Temat interpretacji

Czy rozliczenia z tytułu zawartej umowy konsorcjum będą mogły być technicznie dokonywane (jako niepodlegające podatkowi od towarów i usług) za pomocą not księgowych wystawianych Bankowi przez Stowarzyszenie lub odwrotnie.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Stowarzyszenia, przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2011 r. (data wpływu 19 stycznia 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 31 marca 2011 r. (data wpływu 6 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę z ramach umowy konsorcjum jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę z ramach umowy konsorcjum. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 31 marca 2011 r. (data wpływu 6 kwietnia 2011 r.) o podpis drugiej osoby upoważnionej oraz doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Konsorcjum składające się z dwóch podmiotów: Banku oraz Wnioskodawcy, którego celem jest krzewienie kultury fizycznej, planuje prowadzić w Polsce działalność polegającą na organizacji lig piłkarskich.

W ramach konsorcjum, strony uzgodniły, że celem wspólnych działań będzie propagowanie zdrowego stylu życia, poprzez zorganizowanie szeregu imprez sportowych (turniejów) piłki nożnej.

Poszczególni konsorcjanci dzielą się obowiązkami w następujący sposób:

• Zainteresowany ma zająć się działaniami marketingowymi, koordynacją i realizacją imprez,zakupem sprzętu sportowego, a także rozliczeniami między stronami,
• Bank podejmuje się sfinansowania turnieju (ligi).

Jak wynika z uzgodnień między stronami, działalność konsorcjum nie ma na celu osiągnięcia profitu, a ewentualny zysk związany z funkcjonowaniem konsorcjum ma zasilić fundusz Stowarzyszenia, z przeznaczeniem na jego cele statutowe.

Wnioskodawca będzie upoważniony do reprezentowania konsorcjum wobec innych podmiotów.

Tak więc, przychodami konsorcjum będą środki finansowe przekazane przez Bank, a wydatkami będą środki finansowe przeznaczone na zorganizowanie imprezy. Ponieważ przychody (wpłaty z Banku) wpływać będą bezpośrednio na konto Zainteresowanego, rozliczenie tych środków nastąpi za pomocą not księgowych. Każde rozliczenie pomiędzy uczestnikami konsorcjum będzie dokonywane za pomocą not księgowych.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, iż:

• Wnioskodawca jako wykonawca, nie będzie świadczył na rzecz Banku jakichkolwiek czynności. Wszelkie czynności związane z jego działalnością, jak i działalnością konsorcjum, będą skierowane do anonimowych osób fizycznych,
• Otrzymane kwoty środków finansowych nie będą miały wpływu na cenę świadczonych usług, gdyż będą przeznaczone na działania związane z organizacją i realizacją imprez propagujących kulturę fizyczną. Uczestnicy nie będą wnosić opłat za udział w imprezach. Środki pochodzące od Banku będą przeznaczone na wynajem obiektów sportowych, sprzęt sportowy, reklamę i ewentualnie okolicznościowe dyplomy i puchary dla uczestników zawodów i konkursów.

Działania konsorcjum nie są komercyjne. Zarówno konsorcjum, jak i Zainteresowany nie są nastawieni na osiągnięcie zysków z przedmiotowych imprez.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy rozliczenia z tytułu zawartej umowy konsorcjum będą mogły być technicznie dokonywane (jako niepodlegające podatkowi od towarów i usług) za pomocą not księgowych wystawianych Bankowi przez Stowarzyszenie lub odwrotnie...

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazywane na jego rzecz przez Bank przychody uzyskiwane z tytułu umowy konsorcjum znajdują się poza zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W związku z tym, techniczne udokumentowanie przelewów na rzecz Zainteresowanego powinno odbywać się nie za pomocą faktur, a uznaniowych not obciążeniowych, jakie Bank będzie otrzymywać od Stowarzyszenia lub not obciążeniowych, jakie Bank wystawiać będzie Stowarzyszeniu. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w dokonywanych przez organy podatkowe interpretacjach prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Uwzględniając powyższe, czynność realizowana w ramach umowy konsorcjum, polegająca na przekazaniu Stowarzyszeniu przez Bank uzgodnionej kwoty przychodu nie jest dostawą towarów, ani też świadczeniem usług. Zatem, czynność ta nie będzie potwierdzona fakturą VAT. Dokumentowanie powyższej czynności powinno odbyć się poprzez wystawienie innego niż faktura VAT dokumentu przewidzianego w przepisach ustawy o rachunkowości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca zawarł z Bankiem umowę konsorcjum. Konsorcjum składa się z dwóch podmiotów: Banku oraz Stowarzyszenia. Jego celem jest krzewienie kultury fizycznej. Konsorcjum zamierza prowadzić w Polsce działalności polegającej na organizacji lig piłkarskich, a celem wspólnych działań będzie propagowanie zdrowego stylu życia, poprzez zorganizowanie szeregu imprez sportowych (turniejów) piłki nożnej.

Obowiązki pomiędzy poszczególnymi konsorcjantami zostały podzielone w następujący sposób:

• Zainteresowany ma zająć się działaniami marketingowymi, koordynacją i realizacją imprez, zakupem sprzętu sportowego, a także rozliczeniami między stronami,
• Bank podejmuje się sfinansowania turnieju (ligi).

Wpłaty z Banku wpływać będą bezpośrednio na konto Stowarzyszenia.

Z uzgodnień zawartych pomiędzy stronami wynika, że działalność konsorcjum nie ma na celu osiągnięcia profitu, a ewentualny zysk związany z funkcjonowaniem konsorcjum ma zasilić fundusz Stowarzyszenia, z przeznaczeniem na jego cele statutowe.

Zainteresowany będzie upoważniony do reprezentowania konsorcjum wobec innych podmiotów.

W tym miejscu wskazać należy, że umowa konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Wyjątkiem jest prawo bankowe, które wymienia konsorcjum bankowe. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Stosownie do art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Konsorcjum jest umową gospodarczą co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy jednoczesnej solidarnej odpowiedzialności wykonawców (konsorcjantów) za wykonanie umowy z zakresu prawa zamówień publicznych. Wspólne przedsięwzięcia charakteryzuje to, że jego uczestnicy są związani ustaleniami umownymi. Poza obowiązkami nałożonymi przez ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.), np. konieczności ustanowienia pełnomocnika art. 23 ust. 2, czy solidarnej odpowiedzialności art. 141, ustalenia te mogą dotyczyć różnych kwestii, zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w art. 3531 Kodeksu cywilnego, np.: zasad reprezentacji, sposobu rozliczeń danego przedsięwzięcia, podziału robót, udziału w zyskach i stratach itp.

Jak wskazano, celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też szeroki zakres przedmiotowy przekracza możliwość jednego podmiotu. Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony, najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową zaś w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Konsorcjum zwykle nie jest spółką prawa handlowego, nie posiada osobowości prawnej, nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, nie musi więc być rejestrowane.

Konsorcjum, jeśli wolą jego uczestników nie jest powołanie np. w formie spółki osobowej, nie jest żadnym z podmiotów wskazanych w ustawie. Oznacza to, że z punktu widzenia VAT każdy z członków konsorcjum jest odrębnym podatnikiem. Podatnikiem nie jest i nie może być natomiast samo konsorcjum.

Zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie gospodarcze umowy konsorcjum nie ma na celu powstania nowego swoistego podmiotu gospodarczego, lecz stanowi porozumienie stron w zakresie realizacji wspólnego celu gospodarczego. A zatem, przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami podatku VAT.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Stosownie do zapisu zawartego w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei w myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powołanych przepisów ustawy wynika zatem, iż dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy wykonaną czynnością (dostawą towarów lub świadczeniem usług) a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług w ramach stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dostawa towarów lub świadczona jest usługa (musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dostawcy towarów lub świadczącego usługę).

W sytuacji więc, gdy którakolwiek z ww. przesłanek nie jest spełniona, określone zdarzenie nie może być traktowane jako dostawa towarów bądź świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, i w rezultacie nie może ono podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Podatek VAT jest z założenia podatkiem nakładanym na konsumpcję towarów i usług, co oznacza, iż zakresem jego opodatkowania mogą być objęte tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów i usług. Tym samym, nie można uznać za odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług, czynności, w ramach których jedna ze stron nie uzyskuje świadczenia wzajemnego.

Z informacji przedstawionych w opisie sprawy wynika, że Wnioskodawca w zamian za otrzymane środki pieniężne nie będzie świadczył na rzecz Banku jakichkolwiek czynności. Wszelkie czynności związane z działalnością samego Stowarzyszenia, jak i konsorcjum, skierowane będą do anonimowych osób fizycznych.

Otrzymane od konsorcjantów kwoty pieniężne pozostaną bez wpływu na cenę świadczonych przez konsorcjum usług, gdyż będą przeznaczane na działania związane z organizacją i realizacją imprez propagujących kulturę fizyczną. Środki pochodzące od Banku będą przeznaczane na wynajem obiektów sportowych, reklamę i ewentualnie okolicznościowe dyplomy i puchary dla uczestników zawodów i konkursów. Uczestnicy nie będą wnosić opłat za udział w imprezie. Działania konsorcjum nie są komercyjne. Zarówno konsorcjum, jak i Stowarzyszenie, nie jest nastawione na osiąganie zysków z przedmiotowych imprez.

Wobec powyższego, zdaniem tut. Organu, w przedmiotowej sprawie ww. przesłanki nie będą spełnione, bowiem pomiędzy Wnioskodawcą a Bankiem nie będzie dochodzić do wykonania świadczenia wzajemnego. W szczególności, nie będzie możliwe zidentyfikowanie odrębnej i niezależnej czynności, w zamian za którą Stowarzyszenie miałoby otrzymać od Banku wynagrodzenie. Bowiem jak wynika z analizy sprawy, Wnioskodawca w zamian za otrzymane środki pieniężne, nie będzie świadczyć na rzecz Banku jakichkolwiek czynności.

Tym samym, otrzymane przez Zainteresowanego od Banku środki pieniężne nie będą elementami wzajemnych świadczeń między tymi podmiotami (wykonaniem określonej czynności w zamian za wynagrodzenie), które wypełniałyby znamiona świadczenia odrębnej czynności opodatkowanej, w postaci odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, bądź odpłatnego świadczenia usług, zdefiniowanego w art. 8 ust. 1 ustawy.

Ponadto w świetle powyższego stwierdzić należy, że planowane przekazanie przez Bank określonej kwoty pieniężnej stanowiącej finansowanie imprez sportowych nie będzie stanowić dostawy towarów, gdyż pieniądze nie mieszczą się w definicji towaru, zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów art. 2 pkt 22 ustawy.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż otrzymanie przez Wnioskodawcę środków pieniężnych od Banku, nie będzie stanowiło wynagrodzenia za czynność zdefiniowaną w cyt. art. 2 pkt 22 ustawy, tym samym nie powinno być dokumentowane fakturą VAT.

Stosownie do przepisu art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z cytowanego przepisu wynika zatem, iż jeżeli dotacja kierowana jest do podatnika dokonującego dostaw towarów lub świadczącego usługi i jej otrzymanie będzie miało wpływ na obniżenie ceny towarów lub świadczonych usług, wówczas będzie to dotacja podlegająca opodatkowaniu według stawki właściwej dla dotowanej usługi czy towaru.

Stowarzyszenie w uzupełnieniu do wniosku poinformowało, że nie jest nastawione na osiąganie zysków z organizowanych imprez. Tym samym, otrzymana od Banku kwota pieniężna pozostanie bez wpływu na cenę wykonywanych przez nie czynności i jako niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie będzie musiała być udokumentowana fakturą.

Reasumując, rozliczenia pomiędzy Bankiem a Zainteresowanym z tytułu zawartej umowy konsorcjum dotyczyć będą czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zatem będą mogły być dokumentowane za pomocą not księgowych.

Tut. Organ zaznacza jednak, że nota księgowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów, brak jest jednakże przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku VAT, dla takiego sposobu dokumentowania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu