opodatkowanie czynności udzielenia pożyczki oraz zastosowanie zwolnienia dla tych czynności - Interpretacja - IPPP2/443-790/13-2/JW

shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 25.10.2013, sygn. IPPP2/443-790/13-2/JW, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

opodatkowanie czynności udzielenia pożyczki oraz zastosowanie zwolnienia dla tych czynności

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29.07.2013 r. (data wpływu 31.07.2013 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielenia pożyczki oraz zastosowania zwolnienia dla tych czynności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31.07.2013 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielenia pożyczki oraz zastosowania zwolnienia dla tych czynności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej jako: Wnioskodawca, Pożyczkodawca) zamierza udzielić Spółce B. Sp. z o.o. (dalej jako: Pożyczkobiorca, oba podmioty dalej łącznie jako: Spółki) pożyczki na warunkach określonych w umowie, którą Spółki mogą podpisać w tym roku.

Ewentualna pożyczka ma zostać udzielona na czas określony. Postanowienia przedmiotowej umowy mają przewidywać płatność odsetek w okresach miesięcznych oraz spłatę kapitału w ostatnim dniu obowiązywania umowy lub też (w każdym czasie) na żądanie Pożyczkodawcy. Planowana umowa pożyczki zostanie zawarta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i będzie wykonana z wykorzystaniem środków obrotowych Wnioskodawcy zgromadzonych na krajowym rachunku bankowym.

Wnioskodawca nie wyklucza, iż w przyszłości będzie udzielał dalszych pożyczek, w analogicznych jak ww. okolicznościach. Strony nie są podmiotami bezpośrednio powiązanymi ze sobą kapitałowo, natomiast Spółka B. GMBH posiada 100% udziałów w kapitale zakładowym Pożyczkobiorcy i 85% udziałów w kapitale zakładowym Wnioskodawcy (tzw. Spółki siostrzane). Wnioskodawca i Pożyczkobiorca prowadzą działalność na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i są zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi. Ujawniony w Krajowym Rejestrze Sądowym zakres działalności Wnioskodawcy nie obejmuje świadczenia przez niego usług finansowych (udzielania finansowania).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym planowana transakcja udzielenia pożyczki przez Wnioskodawcę będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej jako: VAT) i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej jako: ustawa o VAT)...

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest jego stanowisko, zgodnie z którym planowana transakcja udzielenia pożyczki przez Wnioskodawcę będzie podlegała opodatkowaniu VAT i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w celu określenia czy dane świadczenie (tu: udzielenie oprocentowanej pożyczki) podlega opodatkowaniu VAT należy ustalić, czy będzie ono objęte zakresem przedmiotowym ustawy o VAT (przesłanka przedmiotowa), oraz czy świadczący je podmiot występuje przy tym w charakterze podatnika VAT (przesłanka podmiotowa).

Zgodnie z art. 2 pkt 1 lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE, L 347 z dnia 11 grudnia 2006 r., dalej jako: Dyrektywa), opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze. Zgodnie z art. 24 ust. 1 Dyrektywy, przez świadczenie usług rozumieć należy każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów. Na gruncie polskich regulacji implementację wskazanych postanowień Dyrektywy stanowią art. 5 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 i art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku udzielenia pożyczki mamy niewątpliwie do czynienia ze świadczeniem jednego podmiotu (Pożyczkodawcy) na rzecz innego podmiotu (Pożyczkobiorcy), polegającym na czasowym (zwrotnym) udostępnieniu kapitału. Świadczenie tego typu dokonywane jest, co do zasady, za wynagrodzeniem w postaci odsetek. W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie (odsetki) stanowi na gruncie Dyrektywy odpłatne świadczenie usług i jako takie podlega opodatkowaniu VAT. Jednocześnie, z uwagi na charakter tego typu usług, czynność tę należy zaliczyć do kategorii usług finansowych, zwolnionych z opodatkowania na podstawie art. 135 Dyrektywy.

Zdaniem Wnioskodawcy, również z analizy zapisów ustawy o VAT wynika, iż udzielenie pożyczki stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, zwolnioną z tegoż podatku na mocy przepisów szczególnych. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 2 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, rozumianych jako terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z kolei art. 8 ust. 1 ustawy o VAT zawiera definicję świadczenia usług, przez które rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r., Nr 16 poz. 93 z późn. zm.), przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W świetle powyższego Wnioskodawca jest zdania, iż udzielenie oprocentowanej pożyczki nie stanowi odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, albowiem przedmioty majątkowe stanowiące przedmiot pożyczki nie wchodzą trwale w skład majątku pożyczkobiorcy, lecz tylko przez określony przedział czasu, zaś po upływie okresu wskazanego w umowie pożyczki pożyczkodawca zobowiązany jest do zwrotu tej samej ilości pieniędzy. W związku z powyższym, zgodnie z art. 8 ustawy o VAT, świadczenie Pożyczkodawcy na rzecz Pożyczkobiorcy niewątpliwie ocenić należy jako odpłatne świadczenie usługi, objęte zakresem przedmiotowym ustawy o VAT. Tym samym, w celu rozstrzygnięcia, czy udzielona przez Wnioskodawcę pożyczka (usługa) będzie podlegać opodatkowaniu VAT, niezbędne będzie ustalenie, czy udzielając pożyczki Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Należy ponadto zauważyć, iż pomimo braku pojęcia podatnika w treści art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, określającego zakres przedmiotowy opodatkowania, czynność dostawy towarów lub świadczenia usług podlega opodatkowaniu tylko i wyłącznie wówczas, gdy przy jej wykonywaniu dany podmiot działa w charakterze podatnika. Na status i charakter w jakim działa podmiot wskazuje wyraźnie art. 2 ust. 1 lit. a) i c) Dyrektywy.

Zdaniem Wnioskodawcy, definicja działalności gospodarczej ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą działalność w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Zgodnie z ww. definicją, podatnikiem czynnym VAT staje się również podmiot, który wykonał czynność podlegającą opodatkowaniu jednorazowo, lecz w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy. Ustawa nie definiuje pojęcia zamiar, natomiast zgodnie z definicją słownikową (za internetowym słownikiem Języka polskiego PWN, http://sjp.pwn.pl) zamiar oznacza to, co ktoś zamierza; projekt, plan, intencję zrealizowania czegoś. Przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy Wnioskodawca rozumie zatem chęć (intencję) powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności.

Mając na uwadze powyższe Wnioskodawca jest zdania, iż wykorzystanie przez niego własnego majątku rzeczowego (w postaci wolnych środków finansowych) w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w formie odsetek od udostępnionego Pożyczkobiorcy kapitału stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Jednocześnie Wnioskodawca jest zdania, iż każda transakcja udzielenia oprocentowanej pożyczki między przedsiębiorcami powinna być uznana za świadczenie usługi podlegające opodatkowaniu VAT - odmiennie niż w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną, w sytuacji podatnika będącego osobą prawną nie występuje bowiem tzw. sfera prywatna w postaci majątku niewykorzystywanego w działalności gospodarczej tegoż podmiotu.

Za przyjęciem stanowiska Wnioskodawcy przemawia również fakt, iż zamiast udzielenia jednej pożyczki mógłby (i) udzielić Pożyczkobiorcy kilku równoległych pożyczek na mniejsze kwoty lub (ii) udzielić Pożyczkobiorcy pożyczki na znacznie krótszy okres, a po upływie terminu spłaty udzielić kolejnej pożyczki itd. Zdaniem Wnioskodawcy, ekonomiczny efekt podjęcia ww. hipotetycznych czynności byłby równoznaczny z udzieleniem jednorazowej pożyczki o większej wartości i na dłuższy termin. W ocenie Wnioskodawcy, z powyższego należy wysnuć wniosek, że o kwestii opodatkowania VAT oprocentowanej pożyczki udzielonej między przedsiębiorcami nie powinien decydować okres wykonywania czynności, ani tym bardziej ilość dokonanych transakcji.

Podobne stanowisko zostało przedstawione przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 12.04.2012 r. (sygn. IPPP1/443-145/12-2/IGo), w której tut. Organ stwierdził m.in., iż ,,Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy.

Powyższe stanowisko znajduje także poparcie w szeregu innych aktualnych interpretacji podatkowych dotyczących analogicznych zapytań, np.:

  • Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4.02.2013 r., sygn. IPPP1/443-1270/12-2/MP;
  • Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 16.01.2012 r., sygn. IBPP3/443-1145/11/PH;
  • Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 23.05.2013 r., sygn. ITPP2/443-191/13/AK;
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 19.03.2013 r., sygn. ILPP1/443-1182/12-2/AI;
  • Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 26.04.2012 r., sygn. IPTPP1/443-111/12-2/MW.

W kontekście niezgłoszenia do Krajowego Rejestru Sądowego informacji o prowadzeniu przez Wnioskodawcę działalności w zakresie pośrednictwa finansowego Wnioskodawca jest zdania, że ustawodawca nie uzależnia ważności zawarcia umowy pożyczki oraz prawno-podatkowych konsekwencji jej zawarcia od faktu (ew. zakresu) wpisu do odpowiednich rejestrów. Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 4.10.2011 r. (sygn. akt I SA/Łd 1085/11), w którym Sąd stwierdził m.in., że zapis z rejestru sądowego należy traktować wyłącznie jako praktyczną wskazówkę dla ewentualnych kontrahentów. Również tut. Organ w interpretacji wydanej dnia 16.03.2011 r. (sygn. IPPP1-443-40/11-2/IGo) stwierdził, iż fakt, że udzielenie pożyczek nie jest wymienione w umowie spółki jako działalność podatnika, nie przesądza że udzielone pożyczki nie będą prawnie skuteczne lub udzielone poza prowadzoną działalnością gospodarczą. Ponadto, jak wskazał tut. Organ w powołanej powyżej interpretacji, udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

W związku z powyższym Wnioskodawca jest zdania, iż udzielona przez Wnioskodawcę w przyszłości pożyczka będzie stanowiła usługę opodatkowaną VAT.

Co do zasady stawka podatku - na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o VAT - wynosi 22%. Jednakże począwszy w okresie od dnia 1.01.2011 r. do dnia 31.12.2013 r., na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, z zastrzeżeniem jej art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 ustawy o VAT, wynosi 23%. Niemniej jednak zarówno w treści ww. ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź też zwolnienie z VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Przepis ten stanowi transpozycję do prawa krajowego art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają z VAT udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Biorąc powyższe pod uwagę Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż pożyczka pieniężna udzielona przez niego Pożyczkobiorcy, jako czynność wymieniona wprost w treści art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, będzie stanowiła usługę podlegającą zwolnieniu z VAT na mocy tego przepisu. Jednocześnie Wnioskodawca jest zdania, iż planowana pożyczka jak również ew. następujące po niej w przyszłości pożyczki nie będą wyłączone z ww. zwolnienia na mocy art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, gdyż nie będzie ona stanowiła:

  • czynności ściągania długów, w tym factoringu,
  • usług doradztwa, czy też
  • usług w zakresie leasingu.

Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności towarzyszących przyszłemu udzieleniu przez Wnioskodawcę pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy należy stwierdzić, iż będzie ona stanowiła świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy, objętą zwolnieniem na gruncie jej art. 43 ust. 1 pkt 38. Z tego względu wszelkie pożyczki udzielane przez Wnioskodawcę na rzecz innych podmiotów gospodarczych (w tym np. Pożyczkobiorcy) będą opodatkowane VAT z zastosowaniem zwolnienia przedmiotowego.

W związku z powyższym Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości swego stanowiska, zgodnie z którym planowana transakcja udzielenia pożyczki przez Wnioskodawcę będzie podlegała opodatkowaniu VAT i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowaniaczynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotudziałającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma zatem na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem podatnika te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza udzielić pożyczki Spółce B. Sp. z o.o., na warunkach określonych w umowie, którą Strony mogą podpisać w tym roku. Pożyczka ma zostać udzielona na czas określony. Postanowienia przedmiotowej umowy mają przewidywać płatność odsetek w okresach miesięcznych oraz spłatę kapitału w ostatnim dniu obowiązywania umowy lub też (w każdym czasie) na żądanie Pożyczkodawcy. Planowana umowa pożyczki zostanie zawarta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i będzie wykonana z wykorzystaniem środków obrotowych Wnioskodawcy zgromadzonych na krajowym rachunku bankowym. Wnioskodawca nie wyklucza, iż w przyszłości będzie udzielał dalszych pożyczek, w analogicznych okolicznościach. Strony nie są podmiotami bezpośrednio powiązanymi ze sobą kapitałowo, natomiast Spółka B. GMBH posiada 100% udziałów w kapitale zakładowym Pożyczkobiorcy i 85% udziałów w kapitale zakładowym Wnioskodawcy (tzw. Spółki siostrzane). Wnioskodawca i Pożyczkobiorca prowadzą działalność na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i są zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi. Zakres działalności Wnioskodawcy (ujawniony w Krajowym Rejestrze Sądowym) nie obejmuje świadczenia przez Spółkę usług finansowych (udzielania finansowania).

Na tle zaprezentowanej sprawy, wątpliwości Spółki sprowadzają się do kwestii czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym planowana transakcja udzielenia pożyczki będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, czynność udzielenia pożyczki spełnia definicję usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy, można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia, którym będzie pożyczkobiorca, mogący korzystać z kapitału udostępnionego przez pożyczkodawcę.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23 %.

Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku, a nawet zwolnień od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Natomiast w myśl art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

  1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
  2. usług doradztwa;
  3. usług w zakresie leasingu.

Odnosząc się do zadanego przez Wnioskodawcę pytania należy uznać, iż przedmiotowa usługa udzielenia pożyczki w oparciu o art. 5 ustawy, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, jako wymieniona wprost w tym przepisie. Wskazać ponadto należy, iż w przedmiotowej sprawie przepis art. 43 ust. 15 ustawy nie będzie miał zastosowania, bowiem jak wynika ze sprawy Wnioskodawca, nie będzie wykonywał usług wymienionych w tym przepisie.

Reasumując, biorąc pod uwagę powyższe oraz treść powołanych przepisów prawa podatkowego należy stwierdzić, że czynność udzielania pożyczki pieniężnej będzie podlegała ustawie o podatku od towarów i usług i będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT, przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 611 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie