Temat interpretacji
Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zamiany gruntów z osobą fizyczną.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 29 sierpnia 2011 r. (data doręczenia 29 sierpnia 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 23 listopada 2011 r. (data doręczenia 23 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zamiany gruntów z osobą fizyczną jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 29 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zamiany gruntów z osobą fizyczną. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 listopada 2011 r. (data doręczenia 23 listopada 2011 r.) o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawca jest właścicielem gruntu obręb K. o numerze 334/4, 335/10 oraz 336/23. Grunt ten według odpisu z Ksiąg Wieczystych oznaczony jest jako rola. Grunt ten Zainteresowany zamienia bez dopłaty żadnej ze stron na pole, które mieści się w K. i oznaczone jest numerem 393/1, 410/1 i 410/2. Grunt ten również jest rolą, za wyjątkiem gruntu 393/1 będącego według wypisu z Rejestru Gruntów drogą.
Grunt, którego Wnioskodawca jest właścicielem ma powierzchnię 970 metrów kwadratowych (334/4), zaś droga dojazdowa (335/10 i 336/23) w której ma on połowę udziału ma powierzchnię 170 metrów kwadratowych. Grunty te Zainteresowany nabył w dniu 31 marca 2006 r.
Pole, które Wnioskodawca chce pozyskać poprzez zamianę na ww. grunt mieści się w K. Jego powierzchnia łącznie z drogą wynosi 3500 metrów kwadratowych.
W związku z tym, że zamiana nastąpi grunt za grunt bez żadnej dopłaty, Zainteresowany chciałby uzyskać informację czy zobligowany jest do uiszczenia innego podatku prócz tego, który płaci się u notariusza.
Wnioskodawca nie jest rolnikiem i przedmiotowego gruntu nie wykorzystywał na cele rolnicze ani w żadnej innej działalności gospodarczej.
Kupując posiadany grunt miał zamiar wybudować tam dom. Obecnie sytuacja się zmieniła.
Grunt Zainteresowanego według planu zagospodarowania jest przeznaczony pod budownictwo mieszkaniowe.
Wnioskodawca, posiadany grunt zamienia w celu, aby część wydzieloną pod drogę zamienić z Urzędem Gminy na inny grunt mieszczący się kilkanaście metrów od nowej drogi.
Grunt, który Wnioskodawca będzie zamieniał nie był udostępniony osobom trzecim i leżał ugorem.
Dotychczas nie dokonywał on sprzedaży żadnych gruntów i posiada działkę (budowlaną) i grunt rolny.
Zamiany gruntów dokonuje z osobą fizyczną w celu uzyskania gruntu pod drogę, aby następnie zamienić na grunt gminny.
Zainteresowany nie zamierza obecnie w żaden sposób wykorzystywać tego gruntu.
Grunt, który Wnioskodawca zamierza pozyskać od Gminy będzie przylegał do jego gruntu, a oddawana droga jest częścią z zamiany gruntu z poprzednim właścicielem.
Zamiana nie nastąpi w ramach działalności gospodarczej.
W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, że z dniem 1 stycznia 2004 r. stracił ważność Ogólny Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy. W Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy działki:
- nr ewid. 334/4 o powierzchni 0,0970 ha położona w m. P. obręb K.,
- nr ewid. 409 o powierzchni 0,1470 ha położona w m. K. obręb K.,
- nr ewid. 410/2 o powierzchni 0,2030 ha położona w m. K. obręb K.
przeznaczone są pod tereny rozwoju jednostek osadniczych.
Na polu o numerze 410/2 nabytym od państwa G. podczas pierwszej zamiany Wnioskodawca nie zamierza podejmować jakichkolwiek czynności przygotowawczych zmierzających do zamiany nieruchomości nie będzie przekształcał gruntu, ogradzał, dzielił ani uzbrajał tego terenu. Na niewielkiej części tego pola Zainteresowany gromadzi materiały budowlane z zamiarem budowy domu na działce 409 mieszczącej się nieopodal. Pozostała część pola o numerze 410/2 to nieużytek, a w przyszłości będzie użytkowany jako rola. Natomiast drogę 410/1 i 393/1 nabytą również od państwa G. Wnioskodawca zamienił z urzędem Gminy na grunt o numerze 409.
Na gruncie 409 Zainteresowany zamierza rozpocząć budowę domu. Jest to teren po dawnej Stacji Ujęcia Gazu. W pierwszej kolejności Wnioskodawca musiał usunąć z tego gruntu betonowe fundamenty, których rozmiary to około 3m x 3m x 2,5m (szerokość x długość x wysokość). Zainteresowany posiada zdjęcia tych ogromnych betonowych fundamentów. Dziury pozostałe po wydobyciu betonów Wnioskodawca musiał uzupełnić ziemią.
Stwierdzenie Obecnie sytuacja się zmieniła dotyczy zamiaru budowy domu nie na gruncie w miejscowości P. a w miejscowości K. Jednak by pozyskać grunt 409 od Urzędu Gminy Zainteresowany nie mógł go kupić, lecz jedynie wymienić na inny grunt drogę. W związku z powyższym przedmiotową drogę Wnioskodawca musiał w pierwszej kolejności zdobyć od państwa G.
Grunt 409 nabyty podczas transakcji zamiany z Urzędem Zainteresowany zamierza wykorzystać do budowy domu.
Grunt 334/4 i udział w gruncie o numerze 335/10 i 336/23 mieszczące się w P. nabyte w dniu 31 marca 2006 r. Wnioskodawca zamienił na grunt 410/2 (rola) i 410/1, 393/1 (droga) w dniu 6 września 2011 r. Ową drogę o numerze 410/1 i 393/1 Zainteresowany zamienił z Urzędem Gminy na grunt o numerze 409 w dniu 27 października 2011 r.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług grunt przekazywany według umowy zamiany osobie fizycznej (sąsiad)...
Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowa zamiana nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Z przytoczonych przepisów nie wynika, aby odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musiała mieć wyłącznie postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową jako zapłata w innym towarze lub usłudze, albo mieszaną zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, aby istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.
Stosownie do art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Zatem, w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując zarówno w charakterze dostawcy, jak i w charakterze nabywcy. Przepis art. 604 Kodeksu cywilnego daje dyspozycję odpowiedniego stosowania do zamiany przepisów o sprzedaży.
Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy. Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna.
W wyniku zamiany każda ze stron wchodzi we władanie nabytego towaru jak właściciel. Na podstawie powyższego można stwierdzić, że umowa zamiany na gruncie podatku od towarów i usług jest niczym innym jak dwiema odpłatnymi dostawami towarów.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza na mocy ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia częstotliwości, przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności.
O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat), ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją podmiotu wykonującego określoną czynność, z którą łączą się skutki podatkowoprawne, było dokonywanie tej czynności wielokrotnie i w okolicznościach noszących znamiona działalności gospodarczej.
W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
W oparciu o przedstawiony stan prawny stwierdzić należy, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży (dostawy) ze swojego majątku prywatnego nieruchomości gruntowej, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Zatem, podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za realizowane w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.
Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem gruntu o numerze 334/4, 335/10 oraz 336/23 według odpisu z Ksiąg Wieczystych oznaczonego jako rola. Grunt ten Zainteresowany zamienia bez dopłaty żadnej ze stron na pole oznaczone numerem 393/1, 410/1 i 410/2. Grunt ten również jest rolą, za wyjątkiem gruntu 393/1 będącego według wypisu z Rejestru Gruntów drogą.
Grunt, którego Wnioskodawca jest właścicielem ma powierzchnię 970 metrów kwadratowych (334/4), zaś droga dojazdowa (335/10 i 336/23) w której ma on połowę udziału ma powierzchnię 170 metrów kwadratowych. Grunty te Zainteresowany nabył w dniu 31 marca 2006 r.
