Temat interpretacji
Opodatkowania darowizny udziałów w prawach do znaków towarowych A i B oraz prawach ochronnych na te znaki na rzecz małżonki.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 23 października 2015 r. (data wpływu 2 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania darowizny udziałów w prawach do znaków towarowych A i B oraz prawach ochronnych na te znaki na rzecz małżonki &‑ jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 2 listopada 2015 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania darowizny udziałów w prawach do znaków towarowych A i B oraz prawach ochronnych na te znaki na rzecz małżonki.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej i niebędącą czynnym podatnikiem VAT. Strona posiada w swoim majątku odrębnym (osobistym):
- udział w wysokości 1/2 w znaku towarowym A oraz udziały w wysokości 1/2 w prawach ochronnych na znak towarowy A, wynikających z rejestracji tego znaku dokonanej w Urzędzie Patentowym RP, a także z rejestracji w procedurze międzynarodowej dokonanej według tzw. systemu madryckiego za pośrednictwem Biura Międzynarodowej Światowej Organizacji Własności Intelektualnej w Genewie, na podstawie postanowień Porozumienia Madryckiego o Międzynarodowej Rejestracji Znaków z dnia 14 kwietnia 1891 r. (z późniejszymi zmianami) oraz Protokołu do Porozumienia madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków, sporządzonego w Madrycie dnia 27 czerwca 1989 r. (Dz.U. 2003 nr 13 poz. 129);
- udział w wysokości 1/2 w znaku towarowym B oraz udział w wysokości 1/2 w prawie ochronnym na znak towarowy B, wynikającym z rejestracji tego znaku dokonanej w Urzędzie Patentowym RP.
Pozostałe, wynoszące 1/2 udziały w prawach do znaków towarowych A i B, i prawach ochronnych na te znaki (prawach z rejestracji) posiada brat Wnioskodawcy.
Wskazane udziały w prawach do znaków towarowych A i B, i prawach ochronnych na te znaki (prawach z rejestracji) Wnioskodawca i jego brat nabyli od N. AG, spółki prawa szwajcarskiego, której jedynymi akcjonariuszami byli Wnioskodawca i jego brat.
W związku z podjęciem decyzji o likwidacji spółki N. AG Wnioskodawca i Jego brat na podstawie Umowy sprzedaży prawa ochronnego na znak towarowy oraz aneksów do tej umowy nabyli wynoszące 1/2 udziały w prawach do znaków towarowych A i B, i prawach ochronnych na te znaki (prawach z rejestracji). Przejmując prawa do udziałów we wskazanych prawach do znaków towarowych i prawach z ich rejestracji Wnioskodawca i Jego brat nie działali z zamiarem wykorzystywania tych znaków w celu prowadzenia działalności gospodarczej, a jedyną przyczyną przejęcia tych praw była zamierzana likwidacja spółki N. AG i związana z nią konieczność podziału majątku pozostałego po zakończeniu likwidacji pomiędzy akcjonariuszy.
W świetle faktu, że Wnioskodawca i Jego brat nie prowadzą działalności gospodarczej, w ramach której mogliby wykorzystywać przedmiotowe znaki towarowe, jak też nie planują jej podjęcia, rozważają przekazanie nabytych udziałów w prawach do znaków towarowych A i B w drodze darowizny swoim małżonkom (na potrzeby prowadzonej przez nie działalności gospodarczej), które mogłyby wykorzystywać nabyte prawa w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, względnie, w tym w szczególności poprzez odpłatne przekazanie ich do używania podmiotowi trzeciemu na podstawie umowy licencyjnej.
Po dokonanym nabyciu udziałów w prawach do znaków towarowych A i B, i prawach ochronnych na te znaki (prawach z rejestracji) Wnioskodawca nie podejmował żadnych czynności faktycznych ani prawnych w stosunku do nabytych praw, w szczególności nie wykorzystywał ich w celach zarobkowych, jak też nie podejmował czynności zmierzających do posługiwania się nimi, czy też czerpania z nich korzyści. Nie dokonał również zgłoszeń aktualizacyjnych w organach patentowych, mających na celu ujawnienie jego praw do przedmiotowych znaków towarowych.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy w uwarunkowaniach zaprezentowanego zdarzenia przyszłego przekazanie przez Wnioskodawcę udziałów w prawach do znaków towarowych A i B, i prawach ochronnych na te znaki (prawach z rejestracji) na rzecz Jego małżonki, w formie darowizny dokonanej z jego majątku osobistego (majątku odrębnego), będzie czynnością opodatkowaną podatkiem do towarów i usług?
Stanowisko Wnioskodawcy
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1) VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Stosownie do art. 2 pkt 6 VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jak wynika z art. 2 pkt 6 VAT nie stanowią towaru w rozumieniu ustawy prawa majątkowe, do których zaliczyć należy prawa do znaków towarowych i praw ochronnych na te znaki.
Stąd też umowa darowizny mająca za przedmiot udziały w prawach do znaków towarowych i praw ochronnych (praw z rejestracji) na te znaki może być rozpatrywana na gruncie przepisów ustawy VAT wyłącznie jako świadczenie usług.
Jak stanowi art. 8 ust. 1 VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Powołane wyżej unormowanie wskazuje, że przedmiotem opodatkowania podatkiem VAT są czynności odpłatne, natomiast nieodpłatne świadczenie usług, co do zasady nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 8 ust. 2 VAT.
Za odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 2 VAT uznaje się również:
- użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
- nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Należy zauważyć, że nie każda czynność będąca świadczeniem usług w rozumieniu wskazanych regulacji podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Czynność będzie podlegała opodatkowaniu jedynie jeżeli zostanie wykonana przez podatnika.
W myśl art. 15 ust. 1 VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie do art. 15 ust. 2 VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje zatem, iż aby zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie musi ona być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o VAT pozwala na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Aczkolwiek ustawa nie wyraża tego wprost, przyjąć należy, że działalnością gospodarczą jest w zasadzie tylko ta aktywność, która wykonywana jest zawodowo, w sposób profesjonalny. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, co do zasady nie pozwala na uznanie podmiotu dokonującego takich czynności za podatnika.
Ustawa o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca marca 2013 r. wprowadzała wymóg częstotliwości prowadzonej działalności. W definicji działalności gospodarczej bowiem, do 31 marca 2013 r., zawarte było zastrzeżenie, że prowadzeniem działalności jest także jednorazowe wykonanie czynności w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Wydaje się, że chociaż zastrzeżenie powyższe - o jednorazowej czynności wykonanej w okolicznościach wskazujących na zamiar działania w sposób częstotliwy - zostało skreślone z treści przepisu, to jednak nadal działalność gospodarcza w rozumieniu komentowanej ustawy powinna charakteryzować się zamiarem częstotliwości działania. (...) (tak: A. Bartosiewicz, Komentarz do ustawy o podatku od towarów i usług, System informacji prawnej LEX). Niemniej wskazać należy, że dla działalności gospodarczej polegającej na wykorzystywaniu swego majątku ustawa o VAT w jej obowiązującym brzmieniu wprowadza inne kryterium - decydujące znaczenie ma tutaj nie częstotliwość, lecz stałość, ciągłość wykorzystywania swego majątku. Przepis art. 15 ust. 2 zdanie drugie ustawy stanowi bowiem, że działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W tym przypadku ustawa nie wprowadza wymogu częstotliwości wykorzystywania, lecz ciągłości wykorzystywania. Jak się wydaje, ciągłość to niejednorazowość, nieincydentalność wykorzystania składników majątku. Przez ciągle wykorzystywanie składników majątku trzeba będzie rozumieć natomiast takie wykorzystanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania (tak: A. Bartosiewicz, Komentarz).
Dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma również ich zorganizowany charakter. W tym kontekście warto przytoczyć wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, w których wykazano, iż transakcję należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Natomiast jeżeli sprzedawca w celu dokonania sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, należy uznać go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej.
Ponadto, z orzecznictwa TSUE, a wcześniej Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (dalej: ETS) wynika, że sam zamiar prowadzenia działalności gospodarczej, potwierdzony obiektywnymi dowodami, przesądza o potrzebie traktowania danego podmiotu jako podatnika. Za podatnika, zgodnie z tym orzecznictwem, należy bowiem uznać również osobę, która zadeklarowała prowadzenie działalności gospodarczej i poczyniła w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, a nawet jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta (wyrok ETS w sprawie C-268/83, podobnie w sprawie C-110/94, C&‑97/90, czy też C- 400/98).
Odnosząc powyższe uwagi do okoliczności przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca stwierdza, że brak jest przesłanek, aby planowaną przez niego darowiznę udziałów w znakach towarowych i prawach ochronnych na te znaki (prawach z rejestracji) uznać za mieszczącą się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 VAT. Wnioskodawca nigdy nie wykorzystywał nabytych wartości niematerialnych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, co za tym idzie nie korzystał z nich w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Co więcej, Wnioskodawca nie nabył ich z zamiarem wykorzystywania w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, chociażby z tej tylko przyczyny, że Wnioskodawca takiej działalności nie prowadzi. Nigdy również nie planował podjęcia takiej działalności, a tym bardziej nie podejmował żadnych działań zmierzających w tym kierunku. Wnioskodawca nigdy również nie rozważał, ani nie przygotowywał odpłatnego zbycia przedmiotowych udziałów w prawach do znaków towarowych, tym bardziej nie angażował w tym celu środków podobnych do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców.
W świetle powyższego zdaniem Wnioskodawcy, rozważana przez niego darowizna udziałów w znakach towarowych i prawach ochronnych na te znaki (prawach z rejestracji), nie będzie wykraczać poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności i będzie należeć do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Tym samym Wnioskodawca uznaje, że dokonując planowanej darowizny nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 VAT.
Z uwagi na tę okoliczność wskazana w opisie zdarzenia przyszłego darowizna nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT, jako że opodatkowaniu mogą podlegać wyłącznie te czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy, jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. zaistniała czynność określona jako opodatkowana i czynność ta została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.) zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).
W definicji świadczenia usług sformułowanej na potrzeby ustawy o podatku od towarów i usług mieści się darowizna praw własności przemysłowej, ponieważ w takim przypadku dochodzi do przeniesienia praw do wartości niematerialnych i prawnych.
Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014, poz. 121 ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Jak wynika z powyższego przepisu darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.
W przypadku przeniesienia praw do wartości niematerialnych i prawnych w drodze darowizny, dotychczasowy właściciel przenosi na nabywcę prawo do tych wartości.
Należy więc przyjąć, że przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
Nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług, w rozumieniu art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.
Podatnikami - według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W świetle zaś definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem, świadczenie usług będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu świadczącego te usługi, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.
Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
W kontekście powyższego należy stwierdzić, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Jeżeli dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód i jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności nie noszą znamion działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT, to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2, podmiotu dokonującego tych czynności nie można uznać za podatnika VAT.
Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku zbycia przez daną osobę majątku prywatnego. Majątek taki nabywany jest bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności gospodarczej, w tym handlowej, a zatem jego sprzedaż (również darowizna), nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.
Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej i niebędącą czynnym podatnikiem VAT. Strona posiada w swoim majątku odrębnym (osobistym) udziały w wysokości 1/2 w znaku towarowym A i B oraz udziały w wysokości 1/2 w prawach ochronnych na ww. znaki. Pozostałe, wynoszące 1/2 udziały w prawach do przedmiotowych znaków towarowych i prawach ochronnych na te znaki (prawach z rejestracji) posiada brat Wnioskodawcy.
Wskazane udziały Wnioskodawca i Jego brat nabyli od N. AG, spółki prawa szwajcarskiego, której jedynymi akcjonariuszami byli Wnioskodawca i jego brat.
W związku z podjęciem decyzji o likwidacji spółki N. AG Zainteresowany i Jego brat nabyli prawa do udziałów we wskazanych prawach do znaków towarowych i prawach z ich rejestracji, przy czym nie działali z zamiarem wykorzystywania tych znaków w celu prowadzenia działalności gospodarczej, a jedyną przyczyną przejęcia tych praw była zamierzana likwidacja spółki N. AG i związana z nią konieczność podziału majątku pozostałego po zakończeniu likwidacji pomiędzy akcjonariuszy.
Wnioskodawca i Jego brat nie prowadzą działalności gospodarczej, w ramach której mogliby wykorzystywać przedmiotowe znaki towarowe, jak też nie planują jej podjęcia. Rozważają natomiast przekazanie nabytych udziałów w prawach do znaków towarowych A i B w drodze darowizny swoim małżonkom (na potrzeby prowadzonej przez nie działalności gospodarczej), które mogłyby wykorzystywać nabyte prawa w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej (m.in. poprzez odpłatne przekazanie ich do używania podmiotowi trzeciemu na podstawie umowy licencyjnej).
Po dokonanym nabyciu (prawach z rejestracji) Zainteresowany nie podejmował żadnych czynności faktycznych ani prawnych w stosunku do nabytych udziałów w prawach do znaków towarowych A i B i prawach ochronnych na te znaki, w szczególności nie wykorzystywał ich w celach zarobkowych, jak też nie podejmował czynności zmierzających do posługiwania się nimi czy też czerpania z nich korzyści. Nie dokonał również zgłoszeń aktualizacyjnych w organach patentowych, mających na celu ujawnienie jego praw do przedmiotowych znaków towarowych.
Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia, czy przekazanie na rzecz małżonki w formie darowizny przez Wnioskodawcę udziałów w prawach do znaków towarowych A i B oraz prawach ochronnych na te znaki jest czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z treścią art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 1410), znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa.
W myśl art. 120 ust. 2 ustawy Prawo własności przemysłowej znakiem towarowym, w rozumieniu ust. 1, może być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy.
Na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne (art. 121 ustawy Prawo własności przemysłowej).
Na podstawie art. 153 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej, przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Czas trwania prawa ochronnego na znak towarowy wynosi 10 lat od daty zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym (art. 153 ust. 2 ustawy Prawo własności przemysłowej).
Prawo ochronne na znak towarowy może zostać, na wniosek uprawnionego, przedłużone dla wszystkich lub części towarów, na kolejne okresy dziesięcioletnie (art. 153 ust. 3 ustawy Prawo własności przemysłowej).
Prawo ochronne na znak towarowy jest bezwzględnym prawem podmiotowym, o określonej przepisami ustawy Prawo własności przemysłowej czasowej i terytorialnej skuteczności.
Prawo znaków towarowych to przepisy należące do działu prawa własności intelektualnej, jakim jest prawo własności przemysłowej. Znakiem towarowym są wszelkie znaki, oznaczenia, symbole, których zadaniem jest indywidualizowanie towarów lub usług na rynku. Uważa się, że znaki pełnią trzy funkcje: oznaczania pochodzenia, jakościową, reklamową. Znak towarowy oznacza pochodzenie, gdy wskazuje, że opatrzone tym znakiem towary lub usługi pochodzą z tego samego źródła (gwarantującego i kontrolującego ich jakość). Funkcja jakościowa znaku towarowego polega na informowaniu przez znak, że wszystkie opatrzone nim towary lub usługi są takiej samej jakości. Funkcję reklamową wypełnia znak, jeśli zachęca on do zakupu opatrzonych tym znakiem towarów lub usług. A tak się dzieje, jeśli klienci z danym znakiem towarowym kojarzą dobrą jakość towarów lub usług lub też znak ten przyciąga uwagę klientów - wywołuje u nich pozytywne skojarzenia lub w inny sposób pozytywnie oddziaływa. Funkcję reklamową przede wszystkim realizują renomowane znaki towarowe.
W definicji świadczenia usług sformułowanej na potrzeby ustawy o podatku od towarów i usług niewątpliwie mieści się przekazanie w drodze darowizny znaku towarowego na rzecz innego podmiotu, gdyż w takim przypadku dochodzi do przeniesienia praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.
Ze wskazanych na wstępie regulacji wynika, że świadczenie usług, co do zasady, jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług. W świetle zaś definicji zawartej w art. 15 ustawy o VAT, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem, świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego przeniesienia praw do wartości niematerialnych i prawnych, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.
W związku z przedstawionym opisem sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa stwierdzić należy, że przekazanie w formie darowizny udziałów w prawach do znaków towarowych A i B oraz prawach ochronnych na te znaki przez Wnioskodawcę na rzecz jego małżonki (na potrzeby prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej), stanowi działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a Wnioskodawca występuje w tej czynności jako podatnik VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 tej ustawy.
W ocenie tut. Organu, charakter znaku towarowego i korzyści wynikające z faktu bycia jego właścicielem wykluczają, by mógł być on wykorzystywany na cele osobiste. Funkcje znaku towarowego, czyli oznaczanie pochodzenia, jakościowa oraz reklamowa powodują, że niemożliwym jest skuteczne realizowanie praw z niego wynikających w sferze życia prywatnego, w oderwaniu od działalności gospodarczej. Trudno jest wskazać okoliczności, kiedy i w jaki sposób znak towarowy miałby służyć celom osobistym osoby fizycznej. Jakkolwiek możliwe jest samo posiadanie praw do znaku towarowego i niekorzystanie z nich, jednak w przypadku kiedy dochodzi do realizacji uprawnień z nich wynikających, zawsze jest to cel zarobkowy, a nie osobisty. Bez znaczenia pozostaje fakt, że Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, w ramach której mógłby wykorzystywać przedmiotowe znaki towarowe.
Zatem przekazanie udziałów w prawach do znaków towarowych A i B oraz prawach ochronnych na te znaki nie pozwala na przyjęcie, że mamy do czynienia z majątkiem osobistym, który nie był nabyty w celu wykorzystania go do celów prowadzonej działalności gospodarczej, tym bardziej, że małżonka Wnioskodawcy, na rzecz której Wnioskodawca zamierza przekazać przedmiotowe udziały w prawach do znaków towarowych oraz prawach ochronnych na te znaki, planuje je wykorzystywać w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.
W konsekwencji, czynność przekazania przez Wnioskodawcę udziałów w prawach do znaków towarowych A i B oraz prawach ochronnych na te znaki w drodze umowy darowizny na rzecz małżonki Strony nosi znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, zaś Zainteresowany dla tej czynności występuje w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy.
Odnośnie opodatkowania czynności przekazania przez Wnioskodawcę udziałów w prawach do znaków towarowych A i B oraz prawach ochronnych na te znaki w drodze umowy darowizny na rzecz małżonki Wnioskodawcy należy wskazać, że zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
W myśl art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
- użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych,
- nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Z wyżej powołanego przepisu wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:
- w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia &‑ w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),
- w przypadku świadczenia usług - świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Zatem dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.
Wypełnienie warunku określonego w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Należy zatem stwierdzić, że opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością. Za usługi świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej.
Należy zauważyć, że wartość znaku towarowego mieści się w kategorii wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy. Wynika z tego, że przeniesienie wartości ww. znaku zalicza się do świadczenia usług.
Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że skoro udziały w prawach do znaków towarowych A i B oraz prawach ochronnych na te znaki będą nieodpłatnie przekazane na rzecz małżonki Wnioskodawcy, która zamierza wykorzystywać je do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, a zatem na cele niezwiązane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, czynność ta będzie stanowić odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy. Zatem przedmiotowe nieodpłatne przekazanie (darowizna) będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.
Jak stanowi art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2&‑12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Należy zauważyć, że zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku. Jednakże ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie, nie przewidują opodatkowania stawkami obniżonymi bądź zwolnienia od podatku darowizny udziałów w prawach do znaków towarowych, zatem czynność ta podlega opodatkowaniu 23% stawką podatku od towarów i usług zgodnie z treścią art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT.
W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym zdarzeniu przyszłym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.
Stanowisko
nieprawidłowe
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie