Temat interpretacji

opodatkowanie przekazania wspólnikowi, w toku postępowania likwidacyjnego, majątku spółki z o.o.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 06.12.2011 r. (data wpływu 12.12.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekazania wspólnikowi, w toku postępowania likwidacyjnego, majątku spółki z o.o. jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12.12.2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekazania wspólnikowi, w toku postępowania likwidacyjnego, majątku spółki z o.o.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, polskim rezydentem dla celów podatkowych . 100% udziałów Spółki zostanie nabyte przez inną spółkę kapitałową, polskiego rezydenta podatkowego . W celu m. in. uproszczenia struktury własnościowej grupy, zminimalizowania ryzyk biznesowych oraz ograniczenia kosztów funkcjonowania tych podmiotów, Wspólnik rozważa i prawdopodobnie podejmie decyzję o rozwiązaniu i likwidacji Spółki. Spółka prowadzi działalność w branży nieruchomościowej (budowa, remonty, wynajem). W związku z rozważaną likwidacją Spółki, cały majątek Spółki zostanie przekazany do Wspólnika. W oparciu o otrzymane składniki Wspólnik będzie kontynuował działalność prowadzoną przez Spółkę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przekazanie Wspólnikowi całości majątku w związku z likwidacją Spółki będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT ...

Zdaniem Wnioskodawcy, wydanie majątku Spółki jej jedynemu Wspólnikowi w ramach procesu likwidacyjnego nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

1. W opinii Spółki przekazanie przez spółkę kapitałową majątku w ramach procesu likwidacyjnego nie zostało przewidziane przez ustawodawcę jako czynność podlegająca opodatkowaniu VAT (w Dziale II ustawy o VAT) ani na zasadach ogólnych (a więc w oparciu o przepisy Rozdziału 1 i 2 tego działu) ani też w oparciu o przepisy dotyczące likwidacji spółek (a więc Rozdział 4),
2. Zgodnie z generalną regułą wyrażoną w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, co do zasady, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
3. W związku z powyższym, w opinii Wnioskodawcy wydanie przez Spółkę jej majątku Wspólnikowi w toku postępowania likwidacyjnego nie podlega opodatkowaniu VAT, gdyż w zamian za majątek wydawany w ramach likwidacji Spółka nie osiągnie żadnego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji nie można uznać, że Spółka otrzyma jakiekolwiek wynagrodzenie, a więc wydanie w ramach likwidacji nie stanowi odpłatnej dostawy towarów (odpłatnego świadczenia usług).
4. Wydanie takie nie podlega również w opinii Spółki opodatkowaniu jako nieodpłatne przekazanie towarów traktowane w oparciu o art. 7 ust 2 ustawy o VAT na równi z odpłatną dostawą, a więc jako przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
   • przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domownik6w, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;
   • wszelkie inne darowizny;
   - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.
5. Zastosowania nie ma również art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, który w pewnych sytuacjach obejmuje zakresem opodatkowania nieodpłatne świadczenie usług, przy spełnieniu analogicznych przesłanek do przewidzianych w art. 7 ust. 2.
6. Przede wszystkim brak powstania obowiązku podatkowego w zakresie VAT po stronie likwidowanej Spółki wynika z faktu, że likwidacja Spółki jest wynikiem decyzji podjętych przez samego udziałowca (tj. Wspólnika), nie zaś Spółki działającej jako podatnik VAT. Przejęcie składników majątku likwidowanej spółki przez wspólników następuje z mocy prawa i nie stanowi rozdysponowania majątku w rozumieniu przepisów ustawy o VAT przez podmiot likwidowany.
7. Spółka jest zdania, że jeżeli wydanie majątku w ramach likwidacji mieściłoby się w definicji wydania towarów/świadczenia usług bądź też nieodpłatnego przekazania towarów, to zbędny byłby Rozdział 4 ustawy o VAT, który reguluje kwestię likwidacji w odniesieniu do jednoosobowej działalności gospodarczej oraz spółek osobowych Rozstrzygnięcie kwestii traktowania wydania majątku w ramach likwidacji w Rozdziale 4 oznacza, że czynność ta nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług (ani też czynności zrównanych z nimi), gdyż te są opisane w Rozdziale 2 ustawy o VAT.
   Taki pogląd wyraził również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 21 października 2010 r. sygn. akt I SA/Kr 1379/10. W ustawie o VAT brak jest przepisów odnoszących się do likwidacji spółki kapitałowej i przekazania jej majątku w ramach likwidacji innej spółce kapitałowej. Przepisy Rozdziału 4 regulują bowiem wyłącznie kwestię opodatkowania VAT w przypadku wydania majątku spółki nieposiadającej osobowości prawnej. Jak słusznie zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 21 kwietnia 2009 r. sygn. akt I FSK 59/08: Brak takiego zapisu spowodowałby możliwość uniknięcia płacenia podatku od towarów i usług przez osoby fizyczne (byłych wspólników spółek nie mających osobowości prawnej lub osoby, które prowadziły jednoosobową działalność gospodarczą). Skoro bowiem przejmują jako osoby fizyczne majątek spółki (czy też wykorzystywany wcześniej majątek do działalności gospodarczej) po likwidacji i od majątku tego został odliczony podatek od towarów i usług, to występujące w tym przypadku w roli konsumentów osoby fizyczne otrzymałyby towary bez podatku od towarów i usług, co naruszałoby zasadę powszechności opodatkowania. Stąd też konieczność wykazania podatku należnego z tytułu remanentu końcowego na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o VAT. W przedstawionym stanie faktycznym, nie zachodzi opisane wyżej ryzyko, gdyż Wspólnik wykorzysta przekazany w ramach likwidacji spółki kapitałowej majątek do celów prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, gdyż wydanie majątku w ramach likwidacji spółki kapitałowej wspólnikowi mającemu osobowość prawną będzie przekazaniem majątku pomiędzy dwoma podatnikami podatku od towarów i usług.
8. Ponadto, opierając się o zasadę racjonalności ustawodawcy, należy przyjąć, że gdyby ustawodawca chciał objąć podatkiem VAT przekazanie majątku udziałowcom likwidowanej spółki kapitałowej wprowadziłby do ustawy o VAT odpowiednie przepisy tak, jak to uczynił w od niesieniu do likwidacji jednoosobowej działalności gospodarczej oraz spółek osobowych.
9. W konsekwencji przekazanie majątku Spółki jej jedynemu udziałowcowi w trakcie procedury likwidacji Spółki opisanej w stanie faktycznym nie stanowi transakcji objętej przedmiotowym zakresem ustawy o VAT. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych, przykładowo:
   i) interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 31 grudnia 2009 r.:
   opisana przez Wnioskodawcę czynność przekazania majątku likwidacyjnego nie mieści się w definicji dostawy towarów zawartej w art. 7 ust. 1 ustawy i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu VAT. Czynność przekazania majątku likwidacyjnego nie stanowi również odpłatnego czy też nieodpłatnego świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ustawy, gdyż podmiot znajdujący się w stanie likwidacji nie świadczy żadnej czynności (usługi) w związku z faktem podziału majątku polikwidacyjnego. Podział i przekazanie majątku udziałowcowi w trybie postępowania likwidacyjnego jest konsekwencją przepisów Kodeksu spółek handlowych, następuje automatycznie z mocy prawa i na zasadach określonych w Kodeksie spółek handlowych lub umowie spółki. Dodatkowo, podział i przekazanie majątku likwidacyjnego w żaden sposób nie wywołuje obowiązku świadczenia zwrotnego czy zapłaty wynagrodzenia ze strony udziałowców, ani nie jest podstawą żądania takiegoż wynagrodzenia przez podmiot likwidowany. Oznacza to, że nie stanowi czynności dokonywanej w zamian za wynagrodzenie. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż podział i przekazanie majątku polikwidacyjnego jedynemu wspólnikowi nie stanowi odpłatnego świadczenia usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, nie stanowi również nieodpłatnego świadczenia usługi zrównanego z odpłatnym świadczeniem usług, w myśl art. 8 ust. 2 ustawy. Podział i przekazanie majątku likwidacyjnego pomiędzy wspólników jest realizacją praw wynikających z posiadania udziałów w likwidowanej spółce i w związku z tym nie mieści w przedmiotowym zakresie ustawy o VAT, tj. nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług, co oznacza, że jest to czynność wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług;
   ii) interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 marca 2009 r.,nr IPPP1-443-105/09-5/JB:
   Z powyższego wynika, iż opisana przez Wnioskodawcę czynność przekazania majątku likwidacyjnego nie mieści się w definicji dostawy towarów zawartej w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu VAT. Czynność przekazania majątku likwidacyjnego nie stanowi również odpłatnego czy też nieodpłatnego świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ustawy, gdyż podmiot znajdujący się w stanie likwidacji nie świadczy żadnej czynności (usługi) w związku z faktem podziału majątku polikwidacyjnego. Podział i przekazanie majątku udziałowcowi w trybie postępowania likwidacyjnego jest konsekwencją przepisów Kodeksu spółek handlowych, następuje automatycznie z mocy prawa i na zasadach określonych w Kodeksie spółek handlowych lub umowie spółki. Dodatkowo, podział i przekazanie majątku likwidacyjnego w żaden sposób nie wywołuje obowiązku świadczenia zwrotnego czy zapłaty wynagrodzenia ze strony udziałowców, ani nie jest podstawą żądania takiegoż wynagrodzenia przez podmiot likwidowany. Oznacza to, że nie stanowi czynności dokonywanej w zamian za wynagrodzenie. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż podział i przekazanie majątku polikwidacyjnego jedynemu wspólnikowi nie stanowi odpłatnego świadczenia usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, nie stanowi również nieodpłatnego świadczenia usługi zrównanego z odpłatnym świadczeniem usług, w myśl art. 8 ust. 2 ustawy. Podział i przekazanie majątku likwidacyjnego pomiędzy wspólników jest realizacją praw wynikających z posiadania udziałów w likwidowanej spółce i w związku z tym nie mieści w przedmiotowym zakresie ustawy o VAT, tj. nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług, co oznacza, że jest to czynność wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
10. Również w orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowany jest pogląd, iż objęcie przez wspólnika poszczególnych składników majątkowych likwidowanej spółki jest neutralne podatkowo na gruncie ustawy o VAT (Wyrok WSA w Krakowie z 21 października 2010 r., sygn. akt I SA/Kr 1379/10: Uznanie, że wydanie majątku likwidowanej spółki wspólnikowi będącemu osobą prawną będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT - z uwagi na zasadę poprawnej legislacji - czyniłoby niepotrzebnym i bezprzedmiotowym wprowadzenie do ustawy o VAT przepisu art. 14 ust. 1, albowiem dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług np. towarów pozostałych po rozwiązaniu (likwidacji) spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej wystarczyłby przepis art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. W konsekwencji powyższego stwierdzić należy, że interpretacja dokonana przez Ministra Finansów jest błędna, albowiem zasada neutralności podatku od towarów i usług oraz powszechności opodatkowania, które przejawiają się w obciążeniu tym podatkiem ostatecznego konsumenta, przemawiają za uznaniem, że przekazanie majątku po likwidacji spółki kapitałowej wspólnikowi będącemu osobą prawną jest czynnością, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług;.
11. Co więcej, ponieważ majątek, który ma zostać przekazany do Wspólnika będzie stanowił przedsiębiorstwo, to zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o VAT przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa (lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa).
12. Ustawa o VAT nie zawiera definicji przedsiębiorstwa, w związku z czym przyjmuje się, że zastosowanie ma definicja przedsiębiorstwa zawarta w art. 551 kodeksu cywilnego . W myśl tego przepisu przedsiębiorstwem jest zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, w szczególności obejmujący składniki wskazane w art. 55¹ kc.
13. Z uwagi na fakt, iż wskutek likwidacji Spółki, przejęciu przez Wspólnika będą podlegały wszystkie składniki majątku Spółki związane z prowadzoną przez nią działalnością, to zdaniem Spółki należy uznać, że zespół składników podlegających przejęciu przez Wspólnika stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 kc. Za uznaniem masy majątkowej, która zostanie przejęta przez Wspólnika po likwidacji Spółki za przedsiębiorstwo przemawia też fakt, iż Wspólnik będzie kontynuował działalność gospodarczą Spółki.
14. Praktyka organów podatkowych w tym zakresie potwierdza, że w sytuacji, gdy transakcja obejmuje wszystkie składniki majątkowe będące w posiadaniu dotychczasowego ich właściciela (a nie tylko niektóre ich części) można ją zakwalifikować jako zbycie przedsiębiorstwa niepodlegające przepisom ustawy o VAT - przykładowo stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 3 kwietnia 2009 r., nr IPPP3-443-90/09-3/JF jak również w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 28 kwietnia 2010 r., nr IBPP3/443-290/10/KO. Powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie w wyroku WSA w Warszawie z 7 lutego 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 934/07, z którego wynika, że przeniesienie całego majątku likwidowanej spółki powinno być traktowane jako przeniesienie całego przedsiębiorstwa. Zdaniem Sądu, cały majątek danej jednostki powinien być uważany za odrębne przedsiębiorstwo.
15. W opinii Spółki pojęcie transakcji zbycia należy rozumieć szeroko, tzn. zbycie obejmuje wszelkie czynności w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego czyli aportu, ale również w toku postępowania likwidacyjnego na rzecz udziałowca likwidowanej spółki. Wyżej przywołany wyrok WSA w Gdańsku z 6 lutego 2007 r., sygn. akt I SA/Gd 915/06, potwierdza, że poprzez transakcję zbycia przedsiębiorstwa należy rozumieć każdą transakcję, której końcowym efektem jest przeniesienie własności przedsiębiorstwa.
16. Nie ulega zatem wątpliwości, iż w opisanym w niniejszym wniosku stanie faktycznym przeniesienie majątku Spółki na rzecz jej jedynego Wspólnika w wyniku likwidacji powinno być traktowane jako zbycie przedsiębiorstwa, wyłączone spoza zakresu opodatkowania podatkiem VAT.
17. Takie stanowisko jest również powszechnie akceptowane przez organy podatkowe, np.:
    i) interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 4 marca 2011 r. (IPPP2/443-20/11-2/KOM);
    ii) interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 23 lutego 2011 r. (ILPP2/443-1893/10-2/AK);
    iii) interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 7 lipca 2010 r. (IPPP1/443-434/10-2/AP).
18. Biorąc pod uwagę powyższe argumenty Spółka stoi na stanowisku, iż w świetle obowiązujących przepisów podatkowych, w opisanym stanie faktycznym wydanie majątku Spółki jej Wspólnikowi nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zakres tych czynności zdefiniowany został odpowiednio w art. 7 i art. 8 ww. ustawy. I tak, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Na podstawie ust. 2 ww. artykułu, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Przepis art. 2 pkt 6 ustawy o VAT stanowi, iż przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W myśl zaś ust. 2 ww. artykułu, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zasady i tryb rozwiązania i likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością regulują przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94 poz. 1037 ze zm.). Postępowanie likwidacyjne, prowadzone w celu rozwiązania spółki z przyczyn wskazanych w ustawie Kodeks spółek handlowych, ma na celu uregulować stosunki majątkowe spółki wobec jej wspólników i wierzycieli oraz doprowadzić do ostatecznego wykreślenia spółki z rejestru i zakończenia jej bytu prawnego.

Zgodnie z art. 275 § 2 ww. ustawy Kodeks spółek handlowych, w okresie likwidacji nie można, nawet częściowo, wypłacać wspólnikom zysków ani dokonywać podziału majątku spółki przed spłaceniem wszystkich zobowiązań. W myśl art. 276 § 1 tej ustawy, likwidatorami są członkowie zarządu, chyba że umowa spółki lub uchwała wspólników stanowi inaczej. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, likwidatorzy mogą być odwołani na mocy uchwały wspólników. Likwidatorów ustanowionych przez sąd tylko sąd może odwołać (§ 2). W przypadku gdy o rozwiązaniu spółki orzeka sąd, może on jednocześnie ustanowić likwidatorów (§ 3). Na wniosek osób mających interes prawny sąd może, z ważnych powodów, odwołać likwidatorów i ustanowić innych (§ 4). Sąd, który ustanowił likwidatorów, określa wysokość ich wynagrodzenia (§ 5).

W myśl art. 279 likwidatorzy powinni ogłosić o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji, wzywając wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia tego ogłoszenia. Art. 282 § 1 cyt. ustawy stanowi, iż likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki (czynności likwidacyjne). Nowe interesy mogą wszczynać tylko wówczas, gdy to jest potrzebne do ukończenia spraw w toku. Nieruchomości mogą być zbywane w drodze publicznej licytacji, a z wolnej ręki - jedynie na mocy uchwały wspólników i po cenie nie niższej od uchwalonej przez wspólników. Zgodnie z art. 286 § 1 KSH, podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli.

Majątek, o którym mowa w § 1, dzieli się między wspólników w stosunku do ich udziałów (§ 2).

Umowa spółki może określać inne zasady podziału majątku (§ 3). Stosownie do art. 289 § 1 KSH, w przypadku upadłości spółki jej rozwiązanie następuje po zakończeniu postępowania upadłościowego, z chwilą wykreślenia z rejestru. Wniosek o wykreślenie z rejestru składa syndyk.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, polskim rezydentem dla celów podatkowych. 100% udziałów Spółki zostanie nabyte przez inną spółkę kapitałową, polskiego rezydenta podatkowego Wspólnika, który rozważa i prawdopodobnie podejmie decyzję o rozwiązaniu i likwidacji Spółki. W związku z rozważaną likwidacją Spółki, cały majątek Spółki zostanie przekazany do Wspólnika, który w oparciu o otrzymane składniki będzie kontynuował działalność prowadzoną przez Spółkę. Spółka wskazała ponadto, iż zespół składników podlegających przejęciu przez Wspólnika stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

W tym miejscu wskazać należy, iż w myśl art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują terminu przedsiębiorstwo, definicję taką zawiera ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.). Na mocy art. 55¹ Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 55² ww. ustawy, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Należy jednocześnie podkreślić, że o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik jest obowiązany do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

W przedmiotowej sprawie, jak wynika z przedstawionych we wniosku okoliczności, Wspólnik Spółki nabędzie 100% udziałów w Spółce i w związku z rozważaną likwidacją Spółki cały majątek zostanie przekazany do Wspólnika, który w oparciu o otrzymane składniki będzie kontynuował działalność Spółki. Na podstawie przedstawionych we wniosku okoliczności należy więc uznać, iż przekazany Wspólnikowi majątek Spółki stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego. Potwierdza to również sama Spółka wskazując we wniosku, iż majątek przekazany do Wspólnika będzie stanowił przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego.

Reasumując, podział majątku likwidacyjnego polegający na przekazaniu w toku postępowania likwidacyjnego całego majątku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, stanowiącego przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, na rzecz jej wspólnika, stanowić będzie czynność niepodlegającą przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym, nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Jednocześnie wskazać należy, iż nieprawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy stanowiące, iż przekazanie majątku Spółki jej jedynemu udziałowcowi w trakcie procedury likwidacji Spółki nie stanowi transakcji objętej przedmiotowym zakresem ustawy o VAT ponieważ jak stwierdził Wnioskodawca - ustawodawca nie wprowadził do ustawy odpowiednich przepisów regulujących tę kwestię, tak jak to uczynił w odniesieniu do likwidacji spółek osobowych oraz jednoosobowej działalności.

Powoływany przez Wnioskodawcę w uzasadnieniu własnego stanowiska art. 14 ustawy, przewiduje opodatkowanie VAT majątku pozostałego po likwidacji spółki cywilnej, spółki prawa handlowego niemającej osobowości prawnej bądź zaprzestanie prowadzenia działalności przez osobę fizyczną, nie dotyczy zaś spółki kapitałowej. Zaznaczyć należy, iż niniejsza regulacja dotyczy opodatkowania towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy lub towarów własnej produkcji, nie ma zaś zastosowania do czynności jaką jest podział majątku pozostałego po likwidacji spółki, który stanowić mogą także inne aktywa rzeczowe niż zakupione czy wytworzone towary. Ponadto, należy dodać, iż z brzmienia tego artykułu nie można wnioskować a contrario, iż skoro w artykule tym, nie wymieniono spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, to przy likwidacji tej spółki, towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów nie podlegają opodatkowaniu. Art. 14 ustawy o VAT, ze względu na zakres podmiotów, do których się odnosi, nie ma zastosowania do niniejszej sprawy.

Odnosząc się do powyższego stanowiska Spółki, tutejszy Organ pragnie zauważyć, że jeżeli doszłoby, w toku postępowania likwidacyjnego, do przekazania na rzecz Wspólnika majątku Spółki niestanowiącego przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli), miałaby miejsce prawna zmiana właściciela majątku, a Spółka dokonałyby na rzecz wspólnika dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 cyt. ustawy. Przekazanie bowiem w toku postępowania likwidacyjnego majątku likwidowanej Spółki pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli, wspólnikowi jeżeli Spółce przysługiwało przy jego nabyciu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony (w całości lub części) stanowiłoby odpłatną dostawę towarów, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W sytuacji zaś, gdyby likwidowana Spółka takiego prawa nie posiadała, przekazanie pozostałego majątku Wspólnikowi nie podlegałoby opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Natomiast w sytuacji, gdyby na rzecz Wspólnika, w wyniku likwidacji Spółki zostały przeniesione składniki niematerialne i prawne, to czynność taka mieściłaby się w pojęciu wszelkiego nieodpłatnego świadczenia usług zdefiniowanego w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy o VAT. Zatem wówczas miejsce miałoby świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając zatem na uwadze całokształt stanowiska Spółki, należało uznać je za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę orzecznictwa wskazać należy, iż organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy i dotyczą tylko danej sprawy. W związku z tym nie mogą stanowić podstawy przy rozstrzygnięciu w przedmiotowej sprawie Wnioskodawcy. Ponadto wskazać należy, iż z powołanych przez Spółkę wyroków nie należy wyciągać wniosku o ukształtowaniu się określonej linii orzeczniczej w kwestii opodatkowania czynności przekazania majątku likwidowanej spółki jej wspólnikowi i o ile Wnioskodawca powołał korzystne dla siebie wyroki, tak Organ podatkowy pragnie wskazać orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie sygn. akt III SA/Wa 929/07 z dnia 15 października 2007 r., gdzie Sąd - odnosząc się do podobnego stanu faktycznego - stwierdził, iż W rozpatrywanej sprawie nie ulega wątpliwości, iż przekazanie towarów, w tym przede wszystkim pływalni, nastąpi celem rozliczenia nakładów jedynego wspólnika spółki w związku z jej likwidacją. Etap przekazania towarów poprzedzony być musi zakończeniem bieżących interesów i zaprzestaniem faktycznej działalności przez Spółkę. Celem likwidacji jest także zakończenie działalności spółki w sensie podmiotowym czyli wykreślenie jej z Krajowego Rejestru Sądowego. Jeżeli wspólnikowi należy się od spółki zwrot nakładów, wspólnik dysponuje prawem podmiotowym jakim jest wierzytelność, czyli prawem wierzyciela do żądania od dłużnika (spółki), świadczenia w postaci wypłaty kwoty stanowiącej równowartość nakładów na inwestycje spółki. W miejsce świadczenia pieniężnego może być wykonane świadczenie rzeczowe (przekazanie towarów). W sprawie nie ma znaczenia, że wierzytelność wynika z umowy spółki i uchwały wspólników. Tego rodzaju rozliczenie się ze wspólnikiem podlega niewątpliwie opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów. Należy pamiętać, że ustawa o podatku od towarów i usług dla swoich własnych potrzeb definiuje pojęcie dostawy towarów.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie