając na uwadze jego wyodrębnienie organizacyjne oraz finansowe, jak również zdolność do oddzielnego funkcjonowania, będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji opisany aport, w myśl art. 6 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W ocenie Spółki, definicja zbycie" użyta w ustawie jest pojęciem szerszym niż sprzedaż i obejmuje każde rozporządzenie przedmiotem skutkujące przeniesieniem własności, tj. prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W szczególności pod pojęciem zbycie" rozumie się także zamianę, darowiznę czy każdą inną czynność skutkującą przeniesieniem własności przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym, w opinii Spółki, co prawda wniesienie aportem jednostki do nowo zawiązanej spółki kapitałowej będzie stanowiło transakcję zbycia na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, jednak ponieważ przedmiotem aportu będzie jednostka spełniająca definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy, przedmiotowa transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy.

Spółka wskazała, iż stanowisko to potwierdzają liczne interpretacje indywidualne wydawane przez organy podatkowe, między innymi interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie: z dnia 6 kwietnia 2011 r., sygn. IPPP1/443-209/11-4/AW, z dnia 4 marca 2011 r., sygn. IPPP2/443-892/10-4/IG, z dnia 25 lutego 2011 r., sygn. IPPP3/443-1190/10-5/KC i z dnia 17 lutego 2011 r., sygn. IPPP1/443-1165/10-4/BS.

W świetle powyższego, zdaniem Spółki, transakcja wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa do spółki kapitałowej w zamian za udziały nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 6 cyt. ustawy, z zakresu opodatkowania wyłączono pewne określone czynności. Do czynności tych z uwagi na treść pkt 1 powołanego przepisu - należą transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Art. 7 ust. 1 cytowanej ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Pojęcie transakcja zbycia należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu dostawa towarów, w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. zbycie obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).

Stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem dla uznania części przedsiębiorstwa za zorganizowaną jego część jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością, niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli łącznie spełnione są następujące przesłanki:

  1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,
  2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
  3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
  4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zaznaczenia wymaga, iż definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Z treści wniosku wynika, iż Spółka rozważa formalnoprawne wyodrębnienie pod względem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym ze swoich struktur jednostki zajmującej się wynajmem, zarządzaniem i obsługą nieruchomości przy ul. Ł w G., a następnie wniesienie jej aportem do nowo powstałej spółki, będącej spółką kapitałową, w formie zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Funkcje jednostki będą mogły same w sobie stanowić przedmiot efektywnej działalności gospodarczej w zakresie zarządzania i wynajmu nieruchomości, a wyodrębniony zespół składników majątku będzie wystarczający do realizacji tych funkcji.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że jeżeli przedmiotowa jednostka będzie wyodrębniona w prowadzonym przedsiębiorstwie jak wynika z treści wniosku w sposób organizacyjny, finansowy i funkcjonalny, stanowiąc zespół składników majątkowych (materialnych i niematerialnych), przeznaczony do realizacji ściśle określonych zadań gospodarczych, to o ile w momencie jego przekazania posiadać będzie cechy wymienione w art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa. W konsekwencji czynność wniesienia tej jednostki do spółki, na podstawie art. 6 ust. 1 ww. ustawy, będzie wyłączona z opodatkowania.

Należy zaznaczyć, że analiza przedmiotu umów cywilnoprawnych nie mieści się w ramach określonych przepisem art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym, Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny stanowiska, czy przedmiotowa transakcja stanowi zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu prawa cywilnego.

Końcowo wskazać należy, iż definitywnej oceny przedmiotu czynności prawnej dokonuje sam podatnik, który jest w pełni zorientowany, czy przekazywane w ramach tej czynności składniki majątkowe wypełniają definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu przytoczonych wcześniej przepisach Kodeksu cywilnego.

Podkreślić należy, iż niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, co oznacza, iż w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy