Temat interpretacji
podstawa opodatkowania zamiany gruntów
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 3 lipca 2009r. (data wpływu 14 lipca 2009r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 sierpnia 2009r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podstawy opodatkowania zamiany gruntów jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 14 lipca 2009r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 5 sierpnia 2009r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania zamiany gruntów.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Gmina (Wnioskodawca) planuje dokonać zamiany gruntów będących w zasobie gminy na grunty stanowiące własność osoby fizycznej. Wartość gruntów została oszacowana przez rzeczoznawcę majątkowego. Wartość gruntów do zamiany jest jednakowa i wynosi 31 712,00 zł.
Gmina jest podatnikiem podatku VAT, a osoba fizyczna nie jest podatnikiem podatku VAT.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Od jakiej kwoty należy odprowadzić podatek VAT...
Zdaniem Wnioskodawcy, kwota określona w operacie szacunkowym dla nieruchomości stanowiącej własność gminy jest kwotą brutto od której należy odprowadzić odpowiedni podatek do Urzędu Skarbowego.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:
- odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
- eksport towarów;
- import towarów;
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
W myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Przez pojęcie towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).
Czym jest nieruchomość konkretyzuje art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), który stanowi, iż są to części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Z powyższej definicji wynika, iż na gruncie polskiego prawa możemy wyodrębnić trzy rodzaje nieruchomości w sensie prawnym:
- grunty (stanowiące część powierzchni ziemskiej),
- budynki trwale z gruntem związane (tzw. nieruchomości budynkowe),
- części tych budynków (tzw. nieruchomości lokalowe)
Ustalenie podstawy opodatkowania na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług poprzedzać winno ustalenie, czy dana czynność stanowi czynność opodatkowaną tym podatkiem oraz czy w stosunku do niej powstał obowiązek podatkowy. Odnosząc się do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę, należy zauważyć, że zamiana jest umową cywilnoprawną, na podstawie której każda ze stron zobowiązuje się do przeniesienia na drugą stronę własności rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy (zgodnie z treścią art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny). Umowa zamiany w aspekcie ekonomicznym jest pokrewna do umowy sprzedaży, stąd art. 604 cytowanego powyżej Kodeksu Cywilnego (k.c.) nakazuje stosować do niej odpowiednio przepisy dotyczące sprzedaży.
Zamiana nieruchomości powoduje przeniesienie prawa do rozporządzania zamienianymi nieruchomościami jak właściciel. W przypadku umowy zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, zatem występują jednocześnie w charakterze dostawcy, jak i nabywcy. Biorąc pod uwagę powyższe, zamianę nieruchomości w świetle ustawy o podatku od towarów i usług traktuje się jako odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Czynności wykonywane przez Gminę na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych (nawet jeśli objęte są na podstawie przepisów prawa jej urzędowymi kompetencjami) podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Powyższe wynika z Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336), które w § 13 ust. 1 pkt 11 stanowi, iż zwolnienie czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Odnosząc się do kwestii podstawy opodatkowania zamiany nieruchomości dokonanej przez Gminę należy zauważyć, że umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy (wartość rzeczy powinna być ekwiwalentna, a ewentualna dopłata przez jedną ze stron do świadczenia, wynikająca z różnicy wartości rzeczy będącej przedmiotem zamiany nie zmienia charakteru umowy).
Zgodnie z art. 29 ust. 1 ww. ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.
W przypadku zamiany świadczeniem należnym od nabywcy jest otrzymanie innej rzeczy.
Należy mieć na uwadze następujące zastrzeżenia: jeśli w akcie notarialnym, sporządzonym na okoliczność umowy zamiany przedmiotowych nieruchomości strony ustalą, że wartość działki gminnej wyraża się w wartości netto, to wartość ta będzie stanowiła podstawę opodatkowania i od tej wartości należy naliczyć podatek VAT. Natomiast w przypadku kiedy strony tego szczególnego postanowienia nie zawrą w umowie, wówczas podstawę opodatkowania przy zamianie nieruchomości stanowić będzie wartość nieruchomości podlegającej zamianie, pomniejszona o kwotę należnego podatku, czyli wartość brutto.
Reasumując: - w przypadku zamiany nieruchomości na podstawie umowy cywilnoprawnej kwota należności w rozumieniu art. 29 ust 1 ww. ustawy powinna wynikać z zawartej umowy pomiędzy stronami. Zatem stanowiącą podstawę opodatkowania, kwotę należną z tytułu zamiany, powinny ustalić strony w zawartej umowie. Jeżeli więc strony umowy zamiany postanowiły, iż wartość zamienianych działek jest wartością brutto, wówczas postawę opodatkowania pomniejsza się o kwotę należnego podatku. Przy czym zauważyć należy, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie reguluje zasad zawierania między stronami umów oraz zasad ustalania cen.
Dodatkowo należy zauważyć, iż organy podatkowe nie mają prawa ingerować w zawierane umowy i przyjęty w nich sposób rozliczeń pomiędzy kontrahentami, chyba że postanowienia umów naruszają przepisy podatkowe, a to może być stwierdzone jedynie w drodze postępowania podatkowego.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, iż kwota określona w operacie szacunkowym dla nieruchomości stanowiącej własność gminy jest kwota brutto od której należy odprowadzić podatek VAT należy uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach