Temat interpretacji
Odliczenie podatku naliczonego przez Gminę z faktur wystawianych na Urząd Gminy oraz możliwość zwrotu całości podatku po zakończeniu inwestycji.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 sierpnia 2009r. (data wpływu 21 sierpnia 2009r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 października 2009r. (data wpływu 27 października 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT w związku z wydatkami poniesionymi na budowę świetlicy wiejskiej i możliwością wystąpienia do Urzędu Skarbowego o zwrot całości podatku, jak również w zakresie możliwości odliczenia przez Gminę podatku VAT z faktur wystawionych na Urząd Gminy jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 21 sierpnia 2009r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT w związku z wydatkami poniesionymi na budowę świetlicy wiejskiej i możliwością wystąpienia do Urzędu Skarbowego o zwrot całości podatku, jak również w zakresie możliwości odliczenia przez Gminę podatku VAT z faktur wystawionych na Urząd Gminy. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 21 października 2009r.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Radą Gminy w S. zostały zabezpieczone środki na budowę świetlicy wiejskiej w miejscowości R. Budowa została rozpoczęta w 2007r. Świetlica przez Gminę budowana jest etapami. Pierwszy etap został zakończony w 2007r., drugi w 2008r. W 2009 roku planowane jest zakończenie zadania. Wszystkie wydatki związane z budową świetlicy ponosił i ponosi Wnioskodawca. Faktury z tego tytułu wystawiane były i są różnie tj. część na Urząd Gminy a część na Gminę. Podatnikiem VAT czynnym zarejestrowanym jest Urząd Gminy S. Obiekt będzie własnością Gminy. Po oddaniu w użytkowanie Gmina ma zamiar wybudowaną świetlicę wynajmować na różne imprezy okolicznościowe. Faktury za wynajem wystawiane będą przez Urząd Gminy. Gmina nie odlicza podatku naliczonego, w deklaracjach składanych przez urząd gminy do urzędu skarbowego wykazuje tylko podatek należny z tytułu wynajmu lokali.
W piśmie z dnia 21 października Wnioskodawca wskazał, że wybudowaną świetlicę oprócz tego, że Gmina będzie wynajmować na różne imprezy okolicznościowe, to będzie również udostępniać nieodpłatnie wszystkim mieszkańcom na różne spotkania, zebrania wiejskie, czyli nie będzie ta czynność generowała dochodu. Gmina nie posiada odrębnego numeru NIP. Zarówno Gmina jak i Urząd Gminy posługują się tym samym numerem NIP Urzędu Gminy.
W związku z powyższym zadano następujące pytania:
Czy Wnioskodawca ma możliwość odliczenia podatku w związku z wydatkami poniesionymi na budowę świetlicy...
Zdaniem Wnioskodawcy, z tytułu realizowanej inwestycji Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT. Podatek VAT Gmina będzie mogła odliczyć po zakończeniu całego zadania starając się o jego zwrot w całości. Gmina będzie mogła odliczyć podatek VAT tylko od faktur wystawionych na Urząd Gminy a nie na Gminę, ponieważ Urząd Gminy jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.
Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi wykorzystywane są do wykonania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Stosownie do art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.
Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.
Istotna jest intencja nabycia jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.
W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo - prawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji zamiaru wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności.
W świetle powyższego stwierdzić należy, iż każdy, kto dokonuje nabycia towarów i usług, które zmierzają do przyszłego wykorzystania ich dla czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności należy uznać w momencie ich nabycia za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.
Zgodnie z przepisem § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).
W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).
Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy (rada miasta) i wójt (burmistrz, prezydent).
W myśl art. 33 ust. 1 cyt. wyżej ustawy o samorządzie gminnym, Wójt (burmistrz, prezydent miasta) wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy (miasta).
Jak wynika z powyższego, urząd gminy nie jest jednostką organizacyjną w rozumieniu ww. art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu. Urząd gminy jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno-organizacyjnej gminy. Biorąc pod uwagę nierozerwalne i niepodzielne powiązania podmiotowe gminy i urzędu miasta, również na gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy.
Zatem Urząd Gminy działając w imieniu Gminy realizuje zadania własne Gminy i w tym zakresie jest zwolniony z podatku od towarów i usług.
Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Radą Gminy w S. zostały zabezpieczone środki na budowę świetlicy wiejskiej w miejscowości R. Budowa została rozpoczęta w 2007r. Świetlica budowana jest etapami. Wszystkie wydatki związane z budową świetlicy ponosiła i ponosi Gmina S. Obiekt będzie własnością Gminy. Po oddaniu w użytkowanie Gmina ma zamiar wybudowaną świetlicę wynajmować na różne imprezy okolicznościowe. Faktury za wynajem wystawiane będą przez Urząd Gminy. Świetlica będzie również udostępniana nieodpłatnie wszystkim mieszkańcom na różne spotkania, zebrania wiejskie, czyli nie będzie ta czynność generowała dochodu.
W przypadkach gdy podatnik wykonuje czynności uprawniające do odliczenia VAT i nieuprawniające do tego odliczenia, zastosowanie znajduje przepis art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, który stanowi, iż w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku, z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku, z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami w stosunku, do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Jeżeli natomiast nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1 to zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.
Zgodnie z art. 90 ust. 3 i 4 cytowanej wyżej ustawy o VAT proporcję tę ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.
W art. 90 ustawy o VAT nie sprecyzowano, co należy rozumieć przez obrót, o którym mowa w tym przepisie. W związku z tym odwołać się należy do obrotu zdefiniowanego na potrzeby określenia podstawy opodatkowania w podatku od towarów i usług.
Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót (z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119, oraz art. 120 ust. 4). Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług.
Pojęcie sprzedaży zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT i należy przez nie rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Z uwagi na konstrukcję podatku od towarów i usług (opartą na zasadzie potrącalności w danej fazie obrotu), podatek ten jest z punktu widzenia jego podatników neutralny, gdyż przerzucają oni jego ekonomiczny ciężar na kolejnych nabywców, czyli finalnie na konsumentów. Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związana jest jednak z wykonaniem przez podatnika takich czynności, które podlegają ustawie o podatku od towarów i usług, zaś jeśli dana czynność ustawie tej nie podlega, to nie powstaje ani obowiązek w zakresie podatku należnego, ani uprawnienie w zakresie podatku naliczonego.
Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca będzie wykonywał czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług (wynajem świetlicy na imprezy okolicznościowe) oraz czynności niedające prawa do obniżenia kwoty podatku należnego (zwolnione, niepodlegajace opodatkowaniu) np. w zakresie nieodpłatnego udostępniania świetlicy wszystkim mieszkańcom na różne spotkania, zebrania wiejskie.
W sytuacji więc, gdy Wnioskodawca będzie wykonywał czynności na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej (wyłączone ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia) oraz będzie wykonywał czynności niedające prawa do obniżenia kwoty podatku należnego (zwolnione lub niepodlegające opodatkowaniu), zdaniem tut. Organu, mając na uwadze regulacje zawarte w przepisie art. 86 ust. 1 i art. 90 ust. 1 i 2 ustawy, należy obliczyć, jaka część obrotu uzyskiwana jest z tytułu umowy cywilnoprawnej (wynajem świetlicy).
W celu prawidłowej realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego Wnioskodawca zobowiązany jest przyporządkować w odpowiednich częściach podatek naliczony wynikający z faktur zakupu poszczególnym kategoriom działalności tj. opodatkowanej, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu. Należy podkreślić, że czynności niepodlegające opodatkowaniu nie są w ogóle objęte regulacją ustawy o podatku od towarów i usług. W rezultacie odliczanie podatku naliczonego związanego z tymi czynnościami stanowiłoby nieuprawnione rozszerzenie zakresu stosowania ustawy na sferę, której ta ustawa w ogóle nie dotyczy. Ponadto brak jest w ustawie przepisów, które dopuszczałby możliwość odliczenia w rozpatrywanej sytuacji. Wnioskodawca może dokonać przyporządkowania w oparciu o miarodajny i uzasadniony klucz podziału. Wskazać należy, że wyboru tego klucza powinien dokonać sam Wnioskodawca, uwzględniając np. specyfikę, organizację i podział pracy w jego jednostce lub inne okoliczności.
Dla Wnioskodawcy istotne jest również, aby prowadzona przez niego ewidencja, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, zawierająca m. in. kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego, służąca prawidłowemu sporządzeniu deklaracji VAT-7 za dany okres rozliczeniowy była prowadzona prawidłowo, rzetelnie i wiarygodnie.
Mając powyższe na uwadze stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym z tytułu realizowanej inwestycji będzie miał prawo do odliczenia podatku VAT uznano za prawidłowe. Należy jednak podkreślić, iż Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupami dotyczącymi realizowanej inwestycji tylko w takiej części, w jakiej zakupy te związane są z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Z prawa tego Wnioskodawca może skorzystać w rozliczeniu za okres w którym otrzymał fakturę VAT.
W konsekwencji Wnioskodawca będzie miał prawo do otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w momencie dokonania już pierwszych zakupów na poczet realizowanej inwestycji.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, iż podatek VAT Gmina będzie mogła odliczyć po zakończeniu całego zadania starając się o jego zwrot w całości, należało uznać za nieprawidłowe.
Nieprawidłowe jest również stanowisko Wnioskodawcy, iż Gmina będzie mogła odliczyć podatek VAT tylko od faktur wystawionych na Urząd Gminy a nie na Gminę, ponieważ Urząd Gminy jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.
Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z cyt. wyżej przepisem § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Gmina stosownie do cyt. art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o samorządzie gminnym jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).
W świetle powołanych wcześniej przepisów art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent). W myśl art. 33 ust. 1, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.
Zatem Urząd Gminy działając w imieniu Gminy realizuje zadania własne Gminy. Natomiast zdolność prawną i zdolność do dokonywania czynności prawnych ma Gmina, a nie Urząd Gminy.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142 poz. 1020) urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno organizacyjnej te osoby prawne. Urząd Gminy jest więc aparatem pomocniczym organu wykonawczego, który nie posiada podmiotowości prawnej. Powyższe oznacza, że podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności może być wyłącznie Gmina, w żadnym zaś przypadku Urząd Gminy.
Jak już wskazano wyżej zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W świetle powyższego przepisu jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa), ze względu na przyznaną im ustawowo osobowość prawną, są podatnikami podatku od towarów i usług, o ile spełnią pozostałe warunki wskazane w art. 15 ustawy.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. - o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tj. Dz.U. z 2004r. Nr 269 poz. 2681 ze zm.), osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej NIP. Dla celów rozliczeń podatku od towarów i usług, Gmina i Urząd Gminy powinny stosować jednakowe oznaczenie NIP nadane Gminie, a w związku z wykonywanymi przez nie czynnościami powinno być wystawiane jedno rozliczenie deklaracyjne VAT7 niezależnie czy daną czynność należy przypisać gminie, czy też obsługującemu ją od strony techniczno-organizacyjnej urzędowi gminy.
Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca w 2007r. rozpoczął budowę świetlicy wiejskiej. Świetlica budowana jest etapami. Pierwszy etap został zakończony w 2007r., drugi w 2008r. W 2009 roku planowane jest zakończenie zadania. Wszystkie wydatki związane z budową świetlicy ponosił i ponosi Wnioskodawca. Faktury z tego tytułu wystawiane były i są różnie tj. część na Urząd Gminy a część na Gminę. Podatnikiem VAT czynnym zarejestrowanym jest Urząd Gminy S. Obiekt będzie własnością Gminy. Po oddaniu w użytkowanie Gmina ma zamiar wybudowaną świetlicę wynajmować na różne imprezy okolicznościowe. Faktury za wynajem wystawiane będą przez Urząd Gminy. Gmina nie odlicza podatku naliczonego, w deklaracjach składanych przez Urząd Gminy do urzędu skarbowego wykazuje tylko podatek należny z tytułu wynajmu lokali.
W świetle powyższych przepisów, realizowane w ramach umów cywilnoprawnych czynności wykonywane przez Urząd Gminy w imieniu Gminy S. podlegają wyłączeniu ze zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w przepisie § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
Jak to już wskazano powyżej, z treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikom wyłącznie w związku z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do transakcji opodatkowanych, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Zatem ze względu na związek poniesionych wydatków w części z czynnościami wykonywanymi na podstawie umów cywilnoprawnych tj. czynnościami opodatkowanymi, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ich poniesienie., ale tylko w takiej części w jakiej zakupy są związane z wykonaniem czynności opodatkowanych. Prawo to w zasadzie przysługuje Gminie, bowiem podatnikiem podatku od towarów i usług od samego początku powinna być Gmina, a nie Urząd Gminy.
Jednakże zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy o podatku VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.
Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Gmina nie posiada odrębnego numeru NIP. Zarówno Gmina jak i Urząd Gminy posługują się tym samym numerem NIP Urzędu Gminy. Faktury dotyczące zakupu towarów i usług związanych z budową świetlicy wiejskiej przeznaczonej na wynajem wystawiane są różnie tj. część na Urząd Gminy a część na Gminę, natomiast sprzedaż opodatkowaną podatkiem VAT, z którą związane były zakupy w imieniu Gminy prowadzi zarejestrowany jako podatnik VAT Urząd Gminy (wystawia faktury za wynajem).
Brak rejestracji w zakresie podatku VAT uniemożliwia identyfikację Gminy jako podatnika VAT, a zatem uniemożliwia skorzystanie przez Gminę z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT. Jednocześnie ze względu na to, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy w związku z czym Gmina i Urząd Gminy nie mogą być odrębnymi (odrębnie zarejestrowanymi) podatnikami podatku od towarów i usług, gdyż są to ściśle ze sobą związane podmioty. Urząd Gminy nie jest uprawniony do wystawiania, otrzymywania faktur VAT oraz składania deklaracji w imieniu własnym (tj. używając własnej nazwy oraz własnego NIP) w ramach realizacji zadań Gminy. Wszelkie bowiem dokumenty wymagające oznaczenia (numeru) NIP sporządzane przez Urząd dotyczące czynności przypisanych prawnie gminie, powinny być sygnowane numerem NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności czyli numerem NIP gminy.
Jednakże art. 168 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, wskazuje na to, że decydującym o prawie podatnika do skorzystania z obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, jest powstanie obowiązku podatkowego w odniesieniu do podatku podlegającego odliczeniu oraz związek zakupu z działalnością opodatkowaną, przy spełnieniu warunków formalnych związanych z realizacją tego prawa.
W świetle powyższego, biorąc pod uwagę fakt, że Urząd Gminy jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań Gminy i jak wykazano powyżej nie występuje odrębna od podmiotowości Gminy podmiotowość Urzędu Gminy, to w sytuacji gdy Gmina nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, nie można Urzędowi Gminy, który posiada status czynnego podatnika VAT, odmówić prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur VAT wystawionych dla Gminy, dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z wykonywaniem czynności opodatkowanych.
Niemniej należy podkreślić, że prawidłowa jest wyłącznie taka sytuacja, w której status czynnego podatnika VAT posiada Gmina, bowiem jedynie Gmina jest podatnikiem podatku VAT w stosunku do całej działalności Gminy i Urzędu Gminy jako jednostka samorządu terytorialnego posiadająca osobowość prawną. Jedynie Gmina, wykonująca zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność, ma prawo do wystawiania, otrzymywania faktur VAT oraz składania deklaracji VAT-7.
Podsumowując, należy więc przede wszystkim podkreślić, iż podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności Gminy jest wyłącznie Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną.
Gmina i Urząd Gminy nie mogą być odrębnymi (odrębnie zarejestrowanymi) podatnikami podatku od towarów i usług, gdyż są to ściśle ze sobą związane podmioty. Dlatego też dla celów podatku od towarów i usług Gmina i Urząd powinny stosować jednakowe oznaczenie (numer identyfikacji podatkowej) tj. NIP nadany Gminie oraz składać jedno rozliczenie deklaracyjne w podatku od towarów i usług.
W konsekwencji powyższego na Gminie ciąży obowiązek związany z rejestracją w zakresie podatku od towarów i usług, której w jej imieniu dokonuje Urząd Gminy.
Jednakże ze względu na specyficzną rolę Urzędu Gminy jaką pełni względem Gminy uznano, iż w tej konkretnej sytuacji, gdzie Gmina nie jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT, Urząd Gminy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupami dotyczącymi realizowanej inwestycji, jednakże tylko w takiej części, w jakiej zakupy te związane są z wykonaniem czynności opodatkowanych.
W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy oceniane całościowo należało uznać za nieprawidłowe.
Końcowo podkreślenia wymaga, że niniejsza interpretacja indywidualna nie rozstrzyga do jakiej kategorii czynności (tj. zwolnionych czy niepodlegajacych opodatkowaniu) należy zaliczyć wykonywane przez Wnioskodawcę czynności polegające na nieodpłatnym udostępnianiu świetlicy np. na zebrania wiejskie, bowiem nie było to przedmiotem wniosku.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach