Temat interpretacji

Czy świadczenie w zakresie POŚ dokonywane przez Gminę na rzecz właścicieli/użytkowników nieruchomości stanowi po stronie Gminy odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające przy tym ze zwolnienia od VAT?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy reprezentowanej przez pełnomocnika radcę prawnego, przedstawione we wniosku z dnia 22 lipca 2013 r. (data wpływu 24 lipca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców na przydomowe oczyszczalnie ścieków jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców na przydomowe oczyszczalnie ścieków.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Gmina B. (dalej: Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Na terenie Gminy istnieją tereny nieskanalizowane. Są to zasadniczo małe miejscowości wiejskie zlokalizowane na obrzeżach Gminy, usytuowane w znacznej odległości od terenów zurbanizowanych, mających dostęp do klasycznej kanalizacji sanitarnej, opartej o system połączonych rurociągów podziemnych. W takich przypadkach, z uwagi na bardzo wysokie koszty oraz trudności natury technicznej, organizacyjnej i prawnej, niezwykle utrudnione byłoby doprowadzanie klasycznej sieci kanalizacji do tych terenów.

W świetle powyższych uwarunkowań, chcąc zapewnić mieszkańcom odpowiednie standardy sanitarne, Gmina realizuje inwestycje w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (dalej: POŚ) na nieruchomościach użyczonych Gminie przez ich właścicieli/użytkowników nieruchomości zlokalizowanych w takich miejscowościach na terenie Gminy. W tym celu Gmina zawiera z właścicielami/użytkownikami takich nieruchomości umowy, określające warunki montażu i udostępnienia przez Gminę POŚ do eksploatacji.

POŚ składają się z wykonanego z tworzywa sztucznego zbiornika, systemu rur, filtrów, zaworów, kominów odpowietrzających, pompy i innego osprzętu. Są one każdorazowo zamontowane (wkopane w ziemię) na nieruchomościach mieszkańców, w bezpośredniej bliskości budynku mieszkalnego i oczywiście podłączone do jego wewnętrznej instalacji sanitarnej.

Zawierane przez Gminę z właścicielami/użytkownikami nieruchomości umowy określają w szczególności terminy oraz źródła finansowania budowy POŚ. Z postanowień przedmiotowych umów wynika, że właściciel/użytkownik danej nieruchomości posiada tytuł prawny do gruntu, na którym wybudowana zostanie POŚ i użyczy ten grunt Gminie nieodpłatnie na 6-letni okres trwałości projektu. Ponadto, stosownie do zawartej umowy, właściciel/użytkownik danej nieruchomości wyraża zgodę na wykonanie na swym gruncie prac budowlanych określonych w umowie i zobowiązuje się do prawidłowej eksploatacji, utrzymania i bieżącej konserwacji POŚ.

Warunkiem rozpoczęcia robót budowlanych na posesji mieszkańca jest w szczególności dokonanie, w określonym terminie, wpłaty na rzecz Gminy ustalonej kwoty wynagrodzenia.

W celu wykonania i udostępnienia POŚ, Gmina jest w pierwszej kolejności odpowiedzialna za nabycie i zamontowanie urządzenia na nieruchomości danego mieszkańca. Następnie, zamontowane urządzenie jest udostępniane konkretnym mieszkańcom do eksploatacji na czas oznaczony (określony w umowie). Realizowane przez Gminę w tym zakresie na rzecz mieszkańców świadczenie polegające na udostępnieniu POŚ do użytkowania w celu zapewnienia możliwości oczyszczania ścieków (dalej: świadczenie w zakresie POŚ) składa się z następującej wiązki świadczeń składowych:

1. montażu POŚ na nieruchomościach mieszkańców będących ich właścicielami/użytkownikami usługi zastępstwa inwestycyjnego,
2. udostępniania mieszkańcom POŚ do korzystania zasadniczo na ustalony w umowie okres od dnia odbioru technicznego.

W celu realizacji świadczenia w zakresie POŚ, Gmina pobiera od mieszkańców umownie ustalone wynagrodzenie.

Zgodnie z umowami zawieranymi pomiędzy Gminą i mieszkańcami, powyższa wiązka świadczeń traktowana jest de facto jako jedno świadczenie złożone, z tytułu którego Gminie należne jest zryczałtowane wynagrodzenie, kalkulowane w odniesieniu do całego świadczenia (tj. bez podziału na poszczególne elementy składowe).

Powyższe oznacza, że umowy zawierane z właścicielami/użytkownikami nieruchomości nie przewidują możliwości nabycia tylko niektórych składowych usług z wiązki świadczeń wykonywanych przez Gminę. Możliwe jest tylko i wyłącznie nabycie kompleksowego świadczenia w zakresie udostępniania POŚ w kształcie i na warunkach przedstawionych powyżej.

Ponadto z umowy wynika, że dopiero po zakończeniu 6-letniego okresu trwałości projektu, POŚ zostanie przekazana właścicielowi/użytkownikowi nieruchomości lub jego następcy prawnemu.

Do tego momentu Gmina nie przenosi prawa własności czy posiadania POŚ na rzecz mieszkańców.

Do wykonania kompleksowego świadczenia w zakresie POŚ Gmina może angażować osoby trzecie, tj. podwykonawców, od których będzie ona otrzymywać faktury VAT z wykazanym VAT naliczonym, w szczególności od dostawców POŚ oraz firm montażowo-budowlanych, które będą je instalować.

Na realizację powyższej inwestycji Gmina pozyskała dofinansowanie ze środków unijnych w formie dotacji w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (dalej: PROW). Przedsięwzięcie to, jak już wskazano powyżej, jest również współfinansowane przez właścicieli nieruchomości, na których montowane są POŚ.

Jednostkowy koszt powyższego świadczenia, w szczególności wytworzenia POŚ, który zostanie poniesiony przez Gminę, będzie wyższy niż wynagrodzenie pobrane od mieszkańców uczestniczących w projekcie. Zatem Gmina de facto udzieli mieszkańcom tzw. rabatu.

Gmina nie dokonuje odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone na budowę POŚ, gdyż nie jest pewna, czy takie prawo jej przysługuje i w pierwszej kolejności kwestię tę Gmina zamierza potwierdzić w drodze interpretacji indywidualnej.

Gmina zaznacza, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.), budowa POŚ i ich udostępnienie na rzecz mieszkańców odbywa się w ramach realizacji zadań własnych Gminy, do których należą sprawy dotyczące wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy świadczenie w zakresie POŚ dokonywane przez Gminę na rzecz właścicieli/użytkowników nieruchomości stanowi po stronie Gminy odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające przy tym ze zwolnienia od VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Świadczenie w zakresie POŚ dokonywane przez Gminę na rzecz właścicieli/użytkowników nieruchomości stanowi po stronie Gminy odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia od VAT.

Uzasadnienie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy. nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako, że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, że spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

Zatem w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą powinna być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ona de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W konsekwencji, mając na uwadze przytoczone przepisy, zdaniem Gminy należy uznać, że realizowane przez nią na podstawie umów zawieranych z właścicielami/użytkownikami nieruchomości, świadczenie w zakresie POŚ stanowi podlegające opodatkowaniu VAT odpłatne świadczenie usług mające na celu zapewnienie mieszkańcom możliwości korzystania z usług oczyszczania ścieków. Tym samym, zdaniem Gminy, z tytułu pobieranego od właścicieli/użytkowników nieruchomości, na których montowane są POŚ wynagrodzenia, Gmina zobowiązana jest dokonywać rozliczeń VAT należnego.

Zdaniem Gminy, wskazane ryczałtowe wynagrodzenie należy traktować jako wynagrodzenie za opisaną powyżej usługę, świadczoną przez Gminę na rzecz danego mieszkańca (właściciela/użytkownika danej nieruchomości).

Ponadto, zdaniem Gminy, ani ustawa o VAT, ani też wydane na jej podstawie rozporządzenia, nie przewidują zwolnienia od VAT dla przedmiotowej usługi.

Gmina pragnie przy tym podkreślić, że stanowisko zgodne z powyższym zostało zaprezentowane w interpretacji z dnia 12 czerwca 2013 r., sygn. IPTPP1/443-304/13-2/MG, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, odnosząc się do analogicznego zdarzenia przyszłego stwierdził, że wpłaty będą dokonywane przez mieszkańców jako konieczny i niezbędny warunek uczestnictwa w budowie przydomowych oczyszczalni ścieków i pozostają w bezpośrednim związku z ww. świadczeniem usług realizowanym na rzecz tych właśnie mieszkańców. (...). W przedmiotowej sprawie stwierdzić zatem należy, że świadczenia, do wykonania których zobowiązał się Wnioskodawca w ramach inwestycji, stanowić będą odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy stanowią czynności podlegające opodatkowaniu według stawek obowiązujących dla danego świadczenia. Wobec powyższego stwierdzić należy, że czynności będące przedmiotem wniosku, za które Wnioskodawca będzie otrzymywał wpłaty od mieszkańców stanowiące wkład w budowę oczyszczalni podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowią zapłatę z tytułu czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Powyższe stanowisko w podobnym zdarzeniu przyszłym zostało również zaprezentowane w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 16 lipca 2012 r., sygn. IPTPP1/443-313/12-4/IG, w której Organ stwierdził, że:

wnoszone przez indywidualnych użytkowników wpłaty stanowią w istocie zapłatę za budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. Jak bowiem wskazał Zainteresowany, inwestycja realizowana jest tylko dla tych mieszkańców, którzy wniosą opłaty w określonej wysokości i wpłaty te nie są dobrowolne. Zauważyć zatem należy, iż ww. wpłaty ponoszą wyłącznie osoby fizyczne, które następnie korzystać będą, jako uczestnicy inwestycji z przydomowych oczyszczalni. (...) Wobec powyższego stwierdzić należy, iż czynności będące przedmiotem wniosku, za które Wnioskodawca będzie otrzymywał wpłaty od mieszkańców stanowiące wkład własny w budowę oczyszczalni podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowią zapłatę z tytułu czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Reasumując, świadczenie w zakresie POŚ dokonywane przez Gminę na rzecz właścicieli/użytkowników nieruchomości stanowi po stronie Gminy odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel,

Art. 8 ust. 1 stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi być na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE.L. Nr 347), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 247 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyżej przedstawionego stanu prawnego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Gmina realizuje inwestycje w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ) na nieruchomościach użyczonych Gminie przez ich właścicieli/użytkowników nieruchomości zlokalizowanych w takich miejscowościach na terenie Gminy. W tym celu Gmina zawiera z właścicielami/użytkownikami takich nieruchomości umowy, określające warunki montażu i udostępnienia przez Gminę POŚ do eksploatacji. Zawierane przez Gminę z właścicielami/użytkownikami nieruchomości umowy określają w szczególności terminy oraz źródła finansowania budowy POŚ. Z postanowień przedmiotowych umów wynika, że właściciel/użytkownik danej nieruchomości posiada tytuł prawny do gruntu, na którym wybudowana zostanie POŚ i użyczy ten grunt Gminie nieodpłatnie na 6-letni okres trwałości projektu. Warunkiem rozpoczęcia robót budowlanych na posesji mieszkańca jest w szczególności dokonanie, w określonym terminie, wpłaty na rzecz Gminy ustalonej kwoty wynagrodzenia. W celu wykonania i udostępnienia POŚ, Gmina jest w pierwszej kolejności odpowiedzialna za nabycie i zamontowanie urządzenia na nieruchomości danego mieszkańca. Realizowane przez Gminę w tym zakresie na rzecz mieszkańców świadczenie polegające na udostępnieniu POŚ do użytkowania w celu zapewnienia możliwości oczyszczania ścieków (świadczenie w zakresie POŚ) składa się z następującej wiązki świadczeń składowych:

• montażu POŚ na nieruchomościach mieszkańców będących ich właścicielami/użytkownikami - usługi zastępstwa inwestycyjnego,
• udostępniania mieszkańcom POŚ do korzystania zasadniczo na ustalony w umowie okres od dnia odbioru technicznego.

W celu realizacji świadczenia w zakresie POŚ, Gmina pobiera od mieszkańców umownie ustalone wynagrodzenie. Zgodnie z umowami zawieranymi pomiędzy Gminą i mieszkańcami, powyższa wiązka świadczeń traktowana jest de facto jako jedno świadczenie złożone, z tytułu którego Gminie należne jest zryczałtowane wynagrodzenie, kalkulowane w odniesieniu do całego świadczenia (tj. bez podziału na poszczególne elementy składowe).

Gmina zaznacza, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, budowa POŚ i ich udostępnienie na rzecz mieszkańców odbywa się w ramach realizacji zadań własnych Gminy, do których należą sprawy dotyczące wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.

Odnosząc się do przedstawionych okoliczności sprawy przede wszystkim należy zaznaczyć, że określony w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy zakres opodatkowania tym podatkiem obejmuje odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług. Jak już uprzednio zauważono, przepis art. 7 ust. 1 ustawy definiujący pojęcie dostawy towarów nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z definicją zawartą w art. 7 ust. 1 ustawy, istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel należy zaznaczyć, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu prawo do rozporządzania jak właściciel nie można interpretować jako prawa własności. Idąc dalej należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem dostawa towarów nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy.

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że oderwanie pojęcia dostawa towarów oraz ekonomicznych aspektów transakcji od skutków konwencjonalnych powstających na gruncie prawa podatkowego pozwala także na uznanie danej czynności za dostawę towarów nawet mimo pewnych nałożonych na nabywcę ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę (osobę fizyczną) korzyści i ciężarów związanych z towarem jest, co do zasady, wydanie towaru.

Kwestią podlegającą ocenie w niniejszej sprawie jest ustalenie czy wpłaty mieszkańców na przydomowe oczyszczalnie ścieków podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy w tym miejscu podkreślić, że aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dana czynność, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dokonującego dostawy lub świadczącego usługę.

W tym miejscu należy zauważyć, że wnoszone przez indywidualnych użytkowników wpłaty stanowią w istocie zapłatę za budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. Jak bowiem wskazał Zainteresowany, warunkiem rozpoczęcia robót budowlanych na posesji mieszkańca jest wpłata ustalonej kwoty wynagrodzenia. Zauważyć zatem należy, że ww. wpłaty ponoszą wyłącznie osoby fizyczne, które następnie korzystać będą, jako uczestnicy inwestycji z przydomowych oczyszczalni. W sprawie będącej przedmiotem rozstrzygnięcia mamy zatem do czynienia z sytuacją, w której pomiędzy stronami zaistniała więź o charakterze zobowiązaniowym.

W przedmiotowej sprawie stwierdzić zatem należy, że świadczenia, do wykonania których zobowiązał się Wnioskodawca w ramach ww. inwestycji, stanowić będą odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy stanowią czynności podlegające opodatkowaniu według stawek obowiązujących dla danego świadczenia.

Wobec powyższego czynności będące przedmiotem wniosku, za które Wnioskodawca będzie otrzymywał wynagrodzenie od mieszkańców stanowiące wkład własny w budowę oczyszczalni podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowi zaliczkę na zapłatę z tytułu czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców na przydomowe oczyszczalnie ścieków. Natomiast kwestia dotycząca prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z wydatków poniesionych na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków, w stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej z dnia 24 października 2013 r. nr: ILPP1/443-663/13-3/MK.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym,
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 3 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu