Temat interpretacji

UZASADNIENIE

W dniu 11 sierpnia 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości ustalenia zobowiązania podatkowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Jest Pan czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu wykonywania działalności w zakresie usług przewozu osób taksówką. Ewidencję sprzedaży prowadzi Pan przy zastosowaniu kasy rejestrującej. W dniu 23 lipca 2008 r. zainstalowana w Pana taksówce kasa rejestrująca uległa awarii w momencie wydruku paragonu fiskalnego, po zrealizowaniu usługi. Wskazuje Pan, że klient prawdopodobnie otrzymał paragon fiskalny dokumentujący wykonaną usługę, jednak na skutek awarii nie została wydrukowana kopia paragonu. Ponieważ klient nie domagał się wydania innych dowodów dokumentujących zrealizowaną usługę, nie wydał Pan takich dokumentów. Od momentu stwierdzenia awarii nie uzyskiwał Pan w tym dniu przychodów. W wyniku awarii urządzenia rejestrującego, dane zarejestrowane w okresie od dokonania ostatniego wydruku raportu dobowego uległy wymazaniu z pamięci fiskalnej. Posiada Pan jednak wydruki kopii wszystkich paragonów wydanych za usługi wykonane po dokonaniu ostatniego, przez zaistnieniem awarii, wydruku raportu dobowego a awarią urządzenia (ostatnia z godziny 15:16 dnia poprzedniego). Wątpliwości w ustaleniu całkowitej wysokości obrotu uzyskanego w dniu 23 lipca 2008 r. dotyczą okresu od wykonania ostatniej udokumentowanej usługi przewozowej do czasu zdemontowania urządzenia rejestrującego przez właściwy serwis. Wskazuje Pan, iż udokumentowanie ostatniej usługi wynika wyłącznie z faktu posiadania kopii paragonu, bowiem nie wykonał Pan raportu dobowego. Nadmienia Pan, iż od momentu wykonania ostatniego wydruku raportu dobowego do momentu nastąpienia awarii kasy, mógł Pan osiągnąć obrót w wysokości 100 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Jak ustalić wysokość zobowiązania podatkowego za miesiąc lipiec 2008 r., skoro nie jest ustalona wielkość osiągniętego w tym miesiącu obrotu...

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest ustalenie wysokości zobowiązania podatkowego w oparciu o posiadaną dokumentację handlową, w tym o posiadane kopie wydanych paragonów. Niekompletna dokumentacja może, w ocenie Wnioskodawcy, zostać uzupełniona własnym oświadczeniem, ustalającym osiągnięty przychód nieudokumentowany w wysokości nie mniejszej, niż przychód ustalony w oparciu o parametry ekonomiczne miejscowego rynku taksówkowego. Ponadto Wnioskodawca zauważa, że ustawa o podatku od towarów i usług w art. 84 przewiduje możliwość zastosowania proporcjonalnego ustalania wysokości obrotu w sytuacjach szczególnych. Natomiast z art. 29 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podstawę opodatkowania w przypadku braku określenia ceny, jest koszt świadczenia usługi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.).

W myśl przepisu art. 111 ust. 1 tej ustawy, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Stosownie do treści art. 111 ust. 3 powołanej ustawy, jeżeli z przyczyn niezależnych od podatnika nie może być prowadzona ewidencja obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, podatnik jest obowiązany ewidencjonować obroty i kwoty podatku należnego przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej. W przypadku gdy ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej jest niemożliwe, podatnik nie może dokonywać sprzedaży.

Obowiązki podatników, związane z prowadzeniem ewidencji przy użyciu kas rejestrujących określone zostały przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. Nr 108, poz. 948 ze zmianami).

W myśl § 4 ust. 1 tego rozporządzenia, kasy rejestrujące muszą zapisywać w pamięci fiskalnej między innymi informacje o dacie i czasie rozpoczęcia oraz zakończenia pracy w trybie fiskalnym, daty każdego z wykonanych raportów fiskalnych dobowych, datę awaryjnych zerowań pamięci operacyjnej kasy.

Stosownie do § 5 ust. 1 pkt 1 i 8 powołanego rozporządzenia, podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, są obowiązani do dokonywania rejestracji każdej sprzedaży przy zastosowaniu kasy i dokonywania wydruku z każdej sprzedaży paragonu fiskalnego lub faktury VAT oraz do wydawania oryginału wydrukowanego dokumentu nabywcy, a także do przechowywania kopii dokumentów kasowych przez okres wymagany ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zmianami).

Ponadto, zgodnie z zapisem § 5 ust. 8 powołanego rozporządzenia, zakończenie pracy w trybie fiskalnym przez każdą kasę lub wymiana pamięci fiskalnej kasy wymaga dokonania, z udziałem pracownika urzędu skarbowego, czynności określonych w załączniku nr 4 do rozporządzenia, czyli dokonania odczytu zawartości pamięci fiskalnej kasy rejestrującej przez użytkownika z udziałem uprawnionego serwisanta oraz urzędnika skarbowego.

W przypadku, gdy awaria kasy rejestrującej uniemożliwia wykonanie tych czynności, uszkodzone urządzenie przekazywane jest do odpowiedniego producenta lub importera, który również w obecności urzędnika skarbowego, w warunkach laboratoryjnych może podjąć próbę dokonania odczytu zawartości pamięci fiskalnej.

Należy również nadmienić, że zgodnie z zapisem § 3 ust. 3 powołanego rozporządzenia, do każdej kasy rejestrującej obowiązkowo jest dołączana książka kasy rejestrującej, której wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia oraz instrukcja jej obsługi.

Podatnik obowiązany jest do przechowywania książki kasy w miejscu i przez okres jej użytkowania oraz udostępniania jej na żądanie właściwych organów, a także służby serwisowej (§ 5 ust. 1 pkt 13). W książce serwisowej, zgodnie z załącznikiem nr 7 do powołanego rozporządzenia, określającym warunki wykonania serwisu technicznego kas rejestrujących, muszą być między innymi odnotowane wszystkie dane dotyczące kasy, informacje o dokonanych przeglądach technicznych kasy, jej stanie technicznym oraz przeprowadzonych czynnościach serwisowych, zaistniałych awariach. Informacje o treści wpisów dokonywanych przez serwis określa wzór książki kasy rejestrującej stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia.

Jak wynika z powyższych przepisów, ewidencje prowadzone przez podatników służyć mają prawidłowemu i zgodnemu ze stanem faktycznym sporządzeniu deklaracji podatkowych, w których powinna zostać wykazana cała wartość sprzedaży, z tytułu dokonania której, obowiązek podatkowy powstał w okresie rozliczeniowym, za który deklaracja ta jest składana. Utrata danych zapisanych w pamięci operacyjnej kasy rejestrującej, nie skutkuje brakiem obowiązku podatkowego w odniesieniu do obrotu, który nie został zapisany w pamięci fiskalnej kasy, a powstanie obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, nie jest determinowane faktem, czy podatnik wywiązuje się z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Stosownie bowiem do treści przepisu art. 19 ust. 3 pkt 2a ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy z tytułu usług w zakresie transportu osób powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usługi.

Mając zatem na uwadze obowiązujący w tym przypadku prymat prawdy obiektywnej, jeżeli mimo prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących z zachowaniem wszystkich przepisów dotyczących przedmiotowego zagadnienia, ewidencja ta nie jest zgodna ze stanem faktycznym podatnik ma obowiązek wykazania w deklaracji podatkowej także obrotu, który na skutek awarii kasy rejestrującej nie został zapisany w pamięci fiskalnej kasy. Źródło pochodzenia danych, na podstawie których podatnik sporządza deklarację podatkową ma w tym przypadku jedynie wartość dowodową, priorytetem jest natomiast rzetelność tych danych, która oceniana może być w toku ewentualnego postępowania podatkowego, w którym, zgodnie z art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej, jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Należy mieć także na uwadze fakt, iż w przypadku, gdy w celu ułatwienia sobie realizacji obowiązku składania deklaracji podatkowych, są one sporządzane przez Podatnika na podstawie własnej ewidencji, dane z niej wynikające powinny być zgodne ze stanem faktycznym, a poprzez to także zgodnie z kopiami paragonów fiskalnych, emitowanych z każdej dokonanej przez Podatnika sprzedaży.

Podsumowując, słusznym jest stanowisko Podatnika, iż w przypadku awarii kasy rejestrującej, skutkującej utratą danych zapisanych w pamięci operacyjnej kasy, powinien on ująć w deklaracji VAT-7 za dany okres rozliczeniowy dane zgodne ze stanem faktycznym, wynikającym z kopii paragonów fiskalnych, dokumentujących poszczególne transakcje. Źródło, z których dane te zostaną uzyskane, w przypadku ewentualnych ich rozbieżności, ma w tym przypadku jedynie wartość dowodową, która może być oceniana w toku ewentualnego postępowania podatkowego.

W przedstawionym przez Wnioskodawcę opisie stanu faktycznego przedstawiono sytuację, w której świadczenie usługi rozpoczęto i zakończono przy użyciu sprawnego urządzenia rejestrującego, natomiast w trakcie drukowania kopii paragonu urządzenie to uległo awarii, w wyniku której utracono dane dotyczące operacji wykonanych po ostatnim wydruku raportu dobowego.

Zasady postępowania w takim przypadku nie zostały przez ustawodawcę w żaden sposób uregulowane. Jak wynika z powołanych przepisów, ewidencje prowadzone przez podatników służyć mają prawidłowemu, czyli między innymi zgodnemu ze stanem faktycznym sporządzeniu deklaracji podatkowych. Oznacza to, iż w deklaracjach tych powinna zostać wykazana cała wartość sprzedaży, z tytułu dokonania której, obowiązek podatkowy powstał w okresie rozliczeniowym, za który deklaracja ta jest składana.

Słusznym jest zatem stanowisko Podatnika, iż w przedstawionym przez niego stanie faktycznym, powinien uwzględnić w deklaracji VAT-7 za dany okres rozliczeniowy dane utracone na skutek awarii kasy rejestrującej.

Odnosząc zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny do powołanych wyżej przepisów prawa podatkowego należy stwierdzić, że w sytuacji wystąpienia awarii kasy rejestrującej w trakcie świadczenia usługi, o ile spełnione zostały wymagania określone tymi przepisami, za prawidłowe można uznać przedstawiony przez Pana sposób postępowania, polegający na ustaleniu wysokości zobowiązania podatkowego na podstawie wykonanych raportów dobowych, kopii paragonów fiskalnych dokumentujących wykonane świadczenia w dniu następującym po dniu, w którym wykonano ostatni raport dobowy do momentu wystąpienia awarii urządzenia rejestrującego oraz oświadczenia dotyczącego wartości ostatniej usługi transportowej, podczas której nastąpiła awaria, o ile obrót ten odpowiada faktycznej wartości wykonanych usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska Nr 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.