Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Banku, przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2008r. (data wpływu 14 stycznia 2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzenia pobieranego od faktoranta po dacie płatności faktury - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 stycznia 2008r. wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzenia pobieranego od faktoranta po dacie płatności faktury.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Bank działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo Bankowe, świadczy na rzecz szeregu klientów usługi finansowe, w tym usługi w zakresie finansowania działalności klientów oraz usługi faktoringu. W związku z oferowaniem wskazanych usług Bank zawiera ze swoimi klientami (faktorantami) m.in. stosowne Umowy o limit factoringowy. Ponadto, z faktorantami i ich dłużnikami Bank zawiera Porozumienia o Dodatkowym Finansowaniu. Na podstawie umowy Bank udziela faktorantom limitu factoringowego do określonej wysokości. Limit ten (tj. efektywne środki pieniężne) jest przeznaczony na finansowanie działalności faktorantów (tj. udostępnianie do ich dyspozycji określonych środków pieniężnych) poprzez nabywanie przez Bank ich bezspornych wierzytelności handlowych wobec ich dłużników przed terminem lub w terminie wymagalności Wierzytelności. Bank oferuje faktorantom zawarcie Umowy w wariancie z przejęciem lub bez przejęcia ryzyka wypłacalności dłużnika na podstawie uniwersalnego wzoru Umowy. Zgodnie z postanowieniami Umowy, z tytułu świadczenia przedmiotowych usług, Bankowi przysługuje od faktoranta określone wynagrodzenie.

1. Wynagrodzenie pobierane od faktoranta po dacie płatności faktury
   
   

Na podstawie zawartych Umów Bankowi przysługuje od faktoranta m.in. wynagrodzenie pobierane po dacie płatności faktury. W przypadku ustalenia okresu tolerowanego opóźnienia, po dacie płatności faktury, bank pobiera od faktoranta, odrębnie od kwoty niespłaconej wierzytelności, odsetki naliczone za okres tolerowanego opóźnienia według umownie określonej stopy procentowej (tj. według stopy zmiennej składającej się ze stopy bazowej dla depozytów o określonym terminie zapadalności, powiększonej o marżę banku wyrażoną w punktach procentowych w stosunku rocznym, płatne z dołu wraz ze spłatą wierzytelności).

Przedmiotem pytania jest przedstawione powyżej wynagrodzenie pobierane przez Bank od faktoranta po dacie płatności faktury w związku z finansowaniem działalności faktoranta w okresie tolerowanego opóźnienia.

Ponadto, Bank wskazuje, iż zgodnie z zawartą Umową Bankowi przysługuje wynagrodzenie: - należne od faktoranta pobierane przed datą płatności faktury oraz wynagrodzenie (odsetki) uzyskiwane przez Bank od dłużników (a wyjątkowo w ich miejsce od faktoranta) po dacie płatności faktury w zamian za finansowanie udostępniane im przez Bank na podstawie Porozumienia.

W odniesieniu do elementów wynagrodzenia wskazanych w poprzednim akapicie Bank wystąpił do Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z wnioskiem z dnia 11 stycznia 2007r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie podatnika i uzyskał stosowną interpretację w tym zakresie. W celu pełnego wyjaśnienia całego kontekstu sprawy poniżej Bank przedstawił charakterystykę niniejszych elementów wynagrodzenia, które były przedmiotem poprzednio złożonego wniosku i otrzymanego w tym zakresie postanowienia oraz jednocześnie wskazał, że nie stanowią one przedmiotu zapytania w niniejszym wniosku.

1. Wynagrodzenie pobierane od faktoranta przed datą płatności faktury.
   
   

Zgodnie z postanowieniami Umowy, z tytułu świadczenia przedmiotowych usług, Bankowi przysługuje od faktoranta następujące wynagrodzenie pobierane przed datą płatności faktury:

• odsetki/odsetki dyskontowe odrębnie od kwoty

1. Porozumienie o Dodatkowym Finansowaniu.
   
   

Ponadto, na podstawie porozumienia Bank udziela dłużnikowi dodatkowego finansowania. Kwota dodatkowego finansowania stanowi określony procent kwoty faktury, która jest przedmiotem finansowania w ramach Umowy, natomiast nowy termin spłaty wierzytelności w związku z udzieleniem dodatkowego finansowania przypada w określonym dniu po dacie płatności faktury. Z tytułu dodatkowego finansowania, Bankowi należne jest od dłużnika, oprocentowanie naliczane odrębnie od kwoty każdej zaliczki brutto za okres od dnia następnego po dacie płatności faktury do terminu spłaty wierzytelności włącznie, naliczane według stopy zmiennej składającej się ze stopy bazowej dla depozytów o określonym terminie zapadalności, powiększonej o marżę banku wyrażoną w punktach procentowych w stosunku rocznym, płatne w terminie spłaty wierzytelności. Stopa odsetek za opóźnienie (w przypadku braku spłaty w terminie spłaty wierzytelności) jest równa stopie odsetek ustawowych lub innej stopie zgodnie z Umową.

W odpowiedzi na wniosek złożony przez Bank organ podatkowy potwierdził poprawność stanowiska i praktyki Banku, który od wynagrodzenia uzyskiwanego od faktorantów przed datą płatności faktury, z tytułu świadczenia na ich rzecz usług na podstawie opisanej umowy o limit factoringowy odprowadza podatek od towarów i usług obliczany według podstawowej stawki podatku tj. 22% (postanowienie z dnia 16 kwietnia 2007r. sygn. 1471/VTR2/443-16a/07/MP).

Organ podatkowy potwierdził również poprawność stanowiska i praktyki Banku w odniesieniu do wynagrodzenia należnego od dłużników w związku z zawartymi porozumieniami. W tym zakresie organ wskazał, iż potwierdzić należy prawidłowość postępowania Strony, która od wynagrodzenia uzyskiwanego od dłużników przejętych wierzytelności, tj. odsetek ustawowych lub umownych naliczanych po dacie płatności faktury, z tytułu świadczenia na ich rzecz usług na podstawie opisanej umowy o dodatkowym finansowaniu, nie odprowadza podatku od towarów i usług. Przejęcie zobowiązania do zapłaty w/w wynagrodzenia przez inny podmiot o ile nie stanowią o tym postanowienia umów factoringowych pozostaje bez znaczenia na fakt, iż czynności wykonywane przez Stronę na rzecz w/w dłużników korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług (postanowienie z dnia 16 kwietnia 2007r. sygn. 1471/VTR2/443-16b/07MP).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zdaniem wnioskodawcy wynagrodzenie uzyskiwane przez Bank od faktorantów po dacie płatności faktury z tytułu finansowania w okresie tolerowanego opóźnienia, jako element wynagrodzenia z tytułu świadczenia jednej kompleksowej usługi faktoringu, podlega opodatkowaniu według 22% stawki VAT.

Stawka podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi zasadniczo 22%. Jednocześnie zwolnieniem z podatku objęto m.in. usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy o VAT, w tym usługi pośrednictwa finansowego. Jednakże, z zakresu tego zwolnienia wyłączono m.in. usługi faktoringu. Ponadto Wnioskodawca zauważa, iż umowa faktoringu należy do kategorii umów nienazwanych, tj. takich, które nie posiadają definicji legalnej. A zatem, w celu zdefiniowania pojęcia faktoringu, zasadne jest odwołanie się do dorobku doktryny ekonomicznej, zgodnie z którą faktoring polega na nabywaniu przez faktora (usługodawcę) niewymagalnych wierzytelności faktoranta (usługobiorcy) przysługujących temu drugiemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za odpowiednie wynagrodzenie, odpowiadające najczęściej określonemu procentowi wartości nominalnej wierzytelności głównej oraz prowizji faktora. W przypadku usług faktoringu niewłaściwego wynagrodzenie faktora mogą także stanowić odsetki faktoringowe.

W praktyce usługi faktoringu dzieli się zasadniczo na dwie kategorie: faktoring właściwy, którego istota sprowadza się do nabycia przez faktora niewymagalnych wierzytelności wraz z przejęciem na siebie ryzyka niewypłacalności dłużnika, a także ich późniejszej (po dacie zapadalności) egzekucji we własnym imieniu i na własną rzecz, oraz faktoring niewłaściwy, w którym rola faktora sprowadza się przede wszystkim do zapewnienia okresowego (do daty zapadalności wierzytelności) finansowania działalności faktoranta oraz czynności administracyjnych (inkaso, upominanie dłużników itp.); przelew wierzytelności ma na celu wyłącznie zabezpieczenie interesów faktora występującego tu w roli finansującego, a ryzyko niewypłacalności dłużnika nadal obciąża faktoranta.

Przepisy ustawy o VAT nie różnicują wskazanych dwóch kategorii faktoringu, co uzasadnia ich jednolite traktowanie na gruncie przepisów ustawy o VAT. Potwierdził to również Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 26.06.2003r. w sprawie C-305/01.

Ponadto przepisy ustawy o VAT nie różnicują traktowania poszczególnych elementów wynagrodzenia faktora (odsetek, prowizji itp.). Stąd, zdaniem Banku, poszczególne elementy wynagrodzenia dotyczącego usługi faktoringu powinny być traktowane jednolicie dla celów podatku VAT jako wynagrodzenie z tytułu świadczenia kompleksowej usługi faktoringu.

Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem Banku, wynagrodzenie uzyskiwane przez Bank od faktorantów, na podstawie Umowy, po dacie płatności faktury w związku z finansowaniem ich działalności w okresie tolerowanego opóźnienia, powinno być traktowane jako element kompleksowej usługi faktoringu i jako taki podlega opodatkowaniu według 22% stawki VAT.

Na poprawność powyższego stanowiska Bank wskazuje również treść adresowanego do Banku ww. postanowienia Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie. Zgodnie z treścią tego postanowienia, wynagrodzenie uzyskiwane przez Bank od faktorantów przed datą płatności faktury za czynności wykonywane przez Bank na ich rzecz na podstawie Umowy (tj. wynagrodzenie przedstawione w punkcie II powyżej) podlega opodatkowaniu według stawki 22%. Zdaniem Banku, wynagrodzenie uzyskiwane od faktorantów po dacie płatności faktury za czynności wykonywane na podstawie umowy (tj. wynagrodzenie przedstawione w punkcie I) powinno być postrzegane w ten sam sposób, a w konsekwencji podlegać opodatkowaniu według 22% stawki VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Stosownie do poz. 3 wymienionego załącznika do ustawy, zawierającego wykaz usług zwolnionych od podatku, zwolnione są od podatku usługi pośrednictwa finansowego (PKWiU Sekcja J ex 65-67) z wyłączeniem usług ściśle wymienionych w punktach 1-9. W katalogu usług, do których nie stosuje się zwolnienia od podatku ustawodawca w punkcie 5 wymienił usługi ściągania długów oraz factoringu.

Zatem biorąc pod uwagę powyższe uregulowania należy stwierdzić, że usługi faktoringu podlegają opodatkowaniu według podstawowej stawki podatku w wysokości 22%.

Usługi faktoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady faktoring polega na tym, że faktorant przenosi na faktora wierzytelność, a faktor zobowiązuje się zapłacić faktorantowi jej wartość nominalną pomniejszoną o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora oraz świadczyć na jego rzecz dodatkowe usługi.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT obrotem, stanowiącym podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług, jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. W myśl powołanego przepisu kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. W związku z tym, podstawa opodatkowania w przypadku umów faktoringu, obejmuje wszelkie składniki wynagrodzenia (niezależnie od postaci czy nazwy) należne faktorowi od faktoranta z tytułu zawartej umowy. Rodzaj umowy faktoringu (właściwy lub niewłaściwy) pozostaje bez znaczenia dla opodatkowania samej usługi faktoringu.

Z przedstawionych przez Bank okoliczności wynika, że wynagrodzenie należne Bankowi z tytułu świadczonych usług faktoringowych oraz jego części składowe określone zostały w treści umowy zawieranej między Bankiem a faktorantem. Wynagrodzenie uzyskiwane przez Bank po dacie płatności faktury z tytułu finansowania w dacie tolerowanego opóźnienia jest elementem wynagrodzenia z tytułu świadczonej usługi faktoringu.

Zatem, pobierane przez Bank od faktorantów wynagrodzenia po dacie płatności faktury w związku z finansowaniem ich działalności w okresie tolerowanego opóźnienia podlega opodatkowaniu według podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 22%.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.