Podatkowanie świadczeń dokonywanych na rzecz osób uprawnionych, finansowanych w całości lub w części z ZFŚS; prawo do odliczenia. - Interpretacja - IPPP3/443-965/11-2/KT

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 11.10.2011, sygn. IPPP3/443-965/11-2/KT, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Podatkowanie świadczeń dokonywanych na rzecz osób uprawnionych, finansowanych w całości lub w części z ZFŚS; prawo do odliczenia.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2007r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 06.07.2011r. (data wpływu 11.07.2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczeń dokonywanych na rzecz osób uprawnionych, finansowanych w całości lub w części z ZFŚS - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11.07.2011r. wpłynął ww. wniosek Spółki o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczeń dokonywanych na rzecz osób uprawnionych, finansowanych w całości lub w części z ZFŚS.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka tworzy i administruje zakładowym funduszem świadczeń socjalnych. W wykonaniu obowiązków nałożonych ustawą z dnia 4 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 1996r. Nr 70, poz. 335 j.t., dalej zwana ustawą o ZFŚS), Spółka przeznacza środki funduszu m.in. na zakup prezentów dla pracowników odchodzących na emeryturę, wynajem sali na zajęcia sportowe dla pracowników, zakup bonów kulturalno - rekreacyjnych oraz na inne cele określone w § 4 Regulaminu ZFŚS. Powyższe świadczenia są finansowane w całości ze środków ZFŚS i pracownicy nie ponoszą żadnych opłat. Spółka zamierza nie rozliczać podatku należnego w przypadku świadczeń udostępnianych bez odpłatności (nabywanych w całości ze środków ZFŚS), nie wystawiać faktur VAT wewnętrznych ani faktur VAT. Spółka rozważa również przekazywanie świadczeń finansowanych z Funduszu za częściową odpłatnością.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku, gdy Spółka - w ramach obowiązków pracodawcy tworzącego i administrującego funduszem stawia do dyspozycji osób uprawnionych świadczenia nieodpłatnie albo za częściową odpłatnością, ma miejsce opodatkowane świadczenie usług oraz powstaje obowiązek rozliczenia należnego z tego tytułu podatku od towarów i usług...

  • Jeżeli, w przypadku świadczeń z funduszu przekazywanych osobom uprawnionym za częściową odpłatnością, czynność ta stanowi odpłatną dostawę towarów albo odpłatne świadczenie usług, to jaka jest podstawa opodatkowania takich czynności...
  • Czy w przypadku przekazania osobom uprawnionym świadczeń w zamian za częściową odpłatność, Spółce przysługuje prawo do odliczenia całej kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia przekazywanych świadczeń...
  • Czy w przypadku przekazania osobom uprawnionym świadczeń nieodpłatnie, Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia przekazywanych świadczeń...

    Stanowisko Wnioskodawcy:

    Zdaniem Spółki, działania podejmowane w ramach ZFŚS nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - niezależnie od tego, czy Spółka przekazuje osobom uprawnionym świadczenia w całości sfinansowane z ZFŚS nieodpłatnie, czy też pobiera z tego tytułu część odpłatności od osoby uprawnionej. W przypadku świadczeń przekazywanych nieodpłatnie nie powstaje obowiązek rozliczenia podatku należnego i wystawiania faktury wewnętrznej. W przypadku świadczeń, za które Spółka będzie pobierać częściową odpłatność (w całości nabywanych ze środków ZFŚS), nie powstaje obowiązek podatkowy, Spółka nie będzie miała obowiązku rozliczenia podatku należnego ani wystawienia faktury VAT.

    Spółka (pracodawca) występuje jedynie jako administrator środków zgromadzonych na wyodrębnionym rachunku bankowym ZFŚS. Spółka zobowiązana jest do utworzenia i administrowania ZFŚS, podejmuje działania techniczne o charakterze administracyjnym nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez Nią działalności gospodarczą. Nabywając towary i usług przekazywane osobom uprawnionym do świadczeń, a także pobierając część należności (w przypadku świadczeń, które nie są w całości finansowane ze środków ZFŚS), Spółka jedynie administruje funduszem, nie pobierając z tego tytułu żadnego wynagrodzenia. Z tego względu otrzymana od osoby uprawnionej kwota nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, ponieważ w zakresie czynności realizowanych jako administrator ZFŚS Spółka nie działa jako podatnik

    Warunkiem koniecznym powstania obowiązku rozliczenia podatku należnego jest powstanie obowiązku podatkowego. Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm..), obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.

    Zdarzenia istotne z punktu widzenia ustawy z dnia 11 marca 2004r. określa art. 5 tej ustawy, który stanowi, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem, podlegają:

    1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
    2. eksport towarów;
    3. import towarów;
    4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
    5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

    Nie każdy jednak stan faktyczny, który odpowiada odpłatnej dostawie albo odpłatnemu świadczeniu usług, skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. Czynność taka musi zostać wykonana przez podmiot działający w charakterze podatnika. Dopiero wtedy powoduje to powstanie obowiązku podatkowego. Nie ulega wątpliwości, iż nie w każdym przypadku podatnik zarejestrowany jako VAT czynny działa w charakterze podatnika. Naczelny Sąd Administracyjny, w wyroku z dnia 2 września 2008r. sygn. I FSK 1076/07, wskazał, że: Po pierwsze, z ogólnych zasad tego podatku wynika, że świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy jest wykonywane przez podatnika podatku od towarów i usług działającego dla tych czynności w takim charakterze. Warunek ten wynika także bezpośrednio z Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG Dz.Urz. UE L. 1977.145.1) oraz obecnie obowiązującej Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L. 2006.347.1). Po drugie, świadczenie usług musi mieć charakter odpłatny, czyli musi być wykonywane za wynagrodzeniem (z zaznaczeniem, że niektóre czynności nieodpłatne zostały z mocy ustawy zrównane z odpłatnym świadczeniem usług).

    Sama odpłatność pobierana od osoby uprawnionej do świadczeń z ZFSS nie jest wystarczająca dla uznania, iż wystąpił prawnopodatkowy stan faktyczny, z którym ustawa z dnia 11 marca 2004r. wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Kolejnym warunkiem jest bowiem działanie Spółki (pracodawcy) w charakterze podatnika.

    Ustawa o ZFŚS nakłada na pracodawców obowiązek tworzenia funduszu oraz ściśle określonego wykorzystania środków tego funduszu. Co więcej, wpływami funduszu są wpływy z opłat pobieranych od osób i jednostek organizacyjnych korzystających z działalności socjalnej, o której mowa w art. 2 pkt 1 (art. 7 ust 1 pkt 1 ustawy o ZFŚS). Działalność socjalna oznacza w myśl tej ustawy usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Oznacza to, że wszelka odpłatność za usługi lub dostawy w ramach ZFŚS zwiększa środki funduszu. Środki te stanowią wydzieloną masę majątkową, która podlega rygorom wydatkowania określonym w ustawie.

    Powyższe uwarunkowania skłoniły NSA do uznania w uzasadnieniu cytowanego wyżej wyroku, iż pracodawca administrując środkami ZFŚS nie działa w wykonaniu działalności gospodarczej: Ze względu na zakres przedmiotowy i podmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz charakter omawianego funduszu, uprawniona jest teza, że podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym (...). Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. W konsekwencji, podmiot wykonujący czynności związane z udzielaniem swoim pracownikom zwrotnych pożyczek na cele mieszkaniowe z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust 1 i 2 tej ustawy podatkowej. Poza tym, czynności te dokonywane są nieodpłatnie. Podatnik ponosi koszty związane z administrowaniem funduszem, nie pobierając z tego tytułu wynagrodzenia. Nie są nim z pewnością odsetki uzyskane z udzielonych pożyczek mieszkaniowych w ramach funduszu, te bowiem powiększają masę majątkową funduszu.

    Skoro Spółka, przekazując świadczenia osobom uprawnionym nie działa w charakterze podatnika, to bez znaczenia pozostaje, czy czynność ma charakter odpłatny, czy nieodpłatny. Brak działania w charakterze podatnika powoduje, że nie powstaje obowiązek podatkowy nawet w przypadku, gdy Spółka pobiera w części opłatę za świadczenia przekazywane w ramach działalności socjalnej.

    Spółka wskazuje również, iż brak obowiązku opodatkowania świadczeń stawianych do dyspozycji w wykonaniu gospodarki środkami funduszu (bez opłat albo za częściową odpłatnością), wynika również z zasady jednokrotności opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz neutralności tego podatku. Jak wskazuje się w orzecznictwie sądów administracyjnych, zważywszy, że działalność socjalna nie jest działalnością gospodarczą, pracodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego nawet w przypadku, gdy nabywane świadczenia są udostępniane osobom uprawnionym za częściową odpłatnością. W wyroku z dnia 12 maja 2010r. sygn. I SA/Lu 42/10, WSA w Lublinie stwierdził: Administrując Funduszem, podatnik-pracodawca wykonuje jedynie czynności administracyjno-techniczne, które pozostają poza całkowitą sferą jego aktywności i działalności gospodarczej. Stąd też uzasadnione jest stanowisko, iż skoro jego działalność w tym zakresie jest nieopodatkowana, nie przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych na rzecz pracowników wydatków sfinansowanych z ZFŚS (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Odnosi się to zarówno do sytuacji, kiedy pracodawca finansuje z Funduszu w całości wydatki na rzecz pracowników, jak również, gdy czyni to w części a pozostałą część finansuje sam pracownik, który w ten sposób nie finansuje zakładu pracy, lecz podmiot świadczący faktycznie daną usługę sprzedaż. To bowiem ostatecznie pracownik jest ostatecznym (finalnym) konsumentem nabytej usługi - towaru od podmiotu trzeciego, która w całości - również w zakresie podatku - jest sfinansowana z ZFŚ, lub w części z tego Funduszu, a w części przez samego pracownika. Podatek naliczony przez podmiot trzeci od tej usługi - towaru (podatek należny usługodawcy - sprzedawcy) nie podlega odliczeniu przez żaden z podmiotów, skoro realizowana przez niego usługa zostaje skonsumowana przez odbiorcę finalnego, a pracodawca-administrator nie jest obciążony z tytułu pełnienia swojej funkcji obowiązkiem podatkowym.

    Jak wskazano dalej w tym wyroku: W orzecznictwie ETS podkreśla się element dochodowości (odpłatności) jako element konieczny uznania działalności podatnika za działalność gospodarczą w rozumieniu VI Dyrektywy VAT. Całkowity brak odpłatności eliminuje podmiot z systemu VAT, który obejmuje działalność gospodarczą, a nie wszelką działalność (por. wyrok ETS 88/81 w sprawie Staatssecretaris van Finanicien a Hong-Kong Trade Development Council, a także komentarz do art. 15 ustawy o VAT W. Maruchin, VAT. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC, 2005, wyd. II). Ten element również świadczy o tym, że podmiot dokonując czynności związane z funduszem socjalnym nie wykonuje w tym zakresie czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Podatnik ponosi koszty związane z administrowaniem funduszem, nie pobierając z tego tytułu wynagrodzenia. Pogląd ten zachowuje swoją aktualność, również w sytuacjach częściowego partycypowania przez pracownika w kosztach nabytych usług (towarów). Trudno bowiem uznać, że częściowa odpłatność dokonana przez pracownika miałaby charakter wynagrodzenia dla pracodawcy. Jego usługa w tym zakresie, jako administratora Funduszu, ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnieniu usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z którego to tytułu pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, albowiem częściowa odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS.

    Powyższe stanowisko jest prezentowane jednolicie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jak wskazał NSA w wyroku 1 FSK 1783/09 z dnia 22 października 2010r.: Zdaniem Sądu, stanowisko powyższe nie uwzględnia dwóch zasadniczych dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług aspektów. Po pierwsze, z ogólnych zasad podatku VAT wynika, że świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy jest wykonywane przez podatnika podatku od towarów i usług działającego dla tych czynności w takim charakterze. Wymóg ten wynika także bezpośrednio z szóstej dyrektywy 77/388/EWG Rady WE z dnia 17 maja 1977r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz.Urz. UE sp. 09-1-23) oraz obecnie obowiązującej dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 347)

    Z kolei w wyroku z dnia 22 października 2010r. (sygn. I FSK 1727/09) NSA wskazał: W konsekwencji wskazać należy, wbrew sugestiom autora skargi kasacyjnej, że samo posłużenie się w definicji art. 2 pkt 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych pojęciem pracodawcy, jako podmiotu świadczącego usługi w ramach działalności socjalnej, nie może przesądzać o jego statusie prawnopodatkowym w podatku od towarów i usług. Z przedstawionych wyżej powodów, w zakresie określonym w niniejszej sprawie, podmiot administrujący środkami funduszu nie może zostać uznany za podatnika podatku od wartości dodanej.

    W tym stanie rzeczy, w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy VAT, jak również przepisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, oceniając pozycję prawnopodatkową podmiotu administrującego tym funduszem należy uznać, że podmiot administrujący funduszem nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, w związku z czym czynności opisane we wniosku o udzielenie interpretacji nie mogą podlegać opodatkowaniu tym podatkiem. Kluczowe znaczenie dla statusu danego podmiotu jako podatnika VAT ma prowadzenie przez niego działalności gospodarczej. Uzasadnienia wyroków wskazują na fakt, iż pracodawca prowadzący ZFŚS pełni jedynie funkcję administratora funduszu, a tym samym nie prowadzi w tym zakresie samodzielnie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004r.

    Należy zaznaczyć, iż pozostałe wyroki wydane w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług świadczeń socjalnych z ZFŚS (w tym m.in. I FSK 1783/09 i I FSK 1727/09 z dnia 22 października 2010r., I FSK 1511/09 z dnia 5 października 2010r. I FSK 1491/09 z dnia 17 września 2010r.) zasadniczo powtarzają argumentację wyrażoną w cytowanym wyżej wyroku z dnia 2 września 2008r.

    W konkluzji stwierdzić należy, iż wykonując obowiązki administratora funduszu, przekazując świadczenia bez odpłatności albo za częściową odpłatnością, Spółka nie ma obowiązku rozliczania podatku należnego, wystawiania faktur VAT wewnętrznych ani faktur VAT. Otrzymywana od osób uprawnionych częściowa odpłatność za świadczenia w ramach ZFŚS nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

    Zdaniem Spółki, poczynione wyżej wywody zachowują aktualność również na gruncie stanu prawnego obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011r., a zmiana art. 7 ust 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004r. nie skutkuje uznaniem, iż Spółka stawiając do dyspozycji świadczenia finansowane z Funduszu działa jako podatnik.

    W razie uznania powyższego stanowiska Spółki za nieprawidłowe, zdaniem Spółki, w przypadku świadczeń o charakterze odpłatnym (gdy pracownik ponosi część odpłatności za stawiane do dyspozycji świadczenie) podstawę opodatkowania stanowi wyłącznie kwota należna od osoby uprawnionej. Jednocześnie Spółka zachowuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia świadczeń stawianych do dyspozycji osoby uprawnionej (tj. całości podatku naliczonego z tytułu ich nabycia).

    W przypadku uznania, iż Spółka ma obowiązek opodatkować sfinansowane z Funduszu świadczenia nieodpłatne na rzecz osób uprawnianych, przysługuje jej pełne prawo cło odliczenia podatku naliczonego

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

    Ad. 1

    Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz.U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

    Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

    Ponadto, przez dostawę towarów rozumie się również w myśl art. 7 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 01.04.2011r. przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

    1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
    2. wszelkie inne darowizny

    - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

    Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy ().

    Stosownie zaś do przepisu art. 8 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 01.04.2011r., za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

    1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
    2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

    Art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

    Działalność gospodarcza mocą ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

    Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

    Z wniosku wynika, iż Spółka tworzy i administruje zakładowym funduszem świadczeń socjalnych. W wykonaniu obowiązków nałożonych ustawą o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, Spółka przeznacza środki funduszu m.in. na zakup prezentów dla pracowników odchodzących na emeryturę, wynajem sali na zajęcia sportowe dla pracowników, zakup bonów kulturalno - rekreacyjnych oraz na inne cele określone w regulaminie ZFŚS. Powyższe świadczenia są finansowane w całości ze środków ZFŚS i pracownicy nie ponoszą żadnych opłat, jednak Spółka rozważa również przekazywanie świadczeń finansowanych z Funduszu za częściową odpłatnością.

    Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 1996r. Nr 70, poz. 335 ze zm.).

    Zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy, ustawa ta określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej Funduszem, i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu oraz na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych.

    W myśl art. 2 pkt 1 cyt. ustawy, działalność socjalna oznacza usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Jak stanowi pkt 5 powołanego przepisu, osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo do korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

    Stosownie do art. 10 oraz art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, środki Funduszu są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym, a pracodawca jedynie administruje tymi środkami.

    Dokonując analizy powołanych powyżej przepisów tut. Organ stwierdza, iż w przypadku, gdy pracodawca dokonuje zakupu usług i towarów finansując wydatki w całości z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz w sytuacji, w której dany wydatek jest częściowo finansowany również przez pracownika, pracodawca odbierając i przekazując określone środki poza rachunkiem Funduszu, działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik (nie rozpoznając z tego tytułu żadnych kosztów, ani przychodów dla celów CIT), a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS. Tym samym, w takich sytuacjach, w których pracodawca najczęściej realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS towarów i usług od podmiotów trzecich, jak np.: zakup prezentów dla pracowników odchodzących na emeryturę, wynajem sali na zajęcia sportowe dla pracowników, zakup bonów kulturalno-rekreacyjnych oraz na inne cele określone w regulaminie ZFŚS - występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług. Ponadto, w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracownika, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie jako administratora Funduszu ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnianiu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS.

    Zatem w sytuacji przedstawionej we wniosku, Wnioskodawca nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji działalność w zakresie administrowania funduszem socjalnym nie podlega opodatkowaniu VAT.

    Reasumując, biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie występuje jako podatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, w związku z tym działalność socjalna wykonywana przez niego jako administratora ZFŚS (tj. nabywanie towarów i usług, jak również ich udostępnianie uprawnionym osobom) nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

    Ad. 2

    W przedmiocie udzielenia odpowiedzi na zawarte we wniosku pytanie drugie tutejszy Organ wyjaśnia, że w związku z uznanym za prawidłowe stanowiskiem w zakresie pytania pierwszego, nie dokonano oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania drugiego, ponieważ zagadnienie zawarte w tym pytaniu stało się bezprzedmiotowe.

    Ad. 3 i 4

    Wskazać należy, iż zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

    Jak wynika z powyższego, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

    Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

    Podatnik w momencie nabycia towarów oraz usług określa, czy nabywane przez niego towary i usługi będą wykorzystywane w prowadzonej przez niego działalności opodatkowanej. W konsekwencji, podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w sytuacji, gdy występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami, a wykonywanymi z tytułu prowadzonej działalności czynnościami opodatkowanymi.

    Wobec powyższego należy stwierdzić, iż Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących zakup towarów i usług jeśli wydatki te będą wykorzystywane przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych. Tym samym, skoro działalność Spółki w zakresie administrowania funduszem socjalnym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (nie występuje w tym przypadku jako podatnik podatku od towarów i usług), to nie przysługuje Jej prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych na rzecz osób uprawnionych wydatków sfinansowanych z ZFŚS.

    Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

    Wniosek ORD-IN

    Treść w pliku PDF

    Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie