Temat interpretacji

Moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu niezwróconych opakowań zwrotnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 2 października 2014 r. (data wpływu 6 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu niezwróconych opakowań zwrotnych jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 października 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu niezwróconych opakowań zwrotnych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu hurtowego m.in napojami sprzedawanymi w opakowaniach zwrotnych, objętych kaucją. Kupując towar od dostawców będzie nabywał na własność opakowania zwrotne. Wnioskodawca odsprzedając towar dla swoich odbiorców, będzie pobierał od nich kaucję z tytułu opakowań zwrotnych. Umowa pomiędzy Wnioskodawcą a jego odbiorcami będzie zawierała zapis, stanowiący, iż ostatecznym terminem zwrotu opakowań jest zakończenie współpracy pomiędzy podmiotami. Zarazem istniała będzie możliwość rozliczenia kaucji we wcześniejszym terminie tj. w przypadku obustronnej zgody na takie rozliczenie opakowań.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym stanie faktycznym, w sytuacji gdy termin zwrotu opakowań jest terminem określonym pod warunkiem zakończenia współpracy, bądź w przypadku zgodnej woli stron co do rozliczenia opakowań zwrotnych, to czy po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu wydania tychże opakowań zwrotnych przed ziszczeniem się jednego z tych warunków...

Stanowisko Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Zgodnie z ust. 6 ww. artykułu podstawa opodatkowania obejmuje także koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Jednocześnie w myśl art. art. 29a ust. 11 ustawy o VAT, do podstawy opodatkowania nie wlicza się wartości opakowania, jeżeli podatnik dokonał dostawy towaru w opakowaniu zwrotnym, pobierając kaucję za to opakowanie lub określając taką kaucję w umowie dotyczącej dostawy towaru. Ust. 12 ww. artykułu stanowi, iż w przypadku niezwrócenia przez nabywcę opakowania, o którym mowa w ust. 11 art. 29a, podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość tego opakowania:

1. w dniu następującym po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowania jeżeli tego opakowania nie zwrócono w terminie określonym w umowie;
2. 60. dnia od dnia wydania opakowania - jeżeli w umowie nie określono terminu zwrotu tego opakowania.

W odniesieniu do terminu zwrotu opakowań należy sięgnąć do Kodeksu cywilnego, który określa, co rozumiemy jako termin. I tak art. 116 § 1 Kc stanowi, że jeżeli skutki czynności prawnej mają powstać w oznaczonym terminie, stosuje się odpowiednio przepisy o warunku zawieszającym. Art. 89 Kc stanowi, że powstanie lub ustanie skutków czynności prawnej można uzależnić od zdarzenia przyszłego i niepewnego (warunek).

Powyższe oznacza, że za termin o którym mowa w art. 29a ust. 12 pkt 1, można uznać termin określony w sposób przyszły i niepewny (warunek) o którym mowa w art. 89 Kc. Z tego też względu podstawę opodatkowania towarów przez Wnioskodawcę, należy podwyższyć o wartość opakowania dopiero, w dniu następującym po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowania tj. w dniu następującym po dniu, w którym rozwiązana zostanie współpraca pomiędzy Wnioskodawcą a jej kontrahentem. Zatem do czasu, do kiedy warunek określony w umowie nie zostanie spełniony po stronie Wnioskodawcy, nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu otrzymania opakowań zwrotnych. Ustawa o podatku od towarów i usług w art. 29a ust. 12 pkt 2 stanowi, że podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość tego opakowania sześćdziesiątego dnia od dnia wydania opakowania jeżeli w umowie nie określono terminu zwrotu tego opakowania. Zdaniem Wnioskodawcy w przedmiotowym stanie faktycznym nie znajdzie zastosowania ten przepis ze względu na to, że termin został w sposób jasny określony w umowie zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a odbiorcami.

Ze względu na powyższe Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż do momentu, do którego Wnioskodawca współpracuje z odbiorcami, bądź do momentu, do kiedy nie zostanie wyrażona zgodna wola obu stron co rozliczenia opakowań, nie powstanie po jej stronie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu wydania opakowań zwrotnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Przez świadczenie usług w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku,
2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Zgodnie z art. 29a ust. 10 pkt 2 ww. ustawy podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12.

Jak stanowi art. 29a ust. 11 ww. ustawy do podstawy opodatkowania nie wlicza się wartości opakowania, jeżeli podatnik dokonał dostawy towaru w opakowaniu zwrotnym, pobierając kaucję za to opakowanie lub określając taką kaucję w umowie dotyczącej dostawy towaru.

Natomiast art. 29a ust. 12 ww. ustawy wskazuje, że w przypadku niezwrócenia przez nabywcę opakowania, o którym mowa w ust. 11, podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość tego opakowania:

1. w dniu następującym po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowania - jeżeli tego opakowania nie zwrócono w terminie określonym w umowie;
2. 60. dnia od dnia wydania opakowania - jeżeli w umowie nie określono terminu zwrotu tego opakowania.

Celem regulacji zwartej w art. 29a ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług jest uproszczenie rozliczeń w zakresie opakowań zwrotnych, których koszt, co do zasady, powinien zwiększać podstawę opodatkowania, a których specyfika polega na tym, że po wykorzystaniu są z reguły zwracane sprzedawcy. Na mocy art. 29a ust. 11 ustawy o VAT w podstawie opodatkowania nie uwzględnia się wartości opakowań zwrotnych, jeżeli są one objęte kaucją lub kaucja taka została określona w umowie dotyczącej dostawy towarów. Wydanie opakowań zwrotnych za kaucją nie jest dokumentowane fakturą VAT. W przypadku niezwrócenia przez nabywcę opakowania, o którym mowa w ust. 11, podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość niezwróconego w terminie określonym w umowie opakowania zwrotnego, w dniu następnym po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot tego opakowania, a w przypadku gdy w umowie nie określono terminu zwrotu opakowania zwrotnego, podstawę opodatkowania podwyższa się 60. dnia od dnia wydania opakowania (art. 29a ust. 12 ustawy o VAT). Podstawę opodatkowania stanowi wówczas kwota pobranej lub określonej kaucji, pomniejszona o należny podatek. Natomiast w przypadku opakowań zwrotnych, które nie zostały objęte kaucją, w podstawie opodatkowania dostarczanych towarów uwzględnia się wartość tych opakowań. W takim przypadku ich wartość uwzględnia się w cenie sprzedawanego towaru (w ramach jego podstawy opodatkowania) i jako całość opodatkowuje stawką właściwą dla tego towaru.

Odnosząc powyżej przywołane przepisy do regulacji unijnych należy wskazać, że Dyrektywa 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w art. 92 przewiduje, że w przypadku kosztów opakowań zwrotnych, państwa członkowskie mogą przyjąć jeden z następujących środków:

1. wyłączyć je z podstawy opodatkowania, podejmując niezbędne środki w celu skorygowania tej podstawy, jeśli opakowania nie zostaną zwrócone;
2. włączyć je do podstawy opodatkowania, podejmując niezbędne środki w celu skorygowania tej podstawy, jeśli opakowania zostaną zwrócone.

Opakowania zwrotne są specyficznym przedmiotem obrotu gospodarczego. Powoduje to konieczność zastosowania wobec nich specyficznych zasad rozliczania ze względu na ich akcesoryjność względem towarów, które są 
w nich przenoszone. Polski ustawodawca w obowiązujących regulacjach zdecydował się na pierwsze rozwiązanie, o którym mowa w Dyrektywie, tj. zasadniczo wyłączenie opakowań zwrotnych z podstawy opodatkowania, podejmując jednak niezbędne środki 
w celu skorygowania tej podstawy w przypadku niezwrócenia opakowań.

Przepisy dotyczące podstawy opodatkowania wskazują, że w przypadku niezwrócenia przez nabywcę opakowania, podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość tego opakowania.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu hurtowego m.in napojami sprzedawanymi w opakowaniach zwrotnych, objętych kaucją. Wnioskodawca odsprzedając towar dla swoich odbiorców, będzie pobierał od nich kaucję z tytułu opakowań zwrotnych. Umowa pomiędzy Wnioskodawcą a jego odbiorcami będzie zawierała zapis, stanowiący, iż ostatecznym terminem zwrotu opakowań jest zakończenie współpracy pomiędzy podmiotami. Zarazem istniała będzie możliwość rozliczenia kaucji we wcześniejszym terminie tj. w przypadku obustronnej zgody na takie rozliczenie opakowań.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wydania opakowań zwrotnych.

Dla rozstrzygnięcia ww. zagadnienia kluczowym w przedmiotowej sprawie jest rozstrzygnięcie, czy w umowie łączącej strony określono termin zwrotu opakowań zwrotnych, czy też nie określono tego terminu.

Przepisy ustawy o podatku do towarów i usług nie definiują pojęcia termin. Według internetowego Słownika Języka Polskiego PWN (http://sjp.pwn.pl) pojęcie termin oznacza czas przeznaczony na wykonanie jakiegoś zadania; też: konkretna data, kiedy ma coś nastąpić.

Pojęcie terminu, z punktu widzenia prawa, może mieć dwojakie znaczenie. Z jednej strony jest to określony moment w czasie (np. 31 grudnia 2014 r.), z drugiej zaś określony okres czasu, który ma swój początek i koniec (np. 14 dni).

Również na gruncie Kodeksu postępowania cywilnego pojęcie terminu procesowego oznacza okres (wyrażony w dniach, tygodniach, miesiącach i latach bądź datę (dzień, godzinę), w jakich podmiot procesu cywilnego powinien (może) dokonać konkretnej czynności procesowej, realizując w ten sposób swoje uprawnienia (obowiązek) procesowe.

Zatem w ocenie organu termin dotyczący zwrotu opakowania zwrotnego winien zostać określony jako moment w czasie, natomiast w przedstawionych okolicznościach sprawy określenie terminu poprzez zdarzenie przyszłe, które jest niepewne (tj. zakończenie współpracy), nie może być równoznaczne w tym, że umowa przewiduje, że określono termin opakowań zwrotnych, o którym mowa w art. 29a ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług. Również uregulowanie umowne, zgodnie z którym rozliczenie opakowań nastąpi w przypadku zgodnej woli stron co do tego rozliczenia, jest zdarzeniem niepewnym, które nie może skutkować uznaniem, że mamy do czynienia z umownym określeniem terminu zwrotu opakowań zwrotnych.

Zatem w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, podstawę opodatkowania z tytułu dostawy towarów sprzedawanych w opakowaniach zwrotnych, za które Wnioskodawca pobierze kaucję, lub też określi taką kaucje w umowie, Wnioskodawca będzie zobowiązany zwiększyć o wartość tych opakowań zwrotnych na zasadzie art. 29a ust. 12 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. 60. dnia od dnia wydania opakowania, gdyż jak wynika z analizy opisanego zdarzenia przyszłego na gruncie wskazanych regulacji prawnych, w umowie nie określono terminu zwrotu opakowania. Termin do dokonania określonej czynności, tu: zwrotu opakowania zwrotnego, nie może być jak wcześniej wskazano określony zdarzeniem niepewnym i nieumiejscowionym w czasie. Nie sposób bowiem przewidzieć, kiedy zostanie zakończona współpraca z danym kontrahentem i czy w ogóle nastąpi zakończenie tej współpracy.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy