Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 24 lipca 2008 r. (data wpływu: 31 lipca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu dokumentowania comiesięcznych rozliczeń finansowych jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu dokumentowania comiesięcznych rozliczeń finansowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W celu realizacji przedsięwzięcia, jakim jest budowa stadionu piłkarskiego, Wnioskodawca zawarł w roku 2007 umowę konsorcjum z innym podmiotem gospodarczym (zwanym dalej Partnerem). Konsorcjum nie jest osobą prawną oraz nie prowadzi samodzielnie działalności gospodarczej. Na mocy umowy konsorcjum obowiązki administratora (Lidera) powierzono Spółce, która prowadzi rozliczenia finansowe z Zamawiającym oraz Podwykonawcami, w tym podpisuje umowy i fakturuje sprzedaż na Inwestora na podstawie protokołu zdawczo odbiorczego. Zgodnie z porozumieniem do umowy, Lider Konsorcjum koordynuje działania, gromadzi środki pieniężne na odrębnym rachunku bankowym oraz wydatkuje je wyłącznie na cele związane z realizacją wspólnego przedsięwzięcia. Za pełnienie funkcji Lidera oraz reprezentowanie Konsorcjum wobec Zamawiającego, Spółka otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1% wartości umowy podpisanej z Zamawiającym. Członkowie Konsorcjum realizują roboty między innymi na zasadzie podwykonawstwa wewnętrznego. Koszty podwykonawstwa wewnętrznego oraz inne koszty poniesione przez jednego z członków Konsorcjum i uznane przez drugiego z Partnerów traktowane są jako wzajemnie uznane i jako takie obciążają wynik Konsorcjum. Dokumentem rozliczeniowym ze strony Partnera jest faktura wystawiona na Lidera, natomiast ze strony Lidera protokół wykonania robót potwierdzony przez upoważnioną osobę za strony Partnera. Zgodnie z umową udział zaangażowania w projekcie oraz podział zysku zrealizowanego na projekcie ustala się w proporcji 50%. Partner wystawia faktury Liderowi i w ten sposób uczestniczy w zyskach wspólnego przedsięwzięcia.

Miesięczne rozliczenia przychodów, kosztów i wyniku pomiędzy partnerami Konsorcjum przebiega następująco:

1. po ustaleniu wysokości kosztów uznanych według umowy konsorcjum przez obydwie strony Partner dokonuje refakturowania w ciężar Lidera 100% swoich kosztów poniesionych na rzecz Konsorcjum łącznie z kosztami swojego personelu i kosztami zarządu,
2. Lider dokonuje zsumowania kosztów refakturowanych przez Partnera z poniesionymi przez siebie kosztami wzajemnie uznanymi (są to koszty poniesione przez Spółkę w celu realizacji kontraktu, które zostały uznane przez Partnera), dolicza do nich koszty własnego personelu oraz prowizję Lidera w wysokości 1% zafakturowanych na zamawiającego przychodów. Połowa tak obliczonej sumy zostaje następnie refakturowana obciążając Partnera,
3. Partner wystawia na Lidera fakturę przychodową w wysokości kosztów uprzednio refakturowanych przez Spółkę, z uwzględnieniem 50% udziału w przewidywanym zysku. Pozostałe 50% udziału w marży stanowi zysk Spółki,
4. Spółka i Partner dzielą solidarnie pomiędzy siebie wynik uzyskany przez Konsorcjum w taki sposób, aby każda ze stron partycypowała w połowie jego wartości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, tego typu rozliczenia powinny być przeprowadzone na podstawie faktur VAT. Wyjątkiem są tu te koszty przenoszone przez Partnera na Lidera Konsorcjum, zgodnie z zasadą opisaną w punkcie 1, które nie podlegają podatkowi VAT refakturowanie kosztów (z wyjątkiem kosztów personelu i kosztów ogólnego zarządu) i dlatego przy alokacji tych kosztów na Lidera Konsorcjum powinny być zachowane pierwotne stawki podatku VAT lub wystawiane rachunki (noty księgowe) bez podatku VAT, jeżeli dany koszt pierwotnie nie podlegał temu podatkowi.

W opinii Spółki, opisane w punkcie 2 i punkcie 3 zasady rozliczeń przeprowadzanych w ramach Konsorcjum, powinny być dokumentowane fakturami VAT. Z przepisów art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W dokumencie określającym sposób rozliczenia wyników kontraktu stanowiącym uzupełnienie do umowy i porozumienia wykonawczego do umów konsorcjum zapisano, że Lider refakturuje 50% wszystkich kosztów poniesionych w związku z realizacją projektu, łącznie z kosztami personelu oraz należną prowizję. Ponieważ Lider wykonuje w imieniu pozostałych członków Konsorcjum nałożone na niego zadania odpłatnie (1% zafakturowanych przychodów), a prace budowlane na zasadzie podwykonawstwa są świadczone wzajemnie, należy uznać, iż tego typu prace są odpłatnym świadczeniem usług, a zatem opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Podobnie Partner Konsorcjum wystawiając na Lidera fakturę zgodnie z zasadą określoną w punkcie 3, dokonuje tak naprawdę odpłatnego świadczenia usług, ponieważ faktura przez niego wystawiona zawiera marżę na niego przypadającą i w rzeczywistości stanowi wynagrodzenie za usługi nadzoru i doradztwa wykonywane w ramach Konsorcjum.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w roku 2007 Wnioskodawca wraz z innym podmiotem gospodarczym podpisał umowę konsorcjum, w celu realizacji przedsięwzięcia jakim jest budowa stadionu piłkarskiego.

Umowa konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Wyjątkiem jest prawo bankowe, które wymienia konsorcjum bankowe. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Stosownie do art. 351¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Konsorcjum jest umową gospodarczą co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy jednoczesnej solidarnej odpowiedzialności wykonawców (konsorcjantów) za wykonanie umowy z zakresu prawa zamówień publicznych. Wspólne przedsięwzięcia charakteryzuje to, że jego uczestnicy są związani ustaleniami umownymi. Poza obowiązkami nałożonymi przez ustawę o zamówieniach publicznych (np. konieczności ustanowienia pełnomocnika art. 23 ust. 2, czy solidarnej odpowiedzialności art. 141) ustalenia te mogą dotyczyć różnych kwestii, zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w art. 353 (1) k.c. np. zasad reprezentacji, sposobu rozliczeń danego przedsięwzięcia, podziału robót, udziału w zyskach i stratach, itp. Jak wskazano celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też szeroki zakres przedmiotowy przekracza możliwość jednego podmiotu. Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową zaś w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Konsorcjum zwykle nie jest spółką prawa handlowego, nie posiada osobowości prawnej, nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, nie musi więc być rejestrowane.

Jak wynika ze złożonego wniosku, wskazane powyżej rozwiązania zostały również przyjęte przez Wnioskodawcę. Zgodnie z zawartą umową Liderem Konsorcjum jest Wnioskodawca, który prowadzi rozliczenia finansowe z Zamawiającym i Podwykonawcami. Partnerzy dzielą solidarnie pomiędzy siebie wynik uzyskany przez Konsorcjum każda ze stron partycypuje w połowie jego wartości. Członkowie Konsorcjum wykonują roboty na zasadzie podwykonawstwa wewnętrznego. Ponadto, za pełnienie funkcji Lidera oraz reprezentowanie Konsorcjum, Spółka otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1% wartości umowy podpisanej z Zamawiającym.

Obowiązujące przepisy ustawy o VAT oraz przepisy wykonawcze do ustawy nie regulują kwestii refakturowania. Należy więc w tej sytuacji odwołać się do zapisu zawartego w art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347/1 ze zm.), zgodnie z którym w przypadku, gdy podatnik działając we własnym imieniu, lecz na rachunek innej osoby, uczestniczy w świadczeniu usług, uznaje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi.

W przedmiotowej sprawie, Lider wykonuje w imieniu pozostałych członków Konsorcjum nałożone na niego zadania odpłatnie, a prace budowlane na zasadzie podwykonawstwa są świadczone wzajemnie. W związku z powyższym rozliczenie kosztów i przychodów pomiędzy uczestnikami Konsorcjum stanowi świadczenie usług.

Zatem, stosownie do wyżej wymienionych przepisów, rozliczenia finansowe pomiędzy Liderem i jego Partnerem w ramach Konsorcjum powinny wynikać z ogólnych reguł znajdujących się w ustawie o VAT oraz aktach wykonawczych do tej ustawy, również w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.