Wnioskodawca nie jest rolnikiem i przedmiotowego gruntu nie wykorzystywał na cele rolnicze ani w żadnej innej działalności gospodarczej.
Kupując posiadany grunt miał zamiar wybudować tam dom. Obecnie sytuacja się zmieniła Wnioskodawca zamierza wybudować dom na innym gruncie niż pierwotnie zakładał (w innej miejscowości).
Grunt Zainteresowanego według planu zagospodarowania jest przeznaczony pod budownictwo mieszkaniowe. Posiadany grunt zamienia on w celu, aby część wydzieloną pod drogę zamienić z Urzędem Gminy na inny grunt mieszczący się kilkanaście metrów od nowej drogi.
Grunt, który Wnioskodawca będzie zamieniał nie był udostępniony osobom trzecim i leżał ugorem. Dotychczas nie dokonywał on sprzedaży żadnych gruntów i posiada działkę (budowlaną) i grunt rolny. Zamiany gruntów dokonuje z osobą fizyczną w celu uzyskania gruntu pod drogę, aby następnie zamienić na grunt gminny. Zainteresowany nie zamierza obecnie w żaden sposób wykorzystywać tego gruntu. Grunt, który Wnioskodawca zamierza pozyskać od Gminy będzie przylegał do jego gruntu, a oddawana droga jest częścią z zamiany gruntu z poprzednim właścicielem. Zamiana nie nastąpi w ramach działalności gospodarczej.
Z powyższego wynika, iż opisaną transakcję zamiany gruntów uznać należy za transakcję okazjonalną czyli taką, która nie jest czyniona z zamiarem nadania jej stałego charakteru. Tym samym w przedstawionym stanie faktycznym, nie można uznać Wnioskodawcy za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w myśl ww. art. 15 ustawy, w odniesieniu do dostawy działek, gdyż okoliczności sprawy nie wskazują na to, aby dokonując zamiany działek Zainteresowany działał w takim charakterze.
W przedmiotowej sprawie Zainteresowanego nie można bowiem uznać za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami, ponieważ nie prowadził on na tych gruntach działalności rolniczej, ani żadnej innej działalności gospodarczej. Przedmiotowy grunt nie był udostępniony osobom trzecim i leżał ugorem. Ponadto, Wnioskodawca wskazał, że dotychczas nie dokonywał sprzedaży żadnych gruntów. Kupując posiadany grunt Zainteresowany miał zamiar wybudować na nim dom. Obecnie sytuacja się zmieniła Wnioskodawca zamierza wybudować dom w innej miejscowości niż pierwotnie zakładał. W tym celu dokonuje zamiany gruntów z osobą fizyczną w celu uzyskania gruntu pod drogę, aby następnie zamienić na grunt gminny. Jest to podyktowane faktem, że docelowego gruntu nie mógł kupić od Urzędu Gminy, lecz jedynie wymienić na inny grunt drogę. Zamiana następuje wg zasady grunt za grunt bez żadnej dopłaty. Dodatkowo Zainteresowany zaznaczył, że zamiana nie jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej.
Mając na uwadze powyższe okoliczności trudno uznać Wnioskodawcę za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ustawy, w odniesieniu do czynności zamiany działek.
Podsumowując, dokonując zamiany działek z osobą fizyczną w celu późniejszej ich wymiany z Gminą na grunt, na którym Wnioskodawca zamierza wybudować dom, nie stanie się on podatnikiem VAT zobowiązanym do zapłaty podatku od towarów i usług z tytułu zawartej transakcji zamiany.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Tut. Organ informuje, że wniosek w części dotyczącej opodatkowania transakcji zamiany gruntów z Urzędem Gminy został rozstrzygnięty w interpretacji indywidualnej z dnia 30 listopada 2011 r. znak ILPP2/443-1251/11-5/AD.
Ponadto, w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.
Referencje
ILPB2/415-894/11-4/WS, interpretacja indywidualna
ILPB2/415-894/11-5/WS, interpretacja indywidualna
ILPP2/443-1251/11-5/AD, interpretacja indywidualna
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu