Temat interpretacji

Brak opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży udziału w nieruchomości stanowiącej współwłasność małżeńską.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 sierpnia 2017 r. (data wpływu 5 września 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 30 października 2017 r. (data wpływu 6 listopada 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży udziału w nieruchomości stanowiącej współwłasność małżeńską jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 września 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży udziału w nieruchomości stanowiącej współwłasność małżeńską.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 30 października 2017 r. poprzez wskazanie przepisów prawa będących przedmiotem wniosku oraz doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Dnia 17.06.2010 r. Wnioskodawca wraz z małżonką (obowiązuje nieprzerwana wspólność ustawowa majątkowa małżeńska) dokonali zakupu prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego budynkiem (stacja paliw 29,38 m² oraz magazyn żywca 297,10 m²). Przedmiotowa nieruchomość została zakupiona w celu zaspokojenia przyszłych potrzeb mieszkaniowych rodziny. Wnioskodawca wraz z małżonką planowali dokonać adaptacji nieruchomości na cele mieszkaniowe. Jednak od momentu zakupu do dnia dzisiejszego nie ponieśli żadnych nakładów. Nieruchomość zakupiona nie była wykorzystywana do działalności gospodarczej. Brak środków na podjęcie przebudowy oraz zmiana planów życiowych spowodowała podjęcie decyzji o sprzedaży przedmiotowej nieruchomości. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej (mąż), żona prowadzi działalność gospodarczą w zakresie: 73.11.Z - Działalność agencji reklamowych i jest czynny podatnikiem podatku od towarów i usług, jednak nie jest ona w jakikolwiek sposób związana z obrotem nieruchomościami.

W piśmie z dnia 30 października 2017 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, że:

1. nie jest rolnikiem ryczałtowym.
2. Przedmiotowa działka ma nadany numer geodezyjny 107/3, ark mapy ., obręb ewidencyjny: ...
3. Na pytania tut. Organu: W związku z okolicznością, iż Wnioskodawca wraz z małżonką dokonał zakupu prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego stacją paliw oraz magazynem żywca oraz informacją, że ww. nieruchomość została zakupiona w celu zaspokojenia przyszłych potrzeb mieszkaniowych rodziny należy jednoznacznie wskazać w jaki sposób Wnioskodawca zamierzał wykorzystywać budynki o takim charakterze do potrzeb mieszkaniowych? oraz Na czym miała polegać planowana przez Wnioskodawcę adaptacja nieruchomości na cele mieszkaniowe? Wnioskodawca wskazał, że zamierzał dokonać zmiany przeznaczenia budynku oraz po przeprowadzeniu adaptacji wykorzystywać nieruchomość na własne potrzeby mieszkaniowe. Kalkulacja kosztów inwestycji i brak środków spowodowała porzucenie planów związanych z tą nieruchomością.
4. Budynki są trwale związane z gruntem.
5. Budynki sklasyfikowane są następująco:
   • magazyn żywca PKOB 1252
   • stacja paliw PKOB 1230.
6. Nie dokonał sprzedaży przedmiotowej nieruchomości.
7. Nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży.
8. Nie udostępniał nieruchomości innym osobom na podstawie umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze, odpłatnej oraz nieodpłatnej.
9. Nie podejmował oraz nie podejmuje żadnych działań marketingowych w celu sprzedaży nieruchomości.
10. Nieruchomość została zakupiona od osoby prowadzącej działalność gospodarczą, będącej podatnikiem podatku VAT. Nieruchomość nie była opodatkowana podatkiem VAT, a nabycie zostało udokumentowane wyłącznie zawartym aktem notarialnym.
11. Budynek został wybudowany w latach 60-tych. Wykorzystywany był zgodnie z przeznaczeniem przez Gminną Spółdzielnię ... W związku z powyższym doszło do pierwszego zajęcia, a okres użytkowania był dłuższy niż 2 lata.
12. Poprzedni właściciel nie dokonywał żadnych ulepszeń, nieruchomość nabył w 2003 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości będzie ona podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług dalej u.p.t.u., podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W przedstawionej sytuacji oraz faktu, iż Wnioskodawca wraz z małżonką nie prowadzą działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami ani działalności deweloperskiej, a więc - w związku ze sprzedażą przedmiotowych nieruchomości - nie można ich uznać za producenta czy handlowca. Okoliczności sprzedaży nie pozwolą również uznać ewentualnej sprzedaży nieruchomości w ramach działalność wykonywanej przez żonę. Nie podejmowali również jakichkolwiek działań zmierzających do podniesienia wartości nieruchomości lub zmiany przeznaczenia. W konsekwencji uważają, że transakcje powyższe stanowić będą jedynie czynności związane z wykonywaniem praw własności, a więc czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Taki pogląd wyraził również Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w wyroku połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami w świetle art. 2 pkt 6 ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak wynika z art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Z powyższych przepisów wynika, że nieruchomość spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

W świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność. Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Zgodnie z art. 196 Kodeksu cywilnego współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Z kolei w myśl art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bez udziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Natomiast zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 ww. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Stosownie do art. 43 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Wskazać należy, że nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.

Za podatnika należy uznać także osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej, czyniąc w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie etapów. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie nieruchomości, które stanowią część tych transakcji, powinny być również traktowane jako działalność gospodarcza. Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy Wnioskodawca, w celu dokonania sprzedaży przedmiotowej nieruchomości podejmował/będzie podejmował aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jego za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10 wskazał m.in., że zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112 (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy), jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. O tym, że dokonujący sprzedaży nieruchomości działał w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, a nie w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykonując prawo własności, decyduje stopień jego aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, który wskazuje, że angażuje on środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługobiorców w ramach prowadzenia działalności gospodarczej.

Z powołanego wyżej orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jednoznacznie wynika, że rozstrzygnięcie, czy podmiot w związku z realizacją określonej czynności występuje w charakterze podatnika wymaga każdorazowo oceny okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

Aby ocenić czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

W ocenie tut. Organu w przedmiotowej sprawie nie wystąpi ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzą, że sprzedaż przez Wnioskodawcę nieruchomości zabudowanej stacją paliw oraz magazynem żywca, wypełni przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z treści wniosku przedmiotowa nieruchomość została zakupiona w celu zaspokojenia przyszłych potrzeb mieszkaniowych rodziny. Wnioskodawca zamierzał dokonać zmiany przeznaczenia budynku oraz po przeprowadzeniu adaptacji wykorzystywać nieruchomość na własne potrzeby mieszkaniowe. Kalkulacja kosztów inwestycji i brak środków spowodowała porzucenie planów związanych z tą nieruchomością. Nieruchomość zakupiona nie była wykorzystywana do działalności gospodarczej. Brak środków na podjęcie przebudowy oraz zmiana planów życiowych spowodowała podjęcie decyzji o sprzedaży przedmiotowej nieruchomości. Ponadto, Zainteresowany nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży. Nie udostępniał nieruchomości innym osobom na podstawie umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze, odpłatnej oraz nieodpłatnej. Nie podejmował oraz nie podejmuje żadnych działań marketingowych w celu sprzedaży nieruchomości.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca z tytułu planowanej transakcji sprzedaży nieruchomości, o której mowa we wniosku, nie będzie działać w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosić znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przedmiotowej sprawie bowiem całokształt okoliczności i ich zakres, wskazuje, że są to działania należące do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Tym samym sprzedaż udziału przez Wnioskodawcę w przedmiotowej nieruchomości, stanowiącej współwłasność małżeńską, będzie stanowić zwykłe wykonywanie prawa własności, a Zainteresowany zbywając udział w ww. nieruchomości, stanowiącej majątek prywatny będzie korzystał z przysługującego Jemu prawa do rozporządzania własnym majątkiem osobistym.

Reasumując, należy uznać, że Wnioskodawca z tytułu planowanej transakcji sprzedaży udziału w nieruchomości, o której mowa we wniosku, stanowiącej współwłasność małżeńską, nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż udziału w ww. nieruchomości, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Jednocześnie zauważa się, że stosownie do art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem w przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna nie wywiera zatem skutku prawnego dla małżonki Wnioskodawcy.

Ponadto podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego . w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej