Obowiązek opodatkowania sprzedaży działek gruntu. - Interpretacja - ITPP3/4512-292/15/MD

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 07.10.2015, sygn. ITPP3/4512-292/15/MD, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Temat interpretacji

Obowiązek opodatkowania sprzedaży działek gruntu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2015 r. (data wpływu 26 czerwca 2015 r.), uzupełnionym w dniu 7 i 28 września 2015 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży działek gruntu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 7 i 28 września 2015 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży działek gruntu.

We wniosku oraz jego uzupełnieniach przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest posiadaczem działek rolnych. W 1991 r. nabył działkę rolną o wielkości 3,18 ha, a w 1998 r. działkę o pow. 1,15 ha wraz z domem i zabudowaniami gospodarczymi. W celu powiększenia gospodarstwa rolnego w:

  • 1998 r. została nabyta działka o wielkości 5.45 ha;
  • 2005 r. została nabyta działka rolna o pow. 2,4395 ha (, gmina , woj. ), w tym działka rolna oznaczona numerem geodezyjnym 259/2.

W 2011 r. uchwałą Rady Gminy wprowadzono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu położonego w obrębie (działki nr i ). Przedmiotem ustaleń planu było przeznaczenie działek o nr 259/1 i 259/2 pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną. W 2012 r. Wnioskodawca dokonał podziału działki rolnej nr o pow. 2,4395 ha na 16 mniejszych działek o charakterze budowlanym, jednak nadal użytkowanych jako działki rolne. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, a posiadane nieruchomości gruntowe wykorzystywał do celów prywatnych, tj. do zaspokojenia potrzeb prowadzonego gospodarstwa rolnego. Wnioskodawca nie jest podatnikiem VAT i nie odliczał tego podatku przy nabyciu działki rolnej nr . Własne gospodarstwo rolne prowadzi od ponad 23 lat. Ze względów zdrowotnych w 2011 r. Wnioskodawca został zmuszony do likwidacji inwentarza żywego w gospodarstwie. Klęski żywiołowe z 2012 r. (gradobicie) oraz z 2013 r. (podtopienia terenu) spowodowały poważne uszkodzenia zabudowań, które wymagają gruntownego remontu na koszt własny. Zaistniałe zdarzenia wpłynęły na konieczność zmniejszenia areału gospodarstwa rolnego w celu obniżenia kosztów jego utrzymania. Działki, które mają być sprzedane, nigdy były przedmiotem najmu, dzierżawy oraz innej czynności o podobnym charakterze. Mają wytyczoną drogę wewnętrzną, co określa miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu położonego w obrębie , obejmujący działkę nr 259/2, uchwalony przez Radę Gminy w dniu 22 grudnia 2011 r. Nakłada to na Wnioskodawcę 30% podatek planistyczny od ceny sprzedaży działek, których dotyczy wniosek. W dniu 2010 r. Wnioskodawca nabył działkę gruntową niezabudowaną, przy czym sporządzony akt notarialny zawierał użyczenie współwłasności pasa gruntu o pow. 0,14 ha sąsiadującego ze sprzedawanym gruntem, co zostało potwierdzone drugim aktem notarialnym ( 2012 r.). W 2012 r. Wnioskodawca nabył w drodze spadku prawo własności do 1/6 (7 m2) lokalu mieszkalnego o pow. 42 m2. W najbliższej przyszłości Wnioskodawca nie planuje sprzedaży innych nieruchomości niż te, o których mowa we wniosku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż 16 działek rolnych, powstałych w wyniku podziału działki rolnej oznaczonej nr o pow. 2,4395 ha, należących do Wnioskodawcy będzie podlegała opodatkowaniu VAT, tzn. czy od poszczególnych transakcji należny jest VAT po osiągnięciu limitu 150.000 zł rocznie w dostawie towarów?

Zdaniem Wnioskodawcy, przyszła sprzedaż należącego do niego gruntu rolnego podzielonego na mniejsze 16 działek z przeznaczeniem w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę jednorodzinną nie jest opodatkowana VAT. Od poszczególnych transakcji po osiągnięciu limitu 150.000 zł rocznie VAT nie jest należny.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle, a także grunty.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza na mocy ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów Wnioskodawca zauważył, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy dana osoba dokonująca transakcji sprzedaży gruntu jest podatnikiem podatku od towarów i usług, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów cytowanej ustawy, tzn. czy wykonuje ona czynności tożsame z działalnością producentów, handlowców lub usługodawców i czy są one wykonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych W kwestii opodatkowania dostawy gruntów, tzn. 16 działek rolnych powstałych w wyniku podziału działki rolnej , istotne jest czy w świetle zdarzenia zaprezentowanego we wniosku, Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Wnioskodawcy za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Z opisu zawartego we wniosku wynika, że Wnioskodawca jedynie zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego przystąpił do podziału gruntu na działki tym planem przewidziane. Wnioskodawca nie dokonał żadnych aktywnych działań, które mogłyby świadczyć o zamiarze profesjonalnego obrotu nieruchomościami, tj. nie podejmował jakichkolwiek starań mających na celu przygotowanie do sprzedaży gruntu takich jak np. uzbrojenie terenu, czy ogłoszenie w mediach.

Skutkiem powyższego także i z tego względu transakcja zbycia działek, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż w niniejszej sprawie mamy do czynienia z czynnościami mieszczącymi się w ramach zarządu majątkiem prywatnym niemającym cech działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W efekcie, w przedmiotowej sytuacji zbędne jest rozważanie czy nie znajdzie zastosowania zwolnienie podmiotowe, określone w art. 113 ust. 1 ustawy, gdyż odnosi się ono wyłącznie do podatników.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu VAT. Żeby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu (Wnioskodawca podał nieaktualne brzmienie tego przepisu) obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze, czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników dokonujących dostaw terenów budowlanych (art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ustawy).

Z treści złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca (nie jest podatnikiem VAT) w:

  • 1991 r. nabył działkę rolną o pow. 3,18 ha;
  • 1998 r. nabył działkę o pow. 1,15 ha (wraz z domem i zabudowaniami gospodarczymi) oraz działkę o pow. 5,45 ha;
  • 2005 r. nabył działkę rolną o pow. 2,4395 ha, w tym działkę rolną nr (nie odliczał VAT przy jej nabyciu);
  • 2010 r. nabył działkę gruntową niezabudowaną;
  • 2012 r. nabył w drodze spadku prawo własności do 1/6 (7 m2) lokalu mieszkalnego o pow. 42 m2.

W 2011 r. uchwałą rady gminy wprowadzono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Przedmiotem ustaleń planu było przeznaczenie działek o nr i pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną. W 2012 r. Wnioskodawca dokonał podziału działki rolnej o pow. 2,4395 ha na 16 mniejszych działek o charakterze budowlanym, jednak nadal użytkowanych jako działki rolne (gospodarstwo rolne prowadzi od ponad 23 lat). Działki te mają wytyczoną drogę wewnętrzną. Nigdy były przedmiotem najmu, dzierżawy oraz innej czynności o podobnym charakterze. W najbliższej przyszłości Wnioskodawca nie planuje sprzedaży innych nieruchomości niż te, o których mowa we wniosku.

Na tym tle Wnioskodawca powziął wątpliwość dotyczącą obowiązku opodatkowania sprzedaży 16 działek gruntu.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów prawa, a także aktualnego orzecznictwa sądowego, w tym wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych (C-180/10) i , (C-181/10), prowadzi do wniosku, że trudno uznać, że sprzedaż działek gruntu wskazanych we wniosku nastąpi w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Z treści wniosku nie wynika bowiem, aby Wnioskodawca podejmował lub zamierzał podejmować aktywne działań zmierzające do przygotowania tych gruntów do sprzedaży, w takim zakresie w jakim podejmują je handlowcy. Powyższe wyklucza zatem handlowy cel transakcji. W konsekwencji stwierdzić należy, że w tej konkretnej sprawie aktywność Wnioskodawcy nie będzie porównywalna do działań handlowca wykonywanych w ramach profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Zatem w odniesieniu do tych czynności nie wystąpi w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a czynności te mieściły się będą w zakresie zarządu majątkiem prywatnym. Wnioskodawca jak zasadnie ocenił nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości (16 działek).

Końcowo zaznacza się, że:

  • wprawdzie Wnioskodawca słuszne uznał, iż () zbędne jest rozważanie czy nie znajdzie zastosowania zwolnienie podmiotowe, określone w art. 113 ust. 1 ustawy, gdyż odnosi się ono wyłącznie do podatników, to jednak w świetle art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ustawy zwolnienie, o którym art. 113 ust. 1 ustawy, nie stosuje się do podatników dokonujących dostaw terenów budowlanych;
  • niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego. Oznacza to, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy