W okolicznościach przedmiotowej sprawy czynności wykonywane przez członka zarządu na podstawie zawartej ze Spółką umowy o świadczenie usług zarządza... - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 26.01.2018, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.609.2017.4.KBR, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

W okolicznościach przedmiotowej sprawy czynności wykonywane przez członka zarządu na podstawie zawartej ze Spółką umowy o świadczenie usług zarządzania kontrakt menedżerski nie mieszczą się w definicji działalności gospodarczej określonej w ustawie o podatku od towarów i usług. Analiza przedmiotowej umowy (stosunku prawnego) pomiędzy Zarządzającym a Spółką wskazuje, że spełnione są wszystkie przedstawione powyżej warunki wyłączające, które określone zostały w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem wynagrodzenie Menedżera z tytułu świadczenia usług zarządzania na podstawie Kontraktu zawartego ze Spółką nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 27 października 2017 r. (data wpływu 13 listopada 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 30 listopada 2017 r. (data wpływu 4 grudnia 2017 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 21 listopada 2017 r. znak KDIP1-1.4012.609.2017.1.KBR (doręczone w dniu 24 listopada 2017 r.) oraz pismem z dnia 27 grudnia 2017 r. (data wpływu 3 stycznia 2018 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 13 grudnia 2017 r. znak KDIP1-1.4012.609.2017.2.KBR (doręczone w dniu 18 grudnia 2017 r.) oraz pismem z dnia 22 stycznia 2018 r. (data wpływu 24 stycznia 2018 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 12 stycznia 2018 r. znak KDIP1-1.4012.609.2017.3.KBR (doręczone w dniu 15 stycznia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług zarządzania - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 listopada 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług zarządzania.

Złożony wniosek został uzupełniony pismem z dnia 30 listopada 2017 r. (data wpływu 4 grudnia 2017 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 21 listopada 2017 r. znak KDIP1-1.4012.609.2017.1.KBR (doręczone w dniu 24 listopada 2017 r.) oraz pismem z dnia 27 grudnia 2017 r. (data wpływu 3 stycznia 2018 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 13 grudnia 2017 r. znak KDIP1-1.4012.609.2017.2.KBR (doręczone w dniu 18 grudnia 2017 r.) oraz pismem z dnia 22 stycznia 2018 r. (data wpływu 24 stycznia 2018 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 12 stycznia 2018 r. znak KDIP1-1.4012.609.2017.3.KBR (doręczone w dniu 15 stycznia 2018 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca A. S.A. (dalej: A., Spółka) jest spółką akcyjną, której jedynym akcjonariuszem posiadającym 100% akcji jest E. S.A., której z kolei 100% akcji należy do Skarbu Państwa. Prawa z akcji należących do E. S.A. wykonuje Minister Obrony Narodowej Zgodnie z obowiązującymi przepisami tj.:

ustawą o zasadach zarządzania mieniem państwowym z dnia 16 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 2259, z późn. zm.),
ustawą o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami z dnia 9 czerwca 2016 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 1202, z późn. zm.) Spółka z członkiem organu zarządzającego zobowiązana jest zawrzeć umowę o świadczenie usług zarządzania na czas pełnienia funkcji, z obowiązkiem świadczenia osobistego takiego członka, bez względu na to, czy działa on w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej Jednocześnie, zgodnie z pkt 8 pkt 8.3 zawartym w rozdziale III Zasad nadzoru właścicielskiego nad spółkami z udziałem Skarbu Państwa, stanowiących wytyczne Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 września 2017 roku dla spółek z udziałem Skarbu Państwa link do strony: https://bip.kprm.gov.pl/kpr/bip-kancelarii-prezesa/podmioty-nadzorowane-pr/nadzor-wlascicielski/4320, Nadzor-wlascicielski.html w celu zabezpieczenia Spółki jako płatnika zobowiązań publicznoprawnych, organ zarządzający wspólnie ze spółką powinni wystąpić do właściwego organu administracji podatkowej z wnioskiem o interpretację podatkową, celem określenia czy członkowie organu zarządzającego są/nie są płatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) z tytułu świadczenia usług określonych w umowie o świadczenie usług zarządzania.

Spółka zawarła umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania z członkiem zarządu będącym osobą fizyczną, nie prowadzącą działalności gospodarczej, w oparciu o wzór zawarty w Zasadach nadzoru właścicielskiego nad spółkami z udziałem Skarbu Państwa stanowiących wytyczne Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 września 2017 r. dla spółek Skarbu Państwa, link do strony: https://bip.kprm.gov.pl/kpr/bip-kancelarii-prezesa/podmioty-nadzorowane-pr/nadzor-wlascicielski/4320, Nadzor-wlascicielski.html, (dalej: Umowa).

W Umowie określono m.in.:

Przedmiot Umowy: ( § 1 ust. 2 Umowy) Zarządzający zobowiązuje się do świadczenia Usług osobiście, bez względu na to, czy działa w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej i nie jest uprawniony do powierzenia ich wykonywania osobie trzeciej oraz, że (§ 2 ust. 3 Umowy) Świadczenie Usług będzie polegało w szczególności na:
- prowadzeniu spraw Spółki i uczestnictwie w pracach Zarządu z uwzględnieniem zakresu praw i obowiązków wynikających z Funkcji,
- reprezentowaniu Spółki wobec podmiotów trzecich, zgodnie z obowiązującymi zasadami reprezentacji Spółki,
- osobistym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności Spółki, przypisanymi do Funkcji, z uwzględnieniem uprawnień pozostałych organów Spółki,
- realizacji wyznaczonych celów zarządczych
Miejsce wykonywania powierzonych obowiązków (§ 3 ust. 2 i ust. 3 Umowy): ust. 2. Zarządzający zobowiązany jest wykonywać swoje obowiązki w siedzibie Spółki, z tym że w dni ustawowo wolne od pracy oraz w soboty obecność zarządzającego w siedzibie Spółki wymagana jest jedynie w przypadkach uzasadnionych interesem Spółki. Ze względu na realizację zobowiązań Zarządzającego wynikających z Umowy lub w innych uzasadnionych potrzebami Spółki przypadkach, Umowa może być wykonywana w innych miejscach na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i poza jej granicami, przy czym świadczenie Usług poza siedzibą Spółki nie może zakłócać jej płynnego funkcjonowania, a Zarządzający powinien zapewnić możliwość komunikacji za pośrednictwem telefonu komórkowego lub poczty elektronicznej.
ust. 3. Świadczenie Usług poza siedzibą Spółki trwające nieprzerwanie powyżej 5 (pięciu) dni roboczych lub łącznie powyżej 8 (ośmiu) dni roboczych w miesiącu, wymaga wcześniejszego uzgodnienia z Przewodniczącym Rady Nadzorczej z co najmniej 1 dniowym wyprzedzeniem, a w przypadku niemożności dokonania tego z przyczyn obiektywnych, wymaga poinformowania Zastępcy Przewodniczącego lub innego upoważnionego członka Rady Nadzorczej oraz sporządzenia sprawozdania/informacji ze świadczenia usług poza siedzibą Spółki, ze wskazaniem zobowiązań Zarządzającego wynikających z Umowy lub potrzeb Spółki wymagających i uzasadniających świadczenie usług poza siedzibą Spółki oraz czasu i miejsca świadczenia tych usług.
Udostępnione zarządzającemu urządzenia techniczne oraz mienie (§ 4 ust. 1 Umowy):Zarządzającemu udostępnia się do korzystania w zakresie niezbędnym do wykonywania Usług urządzenia techniczne oraz inne zasoby stanowiące mienie Spółki, w szczególności:
- postawione do jego dyspozycji pomieszczenia biurowe wraz z wyposażeniem,
- samochód osobowy,
- telefon komórkowy z dostępem do Internetu,
- komputer przenośny wraz z niezbędnym dodatkowym wyposażeniem,
Odpowiedzialność zarządzającego (§ 7 ust. 1 i ust. 2 Umowy):
- Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki lub osób trzecich za szkodę wyrządzoną na skutek niedołożenia staranności wymaganej ze względu na zawodowy charakter prowadzonej działalności przy wykonywaniu obowiązków wynikających z Umowy (odpowiedzialność na zasadach ogólnych),
- Spółka ubezpieczy Zarządzającego na swój koszt polisą ubezpieczeniową odpowiedzialności cywilnej (tzw. Directors & Officers Insurance) na okres pełnienia funkcji Prezesa Zarządu, do kwoty nie mniejszej niż ... zł na wszystkich ubezpieczanych, przez których rozumie się, w szczególności Członków Zarządu i dyrektorów.
Wynagrodzenie zarządzającego (§ 8 ust. 1 Umowy): Z tytułu świadczenia Usług oraz wykonywania innych zobowiązań wynikających z Umowy, w tym z tytułu przeniesienia praw autorskich, o którym mowa w § 9, Zarządzającemu przysługuje wynagrodzenie całkowite, które składa się z części stałej, stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe (Wynagrodzenie Stałe) oraz części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy Spółki (Wynagrodzenie Zmienne).

Pismem z dnia 30 listopada 2017 r. Wnioskodawca wskazał, że przychody osiągane przez Menedżera, na podstawie zawartej umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania, w której określono wynagrodzenie zarządzającego z tytułu świadczenia usług i jednocześnie powołanego uchwałą Rady Nadzorczej Spółki do pełnienia funkcji Prezesa Zarządu, która nie określa zasad wynagrodzenia, nie powinny być zaliczane do źródła przychodów określonego w art. 13 pkt 7, a powinny być zaliczane do źródła przychodów określonego w art. 13 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.).

Natomiast pismem z dnia 27 grudnia 2017 r. Spółka sformułowała pytanie, mające bezpośredni skutek podatkowy dla Zainteresowanego będącego stroną postępowania w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

W piśmie z dnia 22 stycznia 2018 r. Spółka wskazała, że przedmiotowym kontrakcie menedżerskim (dalej: Umowa), zawartym pomiędzy Zarządzającym a Spółką określono, iż w ramach i w okresie pełnienia funkcji Prezesa Zarządu (Funkcja) Zarządzający zobowiązuje się do świadczenia usług zarządzania (Usługi) na zasadach określonych Umową. W przedmiotowej Umowie zawarto postanowienia, dotyczące odpowiedzialności Zarządzającego, które Krajowej Informacji Skarbowej przedstawione zostały w złożonym przez Spółkę Wspólnym wniosku o interpretację indywidualną z dnia 27 października 2017 r.:

Odpowiedzialność zarządzającego (§ 7 ust. 1 i ust. 2 Umowy):

Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki lub osób trzecich za szkodę wyrządzoną na skutek niedołożenia staranności wymaganej ze względu na zawodowy charakter prowadzonej działalności przy wykonywaniu obowiązków wynikających z Umowy (odpowiedzialność na zasadach ogólnych).
Spółka ubezpieczy Zarządzającego na swój koszt polisą ubezpieczeniową odpowiedzialności cywilnej (tzw. Directors & Officers Insurance) na okres pełnienia funkcji Prezesa Zarządu, do kwoty nie mniejszej niż ... zł na wszystkich ubezpieczanych, przez których rozumie się, w szczególności Członków Zarządu i dyrektorów.

Biorąc pod uwagę powyższe postanowienia Umowy należy stwierdzić, iż Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki lub osób trzecich za szkodę wyrządzoną na skutek niedołożenia staranności wymaganej ze względu na zawodowy charakter prowadzonej działalności przy wykonywaniu obowiązków wynikających z Umowy (odpowiedzialność na zasadach ogólnych). Spółka ubezpieczyła Zarządzającego na swój koszt polisą ubezpieczeniową odpowiedzialności cywilnej (tzw. Directors & Officers Insurance) na okres pełnienia funkcji Prezesa Zarządu (ubezpieczenie obejmuje członków zarządu i dyrektorów).

Powyżej wskazane zasady odpowiedzialności określone w § 7 ust. 1 Umowy wynikają z przepisów powszechnie obowiązującego prawa tj. odpowiedzialności uregulowanej w Kodeksie spółek handlowych (dalej: k.s.h.), który w art. 483 § 1 i 2 k.s.h. określa odpowiedzialność wobec spółki oraz w art. 490 k.s.h., który określa odpowiedzialność wobec osób trzecich.

Art. 483 § 1 i § 2 k.s.h. stanowi, iż członek zarządu, rady nadzorczej oraz likwidator odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu spółki, chyba że nie ponosi winy. Członek zarządu, rady nadzorczej oraz likwidator powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności.

Natomiast, art. 490 k.s.h. stanowi, iż przepisy art. 479-489 nie naruszają praw akcjonariuszy oraz innych osób do dochodzenia naprawienia szkody na zasadach ogólnych.

Art. 490 k.s.h. odsyła w zakresie zasad odpowiedzialności członków zarządu wobec osób trzecich do zasad ogólnych, czyli przepisów kodeksu cywilnego dotyczących odpowiedzialności.

Komentarz do Kodeks spółek handlowych, J. Frąckowiak, J. Broi, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, [w:] Prawo handlowe, LEX, stwierdza, iż: przepis art. 490 mówi o dochodzeniu naprawienia szkody wyrządzonej akcjonariuszom lub osobom trzecim na zasadach ogólnych. Chodzi więc o odpowiedzialność odszkodowawczą według przepisów kodeksu cywilnego o czynach niedozwolonych lub o odpowiedzialność kontraktową, gdy akcjonariusza lub osobę trzecią łączyła ze spółką umowa.

Wobec powyższego, w odpowiedzi na pierwsze pytanie należy wskazać, iż w świetle zawartej Umowy Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przedmiotu Umowy będącej następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków wynikających z przepisów prawa.

Odpowiedzialność Zarządzającego wobec osób trzecich wynika z przepisów prawnych, tj. z art. 490 k.s.h., który odsyła do zasad ogólnych, czyli z przepisów kodeksu cywilnego.

Postanowienie umowne, tj. § 7 ust. 1 Umowy w zakresie odpowiedzialności Zarządzającego wobec osób trzecich odwołuje się do odpowiedzialności na zasadach ogólnych.

Taki sam zakres odpowiedzialności Zarządzającego wobec osób trzecich wynika z przepisu k.s.h. tj. z art. 490 k.s.h., który odsyła do zasad ogólnych czyli przepisów kodeksu cywilnego.

Reasumując, postanowienia Umowy nie zmieniają zakresu odpowiedzialności Zarządzającego wobec osób trzecich, które wynikają z przepisów prawnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie

w zakresie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług:

Czy należy uznać, biorąc pod uwagę powyżej przedstawione fakty i postanowienia Umowy, zgodnie z oceną Spółki, iż członkowie organu zarządzającego nie są płatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) z tytułu świadczenia usług określonych w umowie o świadczenie usług zarządzania?

Stanowisko Zainteresowanych:

Analizując fakt, iż Umowa zawierana jest przez Spółkę z osobą fizyczną, nieprowadzącą działalności gospodarczej należy przyjąć, iż Umowa ta powinna być traktowana jak umowa podpisana z osobą fizyczną, której źródłem przychodów są przychody z działalności wykonywanej osobiście

Zgodnie bowiem z art. 13 pkt 7) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm ), dalej zwana: Ustawą o PIT za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2) ustawy o PIT, uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych oraz zgodnie z art. 13 pkt 9) ustawy o PIT - przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Art. 15 ust. 3 pkt 3) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.) dalej zwana: Ustawą o VAT, określający czynności, których wykonywanie nie jest uznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, stanowi, iż za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1 nie uznaje się czynności: z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Analizując powyższe, Wnioskodawca stwierdza, że aby dana czynność mogła być wyłączona z zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, powinny zostać łącznie spełnione następujące przesłanki:

przychody z tej czynności muszą być wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o PIT,
osoba fizyczna wykonująca daną czynność musi być związana ze zlecającym wykonanie czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym a wykonującym zlecenie co do: warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego za wykonanie czynności wobec osób trzecich.

Zawierana pomiędzy Spółką a Zarządzającym Umowa określa, iż zarządzający zobowiązuje się do świadczenia usług zarządzania na zasadach określonych Umową. (§ 1 ust. 1 Umowy stanowi, iż: W ramach i w okresie pełnienia funkcji Prezesa Zarządu (Funkcja) Zarządzający zobowiązuje się do świadczenia usług zarządzania (Usługi) na zasadach określonych Umową).

Przychody z umów o zarządzanie przedsiębiorstwem są wymienione w art. 13 pkt 7) i pkt 9) Ustawy o PIT. Przedmiotowa Umowa określa warunki wykonywania tych czynności, wynagrodzenie oraz odpowiedzialność zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

W Umowie wskazano, iż zarządzający będzie korzystał z infrastruktury Spółki zgodnie z Umową. W celu należytego wykonywania obowiązków umownych zarządzający będzie miał prawo do korzystania ze składników majątku Spółki pozostawionych do jego dyspozycji, tj. powierzchni biurowej z wyposażeniem, w tym z przenośnego komputera osobistego, środków łączności, w tym telefonu komórkowego z dostępem do sieci Internet a także samochodu służbowego (§ 4 ust. 1 Umowy).

Umowa określa, iż za wykonywanie obowiązków określonych w Umowie zarządzającemu przysługuje wynagrodzenie stałe i wynagrodzenie zmienne. Wynagrodzenie stałe - podstawowe, będzie wypłacane w okresach miesięcznych, w określonym w Umowie terminie. Wynagrodzenie zmienne przysługuje zarządzającemu pod warunkiem realizacji przez zarządzającego Celów Zarządczych, po zatwierdzeniu sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy i udzieleniu zarządzającemu absolutorium z wykonania przez niego obowiązków członka Zarządu przez Walne Zgromadzenie.

Ponadto, Umowa zawiera sformułowanie odnośnie odpowiedzialności zarządzającego wobec Spółki lub osób trzecich. Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki lub osób trzecich za szkodę wyrządzoną na skutek niedołożenia staranności wymaganej ze względu na zawodowy charakter prowadzonej działalności przy wykonywaniu obowiązków wynikających z Umowy (odpowiedzialność na zasadach ogólnych). Spółka ubezpieczyła Zarządzającego na swój koszt polisą ubezpieczeniową odpowiedzialności cywilnej (tzw. Directors & Officers Insurance) na okres pełnienia funkcji Prezesa Zarządu (ubezpieczenie obejmuje członków zarządu i dyrektorów).

Zauważyć należy, iż Umowa, na podstawie której zarządzający będzie świadczył usługi zarządzania Spółką, zawiera unormowanie dotyczące jego odpowiedzialności wobec Spółki oraz osób trzecich, ale to Spółka zawarła na własny koszt umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, a więc to Spółka chroni zarządzającego od tej odpowiedzialności. Zgodnie z powyższym uznać należy, iż w ramach Umowy odpowiedzialność została przeniesiona na Spółkę za czynności wykonywane w ramach Umowy i przyjąć należy, że wykonywanie przez osobę fizyczną czynności w ramach Umowy nie mieści w ramach działalności gospodarczej, a tym samym nie podlega opodatkowaniu VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają, co do zasady, czynności odpłatne. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, przy czym w zamian za wykonanie czynności powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy tym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług i świadczenie usług w rozumieniu art. 8 tej ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w myśl art. 15 ust. 2 ww. ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przy tym, na mocy art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Stosownie do art. 15 ust. 3a ustawy o VAT przepis ust. 3 pkt 3 stosuje się odpowiednio do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, w tym również wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi.

Z cytowanego przepisu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług istotne jest łączne spełnienie wszystkich elementów wymienionych w tym przepisie, tj. związanie zleceniobiorcy ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym, a wykonującym zlecane czynności co do warunków:

wykonywania tych czynności,
wynagrodzenia, oraz
odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Oznacza to, że przychody z tytułu wykonywanych czynności nie tylko powinny być wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz także spełnione muszą zostać pozostałe ww. kryteria przedmiotowe.

W konsekwencji, jeżeli analiza umowy cywilnoprawnej (stosunku prawnego) pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką wykaże, że spełnione są wszystkie warunki to nie można uznać Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT. Jednocześnie brak spełnienia któregokolwiek warunku oznacza, że Wnioskodawca występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Ze złożonego wniosku wynika, że Spółka m.in. na podstawie przepisów ustawy o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami zobowiązana jest zawrzeć umowę z członkiem organu zarządzającego o świadczenie usług zarządzania na czas pełnienia funkcji, z obowiązkiem świadczenia osobistego takiego członka, bez względu na to, czy działa on w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej.

W Umowie określono m.in. że Zarządzający zobowiązuje się do świadczenia Usług osobiście, bez względu na to, czy działa w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej i nie jest uprawniony do powierzenia ich wykonywania osobie trzeciej oraz że świadczenie Usług będzie polegało w szczególności na:

prowadzeniu spraw Spółki i uczestnictwie w pracach Zarządu z uwzględnieniem zakresu praw i obowiązków wynikających z Funkcji,
reprezentowaniu Spółki wobec podmiotów trzecich, zgodnie z obowiązującymi zasadami reprezentacji Spółki,
osobistym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności Spółki, przypisanymi do Funkcji, z uwzględnieniem uprawnień pozostałych organów Spółki,
realizacji wyznaczonych celów zarządczych.

Zarządzający zobowiązany jest wykonywać swoje obowiązki w siedzibie Spółki, z tym że w dni ustawowo wolne od pracy oraz w soboty obecność zarządzającego w siedzibie Spółki wymagana jest jedynie w przypadkach uzasadnionych interesem Spółki. Ze względu na realizację zobowiązań Zarządzającego wynikających z Umowy lub w innych uzasadnionych potrzebami Spółki przypadkach, Umowa może być wykonywana w innych miejscach na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i poza jej granicami, przy czym świadczenie Usług poza siedzibą Spółki nie może zakłócać jej płynnego funkcjonowania, a Zarządzający powinien zapewnić możliwość komunikacji za pośrednictwem telefonu komórkowego lub poczty elektronicznej.

Świadczenie Usług poza siedzibą Spółki trwające nieprzerwanie powyżej 5 (pięciu) dni roboczych lub łącznie powyżej 8 (ośmiu) dni roboczych w miesiącu, wymaga wcześniejszego uzgodnienia z Przewodniczącym Rady Nadzorczej z co najmniej 1 dniowym wyprzedzeniem, a w przypadku niemożności dokonania tego z przyczyn obiektywnych, wymaga poinformowania Zastępcy Przewodniczącego lub innego upoważnionego członka Rady Nadzorczej oraz sporządzenia sprawozdania/informacji ze świadczenia usług poza siedzibą Spółki, ze wskazaniem zobowiązań Zarządzającego wynikających z Umowy lub potrzeb Spółki wymagających i uzasadniających świadczenie usług poza siedzibą Spółki oraz czasu i miejsca świadczenia tych usług.

Spółka udostępnia Zarządzającemu do korzystania w zakresie niezbędnym do wykonywania Usług urządzenia techniczne oraz inne zasoby stanowiące mienie Spółki, w szczególności:

postawione do jego dyspozycji pomieszczenia biurowe wraz z wyposażeniem,
samochód osobowy,
telefon komórkowy z dostępem do Internetu,
komputer przenośny wraz z niezbędnym dodatkowym wyposażeniem.

Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki lub osób trzecich za szkodę wyrządzoną na skutek niedołożenia staranności wymaganej ze względu na zawodowy charakter prowadzonej działalności przy wykonywaniu obowiązków wynikających z Umowy (odpowiedzialność na zasadach ogólnych). Spółka ubezpieczy Zarządzającego na swój koszt polisą ubezpieczeniową odpowiedzialności cywilnej na okres pełnienia funkcji Prezesa Zarządu.

Z tytułu świadczenia Usług oraz wykonywania innych zobowiązań wynikających z Umowy, w tym z tytułu przeniesienia praw autorskich, Zarządzającemu przysługuje wynagrodzenie całkowite, które składa się z części stałej, stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe (Wynagrodzenie Stałe) oraz części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy Spółki (Wynagrodzenie Zmienne).

Przychody osiągane przez Menedżera, na podstawie zawartej umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania, w której określono wynagrodzenie zarządzającego z tytułu świadczenia usług i jednocześnie powołanego uchwałą Rady Nadzorczej Spółki do pełnienia funkcji Prezesa Zarządu, która nie określa zasad wynagrodzenia, powinny być zaliczane do źródła przychodów określonego w art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W kwestii uregulowań dotyczących odpowiedzialności Zarządzającego, Spółka wyjaśniła, że w świetle zawartej Umowy Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przedmiotu Umowy będącej następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków wynikających z przepisów prawa.

Odpowiedzialność Zarządzającego wobec osób trzecich wynika z przepisów prawnych, tj. z art. 490 k.s.h., który odsyła do zasad ogólnych, czyli z przepisów kodeksu cywilnego.

W świetle powyższego Spółka stwierdza, iż odpowiedzialność wskazana w Umowie nie jest niezależna od odpowiedzialności Zarządzającego, którą ponosi on z tytułu pełnienia funkcji Prezesa Zarządu, określonej przepisami prawa. Reasumując, postanowienia Umowy nie zmieniają zakresu odpowiedzialności Zarządzającego wobec osób trzecich, które wynikają z przepisów prawnych.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą opodatkowania podatkiem od towarów i usług wynagrodzenia należnego z tytułu świadczenia usług zarządzania na podstawie Kontraktu.

Należy uznać, że czynności realizowane przez Menedżera na podstawie zawartej umowy o świadczenie usług zarządzania odpowiadają definicji świadczenia usług określonej w ustawie o podatku od towarów i usług. Jednakże opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest m.in. świadczenie usług w sytuacji kiedy czynność ta realizowana jest przez podatnika w rozumieniu ustawy i wykonywana w ramach działalności gospodarczej.

Jak już wskazano, w przypadku łącznego spełnienia warunków przewidzianych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, czynności podejmowanych przez osobę fizyczną nie uznaje się za czynności wykonywane w ramach prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej. To powoduje, że osoba taka nie działa w tym przypadku w charakterze podatnika VAT, a zatem wykonywane czynności nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

W świetle przedstawionej treści wniosku i przywołanych przepisów należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług zarządzania na podstawie zawartego z Zarządzającym Kontraktu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów iusług. Z wniosku wynika, że przychody osiągane przez Członka Zarządu z tytułu świadczenia usług zarządzania na podstawie Kontraktu zawartego ze Spółką stanowią przychody wymienione w art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto Spółka ponosi wszelkie koszty konieczne dla prawidłowego wykonania Kontraktu. Zgodnie z zawartym Kontraktem Zarządzający działa w ramach struktur organizacyjnych Spółki, nie ponosi kosztów związanych z poprowadzonymi na rzecz i w imieniu Spółki z działaniami. Jak wskazał Wnioskodawca, przy wykonywaniu czynności przewidzianych Kontraktem Zarządzający korzysta z infrastruktury Spółki. Kontrakt przewiduje również z tytułu świadczenia usług zarządzania należne Członkowi Zarządu wynagrodzenie składające się z wynagrodzenia podstawowego i wynagrodzenia dodatkowego. Określone wynagrodzenie podstawowe jest stałe, wypłacane w okresach miesięcznych i nie jest uzależnione od ekonomicznego ryzyka. Wynagrodzenie dodatkowe jest uzależnione od osiągniętych wyników i stanowi formę nagrody rocznej, jednak nie ma stałego charakteru i nie jest obligatoryjne.

W kontekście uregulowania w Kontrakcie odpowiedzialności wobec Spółki lub osób trzecich Wnioskodawca przywołał zapisy Kontraktu wskazując, że Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki lub osób trzecich za szkodę wyrządzoną na skutek niedołożenia staranności wymaganej ze względu na zawodowy charakter prowadzonej działalności przy wykonywaniu obowiązków wynikających z Umowy (odpowiedzialność na zasadach ogólnych). Spółka ubezpieczy Zarządzającego na swój koszt polisą ubezpieczeniową odpowiedzialności cywilnej na okres pełnienia funkcji Prezesa Zarządu.

Kontrakt przewiduje więc odpowiedzialność Zarządzającego wobec Spółki lub osób trzecich, jednak odpowiedzialność ta wynika z pełnienia przez Niego funkcji członka zarządu na podstawie bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa i jest to tzw. odpowiedzialność na zasadach ogólnych. Przy czym jak wskazała Spółka, odpowiedzialność ta jest zależna od odpowiedzialności Zarządzającego, która ponosi on z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu określonej przepisami prawa. Wnioskodawca jednoznacznie wskazał, że postanowienia Umowy nie zmieniają zakresu odpowiedzialności Zarządzającego wobec osób trzecich, które wynikają z przepisów prawnych.

W konsekwencji, skoro określona w Kontrakcie odpowiedzialność Zarządzającego wobec osób trzecich nie jest niezależna od odpowiedzialności, którą ponosi On z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu to w niniejszych okolicznościach odpowiedzialność jest po stronie Spółki, nie po stronie faktycznego wykonawcy Zarządzającego. Zatem warunek dotyczący odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich zostanie spełniony. Podkreślić należy, że bez znaczenia pozostaje w tym kontekście odpowiedzialność Członka Zarządu wynikająca z bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa, w tym w szczególności odpowiedzialność wynikająca z przepisów Kodeksu spółek handlowych.

Jak wskazał NSA w wyroku z 22 lutego 2017 r. o sygn. akt I FSK 1014/15 Ponoszenie ryzyka ekonomicznego nie może być utożsamiane z odpowiedzialnością menadżera za szkody wobec Spółki. Są to odrębne kwestie. Porównywanie nieograniczonej odpowiedzialności menadżera wobec Spółki ze stosunkiem pracowniczym nie wpływa na ocenę stanowiska Sądu, gdyż Sąd nie postawił tezy, że strony łączyła umowa o pracę. Stosunek ten Sąd oceniał pod kątem art. 15 ust. 1 i ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, to znaczy czy była to samodzielnie wykonywana działalność gospodarcza. Odpowiedzialność menadżera za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością ma być rozpoznawana wobec osób trzecich, nie wobec Spółki i, co tu już zostało podniesione, jej źródłem ma być stosunek zobowiązaniowy łączący menadżera ze Spółką, a nie stosunek organizacyjno-prawny członka zarządu Spółki.

W podsumowaniu powyższej analizy należy stwierdzić, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy czynności wykonywane przez członka zarządu na podstawie zawartej ze Spółką umowy o świadczenie usług zarządzania kontrakt menedżerski nie mieszczą się w definicji działalności gospodarczej określonej w ustawie o podatku od towarów i usług. Analiza przedmiotowej umowy (stosunku prawnego) pomiędzy Zarządzającym a Spółką wskazuje, że spełnione są wszystkie przedstawione powyżej warunki wyłączające, które określone zostały w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem wynagrodzenie Menedżera z tytułu świadczenia usług zarządzania na podstawie Kontraktu zawartego ze Spółką nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wniosek w części dotyczącej ustawy o podatku od towarów i usług. W zakresie pytania przedstawionego we wniosku dotyczącego skutków podatkowych Zainteresowanego będącego stroną postępowania na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie