Temat interpretacji

Jeżeli stołówka szkolna prowadzona jest na zasadach wskazanych w art. 67a ustawy o systemie oświaty i jej celem nie jest osiąganie dodatkowego dochodu, to sprzedaż posiłków uczniom oraz nauczycielom szkoły, podlega opodatkowaniu korzystając ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy. Natomiast sprzedaż posiłków pozostałym pracownikom szkoły jest opodatkowana 8% stawką podatku zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w związku z poz. 7 załącznika nr 1 do rozporządzenia, pod warunkiem, że sklasyfikowane są w grupowaniu PKWiU ex 56.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Szkoły Podstawowej przedstawione we wniosku z dnia 15 kwietnia 2011 r. (data wpływu 26 kwietnia 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 29 czerwca 2011 r. (data wpływu 04 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług stołówkowych świadczonych na rzecz:

• uczniów i nauczycieli jest prawidłowe

• pozostałych pracowników jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług stołówkowych świadczonych na rzecz uczniów oraz pracowników szkoły. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 29 czerwca 2011 r. o doprecyzowanie stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Szkoła Podstawowa, będąc jednostką budżetową prowadzi stołówkę szkolną, na podstawie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (art. 67a tj. Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.). Stołówka szkolna nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym. Prowadzona jest przez pracowników szkoły i stanowi jej integralną część. Jest to działalność statutowa szkoły. Stołówka przygotowuje zarówno obiady dla uczniów jak i pracowników szkoły. Posiłki dla uczniów finansowane są przez ich rodziców oraz ośrodki pomocy społecznej. Pracownicy szkoły pokrywają koszty obiadu z własnych środków. Placówka oprócz sprzedaży posiłków prowadzi wynajem pomieszczeń szkolnych oraz obiektu sportowego. Usługi te podlegają podatkowi od towarów i usług. Placówka jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż obiadów w stołówce szkolnej dla uczniów, nauczycieli i pracowników niepedagogicznych jednostki jest zwolniona z podatku od towarów i usług, czy należy VAT naliczać...

Zdaniem Wnioskodawcy, do 31 grudnia 2010 r. sprzedaż posiłków w stołówkach szkolnych, w przypadku gdy stołówka prowadzona była przez szkołę (nie była odrębnym podmiotem gospodarczym), a ze stołówki korzystali wyłącznie uczniowie i pracownicy szkoły, to Urząd Statystyczny w wydawanych opiniach kwalifikował usługi tych stołówek do grupowania PKWiU 80 "Usługi w zakresie edukacji", które - jako wymienione w poz. 7 załącznika nr 4 - były zwolnione przedmiotowo z VAT.

Od 1 stycznia 2011 r. został uchylony załącznik nr 4, a zwolnienia przedmiotowe zostały przeniesione do treści ustawy o VAT. Przy czym ustawodawca zrezygnował z klasyfikacji PKWiU, jako podstawy do określenia tych zwolnień.

Zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 24, gdzie zwolniono od podatku:

24) usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, wykonywane: w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej oraz o systemie oświaty, ().

Zdaniem Wnioskodawcy odnosi się do zwolnienia przedmiotowego z podatku VAT obiadów dla uczniów, natomiast Zainteresowany nie jest pewien co do zwolnienia przedmiotowego z VAT posiłków w stołówce szkolnej na rzecz personelu jednostki.

Ponadto w piśmie z dnia 29 czerwca 2011 r. (data wpływu 4 lipca 2011 r.) stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, że jednostka w chwili obecnej prowadzi nieopodatkowaną sprzedaż posiłków dla uczniów, nauczycieli i personelu szkoły mimo zmiany przepisów od stycznia 2011 r., gdyż jej zdaniem świadczenie usług w edukacji ściśle wiąże się zarówno z uczniem jak i z pracownikiem. Głównym celem szkoły jest edukacja, kształcenie, wychowanie i profilaktyka. Placówka oświatowa może zorganizować stołówkę szkolną, która nie ma na celu osiągania dochodu z obiadów, lecz ma zapewnić prawidłowy rozwój ucznia. Aby temu zadaniu sprostać, potrzebni są pracownicy szkoły stanowiący integralną część usług w zakresie edukacji. W miesiącu czerwcu ukazały się informacje w różnych publikacjach iż Ministerstwo Finansów dokonało analizy dyrektywy unijnej oraz ustawy o VAT i wynika z niej, że nie ma przeszkód prawnych do objęcia również zwolnieniem obiadów dla nauczycieli i pracowników szkół.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usług stołówkowych świadczonych na rzecz:

• uczniów i nauczycieli jest prawidłowe

• pozostałych pracowników jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Zgodnie z brzmieniem obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Art. 5a ustawy został dodany do ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476).

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca jako zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT, prowadzi stołówkę szkolną. Prowadzenie tej stołówki należy do zadań statutowych szkoły. Stołówka przygotowuje zarówno obiady dla uczniów jaki i pracowników szkoły. Do 31 grudnia 2010 r. sprzedaż posiłków w stołówkach szkolnych Urząd Statystyczny w wydawanych opiniach kwalifikował usługi tych stołówek do grupowania PKWiU 80 "Usługi w zakresie edukacji", które - jako wymienione w poz. 7 załącznika nr 4 - były zwolnione przedmiotowo z VAT. Od 1 stycznia 2011 r. został uchylony załącznik nr 4, a zwolnienia przedmiotowe zostały przeniesione do treści ustawy o VAT. Przy czym ustawodawca zrezygnował z klasyfikacji PKWiU, jako podstawy do określenia tych zwolnień.

W związku z powyższym Wnioskodawcy nasuwa się wątpliwość czy sprzedaż obiadów w stołówce szkolnej dla uczniów, nauczycieli i pracowników niepedagogicznych jednostki jest zwolniona z podatku od towarów i usług...

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, podstawowa stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1 art. 41 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 146a ustawy, wprowadzonego przez art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578) i zmienionego przez art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;
3. stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%;
4. stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1, wynosi 4%.

Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku od towarów i usług możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ww. ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

1. jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania,
2. uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym

oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

Z kolei w myśl z art. 43 ust. 17 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia do 31 marca 2011 r., zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

1. nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2. ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Wskazany przepis art. 43 ust. 17 ustawy, od dnia 1 kwietnia 2011 r. na mocy art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332), otrzymał brzmienie: zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

1. nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2. ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Po art. 43 ust. 17 ustawy, ww. ustawą z dnia 18 marca 2011 r. dodany został ust. 17a w brzmieniu: Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

W myśl art. 2 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.), system oświaty obejmuje:

1. przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego;
2. szkoły:

• podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi i sportowymi, sportowe i mistrzostwa sportowego,
• gimnazja, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi, sportowymi i przysposabiającymi do pracy, sportowe i mistrzostwa sportowego,
• ponadgimnazjalne, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi i sportowymi, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze i leśne,
• artystyczne.

Według art. 67a ust. 1 ustawy o systemie oświaty, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę.

Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne - art. 67a ust. 2 ww. ustawy.

Stosownie do art. 67a ust. 3 tej ustawy, warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę.

Zgodnie z art. 67a ust. 4 cyt. ustawy, do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej, o których mowa w ust. 3, nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki.

Przepis art. 67a dodany ustawą z dnia 7 września 2007 r., przewiduje wyraźnie możliwość - ale nie obowiązek - prowadzenia przez szkoły publiczne stołówek. Celem ich prowadzenia nie jest świadczenie usług gastronomicznych jako takich, ale wyłącznie funkcje socjalno-bytowe, polegające na zapewnieniu żywienia uczniom szkoły. Ponieważ szkoła nie prowadzi działalności dla zysku, opłaty za korzystanie ze stołówki powinny być kalkulowane na poziomie zapewniającym wyłącznie pokrycie faktycznych kosztów wytworzenia posiłków, a ściślej tzw. wsadu do kotła. Niedopuszczalne jest ustalanie jakichkolwiek narzutów zapewniających szkole zysk lub refundację kosztów, których zgodnie z ustawą nie może ona przerzucać na korzystających z usług stołówki.

Uwzględniając powyższe należy zaznaczyć, że zwolnieniem od podatku objęte są usługi w zakresie kształcenia i wychowania. Określenie, czy dane świadczenie mieści się w kategorii uprawniającej do korzystania z ww. zwolnienia powinno uwzględniać naturę tego świadczenia, w tym wszystkie okoliczności sprawy istniejące w danym stanie faktycznym.

Umożliwienie uczniom wyżywienia w szkole jest realizacją zadań szkoły, do jakich została powołana, tj. wychowawczej i opiekuńczej, która wchodzi w zakres usługi.

Świadczenie opieki polega także na zapewnieniu żywienia i dożywiania dzieciom i młodzieży korzystającym z kształcenia i wychowania w jednostkach organizacyjnych systemu oświaty, w sytuacji, gdy jest to niezbędne dla prawidłowego kształcenia i wychowania w jednostkach organizacyjnych systemu oświaty. Zatem, funkcjonowanie stołówek szkolnych zapewnia prawidłową realizację zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów.

W związku z powyższym, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzysta sprzedaż posiłków w stołówce szkolnej, jednakże tylko na rzecz uczniów tej szkoły oraz nauczycieli jako usługi ściśle związane z kształceniem i wychowaniem.

Natomiast posiłki wydawane pozostałym pracownikom szkoły tj. pracownikom niepedagogicznym podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale nie mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

W rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73 poz. 392 ze zm.) obowiązującym od 6 kwietnia 2011 r., w § 7 ust. 1 pkt 1 wskazano, iż stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy obniża się do wysokości 8% dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia. W pozycji 7 załącznika nr 1 do rozporządzenie wskazano na usługi związane z wyżywieniem (PKWiU ex 56), z wyłączeniem sprzedaży:

1. napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%,
2. napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%,
3. kawy i herbaty (wraz z dodatkami),
4. napojów bezalkoholowych gazowanych,
5. wód mineralnych,
6. innych towarów w stanie nieprzetworzonym opodatkowanych stawką, o której mowa w art. 41 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że jeżeli stołówka szkolna prowadzona jest na zasadach wskazanych w art. 67a ustawy o systemie oświaty i jej celem nie jest osiąganie dodatkowego dochodu, to sprzedaż posiłków uczniom oraz nauczycielom szkoły, podlega opodatkowaniu korzystając ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy. Natomiast sprzedaż posiłków pozostałym pracownikom szkoły jest opodatkowana 8% stawką podatku zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, w związku z poz. 7 załącznika nr 1 do rozporządzenia, pod warunkiem, że sklasyfikowane są w grupowaniu PKWiU ex 56.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług stołówkowych świadczonych na rzecz uczniów i nauczycieli, należy uznać za prawidłowe, jednakże rozstrzygnięcia dokonano w oparciu o inną podstawę prawną niż to wskazano we wniosku. Natomiast stanowisko w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług świadczonych na rzecz pozostałych pracowników jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi